Nieuwe Leidse CcMirant
Geen Russische steun met
kernbommen aan China
VERZOENINGSSFEER IN KONGO
Als er oorlog mocht uitbreken
Sowjetunie bezorgd over
situatie in Zuid-oost Azië
Goldwater weet niet
waarover hij praat
Bankfraude in
Rotterdam:
2 ton zoek
Rudolf Beens kan schot
in rug niet verklaren
Positie van Tsjombe lijkt versterkt
Schandaal vermeden
Commentaren
Dinsdag 30 juni 1964, 45sto jaargang
Krecteuri F. DIEMER
Hoofdredacteur, Dr. E. DIEMER
Kantoren Leiden Stëenstrèat 37
CHRISTEL1JK-NATI0NAAL DAGBLAD
„Stantvastigh is ghoblev
Westenwind
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Koel weer met een matige, af en toe
krachtige wind, in hoofdzaak tussen
west en noordwest. Half tot zwaar be
wolkt met hier en daar een bul. (Op
gemaakt om 11.15 uur).
(Zie voorts pagina 7)
Chroesjtsjef voor
moordenaar
uitgescholden
De Russische premier Cfrroesjstsjef
heeft gisteravond in 'n welkomstrede van
premier Gerhardsen in Oslo te horen
gekregen, dat de verhoudingen in de
Sowjetunie en in Noorwegen in velerlei
opzichten verschillen en dat men juist
daarom elkaar beter zou moeten leren
kennen. „Wellicht waren vele tegenstel
lingen en conflicten de wereld bespaard
•gebleven, als het contact over de lands
grenzen nauwer was geweest", zei hij.
De grens tussen Rusland- en Noorwegen
had nooit aanleiding tot moeilijkheden
gegeven.
In zyn antwoord zei Ohroesjtsjef dat
Noorwegen en Rusland reeds veertig
jaar diplomatieke betrekkingen onder
houden. De premier ratelde zijn korte
rede af alsof de hele zaak hem eigenlijk
niets aanging.
Chroesjtsjefs toesi*raak werd met een
beleefd applausje beloond. Een bejaarde
vrouw schreeuwde: „Moordenaar". Een
politieagent maakte aan haar geroep re
soluut een einde door een wit gehand-
schoende hand op haar mond te druk-
Later op de dag hield Chroesjtsjef in
het dertiende-eeuwse kasteel Akerhus
een rede. Hij zei onder meer dat „vele
duizenden Russische soldaten en officie
ren hun leven hebben gegeven voor de
bevrijding van Noors grondgebied
het nazijuk".
WANNEER China in een oorlog mocht worden betrokken, zal het geen
steun krijgen van de Russische atoommacht. Nadat lagere Russische
functionarissen reeds enige tijd hierop gezinspeeld hebben, heeft thans de
onderminister van buitenlandse zaken Zorin, in een artikel in het rege
ringsblad Izwestja, opnieuw een duidelijke uitspraak hierover gedaan.
Zorin verwijst naar een Russische
verklaring van september 1963 waar
in wordt gezegd dat de Chinezen al
leen een eigen atoommacht zouden
willen bezitten \yanneer zij een po
litiek wensen te voeren die het so
cialistische kamp niet door zijn eigen
militaire macht kan steunen.
Nu de Chinezen de laatste maanden het
proletarisch internationalisme afwijzen,
verdeeldheid zaaien in het socialistische
standpunt bij kwesties van de buitenland
se politiek en de principes van Lenin ovei
de vreedzame coëxistentie verwerpen, if
het wel duidelijk geworden dat zij eer
dergelijke verwerpelijke politiek nastre-
Hoewel Zorin niet vermeldde over de
situatie in Laos en Vietnam, menen Wes
terse waarnemers in Moskou dat dit arti
kel niet los gezien mag worden van vele
andere verklaringen waarin uiting wordt
gegeven aan de Russische bezorgdheid
over een groot militair conflict in Zuid-
I Oost Azië.
Gouverneur William Seranton:
Gouverneur William Seranton van
Pennsylvania heeft gisteren in Knox-
ville, Tennessee, een felle aanval ge
daan op senator Goldwater. Het
standpunt van de rechtse senator ten
opziichite van de sociale voorzienin-
Acht jaar voor
niets gewacht
Een in Australië wonende Nederlander,
de 49-jarige monteur Theo Staheef, kon
i zijn oren niet geloven toen de rechter
hem laconiek meedeelde dat de acht jaar
strijd, die hij heeft gevoerd om geschei-
den te worden van een vrouw die hij
I nimmer had ontmoet, overbodig zijn ge
weest
De Nederlander kwam in 1954 naar
ustralië en ging al spoedig een „huwelijk
met de handschoen" aan met een in Am
sterdam wonend meisje. Het bruidje liet
echter al twee weken later weten, dat ze
I niet van plan was te emigreren. Ze vroeg
j een scheiding en het huwelijk werd een
j jaar later ontbonden. De kortstondige
echtgenoot vond al spoedig een nieuwe
I levensgezellin, ditmaal dichter bij huis, in
Brisbane.
i Toen hij zich met de Nederlandse schei-
j dingsakte bij de burgerlijke stand in
Sydney vervroegde om zich te laten re-
gistreren voor het tweede huwelijk, kreeg
hij te horen dat het Nederlandse bewijs
j niet geldig was en dat een tweede huwe
lijk niet van kracht zou zijn. Staheef gaf
duizenden guldens uit aan rechtsgeleer
den die hem eensgezind lieten weten dat
er niets anders op zat dan vijf jaar te
wachten, waarna hij op grond van moed
willige verlating bij de Australische rech
ter scheiding zou kunnen vragen. De Ne-
derlander oefende geduld om gisteren
I van deze rechter te vernemen dat de
raadslieden zich vergist moeten hebben.
Wat mij betreft had u acht jaar geleden
al kunnen trouwen, zo voegde hij de ont-
i stelde man toe.
gen, zijn verzet tegen federale steun
voor scholieren en zijn voorstel om
de subsidies aan de boeren stop te
zetten, is volgens Seranton niet al
leen kwaadaardigheid van Gold
water maar ook onkunde.
„Ik geloof dat alleen volslagen inca-
pabiliteit de verklaring hiervoor kar
zijn. De man weet gewoon niet waar hij
over heeft, hij zegt maar wat", al
dus Soranton. In Charlotte, Noord-Caro-
zei de gouverneur dat Goldwater
geen kans heeft om bjj de presidents
verkiezingen van president Johnson te
winnen, omdat de senator te impulsief met
het vraagstuk oorlog en vrede omspringt.
In hét Witte Huis moeten we geen lei
der hebben die onmiddellijk op de vuist
gaat, aldus Seranton.
- voormalige Amerikaanse ambassa
deur in Zuid-Vietnam, Henri Cabot Lod
ge, die gisteren in Washington is terug
gekeerd en verslag uitgebracht heeft aan
president Johnson en minister Rusk over
de toestand in Vietnam, verklaarde dat
hij zijn functie had neergelegd alleen
met het doel om samen met Seranton te
vechten tegen senator Goldwater. Lodge,
die in 1952 een belangrijke bijdrage gele
verd heeft aan de campagne voor Eisen
howers kandidaatschap, zei dat hij Eisen
hower zal proberen over te halen diens
steun te geven aan Seranton, Lodge is
mening dat de republikeinse partij
kandidaat moet aanwijzen die voor
zichtig is en niet impulsief te werk gaat.
In één
oogopslag
Hervormde Synode pag. 2
Stikker over de Prins pag. 5
Castro's zuster pag. 5
H.F.: Nederlandse muziek
pag. 7
Negen „vuile" kernen pag. 7
Pijnstiller goedkoper pag. 7
Na 30 jaar nog geen Dakota-
vervanger pag. 9
Op 21 juni b.v. schreef
tator in de Prawda dat de Chinezen wei-
veel spreken over RussischChi-
•king bü een eventuele
dat dit zeer te betwijfelen i
De Rotterdamse recherche is een
van de grootste bankfraudes van de
laatste jaren op het spoor gekomen.
Er is een arrestatie verrichl. Het is
de 41-jarige Hagenaar F. J. van A.,
procuratiehouder van een verze
keringsmaatschappij in Rotterdam.
In zijn woning werd hij gearresteerd
juist toen hij van vakantie uit Italië
terugkeerde. Hfj heeft vlot een bekente
nis afgelegd.
Het gefraudeerde bedrag ligt tusser
de een en de twee ton. Van A. heeft zich
vijf tot zes jaar de tijd gegeven dit
handen te krijgen door gefingeerde
schadeposten in te dienen.
Argwaan kreeg men toen de directie
van het moederbedrijf vond dat de
zekeringsbank niet zo goed liep als werd
verwacht. In de vakantie van Van A.
is toen een uitgebreid onderzoek ii
boeken van de bank ingesteld en k
de fraude aan het licht.
de felle anti-Russische campagne de fun
damenten der ChineesRussische vriend
schap ondermijnt.
Zorin schreef in zijn artikel onder meer
dat de Chinezen zich tegen de Russische
voorstellen over een universele en vol
ledige ontwapening en het niet versprei
den van kernwapens keren.
Door zo te reageren, aldus Zorin, heb
ben de Chinese leiders zich in gezelschap
van de meest agressieve kringen begeven,
die het proces van vermindering der in
ternationale spanning en het versterken
van de internationale vrede willen be
lemmeren.
Prinses Margaretha
vandaag getrouwd
Reeds van vanochtend vijf uur af wa
ren belangstellenden begonnen zich te
verzamelen bij het twaaldeeeuwse Lu
therse kerkje van Gaerdsloesa op het
Zuid-Zweedse „Rozen-eiland" Oeland
waar tegen het middaguur het huwelijk
gesloten werd tussen de 29-jorige Zweed
se prinses Margaretha, oudste dochter
van prinses Sybilla en kleindochter van
koning Gustaaf VI Adolf, en de veertig
jarige Britse zakenman John. K. Ambler.
Bij alle romantische sfeer van het oude
kerkje had de moderne techniek voor een
prozaïsche noot gezorgd: er was besloten
geen huwelijksklokken te laten luiden
om te voorko men dat de televisieuitzen
ding von de kerkelijke plechtigheid door
de trilling gestoord zou worden.
Onder de gasten bij dit huwelijk wa
ren de Zweedse Koning en koningin
Louise, koningin Ingrid van Denemarken,
prins Bertil van Zweden, de drie zusters
van de bruid, de prinsessen Birgitta, De-
sirée en Christinae haar achttienjarige
broer kroonprins Karei Gustaaf en haar
moeder prinses Sybilla, weduwe van de
in januari 1947 overleden prins Gustaaf
Adolf.
Zo gaat het ook wel eens in Wim
bledon waar dezer dagen weer de
beroemde tennismatches gehouden
worden; tijdens de partij tegen zijn
landgenoot Roy Emerson verloor
de Australiër Bob Hewitt- bij een-
uithaal zijn evenwicht en belandde
tussen de toeschouwers. Hewitt
verloor bovendien de partij.
Prinses Margaretha van Zweden en haar verloofde, de Britse zakenman
John Ambler, verlaten de kerk in Gardlosa op het eiland Oland, nadat
zij hier gisteren de laatste voorbereidingen hebben getroffen voor de
huwelijksplechtigheid i»an vandaag.
Kogel bedoeld voor ander
„Ik hoorde een knal en voelde
schrijnende pijn in mijn rug", dat is
eigenlijk alles, wat de 17-jarige
Utrechtse scholier Rudolf A. Beens
zich kan herinneren van hetgeen hem
in de nacht van zaterdag op zondag
is overkomen, toen hij met zijn brom-
Tsjombe heeft in Leopoldstad meegedeeld dat Antoine Gizenga, de vol
geling van wijlen Patrice Loemocmba, „binnen enkele uren" weer in vrij
heid zal worden gesteld. Tsjombe zei dit na een ontmoeting met premier
Adoela. Gizenga die inderdaad werd vrijgelaten heeft ruim twee jaar
gevangen gezeten op een eiland in de Kongo-rivier.
Volgens betrouwbare berichten zou
Gizenga, van wie de vrijlating door
alle politieke groeperingen werd ge-
eist, eerst het aanbod van de regering
van Kongo voor zijn vrijlating heb
ben afgewezen. Adoela zou met de
vrijlating van Gizenga hebben inge
stemd onder voorwaarde dat Gizenga
bereid zou zijn aan een ronde-tafel
conferentie van alle groeperingen deel
te nemen, maar volgens berichten uit
betrouwbare bron zou Gizenga heb
ben geëist, dat hij zou worden vrijge
laten zonder dat er voorwaarden aan
waren verbonden.
Met de terugkeer van Gizenga zyn
alle politieke figuren die de Kongo ge
maakt hebben tot een land van tegen
stellingen en twisten weer in Leopold
stad bijeen. Maar aan de vooravond van
de vierde verjaardag van de onafhan
kelijkheid heerst er een sfeer van ver
zoening. De opvolger van de vermoorde
Sendwe als leider van de Baloebakat,
Remy, heeft Tsjombe en diens mede
stander Moenongo aangewezen als ver
tegenwoordigers van de Baloebakat by
de centrale regering. Kalondji, de „kei
zer van Zuid-Kasai", vindt dat Tsjombe,
Gizenga en hijzelf in één regering moe
ten zitten. En Tsjombe zelf gaat, met
medeweten van de centrale regering in
Leopoldstad, naar Brazzaville om over-
Achttien maanden voor
benadelen van het Rijk
De Utrechtse rechtbank heeft een ge
vangenisstraf van een jaar en acht
maanden met aftrek van voorarrest op
gelegd aan de chef-loonadministrateur
van het militair hospitaal in Utrecht
door het plegen van valsheid in geschrif
te het rijk in de afgelopen jaren voor
ongeveer f. 60.000 heeft benadeeld. De
eis luidde twee jaar met aftrek.
leg te plegen met de bannelingen die
zich verenigd hebben in het „nationale
bevrijdingscomité".
Het wordt wel duidelijk dat de po
sitie van Tsjombe in Kongo met de dag
sterker wordt.
Uitspraak in zaak
drama Spijkenisse
De man die in de nacht van 6 op 7
maart van dit jaar in Spijkenisse zijn 31-
jarige nicht en haar 5-jarig dochtertje
met een bijl levensgevaarlijke verwon
dingen toebracht, is vanmorgen door de
rechtbank in Rotterdam ontslagen van
rechtsvervolging. De rechtbank bepaalde
voorts dat de 36-jarige sjouwer Heilke J.
zal worden geplaatst in een inrichting
voor geesteszieken voor maximaal een
jaar en dat hij ter beschikking van de
regering zal worden gesteld. Op grond
van het rapport van twee psychiaters,
had de officier van justitie veertien dagen
geleden tegen J. eenzelfde straf gevor-
fiets over de Rhijnauweseweg bij
Bunnik reed. Rudolf was op weg
naar huis van een feestje.
Na het schot, dat de mysterieuze be
lager op hem loste, had Rudolf nog weten
af te remmen. Krimpend van pijn we
in de berrp gevallen. Zijn geroep om hulp
werd gehoord.. Eerst, door een automobi
list. die de Utrechtse politie attendeerde
op het feit, dat ergens op de weg iemand
„help" had geroepen. Die automobilist
kan een schakel vormen in het ontwar
ren van het mysterie. Ondanks de radio-
omroep van de politie, heeft hij zich
echter nog steeds niet gemeld. En dan
was er nog de 22-jarige boerendochter
Gerrie Floor, die uiteindelijk wel hulp
bood aan Rudolf Vlak voordat zij de
gewonde scholier bereikte had zij twee
mannen zien weglopen Ook had zij ge
hoord hoe een bromfietser bij de jongen
afremde en daarna vol gas weg reed.
Die persoon heeft zij niet gezien.
Mr. W. H. Overbeek, het hoofd van het
arrondissementsparket in Utrecht, die
het onderzoek leidt, noemt het allemaal
maar heel zonderling Hij wilde niet
nemen, dat een békende op Rudolf
Beens heeft geschoten. Niemand uit zijn
omgeving wist van de bromfietstocht
via een omweg naar huis.
Het meest voor de hand liggend wordt
geacht, dat een van de beide mannen,
die Gerrie Floor in het duister heeft ge-
het sohot heeft gelost. Waarom?
Dat Is een groot raadsel. Vermoedelijk
wilden de daders wraak nemen oj;
iemand anders, die deze weg moest pas-
De toestand van Rudolf Beens. die in
het academische ziekenhuis te Utrecht
geopereerd, is thans redelijk.
Officier in beroep
tegen vrijspraak
De officier van justitie bij de recht
bank in Brede, mr. K A, M. Thyssen,
heeft hoger beroep aangetekend in de
zaak tegen de 61-jarige G, M. uit O,
Goirle, die door de x'echtbank werd vrij
gesproken van de haar ten laste gelegde
moord door middel van vergiftiging mei
parabhion op haar man, de 68-jarige W.
i Nu.
Geen nieu ws over W allenberg maar
rUSSISC1IE premier Nikita Chroesjtsjef heeft afgelopen vrijdag ge
dreigd de politieke besprekingen in Stockholm met premier Erlander te
verbreken en Zweden onmiddellijk te verlaten naar aanleiding van de zaak
Wallenberg. Bij deze gelegenheid zou Chroesjtsjef gezegd hebben: „Ik heb
er niets mee te maken. Laten we gaan". Dit schreef gisteren 't gezaghebbende
Zweedse blad Aftonbladet. „Om een schandaal te vermijden gingen de Zweden
over op een ander onderwerp van gesprek", aldus Aftonbladet. De dag daarop
trachtten zij opnieuw zonder succes iets meer te weten te komen. Van hun
kant wilden zij niet dat de zaak Wallenberg in het slotcommuniqué zou wor
den vermeld. Premier Erlander las echter enige minuten na publikatie van
het slotcommuniqué een verklaring voor. zonder daarvan de Russische premier
jp de hoogte te hebben gesteld waarin hij zei dat de Zweedse regering „diep
teleurgesteld" was door de Rus^sche houding.
Raoul Wallenberg, een Zweedse diplomaat, die een grote rol gespeeld heeft
ir de ondergrondse, is in 1945 door de Russen uit Boedapest weggehaald en
is daarna in Rusland verdwenen. Chroesjtsjef reageerde op de aanhoudende
Zweedse vraag over de verdwenen diplomaat door te verwijzen naar de Rus
sische verklaring van 1957, waarin gezegd wordt dat Wallenberg in 1947
in de Ljubianka-gcvangenis in Moskou is overleden. Nadere bijzonderheden
weigerde hij mee te delen.
TAE belangstelling die de Tweede
Kamer vorige week heeft gege
ven aan de rechtspositie van de
vreemdelingen, veheogt ons.
Er staat hier veel op het spel. En
ons land heeft uit voorbije eeuwen
de naam. gastvrij te zijn voor de van
elders verdrevenen; die naam moet
worden bewaard.
Niet altijd hebben wij in dit opzicht
ons goed gedragen. In de jaren dertig
zijn we tegenover de slachtoffers van
het nationaal-socialisme duidelijk te
bekrompen en te enghartig geweest.
Dat moeten we ons met schaamte
herinneren; het kan een les zijn voor
Uit de bijbel weten wc, hoezeer de
zorg voor de vreemdelingen, in het
hijzonder voor de verdrevenen onder
hen. een gebod is van onze God.
Echter viel er aan de wettelijke voor
zieningen te dezen aanzien het een
en ander te verbeteren. Dat te berei
ken was de bedoeling van het ont
werp waaraan dan de Kamer haar
aandacht heeft gegeven.
Die aandacht was terecht; het kan
hier gaan om mensenlevens.
/APNIEUW ondergaat de Vrije Uni-
versiteit een uitbreiding die tot
bijzondere dankbaarheid mag stem
men. Er komt een zelfstandige stu
dierichting voor de kunstgeschie
denis. De eerste benoeming van
iemand wiens naam op dit gebied
reeds bekendheid heeft is al ge
schied.
Een verblijdend bericht. Dat deel van
ons volk dat ook aan de Vrije Univer
siteit steun verleent, heeft bij velen
de naam, achterlijk te zijn op het
gebied van de kunst en de kunst-
waardering. Het bestaat dan uit lie
den over wie men meewarig moet
spreken.
Nu willen we niet beweren dat men
daar in de beoefening van de kunst
steeds voorop heeft gestaan. Maar
voor een laatdunkend oordeel is geen
aanleiding.
De aanvat van een volwaardige stu
dierichting getuigt ook van een we
zenlijke belangstelling. Er valt hier
heel wat door te denken. Een chris
telijke kunstacademie, reeds zo lang
bepleit, achten we dan een natuurlijk
vervolg.
/AP EEN internationaal tennistoer-
nooi heeft een Rus plotseling ge
weigerd. uit te komen tegen een spe
ler uit Zuid-Afrika. Het zat vast op
de apartheidspolitiek.
De lezer kan weten dat ook naar onze
mening over die politiek wel iets valt
te zeggen. Maar ons vermoeden is.
dat men in Zuid-Afrika van deze
Russische houding weinig onder de
indruk zal zijn.
Daarvoor immers heeft men in Rus
land, algemeen gesproken, zelf wel
wat boter op het hoofd. En wat, nader
gesproken, de spot betreft, zij is daar
als zovele andere zaken geheel
in de politiek getrokken.
Deze weigering om tegen een Zuid-
afrikaan te spelen, doet geheel wille
keurig aan. Begeeft men zich op deze
weg, dan is er nog wel meer aan
weigeringen mogelijk. Maar het zotte
is, dat deze beslissing geheel de schijn
wekt van op zichzelf te staan. Dat
doet zij wellicht ook.
Men kan zich betere middelen den
ken om een politiek die men minder
juist acht aan een beoordeling te
onderwerpen.
"W/AT WIJ voor Kongo hebben voor-
speld is bezig uit te komen. Na
men die uit het nieuws waren ge
raakt duiken weer op. En nu straks
de troepen van de Verenigde Naties
het land gaan verlaten, dreigt do
oude strijd te herleven.
Het zal weer een strijd zijn om de
macht en om de staatsvorm. Zal het
een eenheidsstaat worden? Zullen de
oude gewesten zich doen gelden?
Tragisch is dit beeld van een ver
scheurd volk, in tal van opzichten
machteloos als het is tegenover de
eisen van de toekomst.
Tsjombe is nu teruggekeerd naar zijn
land met de wens, zo heet het, par
tijen en politici te verzoenen. Men
moet hopen, dat hij slagen zal. Mis
schien is men door de opgedane er
varingen verstandiger en inschikke
lijker geworden. Dat zou dan winst
zijn.
Verlies is er echter ook. De Verenig
de Naties zijn niet geslaagd. Waar
mee dan deze instelling heeft inge
boet aan het gezag dat ze anders wel
licht nog eens had kunnen gebruiken.
Prinses Irene naar
Spanje terug
anmorgen om half elf is prinse» Irene
met een door de KLM gecharterd lijntoe-
stel van de Finnair naar Madrid vertrok
ken. De Prinses, vergezeld door haar
Spaanse reisgenote Carmen Solder, werd
op Schiphol uitgeleide gedaan door haar
moeder, koningin Juliana, en haar vrien
din, Petra Brussaart.
..Ik stond gewoon voor aap, toen
ik met uw stukken te voorschijn
kwam onder de aardrijkskunde-
