VEERTIG JAAR CHR.
BLlISDENBOm
-DE DOKTER aan 'i woord
Negers op de stoep van
Presbyteriaanse kerk
Geschenk bij
dit jubileum,
dat zou
besteed zijn
Ds. Scharf optimistisch
over vervolging in DDR
Zomerconferentie van
Gemeentetoerusting
Een woord voor vandaag
Vakbond liet slagers
in de steek
KOORTS
alüjd rekening" mee hou.
DINSDAG 9 JUNI
Eenheid met de hervormden zeker
Verdedigde de
slavernij 100
jaar geleden
(Van onze kerkredactie)
Presbyterianen en hervorm
den hebben elkaar gevonden ir
de Verenigde Staten. De uitein-
dèlijke fusie van de Presbyterian
Church (een orthodoxe kerk die
hoofdzakelijk sedert de burger
oorlog in de zuidelijke staten van
de V.S. haar gemeenten telt) en
de Reformed Church in de noor
delijke staten staat voor de deur.
De algemene vergadering van
deze presbyterianen heeft nu be.
sloten om contact op te nemen
met de hervormden om te zien
of een nog wijdere presbyte
riaans-hervormde (of gerefor
meerde) eenheid mogelijk is.
Deze zuidelijke presbyterianen willen
namelijk nu ook contact met de Ver
enigde Presbyteriaanse Kerk, waar
mee brak aan het begin van de burger
oorlog over de rechten en vrijheid van
de slaven. Bovendien willen zij contacten
leggen met kerken van gereformeerde
structuur. De eenheid moet gevonden
worden op basis van de gereformeerde
belijdenisuitspraken en de presbyteri
aanse kerkorde.
Niet iedereen bleek een overtuigd
stander van een stap in de richting
de noordelijke presbyterianen. De strijd
van de vorige eeuw is nog steeds niet
vergeten en bovendien is de vrijzinnige
invloed ir. deze kerk veel sterker dan bij
de zuidelijke presbyterianen. De angst
word uitgesproken dat ook de Reformed
Church niet bijster ingenomen zou zijn
•met een ouverture naar de noordelijk
presbyterianen.
Deze zuidelijke presbyterianen, die
precies een eeuw geleden nog niet de
noodzaak zagen om de slavernij af te
schaffen stootten tijdens hun besprekin
gen telkens weer op de rechten van de
negers ook in eigen kring, hoewel tot
deze kerk slechts 0,1 procent negers be
horen.
De algemene vergadering (presbyter
ianen kennen geen synode waarin maar
enkele kerken maar een vergadering
waarin alle plaatselijke kerken vertegen
woordigd zijn) heeft zich in het bijzonder
bezig gehouden met de vraag of het
juist is dat er speciale negerkerkera-
den en negerclasses zijn. De (blanke)
kerkeraden en classesvergaderingen kre
gen de opdracht de gescheiden neger-
Tcerkeraden in hun midden op te nemen.
Bovendien moet iedere vergadering daar
van verslag uitbrengen aan de volgende
vergadering.
De synodes van Alabama, Georgia en
.Louisiana werd opgedragen om stappen
te doen die moeten leiden tot de ophef
fing van speciale negerclasses. Ook deze
moeten opgenomen worden in de blanke
kerkregering. Op dit punt werd de vrees
geuit dat sommige plaatselijke kerken
het kerkverband zouden verbreken, maar
kennelijk liet de vergadering zich niet
intimideren door dergelijke dreigemen
ten.
Ook werd een voorstel aangenomen
om in de toekomst de algemene verga
dering alleen te houden in kerken die
de negers in hun midden hebben opge
nomen. Dit zal ingaan in het jaar 1967.
Sommigen wilden deze eis reeds volgend
"jaar laten gelden, maar dan komt de
vergadering bijeen inde Tweede Pres-
-byteriaanse Kerk van Memphis, die ne
gers nog altijd uit haar midden weert.
Predikant is ds. H. E. Russell een broer
van de reactionaire senator Richard B.
Russell van Georgia.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Amstelveen: M. G. L. den
Boer te Spijkenisse; te Putten: C. J. P.
Lam (zendingspred.). woonachtig te Hil
versum: door de Generale Synode tot
pred. voor buitengew. werkzaamh., ar
beid t.b.v. de bijbelvertaling in Kameroen
in opdracht van het N.B.G.: J. de Waar
die te Tzum (FrL).
Aangenomen naar Beverwijk Otoez.)
Th. v. Sprang te Wilp (Gld.).
GEREF. KERKEN
Beroepen te Vlaardingen: C. L. Tim-
mers te Amstelveen: te Rotterdam - Z.
(vac. H. Dijkstra): J. H. de Boer te Lei
den (verb, ber.): te Nederhorst den Berg:
L. C. v. Dommelen, kand. te Klundert.
Bedankt voor Groningen-Z. (evang.
pred.): Iz.Meijer teOegstgeest; voor Hol-
werd en voor Oude Pekela: W. C. P. den
Boer te Uithuizen (Gr.); voor Middel
burg (4depred.pl.): A. Ykema te Putten;
voor Velp (2de pred.pl.): C. Stam te
Fijnaart
Ds. J. M. van Krimpen, geref. pred. te
Rotterdam (van de stichting „Evangelisch
Herstel en Opbouw heeft om persoon
lijke redenen ontheffing uit zijn ambt ge-
Vr3GI2REF. KERKEN (vrijgemaakt)
Beroepen te Gorinchem: A. Koers te
Nijverdal.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Dordrecht-C.: D. Slag
boom te Urk.
Bedankt voor Opperdoes: K. J. Ve-
lema te Hoogeveen.
EVANG. LUTHERSE KERK
Benoemd tot hulppred. te Bussum:
W. J. Manger, em. pred. te Naaiden
Bussum.
BOND VAN VRIJE EVANG. GEM
Beroepen te Kampen: W. E. v. Pete-
gem te Bussum.
Wel werd op een gegeven moment een
motie aangenomen waarin het modera-
men van de vergadering opdracht kreeg
om deze kerk te schrijven, dat ze zich
te houden heeft aan de richtlijnen die
door de algemene vergadering zijn aan
genomen. Maar die motie werd toch la-
ter weer ingetrokken.
Prof. Hromadka
75 jaar
geworden. Op veel terreinen
Internationale kerkelijk leven geniet
prof. Hromadka bekendheid. Hij Is sinds
enkele Jaren voorzitter van de Praagse
Vredesbeweging, die vanachter het IJze
ren Gordijn steeds zijn stem laat horen
en daarom soms In westelijke kringen
verdacht wordt van communistische
sympathieën. De tegenstellingen tussen
de kerken in Tsjechoslowaklje zijn zeer
groot. Voor hem was het dan ook een
grote overwinning toen hij in 1954 de
oprichting van een nationale oecumeni
sche raad kon verwezenlijken.
Hromadka is een bijbels theoloog,
die de Bijbel niet gebruikt om bewijs
plaatsen te vinden, maar als boek der
getuigenissen van Gods heerschappij over
de wereld en de geschiedenis, in het ge
richt en in de genade. Daarbij ziet hij
de kerk in de ruimte der oecumene. Hij
dan ook een der pioniers van de
oecumenische beweging.
Bekend is prof. Hromadka ook door
zijn werk voor de Wereldraad van Ker
ken. Sinds 1948 is hij lid van het Cen
traal Comité en sinds 1954 lid van het
Uitvoerend Comité van de Wereldraad.
hervormde ker-
vice-presidenten.
In deze functie strijdt hij tegen alle
tendenzen, die binnen de Wereldraad lei
den tot overwegingen, die him grond niet
vinden in het Evangelie.
Prof. Hromadka staat zeer kritisch
tegenover de maatschappelijke situatie
"'estelijke landen. Daardoor heeft
oog voor de positieve doelein
de socialistische revolutie in het
oosten dan voor de filosofisch-atheïsti-
sche grondsalgen daarvan. De hoogbe
jaarde hoogleraar t
initiatiefnemers van
desconferentie die
Veel gewerkt en
gestreden
blinden in ons land van pro
testants christelijke huize verenigt
in de Nederlandse Christelijke
Blindenbond. Veertig jaar lang
heeft deze bond, waar dat ook
maar mogelijk was, de belangen
van zijn leden behartigd.
Wie even een kijkje achter de
schermen mag nemen, komt onder
de indruk van het vele, dat voor
de blinde wordt gedaan en nog
gedaan moet worden
Maar, zo zegt de voorzitter van de
ze bond, de heer A. Korving uit Den
Haag, het gaat ons niet alleen
behartiging van de stoffelijke belan
gen. De behartiging van de geestelij
ke belangen staat voorop. Als blinden
wordt men immers veel directer ge
plaatst voor de diepste vragen naai
zin en inhoud van het leven. Hier ligt
een grote taak voor onze bond. En ook
wij, als blinden willen getuigen van
ons geloof in de vastheid van de be
loften, door Christus gedaan. Zo wil
len wij elkaar begeleiden, zegt de heer
Korving, elkaar helpen, elkaar de
kelijkheid voorhouden en ten slotte el
kaar wijzen op de ons gegeven taak
ten opzichte van de mensen, met wie
wij leven.
De voorzitter van de Chr.
bond leest zijn notities in braille, als
hij vertelt hoe 12 april 1924
1.Yr-r:, !F®M|j
elke woensdag
Jongensmavld
SPORTSHIRTS
van 4 tot 13 jaar
Vlot en sterk, in prachtkwa-
liteit poplin. Het zijn shirts,
die uw jongen Jekker ruim"
zitten I Sportief ruitdessin in
leuke kleuren.
Speciaal verlaagde
J.M. prijs
425
kleine stijging per maat, b.v.
13 jaar 5.25
Werkelijkheid zou anders zijn
Propagandist van
Walter Ulbricht?
(Van onze correspondent
in Bonn)
T~\E praeses van de Raad van
U Evangelische Kerken in
Duitsland, ds. Kurt Scharf, zou
de geloofsvervolgingen in de com
munistische oostzone van Duits
land hebben gebagatelliseerd,
toen hij vorige maand sprak voor
protestantse en rooms-katholieke
publicisten in West-Berlijn. Vol
gens het Westduitse blad Zei-
tung heeft ds. Scharf een te roos
kleurig beeld gegeven van de
„Tussen verstarring en verwar
ring" is het thema van de der
tiende zomerconferentie van de
Gemeentetoerusting (stichting tot
vernieuwing en verdieping van
het gereformeerde kerkelijke le
ven), die 2 en 3 juli op „Woud-
schoten" te Zeist gehouden zal
worden.
Op deze conferentie zal over de koers
van het kerkelijk leven van de Gere
formeerde Kerken worden gesproken
vanuit de praktijk en gericht op de
praktijk. Daarbij zullen een aantal on
derwerpen, die op de laatste Synoden
aan de orde zijn geweest, als basis
voor het gesprek dienen, aansluiting bij
de Wereldraad
13. gezinsvorming, politieke partijkeu
ze e.d.
Leiden de problemen van deze tijd
en het al of niet antwoorden van de
synode op de tijdsvragen tot verstar
ring. of tot verwarring. Er is echter
meer in het geding dan een terugblik
of een oordeel over de aanpak van
kwesties, vanuit de zielszorg. Onze tijd
vraagt van ieder gemeentelid, dat hij
zich een beeld vormt van het toekom
stig gebeuren.
Zijn de huidige veranderingen niet eer
begin van veelomvattende wijzigingen?
Daarom zal het gesprek op Woudscho-
ten moeten uitlopen op een bezinning op
de verwachting en de visie in de Gere
formeerde Kerken. De inleiders op het
onderwerp zullen zijn dr. K. Dronkert
te Leiden en dr. J. M. Vlijm te Voor-
I kerkelijke situatie achter het
IJzeren Gordijn.
Deze vooraanstaande predikant Zou
dit hebben gedaan om de mogelijk
heid te openen zo snel mogelijk
naar Oost-Duitsland te kunnen
trekken. In 1961 is ds. Scharf uit Oost-
Berlijn gezet en sindsdien stelt hij al
les in het werk om terug te keren. Ve
len vinden deze houding van ds. Scharf
afkeurenswaardig, omdat hij zich op
deze manier opwerpt als een propa
gandist van de Oostduitse partijleider
Walter Ulbricht. Bovendien acht de
Zeitung de terugkeer van ds. Scharf
naar de Oostzone hoogstonwaarschijn-
lijk om reden dat Ulbricht hem
westen heel goed kan gebruiken als
hij de positie van de kerken in de
DDR mooier voorstelt dan zij v
Ds. Scharf zou onder meer hebben
beweerd, dat het aantal deelnemers
de communistische „jeugdwijding"
derogen achteruit gaat. Op het ogenblik
nog maar de helft van alle kinde
die de scholen in de DDR verla
ten, dit „onderwijs" gaan volgen. Vol
gens officiële cijfers van het jaarboek
in Oost-Berlijn bedroeg dit percenta-
in 1955 31,7, in 1958 74,4 en in 1961
1.6. Voor 1964 wordt het percentage
deelnemers aan de „Jeugdwijding" op
negentig geschat! Daar komt nog bij,
dat de kinderen wel aan de jeugdwij
ding moeten deelnemen willen zij hun
studie kunnen voortzetten.
Dr. Werner Maser, die als auteur
:er veel over de geloofsvervolgingen
Oost-Duitsland heeft geschreven, heeft
Kerken, Genesis onlangs nog eens duidelijk gesteld, dat
degene, die beweert dat het
rne de kerk niet langer moeilijkheden
de weg legt, het communisme niet kent.
Volgens hem gaan de vervolgingen in
de Oostzone een nieuw hoogtepunt te
gemoet. Nauwkeurig worden alle staats-
vijandige uitlatingen van predikanten
opgetekend. Elke godsdienstoefening
wordt bijgewoond door SSD-spionnen,
terwijl de bevolking wordt opgewekt
met de kerk te breken. Voor de Oost
duitse radio mogen tenslotte alleen pre
dikanten spreken die lid zijn van de
communistische partij. Het zijn er
maar 200 van de 7000. maar toch heb
ben zij grote invloed door hun commu
nistische propaganda. Dit alles zou ds.
Scharf ook weten. Hij zou het echter
willen verzwijgen om op die ma
een ander ideaal (zijn terugkeer)
verwezenlijken.
kaliteit van de woningstichting „Patri
monium" in Amsterdam de organisatie
wordt opgericht. Hij noemt de naam van
mevrouw A. C. Diepenhorst-De Gaay
Fortman, die veel voor de blinden heeft
geijverd. Zij is de moeder van de te
genwoordige staatssecretaris Diepen
horst, die in zijn leven ook al veel
de blinden heeft gedaan.
CONTACT
De geschiedenis van deze bond, d:
950 leden telt, is zeer bewogen. W
er gewerkt en ook gestreden.
Opvallend is, dat men veel heeft ge
daan om het contact tussen de leden
te versterken. Daarom is steeds zo
veel aandacht besteed aan de lande
lijke bijeenkomsten, die dikwijls zijn
gehouden in het Chr. Blindentehuis
„Sonneheerdt" te Ermelo; daarom zijn
de regionale afdelingen opgericht;
daarom ook wordt zoveel zorg be
steed aan hef eigen blad „De Blin-
dëngids" en daarom is de Chr. Blin
denbond trots op het vakantie-oord
„Denneheul" in Ermelo, dat gezamen
lijk wordt geëxploiteerd met Bartimeus
te Zeist, de werkplaats De Plantage
in Amsterdam en het blindentehuis
Sonneheerdt.
Veel heeft de bond ook gedaan
een volwaardige werkvoorziening
de blinden. Wat een weerstanden heeft
De bond was bijvoorbeeld vertegen
woordigd in een in 1929 in Rotterdam
opgerichte commissie, die de mogelijkhe
den moest onderzoeken van meer lonen
de arbeid door blinden. Men meende
die tijd, dat het bedienen van machines
door blinden niet gewenst was.
de vrije maatschappij
vare verovering kan worden
Nu is dit gelukkig anders. De
zou uren over zijn bond kun
nen vertellen. Hij stipt slechts enkele
belangrijke feiten en momepten
ten de Voorschotkas.
HELPEN
In 1959 Is dit fonds omgezet
zelfstandige stichting, die als doelstelling
kreeg, zoals letterlijk in de statuten
staat „De verstrekking van bijbelboeken,
liturgische geschriften, stichtelijke lec
tuur en studieboeken en voorts financiële
steun bij studie en voor godsdienstige
1 culturele ontwikkeling."
De stichting heeft dit fraai geformu
leerde artikel van de statuten waar
eten te maken.
Een enkel cijfer: de laatste vijf jaar
schap Petronella Moens, dat het initia
tief nam.
En dan de Voorschotkas. Men
strekt renteloze leningen voor persoon
lijke en zakelijke doeleinden. Weer ei
indrukwekkend cijfer: In de laatste tii
jaar is voor 40.000 aan voorschotten
verstrekt. Gedurende het gehele bestaan
voor meer dan 100.000.
GEEN NUMMER?
Wanneer dan de heer Korving ook
nog vertelt, dat in het vakantie-oord
Dennenheul de twee houten barakken,
die nu ongeveer 17 jaar dienst hebben
gedaan, nodig vervangen moeten wor
den, aarzelt hij. Met de financiering
van de nieuwbouw zullen tonnen ge
moeid zijn. En wat moet er verder
niet worden uitgegeven voor de vrije
tijdsbesteding voor de blinden. Veel
er nodig en heus niet alleen voor b
Louis Braillefonds en de Voorschot-
De heer Korving aarzelt. Maar hij
noemt het gironummer van de Nederl.
Chr. Blindenbond niet....
den 2.168 boeken verstrekt. De iaat-
jaren maakt men ook bijbelboeken
grote druk, speciaal voor slecht-zien-
den.
Dan stelt men ook een complete bijbel
beschikbaar in niet minder dan 37 brail-
le-banden. Het is haast een boekenkast
vol. De leden bétalen er 23,40. Het
Nederlandse Bijbelgenootschap stelt de
ze uitgave al voor de helft van de kost
prijs beschikbaar. Maar de bond past
voor zijn leden nog een aanzienlijke re
ductie toe. Dan heeft men plannen bun
dels van gezangen en psalmen in braille
te doen verschijnen.
Aan hulp voor studerenden was in
i59 7.000 gemoeid. De stichting werkt
in nog meer uitgaven, hiertoe in staat
gesteld door het Academische Genoot-
Veertig jaar bestaat deze bond, die
niet gewend is veel aan de weg te
timmeren. Vrijdagmiddag wordt in
het Woestduincentrum in Amsterdam
een bijeenkomst gehouden, waa
voorzitter zal spreken en de heer
B. Rooi vink over de sociale positie
van de blinde. Dat is alles. Men is
niet gewend veel tam-tam te maken.
Maar als een jubileumgeschenk wel
besteed is, dan is het wel aan deze
bescheiden, maar o zo belangrijke
bond. Dit is dan het gironummer ten
name van de penningmeester van de
Ned. Chr. Blindenbond te Amster
dam: 46871.
Onderzoek naar
sociale positie
van blinden
Binnenkort zal de Nederlandse
Christelijke Blindenbond onder
zijn leden een enquête houden met
het doel na te gaan hoe het op
het ogenblik gesteld is met hun
sociale positie en hun financiële
draagkracht. De uit dit onder
zoek verkregen gegevens hoopt
het hoofdbestuur te kunnen ge
bruiken om, in samenwerking met
andere blindenorganisaties bij de
overheid voorstellen tot verbete
ring van de positie der blinden
met feiten te ondersteunen.
Vijf jaar geleden, in 1959, heeft
de bond ook een dergelijk onder
zoek ingesteld, doch het bestuur
beoogt met deze enquête meer
gedetailleerde gegevens te ver
krijgen, om tot een inzicht te ko
men in de positie waarin de le
den van de bond nu verkeren.
Bij het onderzoek van 1959 is
komen vast te staan, dat 81 pro
cent van de ondervraagden een
inkomen had van minder dan
4.000 per jaar, terwijl in dat
jaar dit percentage voor de gehe
le Nederlandse bevolking niet
meer dan 46 bedroeg. Voorts is
gebleken, dat In dat jaar ruim een
derde deel van hen die het enquê
teformulier naar behoren hadden
ingevuld, niet werkte. Bij dit
nieuwe onderzoek wil het NCB-be-
stuur nu trachten na te gaan,
ken en of er mogelijkheden zijn
om hen alsnog in het arbeidspro
ces in te schakelen. „Het liefst",
merkte de heer Korving op, „zou
den we dit onderzoek laten ver
richten door een sociologisch in
stituut, doch hiertoe ontbreken
ons de middelen."
„En zie, de gehele stad liep uit, Jezus tegemoet, en toen zij
Hem zagen, drongen zij er hij Hem op aan hun gebied te i
verlaten" (Mattheus 8 34).
Het is de geschiedenis van de twee bezetenen en de zwijnen.
De bezetenen, die Jezus allesbehalve vriendelijk groeten: „Wat
hebt Gij met ons te makenZoon van God? Zijt Gij hier
gekomen om ons voor de tijd te pijnigen?", de geesten, die
Jezus smeken: „Indien Gij ons uitdrijft, laat ons dan in de
kudde zwijnen varen", en de zwijnen, die de zee in stormen
en om het leven komen.
Dit laatste maakt op de omstanders de meeste indruk. De j
hoeders haasten zich naar hun meesters om te zeggen wat er j
is gebeurd. Ze zullen hun niet hebben verteld van het grote j
wonder dat is geschied. De nadruk zal wel zijn gevallen op het
verlies van de kudde. „Al uw zwijnen zijn omgekomen, geen
dier kon worden gered."
En dat doet de deur dicht. Dat Jezus wonderen doet voor
uit, maar hij moet niet aan hun eigendommen komen. Zij
drongen er bij Hem op aan hun gebied te verlaten" Toe,
Here, ga alsjeblieft weg, want dit is ons net een tikkeltje
te erg.
Het is de mens ten voeten uit. Natuurlijk, Hij mag regeren
over ons leven, Hij moet maar zeggen, wat wij hebben te doen,
maar het mag ons niets kosten, we moeten er geen schade
van hebben, ons bezit moet in takt blijven. Anders, Here, nee,
zoudt U zo vriendelijk willen zijn heen te gaan? Feitelijk
zeggen we dan: „Here, in ons hart is voor U geen plaats!"
Geen plaats voor de Here, geen antwoord op Zijn medede
ling: „Zie, Ik sta aan de deur en Ik klop."
Wij lezen vanavond Handelingen 10 vers 1 tot 16.
Voorzitter chr. slagershond:
(Van onze soc.-econ. redactie)
De vakbeweging schreeuwt nu
wel moord en brand over de naar
haar mening te hoge prijzen, maar
als de slagers in het Produktschap
voor Vee en Vlees maatregelen
bepleiten om aan de inderdaad te
hoge rundvleesprijzen iets te doen
dan worden zij door de werkne
mersvertegenwoordigers in de
produktschap volkomen in de steek
gelaten. Deze kritiek sprak de
voorzitter van de Bond van Chris
telijke Slagerspatroons, de heer
H. de Mooij, gisteren uit in zijn
jaarrede op de in Utrecht gehouden
algemene vergadering van deze
organisatie.
Zoals bekend heeft het Produktschap
Dor Vee en Vlees vorige week een
voorstel van de slagersvertegenwoordi
gers om de invoermogelijkheden door
ruilvoetwijziging verder te verruimen,
niet aanvaard, waarbij ook de afge
vaardigden der werknemers zich tegen
verklaarden. „Zij hebben ons in de kou
laten staan, een houding, waarvoor ik
geen enkele bewondering op kan bren
gen", aldus de heer De Mooij, wiens kri
tiek overigens ook het beleid van het
produktschap als geheel trof.
Het Produktschap voor Vee en Vlees
wekt de laatste tijd meer en meer de
indruk een boeren- produktschap te
zijn, dat een slechts op de belangen der
producenten gericht beleid voert. In fei
te kan men niet eens van beleid spre
ken, zo zei de heer De Mooij, want
wat het produktschap in de afgelopen
maanden wél heeft gedaan om de stij
gende vleesprijzen enigermate af te
remmen werd gedaan onder de druk
der omstandigheden of omdat de mi
nister het schap de klem op de neus
had gezet.
Naar de mening van de heer De
Mooij loopt het Produktschap voor Vee
Vlees voortdurend achter de feiten
en worden maatregelen dikwijls
veel te laat genomen. Ook het besluit
van de vorige week om de invoer van
ingevroren Argentijns vlees toe staan
had volgens hem veel eerder genomen
moeten worden.
Kritiek had de bondsvoorzitter ook op
in recente televisie-uitzending, waarin
:n vertegenwoordiger van het Consu
menten Contact Orgaan de kijkers ad
viseerde geen rundvlees meer te eten.
In die uitzending werd ook verkondigd
dat de prijs van biefstuk reeds tot 7
per kg opgelopen, zou zijn. Die prijs zal
inderdaad hier
taald zijn, ma:
een scheefgetrokken indruk gevestigd, al
dus de heer De Mooij, die verklaarde
dat er gelukkig nog slagers genoeg zijn j
die mogelijkheden zien om hun ver-
trouwde klantenkring van een goed
en in de huidige omstandigheden niet
te duur stuk vlees te v
zijp gehoor er voor niet mee te doen
aan de campagnes van hen, die de
consument kopschuw maken, maar ver
trouwen te hebben in het grote belang
dat het publiek bij goed vakmanschap
heeft. Een bewijs daarvan zag de heer
De Mooij in wat hij noemde de volsla
gen mislukking van de verkoop van ver
pakt vlees, met name in de kruideniers
winkels. De grootwinkelbedrijven, die
ook geprobeerd hebben verpakt vlees
te verkopen, gaan nu weer over naar
de bedienende verkoop, net als bij al
le andere slagers. De „gewone" sla
gers hebben tegenover het grootwinkel
bedrijf echter een machtig wapen, al
dus de bondsvoorzitter, ml. het wapen
van het vakmanschap. „De warenhuizen
kunnen dat alleen maar bereiken door
mensen uit het slagersbedrijf aan te
trekken en daaronder bevinden zich heel
wat, die als zelfstandig patroon zijn
mislukt".
Vijfde uitdaging
aan consumenten
(Van onze sociaal-economische
redactie)
De voorzitter van de Bond van
Chr. Slagerspatroons, de heer H.
de Mooij, die ook de Chr. Mid
denstandsbond met het voorzitter
schap leidt, heeft gisteren voor de
vijfde maal in een openbare ver
gadering de consumentenorganisa
ties uitgedaagd met bewijzen aan
te tonen in welk opzicht het mid
den- en kleinbedrijf in zijn prijs
beleid tegenover de consument ge
faald heeft. „De consumentenbon
den suggereren voortdurend dat
de middenstand te hoge prijzen
berekent, maar zij laten na daar
voor steekhoudende bewijzen aan
te voeren. Ik heb al meermalen
om die bewijzen gevraagd, maar
de consumentenbonden zwijgen
nog steeds in alle talen", aldus
de heer De Mooij in de te Utrecht
gehouden jaarvergadering van de
christelijke slagershond, en nog
maals riep hij de consumenten
organisaties op „te stoppen met
het ondergraven van de vertrou
wenspositie, die het midden- en
kleinbedrijf bekleedt".
Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ons
blad met linksboven op de envelope ^Medische rubriek"".
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt In deze
rubriek gegeven, vragen waarvan de beantwoording niet
langs deze weg gewenst Is, geschiedt per brlet.
Koorts of temperatuursverhoging is een toe
stand, waarbij het lichaam een temperatuur
krijgt van meer dan 37% graad Celsius. Vroeger
dacht men algemeen, dat de koorts een ziekte op
zichzelf was, doch tegenwoordig weet men dat
temperatuursverhoging een onderdeel van een
ziekte of aandoening is, waardoor een ongunstige
levensomstandigheid voor de veroorzakers van de
ziekte: de micro-organismen, wordt geschapen.
Nu moet er onmiddellijk aan toegevoegd worden,
dat er ook vaak temperatuursverhogingen optre
den zonder dat een oorzaak direct aan te wijzen
is, zoals bij kinderen nog wel eens het geval is.
Uit verlegenheid- worden dan de tanden of kiezen,
die doorkomen, de schuld gegeven. In sommige ge
vallen kunnen er inderdaad wel eens zeer kleine,
niet zichtbare ontstekingen bij optreden, doch in de
meeste gevallen tasten we toch in het duister. Juist
omdat men vroeger dacht, dat de koorts een op zich
zelf staand ziektebeeld was, richtte men de behan
deling op de koorts, terwijl men tegenwoordig tracht
de veroorzakers te vernietigen met behulp van sul-
fa, penicilline en andere zogenaamde „antibiotica",
waarna de temperatuur vanzelf daalt. Dat wil niet
zeggen, dat men tegenwoordig rtiet poogt direct in
vloed op de temperatuursverhoging uit te oefenen.
Hoge koorts geeft allerlei vervelende bijsymptomen,
zoals onrust, hoofdpijn, transpireren, ijlen en stof-
wisselingsstoornissen. Een eenvoudig aspirientje of
koude kompressen doen de temperatuur in eerste
instantie meestal al dalen en inmiddels hebben de
antibiotica de kans, via hun invloed op de micro
organismen, de uiteindelijke en blijvende tempera
tuurdaling te bewerkstelligen.
Tegenwoordig weet men. dat ook andere oorza
ken koorts kunnen veroorzaken, en dat er niet al
tijd bacteriën bij te pas behoeven te komen. Bepaal
de aandoeningen van de hersenen, het inspuiten van
eiwitten, die niet tot het menselijke lichaam beho-
en bij versterf van weefsel door storingen in
de bloedcirculatie, kunnen evengoed koorts veroor
zaken. Waarschijnlijk speelt de hypothalamus, dat
een klein gebied van de hersenen, een grote rol
deze gevallen. Hier bevindt zich namelijk het re
gulatiecentrum van onze temperatuur. Vanhier uit
worden ook onze reacties bij grote temperatuurs-
schommelingen buiten ons lichaam verzorgd. We
zouden dit regulatiecentrum dus ook best onze ther
mostaat kunnen noemen. De reactie op een stijging
van de temperatuur is het gaan zweten, waardoor
een lichaamstemperatuurdaling in de hand wordt ge
werkt. Omgekeerd zal een temperatuursdaling kip-
pevel veroorzaken, waardoor de huidvaatjes zich sa
mentrekken en de temperatuur wordt „bewaard",
terwijl de arbeid die wordt verricht bij het ontstaan
van kippevel een kleine temperatuursstijging veroor
zaakt. Onze thermostaat is dag en nacht in bedrijf
om te zorgen, dat onze lichaamstemperatuur tussen
36,5 en 37,5 blijft gehandhaafd. Daarbij is over het
algemeen de ochtendtemperatuur enige "streepjes"
lager dan de namiddagtemperatuur.
Met dat al helpen wij onze thermostaat ook wel
enigszins. Temperatuursverhoging of verlaging geeft
nu eenmaal een onaangename sensatie. We kleden
ons daarom warmer of luchtiger en we kunnen een
koude douche of een heet bad nemen, of we spannen
ons al of niet in. Bij deze toestanden zien we in
derdaad onze lichaamstemperatuur enige „streepjes"
stijgen of dalen. Vandaar dat de arts vooral bij
kinderen de temperatuur gemeten wil hebben wan
neer het kind eerst enige rast heeft gehad. Ook na
een sportbeoefening zien we nogal eens enige ver
hoging optreden. Afkoeling onder de 36 graden is
niet zo gewenst, doch is minder gevaarlijk als een
te hoge stijging. Lage temperaturen zien we nog wel
«ens bij pasgeborenen, waarbij de thermostaat nog
niet geheel „ingesteld" is. De baby's worden daar
om regelmatig getemperatuurd en met kruiken op
de gewenste temperatuur gehouden. Bij lage tem
peratuur wordt de stofwisseling geremd, de baby
wordt stil en drinkt niet meer. Deze remming van
de stofwisseling bij lagere temperaturen wordt ove
rigens tegenwoordig dankbaar gebruikt bij bepaal
de operaties van het hart of bloedvaten, waarbij
men de patiënt opzettelijk laat afkoelen: de zoge
naamde „hibernatie" of kunstmatige winterslaap.
stilstand komt.
De koorts begint meestal met rillingen, die ont
staan door een gevoel van koude als gevolg 1
een samentrekken van de huidvaten waardoor 1
vermindering van de bloedcirculatie in de huid ont
staat. Stijgt de temperatuur snel, dan treden de zo
genaamde „koude rillingen" op, waarbij het gehele
bed kan meetrillen. Na de koude rilling treedt een
hittegevoel op en wordt het gelaat rood door de
verhoogde bloeddoorstroming, die nu is ontstaan. De
pols en de ademhaling worden sneller, terwijl door
het transpireren de patiënt zoveel vocht verliest,
dat de urine geconcentreerd wordt en een donker
der kleur krijgt. Laten we de urine even staan, dan
wordt deze troebel, wat vaak ten onrechte onge
rustheid veroorzaakt. Wanneer de patiënt wat lan
ger koorts heeft zal hij vermageren door de afwe
zigheid van eetlust en de afbraak van de eigen
lichaamseiwitten. Wanneer de temperatuur eenmaal
weer gaat dalen, komt de eetlust terug, en zal de
patiënt goed met eiwitten gevoed moeten worden.
Zoals iedereen weet wordt de temperatuur met
thermometer opgenomen. Dit moet nauwkeurig e_
beuren omdat er anders fouten ontstaan. De beste
methode is de rectale temperatuur, waarbij de ther
mometer gedurende minstens drie minuten in de en
deldarm wordt ingevoerd. Al de andere methoden
zijn minder zuiver en onze thermometers zijn
trouwens ook voor anaal gebruik gemaakt. Zelfs
wanneer er onhandig wordt gemanoeuvreerd
thermometer zou breken, dan is er nog maa.
kleine kans, dat daar iets uit voortkomt. Vóór het
temperaturen moet men steeds de thermometer
eerst afslaan tot ongeveer 35 graden, omdat een
thermometer wel- stijgen maar niet zakken kan.
Oeeft het inbrengen van de thermometer moeilijk
heden. dan kan men hem vooraf wat glijdend ma
ken met een crème of zalf. Ook het naderhand af
lezen eist nauwkeurigheid. Hoe vaak wordt een arts
niet gebeld voor de mededeling dat de patiënt een
temperatuur van 42 graden heeft terwijl in werke
lijkheid de temperatuurmeter 40.2 aanwijst'
el en
