ienwe Leidse Courant
|Goldwater zal republikeinen
tegen Johnson aanvoeren
Regering moet afremmen
- geen lagere belasting
Geen geforceerde marsen
Grote meerderheid bij eerste stemming
Scranton: unaniem
achter kandidaat
!ls afgetreden Brezjnef
5 Nikita's kroonprins?
-BLR
CALEX
Klandestiene
vluchtelingen
mogen blij ven
Inflatieneiging
werkt door
Commentaren
O
Donderdag 16 juK 1964, 45ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
.SUntvattigh it gh»bl»vee
mijn hert in teghentpoef
Warm tot zeer warm
De Bilt verwacht tot vrijdagavond:
Warm tot zeer warm, zonnig; en
droog weer behoudens een kleine kans
op een lokale onweersbui. Zwakke tot
matige wind ln hoofdzaak uit oostelijke
(Zie ook pag. 7)
Ti. 3,35, p.kw. 10.05
Klachtendienst bezorging 18.00—T9.00 uur
I Minister Andriessen:
^Handelsakkoord
met Tsjechen
veelbelovend
De handelsovereenkomst tussen Tsje-
■lowakije en de Benelux, die de
ilster van economische zaken, prof.
J. E. Andriessen, maandag ln Praag
eeft ondertekend, noemde de minister
reelbelovend" tijdens een korte pers-
onferentle op de luchthaven Schiphol,
hij gistermiddag met een lijntoe-
el uit Praag arriveerde.
er van goederen uit Tsjecho-
wakije is goed", aldus de minister,
bestaat in hoofdzaak uit machines,
onen- en vrachtauto's, textiel en
rhoeisel. ..De overeenkomst die reeds
id vorig jaar is geparafeerd is
melijk gesloten om de export
jjechoslowakije te bevorderen",
professor Andriessen. De Beneluxlanden
Teveren onder meer chemicaliën, levens
middelen en metalen.
pfy De minister, die vertelde dat mer
'"'goed en plezierig" met de Tsjechen kan
mderhandelen. voorziet vele mogelijk-
leden voor de industrie en handeL
I Voorts biedt Tsjechoslowakije, dat
rolgens de recente ervaringen van prof.
Andriessen een „zeer mooi land" is,
^voldoende perspectieven voor een uitge
breid toerisme.
De beslissing is gevallen: de 55-jarige senator Barry Goldwater zal de
Republikeinse partij in november vertegenwoordigen bij de Amerikaanse
presidentsverkiezingen. Hij kreeg bij de eerste stemming al 883 stemmen,
dat is 228 meer dan de vereiste 655. Zjjn belangrijkste rivaal, Scranton,
kreeg slechts 214 stemmen, Rockefeller 114 en enkele anderen, zoals Cabot
Lodge, nog veel minder. Onmiddellijk na de stemming trad Scranton de
zaal binnen. Hij stelde voor de benoeming van Goldwater unaniem te ver
klaren. Nadat de procedure hiervoor was gevolgd, verklaarde voorzitter
Morton onder luide bijval de benoeming unaniem.
Scranton vergeleek zijn positiè met
die van Goldwater vier jaar geleden
onder soortgelijke omstandigheden. Hij
trok zich toen terug om het veld te
ruimen voor Richard Nixon. „Ons
standpunt heeft niet gezegevierd", al
dus Scranton. „De overwinnaar wens
ik zeer hartelijk geluk. De Republi
keinse partij moet thans de nadruk
leggen op haar eenheid, niet op haar
verschillen. Dit is onze partij en wij
zullen niet 'deserteren. En zoals ik al
tijd heb verklaard, ik zal volledig wer
ken voor de kandidaat, die voor deze
conventie is benoemd.
Voor de eerste keer sinds veertig jaar
hebben de republikeinen zich achter een
conservatieve kandidaat geschaard. De
man die zij kozen, is een slanke, i
een meter tachtig lange 55-jarige
terner" met een middelbare schooloplei
ding en een jaar college. Hij heeft
Anastas Mikojan, een „oude bolsjewiek"
s de rechterhand van Stalin, is gis-
teren door de Opperste Sowjet bjj accla-
matie benoemd tot president van de Sow-
Jetunie, zoals wij gisteren reeds in een
onzer edities meldden. Hij volgt
president Brezjnef op, die door Chroesj-
s vrijgemaakt voor werk in de
bartij. De meest gangbare conclusie die
£ult deze functiewisseling wordt getrok-
dat Brezjnef een stapje dichter
tot de opvolging van Chroesjtsjef is ge-
""komen en dat de gezondheidstoestand van
-^Hikojan de laatste tijd kennelijk Is ver
slechterd, waardoor deze zuiver repre
sentatieve functie voor hem Is vrijge-
xjjnaakt.
/j Overigens verheelt men in het Westen
[toiet dat de benoeming van Mikojan, die
^fcezien wordt als degene die de stoot ge
geven heeft tot Chroesjtsjofs politiek van
vreedzame coëxistentie, een versterkig
>J>etekent van Chroesjtsjefs positie,
pal wat zijn toenaderingspolitiek tot het
k Westen betreft
>8-jarige Mikojan is de eerste niet-
Russische president Hij is een Armeen
|werd door Chroesjtsjof gebruikt v<
moeilijke buitenlandse kwesties.
Ook onder Stalin onderhield hij vooral
contacten met het buitenland, scherp-
Izinning, innemend en geestig.
In 1962 werd hij naar Cuba gezonden
n premier Castro te verzoenen met de
Russisch-Amerikaanse overeenkomst dat
de Russische zware raketten van het
eiland zouden worden teruggetrokken.
Na zijn bezoek aan Havanna reisde hij
ir de VS voor overleg met Kennedy
Rusk.
Official dealer Leiden e.o.
In één
oogopslag
AR: minder subsidie voor
woningbouw pag. 2
Over Alfrink pag. 2
Goldwater (achtergrond)
pag. 5
Rusland wil rode top pag. 5
Chinezen hitsen Roemenen
op pag. 5
Steeds stiller in vakantie-
gebied! pag. 7
Vanavond: Knokke pag. 7
Nogmaals: Plateel pag. 7
gezegd er niet zeker van te zijn, de her-
te hebben om het presidentschap
te kunnen bekleden. Goldwater, die geen
bezoek aan de conventiezaal mocht bren
gen, heeft het gebouw, waarin de gede
legeerden bijeen waren, van de lucht uit
bekeken. Hij reed naar een vliegveld en
cnarterde een vliegtuig.
de Verenigde Staten. De republikeinse
kandidaat zei, tijdens zijn campagne ge
bruik te zullen maken van vroegere uit
spraken van Johnson.
Oud-president Eisenhower verklaar
de (voordat Goldwater kandidaat was
geworden) voor de t.v., de verwerping
de amendementen op het republi
keinse program als ondemocratisch te
beschouwen. De amendementen waren
heel goed en hadden zonder bezwaar
aanvaard kunnen worden. Zij zouden
iets wezenlijks tot de beginselverkla
ring hebben bijgedragen. Eisenhower
zei: „Het was of je alleen de keus had
voor of tegen het program te stemmen
en dat was erg slecht".
Gisteravond is bij Guémar in het
Franse departement Haut-Rhin, een
door de uit Amsterdam afkomstige 63-
jarige heer A. Raphalowiz bestuurde
auto door nog onbekende oorzaak aan
het slippen geraakt en vervolgens tegen
boom gebotst. Zijn passagiere, de
28-jarige mej. Ch. Jelgersma uit Was-
ar. werd zwaar gewond in een zie
kenhuis opgenomen. De heer Raphalowiz
is in een ziekenhuis overelden.
Miller
Voorzitter Morton heeft intussen laten
weten, dat Goldwater William E. Miller,
voorzitter van de partij en lid van het
Huis van Afgevaardigden, uitgenodigd
heeft, de kandidatuur voor het vice-pre-
sidentschefp te aanvaarden. Miller heeft
zich hiertoe reeds bereid verklaard. Van
avond (Ned. tijd) komt de conventie
voor een slotzitting bijeen. Goldwater zal
dan in een toespraak de benoeming aan
vaarden en voorstellen Miller tot kandi
daat voor het vice-presidentschap te be
noemen. Deze wordt beschouwd als een
harde verwoede campagnevoerder. Hij is
rooms-katholiek en komt uit een staat
met veel stemmen (New York).
Johnson
r pre-
Minister SchoLten (justitie) is bereid
het verblijf te legaliseren van als bona
fide aan te merken vluchtelingen die
thans klandestien hier te lande mochten
verblijven mits: de datum van him ille
gale binnenkomst ligt op of vóór 24 juni
1964, zij zich vóór 1 september 1964 bij
de politie aanmelden en zij alsnog een
verzoek indienen tot het aanvaarden
van hun verblijf als vluchteling.
Gepensioneerden
vragen minimum
huureompensatie
De besturen van de Algemene Neder
landse Bond van Gepensioneerden, de
Centrale Raad voor de behartiging van
pensioenbelangen en de Bond van Ge
pensioneerd spoor- tram- en ander ver-
voerspersoneel .tezamen 120.000 gepen
sioneerden vertegenwoordigend, hebben
zich in een brief tot de ministerraad
en tot de voorzitters en de leden van de
Eerste en Tweede Kamer der Staten-
Generaal gewend.
In de brief wordt erop gewezen, dat
de actief dienende ambtenaren een huur
eompensatie krijgen van 1.3 procent,
met een minimum van f 8.70 per maand,
terwijl de gepensioneerden een huur
eompensatie wordt toegekend van 1,75
procent, echter zonder minimum.
Door het niet opnemen van een mi
nimumbedrag voor de gepensioneerden
worden in het bijzonder de weduwen
en diegenen, die een laag pensioen zon
der bodempensioen hebben getroffen.
De bonden van gepensioneerden ver
zoeken dringend ook voor de gepensio
neerden een minimum-huurcompensatie
van f 2 per week of f 8,70 per maand
vast te stellen.
De veertienjarige Steven L. vain Dier-
men uit de Botenmakersstraat in Zaan
dam is gisteren onder een vrachtauto
geraakt en om het leven gekomen. De
jongen werd bij egaliseringswerkzaam-
heden bij de spoorlijn Purmerend-Zaan-
dam door een achteruitrijdende zand-
auto gegrepen.
Prinses Beatrix is gisteravond op
het vliegveld Soesterberg teruggekeerd
van haar bezoek aan Noorwegen. De
Prinses reisde per Friendship.
Goldwater heeft zich gisteren
ten verleiden tot een uitspraak
sident Johnson, tegen wie hij het in
vernber zal moeten opnemen. (De demo
craten wijzen hun kandidaat pas aan op
hun conventie te Atlantic City, die op 24
augustus begint).
Hij noemde Johnson de .grootste zwen.
delaar in de Verenigde Staten" en ,,een
van de meest valse mensen, die hij ooit
had ontmoet". Hij beschuldigde de pre
sident ervan, dat hij vorig jaar nog hepl
anders over de burgerrechten dacht dan
hij nu doet en dat hij toen ook ernstige
kritiek had op de belastingwetgeving in
De 44-jarige mevrouw Geist uit
Aadorp (gemeente Vriezenveen) is gis
teravond bij het oversteken op Rijksweg
te Almelo door een auto gegrepen
overleden.
Geen uitbundig zomerplaatje. Geen „blanke top der duinen" of
„vriend'lijk Noordzee-strand"dat noodt tot een zonnebad. Maar een
grauwe steenmassa, die er, ook als het zomer is, nauwelijks anders dan
grauw uitziet. En wat doe je, als je „drie-hoog-achter" zit, je studenten
kamer lijkt wel op een broeikas en de muren schijnen hitte uit te
ademenAch. voor de ware zon-aanbidder is dan zelfs het
kleinste platje een paradijs
E.E.G.-commissie waarschuwt
De regering moet haar remmende
conjunctuurpolitiek voortzetten. Zo
mogelijk moet in de herfst door een
algemene afremming van de groei
van de binnenlandse vraag een ont
spanning op de arbeidsmarkt worden
bereikt, die voldoende is om de loon-
Een man heeft zich gisteren op
premier Jomo Kenyatta van Ke
nia geworpen, toen deze zijn
hotel in Londen verliet om zich
naar Marlborough House te be
geven voor de Gemenebest-confe
rentie. De lijfwacht van de pre
mier heeft aan de worsteling een
eind gemaakt. Op de foto ver
laat Kenyatta, omringd door vei
ligheidsagenten, Marlborough
House.
(Zie pagina 5).
ontwikkeling in de hand te houden.
Dit advies werd door de EEG-com-
missie gegeven in haar recente kwar
taalbericht over de economische toe
stand van de gemeenschap. Volgens
het bericht schijnt er weinig kans te
bestaan, dat aan de voorwaarden
- belastingverlaging per 1 juli
1965 zal worden voldaan.
De commissie waarschuwt voorts, dat de
Inflatieneiging nog geruime tijd zal door-
werken. Het Is zeker niet uitgesloten,
aldus het verslag, dat in de herfst van
dit jaar toch een nieuwe golf van zoda
nige loonstijgingen voor 1965 zal ontstaan,
dat niet alleen stabilisatie van het prijs
niveau wordt verhinderd, doch bovendien
nieuwe prijsstijgingstendensen tegelijk
met een verdere verslechtering vai
betalingsbalans en ten slotte zelfs met
een zeer ernstig recessiegevaar, zullen
kunnen optreden.
Men is in Brussel tot deze conclusie ge
komen ondanks het feit, dat de groei var
de Nederlandse economie vermoedelijk ir
1965 zal aanhouden, zij het ook in eer
aanzienlijk langzamer tempo. Als de rege
ring er in slaagt een nieuwe loonexplo
sie te vermijden, kan een aanzienlijk tra
gere uitbreiding van het particuliere ver
bruik worden verwacht, aldus het verslag.
Een geringe daling van de investeringen
vooral als gevolg van een vermoedelijk
sterk vertraagde stijging van de winsten
in 1964 zou kunnen leiden tot
zekere ontspanning op de arbeidsmarkt
In dat geval zal de expansie van de uit.
voer, waarvoor zeer gunstige vooruitzich
ten bestaan gezien het verloop van d<
wereldconjunctuur leiden tot een spoe
diger herstel van het externe evenwicht
in het verdere verloop van 1965. Bij deze,
in velerlei opzichten nog onzekere hypo
theken zou het bruto nationale produkt
in 1965 ten opzichte van 1964 met onge
veer 3,5 procent kunnen toenemen. Er
bestaat weinig kans dat aan de
In afwachting resultaat ondersoek
In verband met het tragische over
lijden van de cadet-sergeant Meerdink
Veldboom heeft de bevelhebber der
landstrijdkrachten na overleg met de
staatssecretaris van defensie Den Toom
aan het korps commandotroepen op
dracht gegeven alle grote inspanning
vergende werkzaamheden, in het bij
zonder geforceerde marsen, verbonden
aan de gevechtscursus te Roosendaal
tot nader order achterwege te laten.
Tevens heeft de bevelhebber der
landstrijdkrachten bepaald dat het af
leggen van de militaire vaardigheids-
proef. voorzover betreft de veldloop tot
nader order dient te worden opge
schort. Zowel ten aanzien van de
zware inspanning vergende werkzaam
heden van de gevechtscursus te
Roosendaal als met betrekking tot de
veldloop voor de militaire vaardigheids-
proef vindt thans een onderzoek plaats
door de inspecteur militair geneeskun
dige dienst of en in hoeverre de eisen
daarbij gesteld eventueel zullen moeten
worden herzien, zo deelde de leger-
voorlichtingsdienst mee.
Gisteravond werd sectie verricht op
het stoffelijk overschot van de over-
De staatssecretaris van defensie
heeft in gezelschap van de plaatsver
vangend secretaris-generaal van d<
Koninklijke Landmacht een bezoek aar
het korps commandotroepen gebracht
om zich persoonlijk op de hoogte te
stellen van de omstandigheden
onder het tragische voorval plaats
had. Ook de inspecteur van de militair
geneeskundige dienst, generaal-majoor
dr. H. J van der Giessen, was in
Roosendaal.
Weinig kans
De regering heeft een verlaging in de
orde van grootte van fl miljard a
kondigd en wel voor het begin 1967. Het
eerste deel ervan (ca. f500 miljoen) zou
op 1 juli 1965 van kracht worden, als de
toeneming van de binnenlandse vraag in
1965, vergeleken met 1964, twee procent
achterblijft bij die van de binnenlandse
produktie. Deze voorwaarde biedt overi
gens volgens het verslag geenszins de
garantie dat het binnenlandse evenwicht
dan zal worden hersteld, aangezien ze
alleen in volumegrootheden is uitgedrukt
Als de belastingverlaging reeds in 1965
plaats vinden, moest in ieder geval
overeenkomstig de aanbeveling van de
EEG-ministerraad de stijging van de
overheidsuitgaven dienovereenkomstig
beneden de 5 procent worden gehouden.
Voorts wordt verklaard, dat de krediet-
politiek in de herfst van dit jaar restric
tief zal moeten blijven. De stabilisatie
van het bedrag der uitstaande bankkre
dieten van mei tot augustus komt vrijwel
met het seizoenspatroon, doch
de volgende maanden zal een krach,
tige druk worden uitgeoefend tot het toe.
staan van een aanzienlijke expansie,
echter slechts zeer beperkt ge
volg zou mogen worden gegeven.
Wat de gemeenschap als geheel
gaat verklaart het verslag, dat de e
mische groei zich dit jaar ongeveer in het
huidige tempo zal blijven voortzetten. De
handelsbalans van de zes zal waarschijn
lijk niet verder verslechteren, doch het
tekort over het gehele jaar zal toch
3 tot 3,5 miljard dollar belopen. De lopen,
de rekening van de betalingsbalans van
de EEG zal ongeveer in evenwicht zijn.
De toeneming van het reële bruto-sociale
produkt wordt nog steeds op 5 procent
geraamd, terwijl het indexcijfer vot
industriële produktie een stijging
zeven procent kan opleveren.
T\E TIJD is voorbij dat de verkie-
zing van een Amerikaanse pre
sident een Amerikaanse aangelegen
heid vormde. Dat hangt samen met
de situatie van de wereld en met
de plaats van Amerika daarin. Daar
om wordt buiten de Verenigde Sta
ten evenzeer meegeleefd met de pre
sidentsverkiezingen als binnen de
Verenigde Staten.
Er Is een verschil: wij buiten Ame
rika kunnen er zo weinig aan doen.
Ons past een afwachtende houding.
Wat we ons mogen veroorloven is
enige bevreemding over de gang van
zaken ginds. Dat merkwaardige ge
doe met die conventies, dat elkaar
aftuigen van partijgenoten. Dat
klaarblijkelijk kinderlijke en weinig
diepgaande. Dat weinig onderscheid
ook ln de principiële fundering tos
sen de partijen. Alsof de problema
tiek waarin de wereld zich bevindt
ware weg te nemen met toverwoor
den als conservatief en progressief.
Om eerlijk te zijn: het is ons de afge
lopen dagen wel eens bang te moede
geworden. En wij vermoeden, dat
dit wel zo blijven zal.
TTET MEEST neutrale wat voor
lopig gezegd kan worden van de
verkiezing van Goldwater tot repu
blikeins kandidaat is, dat zij al niet
meer verrast. Verrassen doet ook niet
meer de grote meerderheid die hem
ten deel is gevallen.
Zeker is, dat ook onder de republi
keinen velen met deze kandidaat
niet gelukkig zijn. Maar zijn verkie
zing kreeg steeds meer het karakter
van de onontkoombaarheid. Onder
deze omstandigheden is niet onbe
grijpelijk dat vele kiesmannen zul
len hebben gedacht: haalt hij toch
een meerderheid, laat het dan maar
een zo groot mogelijke zijn.
Op deze wijze hebben zij hun onde
partij, die ccn bijzonder moeilijke
tijd meemaakt, nog zoveel mogelijk
de schijn van eenheid willen geven
en hun kandidaat die toch ver
liezen gaat nog zoveel mogelijk
kansen.
Mogen wij het eens paradoxaal for
muleren? Wanneer Goldwater een
heel normale meerderheid had be
haald, zouden we ons even hebben
kunnen afvragen of ons kritisch oor
deel misschien herziening behoeft.
Nu zien we daartoe helaas geen
aanleiding. De vermeende onont
koombaarheid overheerste.
17EN van de verklaringen van Gold-
waters verkiezing ligt ln de laks
heid van zijn eigen partij. En nit
deze ervaring zijn lessen te trekken
van wijder strekking.
Een politieke partij Is een belang
rijke Instelling. Zij heeft een functie
in het selecteren en naar voren
schuiven van toekomstige politici
zjj heeft een even belangrijke func
tie in het proces van politieke me
ningsvorming.
Van een politieke partij mag een re
delijke politieke activiteit worden
verwacht. En dat eigenlijk zonder
onderbreking. Niet alleen maar bij
de nadering van verkiezingen. Voor
al dat proces van politieke menings
vorming duldt geen onderbreking.
De republikeinse partij in Ameri
ka is ingezonken. Men meent hij de
volgende presidentsverkiezingen
geen kans te hebben en dat
schijnt ook wel zeker. Maar juist
in moeilijke tijden moet een partij
tonen wat zij waard Is.
TVIAT een politieke partij waard ls
dat is wat allen die daarvoor
in aanmerking komen haar waard
maken. En die allen dat zijn wij
allen, in onze hoedanigheid van bur
gers van de staat onzer Inwoning.
Een gezonde democratie veronder
stelt gezonde partijen. En gezonde
partijen veronderstellen een burgerij
die bereid is tot actieve belangstel
ling.
Duidelijk Is wel, dat de republikein
se partij in Amerika hieraan lijden
de is. Naast de onmacht om tegen
over de politiek der democratische
regering een duidelijk alternatief te
plaatsen.
Dat zal trouwens bij een ontbreken
van genoegzame principiële funde
ring altijd moeilijk blijven.
Ditmaal is de republikeinse partij
het slachtoffer, omdat de democra
tische aan het bewind is. Ware de
republikeinse partij aan het bewind,
dan zou de democratische partij bij
ontbroken waakzaamheid op haar
beurt hebben verloren. Een fout nu
van de republikeinse partij is, dat
zij, met de dreiging van het verlies
in het verschiet, bedenkelijke accen
ten is gaan leggen. Maar daarmee
maakt zij, zowel voor Amerika als
voor heel onze gemeenschappelijke
wereld, dc zaak vermoedelijk niet
beter.
,Jk moet binnen komen. Ik ben
de enige die het strijkijzer kan
repareren"