Nieuwe Lekke Courant
Werknemers willen deel
van vermogensaanwas
IW. Barendsz
naar Japan
verkocht
Goldwater: gevaar
voor de NAVO
OPRICHTING BELEGGINGSGEMEENSCHAPPEN
Mr. Stikker uit bezorgdheid
We draaien geen poten uil
Loonstijging blijft men
belangrijker vinden
Vietnamezen plunderen
Franse Ambassade
Commentaren
Dinsdag 21 juli 1964, 45ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Sfantvattigh is ghsbUvsa
mijn h«rt in teghsnspoet"
Noordelijke wind
Veranderlijke bewolking met voorna
melijk in de avond en nacht plaatselijk
enkele regen of onweersbuien en aan de
kust mogelijk enkele mistvlagen. Zwakke
tot matige wind uit noordelijke richtin
gen. Koeler.
(Zie voorts pagina 7)
Twee ongelukken
en veel drukte bij
Haringvlietbrug
Een half uur nadat de Haringvlietbrug
was geopend, reed de 74-jarige heer
P. H. van Driel uit Middelharnis met zijn
bromfiets een 4-jarig meisje aan, dat
onverwacht de weg overstak. De heer
Van Driel viel en moest met een gebro
ken been naar een Rotterdams zieken
huis worden gebracht. Het meisje kwam
er met enkele schaafwonden af.
Om half vier gebeurde het eerste
ongeluk aan de Flakkeese zijde Daar
werd de auto van een van de genodigden,
een directeur van de Nederlandse Han
delmaatschappij, aangereden door een
personenwagen, waarin een echtpaar uit
Den Bommel zat. De bestuurder van deze
auto had zich niet gerealiseerd, dat sedert
uren de weg ter plaatse een voorrangs-
weg was geworden. Hij liep schaafwon
den op en zijn vrouw kreeg een shock.
De auto van de bankdirecteur werd
zwaar beschadigd. Hij zelf kwam met de
schrik vrij.
Het publiek heeft tot gisteren vier uur
gratis van de brug gebruik mogen ma
ken. Naar schatting van 'de politie pas
seerden tot vier uur 3000 voetgangers en
2000 voertuigen.
Het eiland Goeree Overflak-
kee is uit zijn isolement ver
lost door de openstelling van
de 1,2 kilometer lange Ha
ringvlietbrug. Gisteren 1
minister Van Aartsen de eer
ste automobilisten over
brug komen".
[700R de tweede keer in de histo-
rie heeft Nederland een punt ge-
iet achter zijn walvisvaart. Zoals we
(isteren reeds in een gedeelte van
inze oplage meldden is de Willem
larendsz in Japanse handen over
gaan. Ook de vangstrechten zijn
In de Japanners verkocht. Verder
dige Pn twee motorcatchers tegen een
kvredigende prijs van de hand ge-
1946 begon Nederland voor de tweede
«er met de walvisvaart De Nederlandse
batschappij voor de walvisvaart N.V.
Jit namelijk in Zweden een tanker, die
3-34 I moederschip werd omgebouwd. Toen
de moeilijkheden reeds. De ver
van het schip verliep niet naar
)ok de werving van het personeel
erde problemen op. Maar ten slotte
i de vloot bestaande uit de Willem
^endsz en acht jagers uitvaren en 17
mber 1946 bereikte men het vangst-
l de eerste jaren zijn over het alge-
i vrij goede resultaten behaald. Later
t de tijdsduur van de vangst steeds
r worden ingekrompen. Men was ge-
i aan de internationale afspraken,
h gevolg was, dat men in de produktie-
paciteit te kort schoot Een groter fa-
!ksschip moest uitkomst brengen. Maar
an het seizoen 1951—1952 was
maatschappij reeds gedwongen van de
antie van de regering gebruik te ma-
>p den duur heeft men het niet meer
nnen bolwerken. Het laatste jaar heeft
maatschappij nog wel een winst kun-
i maken. Na tal van internationale be
wakingen over de verdeling van de
Mds schaarser wordende buit is nu
_j beslissing gevallen.
fJitvoerig had men nog de mogelijkheid
ptudeerd om aan het materiaal een
Bere bestemming te geven.
Van negers zal
99 pet stemmen
vóór Johnson
vaarlyk, als de heer Goldwater
zegt dat extremisme ter verdediging
van de vryheid nooit een misdaad
kan zyn. Zijn verklaring, dat het
gebruik van de atoombom onder
litair gezag geplaatst moet worden,
is „in stryd met de besluiten va
NACO, die beslest heeft, dat dit een
politieke beslissing moet zijn".
Aldus verklaarde mr. D. U. Stikker, de
Vergeefse poging
Inbrekers werden
uitbrekers maar
zitten weer
(Van een onzer verslaggevers)
Drie inbrekers die uitbrekers werden
hebben gistermiddag van half drie tot
vier uur politie, brandweer en gevange
nispersoneel bezig gehouden bij het huis
van bewaring aan de Noordsingel te
Rotterdam. De eerste uitbreker was de
negentienjarige los werkman J. Z., die
verleden week tot een jaar en zeven
maanden in de jeugdgevangenis was
veroordeeld omdat hij in totaal zeven
inbraken op zijn naam staan. Enkele
had hij gepleegd met de twintigjarige
C. A. N„ die eveneens gistermiddag pro
beerde te ontsnappen, Deze had acht
inbraken gepleegd. C. A. N. heeft reeds
zevenendertig procent van zijn leven
achter tralies doorgebracht. De derde
was de twintigjarige J. S., die al enkele
maanden werd vastgehouden.
Hoe het drietal uit dc gevangenis op
het dak kon komen, is niet bekend.
Wel staat vast dat er verscheidene keren
it worden geschoten dat er brand
ladders, waterstralen en' dakpannen en
vangzeil aan te pas moesten komen
voordat de drie weer op de voor hen
bestemde plaats konden worden ge-
URGEMEESTER en wethouders van Groningen hebben er beslist bezwaar
tegen dat zij roofridders worden genoemd. Verder ontkennen zij, dat ze
de verkoop van gronden aan Vlagtwedde deze gemeente „een poot hebben
kedraaid." In een recente raadsvergadering van de gemeente Vlagtwedde,
gi< arin de aankoop van gronden van Groningen ter sprake kwam, had men
jjjnelijk het edelachtbare college van Stad al dit fraais toegevoegd.
In de raadsvergadering van Groningen is gisteren ferm tegen deze uitlatin-
n geprotesteerd. Het raadslid L. P. Laning (g.v.p.) vroeg B. en W. zich
gelijk het openbaar tegen Vlagtwedde te verweren. De heer Laning kreeg steun
bezoc n andere raadsleden. Wethouder E. van Ruller zei, dat de Vlagtweddense
bovei Weringen onjnist en onzakelijk waren. De grondonderhandelingen waren
td verlopen, zei de wethouder, maar de raad van Vlagtwedde was plotseling
ijk gaan doen.
>UW
Delt
aftredende (Nederlandse) secretaris-gene
raal van de NAVO. Hij bevindt zich voor
een officieel afscheidsbezoek in Brussel.
Mr. Stikker is van mening, dat de opvat
tingen van Goldwater voor het Atlan
tische bondgenootschap ernstige gevolgen
kan hebben, als de senator president
worden.
Ook in Deense regeringskringen toont
men zich verontrust over de benoeming
van Goldwater tot kandidaat van dc repu
blikeinse party by de presidentsverkie
zingen van november. Er *ün aanwijzin
gen dat Denemarken wellicht uit de
NAVO zal treden, als Goldwater tot pre
sident mocht worden gekozen. Verder
vreest men dat alleen al het feit, dat
Goldwater republikeins kandidaat is ge
worden, invloed zal hebben op de Ameri
kaanse politiek in de komende maanden
en die in een reactionaire richting kan
doen ombuigen
Vreemd
Goldwater zelf heeft gisteren weer
een van zijn vreemde reacties ten beste
gegeven, toen hij op de hoogte werd
gesteld van de verklaring van de Britse
kanunnik Collins, afgelegd in de St.
Pauls Cathedraal te Londen. „Wat de
Engelsen doen moeten zij weten. Zij
hebben van tijd tot tijd geprobeerd
te vertellen hoe wij regeren moeten-
Wij verzetten ons tegen interventie.
Hij (Collins) kan in dit land niet stem
men, dus ben ik veilig, dacht ik", aldus
Goldwater. Zoals men weet, deed de
kanunnik een beroep op de paus, de
aartsbisschop van Canterbury
dere kerkelijke leiders, de politiek van
de senator te veroordelen.
Terwijl president Johnson het Ameri
kaanse congres vroeg om dertien miljoen
dollar voor de uitvoering van de bepa
lingen van de nieuwe wet op de burger
rechten liet Goldwater weten, dat hij de
president zal voorstellen, de burgerrech
ten buiten de verkiezingscampagne te
houden. „Ik zou niet graag zien" zei hij,
,dat woorden van mij of van iemand die
n connectie met mij staat, iets zouden
ontketenen". Een woordvoerder
Witte Huis verklaarde desgevraagd, dat
Johnson elk formeel voorstel van Gold-
water In bedoelde richting zeker in ern
stige overweging zal nemen.
„Hun recht"
Toen Goldwater gisteren in Washington
-riveerde, viel de geplande triomfante
lijke terugkeer van de senator letterliik
figuurlijk in het water. Dit was een
gevolg van de neergutsende regen en het
geroep van een kleine groep nazi's. Toen
Goldwater een aantal aanhangers wilde
toespreken, riepen de nazi's „Wij willen
Rockwell" (hoofd van de Amerikaanse
■partij). Hun geroep verdronk echter
spoedig in het gejoel van de Goldwater-
fans. Weer reageerde Goldwater heel
eigenaardig: „Het is eigenlijk zielig, wat
jonge mensen kunnen doen. als zij niets
handen hebben. Maar het is hun
grondwettig recht
Intussen heeft een Amerikaanse neger
leider voorspeld, dat 99 procent van de
Amerikaanse negerkiezers hun stem voor
president Johnson zullen uitbrengen,
zeker wanneer hij senator Hubert
Humphrey of Robert Kennedy als recht-
Jstreekse medewerkers zou kiezen.
(Van onze soc.-econ. redactie)
TAE drie grote werknemersvakcentralen, het IYVV, het NKV en het
CNV hebben vandaag een rapport gepubliceerd, waarin voor
stellen worden gedaan om in de nabije toekomst te komen tot vermo-
gensaanwasdeling voor de werknemers. Met het wat moeilijke woord
„vermogensaanwasdeling,\ dat ook wel afgekort wordt tot VAD, be
doelt men een aandeel voor de werknemer in de zogenaamde over
winst van de bedrijven. Gestreefd wordt naar een redelijker verdeling
van bet vermogen tussen de grote groep der op het ogenblik groten
deels vermogenloze werknemers en de kleine groep der oorspronke
lijke vermogensbezitters. Jaarlijks wordt bij vele ondernemingen een
groot deel van de winst geïnvesteerd in het eigen bedrijf aldus het rap
port, wat de intrinsieke waarde van het bedrijf verhoogt en daarmee
de waarde van de aandelen, die in bezit zijn van de aandeelhouders.
Dit eenzijdig profiteren door de
aandeelhouders van het bedrijfsre
sultaat, dat mede door de werkne
mers is bereikt, wensen de werkne
mersvakcentralen te doorbreken. In
het rapport worden een aantal prak
tische mogelijkheden aan de hand
gedaan om dit plan uit te voeren.
Ook worden een aantal consequen
ties van een dergelijk systeem onder
ogen gezien.
Onder overwinst wordt verstaan het
financiële netto-resultaat, dat een onder
neming in een jaar heeit behaald. Van
tevoren wordt dan rekening gehouden
met alle kosten ter verzekering van het
voortbestaan van de onderneming. On
der deze kosten worden ook verstaan af
schrijvingen, reserveringen, rente, en
risicovergoeding, ondernemersloon en be
lastingen.
Omdat de gewone Balans en Verlies-
en Winstrekening van een onderneming
vaak een vertrokken of ondoorzichtig
beeld geven, wordt voorgesteld de winst
positie vast te stellen aan de hand van
de fiscale balans en verlies- en winstre
kening. De zogenaamde fiscale winst
moet dan de basis zijn voor de vaststel
ling van de vermogensaanspraak van de
werknemers.
Helft van de winst
Gesuggereerd wordt, dat aan de werk
nemers de helft van de overwinst of ver
mogensaanwas wordt uitbetaald
ficaten. Voor het beheer hiervan zouden
regionaal en'of landelijk sociale beleg
gingsgemeenschappen opgericht moeten
worden, die de beleggingen voor de
werknemers zo goed mogelijk verzorgen
en die tevens er voor waken, dat de cer
tificaten niet te snel worden verzilverd
en in de consumptieve sfeer komen,
waardoor ontsparing zou kunnen optre
den. De vakbeweging staat namelijk op
het standpunt, dat de particuliere inves
teringen niet mogen lijden onder de in
voering van een vermogensaanwasde-
ling. Eerst na verloop van tijd en op be
paalde voorwaarden zou verkoop van de
certificaten mogelijk moeten zijn.
Voorgerekend wordt, dat wanneer een
werknemer per jaar een vermogensaan
deel ontvangt van f 500 hij na 20 jaar
kan beschikken over een kapitaal van
f 18.000. Een dergelijk vermogen levert
per jaar een inkomen op van ongeveer
f 700. Uitgaande van een brutoloon van
f 6.000 per jaar betekent dit na 20 jaar
een inkomensstijging v.an 12 procent per
jaar.
De vakcentralen erkennen, dat een der
gelijk resultaat niet verbluffend is. Zij
voeren aan, dat de reële loonsverbete
ringen uit de stijgende produktiviteit
veel grotere mogelijkheden bieden.
(Voor vervolg zie pag. 7)
De Nederlandse consul-generaal te
Genève, mr. A. Furnée, is in de leef
tijd van 63 jaar onverwacht in Genève
overleden. De heer Furnee werd tot
consul-generaal in Zwitserland benoemd
Voorwaardelijk
overen
geslaagd
W/IM HEYLTJES uit Nijme-
gen heeft de lijst met ta
ken, die zijn Griekse leraar hem
voor de vakantie meegaf, omdat
hij voorwaardelijk van de vijfde
naar de zesde klas was bevor
derd, in honderd snippers ge
scheurd. En hij is niet van plan
ook maar een minuut aan deze
taak te besteden.
Niemand kan deze 17-jarige
leerling van het Nijmeegse Ca-
nisius-college ongelijk geven.
Zelfs zijn Griekse leraar niet.
Want kort nadat Wim z'n school
rapport met die kwalijke, rode
onvoldoende had ontvangen,
bracht de postbode hem het wel
zeer verblijdend bericht, dat hij
was geslaagd voorhet
staatsexamen gymnasium alpha
met een ruime voldoende voor
Grieks.
Nijmegen raakt er voorlopig
niet over uitgepraat Het besluit
staatsexamen te doen, nam Wim
vorig jaar, toen hij de eind-
examenopgaven nauwkeurig had
bekeken. Die krachtproef, dacht
Wim. kan ik wel aan. En hij
leende van zijn vader f45 en
ging, zonder dat op school
iemand er iets van afwist, blok
ken voor het staatsexamen, dat
de naam heeft zwaarder te zijn
dan het examen, dat op school
wordt afgenomen.
De uitslag is nu bekend: Ge
slaagd. En dat, terwijl op het
overgangsrapport van Wim
Heyltjes onvoldoende pryken
voor Grieks en Scheikunde. De
klasseleraar had zelfs kregelig
op het rapport geschreven:
„Wim heeft dit jaar een slape
rige, slome en ongeïnteresseer
de indruk gemaakt. Hij wordt
voorwaardelijk tot de zesde klas
toegelaten."
De rector van het college heeft
zeer sportief Wim opgebeld en
hem gefeliciteerd. Hij vertelde,
dat het lerarenkorps de presta
tie bijzonder had gewaardeerd
en dat zelfs de leraar Grieks de
schok al een beetje te boven is.
De Koninklijke familie brengt
thans de vakantie door in Por
to Er cole, het buitenverblijf,
waar op het terras dit plaatje
werd gemaakt van de Prins en
prinses Beatrix. Nauwelijks
zichtbaar, geheel links koning
in Juliana.
N.S.-personeel krijgt
jubileumgratificatie
In overleg met de personeelsraad heeft
de directie van de Nederlandse Spoor
wegen besloten ter gelegenheid van het
125-jarige bestaan van de Spoorwegen in
Nederland aan het personeel, dat op
1 januari 1964 in dienst was en op 1 sep
tember van dit jaar nog in dienst is, een
jubileumgratificatie toe te kennen. Deze
gratificatie bedraagt naar gelang van het
aantal dienstjaren 100 tot 200 gulden.
Zij, die na 1 januari 1964 in dienst van
de spoorwegen zijn getreden, en op 1 sep
tember nog in dienst waren, ontvangen
25 gulden.
B"
betoging in Saigon, waar
naar schatting 200 Zuid-
vietnamezen deelnamen, is gisteren
het gebouw van de Franse ambas
sade geplunderd. De demonstranten
staken ook een auto in brand.
De betogers klommen met ladders over
het hek om de ambassade, sloegen een
portier neer en vernielden de ruiten er
het meubilair van het gebouw. Zij ver
dwenen echter toen de brandweer arri
veerde. In het weekeinde was het Franse
oorlogsmonument in Saigon besmeurd.
De Franse zaakgelastigde heeft hierover
een protest tot de Zuidvietnamese auto
riteiten gericht.
De bestorming van het gebouw van de
Franse ambassade had plaats nadat hon
derden studenten te middernacht in een
fakkeloptocht door de belangrijkste stra-
Sa igon waren getrokken ter her
denking van het einde van de „dag van
nationale schande". Met deze uitdrukking
bedoelen zij de tiende herdenking van de
Geneefse overeenkomsten die hadden ge
leid tot de verdeling van Vietnam.
In Peking verklaarde de Chinese pre
mier. Tsjoe en-Lal gisteren op een byeen-
komst dat China de gucrillastrydkrach-
ten in Zuid-Vietnam zal steunen, wanneet
de V.S. hun „aanvalsoorlog" uitbreiden.
Uit Saigon wordt vernomen dat de
Zuidvietnamese regering opnieuw een
bedekte toespeling heeft gemaakt op het
uitbreiden van de oorlog naar communis-
tisch-Vietnam. De verklaring veroordeel
de het Chinese streven naar bezetting van
Vietnam, „evenals de nieuwe samenspan
ning van dc communisten en kolonialisten
in een komplot om Vietnam te neutra
liseren.
Vietcongrebellen hebben intussen po
gingen gedaan om de stad Cai Be in
Zuid-Vietnam te veroveren. Na een fel
gevecht wisten de regeringstroepen de
rebellen echter terug te dryven.
Aan regeringszyde werden 11 militairen
gedood en 40 gewond. Een krygsgevan-
gene, die had weten te ontsnappen, meld
de 27 dode Vletcong-stryders door hun
kameraden te hebben zien wegslepen.
Tydens de gevechten werden ook 30 tot
40 burgers gedood.
J)E REPUBLIKEINSE kandidaat
Goldwater heeft voorgesteld, de
rassenkwestie uit de Amerikaanse
verkiezingen te houden. Hij heeft wel
dommer voorstellen gedaan, al be
hoeft niet te worden vergeten dat
hij, door tegen de wet op de burger
rechten te stemmen, in de rassen-
Zeker Is wel. dat deze kwestie dwars
door beide grote Amerikaanse par
tijen heenloopt. Vele republikeinen,
met name wie de gelijkheid van de
rassen zijn toegedaan, zijn met
Goldwater niet gelukkig. Verschei-
denen overwegen Johnson te gaan
stemmen. Aan de andere kant voelen
onder de democraten de tegenstan
ders van de gelijkheid onder de ras
sen zich tot de republikeinse Gold
water aangetrokken.
Met andere woorden: de rassen
kwestie dreigt een vertroebelende
invloed uit te oefenen.
Intussen, de kandidaten kunnen veel
afspreken, men moet zich afvragen
of de Amerikaanse burger er bij de
bepaling van zijn stem veel van zal
aantrekken.
TN DE bekende Newyorkse wijk met
de bijna Nederlandse naam Har
lem zijn de negers in beweging ge
komen. De politie heeft handen vol
werk om nog enigszins de orde te
handhaven.
Onze indruk is dat wat daar gaande
is het bewijs levert dat de neger oog
heeft gekregen voor de achterstand
waarin hij lang heeft moeten leven.
Of liever, het oog daarvoor zal hij
wellicht reeds gehad hebben, maar
hij „neemt" het niet langer.
Misschien moeten we het nog anders
stellen: nu de neger op weg is naar
gelijkheid, schijnt eerst nog een op
gekropte hoeveelheid haat te moeten
losbreken.
We moeten erkennen dat hierin veel
is van een rekening die wordt gepre
senteerd. Daar zijn er in New York
geneigd, de botsingen in verband te
brengen met de tamelijk hoge crimi
naliteit In de wijk. Anderen vragen
aandacht voor de sociale achterstand.
Voor de uiteindelijke oplossing lijkt
het laatste ons ook nuttiger. Aange
nomen moet worden dat de crimina
liteit juist door de sociale achterstand
in de hand is gewerkt.
J)E „Mannen van de spoor" er
zijn overigens ook vrouwen bij
krijgen toch nog hun extraatje bij
het te vieren jubileum. Naar onze
mening terecht.
Het had enige verwondering gewekt,
dat aanvankelijk anders was beslo
ten. En toegegeven moet worden dat
het extraatje bij de Spoorwegen niet
uit de rijkdom komt. Maar het hoort
er toch bij.
Een jubileum, welk ook, pleegt In
onze samenleving, ja, in heel ons
maatschappelijk bestel, nu eenmaal
een bepaalde eigen functie te heb
ben. Het heeft iets van een feestelijk
rustpunt in de normale tredgang, een
hoogtepunt in het anders wat platte
vlak. Even ziet men terug om ver
volgens met nieuwe animo verder t«
gaan.
En bij een feest hoort als het even
kan. ook een feestgave, desnoods een
bescheidene.
De mannen en de vrouwen van de
spoor verrichten hun arbeid met toe-
wijding. We danken er een dienst aan
waarop we ons kunnen verlaten. Het
achterwege blijven van het geschenk
zou ontmoedigend hebben gewerkt
Met recht is nu alsnog anders be
slist.
TEZUIET of journalist voor deze
keuze waren door de leiding van
hun orde de drie medewerkers van
het r.k. weekblad De Nieuwe Linie
geplaatst.
Twee hebben voor de journalistiek
gekozen. En zelf werkzaam in dit
mooie en verantwoordelijke vak,
kunnen we met hen meevoelen.
Toen zij onlangs voor de keuze ge
plaatst werden, hebben wij ons de
opmerking veroorloofd, dat men daar
toch wel te ver gaat in het vragen
van gehoorzaamheid. Met name de
reformatorische christen staat daar
vreemd tegenover.
Er was nu voor de beiden die hun
keus hebben gedaan geen andere
mogelijkheid dan zich vrij te maken
van de verplichtingen die zij eens op
zich hadden genomen. Wij menen het
in verband te mogen brengen met
ontwikkelingen die binnen de r.k.
kerk gaande zijn, dat deze mogelijk
heid wat groter is geworden.
En wat de beide betrokkenen betreft,
door hun beslistheid van nu krijgt
hun journalistieke werk van straks
te groter waarde. Het treden uit liun
orde zal hun wat gemakkelijker zijn
gevallen door de wetenschap dat
goede journalistiek zelf ook van hoge
orde is.
(JÜTA)
„Wat jammer, dat er hu UCc»
sneeuw ligt, met al die hoeden