Mm
Diaconaal jaar begrip in
ons land geworden
„Met Bijbel doorstoten
tot hart van de mens"
A. C. F. HENDRIKSE
(directeur Cebeco)
OVERLEDEN
DRINGEND VERZOEK
Kritiek in
Kamer op
Goldwater
Ouder-Amstel
in actie tegen
Bijlmermeerplan
Een woord voor vandaag
Theologie losmaken uit
traditioneel formalisme
C. Smeenk te Arnhem
ten grave gedragen
2
WOENSDAG 22 JULI 1964
Driehonderdtien mensen zetten zich in
sterdam en Arnhem werden minder
toelatingseisen gesteld en de diah's
werkten volledig als behorend tot het
personeel van de inrichtingen en w
ook intern.
Gegevens over de jaren 1958/
1959 tot 1962/1963 betreffende de
plaatsen Utrecht, Rotterdam,
Den Haag en Amsterdam hebben
aan het licht gebracht, dat in die Uit genoemde gegevens blijkt, dat het
jaren driehonderdtien personen j,iaconaai jaar begrip is geworden
,- In ons land en dat er ondanks een tijd
zich ingezet hebben voor het van welvaart en grote belangstelling
.diaconaal jaar". v.00r het materiële toch nog mensen
o, i z'jn. die er niet op uit zijn om wat
Daarvan moesten er 21 het op- te verdienen, maar om te dienen-
geven. Het totaal aantal is nietj
alleen toegenomen in deze jaren, jt 1
maar ook de spreiding van de H. Vail JLlJSCien 111
Eerste Kamer
herdacht
Ofschoon het niet de gewoonte is in
de senaat overleden leden van de Twee
de Kamer te herdenken, is gisteren op
deze regel een uitzondering gemaakt.
Op verzoek van kamervoorzitter m:.
J. A. Jonkman namelijk werd in de se
naat de vorige week overleden heer H.
van Eijsden. in leven voorzitter van de
A.R.-Fractie in de Tweede Kamer, staan
de herdacht.
Mr Jonkman noemde het passend het
heengaan van de heer Van Eijsden te
herdenken aangezien de Tweede Ka
mer vermoedelijk voor geruime tijd op
reces is gegaan".
Van de zijde der regering waren hier
bij aanwezig de ministers Scholten (Jus
titie) en Veldkamp (Sociale Zaken en
Volksgezondheid).
Verkeersonderwijs
verplicht vak
De Eerste Kamer is gisteren akkoord
gegaan met het voorstel tot wijziging
van de Lager-onderwijswet 1920 en van
de Kweekschoolwet in verband met het
verkeersonderwijs. Als gevolg van deze
Vrijdag 17 juli is overleden de vrij- herziening wordt het verkeersonderwijs
groepen over de leeftijden
kerkgemeenschappen heeft zich
uitgebreid.
De meesten van deze jongelui, die
diah's genoemd worden, waren zeven
tien en achttien jaar en afkomstig uit
een middenstandsmilieu in kleine plaat
sen, meestal in Noord- en Zuid-Holland
en Utrecht. Van deze jongelui waren er
147 hervormd, 123 gereformeerd en
daarnaast nog tien van andere kerkge
nootschappen. Bijna tweederde kwam
rechtstreeks van school maar ook waren
er heel wat. die voorheen op kantoor
hadden gezeten of hulp in de huishou
ding waren geweest. Velen van hen zijn
tot dit werk aangetrokken gebleven,
want van de 280, die het diaconaal
jaar volbrachten, kozen er 116 hun vol
gende werkkring in de verpleging. 35
gingen naar de kinderbescherming, 19
naar het maatschappelijk werk.
Men is met deze actie in 1958 in
Utrecht en Haarlem begonnen. In Haar
lem richtte men zich in het begin spe
ciaal op de groep meisjes, die minimaal
de ontwikkeling van eindexamen ULO
hadden, deze werkten uitsluitend over-
inrichtingen. In Utrecht en la-
Rotterdam, Den Haag, Am-
ter ook
Ds. D. Colenbrander
(78) overleden
zinnig hervormde
D. Colenbrander. Hij is 78 jaar gewor
den. Zijn crematie heeft gisteren in Die-
i plaatsgevonden.
Ds. Colenbrander is in 1886 in Abbe-
kerk geboren, studeerde in Leiden. Zijn
eerste gemeente was Zeddam, waar hij
4 januari 1914 bevestigd werd. Op 18
rrui 1Q17 „.„„a KilJ;l
predikant ds. i°P lagere scholen en op de kweek-
scholen een apart leervak, zodat het
niet meer als onderdeel van het vak
aardrijkskunde onderwezen kan worden.
Bovendien voert het wetsontwerp ver
keersonderwijs als verplicht leervak in
voor het v.g.l.o. en het oio-onderwijs.
Prof. Zuidema op ICCC-conferentie:
Anders blijft hij
gesloten boek
Op de tweede dag van de ICCC-
conferentie, die tot en met vrijdag
op Woudschoten wordt gehouden
zijn gisteren redevoeringen ge
houden door twee bekende theo
logen, prof. dr. S. U. Zuidema van
de Vrije Universiteit en prof. W.
Kremer van de Theologische Ho
geschool van de Chr. Geref. Ker
ken in Apeldoorn, en door de
heer P. Kuit, directeur van de
kweekschool ,,De Driestar" ir
Gouda. Na deze .gedegen" refe
raten ontspon zich een leerzame
discussie, waaraan met name
door de buitenlandse afgevaardig
den met enthousiasme is deelge
nomen.
Prof Zuidema had zijn inleiding de
titel „De Schrift en haar sleutels" gege
ven, waarin hij er onder meer op wees
dat de apostel Paulus in de Hrebeeën-
brief spreekt over de Schrift als het boek
der volharding en der vertroosting. Hij
noemt beide in één adem. Wie derhalve
het Woord van God leest, leest het Woord
over de God van het Woord, die zich in
Zijn Woord openbaart. De Schrift is geen
boek der volharding en der vertroosting,
als zij ons niet op „de zaak", te weten
de God der volharding en der vertroos
ting, wijst en naar die God heenwijst en
heenvoert. De Schrift is Gods weg naar
ons, om onze weg naar God te zijn, al
dus prof. Zuidema. Het heeft geen zin,
Maandag is plotseling over-
mei 1917 werd hij predikant te Mars-
sum. Zijn laatste gemeente was Peper-
ga (Frl.). waar hij vijfentwintig jaar
stond. Op 1 januari 1954 ging hij met
Tekst van preek
voor kerkgangers
op papier
In de Slotkerk van Friedrichshafen
Tvd!Anlge,"id gleden mr. A. C. F. Hendrikse, te
zondag een aantrekkelijk uitgevoerd
blad. dat ..Wort für die Woche" heet. Wassenaar, algemeen directeur
De kerkganger, die dit blad mee naar van de Nationale Coöperatieve
huis kan nemen, vindt hierin de tekst
van de preek, een korte verklaring en aan" en verkoopvereniging
tfik ^en(*e illustratie, waardoor hij j Land- en Tuinbouw g.a. „Cebe-
o" te Rotterdam.
De heer Hendrikse. die de leeftijd van
54 jaar bereikte, werd per 1 januari
1951 tot directeur van Cebeco benoemd,
9 jaar adjunct-directeur te zijn
geweest.
Naast het algemeen-directeurschap bij
Cebeco. bekleedde mr. Hendrikse tal
rijke andere functies in het bedrijfsle-
Zo was hij onder meer directeur
de N.V. Delta Chemie te Vlaar-
dingen, vice-president van de Internati
onal cooperative petroleum associati
on te New York, voorzitter van de Cen
trale vereniging van de coöperatieve
handel, bestuurslid van de Nationale co-
operatieve raad, bestuurslid van het Ver
bond van de Nederlandse groothandel,
lid van de Gasadviescommissie, lid van
de Kamer van koophandel en fabrieken
voor Rotterdam, commissaris van de
Nederlandse stikstof maatschappij te
Brussel en lid van de Spoorwegraad.
Verder is de heer Hendrikse geduren
de twee jaar lid geweest van de Soci
aal Economische Raad en trad hij in
de jaren na de oorlog op als .regerings
adviseur voor de kunstmestvoorziening
van het toenmalige ministerie van land
bouw, met als standplaatsen Londen en
Washington.
De heer Hendrikse. die te Wolvega
VAKANTIE-ADRESSEN
ons op te geven.
DE DIRECTIE
Japans dagblad
over oecumene
Voor het eerst in ie geschiedenis
heeft een Japanse krant een plaats in
geruimd voor de problemen van het
christendom. De „Asani Shimbun", bet
grootste dagblad van Japan, dat een op
lage heeft van viereneenhalf miljoen,
heeft onlangs een hele pagina gewijd
aan de oecumenische kwestie. Het blad
toont veel begrip voor ie oecumenische
beweging en stelde, dat de eenheid der
christenen voor het Japanse volk in
hoge mate van belang is. De hoofd
godsdienst van de Japanners is het Boed
dhisme.
Voorstel voor nieuwe
aanpak hulp aan
ontwikkelingslanden
Op een bijeenkomst van de Zwitserse
Protestantse Federatie in Neuchatel heeft
de Calvijnkenner. pasteur André Biéler
uit Genève een nieuw voorstel gedaan
voor de hulpverlening aan onderontwik
kelde landen. Dr. Biéler. die sprak op
een Calvijnherdenking heeft deze gele
genheid aangegrepen om de rijke lan
den aan te moedigen drie procent van
hun nationaal inkomen beschikbaar te
stellen voor de arme landen Deze drie
procent zou dan moeten worden afge
nomen van de zeven procent van de na
tionale inkomens, die nu voor bewape
ning besteed worden. Het zou goed zijn
als de kerken hiertoe het Initiatief na
men. Dr Biéler heeft nu vooreesteld.
dat de Zwitserse kerken aan de Wereld
raad van Kerken en aan het Vaticaan
zouden vragen dit plan in 1965 ten uit
voer te brengen Dit jaar wordt name
lijk geproclameerd tot ..jaar van inter
nationale samenwerking", wegens het 20-
jarig bestaan van de Verenigde Naties
In O.-Duitland
wein'tr nnimo
voor kerkewerk
In Oost-Duitsland ire.gt een groot te
kort aan kerkelijke werkers
staan. He» aantal theologische
ten is nog niet eens voldoend®
vakante predikantsplaatsen te bezetten.
Bij de katecheten. diakonessen e d staat
het niet beter.
Wel is opvallend, dat vaak jongeren
zich komen melden voor de opleiding uit
gezinnen, die helemaal niet als kerke
lijk bekend staan. Zij hebben soms vrij-
Ds. J. S. Hartjes
overleden
(Va
medewerkers)
wel geen kerkelijk onderricht gehad.
Sommigen zijn jaren i.i West-Duitsland
weest en later toch weer terugge
keerd naar de Oostzone.
In de ouderdom van ruim 76 jaar is
Spaarndam overleden ds. J. S.
Hartjes, emeritus predikant der Neder
landse Hervormde Kerk en in vroeger
jaren een vooraanstaande figuur op
velerlei gebied. Z(jn begrafenis zal 24
juli plaatsvinden op de Noorderbegraaf
plaats te Haarlem.
De overledene werd 2 april 1888 te
msterdam geboren, waar hij het gym
nasium bezocht. Theologie studeerde hij
eerst in Utrecht en later in Genève. Hii
aanvaardde zRn ambt in 1913 bU de
Egllse Réformée d'Evangelique te Bar-
nave-AHcelon in Frankrijk. In 1915
werd hij aalmoezenier in het Franse
leger. Per colloqium doctum werd de
overledene in januari 1918 predikant te
Hall. In 1925 vertrok h(j naar Rilland
Bath en in 1928 werd hij predikant tc
Vlissingen. Hier heeft hii tot aan zon
emeritaat in 1953 gearbeid, waarna hii
yf jaar bijstand in het pastoraat te
Amsterdam-Noord verleende.
Ds. Hartjes was vele jaren pretor van
de ring Vlissingen. praeses van de kerk-
visitatoren-provinviaal, gedelegeerde van
de commissie tot toelating tot de evan
geliebediening. lid van de kerkvoogdij-
mmissie, van 1931 tot 1939 plaatsver-
ngend vlootpredikant en van 1939 tot
1940 veldprediker bij het derde leger
corps. Maar ook op ander gebied heeft
ds. Hartjes zich bewogen. Hij was ere
voorzitter van de voormalige Christelijk-
nationale werkmansbond, voorzitter van
diaconessenarbeid in Vlissingen.
terwijl hij aan de totstandkoming van
een christelijk ziekenhuis „Bethesda" te
Vlissingen een zeer actief aandeel had
Hij had zitting in het hoofdbestuur var
de Vereniging voor christelijk volks
onderwijs en was in Vlissingen voor
zitter van drie hervormde scholen.
Lange jaren was ds. Hartjes bestuurs
lid en later secretaris van het Rood®
Kruis, commissaris van de Nutsspaar-
bank te Vlissingen en lid van de stich
ting van het voormalige Zeeuws Dag
blad Bekend ls het optreden van ds.
Hartjes bij de staking die in de dertigei
jaren bij de maatschappij „De Schelde"
uitbrak. Het ging om een vakantie
regeling voor de metaalarbeiders. Ds
Hartjes zag zijn bemiddelingsvoorstel
aangenomen, en het werd niet alleen bij
..De Schelde", maar ook landelijk aan
vaard.
werd geboren en in Leiden studeerde,
was officier in de orde van Oranje Nas
sau en officier du Merite Agricole.
De crematie is bepaald vrijdag a.s.
in het crematorium te Velsen. na aan
komst van trein 11.33 uur halte Drie-
huis-Westerveld.
BU de behandeling in de Eerste
Kamer van het zogenoemde
kernstopverdrag is gisteren kri
tiek uitgeoefend op de kandida
tuur van senator Barry Goldwa
ter voor het presidentschap van
de Verenigde Staten.
Minister Luns (Buitenlandse Za
ken) wilde op deze kritiek niet in
gaan en ook het verzoek om het
Nederlandse regeringsstandpunt
over deze kandidatuur bekend te
maken willigde hij niet in.
„De regering betaamt extra so
berheid", zei de bewindsman, die
deze kandidatuur een interne aan
gelegenheid van een ander land
noemde.
Kritiek op Goldwater's kandidatuur
kwam van de afgevaardigden Diepen
horst (a.r.), mevrouw Van Ommeren-
Averink (cpn) en Van der Spek (p.s.p.).
Deze laatste stelde, dat alleen al deze
kandidatuur van Goldwater de Ameri
kaanse oorlogszucht groter zal maken.
Hij zei het niet ondenkbaar te achten,
dat de z.L ..verschrikkelijke" Goldwa
ter de presidents-verkiezingen zal win
nen. Mevrouw Van Ommeren noemde
Goldwater een ..extremist".
Zij hield minister Luns voor, de koers
an Goldwater af te wijzen. ..De rege
ring dient duidelijk te maken dat zij
met deze politiek niets te maken wil
hebben", zei deze afgevaardigde. Prof.
i. Diepenhorst tenslotte sprak
bange zorg en over ..wolken,
de horizont zijn komen opzet
ten op een ogenblik, dat men dit niet
>u verwachten"
De afgevaard: f en uitten hun voldoe
ning over de inhoud van het Kernstop
verdrag. dat door de Kamer tenslotte
werd aanvaard.
Minister Luns deelde mee. dat net
Nederlandse memorandum aan de Rus
sische regering, tijdens zijn recent be
zoek in Moskou overhandigd, aan de
kamercommissie voor de buiten'and-
politiek ter vertrouwelijke kennisna-
t is toegezonden.
om over de Schrift als het Woord Gods
te spreken, wanneer wij niet tegelijk
spreken over de God des Woords en de
God der Schrift. De Schrift is openba
ring Gods en God in Zijn openbaring.
Dit is volgens deze hoogleraar de sleu
tel op de Heilige Schrift. ,,Ja dit bete
kent de Heilige Schrift zelfs als eigen
sleutel en als sleutel voor de kennis
van God."
Niemand heeft dit naar de mening van
prof. Zuidema nog beter uitgedrukt dan
Calvijn, wanneer hij in zijn Institutie
schrijft: „Het hoogste bewijs der Schrift
wordt ontleend aan de Persoon van de
daarin sprekende God". Schriftken
nis is geen Schriftkennis als zij geen
Godskennis is; en Godskennis is geen
Godskennis, als zij zonder Schriftkennis
is. Wie met de Schrift niet naar God.
de mens en de wereld doorstoot, en voor
wie God niet met de Schrift als Zijn
openbaring doorstoot tot het hart van de
mens. en de mens omzet tot een door
God gerichte en gestuwde omgang met
God, met zichzelf, met de medemens en
de wereld, voor hem is de Schrift een
gesloten boek, een dood boek. een ma
gisch boek, een boek van bijgeloof, of
een boek van evenzoveel logische oorde
len en oordeelswaarheden, die buiten
de omgang van de mens met God en
van God met de mens staan en zo ook
buiten de omgang van de mens met de
wereld, de „wetenschap", de kunst, enz.
Of ook: ze is voor hem een antiek boek,
dat ons spreekt over de mensen uit hun
antieke wereld, en dat, wil het voor ons
existentieel iets zeggen „ontmythologi
seerd" moet worden.
Bijgeloof
„Schrift-bijgeloof en Schrift-ongeloof
zyn loten van één en dezelfde stam'
Beroe pingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Middelstum (toez.): W.
van der Wolk te Oudeschoot; te Emmen
iwijkgem. Angelslo 6de pred. pl.)
(toez.): W. Sa.ngers eervol ontheven
pred. te Havelte; te Lunteren (vac. C.
J P. Lam): J. v d. Heuvel te Ede: te
Vrouwenparochie <toez.): J. ter Steege.
kand. te Oosterwijtwerd (Gr.).
Aangenomen naar Ten Boer (toez.)
(tevens bijstand in het studentenpasto
raat te Groningen): G. H. Cassutto,
vlootpred. te Den Helder.
Bedankt voor Hoogezand (toez.): A.
D. H. Huijsman te Ruinerwold.
GEREF. KERKEN
"Frl J. v. d. Schaft, voormalig pred.
te Murmerwoude; te Warns (Frl.):
E. Span, kand. te Dordrecht.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Vlaardingen. te Schiedam,
te Nieuwkoop en Aarlanderveen: G.
Bouw, kand. te Nunspeet.
Kruisorganisaties
hebben financiële
zorgen
Woord Gods uit de Schrift uit, door de
Schrift te vervreemden van de levende
God en door God van dc Schrift te ver
vreemden. Het wonder van de Schrift is,
dat God er met Zün Woord is ingegaan,
zonder er met Z(jn Woord in te zyn opge
gaan (bygeloof) of er in te ztfn onderge
gaan (ongeloof). Wie de Schrift gelooft,
gelooft in God en niet in de Schrift; en
wie in God gelooft, gelooft de Schriften,
en heeft door de Schrift houvast aan
God, zekerheid van God, geloofszeker
heid, door te „weten, in Wie hy gelooft".
Van de beide andere sprekers volstaan
e met enkele woorden te memoreren
die de heer Kuit uit Gouda onder de aan
dacht van de bijna honderd afgevaardig
den bracht Hij stond uitvoerig stil bij de
Bijbel en het persoonlijk geloofslevei
met name het geloofsleven van jonge
mensen, met wie hij uit hoofde van zijn
werk dagelijks in aanraking komt. Hij
had bij hen een gevoel van grote een
zaamheid ontdekt. „Van persoonlijke
omgang met een kind van God, dat in
zijn leven de persoonlijke omgang met
het Woord van God zó ervaart, dat het
kwam tot een ontvangen van het Woord,
tot een bekennen, dat de Vader Zijn
Zoon voor hem (haar), een ellendig, zon
daar. in dat Wooiv* heeft geopenbaard,
tot een geloven, dat hij (of zij) uit vrije
genade deel heeft aan Zijn Zoen- er
Kruisverdiensten, tot een bewaren van
dat Woord in deze zin, dat zijn (of haar)
leven vol is van het leven uit Christus,
was hem helaas zo goed als niets geble
ken.
De heer Kuit gaf toe, hiermee et
somber beeld te hebben gegeven va
houding van onze jongeren ten opzichte
van de Bybel. Toch zag hij hierin een
ernstige waarschuwing voor de ouderen.
Het gehaaste, intensieve, overijlde le-
?n biedt ons bijna geen tijd en gelegen
heid ons hart, ons geweten, onze geest
stil te zetten bij wat de Here ons geeft
in Zijn Woord en in de orde en dienst van
Zijn kerk. Het is onmogelijk dit rustig
te confronteren met wat de wereld-
nu ons biedt. Zo gaan we onder ii
tijd. terwijl we in het leven uit en
Gods Woord en in het beleven van
naar dat Woord is de grenzen van
aardse tijdelijkheid zouden kunnen
schrijden, aldus de heer Kuit, die opriep
tot een meer innerlijk beleven van wat
God in Zijn Woord ons te zeggen heeft.
Met op een na algemene stemmen heeft
de gemeenteraad van Ouder-Amstel gis
teravond zijn teleurstelling uitgesproken
over de nota. die minister Toxopeus bij
de Tweede Kamer heeft ingediend, be
treffende de vorming van de gemeente
Bijlmermeer, waarvoor om Ouder-Am
stel zou moeten worden opgeheven. Men
is van oordeel, dat de agrarische gemeen
te Ouder-Amstel <20.000 inwoners, voor
naamste dorp Ouderkerk aan de Am9tel)
onder de druk van de 100.000 mensen, die
zich in de Bijlmermeer zullen vestigen,
zeker haar eigen karakter zal verliezen.
Alleen de heer A. van de Beukei (prot.
chr.) meende, dat Amsterdam de Bijlmer
meer niet moet krijgen en dat daarom het
plan van de minister een oplossing van
grootse allure is.
De vergadering werd gepresideerd door
de loco-burgemeester. Deze deelde aan
het begin van de zitting mee, dat de bur
gemeester. drs. J. Visser, verhinderd was.
maar wilde niet zeggen waaruit deze ver
hindering bestond.
Mr. H. J. J. Leenen. de secretaris
generaal van de Nationale federatie het
Wit-Gele Kruis, heeft in het jaarverslag
van deze organisatie over 1963 zijn ver
ontrusting uitgesproken over de gevol
gen van de loon- en prijsstijgingen voor
het kruiswerk. Men kan zich met enige
zorg afvragen, hoe bij de in gang zijn
de ontwikkeling de verzorgende functies
ln de maatschappij op een behoorlijk
peil kunnen blijven, aldus mr. Leenen.
Het gevaar bestaat, dat de financiële
problematiek zo'n zware druk op de
ganisaties gaat leggen, dat het werk
onder gaat lijden.
Het Wit-Gele Kruis streeft op korte
termijn naar een gemiddeld contributie-
peil van 18 gulden per ;aar per lid (ge
zin) en daarbij is dan nog geen reke
ning gehouden met de snelle ontwikke
ling van lonen en prijzen sinds eind
1963 De gemiddelde contributie be
droeg over 1962 nog geen tien gulden en
lag vorig jaar naar schatting op 10-20.
Op 1 januari 1963 waren bij de 635
plaatselijke verenigingen van het Wit-
Gele Kruis en het Limburgse Rooms-Ka-
tholieke Groene Kruis ruim 753.700 ge
zinnen ofwel ongeveer vier miljoen
Rooms-Katholieken als id ingeschreven,
ruim 3 procent meer dan op 1 januari
1962. Uit deze cijfers blijkt, dat bij be
nadering ongeveer 77
Nederlandse Rooms-Katholieken lid
van een van beide kruisverenigingen.
alle
Broedersbidt (ook) voor ons" (1 Thessalonicenzen 5:25).
Een kort woord, maar een woord waaruit een diep verlangen
spreekt. Bidt ook voor ons.
Natuurlijk, we bidden. Misschien wel een paar maal per dag.
We bidden, dat God ons mag bewaren voor rampen, dat Hij
ons op het rechte pad mag houden, dat Hij ons in alles zeer
nabij zal zijn. En dat is goed. De mens kan niet genoeg bidden
en daarnaast ook niet genoeg danken.
Maar hij heeft meer te doen. Bidt ook voor ons. Voor ons
dat wil zeggen voor de ander, voor de naaste. Niemand kanl
het gebed missen, niemand kan ook missen, dat er voor hem
wordt gebeden.
We leven in de vakantie-tijd. Half Nederland is er op uitge
trokken om te genieten van een ivelverdiende rust. Zij zijn
vertrokken per auto of per trein of op de scooter. En zij
hebben Thuis gezegd: Tot over veertien dagen, dan zien we
elkander weer.
Paulus smeekt: Bidt voor ons. Bidden niet alleen voor jezelf,
ook voor hen, die onderweg zijn. Bidden, dat zij bewaard
mogen blijven voor ongelukken, bidden, dat zij inderdaad
kunnen genieten en uitrusten. Bidden, dat het hen welgaat.
Ach, misschien schiet bij al die vakantiegangers het gebed er
wel eens bij in. Laten wij voor hen bidden. God vergeet hen
niet. Sta hen nabij. Zonder U kunnen zij het niet. In het gebed
niet alleen zichzelf centraal stellen. Broeders, bidt (ook) voor
ons.
We lezen vanavond Zacharia 4 vers 1 tot 14.
Prof. Karl Barth in interview:
JN een gesprek met een mede
werker van het Zwitserse „Kir-
chenblatt" heeft de bekende hoog
leraar dr. Karl Barth onlangs
zijn mening gegeven over enkele
interessante vraagstukken, zoals
de ontwikkeling van de theologie
na de Tweede Wereldoorlog, het
rassenprobleem in Zuid-Afrika,
het pacifisme en ook de kinder
doop. Enige belangwekkende uit
spraken van prof. Barth geven
we hieronder weer.
Prof. Barth ziet hoopvolle tekenen
in de ontwikkeling van de rooms-ka-
tholieke theologie. Men maakt zich
meer en meer los uit het filosofischt
en traditionele formalisme, waaraai
de protestantse kerken een voorbeeld
kunnen nemen. Meermalen hoorde
prof. Barth van die zijde de opmer
king: laten we niet spreken over de
paus, maar over Jezus Christus. Er is
een levendige belangstelling voor
Christus zelf, die zich niet laat opslui
ten in formuleringen van christocen-
trische aard.
Een volgende vraag handelde over de
positie van de kerk tussen pessimisti
sche opvattingen, dat de dag des oor
deels nabij, is, en het optimisme van
bijvoorbeeld Teilhard de Chardin. Is er
het één een aanduiding van het. jong
ste gericht te zien en in het andere een
herinnering aan het komende Godsrijk?
,Het komt er op aan", zo zei prof.
Barth in antwoord op deze vraag, „dat
de kerk zich niet richt naar de ver
schijnselen van het optimisme of het
pessimisme, maar zich houdt aan haar
opdracht, aan de boodschap van
Evangelie. Tegenover de wereld moet
zij betuigen, dat het pessimisme en het
optimisme zouden kunnen doelen op het
jongste gericht en op het Rijk Gods. Zo
worden beide betrokken op het Evan
gelie. Als we omgekeerd allerlei ver
schijnselen gaan analyseren en dan pas
gaan zoeken in het Evangelie is dat
verkeerd, meent deze oud-hoogleraar uit
Basel.
Op de begraafplaats Moscowa
te Arnhem is gisteren het stoffe
lijk overschot van de heer C.
Smeenk ter aarde besteld. Met
name van de zijde van christelij
ke werknemersorganisaties be
stond voor deze droeve plechtig
heid veel belangstelling.
De rouwdienst in de gereformeerde
Opstandingskerk werd geleid door
drs H. B. Weijland, die sprak nas
aanleiding van Openbaring 21:4:
en Hij zal alle tranen van hun ogen
afwissen en de dood zal niet meer
zijn noch rouw. noch geklaag, noch
moeite zal er meer zijn want de
eerste dingen zijn voorbijgegaan.
Drs. Weijland noemde Christiaan
Smeenk een man. die gezien heeft, dat
alles wat God in de schepping gelegd
heeft aan het licht moet komen. Hierin
ligt het levensgeheim verankerd van
deze grote werker voor kerk. staat en
maatschappij. Zijn werk op aarde werd
geïnspireerd door zijn geloof in de
nieuwe aarde en de nieuwe hemel,
aldus drs. Weijland. „Smeenk was
graag predikant geworden maar God
heeft hem in Zijn wijze bedoeling een
taak gegeven, die veel wijder is dan
predikantsloopbaan kan omvatten.
Hij was een werker van het eerste
Hij zag het lijden van anderen als
persoonlijke vijand."
Na de rouwdienst werd het woord
gevoerd door het lid van de Eerste
Kamer, de heer J. Tjalma. Hij noemde
Smeenk een man. die geheel op de
hoogte was met de sociale wetgeving
en die zich de inhoud van een wets
ontwerp of een Memorie van Antwoord
zeer snel eigen maakte.
Wethouder A. van den Ham van Arn
hem zei, dat de overledene de gemeente
in de ware zin des woords gediend
heeft. Hij verzuimde nimmer om te ge
tuigen van zijn beginsel en bleef daar
naast een waar democraat. Bij hem
vormden de christen en de democraat
een goede cobinatie.
De oud-voorzitter van het Chr. Nat.
Vakverbond, de heer C. J.. van Mas-
icht memoreerde, dat de heer Smeenk
het gouden bondsinsigne met de lau
wertak met ere en welverdiend droeg.
Na de kerkdienst ging men naar het
kerkhof, waar velen zich bij de stoet
aansloten. Onder meer waren aanwe
zig prof. dr. A. A. Rutgers, prof. dr. K.
Dijk, het Tweede Kamerlid Van Benne-
kom en wethouder mr. H. H. J. Bister
bosch. Een zoon van de overledene, ds.
Smeenk van Almelo dankte de aan
wezigen voor hun medeleven. Hij zei
het een voorrecht te hebben geacht zo'n
vader te mogen hebben.
Wat betreft de apartheidspolitiek in
Zuid-Afrika waarschuwde prof. Barth
voor een al te gemakkelijk veroordelen
van Zuid-Afrika. Het samenleven van
drie miljoen blanken en vijftien miljoen i
zwarten is een probleem, maar het is
ook moeilijk op een afstand de op zich
zelf verkeerde rassenpolitiek te veroor
delen. Moeten bijv. christenen in de
V.S. het rassisme in Zuid-Afrika aan de
kaak stellen? Hoe zouden de Zwitsers
reageren, als zij met een groot aantal|
zwarten moesten samenleven? Hoe ge
dragen wij, Zwitsers, ons tegenover de
900.000 vreemde arbeiders uit de zuide
lijke landen, die toch overigens wel tot
hetzelfde ras behoren? Ook al is iets
waar en gerechtvaardigd zoals de af
wijzing van het rassisme in Zuid-Afri
ka. zonder gedegen vooronderzoek en in
algemene termen geponeerd wordt hij
krachteloos. Principiële en eenstemmi
ge afwijzing is niet voldoende, aldus de
ze Zwitserse theoloog.
Over het pacifisme merkte hij op, dat
hierin naar zijn mening Innerlijke te
genspraak is te vinden. Een feitelijk pa
cifisme met de slagzin „Nooit meer een
oorlog" moet zich thans echter wel aas
de kerk opdringen, en wel met het oog
op de ontwikkeling van de kernwapens
en de dreigende vernietiging van alls
leven daardoor.
De doop
bediend) geeft de
ke verpakking. De vraag
De laatste vraag handelde over dc
«Jood als voorwaarde van het lidmaat
schap van de kerk, juist in verband
met de waardering van de kinderdoop
Prof. Barth meende, dat zoals de
ken nu staan, namelijk waar door
dergelijke voorwaarde feitelijk slecht
heidense geboortenriten in christelijk gi
waad bevorderd worden, het aanbevi
ling zou verdienen, deze voorwaard'
voor het lidmaatschap van de kerk ui
de Kerkorde te schrappen. Naar zijn me
ning mnet daarbij gepleit worden vooi
een verantwoordelijke doop en tegen dc
„onverantwoordelijke" doop.
De onverantwoordelijke doop (een be
tere formulering dan „zuigelingendoop",;
prof. Barth wil verder ook de „kinder-i
doop" niet afwijzen, omdat het moge-
aan kinderen op eigen ver-!
•antwoording de doop wordtj
christelij-
- de doop
stellig geen kwestie van het heil,
maar is wel belangrijk voor de orde in
de kerk.
Het afschaffen van de „onverant-|
woordelijke" doop zou volgens prof.
Barth orde en duidelijkheid geven. De
op verantwoorde wijze gevraagde en
gegeven doop heeft niets te maken
met een wettelijk of piëtistisch begre
pen bekering; zij is het teken, dat een
mens het Evangelie mag horen. Met
de bij voorbaat verleende genade
(gratia praeveniens) kan de huidige
„onverantwoordelijke" dooppraktijk
niet gerechtvaardigd worden, stelt
prof. Barth. De reformatoren hebben
voor het begrijpen aan de doop geen
toevlucht genomen tot de gratia prae-
later pas zijn be-
Zwitserse jeugd
evangeliseert
in Haiti
In september 1963 is een groep
8 jongeren uit Zwitserland naar Haït;
ertrokken om «laar evangelisatiewerk
e verrichten. Zij zijn uitgezonden door
jongerenkring, genaamd „Les Gais
gebonden)
Vagabonds" (de "vrolijke
die al langer alldrlel evangelisatie-activi
teiten in eigen omgeving organiseert.
De jongeren werken in Haïti aan eeL,
school en evangeliseren in de omtrek.
Onder hen zijn onderwijzers en onder
wijzeressen, maar ook handwerkslieden,
«Jie helpen kunnen bij de opbouw var
de school.
Na een jaar zullen zij worden af
gelost door een nieuw team van neger.
iongeren. Zij zulleu voor 'en groot deel
hun eigen kosten bijdragen.
MEER DAN 1000 BANKEN EN BIJKANTOREN AANGESLOTEN BIJ DE COÖPERATIEVE CENTRALE RAIFFEISEN-BANK TE UTRECHT
