Ary Keyzer winnaar van
improvisatieconcours
r
pirt,t - -
Brand teistert
steenfabriek
Svjatoslav Richter
ging eigen wegen
REM voor liet volk of
rem door het volk?
Platteel
Gouden Beer voor
Bert Haanstra
Alpinisten
WOENSDAG 8 JUL
57—-
bot J
jkele buien
k(|c0cn en veel wind naderde
omokiorgen het front van een die-
ons land. De kern van
lag bij Schotland en had
i^Ijdeze tijd van het jaar tame-
64-ynderlijke diepte van 965 mi-
3 vie bewegingssnclheid van de
aanmerkelijk kleiner geuior-
wordt, dat hij lang-
~-6.3o[or het noordoosten zal trek-
a i ps de westkust van Noorwe-
^pwind aan onze kust wakker-
mald® nadering van het front tot
schil tig aan. Na het passeren van
heivjf zal hij wat afnemen, maar
ook morgen op een krach-
worden gerekend. Daarmee
26.Jre lucht worden aangevoerd,
i] tfiaast enkele opklaringen ook
Aanplten voorkomen.
ag 9 juli: zon op 4.31, onder
ssertan op 4.09, onder 21.22; 9 juli:
L Mmaan.
Mftoogwater Sehevenbigen
7 Ijuli: 2.29 v.m.; 15.02 n.ra.
li Jtra n d verwachting
tormdepressie bij Noord-Schot-
uit in de richting van Noorwegen
ftrgen op enkele plaatsen nog een
bo^" zonnige perioden. De har-
wormachtige wind gaat morgen
htig of matig afnemen. Aanvoer
le lucht, in de middag 15 tot 17
zeewater 16 graden.
Itzichten: sterk wisselvallig, ver
opklaringen, maar door de wes-
vind nog te koel
Haarlemse orgelmaand
WEER IN EUROPA
t«n hedenmorgen zeven uur
fcr|iSa fltti zj
v 10 20 13
zzw 9 20 14
vindstil 24 11
mei 7381 nieuwe
oningen gereed
j zijn 7381 nieuwe woningen op-
I (in mei 1963 8320). In de jaren
1962 kwamen in de maand mei
eld 7130 woningen gereed,
i eerste vijf maanden van 1964
i 33 600 nieuwe woningen gereed,
ll.900 in de overeenkomstige pe-
Bn 1963.
het aantal in aanbouw genomen
jen in mei groter was dan dat
gereedgekomen woningen, steeg
il in aanbouw zijn de woningen
0 op het einde van die maand,
Waar het in de Haarlemse orgel
maand feitelijk omgaat, nl. om het
internationale improvisatieconcours,
kon men gisteravond in de St. Bavo-
kerk meemaken. Nu lag deze wed
strijd, zoals aan de verrichtingen
van de kandidaten maandagavond in
hun interpretatie van orgelwerken
wel te verwachten was, niet op een
zeer hoog niveau. Dit wil echter niet
zeggen, dat er slecht geïmproviseerd
werd. De prestaties bereikten een
„gemiddeld goed" peil, zonder echte
uitschieters. En het was in het al
gemeen best plezierig luisteren.
Het jurylid, de Parijse organist André
Marchal, had een weinig plastisch
thema vervaardigd, dat door een zekere
neutraliteit weinig aanleiding gaf tot
„pakkende" motieven. De opgave be
stond uit het improviseren van een
Preludium en Fuga. en in het algemeen
wisten de kandidaten toch vaak uit de
eerste noten van het thema een inter
essante opzet te vinden.
De eerste deelnemer, Ary Keyzer, uit
Middellxarnisdie ook maandagavond
de beste prestatie geleverd had, werd
de winnaar van dit jaar des te
opmerkelijker feit, als men weet, dat
hij eigenlijk nog niet geheel genezen
is van een auto-ongeluk!
Driedelig
Ary Keyzer speelde een duidelijk drie
delig opgezet Praeludium met als hoek-
delen brede akkoordverbindingen, ge
baseerd op de „kop" van het thema. Het
middendeel bestond uit een rustig ge
speelde solo op de sexquialter en de
Fuga, waarvan de expositie werd op
gezet met grondstemmen, bleef de rus
tige beweging houden tot en met de
doorwerking. De overgang naar het
stretto werd gevormd door fors ge
speelde akkoorden, waarna een coda
met motieven ontleend aan het begin
van het Preludium het geheel afsloot
De tweede deelnemer. Hans Gebhard uit
Kiel. zette het Preludium toccata-achtig
in, waarbij motieven uit het thema op
het pedaal gespeeld werden. Deze toe-
Chr. vakbeweging
over c.a.o.
(Vervolg van pagina I)
De gedachte dat de mens een geld-
prikkel nodig heeft om tot redelijke
prestaties te komen, wordt door de Chr.
metaallbedrijfsbond afgewezen. Sociaal
onderzoek heeft uitgewezen, dat de mens
niet in de eerste plaats gedreven wordt
door de zucht naar geld. Het directe
verband tussen loon en prestatie zou
daarom ook losgelaten moeten worden,
evenals het werken in tarief ïin de
plaats daarvan zou moeten komen een
vast maandloon voor iedereen, gebaseerd
op het tot dan toe genoten uurloon plus
tarief De heer Lanser acht dit geen
theoretische situatie. Reeds ziin ver
schillende bedrijven tot het inzicht ge
komen, dat het niet langer zinvol is het
werken in tarief te handhaven.
Van bedrijf tot bedrijf zal dit leiden
tot verschillende loonhoogten. waar
over dan overleg gepleegd zal moeten
worden met de vakorganisaties. Maar
in de eerste plaats is hiervoor meer
vrijheid bij de loonvaststelling nodig,
zowel per bedrijfstak als per onder
neming, een zaak. die thans binnen
de kring van de christelijke vakbewe
ging het eerst is voorgesteld en ver
dedigd. Verwacht mag worden, dat
dit streven ook vanuit de beide an
dere werknemersvakcentralen bijval
zal krijgen.
1ADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor: propedeuliscl:
Indlg ingenieur: de dames J II
na (Amsterdam). R M Jamin (Rol-
I, W G Smit (Rotterdam). M Y Vis-
beil Malmalson, Seron. Frankrijk),
Vieringa (Santpoort). P W Zoetei
t (Rotterdam),
H R Buitenhui
C Bauer (Schle-
T Blik (Voeelen-
P A J
■■■HL i (Delft). S G
ten), F P Bijdendijk (Rot-
J F Caminada (Den Haag). A M G
frS
efhuls i
»r), G L Hondiu
-j/ivan Krcgtcn (Amersfoort). A Kuij-
Or. (Voorburg). J W van der Laan
)len), H J van Loon (Den Haag),
Markslag (Hengelo. O). E R C Ma-
Ba I
it), H
f (Rotter
U15t Oedcnrode). M C M
hede), W B J Polman (Den Haag
I Pouw (Utrecht). L H J M Raetx
H F J de Reus (Oss). R A i
F M
toze-
(Ouderkerk
R Salehi (Den Haag). P M C
Wassenaar). J E Schievlnk (Har-
R Schmohl (Beverwijk). J M
(Voorschoten). H C H M Smulders
E>. H N Snel (Den Haag). J J M
Cs-HertogcnboschT J Termond
dam) C C F Thijssen (Drunen). P.
irg (Rijswijk), C J A
(Bussum).
J Ru:
melen (Hai
R R F
beek (Amster-
Den Haag». D J
i. M Voorwijk (Ommen)
Wissen (Groningen). L i
ism). C A M de Z
Zeijl (Schiedat
Wijm
(Gouda,.
I A Zledses
les (Heerlen). F H A G Zuijlen
Bn). H Zweverink (Oosterbeek),
dei)tlsch scheikundig ingenieur de
D M M Adem» (Rijswijk). M A Kle-
(Den Haag). O P van Leeuwen
de heren H T van Asselt (Rotter-
N C den Boer (Bergen op Zoom).
(Pen Haag), J F --- --- "gn"-1-.
- de Calseilde
J H L Chotifoer (Den
H A Droog (Beemsier). K D Eintj
Gent).
J H Kaspersma
licboom (Rotter-
Beverwijk). H J
rnhem), P A M
E M Staal (Veon<
termeer), A Ste<
Stoutjesdijk (Gi
•off (Njji
L Staalberg (Zoi
ihoek (Barcndrecht). P G
•n). P M M Vei
cata-f ragmen ten werden afgewisseld
met koraalachtige motieven op de tong
werken en besloten met grote akkoord-
den in het volle werk. Zijn Fuga, waar
voor het exact het gehele thema be
nutte. begon goed, maar kreeg eer
zwakke afloop door een te veel en tt
lang gebruik van grote akkoorden.
Geheel tegengesteld hieraan was het Pre
ludium van de Zwitser Guy Bovet:
grotendeels rustig, byna pastoraal pre
ludium, als b(j verrassing besloten met
helaas weinig passende forte akkoorden.
De Fuga werd levendig opgezet door
het bewust volgehouden contra-subject,
dat een goede tegenspeler vormde tegen
het monotone thema. Ondanks het af
zwakken van de spanning tegen het ein
de, was zijn bijdrage bijzonder plezierig
aan te horen.
Het Preludium van Bert Matter deed in
opbouw sterk denken aan de toccata
gedeelten van Hans Gebhard. Bij hem
was er echter een evenwichtiger drie
deling met als middendeel een solo od
de sexauialter en rustig spel op de
tongwerken Een virtuoze, vaak boeien
de aanpak. De Fuga-expositie werd
origineel gespeeld op tongwerken, de
doorwerking slaagde minder
Nogal verward
e winnaar van het vorige jaar, de Oos
tenrijker Willfried Grasemann, wa
veel duidelijker minder kansrijk dan
toen. Zijn Preludium bood veel afwisse
ling. was kort en bonding, maar van
ziin Fuga was de expositie nog al ver-
Ook de doorwerking, waar hij op een
achtergrond van beweeglijke stemmen
het thema op verschillende manieren
deed uitkomen, bereikte toch niet meer
de hoogte van het Preludium. Hij vorm
de nog wel een stretto en als coda volg
de toccata-achtig vuurwerk met het
volle orgel: als slot van de- avond niet
zo misplaatst
Nederlander
De prijs is dit jaar dus weer eens naar
een Nederlander gegaan. En ver
diend! De beide Nederlanders hebben
zich ten opzichte van de buitenlan
ders beslist goed geweerd. Morgen
avond zal de jury, die bestond uit
André Marchal, Parijs; Hans Hasel-
böck. Wenen en Piet Post, Leeuwar
den. zich laten horen in een concert,
dat alle drie zullen besluiten met een
improvisatie.
Willem Talsma
Een uitslaande brand heeft gisteravond
dc steenfabriek Malburgen te Arnhem
voor een belangrijk deel in de as gelegd.
De brand ontstond toen een stoker bezig
was met het regelen van de vuren in de
De grote Russische pianist Svia-
toslav Richter gaf gisteravond in
het stampvolle Kurhaus
een recital.
paalde vastgeroeste opvattingen:
Mendelssohn b.v. schreef zachtaardige,
wat sentimentele „vrouwenmuziek",
Bralims' muziek heeft een sombere,
strenge, wat barse aard. Debussy be
hoort men zus en Ravel behoort men
zó te spelen. En als er dan een kunste-
komt, die zich niet aan deze
„denkhokjes" houdt, dan is er met
hem iets niet in orde, al kent hij zijn
vak technisch nog zo goed.
Het zal dan wel om deze reden geweest
zijri, dat gisteravond in de Kurzaal te
Scheveningen velen zich wal onwennig
voelden bij het recital van de Russische
pianist Svjatoslav Richter. Richter im
mers gaat eigen wegen, bekijkt een com
positie niet op de traditionele wijze,
hij laat zich door zijn rijke, bijna
aire fantasie leiden. Hij luistert
door de noten heen naar wat de muziek
hem te zeggen heeft en wat hij daarbij
vindt en beleeft, vertelt hij op volstrekt
originele manier in zijn weergave. Daar
om kunnen zijn vertolkingen zo verschil
lend zijn, omdat deze zo sterk, misschien
wel geheel en al afhangen van het
ment van persoonlijk beleven. En dan
kan de kritische ,,men" wellicht opmer
ken. dat de partituur, de stijlzuiverheio
voorop dient te staan en dat een objec
tieve verklanking de voorkeur verdient.
Toegegeven. Maar als de fantasie daarbij
niet meewerkt, dan is zo'n weerga»
dor als stro en zo dood als een piei
Svjatoslav Richter. Maar men moest
hem volgen langs de noten van de par
tituur naar het hart van zijn musiceren
en dan begreep men zijn visie op Men
delssohn, op Brahms. Mendelssohn's Va
riations Sérieuses werden geen lieve mu
ziek, maar bleken momenten van diepe
ernst, van felle bewogenheid, van bril
jante vaart te hebben. Schumann-achtige
contrasten hoorde men erin en daar-
bond Richter deze veel te weinig
gewaardeerde muziek terecht aan de
Duitse Romantiek in haar mooiste vorm.
Veel Schumann-achtige trekken ver
toonde ook Richter's weergave van en
kele werken uit Brahms' op. 10, op. 76
op, 116: de losbruisende onstuimigheid
stond tegenover een lyrisch peinzen, een
en innig vertoeven, wonderbaarlijk
van sfeer en coloristisch van eer
gekende, verfijnde schakering. Brahms
kreeg soms iets impressionistisch.
ping van Prokofjefs Zesde Sonate. Hier
hoorde men zulk grandioos en superieur
spel, zo intens geladen van de eerste to*
de laatste noot. zo meesterlijk van ana
lyse en samenvatting, dat men daarbij
oren te kort kwam En pas na afloop
wilde men wel beseffen, dat Prokofjefs
muziek toch eigenlijk niet veel te zeggen
had. Maar Richter tilde haar op het al
lerhoogste niveau.
Natuurlijk volgde heel veel applaus en
Richter dankte met twee toegiftjes (Ra-
vel en Debussy).
Dra. H. E. Kokee-van den Berge.
Voortreffelijke
presentatie
Danstheater
uitmaakt van het Holland Festival. Een
ensemble dat van de oprichting af heeft
bewezen wel uit het goede hout gesne
den te zijn en dat op bijzondere impo
sante en overtuigende wijze de top
heeft bereikt. Voortreffelijk was de
presentatie gisteravond in een geheel
bezette Kon. Schouwburg in Den Haag.
Vijf balletten van eigen choreografen,
tezamen een programma dat opviel door
veelzijdigheid en kundigheid. Uitmuntend
werk als choreograaf verrichtte Jaap
Flier in „Rejouissance" op muziek
Vierde Suite van Bach. Een werk dat
ongetwijfeld repertoire zal houden, omdat
't internationale allure heeft. Het Menuet
bijv. was een prachtig hoogtepunt
een goed opgezet en uitgewerkt geheel,
dat een genot is voor het oog. Uitstekend
kwam hierin Han Ebbelaar voor de dag,
doch ook de andere medewerkers presen
teerden festival-niveau.
Milly Gramberg, gracieus als immer
danste in „Kwartet" van Benjamin Har-
ka rvy op muziek van Lex van Delden.
Een ballet dat door de spanningsvolle
opening in feite meer doet verwachten
dan de lengte kan rechtvaardigen. Niette
min bijzonder kundig, opgezet vanuit de
idee met mensen te werken me
lijke gevoelens.
Dat kan niet gezegd worden
onsmakelijke, vervelende en super-
oathetische gedoe dat Glen Tetley ..Sar
gasso" noemde. Jammer van de inspan
ningen van Willy de la Bije, een derge
lijke technische kundigheid is
slaagder produkt waard.
Job Sanders, een knap danser, schreef
een kostelijke Pas de deux op muziek
van Saint-Saëns genaamd Valse Caprice
..Wedding-cake" met een geniaal gevon
den simpel, welsprekend décor van Nico-
laas Wijnberg. Een origineel geheel met
zorgeloos gemak gebracht door Alexandra
Radius en Job Sanders zelf. Bijzonder
veel succes en zeer terecht!
Ten slotte Opus 12 van Hans van Ma
nen, muziek Béla Bartok, décor Co Wes-
terik. Niet alle bedoelingen zijn ons bi;
een eerste aanschouwen duidelijk gewor
den, doch het geheel ademde de geest
vakmanschap. Van Manen weet de ruimte
te gebruiken en te verdelen en in die
ruimte weet hij door beweging van een
groep mensen spanning te verwekken.
Al is de zin van de schepping niet geheel
duidelijk, zinloos is 't zeer zeker niet.
Een voortreffelijk als het werk op het
oodium was de bijzonder stimulerend!
begeleiding van het Residentie-Orkest
onder de zeer beheerste, pittige leiding
van Louis Stotijn. Met nadruk vestigen
we de aandacht op hetgeen Stotijn
zeer uiteenlopend programma tot stand
wist te brengen.
Adr. Hager.
Prinses Beatrix in
bestuur Rembrandt
Prinses Beatrix is een der vier nieu-
'e leden van het algemeen bestuur
er vereniging Rembrandt tot behoud
n vermeerdering van kunstschatten in
Nederland, die op de jaarvergadering
zijn gekozen. De anderen zijn prof. Th.
Lunsingh Scheurleer (Amsterdam),
de heer G. van Tienhoven (Amster
dam) cn dc beeldhouwer Joh. G. Wcrt-
helm (Laren-Nh). De in 1883 opgerich-
vereniging stelt zich ten doel het
openbaar bezit aan kunstschatten
derland te behouden en te vermeerde-
(Van een onzer redacteuren)
Zal de REM het eigendom worden
van het volk of zal ditzelfde volk de
rem aanzetten?
Het is namelijk de bedoeling, dat
het REM-eiland door middel van de
uitgifte van volksaandeeltjes van f 20
per stuk in handen zal komen van
het grote publiek. Maar de vertegen-
waordiging van ditzelfde volk zal
moeten beslissen of zij het werk van
de REM zal dulden of daaraan een
einde zal maken.
Wordt het dus een REM voor het
volk of een rem door het volk?
Dit wordt in het najaar beslist.
Reeds voor die tijd echter besluit
de REM haar aandelen met de
daaraan verbonden rechten over te
(Vervolg van pagina 1)
Voor een 25-tal schilders onder hen zal
dat wel vrij vlot gaan, maar voor de
overige werknemers ligt de situatie,
althans in Gouda, veel moeilijker. De
overige Goudse aardewerkfabrieken, die
in personeelsomvang stuk voor stuk klei.
ner zijn dan de Koninklijke Plateel was,
zullen waarschijnlijk slechts hoogstens de
helft van hen kunnen opnemen. De direc
teur van één der fabrieken verklaarde
ons echter, dat de Goudse aardewerkin-
dustrie „een nijpend gebrek aan perso
neel" heeft Hij verwachtte daarom dal
het merendeel der ontslagenen wel spoe
dig elders geplaatst zal kunnen worden.
Eén der andere directeuren zei evenwel,
dat veel hierbij zal afhangen van de
vraag in hoeverre deze werknemers in
de diverse werkprogramma's „passen".
Nekslag
De directeuren der aardewerkfabrie
ken in Gouda zijn unaniem van mening,
dat uit het faillissement van de Konink
lijke Plateel niet mag worden afgeleid
dat het slecht zou gaan in de aardewerk-
industrie. Allen zochten de oorzaak in een
verkeerd beleid bij de betreffende onder
neming. „We hebben dit al lang geleden
zien aankomen. De fabriek heeft nog niet
zo lang geleden jaren gekend, dat er
per jaar tonnen verlies werden geleden",
zo zei ons één der directeuren. „De oor
zaak moet gezocht worden", aldus een
andere directeur, „in het feit dat de Kon.
Platefl haar vanouds goede naam lang
zaam maar zeker zelf heeft geconsumeerd
door van de produktie van verfijnde arti
kelen om te schakelen naar de produktie
van massa-artikelen. Toen de directie be
sloot het Goudse aardewerk er uit te
gooien bracht zij zichzelf de nekslag toe".
De huidige directie van de Koninklijke
Plateel is niet „uit het aardewerk" af
komstig. De directeuren zijn afkomstig
de Emaillefabriek Edy in Dieren.
Toen het bedrijf, nu ongeveer zeven jaar
geleden, door hen werd overgenomen,
stond het financieel echter reeds vrij
wankel, aldus een andere zegsman, die
ons ook als zijn mening verklaarde dat de
Koninklijke Plateel „al jarenlang een on
begrijpelijke loonDolitiek voert". Er wer
den soms „zomaar" loonsverhogingen ge
geven. waardoor de indruk werd gewekt
alsof het bedrijf zo gezond was als een
vis in het water. „En dat .terwijl er geen
geld was om de fabriek lekvrij te houdea
De gebouwen zijn inwendig je reinste af
braak", aldus deze directeur.
dragen aan de Volksaandelen Trust
N.V. (V.A.T.). De V.A.T. is weei
een beleggingsmaatschappij, die
kleine aandelen van f 20 uitgeeft.
De kleinheid der aandelen is op zich
zelf aantrekkelijk. De naam Volks-
aandelentrust doel ook een beroep
op het publiek. De laatste jaren is
er namelijk veel geschreven over
volksaandelen, over de gedach
te dat het volk de aandelen
der grote bedrijven moet be
zitten en dat het volk ook recht
streeks de eigenaar moet zijn en
tevens de zeggenschap zal hebben.
Geen zeggenschap
Wat de V.A.T. betreft zal die zeg
genschap echter beperkt zijn door
dat de maatschappij, die een maat
schappelijk kapitaal heeft van
f 12 miljoen, dit kapitaal verdeelt
in 500 prioriteits- en 599.500 gewo
ne aandelen. Hiervan zijn geplaatst
en contant volgestort bij de op
richters N.V. Nederlandse Kassiers
Mij. Nekamij en jhr. J. Six van
Hillegom, resp. 100.000 gewone en
200 prioriteits- en 198.800 gewone
aandelen. Men kan aannemen dat
de prioriteitsaandelen, die meestal
de meeste zeggenschap geven, niet
in handen van het volk zullen ko-
Eigendom betekent dus nog niet zeg
genschap. Maar wel betekent het
risico, namelijk de kans op verlies
van het daarin gestoken geld.
Men moet daarbij bedenken, dat de
REM (N.V. Reclame Exploitatie
Mij.) op een eiland voor dc Ne
derlandse kust een televisiestation
wil oprichten en dat de regering
vastbesloten is dit te verhinderen.
Men moet dus maar afwachten of
de REM het zal winnen of de re
gering met steun van de volksver
tegenwoordiging.
Beoordeling
Het is niet na te gaan of de Volks-
aandelentrust een aanvraag van
beursnotering voorbereidt. De Ver-
eeniging voor den effectenhandel
pleeft zich niet uit te laten over
dergelijke aanvragen voordat er een
beslissing nog genomen is.
Ook de Vereniging effectenbescher
ming is niet bereid enige uitspraak
over dergelijke plannen als van dc
REM en dc V.A.T. te doen. Zij
acht hiervoor de tijd nog niet rijp.
In elk geval mag men van deze
waakzame vereniging verwachten
dat zij niet zwijgen zal wanneer
het goede ogenblik daarvoor is aan
gebroken en de mogelijkheid be
staat een beoordeling van de plan
nen te geven.
Zo lang er óver het lot van de REM
niets bekend is, is elke beoordeling
een slag in de lucht.
Nog twee prijzen
in
Berlijn
Dc film „Alleman" van Bert Haan
stra heeft op het veertiende Int. Film
festival in Berlijn een „Gouden Beer"
gewonnen voor de beste lange docu
mentaire.
De Internationale jury was van oordeel
dat met ihu1.) van de verborgen earners
een beminnelijk beeld van het Nederland
se volk was vastgeleg
„„1 Sanderken Teirlinck op Mij morren,
mocht Ik hem de ganse last opladen? Neen,
daarvoor, ken ik hem te goed! Sanderken is
kloek genoeg het Godsdeel van het verdriet
Cyriel te torsen mèt het Sanderken-deel
Verstaat ge uw pastoor, mijn vriend?
Sanderken zegde niets.
Gij verstaat mij, meende pastoor Poncke
Edoch, God heeft u voor kloeker bekeken
dan gij in waarheid zijt. En eveneens ik, San
derken. Ha, gij moest het u een glorie weten,
dat de Heer-God zulk een vertrouwen in u
stelt. Gij moest uw ogen ten hemel slaan en
monkelen: Heer, hier sta ik, Sanderken Teir
linck, en de vracht van mijn lijden trekt mij
naar U omhoog, want door al mijn droefenis
heen besef ik, dat ik U help door mij stérk te
houden gelijk een Sint Christoffel! Sanderken
Sanderken verroerde zich niet.
Pastoor Poncke herzegde:
Ik en Mieke Marol zijn de rampzaligsten
van de wereld. Een lange stilte ontstond.
Heer! bad pastoor Poncke, sta Sander
ken bij. alstublieft!
Gij moet eens bij Mieke gaan, zij is krank.
Zij heeft niemand, die zich over haar bekom
mert.
Dat wist ik niet, Sanderken. Braaf van u,
dat ge mij erop wijst. Ik bedenk daar. dat
ik deerlijk in verzuim ben geweest. In dagen
ontmoette ik haar niet. Sanderken. Ik ben zéér
schuldig en, hopelijk, zullen Mieke en Ons-Heer
het mij willen vergeven. Sanderken, ik vertrek
zonder dralen. Maar gij, leer het bestel des le
vens zien met een wijde blik. Dan herkent gij
uw taak, en uw verdriet gaat glanzen, geloof
mij!
En in de armenbuurt gearriveerd, ging pas
toor Poncke het goor huizingske van Mieke
Mussenschrik binnen, na Socrates vermaand te
hebben, rustig zijn terugkomst te verbeiden. Mie
ke heur woonruimte, een zuur ruikend, mager
door de dag verlicht kamerke met een bedstee,
mat niet meer dan vier ellen breedte en leng
te.
Mieke lag in haar bedstee. Pastoor Poncke
ging tot bij haar. Mieke, wat schort er?
Mieke draaide heur verrimpeld aangezicht
naar pastoor Poncke.
I Mijnheer pastoor. .zegde ze.
LEVEN EN DADEN
van
PASTOOR PONCKE
van Damme tn Vlaanderen
door JAN H. EEKHOUT
linck vertelde mij uw krankte. Het spijt my.
dat ik nu pas bij u gekomen ben.
Ge zijt er nü toch, teemde het wijveke te-
vree en haar wat omhoog stuwend, zei ze ge
heimzinnig:
Ik ben aan het dóódgaan, mijnheer pas
toor.
Waar hebt ge zéér. '1 Is te zeggen
't Is te zeggen wat, Mieke?
Hendrik.
Wie. Hèndrik?
Hij, mijnheer pastoor, ge weet wel: de dui
vel!
Tempeert hij u weder? Ik heb een reme
die, gelijk u bekend is
Neen, hij is uit mijn darmen vandaan.
Maar hij waart hier rond en ik ben bang
Ik zal hem verdrijven met een kwispel
wijwater en heilige spreukzeggingen, Mieke
't Is dat niet. 't is dat niet, kwebbelde
Mieke enigszins koppig. Ik ben in vrees
voor de dood.
Een mens sterft zo gauw niet, Mieke alle
sterven vangt gewoonlijk aan met een wezenlij
ke krankte en gij zegt zelve, dat
Ik verscheid over twee dagen, voorspeldde
Mieke met stelligheid. Ik ben er gewis van
lijk'nen boom. Ik had een dróóm.
Dromen zijn bedrieglijk.
Een dóódsdroom nooit, nóóit, zeg ik u.
Wat hebt ge gedroomd, Mieke? Zo, laat
uw hand in de mijne, ik kan dan beter luiste
ren, Mieke.
Het wijveke sloot de ogen, begon na een span
ne:
Ik zag mijn eigen in lijke. Ik lag in mijn
schrijn en het schrijn stond overende nevens de
schapraai en ik stond vóór dat schrijn. Hu, dat
was zo akelig. Ik geloof, dat het tegen avond
gebeurde. Een aan weerskanten van mij waren
er daar almeteens twee: mij te linker Hendrik
te rechter de Engel. Hendrik had niemandal
aan het lijf en zijn vel blonk bloedrood en zijn
ogen waren lijk een koppe, gloeiende bollekes
van koper en zijn billen langbehaard en zijn voe
ten bokshoeven. Hij droeg een sikbaardeke. en
hoorns op de kop. Hij was schoon en tevens
lelijk. Maar héél schoon was de engel. Hij droeg
witte kleren tot op de wreven en twee lange
zwaansvleugels op de rug en zijn haren waren
blond gelijk vlas, zijn blinkers blauw lijk de
hemel en hij verspreidde een witte klaarte.
Me-lieveke. ziet gij u? lispelde Hendrik mij mild.
Ja-ik, Hendrik, zegde ik. Ach. ge zijt
dood, me-lieveke, zegde Hendrik. Ja-ik, Hen
drik, zegde ik. Ge zijt vervaard, mijn zoete?
vraagde hij. Ja-ik, Hendrik, zegde ik en een
vrieskou doorreed mij. Gij ligt daar zo stijf
en verlaten, och-arme, fleemde Hendrik; me-
lieveke, ik koester compassie met u! Kunt ge
dat zo maar aanzien, dat zoete lijveke. waarin
ge a! uw dagen gesleten hebt" Zijt gij zo on
getrouw? Kruip toch in u, mijn boele
Ik wilde al gaan, mijnheer pastoor, als de
engel zegde: Mieke Marol, dat in het schrijn
zijt niet gij, hecht aan Hendrik geen geloof. Ik
vraagde: Wie is het dan. mijnheer d'En-
gel? Uw hulsel, antwoordde hij uw afval,
dat in de aarde gedolven wordt. Hendrik lispel
de: Hij liegt, mijn bloeme. Ge hebt uw bei
de ogen toch? Zie toe. wat is er van afval aan
uw handen? Ze rusten u gaaf op de buik
aan uw aangezicht9: het slaapt effen en zuiver.
Kruip in u, kindeke! Dc engel zegde: Neen.
de ziel is meer dan het lichaam, gij zijt, waar
gij hier staat uw ziel. Ziel en lichaam zijn
één. zegde Hendrik. Toe kruip in u, Mieke-
mijn, laat u niet misleiden! Hendrik is de
dood, sprak de engel. Ik ben het leven, me-
lieveke! zegde Hendrik; één stap en ge
leeft gelijk nog nooit tevoor. Kruip in u. Ik
kom bij u! Hendrik kan zo schoon spreken,
mijnheer pastoor! Als ik hem hoor, moet ik
luisteren. En ik had gedaan 'tgeen hij vergde,
ware ik niet wakker geworden. Maar sedertdien
durf ik het bed niet meer uit, want. dan zal ik
mij zelve weer in lijke zien.
(Wordt vervolgd)
De Oostenrijkse film „Kirdl" kreeg een
Gouden Beer voor de beste korte film.
De prijs voor de beste speelfilm ging
naar de Turkse rolprent „Soezoez Yaz"
van Ulvi Dogan die er zelf de hoofdrol
in vertolkt,
De Indiase regisseur Satjajit Ray ont
ving een zilveren beer als waardering
voor de beste regie bij zijn film „Maha-
nagar"
De Zilveren Beer voor de beste actrice
werd toegekend aan Sachiko Hidari voor
haar rol in twee Japanse films, „Kanajo
to Kare" en ..Nippon Kontjoeki". De
Amerikaanse acteur Rod Steiger kreeg
dezelfde onderscheiding voor zijn spel in
de rolprent ..The Pawnbroker".
De Braziliaanse regisseur Ruy Querra
kreeg de speciale prijs voor oorspronke
lijkheid in zijn film „Os Fuzis".
Voorts werd Haanstra onderscheiden
met de Jeugdfllmprijs 1964 (die ook ging
naar ..Kanajo to Kare") en met de pr(j«
van de internationale Filmcritici
Een andere Nederlander, de 27-jarige
in Duitsland werkende Rob Houwes
kreeg een Zilveren Beer voor zijn film
..De aanmelding" (over een bejaarden
tehuis) Drie andere Zilveren Beren gin
gen naar de Amerikaanse film „Sunnie
Lark" en twee Duitse films „Kontraste"
en ..Signale".
(Vervolg van pagina I)
De 31-jarige Bozon, wiens lijk al spoe
dig werd gevonden, was de zoon van
een bekende gids uit Chamonix. Hij be
haalde in deze plaats in 1962 het we
reldkampioenschap speciale slalom Het
is voor de tweede maal in korte tijd dat
de skisport één van haar kampioenen
door een lawine heeft verloren. Drie
maanden geleden verongelukten de
Duitse Barbi Henneberger en de Ame
rikaan Bud Werner eveneens door een
lawine.
Een der instructeurs had tevoren ln
een hefschroefvliegtuig de helling ver-
kend. waarbjj hij tot de conclusie was
gekomen dat het weer en de toestand I
van de bergwand gunstig waren voor
een beklimming.
Bergpolitie, die gezien had hoe de j
enorme massa sneeuw zich van de berg
helling losmaakte, begaf zich per heli
kopter naar de plaats waar men de
mannen het laatst had waargenomen.
Hoewel men er betrekkelijk snel in
slaagde de bedolven klimmers, die vllf-
honderd meter door de sneeuwmassa
;n meegesleurd, uit le graven, wa-
alle veertien reeds overleden.
ETHERCOLVEN
•navond
louwing Tour t
nieuws 22 40 Actuele kroniek 22.55 W.eer-
klank muziek revue 23 25 Holland Festival
1954: Moderns kamermuziek 23.55--24.00
Hilversum II, 298 m. 19 00 Nieuws en
weerpraatje 10.10 Muziek van liet Leger
cl VB Heils (gr) 19 30 Radiokrant 19.50 Me
teoren:- muzikale hoogtepunten uit de
Storavondprogramma's van het afgelopen
seizoen 20.25 Latijns-Amerikaanse klan
ken (gr) 20.40 Natuur in nood, documen
taire over dc n.i11111dn•-■•iiTniing in Ne
derland 21.00 Holland Festival 1964: Groot
omroepkoor, vocaal ensemble. Jongenskoor
Concertgebouworkest en solisten: moder-
22 30 Nieuws en herhaling SOS-
Dagsluiting 23.00 Gram
•navond
19 30 Top oi Flop NTS: 20 00 Journaal
VARA: 20 20 Achter hel nieuws NTS: 20 45
Paneel, toneelstuk 2135 De wegenwacht,
documentair programma VARA. 22 05
Fllmvenstcr NTS 32 35 Journaal 22 40—
19.30 The wind
Experimentele ui
dc net (kanaal 27,.
in the reeds. Engelse natuurfilm 20 lu
Dc Reünie eenakt. r 20.40 Musik erklingt
in Wien. een internationale televlslcpro-
duktlc 21 10—21 50 Als cr een paradijs op
aarde zou z(jn. filmreportagc over IndU.
Programma voor morgen
Hilversum I. 102 m AVRO: 7 00 Nieuws
7 10 Ochtendgynt 7 20 Lichte gram. VPRO:
7 50 Dagopening AVRO. 8 0o Nieuws 8 15
Lichte gram 9 00 Oehtcndgjm 9 10 De
groenteman 9.15 Oude orkestmuziek (gr)
9.33 Waterstanden 9 10 Morgenwijding 10 00
zing
100 Nieuws 1102 Huishoudelijk.
1 15 Omroeporkest: klas
uzlek 12 00 Instrumentaal
rangsollstenJazzmuziek
behoeve van land- i
;-•*"aioordcon 13 00
Nieuws i.3 ij Mededelingen, eventueel ac-
tuce. of gram 13 25 Beursberichten 13 30
Licht ensembuc 14 00 Viool en piano klass
en moderne muziek 14 40 En Passant licht
programma 15 10 Sopraan cn plano: klass
cn moderne liederen (stercofonischc uit
zending) Vanaf 16 00 Eventuele onderbre
king reportage Tour de France 19W 15 40
Lichte gram 16 00 Nieuws 18 02 Lichte
gram (verv) 16 45 Voordracht 17 00 Mln-
fon 18 00 Nieuws 13 15 Eventueel actueel
18 20 Pianospel met lnatrumenin'e bege
leiding (gr) 18 30 Lu-hle orkestmuziek co
zanfBoliste
Hilversum II. 2H8 ni. KRO: 7 00 Nieuws
7 10 Morgengebed 7 IS Lichte gram 7 55
Overweging 3 00 Nieuws 8.13 Lichte gram.
praatje voor de vrouw toeristische tips
kleuterprogrammo 9 55 Lichte «ram en
dcdelingcn ten beh<
bouw 12 33 Deze week 13 00 Nieuws Tj 15
Promtrane-erkest en radiokoor 13 45 Voor
de vrouw 14 15 Gedeeltelijke uitzending
u!iui. VAn dc Bond van Chris-
Gereformeerde Vrouwenverenlgln-
gen ie Utrecht 15 00 Lichte gram 15 20
Holland Festival 1964: Mannenkoor en
zangsolistenklass muziek 16 00 Neder
lands Hervormde mlddagdlenst 16 30 Vo
caal kwartet: klass liederen 17 00 Voor dc
Jeugd 11 30 Lichte gram voor de teena-
Srt&PtVn wKu**"*1- 1820 Promen*<k-
TELf VISIE
KRO 15 00—15 45 Kinderen van ons volk
documentair programma 16 00—16.15 Voor