In 2000 tweemaal
zoveel woningen
Zuitvietnamees
leger lijdt
verliezen
JONGE MEXICANEN
ZINGEN MOSSELMAN
GOLDEN
FICTION
Johnson ingenomen met
rede van Chroesjtsjef
Ift een. onte, Kij,
Nog strijd in
£uid-Celebes
OUDE MUNTEN
5
MAANDAG 13 APRIL 1964
Veroverend fris...
font
after
shave
lotion
In Zuid-Vietnam hebben naar
schatting twee bataljons communis
tische Vietcongrebellen gisternacht
de stad Kien Long ongeveer 200
kilometer ten zuidwesten van Saigon
aangevallen en korte tijd bezet.
Volgens latere officiële cijfers wer
den aan regeringszijde 44 personen,
onder wie tien burgers, gedood, der
tig gewond en twintig als vermist op
gegeven. Er zouden zich enige Ame
rikanen onder de slachtoffers bevin
den. Zeker dertig opstandelingen
werden gedood. Volgens militaire
kringen te Saigon is het aantal doden
en gewonden echter veel groter. De
rebellen voerden op hun terugtocht
slachtoffers met zich mee.
Op zaterdag is een tiental kilometers
ten noord-westen van Camau een hef-
schroefvliegtuig neergestort en in brand
gevlogen. Het toestel vervoerde rege
ringstroepen, die drel zouden nemen
aan een operatie in het onderhavige ge
bied. Drie Amerikanen zijn om het le
ven gekomen. Een vierde Amerikaan
werd ernstig gewond. Er is een onder
zoek ingesteld naar de oorzaak van het
ongeluk.
In de Mekong-Delta werd een muni
tiedepot door de Vietcongrebellen opge
blazen. Van gezaghebbende zijde werd
vernomen, dat de explosie zeven doden,
onder wie drie burgers, heeft geëist.
De Zuidvietnamese regering maakte
bekend dat de broer van wijlen presi
dent Ngo Dinh Diem. Ngo Dinh Kanh,
op 16 april in Saigon zal worden be
recht. Hij wordt beschuldigd van moord,
poging tot moord, het op onwettige wij
ze verrichten van arrestaties, illegale fi
nanciële transacties en activiteiten die
nadelig zijn voor de nationale economie,
zo wordt van regeringszijde vernomen.
Verstedelijking, karakter en perspectief
TN de resterende decenniën van
A deze eeuw zal de verstedelij
king in ons land, waarvan in 1930
alleen nog maar in het westen kon
worden gesproken, niet minder
omvangrijk en ingrijpend zijn als
zjj in de afgelopen tien jaar was.
Het eind van de economische her
groepering verschuivingen
naar de industrie en de diensten
sector is nog lang niet in zicht.
Tegen het einde van deze eeuw
zal ons land 17 a 20 miljoen in
woners hebben te herbergen. Tot
aan het jaar 2000 zal Nederland
zijn stedelijk woonmilieu dus ten
minste nog moeten verdubbelen.
De verstedelijking in de ruimtelijke
ordening is thans het centrale vraag
stuk.
Uitspraken als deze deed ir. Th. Qu-e-
né, hoofd van de directie algemene za
ken van de rijksdienst voor het nationa
le plan, in zijn lezing ..Verstedelijking,
karakter en perspectief" op de zater
dagmiddag in Amsterdam gehouden ver
gadering van het verbond van weten
schappelijke onderzoekers.
VOORUITZICHT
De te verwachten verstedelijking zal
zich volgens ir. Quené het meest blij
ven verdichten bezuiden de lijn Alk
maar-Arnhem misschien de lijn Alk-
maar-Zwolle-Enschede, waar nu reeds
10,1 van de 12 miljoen Nederlanders wo
nen. Spreker resumeerde de verwachtin
gen voor de rest van deze eeuw als
Noord-Brabant
wordt tweede
Randstad
De Randstad zal zich belangrijk
uitbreiden, met name door de ont
wikkeling van zijn functie in Euro
pees verband. Het- Scheldebekken
zal zich zodanig ontwikkelen, dat
het zeer nauw bij de groei van de
Randstad zal worden betrokken.
Ook het oosten van ons land, in het
bijzonder Gelderland, zal in de ex
pansie van het westen delen. Het
zuiden van ons land, met name
Noord-Brabant, zal zich ontwikke
len tot het tweede stedelijke zwaar
tepunt van Nederland, na de Rand
stad.
Een probleem „De positie van het
noorden" wilde spreker expliciet stel
len. De natuurlijke tendentie tot ver
plichting in de overige delen van het
land roept zijns inziens op nationaal ni
veau de vraag op, of wij die zonder
meer willen aanvaarden, of
het noorden
ici «u snelle verklei-
dit opzicht bestaande
deel door stimulering
willen streven
ning van de
verschillen.
Recente prognoses voor het westen
doen zien, dat ondanks het spreidings-
beleid reeds in het jaar 2000 de grote
geürbaniseerde gebieden (Ncordzeeka-
naal- en Waterweggebied en de steden-
groepen Gooi-Utrecht-Amersfoort en
Den Haag-Leiden-Delft) ,,vol" zullen
tijn. Hier ligt, volgens spreker,
de urgentste beleidsvragen.
Gaf het verleden ons het beeld mee
van ,,de stad", thans staan wij overal
in de hoog-ontwikkelde landen aan het
begin van een nieuwe fase :de groei van
het stadsgewest. In het westen van ons
land liggen deze stadsgewesten zo dicht
bijeen dat hun invloedssferen elkaar
overlappen en de planning van de ver
dere ontwikkeling nog slechts kan sla
gen, als wij de Randstad zien, als een
functioneel geheel. Buiten het westen
verloopt de stadsgewestelijke ontwikke
ling nog wat trager, maar kondigt zij
zich niettemin al aan: Ook Groningen,
Zwolle, Enschede, Arnhem-Nijmegen,
Eindhoven en Maastricht vertonen een
sterke mate van suburbanisatie. Ten
slotte is verstedelijking op een niveau
van enige honderdduizenden inwoners
per stadsgewest een functie van een
sterke economische concentratie.
Bij de structurering van het stadsge
west vragen aldus spreker bijzon
dere aandacht het verkeerssysteem en
de open ruimten. De verkeersspanningen
nemen snel toe. De reeds ernstig hin
derlijke verkeerscongesties zullen zich
uitbreiden indien geen goede voorzienin
gen worden getroffen met betrekking tot
het openbaar vervoer, als frequente ver
bindingen op de aanvoerlijnen naar de
agglomeraties, onmiddellijke aansluitin
gen daarvan op het openbare vervoers
systeem binnen de agglomeraties, rui
me parkeermogelijkheden bij de halte
plaatsen buiten en aan de rand vai
agglomeraties.
Het veilig stellen van open ruimten
binnen het stadsgewest acht spreker
hoogst urgent: „De open ruimte is zc
wezenlijk onderdeel van ons levens-
milieu dat het behoud daarvan eer
dwingende eis is".
Ir. Quené noemde drie knelpunten die
de uitvoering van plannen tot aanpak
en oplossing van de besproken vraag
stukken belemmeren: Gebrek aan pas
sende bestuurlijke en organisatorische
kaders, gebrek aan mensen, gebrek aan
geld.
ONTWERPERS
Nederland is toe aan een principiële
schaalvergroting van de laagste be
stuur seenheden. Samenvoeging van de
kleine gemeente, gebiedsverruiming van
middelgrote gemeente, verruiming van
de jurisdictie bij de grote agglomeraties,
hetzij integraal, hetzij functioneel, door
instelling van bovengemeentelijke open
bare lichamen met specifieke taken. Ge
zien de geweldige stedebouwkundige ta
ken, die wij nog voor ons hebben lijkt
het spreker van belang Jat men zich
in academische kring beraadt op de mo
gelijkheid om het aanbod van stede-
bouwkundige ontwerpers te vergroten.
Koningin bezocht
nieuwe woonwijk
dag een bezoek gebracht aan
een der woonwijken in Mexico-
stad, die door het Mexicaans insti
tuut voor sociale zekerheid zijn
gebouwd. Deze ongeveer twintig
duizend inwoners tellende wijk
was voor deze gelegenheid ver
sierd met Mexicaanse en Neder
landse kleuren. Duizenden mensen
waren op de been om de vorstin,
prins Bernhard, prinses Beatrix en
de echtgenote van de Mexicaanse
president toe te juichen. De ko
ningin bezichtigde één der woon
huizen en wel de woning van het
gezin Mendoza, bestaande uit
zeven personen. Daarna begaf het
gezelschap zich tussen rijen jon
gens in uniform, de jeugdbeweging
van de wijk, naar een grote tri
bune, waarbij duizenden kinderen
haar met Mexicaanse en Neder
landse vlaggetjes toezwaaiden en
met confetti wierpen.
Op de tribune gezeten volgde het ge
zelschap een uitvoering van Mexicaan-
te zang. dans en muziek Mexicaans
op een nummer na: het lied De mos
selman. die woont in Scheveningen"
werd in het Nederlands gezongen. Na
ten ontvangst en een rondleiding in het
hoofdgebouw werd de Koningin een
fraaie met zilveren motieven bewerkte
schaal ten geschenke gegeven. Prin
ses Beatrix ontving een hanger van
goud en prins Bernhard een mooi be
werkte doos. Het koninklijk gezelschap
bezocht daarna nog een universiteits
complex. De vorstin had speciale be
langstelling voor een kwekerij waar
zes verschillende klimaten worden na
gebootst en waar exotische planten
worden tentoongesteld.
Dc volgende morgen, 2ondag, woonden
evangelical Mexican church. De dienst
werd geleid door dominee Frank Wood
en de tekst van zijn preek was Lucas
tien, de verzen vijfentwintig tot ze
endertig.
Omstreeks het middaguur arriveerde
de Koninklijke familie en mevrouw Lo
pez Mateos in Merida, waar zij werden
begroet door de gouverneur, Luis Tor
res Mesias, de burgemeester van Meri
da, Tenoria. en burgerlijke en militaire
autoriteiten. Nadat koningin Juliana
prinses Beatrix bloemen waren aange
boden begaf het gezelschap zich naar het
hotel Hacienda in Uxmal.
In deze stad zal onder meer een be
zoek worden gebracht aan de Maya;
ruïnes in Yucatan, de beroemdste ir
Mexico.
Dinsdag gaan de gasten naar Acapulco
voor een vakantie van drie dagen.
Engeland heeft bij de Veiligheids
raad van de V.N. geproesteerd tegen
een schending van het Zuidarabische
luchtruim door een Jemenitisch vlieg
tuig. Dit heeft het Britse ministerie
van buitenlandse zaken bekendge
maakt.
Volgens een woordvoerder van dit
ministerie is het incident vrijdagoch
tend in de buurt van Beihan geschied
(Vorige maand heeft Jemen bij de
Veiligheidsraad geprotesteerd tegen
een aanval van de Britse luchtmacht
op een Jemenitisch fort te Harib.)
Op het Plaza de la Constitución
in Mexico-City viel ons Konink
lijk Paar en prinses Beatrix een
grootse ontvangst ten deel. Een
juichende menigte verbrak alle
cordons en omstuwde de vorste
lijke personen, die dit kennelijk
zeer op prijs stelden. Rechts i
koningin Juliana, vóór prins
Bernhard, loopt de burgemees
ter van de Mexicaanse hoofdstad.
Ernesto Urchurtu
Het luchtdoelgeschut Redeye, waar
van het projectiel wordt aangetrokken
door de hitte van vliegtuigmotoren, zal
voortaan deel uitmaken van de uitrus
ting der Amerikaanse infanterie.
In de neus van het projectiel zit een
instrument, dat reageert op infra-rode
stralen en dat het projectiel automatisch
naar zijn doel voert.
GELDGEBREK
Met betrekking tot het „gebrek aan
geld" stelde ir. Quené de vraag of we
thans niet zijn genaderd tot een punt,
waarop weer een nieuwe inspanning aan
ons volk moet worden gevraagd, nu
zoveel middelen nodig zullen zijn voor
het verschaffen van prioriteit aan de
instandhouding en inrichting van ons
milieu, aan het stedelijk wonen in nieu
we vormen, de reconstructie van onze
binnensteden, de voorzieningen voor ver
keer, openbaar vervoer en recreatie, de
zuiverheid van de lucht en van het wa
ter.
Ir. Quené besloot zijn lezing met een
citaat uit een Engels rapport: Op de
uitdaging die ons wordt gesteld hebben
wij in te gaan zonder verlegenheid over
het doel, zonder angst voor de midde
len en bovenal zonder uitstel.
Wennerström werkte
niet voor Amerika
Een zegsman van de Amerikaanse
ambassade heeft zaterdag ontkend dat
de Zweedse kolonel Wennerström, tegen
wie donderdag een proces is begonnen
wegens spionage voor de Sowjetunie,
voor de Amerikaanse inlichtingendienst
heeft gewerkt.
Deze verklaring werd gedaan naar
aanleiding van berichten die de laatste
tijd in de Zweedse pers waren versche
nen volgens welke Wennerström vooi
zijn diensten aan de Amerikanen ver
scheidene duizenden dollars zou hebben
ontvangen toen hij luchtmachtattaché
voor Zweden in Washington was.
Betoging in Boston
Ongeveer 800 jonge negers hebben
vrijdagavond in Boston een betoging te
gen de rassenscheiding gehouden. Er
werden 11 arrestaties verricht.
In verscheidene Griekse dagbladen i:
zaterdagochtend melding gemaakt var
een verklaring, die zou zijn gedaan door
de Griekse minister Stavros Biris ten
aanzien van de Griekse reder Onassis.
Volgens deze kranten zou de Griekse
regering, indien Onassis zijn gehele
vloot onder Griekse vlag zou willen la
ten varen en zijn zakelijke activiteit
naar Griekenland zou willen verplaat
sen. hem tot ambassadeur willen be
noemen in verband met zijn uitgebrei
de relatiekring in Europa cn Amerika.
U kunt 'n Amerikaan roken U kunt ook 'n Virginia roken
Voor rokers met een eigen stijl
Maar u kunt ook een eigen
stijl kiezen: de onvergelijkbare
Golden Fiction melange...
Waarom onvergelijkbaar?
De tabakken van Golden
Fiction zijn meer uitgerijpt,
warmer van kleur en dus
zachter van smaak.
Ze worden niet gesausd.
Geen extra aroma wordt
toegevoegd. Alleen GF heeft
deze aparte, pure melange.
Voor rokers met een eigen
smaak.
EEN LAURENS PRODUKT
President Johnson heeft zater
dag op een persconferentie ge
zegd erg blij te zijn dat premier
Chroesjtsjef een vredesrol schijnt
te willen gaan spelen. Naar vrede
lievende woorden zullen wij altijd
luisteren, zei Johnson, vooral' als
een man als Chroesjtsjef deze
woorden spreekt.
De Russische premier heeft gisteren
jor radio en televisie een rede uitge
sproken waarin hij verslag uitbrengt van
zijn tiendaagse reis naar Hongarije. Ve
le miljoenen Europeanen hebben hem
kunnen zien. Hij sprak voor zijn doen
mild en week niet eenmaal van
zijn tekst af. Natuurlijk kritiseerde hij
China, maar het grootste deel van zijn
rede handelde over de economische
vooruitgang van Hongarije en de hechte
banden die tussen beide landen bestaan.
GELIJKHEID
Chroesjtsjef meent dat de Chinese
tweedrachtzaaiers de vervlogen tijd_n
de persoonsverheerlijking weer te
rug willen hebben, maar dat tijdperk
is voorgoed afgesloten. Ook willen de
leiders in Peking betrekkingen tussen
communistische en socialistische staten
voet van ongelijkheid, maar ook
ir kan de Russische regering zich
t mee verenigen. Chroesjtsjef wees
op dat tussen de Sowjetunie en Hon
garije zo'n hechte vriendschap mogelijk
is geworden omdat beide landen elkaar
op voet van gelijkheid hebben tegemoet
getreden.
Opvallend was dat Chroesjtsjef met
geen woord repte van een communisti
sche topbijeenkomst om de Chinese
scheurmakerij te veroordelen. Waar
schijnlijk heeft hij dit nagelaten onder
de druk van drie satelliet-partijen, die
Italië, Roemenië en Polen, welks
partijleider vandaag naar de Sowjet
unie zou reizen voor besprekingen met
de Russische regering.
1 HOOFDPIJNPOEDERS
I Het ooievaarsnest van
het stadhuis van Oude
water is weer bewoond.
Gisteren is het manne
tje teruggekeerd en ver
wacht mag worden, dat
nu binnenkort ook het
wijfje van dc vakantie
in het zuiden zal terug
keren in Oudewater. Het
ooievaarsnest in Oude
water behoort tot het
meest gefotografeerde
en gefilmde van West-
Europa.
I In oprichting is de
stichting ,,De Schermer
molens" die wil ijveren
voor de instandhouding
van de windmolens in of
in de onmiddellijke na
bijheid van het water
schap de Schermer. Dit
waterschap, dat tot 1927
door 53 windmolens
werd bemalen, is sedert
dien overgegaan op
elektrische bemaling.
De thans nog resterende
molens, waaronder zich
een zogenaamde drie
gang bevindt, die van
grote cultuurhistorische
waarde wordt geacht,
zijn enkele jaren gele
den gerestaureerd, maar
behoeven thans weder
om herstel, waarmee
een aanzienlijk bedrag
is gemoeid. De provin
cie Noord-Holland is
voornemens een subsi
die te verlenen.
I Prins Charles, de Brit
se troonopvolger die in
november 16 jaar wordt,
volgt de sportvoetstap-
pen van zijn vader,
prins Philip. Zaterdag
oefende de jonge prins
in het Windsorpark en
zijn verrichtingen wer
den gadegeslagen
door zijn moeder, ko
ningin Elizabeth, de ko
ningin-moeder en prin
ses Anne. Na de wed
strijd reed 'Charles zijn
vader in een sportwa
gen naar het kasteel.
In zeventiende-eeuwse
entourage werd zater
dag in Bolsward het hu
welijk gesloten tussen de
22-jarige loodgieter Jan
Adema uit Wolsum en
de 22-jarige Bolswardsc
Maaike Veltman. Maai
ke en Jan en allen die
de bruidstoet vormde,
kwamen gestoken in ze
ventiende-eeuwse kledij
en tevoet, naar het 350
jaar oude stadhuis. Ook
burgemeester mr. J. A.
Geukers als ambtenaar
van de burgerlijke
stand, de stadsbode en
andere functionarissen
hadden een kostuum uit
die eeuw aangetrokken
om de trouwdag vai
gelieven luister bij te
zetten en tot de dag van
hun leven te maken.
Prinses Margarethe
van Denemarken, erfge
name van de Deense
troon, zal vandaag op
het teevee-scherm ver
schijnen en ongeveer
twee miljoen kijkers
vertellen van haar re
cente reis naar het Ver
re Oosten. Het program
ma is zaterdag in haar
woning, het kasteel
Amaliënborg, opgeno-1
men. Een bijzonderheid
is, dat de prinses- voor
haar optreden van 35
minuten het gebruikelij
ke honorarium zal ont
vangen. 1
De Oostcuropese landen schijnen het
an de ene kant wel prettig te vinden
dat Moskou zo bezet is met het pro-
bleem-China. Des temeer vrijheid kun
nen de satellieten voor zich zien te be-
Veel slachtoffers
door wervelstorm
in Pakistan
trict Jessore in Oost-Pakistan teisterde,
zijn volgens officiële cijfers 75 mensen
om het leven gekomen en vijfhonderd
gewond. In Naral zijn tweehonderd men
sen zwaar gewond in ziekenhuizen op
genomen.
het gebied zijn verbroken. Huizen
den vernield, bomen ontworteld. Dp
storm maakte veel slachtoffers onder
het vee. Zware schade werd toegebracht
aan de gewassen.
Op 2 april kwamen twee mensen om
door een wervelstorm in het gebied.
Een woordvoerder van het Indone
sische leger heeft zaterdag in Dja
karta meegedeeld dat in Zuid-Cele
bes nog steeds wordt gevochten. Hij
zei dat parachutisten uit Djakarta
naar het eiland zijn vervoerd doch
dat zij nog niet in het opstandige
gebied zijn afgeworpen.
De woordvoerder zei niet over gege
vens inzake het aantal slachtoffers te
beschikken. Eerder op de dag had lui
tenant-generaal Ahmad Jani, stafchef
van het Indonesische leger, verklaard
dat de rebellen onder luitenant-kolonel
Andi Selle Mattola 250 man hadden
verloren toen zij de plaatselijke leger
commandant, kolonel Joesoef, in een
hinderlaag wilden laten lopen.
Volgens het persbureau Antara heeft
de politie in Oost-Sumatra zaterdag ze
ven personen gearresteerd. Zij worden
er van beschuldigd een tegen de rege
ring gerichte actie te hebben gevoerd.
In Koeala Loempoer zei de waarnemen
de eerste-minister van Maleisië, Abdoel
Razak, dat de moeilijkheden op Cele
bes het bewijs leveren dat de Indone
siërs „genoeg hebben" van president
Soekarno. Hij noemde de opstand Gods
straf voor de wijze waarop Soekarno
met kwellingen en bedreigingen Malei
sië tracht te vernietigen.
1491) Bij de wieg van ons geld
wezen heeft het Romeinse muntstel
sel te peet gestaan. In het oude Ro
me kende men omstreeks 450 v. Chr.
de as, waarmee oorspronkelijk een
pond (van 327.45 gr.), later een ko
peren munt werd aangeduid.
In die dagen ver
liep het devaluatie-
proces nog niet In
het tempo, dat we
thans kennen en
omstreeks 268 v.
Chr. bezat de as
nog 1/3 van haar
waarde: 100 jaar
later was daar in
middels weer de
helft van afgeknab
beld en ten slotte woog het muntje
nog maar 4 gram. Inmiddels was in
het Romeinse rijk echter de dena
rius ingevoerd, een zilveren munt
van 1/72 (Rom.) pond, die aanvan
kelijk de waarde van 10 as verte
genwoordigde, maar toen de as ver
der in waarde daalde, gingen er ten
slotte 16 as in één denarius.
De denarius liet zich, wat de de
valuatie betreft, ook niet onbetuigd;
niet alleen werd haar gewicht en
dus ook de waarde aan zilver, die
deze munt bevatte geringer, maar
ook het gehalte aan zilver werd
steeds lager, zodat ten slotte de dc
narius dc kleinste munt werd, in-
plaats van de as.
Gedurende de eerste periode van
de Romeinse heerschappij over ons
land, leefden de as. de sestertie (2,5
as) en de denarius genoeglijk naast
elkaar. En nu kan van onze voorou
ders, de Bataven, Kaninefaten, Tun-
gri, Friezen, Tuihanti, Nervii, en hoe
ze allen nog meer geheten kunnen
hebben, veel kwaads worden verteld,
maar hun kan^ onmogelijk worden
verweten dat ze geen fijne neus heb
ben gehad voor goed geld. Oat zat
er al vroeg In, want Tacitus vertelde,
dat de Germanen, die dicht bij de
Rijn woonden, graag goud en zilver
in het handelsverkeer aannamen en
TOCH IS
ZO!
daarbij een voorkeur hadden voor
munten uit de tijd van de republiek.
Die munten hadden nl. een hoger ge
wicht en waren van beter gehalte
dan de geldstukken, die sedert Nero
waren geslagen!
Aan de ergerlijke muntontwaarding
door de opeenvol
gende Romeinse kei
zers trachtte Con-
stantijn de Grote
een eind te maken
door een nieuwe
munt in te voeren
van zuiver goud,
t.w. de solidus, die
12 denarii bevat
te. Daarmee was
de grondslag ge
legd voor onze tegenwoordige munt,
want ten tijde van de Merovingers
bevatte het pond 20 (Zilveren) solidi
cn Iedere solidus telde 12 denarii,
een rekening die wij hier in de
middeleeuwen eveneens kenden met
het pond dat 20 schellingen bevatte,
en waarvan iedere schelling 12 de
narii (later: penningen) telde.
De solidus en denarius bleven hier
lang na de Frankische tijd nog de
gangbare munt, en graaf Floris V
liet dc denarius bijv. nog in Dor
drecht slaan. De straffen tegen val
semunters waren destijds nogal
barbaars, want valsemunters kon
den o.m levend in hete olie worden
gekookt, een maatregel waarvan vor
ston cn graven waren vrijgesteld. En
juist zij waren het, die voortduren
de devaluatie van de munt bewerk
stelligden door gangbare munten in
te trekken en te vervangen door
nieuwe uitgiften van geringere waar
de. Uit deze muntontwaarding trok
ken zij extra voordelen, uiteraard
ten koste van de bevolking.
Maar laten
eens trachten i
doorstaan.
Nadruk verboden.
eindelijk
gaan, welke ont-
it heeft moeten
