De dag van Moeder 0 0 Weer debat over moderne kunst in Eerste Kamer FELLE KRITIEK OP G. K. VAN 'T REVE Produktschap houdt vleesprijzen hoog Navo-conferentie zal spijkers met koppen geen slaan de drank voor dorstige drinkers Frankrijk het probleem 19 VRIJDAG 8 MEI 1964 I Jaar gevangenis voor I accountant die zieh I 75 mille toeëigende I De Arnhemse rechtbank heeft de 57- I jarige accountant J. M. W.. wegens ver- J| duistering van f 75.000 ten nadele van I de In- en verkoopcentrales van Arn hemse slagers, veroordeeld tot twaalf I maanden gevangenisstraf met aftrek. I waarvan vier maanden voorwaardelijk. De officier had twaalf maandeni w I van drie voorwaardelijk, geëist Algra niet geschrokken van hetze iVan onze parlementsredactie) Evenals een jaar geleden bij de be handeling van de begroting van Onder wijs, kunsten en wetenschappen in d« Eerste Kamer is woensdagavond de i.r. afgevaardigde H. Algra met de ,k. socialist mr. G. J. P. Cammelbeeck n een woordenstrijd over de tendensen n de moderne litteratuur gewikkeld ge raakt. De hetze, die na het debat van vorig jaar tegen de Friese senator is gevoerd, heeft zo bleek woensdag heel duidelijk niet tot gevolg gehad, dat hij in z'n schulp is gekropen. Ook keerde hij zich met grote scherpte tegen de moderne litteratoren, die ken nelijk geen enkele norm aanvaarden ei bracht hij de betrokken bewindslieden onder het oog, dat de overheid in kader van haar subsidiebeleid niet mag volstaan met het aanleggen van alleen F AAT het waar zijn dat de gehele middenstand er min of meer rijkelijk van profiteert, niet waar is. dat Moederdag is uitgedacht door vèr ziende banketbakkers en bloe misten, die een sympathiek middel zochten om hun omzet te vergroten. Moederdag is uitgeroepen door de Amerih Anna Jarvis, in 1907, en vij' tr geleden in de Ver enigde by de wet op 10 mei vastgesi Wat haar, Anna Jarvis, daarbij voor ogen stond was niet wereld schokkend al heeft een groot deel van de wereld haar in haar initiatief gevolgd. Wat zij wilde was één dag in het jaar het volle licht op Moe der laten vallen, haar centraal stel len en haar eren met een klein geschenk, daarmee haar dankend voor al haar liefde en zorgen aan het gezin, aan de kinderen, gegeven. Er is eens gezegd: Moeders dra gen de wereld". Haar taak is groots en veelomvattend, en zij verrichten die taak op even grootse wijze. Moeders zijn het begrip voor veilig heid, beschutting, hulp. Aan Moe ders hand leert men lopen. Moeder maakt de jeugd klaar voor het volle leven, ze begeleidt haar en houdt haar vast en dikwijls nog is zij in hoge ouderdom de strohalm, die men kan grijpen als men in een moeras van moeilijkheden dreigt te verzinken. Op Moeder valt altijd te rekenen, nooit zal zij verstek laten gaan. Zij strijkt de rimpels glad die zo dik wijls de harmonie in het gezinsle ven trachten te verstoren. Zij weet opkomende stormen te bezweren, zij probeert altijd orde en rust te handhaven. Zij is verdrietig met de verdrietigen en blij met de blijden. Zij schept sfeer en maakt het huis tot een plaats, waarin men graag verkeert, waaraan men met een hunkerend verlangen kan den ken. Haar enige wens is liefde te geven zonder daarvoor liefde terug te vragen. Wat zij wil is schenken zonder te ontvangen. Moeders gaan stil haar gang. dag-in-dag-uit doen ze haar gewone werk en vooral onopgemerkt. Moe ders gaan niet gebukt onder blij ken van waardering. En ze zijn er aan gewend geraakt, dat alles wat zij doen als vanzelfsprekend wordt aanvaard. Anna Jarvis heeft dat eens be grepen en één dag in het jaar wil len bestemmen alleen voor Moeder Eén dag in het jaar alle gedachten voor haar, voor de draagster van het gezin, die meer doet dan wordt bevroed. Eén dag in het jaar voor haar wier liefde onuitputtelijk is. Zondag 10 mei wordt in een .groot deel van de ivereld Moederdag gevierd. Laat niemand de kans voorbijgaan haar te eren. Er hoeven niet veel woorden te worden ge bruikt een zoen en een streling over het misschien al grijzende haar zeggen meer dan woorden kunnen vertolken. Moeder eren, en daarnaast God danken voor wat Hij ons in haaf heeft geschonken. (Van onze soc.-econ. redactie) In het bestuur van het produkt schap voor vee en vlees is woensdag krasse taal gesproken over de hoge rundvleesprijzen. I>e heer M. van 't Hoff, bestuurslid van het produkt schap en vooraanstaand figuur in het slagersbedrijf protesteerde er tegen, dat het goedkopere rundvlees Frankrijk niet door de slagers het Nederlandse publiek verkocht mag worden, ook niet nu de markt bijzonder krap is en de prijzen extra hoog. Voor de consument betekent dti een nadelig prijsverschil van 50 cent per kg. De zogenaamde Franse voorvoeten mo gen namelük alleen door de Nederlandse vleesivarenindustrie verwerkt worden Levering aan de consument via de sla gers is door het produktschap verboden. De heer Van 't Hoff vond, dat aan deze ontoelaatbare discriminatie, ten koste van de consument, nu maar eens een eind moest komen. In het bestuur van het produktschap vecht iedereen voor zijn eigen belang, aldus de heer Van 't Hoff: het groepsbelang wordt boven het belang van de consument en dus boven het algemeen belang gesteld. Als de boeren in prljamoellijikheden zitten worden ze geholpen, maar wat gebeurt er nu de rundvleesprijzen voor de consument ongekend hoog zijn? Het Franse importvlees, dat 50 cent per kg goedkoper is, mag niet ter beschikking van het publiek gesteld worden. Zowel de vertegenwoordigers van de veehouderij als van de vleeswarenfabri- kanten vonden echter, dat er nog geen verandering mocht komen in het vlees- beleid van het produktschap. De verte genwoordigers van werknemers en con sumenten, die het standpunt van de heer Van 't Hoff deelden, bleven In de min derheid en de bestaande toestand werd gehandhaafd. Vrijheid van vleeslmport en vrije levering aan de slagers blccl verboden. Wel kwam men nog overeen, dat het bestuur over veertien dagen de kwestie van de vleesinvocr nog eens zal bezien mede gelet op de eventuele prijsontwik keling Ln de komende weken Zou de discriminatie opgeheven worden dan wil men toch nog de invoertoewijzingen ln de hand houden. Stegen de afgelopen weken de prijzen op de rundveemarktcn nog weer met 20 cent tot f 4.30 en f 4,65 per kg (groot- handelsprijs). bU de varkens deed zich «en prijsdaling voor. De marktnotering kwam op f 2,35 en de overnameprijs voor baeonvarkens werd vastgesteld op f 2,50. De vooruitzichten voor de varkensprijzen lijken niet zo rooskleurig. Het bestuur stemde er dan ook mee in bij uitvoer van geslachte of levende varkens naar derde landen indien gewenst resp. 29 ol 22 cent per kg restitutie te betalen. Aan vragen hiervoor zullen per geval beke ken worden. Precair is op het ogenblik reeds de spekpositie. fir is een voorraad van naar schatting enkele duizenden tonnen. Ter stimulering van de afzet zal bij uitvoer van buikspek naar derde lan den 32 cent per kg restitutie betaald worden en voor rugsprek 11 cent maar artistieke maatstaven. Mr. Cam melbeeck kenschetste de bijdrage tot het debat van de heer Algra als verward betoog" en zei te vrezen, dat de weg, die de heer Algra wil bewan delen naar de brandstapel leidt. De a.r. woordvoerder nam deze keer de auteur G. K. van 't Reve onder Schot en betoogde, dat diens boek „Op weg naar het einde" een voorbeeld is tendens „kunst", die niets anders bedoelt dan om met nietsontziende bru taliteit aan te tonen dat de homosexue- le verhouding even normaal is als het wonderlijke liefdesspel tussen vrouw. Wie dit afkeurt, krijgt de hele meute achter zich aan. zo had spr. Hij hij - klaarde, rustig onder gebleven van vele zijden instemming gekregen, ook van mensen, die gezien de ties niet in het openbaar van hun af keuring durfden te laten blijken. In dit verband wees de heer Algra Ier op, dat de furie tegen de Morele Herbewapening is losgebroken toen de- zich keerde tegen de propaganda voor de homosexuele liefde. Hoewel zelf op principiële gronden geen Morele her- bewapenaar, wilde spr. wel zeggen dat de M.H. naar zijn overtuiging bestaat uit achtenswaardige mensen, die vanuit idealisme een bepaalde boodschap bren gen. Werd de heer Algra na het vorige debat verweten, dat hij bij de beoorde- een bepaald boek was afge gaan op een bespreking ervan in ..Het Volk", deze keer sprak hij geen oordeel uit zonder persoonlijke kennis neming. Uit het boek van Van 't Re- hem geschonken omdat hij werd uitgescholden las hij enkele citaatjes voor. die z.i. duidelijk maak ten hoe verfoeilijk en goddeloos" dc strekking is. De opdracht van kweekschoolleraar aan een leerling scriptie over te maken, grens de volgens hem aan aanranding. De vorm, waarin de „nieuwe moraal' wordt gepropageerd, noemde spr. ter roristisch. Tegenaanval Tot de tegenaanval overgaande zei mr, Cammelbeeck, dat het ver warde betoog van de heer Algra hem deed denken aan de versregel van Annie Schmidt Ook dit verdriet is mij weer niet gegund". Hoe vaak hebben de mensen, op wie de heer Algra zijn aanval richt, niet een meute achter zich aan gehad, ook van de zijde der christelijke ker ken? De vraag of de homo-sexuali- teit legitiem is, beantwoordde de so cialistische woordvoerder bevesti gend. „Ik aanvaard de homo-sexue- lcn in hun zo-zijn. Wat zou ik doen als ik deze neiging bij een van mijn kinderen onderkende? Ik zou het aanvaarden en trachten het te inte greren". Verheugend vond mr. Cam melbeeck, het dat in een stad als Amsterdam zowel van reformatori sche als van r.k. kant een zielzor ger voor de ki'ing van de homo- sexuelen is aangewezen. Hij was bang, dat de weg van de heer Algra tenslotte voert naar de brandstapel. Dierenmarkt Een heel andere kwestie stelde prof Polak aan de orde. De socialistisclu hoogleraar-ondernemer nodigde staats secretaris Van de Laar uit om met hem en met Bert Haanstra, voorzien i een candid camera, een bezoek brengen aan de wekelijkse huisdie renmarkt te Tilburg. Op deze markt, vermoedelijk de grootste van Europa, komen bona fide kopers nauwelijks aan bod: terwijl de politie de rug toedraait worden kermend en jankend dieren aan gevoerd voor de nog steeds niet als on gewenste vreemdeling beschouwde Heinz Vieten en voor zijn medewer kers, die voor een deel uit de onder wereld komen. Er is by de markt een bloeiend kantinebedrijf, waar men zelfs Brötchen-Vieten kan bestellen. Het ge meentebestuur, zetelend in het voorma lige paleis van Willem II, doet er niets tegen het her- aan. We verzetten o senschimmige Carlisi eigen grondgebied voltrekt zich een ter gend treurspel, dat vreet aan de na tionale faam van Erasmiaanse bescha ving, menselijke waardigheid en mede dogen voor de underdog, aldus spr Hij wekte de staatssecretaris op met voortvarendheid contact op te men met de minister van Justitie einde aan de wantoestand radicaal een einde te maken. Voorts sprak prof. Polak over de de mocratisering van het wetenschappelijk onderwijs. Hij bepleitte een forse pak, een algemene heroriëntatie ei nieuwe visie. Over het wetenschappe lijk onderwijs sprak ook prof. Diepen horst (a.r.). die zich uitsprak spreiding van universitaire instituten, eenvoud van organisatie, proefnemingen in de geest van Drienerlo zien van de universiteiten met .bijzon der deugdelijke" technische apparaten. Met beperking van de studieduur door het afkappen van studies als bepaalde prestaties niet binnen een bepaalde tijd worden geleverd, moet men z.i. voor zichtig zijn. Uiteraard werd ook aandacht ge schonken aan de onderwijzerssalaris- De eisen, die waren gesteld op de door de ANOF georganiseerde protest meeting te Utrecht, noemde prof. Van Hulst (c.h.) zeer gerechtvaardigd, maar toch stelde hij de Tilanusvraag: Moet zo? Spr. had daarbij niet het oog op de wijze, waarop de eisen zyn gesteld. Daarop is kritiek uitgeoefend, doch gemeten aan de in onderwijzers kringen heersende ontevredenheid, was de protest-meeting een nogal tamme vertoning. Het bezwaar van prof. Van Hulst ging tegen het feit, dat de re gering kennelijk als gevolg van de pro test-meeting door de knieën is gegaan. Zeven jaar geleden heeft zich hetzelf de verschijnsel voorgedaan. De heer Algra zou ook wel graag zien, dat de regering zich over deze gang van zaken uitsprak, aangezien het ook voor andere belangengroepen be langrijk is om te weten of een protest bijeenkomst inderdaad zoveel effect sor teren kan. Waren de door de onderwij zersorganisaties aangevoerde argumen- ten-zonder-meer niet beslissend? Of was de regering zo hardhorend, dat zij al leen door een luidruchtige demonstra tie tol luisteren kon worden gebracht? vroeg hij. Ook volgens de heer Derk- (kath. v.) voorzitter van het Ka tholieke onderwijzers verbond, heeft hel de schijn van dat men alleen wat bereikt als men fors op tafel slaat. Omlerwijzerssalarissen Prof. Van Hulst wilde nog niet aan m 8tudentenvakorganisatic, maar vond wel dat er waarheid schuilt in de stelling, dat de studenten „bevoorrech te outcasts" zijn. Het aandringenop studieloon achtte hij Jiiet onredelijk en hij zag voor de regering op dit gebied in de eerstkomende twee of drie jaar beslist een taak. Bij interruptie lieI prof. Diepenhorst weten dat hij dit na- c.hjractie naar voren gebracht standpunt „zeer Interessant" vond. De c.h. hoogleraar schonk voorts dacht aan de televisie-rubriek „Zo is het toevallig ook nog 'ns een keer". Een hard programma zei spr. persoon lijk wel te kunnen waarderen, maar bij dit programma heeft men de indruk, dat de makers bij elkaar zitten om een antwóord te vinden op de vraag: Jon gens, wie zullen we nu eens kapot ma ken? Een dergelijk programma, dat met innerlijke droefheid vervult, is in de eerste plaats beledigend voor de be trokken omroep zelf. Openbaar onderwijs De heer De Jong (soc.) deed zich kennen als een groot voorstander van het openbaar onderwijs, evenals de heer Van Pelt (pac. soc.) Eerstgenoem de sprak over een zekere achterstelling het openbaar onderwijs, maar de pacifistische spreker zei ronduit, dat dit onderwijs meer en meer in de verdruk king komt. De heer De Jong wilde weten wanneer nu eindelijk kan worden begonnen met de bouw dc rijks-H.B.S. te Gorkum. Een vraag, die prof. Van Hulst deed den- ken aan de Gorkumse martelaren! In totaal hebben gedurende acht uur vijftien sprekers het woord gevoerd. Het bovenstaande is dus slechts een kleine greep. Volgende week dinsdag zullen de drie bewindslieden antwoorden. Mr. Stikker gaat 1 augustus weg Mr. Dirk U. Stikker heeft woensdag 1 augustus genoemd als datum waar op hij aftreedt als secretaris-generaal van de N-A-V.O. Het schünt intussen zeker dat mr. Stikker bij deze organi* satie zal worden opgevolgd door Manlio Brosio. de Italiaanse ambassa deur in Parijs. Secretaris-generaal Stikker is gisteren uit Parijs in ons land aangekomen om dc voorjaars* conferentie van de NAVO, die volgen de week in Den Haag wordt gehouden te leiden. Gevraagd naar een afscheidsbespiege- ling over zijn werk bij de NAVO zei mr. Stikker bij zyn aankomst op Schip hol: ,,Een Franse journalist heeft over mij geschreven als een man. die ziek ontmoedigd de NAVO verlaat, maar geen van tweeën is waar. Ik kende de pro blematiek toen ik bij de NAVO kwam en ik was niet optimistisch. Nu ik ga ben ik niet bUzonder pestimistisch. Dus is er geen verschil in de beoordeling van de problematiek. Toen ik kwam myn gezondheid niet bijzonder goed, ik wegga niet bijzonder slecht", aldus mr. Stikker. Over de Italiaan Brosio, zijn opvolger, zei mr. Stikker: ,,Ik kan hem als een serieuze, hardwerkende en intelligente A. W. Biewenga weer twee jaar voorzitter van liet Landbouwschap (Van redactie) ___t Landbouwschap is op 1 mei jl. zijn zesde tweejaarlijkse zittingsperiode ingegaan. In verband daarmee werd iu de openbare bestuursvergadering van 'oensdag in een aantal vacatures voor- _ien. De heer A. W. Biewenga werd met algemene stemmen als voorzitter herko zen- Tot plaatsvervangende voorzitters werden, eveneens met algemene stern- benoemd de heren C. G. A. Mer- tens (Kath. Ned. Boeren- en Tuinders- bond) en S. v. d. Ploeg (Alg. Ned. Agra rische Bedrijfsbond), die in deze functies bij toerbeurt de opvolgers zijn vain ir. C. S. Knottnerus (Kon- Ned. Landbouw Co mité) cn P. Stokman (Ned. Chr. Agrari sche Bedrijfsbond). Ook in de afvaardi gingen van de in het Landbouwschap vertegenwoordigde organisaties hadden ijzigingen plaats Er is nu óók Ve'itü, haarbouclé in RIJNMOND-kwaliteit, 3.80 m. breed, dus „kamerbreed"! Deze 'broadloom' staat bijzonder rijk. IJzersterk door de extra hoge dichte pool. Bovendien blijvend motecht. Zij, die eisen stellen aan hun interieur zonder te diep in de beurs te willen tasten, kiezen Vebtü haarbouclé RIJNMOND- kwaliteit. Keuze uit warme, mo derne kleuren. Ideaal voor uw zit- of studeerkamer. Let op de ingeweven naam ifeita op de achterkant. Een product van de N.V. Vereenigde Touwfabrieken - Rotterdam Verwachting in Den Haag: De NAVO-conferentie, die vol gende wéék 'in de Haagse Prinses Julianakazerne wordt gehouden, be looft voor ons land een bijzonder spectaculaire gebeurtenis te worden. Afgezien nog van de imposante or ganisatorische aankleding, is het op zichzelf al iets unieks om zulke pro minente buitenlandse politici als Rusk, Stevenson, Couvc de Murvillc, Spaak, Schröder enz. enkele dagen binnen onze landsgrenzen te weten. Een mer a boire dus voor de publici teitsmedia! Toch doet men er goed aan de concrete politieke betekenis van de conferentie niet te overschatten. Het betreft hier de normale voorjaarsvergadering van de At lantische ministers van buitenlandse za ken. Er is geen bijzonder actuele aanlei ding die hen naar Den Haag roept Wel komen natuurlijk hoogstbelangrijke pro blemen aan de orde, zoals de afwijkende opvattingen van Frankrijk, de kwestb Cyprus en de gespannen verhouding tus- Griekenland en Turkije, maar opzien barende besluiten liggen niet in het ver schiet Ook niet wat de vernieuwing var de NAVO-top aangaat, want het staat wel vast dat de Italiaan Brosio landgenoot Stikker dit jaar zal opvolgen als secretaris-generaal van de organisa tie. De NAVO-ministcrs plegen tweemaal per jaar bijeen te komen: een keer in december in Parijs, waar het permanente hoofdkwartier van het bondgenootschap Het was mooi weer geworden. Een echte voorjaarsdag. Een beetje kil was het nog, maar de zon scheen en er hing iets van het voor jaar in de lucht, van groei en wasdom. Het was vrijwel windstil. Het water op het wad blonk als een spiegel van gepolijst staal. Nu en dan dook een zeehond op, die even met zijn grote, goedige ronde ogen naar het ongewoon gewoel keek en dan weer verdween. In de ver te schitterden de witte zandduinen van de eilanden. Zelfs dc grote hotels op Borkum sta ken boven de horizon uit. Hier en daar dreef een donkere rookwolk van een boot, die dicht onder de kust langs naar de monding van de Wezer of de Elbe stoomde, boven de wat ne velige kim. Ver naar het zuiden was de hoge dijk rond het wad met een kerktorentje of de schoorsteen van een zuivelfabriek, het dak van een hoge boerenschuur of de nog kale kruinen van een groepje bomen rondom een dorp. Tus sen de vaste wal en de Panamees voeren bot ters, aken en enkele tjalken voortdurend heen en weer. Het geratel van de lieren, het geronk van motoren en het geroezemoes van stemmen boord gingen verloren in de wijde ruimte. Een paar grote witte meeuwen lieten zich langzaam meedrijven op de stroom. „Piebe Lap vraagt je iets, Tjeerd", riep een reepgast, die bij het luikhoofd van ruim twee stond. „Hij houdt ermee op en vraagt waar hy zijn geld moet halen!" „Bij mij niet", riep Tjeerd terug. „Bij Jan Boetjes, ja, maar het is niet eens de moeite waard, dat je erom gaat, man!" Hij had die paar dagen dat Piebe bij hem aan boord werkte, opzettelijk vermeden met hem alleen te zijn. Om het een of ander vond hij dat achteraf vervelend. Er waren een paar dingen die hij graag van hem had willen we ten. En hij had hem het gevoel willen geven, dat hij weer onder zijn eigen volk was. Want dat was hij. Onder volk dat hem nergens op zou aankijken, dat bereid was alles te verge ten wat er was gebeurd en hem een plaatsje onder hen zou ruimen. Even stond hij op het punt hem terug te roepen. „Ik wou je nog iets zeggen". Maar hij door KLAAS VAN DER GEEST kende zich zelf. Hij kende Piebe ook zo'n beet je. En hij wist, dat hij toch niet zou zeggen wat hij op het hart had. Daarom liet hij het maar zo. „We zien elkaar zaterdag of zondag mis schien nog wel". Op zaterdagen en zondagen ging de hele ploeg toch altijd naar huis; alleen een wachtsman en een opgeschoten jongen ble ven dan aan boord. Tjeerd was er echter niet helemaal zeker van, dat hy Piebe dan wel zou zien en zou kun nen spreken. „Het is ook mogelijk, dat hij met een weer weg gaat Hy zou natuurlijk niet weten, waar Piebe heen moest. Geld kon hij niet meer hebben; tenminste niet zoveel, dat het nog de moeite waard was, want de lading smokkelwaar, die in beslag genomen was, moest hem nogal wat gekost hebben. „Hij staat er natuurlijk vrij beroerd voor op de een of andere manier zou je hem moeten helpen, ik of de anderen". Vanuit het ruim werd geroepen: „Tjeerdl Kun je even hier komen?" Er moest een nieuwe laag aangebroken worden en dat was niet zo gemakkelijk. De onderste ba len katoen waren doorweekt van zeewater en wat uitgezet, zodat ze stijf op elkaar geperst zaten. „Ik kom!" De botter, waar Piebe aan boord gegaan was, voer juist weg. Hij wuifde nog even, eer hij in het ruim dook. En daarna werd hij weer helemaal in beslag genomen door zijn werk. Toen hij de volgende zaterdag legen de mid dag aan wal kwam 2n met zijn ploegvolk naar Jan Boetjes was gegaan om af te rekenen, hoorde hij dat Piebe nog thuis moest zijn. sci»»rmeravond weggegaan. „Waarschijnlijk naar de stad", zei Frouwk. „Hij zei tenminste, dat hij daarheen wilde. Je zult hem bij Bob wel kunnen vinden als je hem moet hebben". „Ik weet niet of ik hem moet hebben. il zal maar wachten tot hij weer hier is", meen de Tjeerd. Hij had er weinig zin in nog naar de stad te gaan. Hij wilde nog een poosje naar Jan Boetjes om eens te horen of er nog nieuws was over de coöperatie die zou worden opgerichtEn omdat Ina ook wel thuis zou zijn. Later had Rooie Tjeerd cr spyt van, dat hij Piebe niet opgezocht had in de stad. Hij moest daar werkelijk by Bob zijn geweest. Hy moest er Witte Joop nog eens aangeschoten hebben en hem hebben gevraagd om een paar duizend gul den, zodat hy een botter kon laten bouwen of desnoods een paar honderd, zodat hij een oude aak kon kopen. Dat geld had hij niet gekregen. En toen had hy herrie gemaakt. Hy moest wel wanhopig zijn geweest. Hij moest bijna het ge voel hebben gehad alsof hij nog altijd in een gevangenis zat, waar hij geen enkele kant uit kon en met zich zelf geen raad wist. Hij had- Witte Joop verweten: „Eerst laat je me erin luizen en nu steek je geen poot uit om me te helpen". Eerst had Joop dat nog langs zich heen la ten gaan. „Je kunt een borrel van me krijgen, Piebe, maar je moet niet zeggen, dat ik jou erin heb laten luizen". Die borrel nam Piebe. Maar hij bleef volhouden. „Natuurlijk heb je dat!" En het hielp weinig of Witte Joop en Bob en nog een paar andere lui zeiden, dat hij redelijk moest blijven. Rede lijkheid was een van die dingen waarvan Piebe geen "begrip had. „Heb ik voor jou geen kapitalen verdiend?" „Je bent er zelf ook niet slecht bij gevaren, vader!" „Nee, maar ik ben mijn botter kwijt!" (Wordt vervolgd) (Van onze parlementsredactie) is gevestigd, en een keer in het voor jaar, afwisselend in een van de aange sloten landen. In tegenstelling tot de twee voorgaande voorjaarsconferenties (1962 in Athene en 1963 in Ottawa) ne men aan het overleg ln Den Haag de mi nisters van defensie niet deel. Dit hangt samen met het feit dat er op het ogenblik geen militaire kwesties zijn die mele besluiten vragen. Maar ook overi gens keert men nu terug tot het oude ge bruik. dat in de lente alleen de ministers van buitenlandse zaken vergaderen om zich over de bij uitstek politieke probl» men uit te spreken. De besprekingen ln de plenaire zittin gen zullen volgende week voornamelijk worden gevoerd aan de hand van rappor ten, die de permanente delegatie ln Parijs hebben opgesteld over politieke ontwik kelingen in verschillende delen wereld. Daarnaast bestaat er ministers alle gelegenheid om in kleinere verbanden met elkaar van gedachten te wisselen over allerlei onderwerpen, die niet onmiddellijk betrekking op de NAVO hebben. Conferenties als deze bie den de mogelijkheid tot diplomatiek overleg achter de schermen op ministeri eel niveau, en vanzelfsprekend zal daar druk gebruik van worden gemaakt Veel verwacht men van de rede van de scheidende secretaris-generaal mr. Stik ker die deze functie drie jaar uitgeoefend heeft In zijn „politiek testament" zal hU mag aannemen, de delegaties ook confronteren met zyn zorgen over d toekomst van de NAVO. Die bezorgd heid heeft tn deze tyd van betrekkelijke itspanning niet zozeer betrekking op de communistische dreiging als wel op de visie van Frankrijk op de politieke en militaire structuur van het bondgenoot schap. Aan de vooravond van „Den Haag" heeft president De Gaulle nog eens laten weten, dat zijn land blijft aandringen op Ingrijpende wijzigingen ln die struc tuur. Accentverschuivi n g Waar Frankrijk voor is, zijn do veer tien overige NAVO-partners tegen cï andersom. De Gaulle wenst op militair gebied een accentverschuiving naar de onafhankelijke nationale strijdmachten Politiek wil hij in de NAVO de dienst la ten uitmaken door Amerika, Frankrijk Engeland. In deze conceptie wil hij Frankrijk de rol toebedelen van woord voerder van het Westeuropese continent Nederland behoort tot de felste tegen standers van het Franse streven. Onze regering heeft er nooit een geheim van gemaakt, dat zij een volledige integratie de Westerse defensie in NAVO- verband en in toenemende mate ook een politieke integratie voorstaat Hetzelfde geldt voor dc andere partners, al zijn ei Door de Franse houding wordt de sa menwerking in de NAVO steeds moei lijker. Dc grote vraag is nu hoe Frank- rijks politiek zich in de komende vijl jaar zal ontwikkelen. Het NAVO-verdrag is in 1949 voor onbepaalde tijd gesloten, echter onder het voorbehoud dat de deel nemende landen hun lidmaatschap na 2(1 Jaar, dus in 1969, desgewenst zouden kunnen opzeggen. Wat gaan de Fransen in 1969 doen als tegen die tijd niet aan hun wensen tegemoet is gekomen? Nie mand durft te geloven dat ze het bondge nootschap dan vaarwel zullen zeggen, Aan de andere kant moet men beden ken, dat de Franse bezwaren zich uitslui tend richten tegen de vorm van de At lantische samenwerking, niet tegen do essentialia daarvan. B(j een conflict met de communistische wereld zal ook een buiten de NAVO staand Frankrijk stel lig de zijde van het Westen kiezen. Maar intussen werpt het Jaar 1969 zijn scha duwen reeds vooruit, o.a. op de militaire NAVO-pIanning op lange termijn, waar van het allerminst zeker is of ze tot 196! In de bestaande conceptie met mede werking van Frankrijk uitvoerbaar is. Geen voorstellen Deze hele problematiek zal, naar ver wacht wordt, volgende week slechts in zeer beperkte mate ter sprake komen. De ministers zullen zich naar alle waar schijnlijkheid beperken tot het signale ren van de tegenstelling Frankrijkrest NAVO. Parijse zegslieden hebben dezer dagen nog verklaard, dat de Franse de legatie „nog niet met vastomlijnde voor stellen zal komen". Anderzijds zijn van niet-Franse zijde evenmin initiatieven te verwachten, gericht tegen de opvattin gen van De Gaulle. Dit zou de houding van de president gemakkelijk nog harder kunnen maken dan ze al is. Aan Neder landse kant Is men van oordeel, dat de tijd nog niet rijp is voor het uitpraten van de controversen, laat staan voor con crete beslissingen. Wel acht onze regering het van belang, dat de NAVO-partners zich elk voor zich nu reeds terdege gaan bezinnen op dc wezenlijke elementen van de Atlantische samenwerking in de jaren 1970; zulks in het licht van de gewijzigde omstandig heden ln de verhouding tussen Oost en West Andere problemen Het is moeilijk een volledige, exacte opsomming te geven van de overige pro blemen die volgende week ter sprake zullen komeu Elk willekeurig punt kan plenair of in petit comité aan do orde worden gesteld. Engeland zal waar schijnlijk proberen steun te verkrijgen voor zijn politiek in Zuid-Arabië. Oost- Af ri ka en Zuid-Oost-Azië. Wat de kwes tie Maleisië betreft: het Nederlandse standpunt terzake blijft gericht op strikte neutraliteit Amerika zal vermoedelijk willen praten over de goederenleveran ties van Frankrijk cn Engeland aan Cuba. Mogelijk komt Denemarken met verdergaande sancties tegen Zuid-Afrika op de proppen, enz. Met de kwestie-Cyprus kan de confe rentie zich slechte indirekt bezighouden. Haar regardeert alleen de gespannen ver houding tussen de twee NAVO-partners Turkije en Griekenland. Cyprus zelf is geen lid van de NAVO en met het con flict op het eiland kan het bondgenoot schap zich dan ook niet bemoeien. Het dan trouwens de taak van de V.N. doorkruisen. De Nederlandse delegatie naar de con ferentie staat onder leiding van mlniser Luns. Verder maken o.m. onze perma nente vertegenwoordiger bij de NAVO dr. H. N. Boon. secretaris-generaal van buitenlandse zaken, mr. S. J. baron Van Tuyll van Serooskerken, dc raadsadvi seur mr. E. Schokker en de chef directie NAVO- en WEU-zakcn van b.z. mr. A. Tammenonms Bakker er deel van uit.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 19