Een soldaat die gepoogd
heeft zijn plicht te doen
Halve eeuw
op de bres
voor de V.S.
Europese communisten
achter Cliroesjtsjef
.voor mij zware Brandaris!
BRANDAllIS
Federatie Maleisië zal
Indonesië verpletteren"
hi een. daafce h#
De Ossian-poëzie
MAANDAG 6 APRIL 1964
MacArthur stierf op hoge leeftijd
(Van een onzer redacteuren)
p ENERAAL MACARTHUR
y* had eigenlijk al dertien
jaar geleden afscheid van het
Amerikaanse volk genomen.
Het was op 19 april 1951 in een
rede tot de leden van het Con
gres. President Truman had de
oude soldaat van zijn post in
het Verre Oosten ontheven. Zij
hadden een groot verschil van
mening over de wijze, waarop
de oorlog in Korea verder
moest worden gevoerd. Old
Mac, zoals hij veelal genoemd
werd, keerde terug naar de
Verenitgde Staten, nadat hjj
bijna zes jaar lang als een on
gekroonde keizer over Japan
had geregeerd en daarmee een
ontzagwekkende staat van
dienst had afgesloten, die rond I
de eeuwwisseling in West Point
was begonnen. Aan het eind
van zijn toespraak herinnerde
hij aan een soldatenliedje, dat
zegt: „Oude soldaten sterven
nooit zij worden schimmen
en verdwijnen". De oude gene
raal zei ontroerd: „Ik ben nu het gebied
zo ver. Een oude soldaat, die
gepoogd heeft zijn plicht te
doen, zoals die hem door God
werd voorgeschreven, ver
dwijnt. Vaarwel
Italië en Polen:
„top" nog niet
opportuun
Toen Old Mac was uitgesproken, lie
ten talrijke toehoorders hun tranen de
vrije loop. Met van emotie brekende
stem had de generaal in zijn rede de
passage uitgesproken, waarin hij er op
s, dat vrijwel alle militaire leiders
met inbegrip van de staf. die onder
rijn gehoor zat zijn militair stand
punt hadden gedeeld. Deze onthulling
vormde de kern van zijn „verdedi
ging". Zij kwam voor de toehoorders
als een donderslag bij heldere hemeL
Even was ledereen doodstil. Men kon
n speld horen vallen. Toen barstte
n oorverdovende ovatie los. De men*
n op de tribunes sprongen en juichten
i stampten en het duurde langer dan
n minuut, voordat MacArthur zijn
de kon voortzetten.
Al die tijd had hij zo stil als i
standbeeld gestaan. Hij keek zelfs niet
r omlaag, waar de leden var
staf onder het spreekgestoelte zaten. Dit
moet een groot moment voor MacAr
thur zijn geweest.
Militair
Het leven van MacArthur begon op
januari 1880 in Little Rock, het door de
rassenonlusten bekend geworden plaats
je, dat toen een legerpost was ii
Amerikaanse staat Arkansas. Hij werd
men noemt in een militaire
geving grootgebracht. Als jongen
jaar maakte hij al tijdens dt
dianen-overval in New Mexico zijn
ste oorlogje" mee. Zijn eerste boeken
hadden met het soldatenleven te ma
ken. Zijn eerste vriendjes waren kinde
ren van militairen en zijn eerste speel
tuin was een exercitieveld. Hij stond
op en ging naar bed met hoornsigna
len, die het leven van de echte solda
ten van de legerpost regelden waar zijn
later zo beroemd geworden vader, Ar
thur MacArthur was gedetacheerd.
Dit alles drukte een stempel op het
verdere leven van de jonge Douglas.
Toen hij de leeftijd had, was het
vanzelfsprekendheid, dat hij naai
militaire academie van West Point
ging, waar hij vier jaar lang opviel
door zijn uitzonderlijke kwaliteiten.
In de strijd
Al spoedig nadat hij was afgestudeerd
ging hij als adjudant van zijn vader,
die intussen gouverneur-generaal van de
Philippijnen was geworden, naar Tokio,
waar hij verschillende opdrachten
vulde. In 1917 kon men hem in Europa
vinden. In Frankrijk diende hij nl. als
chef van de staf van een divisie. Voor
zijn bijzondere moed ontving hij het
Distinguished Service Cross. Van hem
wordt verteld, dat hij in die tijd tijdens
een verkenningspatroulle in zijn eentje
een Duitse kolonel gevangen had geno
men, die hij met een rottinkje voor zich
uitdreef. Op een gegeven ogenblik ope
reerde de onder zijn bevel staande
Regenboogdivisie zo ver voor de front
lijn uit, dat zijn mannen de stad Metz
veroverd zouden hebben, als maar
schalk Foch hem niet heel nadrukkelijk
bevel had gegeven, terug te keren. Zo
was MacArthur in Europa, zo was hij
later ook weer in het Verre Oosten,
waar hij uit hetzelfde hout gesneden
bleek te zijn als zijn vader.
de Stille Zuidzee. Einde
lijk kwam „zijn tijd". Op 1 februari
1945 konden de Amerikanen zegevierend
Manilla binnenrukken. Het verdere
verloop van de strijd kent men.
De Japanners capiV.uleerden in het
zicht van een totale nederlaag, nadat
twee atoombommen op hun land w
geworpen, eerst op Hiroshima en later
op Nagasaki. Aan deze capitulatie
echter een gigantische strijd voorafge
gaan, die vele duizenden Amerikanen
het leven had gekost...
Geen excuus
Veel hebben de Verenigde Staten
MacArthur te danken, vooral ook wat
betreft het werk dat hij na de oorlog
Japan heeft gedaan om het Japanse
volk in de gelegenheid te stellen,
begin te maken onder de andere
volken. Hij probeerde van de keizer
de zon) een gewoon i
te maken, ruimde de militaire kliek op,
die verantwoordelijk was voor de ellen
tweede wereldoorlog
Azië, gaf het Japanse volk een grond-
trachtte het democratische be
grippen bij te brengen. Dat deed hij
alleen. Van de geallieerde commi
die hiervoor ingesteld was, trok hij
zich niets aan. Haar bezwaren veegde
hij eenvoudig van de tafel. De Rus
sische generaal Derevyanko kon dat
maar moeilijk hebben. Toch slaagde
MacArthur er In, de Russische Invloed
in Japan in die tijd tot nihil te bepér-
De Sow jet-gene raai werd eens door
een Amerikaanse MP geverbaliseerd,
omdat hij te hard en te roekeloos reed.
HU eiste onmiddellijk een verontschul
diging van MacArthur persoonlijk. Deze
dacht daar echter niet aan. „Als
de wet heeft overtreden valt er niets
te verontschuldigen", liet hij de Rus
Korea
Generaal MacArthur, op en top
militair, op het toppunt van zijn
macht.
zijn strijd tegen China de on
voorwaardelijke steun toegezegd
gekregen van Hongarije, Oost-
Duitsland, Bulgarije en Tsjecho-
slowakije. Minder spontaan in hun
bijval waren Italië, dat China wel
iswaar veroordeelt, maar een com
munistische wereldconferentie nog
niet opportuun acht, Polen, dat
Chroesjtsjefs voorstel voor een
„top" niet publiceerde, en Roeme
nië, dat dit voorstel eerst nog moet
bespreken. Frankrijk ten slotte
sloot zich bij de Russische commu
nistische partij aan.
Al met al kan gezegd worden dat de
Europese communistische wereld zich
achter Chroesjtsjef gesteld heeft bij zijn
strijd tegen de Chinese leiders. Het ge
deeltelijke zwijgen van Polen zou te ver
klaren zijn uit het feit. dat Gomulka het
conflict nog steeds binnenskamers uitge
vochten wil zien. Het kan echter wel als
vaststaand aangenomen worden dat deze
topbijeenkomst de komende herfst in
Moskou zal worden gehouden en dat Rus
land dan kan rekenen op de steun van
ongeveer 65 communistische partijen. Er
zijn 85 communistische partijen.
Intussen zet Chroesjtsjef zijn bespre
kingen in Hongarije voort Kadar heeft
samen met de Russische premier een mil-
litaire parade afgenomen waarin de
kracht van het Hongaarse leger werd ge
toond. Na afloop schudde Chroesjtsjef, zij
het verbeten, de hand van de Chinese am
bassadeur. De Albanese diplomaat wei
gerde de premier te begroeten.
In een rede behandelde de premier het
geschil nog eens. Hij hamerde op het the-
de eenheid. Alleen idioten menen
op eigen houtje het socialisme op te bou
wen. zo zei hij. Hij verklaarde er trots op
te zijn dat de Chinezen beschuldigingen
tegen hem hadden uitgevonden al vond
hij het minder leuk. dat de Chinezen
zelfs in zijn eigen land stemming tegen
hem durfden te maken.
„Sommige mensen, aldus Chroesjtsjef,
zeggen, dat er een soort van kleinburger
lijke verandering zich voltrekt als de eco
nomie vooruitgaat en als de welvaart van
volkeren toeneemt Maar als dit zo is, dan
zijn wij er trots op. Wij maakten revolu-
oor de omvorming van het volk, om
ien te maken die goed verzorgd zijn
n zowel hun materiële als geestelijke
behoeften te bevredigen. Ik ben er trots
op communist te zijn, en ik ben er trots
op dat wij de tijden te boven zijn. waarin
in de kolenmijnen als dieren leef-
besloot de Russische premier.
noods ook wel op een beslissende strijd
met de Chinezen aansturen. Maar Tru
man keek verder dan Korea en besliste
Zijn kracht
Over die moeilijke dagen in zijn loop
baan vertelde MacArthur in het Con
gres: „Mijn soldaten vroegen mij,
waarom op het slagveld bevochten mi
litaire voordelen weer aan de vijand
werden prijsgegeven". En met van ont
roering trillende stem voegde hij er
aan toe: „Ik kon hun vraag niet be
antwoorden". Tevoren had de generaal
verklaard: „Ik spreek tot u in de sche
mering van mijn leven ,en zonder een
gevoel van bitterheid. Ik spreek niet als
pleitbezorger van een politieke partij en
ik ken slechts één doel: het dienen van
mijn land". Dat is de grote kracht van
MacArthur geweest. Wellicht stelde hij
nog wel eens pogingen in het werk, in
de Verenigde Staten een politieke rol te
gaan spelen, vooral toen president Tru
man aan de laatste periode van zijn
tweede ambtstermijn bezig was en de
presidentsverkiezingen voor de deur
stonden.
Blijkbaar *ag hij echter >*n, dat deze
rol voor hem niet meer weggelegd was.
Hij legde zich bij dit feit neer en liep
daardoor niet het gevaar, dat hij zich
Japan: vliegtuig op
winkelcentrum
Een Amerikaanse straaljager is gisteren
op een winkelcentrum van de Japanse
stad Masjida neergestort, waardoor
mensen om het leven kwamen ei
werden gewond. Masjida ligt ten zuid
westen van Tokio.
De piloot wist zich met zijn valscherm
in veiligheid te brengen, doch hij 'lep
verwondingen op, toen hij bij zijn lan
ding op een auto terechtkwam.
In het winkelcentrum werden veertien
winkels verwoest Het aantal slacJA-
offers was waarschijnlijk zo gering als
gevolg van de omstandigheid dat het
ongeluk op zondagmiddag gebeurde.
Eerste-minister
van Bhoetan
doodgeschoten
Premier Dzjigme Dordzjl van Bhoe
tan in de Himalaja is te Phoentsoling
door een onbekende neergeschoten, zo ls
officieel ln Gangtok meegedeeld. Twee
uur na de aanslag overleed de premier.
Met heeft de dader nog niet kunnen op
sporen.
De aanslag zou gistermiddag zijn ge
pleegd. even nadat Dordzji afscheid had
genomen van een Indische ambtenaar
die hem een beleefdheidsbezoek had ge
bracht. Deze ambtenaar kwam gister
avond in Gangtok aan. Hij trof direct
schikkingen voor de reis van een groep
Indische medici naar Phoentsoling, die
daar de premier moesten bijstaan.
Bhoetan ligt ten oosten van Sikkim
tussen India en Tibet. Er wonen naar
schatting 700.000 mensen, voor het groot
ste deel Tibetaans sprekende boeddhisten.
Krachtens een verdrag van 1949 worden
de buitenlandse aangelegenheden van de
staat behandeld door India. Wat het
binnenlands bestuur betreft, is Bhoetan
zelfstandig.
School in India
ingestort:
40 doden
Veertig personen zijn omgekomen en
teer dan honderd gewond bij het in
storten van een gedeelte van een middel
bare school voor meisjes in Madoerai
op ongeveer 560 km van Madras in
India, aldus de eerste berichten.
Van de 400 meisjes die de school be
zochten, kwamen er 200 onder de puin
hopen terecht. De kinderen bereidden
zich voor op de jaarlijkse
als een lastige oude man aanstelde, die
zijn zin niet had gekregen. En daar
om kunnen alle Amerikanen aan Mac
Arthur blijven denken als aan een groot
generaal, die zoals het oude solda
tenliedje zegt niet sterft, maai
schim wordt en verdwijnt.
De generaal op een historisch ogen
blik in zjjn carrière: de landing op
het eiland Leyte, die de bevrijding
van de Philippijnen inluidde.
Men heeft van president Roosevelt
wel eens gezegd, dat hij een groot
staatsman, maar een slecht president
was. We laten het aan de geschied
schrijvers over, hierover een oordeel te
vellen. Van MacArthur heeft men
weerd, dat hij een groot generaal
een slecht politicus was. Daar schuilt
in elk geval een kern van waarheid in.
Om ons te beperken tot de Koreaanse
oorlog, die aanleiding is geworden tot
het abrupt beëindigen van de briljante
carrière van MacArthur, kunnen we
tot de conclusie komen, dat hij in dat
deel van de wereld naar een in mi
litair omzicht beslissende overwinning
heeft gestreefd. Het was het min of
meer eigenmachtige optreden van Mac
Arthur, dat leidde tot de verovering
van vrijwel het gehele grondgebied van
communistisch geregeerd Noord-Korea.
Deze verovering leidde er toe, dat
communistisch China zijn voetvolk bij
vele duizenden tegelijk als mieren over
de geallieerde stellingen hij de Yaloe-
rjvier (grens tussen China en Noord-
Korea) liet zwermen en de troepen van
MacArthur bleven teisteren, totdat zij uit
vrijwel geheel Noord-Korea waren
dreven.
Jap>
an
Enkele jaren voordat de tweede wereld
oorlog zich ook tot het Verre Oosten
uitbreidde, was MacArthur belast met
de vorming van een Philippijns leger
van 40.000 man, dat gereed zou moe
ten zijn, als in 1946 onafhankelijkheid
zou worden verleend aan deze vroegere
Spaanse kolonie. Toen Japan aanviel,
verdedigde MacArthur het schiereiland
Bataan in een heldhaftige maar o
gens hopeloze strijd. De Amerikanen
werden aanvankelijk steeds verder te
ruggedrongen. MacArthur zag zich ge
noodzaakt, de leiding van de strijd
te dragen aan generaal Wainright Zelf
vertrok hij naar Australië, waar
geallieerd opperbevelhebber werd
Verschil
Zware shag met mooie lange draad, dus soepel
draaien. Zuivere Kentucky-tabak. Lekker pittig
maar niet scherp. Goed verpakt, geen kans op
uitdrogen. Elk pakje van begin tot eind pure tabak.
ZWARE II
'SHAÖWl
s ;:.IECIE0ÖAn?.'SHAG 1 1
f 1.- in dubbelwandige tabakszak
ZWARE SHAG VAN D0UWE EGBERTS
Krachtige taal van Rachman:
Paraat om terug
te slaan
De Maleisische premier, Abdoel
Rachman, heeft zaterdag verklaard
dat Indonesië verpletterd zal wor
den door Maleisië en zijn bondge
noten als president Soekarno
mocht besluiten aan te vallen. Hij
zei voorts dat er geen overleg met
Indonesië zou worden gepleegd al
vorens de Indonesische strijdkrach
ten uit dat deel van Borneo, dat
tot de federatie behoort, zijn terug
geroepen.
Vopo's namen 3
Britse soldaten
Oostduitse politiemannen hebben gis
teren drie leden van de Britse militaire
politie aangehouden, toen zij zich
de enclave Erlengrund in de Britse
tor begaven. De Oostduitse politie had
eerst een vijftal waarschuwingsschoten
gelost, waarschijnlijk in de grond.
De drie Britten werden later vrijge
laten. De Oostduitsers hadden hen vier
lur vastgehouden.
De mannen werden aangehouden toen
zij de wijk Spandau in de Britse sector
verlieten om naar de daarbij gelegen
kleine Britse enclave Erlengrund te gaan.
Een Britse woordvoerder zei later, dat
Britten en Oostduitsers „stilzwijgend
overeengekomen zijn", dat de Britse
militaire politie de enclave, waar onge
veer dertig houten zomerhuisjes staan,
niet binnengaat. Hij zei ook, dat dit de
eerste keer was, dat Britse politiemannen
De Franse gendarmerie heeft gisteren
te Aldudeis in Zuidwest-Frankrijk niet ver
van de grens met Spanje, twee Neder
landse jongens gearresteerd, die op een
tocht door Frankrijk achtereenvolgens
zes auto's hebben gestolen. Zij zullen
vandaag voor de officier van justitie
Bayonne worden geleid.
Vanzelfsprekend valt er een a a
melijke verklaring voor het optreden
MacArthur te vinden. Het is
kend, dat president Truman destijds
bevel gaf, de Noordkoreaanse agressie
Zuid-Korea een halt toe te roepen,
zonder de generaal in zijn Japanse
hoofdkwartier daarin te hebben gekend.
Aangenomen werd toen al, dat MacAr
thur het met de beslissing van de pre
sident niet eens was, maar dat hij
diens bevelen desondanks onmiddellijk
heeft uitgevoerd. Toen na enorme
litaire inspanningen de indringers uit
Zuid-Korea waren verdreven, was
voor de militaire strateeg MacArthur
een voor de hand liggende zaak, dat
ook een militaire beslissing moest w
den nagestreefd om te voorkomen, dat
zich een herhaling zou voordoen
wat zich in 1950 had afgespeeld. En
toen ten slotte China zich met de Ko
reaanse oorlog ging bemoeien, was het
voor hem een vanzelfsprekende zaak,
dat de strijd niet langer tot Koreaans
gebied beperkt zou kunnen blijven.
MacArthur zag toen het Chinese ge
vaar, zoals Truman dat ongetwijfeld
ook had gezien. MacArthur wilde des-
I De baby van koningin
Elizabeth van Engeland
(de naam is nog niet be
kend) heeft gisteren zijn
eerste blik kunnen wer
pen op de wereld buiten
Buckingham palace. Ge
zeten op de knie van zijn
moeder, reed de baby
naar het kasteel Windsor
waar het koninklijk ge
zin voor een maand gaat
wonen. Het was ook de
eerste keer dat koningin
Elizabeth een autorit
maakte na de geboorte
van haar zoontje op 10
maart.
I Het Russische blad
Prawda heeft gisteren
een „foto" gepubliceerd
van Iwan de Verschrik
kelijke, die van 1533 tot
1584 tsaar van Rusland
was. De afbeelding was
gemaakt van een plastie
ken gezicht dat de an
tropoloog, Gerasimof, had
gemaakt op de schedel
van de beruchte heerser.
Volgens de foto was Iwan
een grote man van om
streeks 1.80 meter en met
een gewicht van 90 tot
100 kg. De tsaar kreeg
zijn bijnaam door het op
grote schaal laten mar
telen, doden of gevangen
houden van mensen die
hij van verraad verdacht.
I Een geleerde uit Zaer-
beidjan (Rusland) heeft
een middel ontdekt, dat
verjongend zou wer!.en.
Het middel, een olie-aeh-
tige substantie die zowel
inwendig als uitwendig
kan worden gebruikt,
wordt nu door laborato
ria, die zich met de ge
rontologie bezighouden,
beproefd op dieren.
I Zaterdag is op een ver
keersweg langs de Ita
liaanse kust een vracht
wagen beladen met ruim
5000 kilo dynamiet over
de kop geslagen. De po
litie heeft de plaats van
het ongeluk onmiddellijk
afgezet en is begonnen de
lading springstoffen weg
te halen. Volgens de poli
tie is de bestuurder plot
seling onwel geworden.
I In het gebied ten noor
den van Rome heerst op
het ogenblik een wolven-
plaag. Horden wolven
hebben in de afgelopen
maanden talloze schapen
en kalveren verslonden.
De dorpelingen houdt n
de kinderen thuis, zowel
's avonds als overdag.
Aanvallen door wolven in
dit gebied hebben in tien
jaar niet plaatsgehad.
Aangenomen wordt dat
de zware winterregens
de wolven het moeilijk
hebben gemaakt een
prooi te vinden, waar
door zij genoodzaakt zijn
hun jachtgebied te ver
schuiven naar bewoon
bare oorden.
Rachman verklaarde in een rede
dat „Soekarno gerust mag aanvallen,
maar Maleisië staat paraat om terug
te slaan". „Wij hebben vrienden en
wij kunnen tegen Indonesië vechten
en het verpletteren", aldus de pre-
Volgens Rachman zou Insje Ibrahim
Ja'acob. een van Malakka afkomstige
journalist en politicus die later officier
is geworden in het Indonesische leger,
de man achter de schermen zijn bij de
Indonesische infiltratie in Maleisië. In
de Tweede Wereldoorlog zou Ja'acob op
Malakka hebben gediend bij de plaatse
lijke strijdkrachten die de Japanners
hadden opgericht.
In Djakarta zei Soekarno zaterdag
tegen militaire leiders, dat de guerrilla
strijders hun stellingen moeten behou
den. maar „er moet niet meer worden
geschoten". De Indonesische premier zou
van mening zijn, dat een dergelijk be
stand moet bijdragen tot het scheppen
van een betere sfeer voor onderhande
lingen met Maleisië.
Uit Koeala Loempoer, de Maleisische
hoofdstad wordt nog vernomen dat pre
mier Rachman hoopt te zullen worden
uitgenodigd voor de tweede conferentie
van niet gebonden landen, die later dit
jaar in Cairo zal worden gehouden. Het
voornaamste doel waarom Maleisië een
dergelijke conferentie wil bijwonen is.
elke eventuele campagne te kunnen be
strijden, die mogelijk door Indonesië zou
kunnen worden ingezet om de mening
van de netutralisten tegen de jonge fe
deratie te keren.
Pleidooi voor nieuw
onderzoek naar
moord Kenned"
De Newyorkse advocaat Mark Lane
heeft op het congres van de internatio
nale vereniging van democratische juris
ten te Boedapest aangedrongen op in
stelling van een internationale commissie
van juristen, die 'een onderzoek zou
moeten instellen naar de moord op
president Kennedy.
Hij hoopte dat dc vereniging de eerste
stap hiertoe zou doen. Lane legde band
opnamen. verslagen van getuigen et>
ander „bewijsmateriaal" over in een
poging aan te tonen dat de ..officiële
theorie inzake de moord" onjuist was.
Onder bijval van de ruim 400 afgevaar
digden uit 45 landen verklaarde hij dat
er verscheidene mensen bij de moord be
trokken zijn geweest. Hij zei voorts, dat
men een getuige dood had aangetroffen.
Hij bleek doodgeschoten te zijn. Een
andere getuige een meisje had zich
door wurging om het leven gebracht na
door federale agenten ondervraagd te
zijn. Lane zei ook, dat het wapen, A'aar-
mee Kennedy was vermoord, later „van
ambtswege was vervormd".
Spoorwegongeluk
in Arizona
De „Grand canyon expres" van de
Santa Fé-spoorweg is gisteren vroeg bij
Williams in de staat Arizona met grote
snelheid ingereden op een hoeveelheid
rotsen die door een grondverschuiving
op de rails waren gekomen. De locomo
tief en twaalf rijtuigen ontspoorden en
vier van de honderd passagiers en vier
leden van het treinpersoneel werden ge
wond. De laatstgenoemde vier waren er
ernstig aan toe.
1485) Op James Macpherson, de
geniale vertaler van Ossian, moge
het een en ander aan te merken zijn
geweest, maar een zekere Ijver kan
hem beslist niet worden ontzegd. In
1736 uit arme ouders in het Schotse
gehucht Ruthwen geboren, was hij
bestemd voor een loopbaan ln de cle
rus, maar dat mislukte, zodat James
het maar als schoolmeester moest
proberen. Maar Macpherson's idea
len grepen hoger
en tussen zijn 17e
en 22ste jaar had
hij reeds 4000 ver
zen gesmeed, blank
als staal en naar
het model van Pin-
De critlek was
zijn dichtkunst niet
welgezind, maar al
le ijver bleef desondanks niet onbe
loond, want door een van zijn ver
zen' kwam hij in kontakt met een
Invloedrijke Schot die hem bij na
tionalistische Schotse letterkundigen
Introduceerde. Dat was een unieke
gelegenheid, zowel voor Macpherson
als voor de nationalistische Schot
ten, een gelegenheid die niet onge
bruikt voorbij mocht gaan. Macpher
son verzuimde deze gelegenheid dan
ook allerminst en haalde een door
hem ontdekt ond-Kcltisch gedicht
voor de dag, onder mededeling, dat
hij nog meer fragmenten van zeer
oude herkomst had gevonden, die
hij in de toekomst eveneens zou ver
talen.
De nationalistische Schotten die
gebrand waren op alles wat op de
vroegste Schotse geschiedenis be
trekking had, lieten deze'gelegenheid
evenmin onbenut en de geleerde cri
ticus Dr. Hugh Blair prees zich ge
lukkig enkele jaren later de „Frag
menten van oude poëzie, verzameld
ln de Hooglanden" van een Inlei
ding te kunnen voorzien en met zijn
autoriteit te mogen dekken.
TOCH IS
HET ZO!
De ontvangst die deze vertaalde,
oude Schotse zangen ten deel viel,
overtrof alle verwachtingen. Mac
pherson kreeg geld voor een paar
studiereizen, door de Schotse Hoog
landen te maken, met het doel nieu
we dichtstukken, door volkse over
levering uit de oudheid bewaard, op
te zoeken. Deze speurtocht bleef niet
zonder resultaat en in de volgende
jaren kwam een hele stroom poëzie
los. oorspronkelijk
afkomstig van de
blindgeworden zan
ger Ossian, die in
de 5e eeuw had ge
leefd, cn wiens hel
dendichten en bal
laden door de Hoog
landers trouw wa
ren bewaard en aan
Macpherson over-
Deze Ossian-poëzie kreeg ln de
wereldletterkunde een groeiende In
vloed en James Macpherson liet de
kansen van het gunstig getij niet
verlopen. Van 1764 tot 1766 reisde
hij naar Florida, waar hij op een
belangrijke post werd benoemd, ver
volgens ging hij naar Noord-Amerl-
ka, waar zich hetzelfde herhaalde cn
tenslotte hij was toen 45 jaar
trad hij In dienst van een schatrij
ke Indische vorst en kreeg zitting
in het Parlement. In zijn testament
had hij 6.000 pond ter beschikking
gesteld om een monument voor hem
op te richten, dat ook Inderdaad op
zijn landgoed werd opgetrokken.
Maar van de door hem beloofde
authentieke documenten, waaruit de
Ossian-poëzie zou zijn voortgevloeid,
was in de nalatenschap niets te ont
dekken. Een fata morgana had ln de
wereldletterkunde een invloed uitge
oefend, zoals een werkelijk bestaan
de stroming nauwelijks had kunnen
bewerkstelligen.
Nadruk verboden
PétlUon.
