Nieuwe Leidlse Coimraiiit
Huurcompensatie: al
spoedig akkoord?
/^i
Oe
Thant houdt YN-macht
onder zijn eigen bevel
Stinkende
moet verdwijnen
fabriek
Kans op compromis gestegen
Engelsen nog
niet gerust
Groothertogin Charlotte
legt haar ambt neer
CALEX
Commentaren
Meer
bouw
kansen
zonder
voor
steun
Kotabaroe wordt nu
Soekarnapoera
Pkvctovr. f. WEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. WEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
„Stantvaitigh M gheblevM
mtjn hert in teghenspoet"
Tfuinii (Ha a art 1964, 52*tc jaargang
W eersomslag
Zwaar bewolkt met tijdelijk regen.
Aanvankelijk matige, aan de kust krach
tige zuidoostelijke wind en koud. Daar
na wind ruimend naar zuidelijke rich
tingen en stijging van temperatuur. Van
nacht geen vorst meer.
Zie verder pagina 9
Abonnementsprijzen p.w. f 0,78,
3,34, p.kw. 10,05
Klachtendiönst bezorging 18.00—19.00
(Van onze sociaal-economische redactie)
N AAR WIJ vernemen is het niet uitgesloten, dat de Stichting van de Ar
beid ireeids ide volgende week een akkoord zal bereiken over de loon-
compensatie voor de huurverhoging, die de regering, zoals wij gisteren
meldden, 1 juli a.s. wil doorvoeren. Woensdagmorgen komt de looncom-
misSie van de stichting bijeen om te proberen tot een compromis tussen
werkgevers en werknemers te komen. De kansen op een vrij snelle over-
i eenkomst worden thans heel wat gunstiger beoordeeld dan in oktober, toen
de huurverhoging, het minimum-loon en de bouwvakionen de enige nog
onopgeloste problemen waren in het loonakkoord-1964.
uiteindelijk verschillend doorwerkt in
verband met huurhoogte en inkomen.
De technische aspecten van de verschil
lende compensatiemogelijkheden zijn in-
1 middels reeds van alle kanten onder de
I Zowiel over het minimum-inkomen
!als over de bouwvakionen werd inmid
dels overeenstemming bereikt
het zich laat aanzien zijn de
versorganisaties noch de vakcentrales
du nog geporteerd voor een „gevecht
op leven en dood" over de grootte van
de komende huurverhoging en de om
vang van de looncompsnsatie, temeer
niet. omdat nog geen duidelijke lijnen
I getrokken kunnen worden met betrek
king tot de uitkomst van de huidige,
I ietwat verwarde loon- en prijssituatie.
Een gunstige omstandigheid in dit ver-
i band is ook dat de huurverhogings
plannen van de regering voor beide
partijen wel aanvaardbaar zijn.
„Niet meer dan 1 pet.
Zoals bekend verlangden de werkge
versorganisaties nog vorig jaar een huur
verhoging van 15 a 20 procent, terwijl de
vakcentrales zich tégen een huurstijging
in 1964 uitspraken. In een later stadium
van de onderhandelingen gal de vakbe-
1 weging te kennen geen overwegende be
zwaren meer tegen een geringe huurver-
hoging in 1964 te hebben, mits zij vol
ledig door een compensatie in de loon-
sfeer zou worden opgevangen. In het
stichtingsakkoord kwam het ten slotte
tot het volgende compromis: „Over de
wenselijkheid van een huurverhoging in
1964 zijn de partijen in de Stichting van
de Arbeid het niet eens geworden. Mocht
op voorstel van de regering door de Sta
ten Generaal worden besloten tot een
huurverhoging in de loop van 1964 dan
gaat de stichting er van uit dat deze huur
verhoging, alsmede het effect van even
tuele verdere regeringsmaatregelen, zo
danig zullen zijn dat bij een volledige
compensatie de loonstijging niet meer dan
1 procent zal bedragen".
In het thans bij de Tweede Kamer inge
diende wetsontwerp is kennelijk aan dit
compromis tegemoet gekomen, aangezien
de voorgestelde huurverhoging beperkt
blijft tot 10 procent voor de gemeente-
klassen 1 en 2 en tot 12,5 procent voor de
overige gemeenten.
Tussen 1,5 en 2 pet.
Niettemin staat vast, dat een
looncompensatie van 1 procent on
voldoende zal zijn, om deze huur
verhoging over de gehele linie „op
te vangen". Uitgaande van een
volledige compensatie zou 1 pro
cent slechts een huurstijging van
5 a 6 procent kunnen dekken.
Zou de thans aangekondigde ge
differentieerde huurverhoging ge
heel moeten worden opgevangen
dan zou daarmee, zo vernamen
wij, een loonstijging gemoeid zijn
die ligt tussen 1,5 en 2 procent.
Zou de compensatie echter worden ver-
nd in de vorm van een „bijslag", dan
i met ruim 1 procent kunnen worden
volstaan. Voorts wordt gespeeld met de
gedachte van een gedifferentieerde loon
compensatie, omdat elke huurverhoging
Neem geen risico...verf met
De verf met flexabiliteit'
'extra speling voor de doe-het-zelver
In één
oogopslag
De kerken, de AR en CH
pag. 2
Palaver 64 op Hemelvaarts
dag pag. 2
Zijn er Belgen of niet?
pag. 5
Johnson vraagt miljard min
der pag. 5
J.V.P. in Kameroen pag. 7
Oostpriesterhulp: slaven ko
pen? pag. 9
Zo wordt het luistergeld be
steed pag. 9
Inflatie bij EEG erger
pag. 11
Zilveren broodmand
pag. 17
loep genomen door
deskundigen, die de Stichting van de
Arbeid al geruime tijd geleden heeft ge
vormd. Nu de plannen van de regering
op tafel liggen werkt deze
spoed aan haar eindrapport, dat,
Hoogstandje
Tijdens de St. Patrick's duy-
parade, die deze week in New York
werd gehouden had niemand zo'n
goed overzicht als deze glazenwas
ser, die hoog boven de Fifth
Avenue zijn werk deed op de 36ste
etage van het International' Buil
ding in Rockefeller Center. Een
letterlijk hoogstaand man, deze
glazenwasser
ter ore kwam, nog deze week of anders
in elk geval begin volgende week gereed
moet zijn, omdat de stichting wil pro
beren zo snel mogelijk spijkers met kop
pen te slaan.
Dat is trouwens ook wel nodig, want
aangenomen moet worden dat het wets-
ontwerp betreffende de huurverhoging
pas door de Tweede Kamer in openbare
behandeling zal worden genomen nadat
het bedrijfsleven over de looncompensatie
een basis van overeenstemming heeft be
reikt.
Géén hulpverlening aan Makarios
President Makarios heeft het m'.s,
als hij meent de VN-vredesmacht op
Cyprus naar zijn hand te kunnen
zetten. Want secretaris-generaal Os
Thant zal zelf het mandaat van het
O <3
O
V.N.-legertje vaststellen en slechts
aan de Veiligheidsraad tekst en uit
leg geven. Hij heeft reeds doen we
ten, tot „geen enkel handeltje be
reid te zijn".
Bovendien heeft hij bepaald, dat de
termijn van drie maanden, die de V.N.-
troepen op Cyprus kunnen doorbrengen,
pas zal beginnen, als de vredesmacht
„operationeel' is. Aangezien er nog i
400 Canadezen zijn gearriveerd ei
Zweedse, Finse en andere troepen nog
op zich laten wachten, kan dit laatste
nog wel even duren.
In de omgeving van aartsbisschop
Makarios kon men de laatste weken de
mening horen verkondigen, dat de V.N.-
troepen slechts bedoeld waren on
president te helpen bij het herstellen
van de orde, „in de zin waarin dit hem
voor de geest staat". Dit zou in feite
zijn neergekomen op het ontwapenen
van de Turkse minderheid, die
verdeling van het eiland zou streven.
Hoewel dit niet het geval zal zijn, maakt
men zich in Turkse kringen toch wel
bezorgd over de mogelijkheid, dat de
V.N.-leiding de ongeregelde benden, die
deze maand bij de politietroepen van
Makarios zijn ingelijfd, als legaal zal
beschouwen.
In Engeland is men ongerust over
de traagheid, waarmee de V-N.-macht
tot stand komt. Zoals gemeld wil Oe
Thant de helft van de Britse strijd
krachten op Cyprus in de vredes
macht van de VN. inlijven. Voordat
dit kan gebeuren wil de Britse rege
ring echter precies weten, of de V.N.-
troepen straks het recht zullen krij
gen, genoemde ongeregelde benden
(ook Turkse! te ontwapenen, zelfs
De tunnel onder de grote Sint-
Bernhardpas, Europa's eerste tun
nel voor wegverkeer onder de
Alpen is vandaag officieel geopend.
Aan deze tunnel van bijna zes
kilometer hebben 1500 Italiaanse
en Zwitserse arbeiders gewerkt.
Bij arbeidsongevallen kwamen 17
mensen om het leven. Gisteren
maakte een auto met genodigden
een eerste tocht onder de Alpen.
wanneer de Griekse „ongeregelde
troepen" deel uitmaken van de politie
van Makarios.
Ook Ierland heeft een voorwaarde ge
steld: het wil slechts troepen leveren als
vaststaat, dat Engeland, Griekenland en
Cyprus niet op het eiland tussenbeide
komen, zolang de vredesmacht van de
V.N. daar nog is.
Intussen heeft Brazilië laten weten, i
dat het 260 mariniers voor de V.N.-
macht op Cyprus zal afstaan. West-
Duitsland zal een half miljoen dollar
aan de V.N. overmaken en Oostenrijk
biedt een veldhospitaal aan. Nieuw-
Zeeland kan geen troepen zenden, i
levert een financiële bijdrage.
GROOTHERTOGIN CHARLOTTE
Nieuw pand van
zes miljoen
W/EGENS het verspreiden van een
voor de naaste omgeving on
dragelijke stank en wegens hinder
lijke eigenschappen, o.a. het ver
ontreinigen van het slootwater, zal
fonkelnieuwe fabriek van de
Naarden Chemie in Wormerveer, die
zes miljoen gulden heeft gekost,
moeten worden stilgelegd.
De fabriek, een installatie voor de
gefractioneerde destillatie van tallolie,
verspreidt een stank, die voor de om
wonenden niet te harden is en verder
in een groot deel van deze 14.500 inwo
ners tellende gemeente hinder veroor
zaakt. Niet alleen voor de inwoners
maar ook voor andere industrieën, met
name de fabrieken van eetbare waar
Deze fabrieken hadden erover ge
klaagd. dat hun produkten naar di
fabrieksstank gingen ruiken.
B. en W. van Wormerveer. die gisteren
hun beslissing hebben genomen, hebben
bepaald, dat de fabriek met ingang
21 maart 1964 moet worden gesloten,
dat zij in werking is met onduldbare
hinder voor de omgeving en in verband
niet-naleving van de in de vergun
ning gestelde voorwaarden". Wat dit laat
ste betreft wordt o.a. gedoeld op het feit,
dat de fabriek afvalstoffen loost op een
sloot, waardoor het water in de gemeente
wordt verontreinigd.
Proefdraaien
Toen de fabriek zou worden gebouwd,
as gezegd, dat niemand er enigerlei
hinder van zou ondervinden. Men zou
het bestaan van de fabriek niet opmer
ken, zo werd toegezegd. Omstreeks medio
1963 werd met de bouw van de fabriek
een aanvang gemaakt. Sedert drie weken
laat de onderneming de installatie proef
draaien.
it is overigens niet te verwachten, dat
de directie van de Naarden Chemie zich
zonder meer neerlegt bij dit besluit van
B. en W. van Wormerveer. Om te begin
nen zal zij vandaag een gesprek hebben
met de burgemeester. En verder staat
haar. naar zij ons mededeelde, nog de
weg open van een beroep bij de Kroon.
-SLflS-
+SR Fl-
O'lala Cl MIIIII Ij
Official dealer Leiden e.'o.
f Advertentie)
VERFHANDEL
OEGSTGEEST
KEMPENAERSTR 71
TELEFOON 50105
Groothertogin Charlotte vau
Luxemburg heeft de Luxemburgss
regering gisteravond ki kennis ge
steld van haar wens af te treden, zo
heeft een zegsman uit paleiskringen
vanmorgen bekendgemaakt. Haar
oudste zoon, prins Jean trad reeds
geruime tijd als zijn moeders stad
houder op.
De Groothertogin heeft woensdag
premier Pierre Wenner en regerings
leden ontvangen en haar besluit mee
gedeeld. Verwacht wordt dat zij
zal aftreden vóór 7 juni, de dag waar
op algemene verkiezingen worden ge-
„Maleisië verpletteren'"
Oudste dochter
Soekarno wil
meevechten
De oudste dochter van presi
dent Soekarno Megawati Soe-
jarnopoetra, heeft gehoor gege
ven aan de oproep van haar va
der en zich als vrijwilliger ge
meld om „Meleisië" te verplet
teren". Haar voorbeeld werd
door haar klasgenoten gevolgd.
Na de rede van de Indonesi
sche president van maandag
zijn woensdag in Djakarta
vrachtauto's vol vrijwilligers
aangekomen om zich te laten in
schrijven. Het hoofdkwartier
van het nationale front kreeg
een telegram uit Zuid-Sumatra,
waarin gemeld werd dat 950.000
jongelui zich hebben opgegeven
om een jeugdregiment te vor-
houden. De premier zal de Luxem
burgse Kamer van afgevaardigden
een van de komende dagen van het
besluit van de Groothertogin op de
hoogte brengen, aldus de zegslieden.
De Groothertogin, die thans 68 jaar is,
kwam in 1919 aan de regering, als op
volgster van haar zuster Marie Adelande,
die moest aftreden wegens haar wel
willende houding jegens de Duitsers in
de eerste wereldoorlog.
De Groothertogin is gehuwd met prins
Felix van Bourbon Paxma, oom van don
Carlos, verloofde van prinses Irene.
Prins Jean, die zijn moeder zal op
volgen. is 43 jaar. Hij is gehuwd met
prinses Josephine Charlotte van België,
met wie hij vijf kinderen heeft. Sinds
1961 is de erfgroothertog stadhouder, in
welk ambt hij zijn moeder veel waar
neemt.
Prof. Linschoten
(39) overleden
Prof. dr. J. Linschoten, hoogleraar in
de experimentele algemene psychologie
aan de rijksuniversiteit te Utrecht, is
dinsdag plotseling overleden. Prof. Lin
schoten werd in 1925 te Utrecht geboren.
ticale prijsbinding in volle hevigheid
ontbrand. De industrie, alsmede de
groothandel en de middenstand zijn
eendrachtig in het geweer gekomen
tegen het voornemen van de regering
om zowel de collectieve als de indivi
duele vormen van verticale prijsbin
ding met verbodsmaatregelen te
treffen.
De scherpe kritiek, die van deze zijde
de laatste weken op de plannen van
minister Andriessen en staatssecre
taris Bakker is uitgeoefend, is voor
een deel zeker gerechtvaardigd. We
behoeven slechts te wijzen op de on
bevredigende wijze waarop van over-
heidszijde het overleg daarover met
het betrokken bedrijfleven wordt
gevoerd.
In haar algemeenheid echter lijkt
ons de kritiek bepaald nog wat voor
barig. Zij wordt kennelijk voor een
niet onbelangrijk deel ingegeven door
de vrees voor mógelijke maatre
gelen. Immers, het is nog volkomen
onduidelijk welke branches en wel
ke artikelen door een verbod van
door de fabrikant bepaalde verkoop
prijzen zullen worden getroffen.
Met name de middenstand gaat uit
van de veronderstelling dat liet in
de bedoeling van de bewindslieden
van economische zaken zou liggen om
uiteindelijk te komen tot een verbod
van alle verticale prijsbindingen
doch dit staat geenszins vast. Staats
secretaris Bakker heeft verklaard
dat slechts zal worden opgetreden
tegen ongezonde prijsbindingen en
hij heeft er geen twijfel over laten
bestaan dat overwegingen van con-
eurrentie-mogelijkheid daarbij een
belangrijke rol zullen spelen. Veel
van de thans heersende ongerustheid
bij de ondernemers komt overigens
zeker voort uit de geheimzinnigheid,
die de overheid te dien aanzien be
tracht.
Verticale prijsbindingen hebben on
getwijfeld vele voordelen, waarvan
met name wel genoemd mag worden
het houvast dat ze de consument in
een praktisch onoverzichtelijke scala
van prijzen bieden. Zo gauw daarbij
echter de concurentic (het hart van
alle gezonde handel) opzettelijk
wordt uitgeschakeld, wordt een ge
vaarlijke weg betreden, omdat dan
de mogelijkheden voor het grijpen
liggen om de prijzen onnodig hoog
op te schroeven.
Als de overheid erin zou slagen der
gelijk gebruik doeltreffend tegen te
gaan, is er geen vuiltje aan de luclit.
Dat daarbij niet „in het wilde weg",
niaar zeer voorzichtig en weloverwo
gen te werk moet worden gegaan,
lijkt ons zo vanzelfsprekend, dat wij
ons niet kunnen voorstellen dht de
regering daarvan niet evenzeer over
tuigd zou zijn.
TAE omroepverenigingen, zo schre-
ven wc gisteren reeds, kunnen
rustig wat meer openheid betrach
ten. We leven met z'n allen nu een
maal in een tijd die onder meer door
openheid wordt gekenmerkt. Die
openheid is een normaal verschijn
sel en dan valt het te sterker op
wanneer er gebieden zijn ten aan
zien waarvan de betrachting ervan
te wensen overlaat. Dat roept dan
weerstanden op, die vaak in het ge
heel niet nodig zijn.
De omroepverenigingen en wij
verheugen er ons over zijn diep
genoeg in ons volk geworteld. Zij
vormen een bestel dat wij, zeker
voor een geestelijk geschakeerd volk
als he* onze, nog altijd het beste ach
ten. Men heeft er hier en daar wel
zijn kritiek op en ook kritiek behoort
op haar waarde te worden beoor
deeld, maar wat ons in plaats van
liet bestaande bestel wordt aangebo
den is voorlopig alleen maar minder.
Bij de fouten die ook zij zeker maken
kunnen de omroepen de toets der
vergelijking doors'^aan.
Maar waarom dan ook niet meer
openheid beoefend? Het maakt de
verdediging van het bestel doeltref
fender, het geeft minder reden tot ge-
irritteerdlieid. Het zal integendeel tot
oog kunnen openen voor de toewij
ding en offerbereidheid die in deze
voor ons volk zo belangrijke tak van
arbeid zijn gestoken.
Wij hebben de overtuiging dat het
ervan komen moet. Wij hebben bo
vendien de verwachting dat het er
toe komen zal.
De minister van volkshuisvesting
en bouwnijverheid, drs. P. C. W. M.
Bogaers, zal als de omstandighedi
daartoe aanleiding geven, toestaan
dat op korte termijn goedkeuring
FLEXA-Dealer
Fa. H. Schutte Zn
FLEXA verkrijgbaar bij
I Nieuwe Rijn 49.
LTET officiële Indonesische persbureau Aniara heeft gemeld dat de hoofdstad
van voormalig Nederlands Nieuw-Guinea (West-Irian) voortaan Soekar
napoera zal lieten. Hollandia werd na de overdracht op 1 mei 1963 van Nieuw-
Gulnea aan Indonesië omgedoopt in Kotabaroe, met ingang van 1 mei wordt
de nieuwe naam gevoerd. Kolonel Soetjipto, minister voor West-Irian, zei dat
de naam Kotabaroe „door buitenlanders" was gegeven en dat bovendien ver
scheidene plaalsen in Indonesië die naam dragen.
De Tsjechische ambassadeur in Djakarta, Emil Palek, lieeft dinsdag met
de derde vice-premier Tsjaeroel Salen gesproken over de mogelijkheid van
deelneming van Tsjechoslowakije aan de ontwikkeling van West-Irian. Tsjeeho-
slowakije heeft reeds drieduizend elektromotoren en materiaal voor wegen
bouw geleverd. Het heeft ook 4460 spoorwagens naar Indonesië gezonden.
wordt verleend voor de bouw van
een bescheiden aantal woningen bo
ven het thans verstrekte contingenf.
Het gaat hier met name om wonin
gen in de ongesubsidieerde sector.
De minister meent, dat het niet op zijn
weg ligt alle aannemers volledig van
werk te voorzien dan wel de acquisitie
van hen over te nemen. Op het terrein
van het inschakelen van onbenutte bouw
capaciteit zullen waarschijnlijk ook re
sultaten kunnen worden geboekt door
het geven van meer „speelruimte" in de
ongesubsidieerde sector, uiteraard voor
zover het gaat om vormen van woning
bouw, die de sociale woningbouw veran
deren en mits dc voortgang van de ge
subsidieerde woningbouw niet in het ge
drang komt. Voor zover de maatregelen
niet voldoende effect mochten sorteren,
is de minister bereid in de loop van dit
jaar de mogelijkheid te openen om. uiter
aard onder voorbehoud, rijksgoedkeuring
te verlenen voor de bouw van ongesub
sidieerde woningen boven het thans aan
de provincies toegekende contingent,
(Voor vervolg zie pag. 9)