PANTE
Wennerström verried
land uit valse trots
China schond grens met
Rusland systematisch
Problemen in luchtvaart
door eenheid oplossen
Rusland gaat
invoerrechten
afschaffen
Oe Thant wil troepen op
Cyprus versterken
De valse Vermeer
DONDERDAG 9 APRIL 1961
Zweden berecht meesterspion
Gevaarlijkste
spion van de
moderne tijd
Wat tijdens het proces aan het licht
zal komen over de spionage-activitei-
Wennerström ten behoeve van
de Russen, zal lijken op een verge-
ezochte, sensationele spionageroman.
De juiste bijzonderheden over zijn fan
tastische loopbaan als spion voor het
Kremlin zijn vervat in een zeer ge
heim rapport van de politie, dat 3500
Y.vn. c. bladzijden beslaat. De zittingen zullen
AlNDAAO is te Stockholm om veiligheidsredenen achter gesloten
het proces begonnen te- deuren plaatshebben. Elke dag zullen
gen de 57-jarige kolonel van verslagen van de zittingen in spe-
de Zweedse luchtmacht, Stig
Wennerström, de vlieger-di
plomaat die gedurende vijf
tien jaar kans heeft gezien de
Russen te voorzien van hoogst
belangrijke defensiegeheimen
van zowel zijn land als van de
NAVO. Een jury van negen
gezworenen, onder wie vijf
vrouwen, zal over het lot van
Wennerström. die door de of
ficier van justitie, Werner
Ryhninger, „de gevaarlijkste
spion tegen de Westerse we
reld in de moderne tijd" wordt
genoemd, beslissen. Het pro
ces zal ruim vier weken ver
gen en de uitspraak wordt
niet eerder dan eind mei ver
wacht. Hoewel Wennerström
ook topgeheimen van de
NAVO aan Moskou heeft ver
raden, zal hij uitsluitend voor ciafli bewaakte brandkasten worden
zijn verraad jegens zijn land weggesloten. Stenografen en typistes
worden berecht en de maxi- st"an onder ede en zulten in atgeslo-
mum straf hiervoor is levens- ten kamm werken-
la"SGevlogen
Twee groepen deskundige ondervra
gers. elk van zes man, hebben de
luchtmachtofficier, die tijdens de ver
horen er op stond dat men hem met
kolonel aansprak, de laatste negen
maanden danig aan de tand gevoeld.
„Wennerström heeft gedurende de on
dervragingen herhaaldelijk gelogen en
daardoor het onderzoek ingewikkeld ge
maakt", zo verklaarde de offlc:
justitie.
Dertig man van de veiligheidsdienst
hebben een intensief onderzoek ingesteld
naar hetgeen hij in dienst van de Rus
sen heeft gepresteerd op posten als die
van Zweedse luchtvaartattaché te Was
hington (Amerika onderscheidde hem bij
zijn vertrek nota bene met het Legion
of Merit") en Moskou, als chef van de
afdeling luchtvaart van het Zweedse
ministerie van defensie en als adviseur
van het ministerie van buitenlandse za
ken.
Bluf
Gedurende het verhoor blufte de rij
zige, goed uitziende officier, die op het
ogenblik opgesloten is in een speciale
cel van beton en staal, hoe hij van
sommige situaties had genoten. ,,Stel
eens voor! Niets kwaads vermoedende
hoge officieren voorzagen mij voortdu
rend van vertrouwelijke gegevens, zon
der te merken, hoe ik ze bij de neus
nam", zo verklaarde Wennerström.
De vasthoudende ondervragers hebben
ruim een maand nodig gehad om de be-
NEEMT VAKER
ZWAARDEMAKER
f 1.12 in beker of pot
Russische jurist onthult:
Principes met
voeten getreden
De Chinezen hebben de Russi
sche grens sinds 1958 systema
tisch geschonden, hoewel het be
kend is dat er geen grensgeschil
tussen China en de Sowjetunie
bestaat en dat de huidige grens
door de historie is bepaald. Dit
heeft de Russische specialist in
het volkenrecht, Kojefnikof, vol
gens Tass verklaard.
Kojefnikof zei dat men eigenlijk
slechts kan spreken van kleine aan
passingen om de territoriale grens
lijn nauwkeuriger te kunnen afbake
nen". Maar ondanks dit alles pleeg
den de Chinezen „sedert een bepaaldt
tijd" voortdurend en systematisch
grensschendingen en dan nog wel
vaak op een uitdagende wijze.
De feiten aldus de Russische jurist,
hadden aangetoond, dat de Chinezen de
weg van de ondermijning hadden geko
zen. Zij wilden de grondslagen vrn de
socialistische gemeenschap zelf onder
graven. De Chinezen hadden „alle gren
zen overschreden", en niet alleen de
principes van het internationale s
lisme met voeten getreden, maar
de elementaire internationale rechten
en de internationale ethiek.
Volgens berichten uit Oosteuropc:.
bron zou de Roemeense regering aai
Eremier Chroesjtsjef. die op het ogen
lik in Boedapest is, hebben aangebo
den om nogmaals te proberen als be
middelaar op te treden in het ideologi-
Meer Fransen naar
Indonesië
De Franse premier en minister van
buitenlandse zaken ad interim, Louis
Joxe, heeft gisteren bij een verslag van
het bezoek van dr. Soebandrio voor het
Franse kabinet verklaard dat Frankrijk
van plan is de „Franse aanwezigheid" in
Indonesië uit te breiden en meer ver
scheiden te maken. Dit werd aan verslag
gevers meegedeeld door de minister van
voorlichting. Peyrefitte. Tot nu toe zijn
de Fransen in Indonesië voornamelijk
door een bepaald aantal ondernemingen
vertegenwoordigd, hoofdzakelijk in de
openbare bedrijven. Premier Pompidou
en minister Couve de Murville verblij
ven momenteel in Japan.
Roemeense di-
Adzjoebei,
sche geschil met Peking. De Russische
minister van buitenlandse zaken, Gro-
miko. zou naar verluidt, dit voorstel
hebben besproken
plomaten.
Chroesjtsjefs schoonzoon. -
hoofdredacteur van Izwestia, verklaar
de in Parijs dat het boek over het Jo
dendom in Kief in beslag is genomen
en dat alle exemplaren zijn vernietigd,
Het boek, waarin de Joden scherp .ver
den aangevallen heeft in het wester
vee) stof doen opwaaien. Hij ontkende
dat er in Rusland anti-semitisme zou
bestaan. „De Sowjetunie is de enige gro
te mogendheid waar een Jood vice-pre
mier is", aldus Adzjoebei.
Geen Frans-Duits
graanakkoord
De Franse minister van landbouw, Ed
gar Pisani, heeft gisteren een bezoek van
een dag aan Bonn beëindigd zonder dat
er overeenstemming is bereikt op het ge
bied van de graanprijzen.
Een woordvoerder voor de Westduitse
regering zei dat de Franse minister nog
een bespreking in Brussel met zijn Duitse
collega Werner Schwarz zou hebben
de vergadering van de ministers va
zes landen die op maandag in de Belgi
sche hoofdstad zal plaatsvinden.
Volgens de woordvoerder had het West
duitse kabinet gisteren niet over de
graanprijs gesproken en zou het deze
kwestie ook niet meer behandelen
de bijeenkomst in Brussel. Op een vraag
of minister Schwarz instructies had ont
vangen. antwoordde de woordvoerder
„heel nauwkeurige instructies zelfs".
Kanselier Erhard heeft op 19 maart
tiet Duitse parlement verklaard dat de
regering van West-Duitsland de prijs voor
graan niet zal verlagen gedurende dit
jaar of het volgende jaar.
Betreffende het plan dat voorgesteld is
door de commissie van de EEG om de
graanprijzen in de zes landen geleidelijk
op een zelfde niveau te brengen, heeft
West-Duitsland verklaard dat het er de
voorkeur aan gaf deze prijzen in een keer
gelijk te maken maar niet
Caroline niet meer
onder Panamese
vlag
De Panamese minister van financiën
heeft de registratie van de piraten
zender Caroline ongedaan gemaakt j
wegens inbreuk op de Geneefse radio-
conventie. Zoals bekend ligt het schip
Caroline voor de oostkust van Enge
land. Sinds kort worden radio-uitzen-
dingen verzorgd.
tuigingen van onschuld van de diplomaat
te ontzenuwen. Hij bekende pas nadat
hij werd geconfronteerd met onweerleg
bare bewijzen, waaronder microfilms,
die in zijn villa door zijn dienstbode wer
den gevonden. In zijn luxueuze villa had
de kolonel een „geheime kamer", waar
hij per radio instructies uit Moskou ont
ving. Trots vertelde hij hoe de Russen
hem hadden onderricht in de, kunst van
het overhandigen en ontvangen van rol
letjes microfilms, boodschappen enz. Het
overhandigen van de films geschiedde
op diplomatieke recepties, waarbij hij
ten overstaan van hoge functionarissen
de filmrolletjes uitwisselde aan een Rus
tegelijk met een handdruk.
Dwarsbomen
Wennerström heeft herhaaldelijk ge
probeerd zijn ondervragers te dwarsbo
men, eerst met een hongerstaking en
daarna met een poging tot zelfmoord.
Aan zijn ondervragers zette Wenner
ström uitvoerig uiteen hoe hij door de
Russen werd geschoold in wat hij „intel
ligent zelfmoord plegen" noemt. Het
doorsnijden van de pols is niet doeltref
fend. „Nee, dat duurt, zoals u weet.
veel te lang. Het is namelijk mogelijk
om zelf je nek te breken, ook al zouden
handen en voeten zijn vastgebonden",
zo vertelde Wennerström. Maar hij legde
deze methode niet verder uit....
Enkele door hem gemaakte opmerkin
gen hebben zijn bewakers aanleiding ge
geven tot het vermoeden, dat Wenner
ström van plan is tijdens het proces
krankzinnigheid voor te wenden. Hij
praat erover, dat hij zich voelt als
„twee verschillende persoonlijkheden",
dat hij fantastische dromen heeft en een
geheimzinnig geklop op de muren van
zijn cel hoort. De bewakers zijn echter
op hun hoede. Wennerström wordt nu
dag en nacht bewaakt. Zij slaan hem
gade via een spiegel. Hij eet met een
lepel, want mes en vork en zelfs riem
en bretels mag hij niet in het bezit
hebben. Zijn bed in de cel is aan de
vloer bevestigd; het overige meubilair
bestaat uit een tafel en stoel. Hij mag
beweging nemen op een dak, dat is over
dekt met een net om te voorkomen, dat
hem van belendende gebouwen iets wordt
toegeworpen. Als hij er om vraagt mag
een bewaker zijn cel binnengaan
schaak of kaart te spelen.
Valse trots
Zijn ondervragers zijn tot de conclu
sie gekomen, dat Wennerström zijn ver
raad jegens zijn land vooral gepleegd
heeft uit valse trots. Zij zeggen dat hij
belangrijk wilde zijn en van intrigues
hield. „Deze man is gevaarlijk. Hij
acht iedereen", zo is men van mening.
Opmerkelijk veel
stemmen voor
Walace
Gouverneur Wallace van Alabama
heeft gisteren bij de voorverkiezingen
in Wisconsin tien maal zoveel stemmen
behaald dan hij had verwacht. Hij ver
kreeg 246.275 stemmen. De gouverneur
van Wisconsin, Reynolds, behaalde ech
ter bij deze verkiezingen tweemaal zo
veel stemmen (483.006) en daarbij kan
hij nog rekenen op de stemmen van de
46 democratische kiesmannen die afge
vaardigd worden naar de nationale con-
Gouverneur Wallace is geen belangrij
ke kandidaat voor het Amerikaanse pre
sidentschap. Zijn bedoeling met deze
deelname aan de voorverkiezingen was
de kiezers gelegenheid te geven verzet
te laten aantekenen tegen de wet op de
burgerrechten.
Nieuwe functie
voor Harriman
President Johnson heeft de „oudste
lastpost" van het ministerie van buiten
landse zaken. Averell Hamman, aan het
hoofd gesteld van de betrekkingen met
Afrika, zo is gisteren uit hooggeplaatste
kringen in Washington vernomen. Voor
lopig zal echter de onderminister voor
Afrikaanse zaken. Mennen Williams, de
lopende zaken behartigen, zeiden zij. Zij
verwachten geen verandering in de Ame
rikaanse politiek ten aanzien van Afrika.
Rapport van Duynstee:
Europese raad
akkoord met
voorstellen
DE
E ECONOMISCHE commissie
van de raadgevende verga
dering van de Raad van Europa
heeft een luchtvaartrapport goed
gekeurd, opgesteld door de Ne
derlandse afgevaardigde A. E. M
Duynstee (kvp) waarin vergaan
de samenwerking van de Euro
pese luchtvaartmaatschappijen
en harmonisatie van de concur
rentie wordt geëist als enige mo
gelijkheid om de huidige en v>
al ook de toekomstige moeilijk
heden het hoofd te bieden.
De heer Duynstee, die als vroegere
secretaris van Plesman voor interna
tionale samenwerking op luchtvaart-
Johnson tevreden
over houding van
Rusland
De Amerikaanse president Johnson
heeft met voldoening gemerkt dat de
betrekkingen tussen de V.S. en Rus
land wat normaler zijn geworden, zo
heeft de Amerikaanse ambassadeur
in Moskou, Kohier, gisteren na een
gesprek met zijn president in Was
hington gezegd. Kohier zei te menen,
dat de vriendelijke opmerkingen van
premier Chroesjtsjof aan het adres
Johnson en andere Amerikanen,
tijdens zijn verblijf in Hongarije,
niet betekent dat de Russische rege
ring op het punt staat nieuwe stap
pen te nemen ter oplossing van ge
schillen met Amerika.
Op de vraag wat met „wat norma
ler" bedoeld werd zei Kohier, dat als
algemene definitie gezegd kon worden
ïr een „zakelijke" sfeer is ontstaan,
•in beide landen trachten een paar
onderlinge problemen op te lossen.
Wat de Amerikaans-Chinese betrek
kingen betreft, de ambassadeur van
rood China in Warschau, Wang Ping-
Nan, verklaarde te hopen dat de ge
schillen die bestaan tussen China en de
V.S. op den duur zullen worden opge
lost. De Chinese ambassadeur, die zijn
post als ambassadeur in Warschau gaat
erlaten. is de man geweest die gedu-
ende tien jaar het enige contact van
Peking met Washington heeft onderhou
den.
I gebied geen onbekende met deze ma-
I terie is, verklaart in zijn rapport dat
i de positie der Europese luchtvaart-
maatschappijen fundamenteel precair
blijft, ondanks een recente neiging
tot verbetering. Hij legt echter de
nadruk op de moeilijkheden die de
burgerluchtvaart voor de boeg heeft
als omstreeks 1970 de eerste superso
nische verkeersvliegtuigen hun intre
de doen. Dat zal een volledig nieuw
tijdperk inluiden, dat een geheel nieu
we denkwijze vereist en dat men met
beperkte aanpassingen niet de baas
kan. De Europese luchtvaartmaat
schappijen zullen, aangemoedigd door
de regeringen, een gemeenschappelij
ke Europese basis voor ge toekomsti
ge ontwikkeling moeten gaan leggen.
Het rapport-Duynstec juicht overeen
komsten voor samenwerking als die van
de SAS en de Swissair, en de Airunion
toe. doch maakt het voorbehoud dat er
geen tegenover elkaar staande groepen
binnen West-Europa mogen ontstaan.
Het zou nuttig zijn. zo wordt voorts
gesteld, als de regeringen een conven
tie inzake landingsrechten konden slui
ten waarin algemene gedragsregels zou
den worden opgesteld en waardoor on
derhandelingen op dit gebied op mul
tilaterale basis zouden worden verge
makkelijkt.
D<* heer Duynstee heeft zijn rapport
gemaakt aan de hand van meningen
die van een aantal Europese deskun
digen op luchtvaartgebied waren ge
vraagd door middel van een vragen
lijst. In overweldigende meerderheid
spraken deze deskundigen zich voor
nauwere integratie uit hoewel men be
twijfelde of op het ogenblik grote vor
deringen zouden kunnen maken. Als
voornaamste moeilijkheden zag men het
probleem om Europese luchtnetten los
te maken van de intercontinentale, de
zwakke onderhandelingspositie van de
luchtvaartmaatschappijen der kleine
landen in vergelijking met de grote en
de vraag of veel regeringen bereid zou
den zijn elementen van soevereiniteit
of dit gebied op te geven.
VS maken besluit
van West-Berlijn
De Russische afgevaardigde op de
wereldhandelsconferentie te Genève
heeft gisteren meegedeeld, dat de
Sowjetunie met ingang van 1 janua
ri 1965 de invoerrechten zal afschaf
fen op produkten, afkomstig uit ont
wikkelingslanden. Ook zal Rusland
zijn aankoop van primaire produk
ten, halffabrikaten en industriepro-
duktcn uit de ontwikkelingslanden
vergroten. Verder is het bereid de
handel tussen de ontwikkelingslanden
te bevorderen, ook al zou dit gaan
ten koste van de Russische handel
met die landen.
Economische waarnemers in Genève
wijzen erop, dat de stap van de Russen
niet zo revolutionair is als hij op het
eerste gezicht misschien lijkt, omdat de
tarieven van ondergeschikt belang zijn
Ruslands centraal geleide econo-
:n de enige importeur de staats-
handelondernemmg is. Zij wijzen er
voorts op, dat de handei van Rusland
met de onderontwikkelde landen erg
klein is. In 1962 voerde Rusland uit de
ontwikkelingslanden voor 1,4 miljard
dollar in en de Westelijke landen voor
iljard dollar.
Secretaris-generaal Oe Thant
van de V.N. heeft Finland, Ierland
en Zweden verzocht hun contin
gent troepen voor Cyprus met 300
man te versterken. Finland heeft
reeds met dit verzoek ingestemd.
Oe Thant wil de V.N.-troepen-
macht op Cyprus op 7000 man
brengen, 3500 Engelsen en 3500
militairen uit andere landen.
De Turkse Cyprioten hebben gisteren
hun posten langs de voornaamste weg.
tussen Nicosia en Kyrenia. versterkt en
de controle op automobilisten verscherpt.
De Turken hebben deze 25 kilometer
lange hoofdweg bijna geheel onder hun
toezicht, daarbij geholpen door het con
tingent militairen uit Turkije. De Grieks-
Cyprische regering wil dit punt als een
der hoofdpunten opnemen in een rege
ling voor het eiland. In Nicosia doen
overigens geruchten de ronde dat de
Eoka-leider Grivas naar Cyprus zou wor
den overgebracht om de strijd tegen de
Turken te leiden.
Aartsbisschop Makarios die naar Athe-
zou gaan voor besprekingen met de
Griekse regering, heeft zijn vertrek uit-
Zoekt u óók „wat anders?"
brengt u op het spoor
van een lekker
licht sigaartje!
PANTER: de grote naam in kleine sigaartjes
gesteld tot zaterdag in verband met de
aankomst van de Amerikaanse onderse
cretaris voor politieke zaken van de
V.N., Ralph Bunche.
De Griekse ambassadeur in Ankara
heeft premier Inönü een mondelinge
boodschap van dc Griekse premier Pa-
pandreou overgebracht. Volgens diplo
matieke kringen heeft Papandreou het
Griekse standpunt betreffende de over
eenkomsten van Londen en Zurich nog
ens uiteengezet. Griekenland vindt deze
erdragen verouderd.
ongedaan
Een beslissing van de vice-burgemees-
ter van West-Berlijn, Heinrich Albertz,
dat Russische diplomaten wanneer ze
West-Berlyn binnen wilden komen hun
paspoorten aan douane-ambtenaren van
West-Berlijn moesten tonen is later op
last van de Verenigde Staten weer onge
daan gemaakt.
Uit goed ingelichte bron wordt verno
men dat het besluit van de Westduitsers
deze morgen van kracht werd en tegen
het middaguur weer werd opgeheven.
Een Russisch voertuig werd ongeveer een
uur en vijftien minuten opgehouden bij
de controlepost ..Charlie". Toen de Rus-
werd gevraagd hun paspoort te tonen,
riepen ze de medewerking in van een
Amerikaanse functionaris. Deze functio
naris van de Amerikaanse missie in Ber
lijn maakte het besluit onmiddellijk on
gedaan.
Miljonair-baron
overleden
In Ascona (Zwitserland) is op 82-jarige
leeftijd overleden de miljonair, bankier
bezitter van talrijke deels aan 30 mu-
in de wereld in bruikleen afgestane
kunstwerken, Eduard baron van der
Heydt Baron van der Heydt is in Wup-
pertal geboren en is van 1915 tot 1919 le-
gatieraad aan het Duitse gezantschap in
Den Haag geweest In 1920 richtte hij een
bank op in Amsterdam. De naar ons land
uitgeweken keizer Wilhelm II heeft kor
te tijd te zijnen huize in Zandvoort gelo
geerd. tot hij kasteel Doorn betrok. In
'"26 vestigde baron Van der Heydt zich
Zwitserland.
Furore 18 - Senontas Rood 16 ct.
Mignon 17 Spnnl(jr) ó'/id.
hi ££*t Ky
I Een kat beeft gister
avond een vergadering
van de Peruviaanse Ka
mer van Afgevaardigden
in de war gestuurd. Toen
de voorzitter het woord
nam kondigde het dier
zijn aanwezigheid, onder
grote hilariteit van de af
gevaardigden. met ge-
miauw aan. Dc vergade
ring werd geschorst om
dc indringer, die zijn toe
vlucht had gezocht onder
de presidentiële zetel, te
vangen. Met stokslagen
op het bureau trachtte
men hem te verjagen
doch hij bleef zitten waar
hij zat. De voorzitter, ge
ïrriteerd door het ge-
miauw van de kat, be
sloot toen de vergadering
te sluiten waarna de
jacht opnieuw werd in
gezet. De kat wist op het
nippertje te ontkomen en
verdween in de richting
van de vergaderzaal van
de Senaat.
I De eerste Russische
ruimtevaarder. Joeri Ga
garin, is chef van de
ruimtevaart-redactie van
het Russische legcrblad
Krasnaya Zwesda ge
worden. aldus heeft ra
dio Moskou bekendge
maakt. Op dc redactie
zullen ook de kosmonau
ten Nikolayef. Popovitsj
en Bykofski werken. Het
is niet bekend of zij hier
een volledige dagtaak
zullen hebben.
I Het Japanse ministerie
van financiën is van plan
om ter gelegenheid van
de komende Olympische
Spelen 15 miljoen zilve
ren munten van duizend
yen en tachtig miljoen
munten van honderd yen
te laten slaan. Mochten
deze aantallen niet toe
reikend blijken om aan
de vraag tc voldoen, dan
bestaat de mogelijkheid
dat het ministerie na af
loop van dc spelen nog
meer speciale munten in
omloop zal brengen.
I Bij een experiment met
kleurentelevisie in Euro
visie-verband zijn giste
ren een rechtstreeks uit
gezonden amusements
program in kleuren uit
Londen, een tevoren op
genomen show in kleuren
uit Parijs en een kleuren
film uit Italië in Ham
burg goed ontvangen. Het
experiment was bedoeld
om verschillende kleu-
rensystemen te kunnen
vergelijken.
I Leden van de duikclub
in Gothenburg hebben
voor de Zweedse west
kust vier flessen cham
pagne opgedoken uit een
Russische korvet, die
daar in 1853 is gezonken.
Zij vonden ook een zelf
gemaakt distilleerappa-
raat en verscheidene
flessen bier. Men hoopt
ook enige van de 75 ka
nonnen tc bergen waar
mee het schip was uitge-
TOCH IS
HET ZO!
dcz<
nidst
1488) De geschiedenis is overbe
kend: op 30 augustus 1937 schreef
een mijnheer, die we hier als de
grote onbekende zullen aanduiden.
<an dr. Brcdius. dat bij de hand
had gelegd op een rasechte Ver
meer, waarop dr. Bredius zich en
kele dagen later de moeite gaf het
bewuste schilderij in Monaco te
gaan bekijken. Hij raakte vol geest
drift en gaf na enig kunstzinnig on
derzoek een verklaring af, waarin
het schilderstuk
zouder voorbehoud
als een doek van
Vermeer werd be
stempeld. De prl-
val reserveerde dr.
Brcdius voor zich
zelf, door de we
reld in het „Bur
lington Magazine"
van november 1937
Een betere introductie was wel
haast niet denkbaar en velen zullen
zich wellicht nog herinneren met
welk een enthousiasme het doek
voor een bedrag van 520.000 in Ne
derland belandde. Het schilderij,
door de grote onbekende aangebo
den. was nl. het doek dat nadien
als de „Emmaüsgangers" bekend
stond, een falsificati. bedreven door
Han van Meegeren, een schilder,
die nog meer oude meesters op zijn
naam heeft staan.
Voor de kunstkritici, die van 1937
tot 1945 woorden t< kort varen ge
komen om hun waardering voor de
„Emmaüsgangers" voldoende te
doen blijken, was, na het bekend
vorden van het bedrog, de zaak
gauw bekeken .„Van Meegeren kon
helemaal niet schilderen" was hur
oordeelwant iemand imiteren
was geen blijk van kunstenaar
schap. Daarmee was de kous af.
Maar voor dc mokkende leek bleet
er altijd nog Iets over. dat tot pein
zen noopte. Vooral doordat de boek
drukkunst diezelfde leek in staat
stelt een vergelijking te maken tus
sen de loftuitingen, die vóór de oor
log werden afgedrukt en het oor
deel, dat na de ontmaskering van
dc lippen der kunstzinnige kritici
vloeide. We zullen u daarom uit één
van de Nederlandse standaardwer
ken op het gebied van dc schilder
kunst (daterend van vóór de oorlog)
de mening over de Emmaüsgan
gers laten horen. Andere handboe
ken oordeelden navenant
„Want de compositie vertoont zo
frappante en in alle details door
gaande overeenkomsten met een
schilderij van Cara-
vaggio in het Palaz
zo Patrizi, dat de
samenhang absoluut
zeker is. Er bevin
den zich daar op dc
achtergrond rechts
twee figuren, in-
plaats van het ene
dienende meisje bü
Vermeer: en dit
meisje neemt de plaats in van een
man bij Caravaggio. Maar overi
gens heeft Vermeer de r-ompositie
zorgvuldig gevolgd doch tevens
<n alle opzichten veranderd. Het
stilleven op dc tafel is precies een
der samengesteld, maar alle voor
werpen zijn vervangen door gelijk
soortige, die aan Vermeer ver
trouwd waren. En zo gaat het met
alles: iedere uitdrukking, het uiterst
sprekende en teven* ingehouden ge
baar de hand van Christus, is
herzien In een sfeer van diepe in
nigheid, van een verzonken door
leefd zijn. Het treffendst is het ge
laat van Christus zelf. Inderdaad
een Dode. en vooral daardoor van
?cn andere wereld D iar de Dood
schijnt hier waarlijk overwonnen,
•mhuiverd van Mysterie en vol be
loften."
Zo gaat het nog een hele tijd
door. en we vragen waarom het
schilderij ineens lelijk Is, nu blijkt
lat Van Meegeren het geschilderd
heeft? En een nóg belangrijker
vraag: waarom heeft Han van Mee
geren tot dergelijke falsificaties zijn
'oevluch» genomen?
Nadruk verboden.
H. PcTILLON
