^Nieuwe Leidse Courant
Geen relatie
E.E.G. met
van de
Spanje
L
Ds. Bos
buiten zijn
boekje
Geen akkoord over
huurcompensatie
LANCH
n
Mislukte boycot Cuba
moet gestaakt worden
Op feestdagen
beperking
van snelheid
Gaat NVV aan politiek doen
IEMCO N.V.
Suriname in
verdrukking
CALEX
Commentaar
25
2E
a
a
Franz Josef: „Ik ben
de Spaanse koning
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
^Untvailigh gheblavaa
fflijo hert in leghenspoet"
Donderdag 26 maait 1964, 44ste jaargang
Veel bewolking
Veel bewolking met aanvankelijk
plaatselijk enige regen, morgen later op
de dag mogelijk enkele opklaringen.
Overwegend matige wind in hoofdzaak
tussen noordwest en noordoost. Aanhou-
(Zie ook pag. 11)
V.
3,3i, p.kw. 10,05
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
.J
SENATOR FULBRIGHT MEENT:
Is dit een Heiland naar mijn wens,
Een veeg en afgefolterd mens?
En kan dit zwartgeronnen bloed
Een balsem zijn voor mijn gemoed?
Toen heeft mijn ziel tot U geschreid
In grote godverlatenheid:
Heb met ons beiden medelij.
O, Heer, verlos Uzelf en mij
Toen doofdet Gij der zinnen schijn
Als lampen die niet nodig zijn.
En als een lauwe regen viel
Uw bloed in mijn verlepte ziel.
Toen zag ik, dwaze zwakkeling
De Heer, Die voor de hemel hing
Die al mijn zonden en mijn smart
Leed aan Zijn doodbekropen hart.
De boycot van Cuba is op een mis
lukking uitgelopen. De Amerikaanse
regering moet deze actie staken.
Niemand minder dan William Ful-
bright, de belangrijke voorzitter van
de senaatscommissie voor buiten
landse zaken, heeft dit gisteren in
de Amerikaanse senaat gezegd. Zelfs
een wereldboycot zou het bewind
Fidel Castro nog niet ten val
kunnen brengen, zolang de Sowjec-
unie goederen kan blijven aanvoe
ren. Een blokkade tegen Russische
schepen zou tot een oorlog met kern
wapens kunnen leiden.
Sprekende over de handel van Enge
land en andere landen op Cuba zei de
senator, dat men niet kan verhelen, dat
de boycotpolitiek van Amerika is mis
lukt. Fulbright is voorts van mening, dat
de Verenigde Staten bereid moeten zijn
tot onderhandelingen over herziening
van het verdrag over de Panamakanaal-
zonc „We moeten niet doen, alsof de
kwestie Panama een toetssteen zou zijn
voor de moed en de vastberadenheid van
de Verenigde Staten", aldus de senator,
wiens rede was getiteld: ,,Oude mythen
Spanje heeft geen schijn van kans
op associatie met de EEG. Dit is gis
teren gebleken in een bespreking in
de ministerraad van deze organisatie.
De Belgische minister Spaak zei, dat
het oneerlijk zou zijn, bij Spanje il
lusies te wekken die geen werkelijk
heid kunnen worden. Behalve Bel-
i waren ook Nederland, Luxem
burg en Italië tegen de associatie van
Spanje gekant.
Zowel Frankrijk als de Duitse bonds
republiek bepleitten de zaak van Spanje.
De Duitser Lahr lokte felle kritiek uLt
De goede ervaringen, in vorige jaren
igedaan met de invoering van een
im-snelheid gedurende bepaalde
leriodes, waarin een bijzonder druk ver
eer werd verwacht, hebben er toe ge
lid, dat, naast de in de laatste tijd op
bepaalde weggedeelten vastgestelde per
manente maximum-snelheden, geduren
de komende feestdagen een maxi-
i-snelheid zal worden vastgesteld
rijksweg 12 (Den Haag-Utrecht-
krnhem-Zevenaar-Duitse grens).
Met uitzondering van die weggedeel-
en. waarop reeds een permanente snel-
leidsbeperking bestaat, zal de maxi-
mum-snelheid op deze rijksweg wor-
ien vastgesteld op 100 km per uur, gel
dende van 8 tot 21 uur in de periodes
27 t/m 30 maart (Goede Vrijdag t/m
asdag). van 30 april t/m 3 mei.
Ï'op 7 mei (Hemelvaartsdag) en van 16
l/m 18 mei (Pinksterperiode-).
Het is te verwachten, dat op enkele
Jagen de drukte gedurende bepaalde
Jren weer zo groot zal worden, dat
snelheden van 100 km/u. uitgesloten
zullen zijn, doch het is duidelijk, dat de
jm-snelheid niet voor deze pe
rioden is ingesteld. De snelheidslimiet
s vastgesteld in het bijzonder voor de
ijdvakken liggende voor en na de pe
rioden waarin overbelasting optreedt.
van groot belang dat men zijn
snelheid aanpast aan die welke door het
grootste deel van de automobilisten
wordt aangehouden. Hierdoor wordt een
groot mogelijke gelijkmatigheid in
de afwikkeling van het verkeer verkre
gen. De kans op ongevallen wordt klei-
naarmate het aanital inhaalmanoeu
vres wordt beperkt
In
een
oogopslag
„Ieder moet geweten vrij
kunnen volgen" pag. 2
Weer Asjchanische opper
rabbijn in Israël pag. 2
Wie is de bemiddelaar op
Cyprus? pag. 9
Bonn-Moskou: slechter
pag. 9
Grevelingendam eind van
het jaar dicht pag. 11
Soekarno hatelijk tegen V.S.
pag. 11
Wat voor (en hoeveel) brood
eet u? pag. 11
Matzes voor Pesach
pag. 11.
Friesland gefilmd pag. 15
Sport pag. 17
(Van onze s
DE looncommissie
redactie)
de Stichting
van de Arbeid heeft zich gisteren
langdurig beraden over de vraag op
welke wijze en in hoeverre de huur-
erhoging die de regering per 1 juli
vil doorvoeren, eventueel in de lonen
moet worden gecompenseerd, doch zij
kon over dit vraagstuk nog geen over
eenstemming bereiken. Het beraad zal
de volgende week vrijdag in een extra
vergadering worden voortgezet.
Tijdens de besprekingen van giste-
n is gebleken dat de vertegenwoor
digers van het NVV zich krachtiger
verzetten tegen een huurverhoging dan
het NKV en het CNV. Daarbij spelen
politieke overwegingen stellig een rol.
Zoals bekend heeft de voorzitter van
de Partij van de Arbeid-fractie in de
Tweede Kamer, dr. A. Vondeling,
maandagavond verklaard dat zijn
fractie tegen zal stemmen als het wets
ontwerp-huurverhoging in behande
ling wordt genomen. Drs. D. Roemers,
de voorzitter van het NVV, maakt deel
de Partij van de Arbeid-frac-
tie.
volgens onze inlichtingen dan
ook niet uitgesloten dat het NW zich in
de Stichting van de Arbeid alsnog tegen
huurverhoging in 1964 zal verklaren, on
danks het feit dat de heer Roemers vorig
jaar na het bereiken van het loonak-
koord, heeft uitgesproken dat het NVV
zich (met het NKV en het CNV) niet
tegen een matige verhoging van de hu
ren zou verzetten, indien een volledige
compensatie in de lonen zou worden ver
kregen.
Moeilijke positie
Nu het wetsontwerp bij de Tweede Ka
mer is ingediend en de Party van de Ar
beid te kennen heeft gegeven alles in het
werk te zullen stellen om de huurverho
ging te voorkomen, schpnt ook het NVV
van gedachten veranderd te zijn. De ver
tegenwoordigers van deze vakcentrale
wensen vooralsnog wel te praten over
„compensatie voor het geval het wets
ontwerp onverhoopt toch mocht worden
aangenomen", doch zij zijn er kennelük
in eerste instantie op uit de andere vak
centrales mee te krijgen in een duide
lijke uitspraak tegen de huurverhoging.
Met name het NKV zou daardoor in
een moeilijke positie kunnen geraken te
meer omdat het wetsontwerp-huurver
hoging door de rooms-katholieke min
ter van volkshuisvesting drs. Bogaers,
ingediend. Ook een formulering bij e
akkoord over de huurcompensatie, waar
uit blijkt dat bijvoorbeeld alleen het
NW tegen de huurverhoging is. lijkt
voor het NKV niet erg aantrekkelijk.
Deze nieuwe moeilijkheden zullen er
waarschijnlijk in elk geval toe leiden dat
compensatie-akkoord in de Stichting
de Arbeid langer zal uitblijven dan
vorige week in kringen van vakbeweging
werkgevers nog werd gedacht „Het
kan nog best een aantal weken duren".
erklaarfie een zegsman ons gister
avond.
Intussen heeft de voorzitter van het
NVV. drs. D. Roemers, zich vanmiddag
duidelijk uitgesproken voor een vol
ledige huurcompensatie ook voor de
werknemers die een duurdere woning
hebben dan de huurders van de wo
ningwetwoningen. In een rede, gehou-
in de hoofdbestuursvergadering
het NVV zei hij, dat er een harde
strijd zal worden gevoerd voor deze
volledige compensatie.
Overigens zei hij de huurverhoging
op dit ogenblik onverstandig te vin
den.
In Karlsruhe is dinsdagavond officieel
bekendgemaakt dat de Westduitse poli-
Tin is geslaagd een groep spionnen
te ontmaskeren die voor oostelijke lan
den werkte.De leden van deze groep
•n speciaal voor sabotagedaden op
geleid.
Voor VOL-AUTOMATISCHE
WASMACHINES
A E.G. - IGNES - INDESIT -
ERRES - SIEMENS - BICO -
RONDO
O
van de zijde van Spaak, toen hij ver
klaarde dat het regime in Spanje steeds
liberaler wordt. „Ik zie daarvan geen
enkel teken. De jongste vonnissen zijn
daarvan zeker geen aanwijzing", aldus
Spaak. Het is naar zijn mening voor de
EEG onmogelijk, het huidige Spanje,
dat niet voldoet aan de democratische
beginselen, waarop de gemeenschap is
gebaseerd, te aanvaarden.
Spaak zal nu naar een formule zoe
ken voor een antwoord op de Spaanse
stap. De basis daarvan zal zijn, dat
associatie thans onaanvaardbaar is, maar
dat de EEG wel bereid is te spreken
over concrete vraagstukken, waarvoor
Spanje zich als gevolg van het bestaan
van de EEG ziet geplaatst. Van Neder
landse zijde werd naar aanleiding hier
van gesteld, dat daarbij van het begin af
duidelijk moet zijn, dat een dergelijk
gesprek onder de huidige omstandighe
den niet tot associatie zal kunnen leiden.
Fusie
Intussen neeft de ministerraad ook
geen overeenstemming kunnen bereiken
over de fusie van de uitvoerende orga
nen van de drie Europese gemeenschap
pen. Nederland verdedigt alleen het
standpunt dat het aantal leden van de
België wil wel met Nederland meegaan
en Luxemburg voelt wel wat voor vijf
tien leden, maar Frankrijk en Italië wil
len met negen volstaan Van Duitse zijde
Luchtmacht-stunt-
team op televisie
ond
(Van c
vanavi
>nze speciale verslaggever)
Morgen
Goede Vrijdag
en maandag
Ttceede Paasdag
zal de Nieuwe Leidse Courant
niet verschünen.
Vrijdag zullen onze bureaus
om 12 uur sluiten en maandag
zullen ze de gehele dag gesloten
Het Nederlandse luchtmacht-stuntteam
Whisky Four zal vanavond met al zijn
capriolen een uur lang op net televisie
scherm te zien zijn. De uitzending wordt
tegelijkertijd ook naar België gerelayeerd
Gedurende twee dagen i vijftig man
personeel vai de AVRO ,de NTS en de
PTT met filmopnamen op de vliegbasis
Woensdrecht bezig gewi -st, waar
stuntteam thuis hoort Ook honderd leden
van de luchtmacht hebben de helpende
hand geboden.
Van de grond af ei vanuit een helikop.
ter van de marine hebben vier camera':
het stuntwerk van Whi ky 1 jur geregi
streerd. In de wentelwiek evond ziel
neer dan een ton aan tv-apparatuur. De
oroduktie en de egit zijn in handen
Ger Roos, die vroeger straaljagerpiloot is
geweest.
De Gaulle niet
naar Rusland
De Franse minister van voorlichting.
Peyrefitte, heeft gisteren na een kabi
netszitting meegedeeld dat president De
Gaulle, met uitzondering van de aange
kondigde reis naar Latijns-Amerika, ab
soluut geen reisplannen koestert. Peyre
fitte deed deze mededeling in antwoord
op een vraag of de president nog bezoe
ken zou brengen aan Afrika en de Sow
jetunie.
Het vooraanstaande blad. France Soir,
weet daarentegen te melden, dat
Gaulle volgend jaar drie reizen
Afrika wil maken.
iieuwe realiteiten". Wat Zuid-Viet-
betreft, steunt hij de politiek van
de Amerikaanse regering, nl. het inten
siveren van de strijd tegen de
China
heeft men zich nog niet definitief uitge
laten. De mogelijkheid is niet uitgeslo
ten, dat meh van die kant komt met eer
compromis waarbij het aantal leden voo
een overgangsperiode op veertien wordt
gesteld. Frankrijk bleef zich ook ver
zetten tegen uitbreiding van de bevoegd
heden vart en het invoeren van directe
verkiezingen voor het Europees parle-
Fulbright zei het ook buitengewoon
nuttig te vinden, dat Amerika soepeler
wordt in zijn benadering van het vraag
stuk rood China. Hij pleitte niet voor
erkenning van dit land. noch voor toe
treding er van tot de Verenigde Naties,
maar zei: „Het is niet onmogelijk, dat
onze betrekkingen met communistisch
China te zijner tijd zullen veranderen, zt
niet tot een vriendschappelijke verhou
ding dan misschien tot een concurrerend
naast elkaar staan. De senator steunt het
standpunt van de vroegere onderminis
ter Roger Hilsman, die heeft voorgesteld,
de deur open te houden voor de moge
lijkheid tot verbetering van de betrek
kingen met Peking.
Tweede maal
Het is de tweede maal in de afgelopen
weken, dat een vooraanstaand partijge
noot van president Johnson zich tegen
de buitenlandse politiek van de Ameri
kaanse regering heeft uitgesproken. Mike
Mansfield, de „meerderheidsleider" in d(
Senaat stelde nog onlangs een bestude
ring voor van de mogelijkheid tot neutra
liseren van Vietnam. Over de toespraak
van Fulbright was niet van tevorer
functionarissen van het Witte Huis of het
ministerie van buitenlandse zaken ge
sproken.
Een republikeins Congreslid verklaar
de, dat de rede „het eerste wapen var
de regering is in een campagne om zich
zo pijnloos mogelijk los te maken u;
moeras van blunders in de buitenlandse
politiek van de afgelopen drie jaren'
Polen heeft reisbeperkingen opgelegd
aan de leden van de Amerikaanse
bassade in Warschau. De maatregel
een reactie op soortgelijke beperkingen
Poolse vertegenwoordigers ii
Verenigde Staten.
Suriname
Het parlement heeft gisteren princi
pieel een absolute bescherming van de
boeren in de gemeenschap geëist en ver
klaard, dat de Europese boer ook tegen
de invoer uit de geassocieerde landen
moet worden beschermd. Als de minister
raad van de EEG dit advies zou volgen,
zou de Surinaamse rijst, die voornamelijk
in de Beneluxlanden en Duitsland wordt
ingevoerd, door de Italiaanse rijst wor
den teruggedrongen De Nederlandse af
gevaardigden verzetten zich echter te
vergeefs. Zij zijn ook bevreesd, dat de
rijstregeling een precedent zal scheppen
voor andere, veel belangrijker landbouw-
produkten.
Official dealer Leiden e.o.
Minister Luns heeft de Keukenhof
geopend, die „fleuriger is dan de
doorsnee internationale keukens
zoals - hij zei. Onder toezicht van
Jacobn van Beieren brachten na de
plechtigheid een aantal „paashaas
jes" hem een zanghulde, die hij
verrast lachend in ontvangst nam.
(Verslag elders in dit blad.)
QP HAAR WIJZE weerspiegelt de
krant de menselijke onvolkomen
heid. Men leest er in van rampen,
van oorlogen en dreigingen van oor
log. Men leest erin de kleinere ver
drietelijkheden die voor de betrok
kenen nochtans zo wezenlijk zijn.
Welke zin, welke betekenis, heeft
het om dit alles te „verslaan"? Zal
men er wijzer van worden? Bedoelt
de krant alleen de nieuwsgierigheid
of, in een gunstiger geval, de weel
gierigheid te bevredigen? Of zou het
misschien zo kunnen zijn, dat al dit
gebeuren, groter en kleiner, de vraag
te wezenlijker maakt naar dc zin
zelf van he* leven, naar de beteke
nis van ons mensenbestaan, wil men:
naar de eigenlijke achtergrond van
alle nieuws?
Morgen is het weer Goede Vrijdag.
Het lijkt ook dit Jaar een dag als
alle andere. Minder dan andere ker
kelijke dagen heeft hij ook naar het
uiterlijk een eigen karakter. Zeker,
de krant verschijnt niet En 's avonds
gaan we naar de kerk. Maar er wordt
op deze dag ook ve«' doorgewerkt
En 'och Is hij anders. Zo anders, dat
hij in staat is ook alle andere dagen
van het jaar anders te maken. Hij
is in staat, aan ons leven een andere
kleur te geven. Want hier wordt in
derdaad iets van de achtergrond ge
toond en komt er iets van de zin
en de betekenis van het mensenle
ven naar voren.
Eens is op deze dag de Zoon van God
gestorven. Hij had op dezelfde aarde
geleefd als wij. Hij had hetzelfde
voedsel gegeten, was gegaan langs
straten en wegen als ook wij volgen
Het kruis dat hij droeg was van het
hout als van onze tafel en onze stoel.
De tekortkomingen waarvoor hij
boet'e, waarvoor hij zelfs in de dood
ging. waren die waarmee wij het
nog te kwaad hebben alsof er niet
reeds lang een oplossing voor was
bereikt.
Eigenlijk worden wij zo in beslag
genomen door onze problemen en
probleempjes, dat we onvoldoende
beseffen dat ze in feite niet meer
behoorden te bestaan. Misschien is
ook de krant daaraan wel schuldig,
tenzij zij bereid is, de aandacht niet
te concentreren op zichzelf en op
haar inhoud aan grotere en kleinere
gebeurtenissen, maar die aandacht
ook af te leiden van zichzelf en door
te leiden naar waar de zin en de
betekenis van het leven liggen.
Uitzicht na inzicht.
Minister De Jong:
De hoofdlegerpredikant, ds. B. A-
Bos. heeft met zijn aanwijzingen aan
de legerpredikanten om de humanis
tische raadslieden niet tegemoet te
komen ten aanzien van het gebruik
van ruimten en om er nauwkeurig op
toe te zien, dat deze raadslieden ner
gens de grenzen van hun bevoegdhe
den overschrijden, een terrein betre
den waarop hij geen bevoegdheid
heeft.
De minister van defensie, P. J. S. de
Jong. heeft dit meegedeeld in antwoord
op schriftelijke vragen van het lid van
de Eerste Kamer, de heer Thomassen
(soc Hij zegt in zijn antwoord dat hy
de aanwijzingen onjuist acht en dat hü
dit de legerpredikant heeft meegedeeld
Wat de brief betreft, die de hoofd
legerpredikant over de boodschap van
het humanisme heeft geschreven aan de
in werkelijke dienst zijnde legerpredi
kanten. meent de minister, dat ds. Bos
de vrijheid heeft over een dergelijk
onderwerp een brief aan de predikanten
te richten. De bewindsman meent bui
ten deze kwestie te moeten blijven en
hierover geen oordeel te moeten geven.
In deze brief komt de volgende pas
sage voor: „hier worden metterdaad
stenen voor brood gegeven. Het is in
zyn armoede bovendien anti-evangelisch
en het meest troosteloze getuigenis dat
gegeven kan worden.
Dit is volgens minister De Jongs ant
woord een uiting van de godsdienstige
overtuiging van de hoofdlegerpredikant,
deze overtuiging heeft ds. Bos op ver
zoek van enige legerpredikanten uitge
sproken.
klassewagens
bel voor proefrit
1
j
Habsburg contra Bourbon-Parma
99
DE Oostenrijkse aartshertog Franz
Joset Karl von Habsburg heelt
gisteren verklaard, kennelijk naar
aanleiding van dc publikaties na het
bekend worden van de verloving
van prinses Irene, dat hij dc wettige
koning van Spanje is en dat hij «1e
aanspraken van don Carlos op de
Spaanse troon bestrijdt.
Hij verklaarde verder dat Hugo
Carlos geen wettige aanspraken kan
laten gelden op de titel hertog van
Madrid noch op de naam Carlos, die
onwettig toegevoegd zou zijn aan het
geboortebewijs van Hugo, twee jaar
geleden in Parijs. Deze Habsburg ver
klaarde verder, dat zijn carlistische
partij „de grootste en sterkste in
Spanje is met afdelingen in alle pro
vincies. De groep van Xavier bestaat
alleen maar in de provincie Navarra".
Een woordvoerder van de familie
Bourbon Parma heeft naar aanleiding
van deze berichten niet ontkend dat
Franz Josef Karl von Habsburg rechten
op de Spaanse troon kan doen gelden,
maar .hij is slechts een van de vele
Spaanse troonpretendenten". De Spaanse
regering heeft geen enkele aanspraak
formeel erkend, aldus de woordvoerder,
