,Wie is bang...?", voorbij
the point of no return
Toeslagregeling op
de lange baan
Geen vorst
AEG
Verkoop van sigaretten
nam in 1963 nog toe
Puzzelhoek
Zwanen van de Theems
vanavond on de buis
Massale boycot van
Zuidafrikaans fruit
9
DONDERDAG 12 MAART 1964
HET stuk van Edward Albee „Wie
is bang voor Virgina Woölf?",
dat zaterdag zijn Nederlandse pre
mière in Amsterdam beleefde, is gis
teravond reeds naar Den Haag ge
komen. De Kon. Schouwburg was
stampvol, want het stuk heeft de
roep te zijn het tot nu toe beste stuk
uit de reeks keiharde Amerikaanse
stukken, waarin geen blad voor de
mond genomen wordt en het ont
leedmes diep in het wezen van de
mens wordt gezet. Er wordt niets
verbloemd en niets verzacht.
De titel is een soort cynisch eerbe
toon aan de nagedachtenis van de En
gelse schrijfster Virginia Woolf, die
vele romans geschreven heeft over
lang niet fraaie universitaire wereld,
de cercle van proffen onder elkaar.
Dit stuk speelt ook in universitair
milieu. De dochter van de rector-mag-
nificus is getrouwd met een professor
in de geschiedenis. Het is een egocen
trisch, drankzuchtig, obsceen wezen,
dat niets liever doet dan haar 6 jaar
jongere man te treiteren op leven en
dood. Speciaal te vernederen in bijzijn
van anderen. Zij is 52 en hij 46. Het
span is aan elkaar gewaagd, want hij
weet haar goed van katoen te geven.
Hun huwelijk vullen zij met een gees
telijk sadisme. Hun wederzijds kwellen
en vernederen is tot een tweede natuur
geworden. Zij hebben zelfs een bepaald
systeem er in gevonden: spelletjes van
treiterij, waaraan zij hun gasten willens
of onwillens in meeslepen.
Deze zaterdagnacht hebben zij
universiteitsavondje een nieuwe' docent
met zijn vrouw op bezoek: een 28-ja-
rige prof. in de biologie en zijn 26-jari-
ge onbenullige vrouw. De jonge men
sen worden meegesleept in de door al
cohol aangevuurde ruzie. Het zijn de
1 onvoorbereide toehoorders tegen wie dt
1 ten dode gaande strijd wordt uitge
schreeuwd. De kwellingen bereiken hun
hoogtepunt. De vrouw gaat ditmaal
echter te ver. Niet doordat
i apartje in bed heeft met de jonge
I prof., maar doordat zij spreekt
i haar zoon. Ja, zelfs suggereert
haar man wel eens niet de vader
j kunnen zijn.
Nu is het. echtpaar kinderloos en
ze zoon is een wenszoon. Hij bestaat
alleen in hun onderlinge verbeelding.
Reeds 21 jaar lang. Morgen zal hij ja
rig zijn en weer thuiskomen. In hun
twistgesprekken gebruiken zij beurte-
lings hun zoon om elkaar nog dieper
I te krenken. Maar er is één
komst: tegen derden zullen zij nooit
j over hun zoon spreken, want bij al hun
ruzies is hij toch hun beider gemeen
schappelijk bezit
Deze afspraak is nu door de vrouw
J?EN oceaandepressie heeft zijn
vloed uitgebreid over Engeland
Frankrijk en het westelijk deel van de
Middellandse zee.
Tegelijkertijd is de luchtdruk in Scan
dinavië belangrijk gestegenzodat daar
een hogedrukgebied tot ontwikkeling
kwam, dat vanochte:.' nog steeds in
betekenis toenam. Door deze ontwik
kelingen wakkerde de win1 in onze
omgeving aan en werd de mist overal
1 verdreven. Bovendien had de sterkere
I tvind tot gevolg dt- het in de afgelo-
I peil nacht slechts enkele graden heeft
gevroren. In de komende nacht en ocli-
I tend zal de oostelijke wind blijven
I doorstaan. De uit Duitsland aanstro
mende lucht is niet koud, zodat het ko-
mende nacht waarschijnlijk nergens
i meer zal vriezer.. De genoemde depres-
sie-aktiviteit heeft tot gevolg dat een
oceaanfront dichter bij ons land komt
I te liggen. Er komt daardoor wat meer
bewolking, maar de regenkansen wor
den niet groot.
ZON EN MAAN
Vrijdag 13 maart: zon "op, 6.59, onder
I 18.41; maan op, 7.17, onder 17.51. Zaterdag
14 maart: Nieuwe maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
I Temper.
Station
Wecrs-
gcsteldh.
ïi Is eS a« z3
De Bilt
Twente
Eindhoven
Zd.-Limb.
Wenen0
Innsbruck
Lissabon regenbui
Amerikaans stuk
harbaarser dan
oude Griekse
tragedie
geschonden en daarom besluit de man
de zoon te laten sterven. Zogenaamd
heeft een telegram zijn dood gemeld.
De boodschap is dodelijk voor de
vrouw. Zij die nimmer „bang was ge
weest voor Virginia Woolf', omdat zij
niets en niemand bang was, is
de dood van de zoon werkelijk
bang geworden. Hun gemeenschappelij
ke illusie, het enige wat hen nog ver
bond, de pleisterplaats in hun twisten,
door de man doodverklaard. Er is
geen illusie meer waarvan men in de
schaarse ogenblikken van vrede kon
dromen. Er is geen toekomst meer. Er
alleen nog maar de alcohol en de
wederzijdse pijniging.
Hun eeuwige twist is „the point of no
return" gepasseerd. Zij hebben elkan
der. wederzijds en volkomen vernield,
geestelijk kapot gemaakt. Zelfs de
droom is vernietigd Hun eeuwige
twist heeft pathologische proporties aan
genomen, is voor eeuwig onherstelbaar.
Een vreselijk stuk, vol obsceniteiten
aarom velen in de zaal aanvankelijk
nog lachen konden. Stom, puberaal ge
grinnik, maar aan het eind lacht
niemand meer.
De Nederlandse Comedie heeft de
vertaling van G. K. van het Reve,
(uitgekomen bij G. van Ditmar. Amster
dam) afgezwakt. De ergste obscenitei
ten zijn er in de opvoering uitgekruist,
evenals vele vloeken, hoewel er nog ve
le zijn blijven staan. Men heeft terecht
verondersteld, dat het publiek niet zul
ke taaie zenuwen had, als deze volleer
de meesters in een satanisch sadisme
als het hooggeleerde echtpaar.
In de regie van Henk Rigters en met
spel van Ank van der Moer en Hans
Bentz van den Berg als het treiterende
echtpaar en Femke Boersma en Hans
Boswinkel als de bezoekers is dit to
neeltechnisch een onvoorstelbare top
prestatie geworden. Maar een stuk dat
in zijn totale vernietiging de meest
barbaarse Griekse tragedie overtreft
De Griekse tragedieschrijvers leefden
vóór Christus, maar dit stuk is ten vol
le een stuk van na Christus in de meest
pregante zin van het woord: na
Christus, nadat men Hem verworpen
heeft, die onze Verlosser was.
Als de duivel is uitgeworpen komt
hij meer dan zevenvoudig terug. Dit
beeld uit het Evangelie is in deze
post-christelijke aera ten volle bewaar
heid. U weet wat u te wachten staat
Ev. Grolle.
AUTOMATIC
TOASTER f 69.50
De 52-jarige bouwvakarbeider J. de
Vries is gistermiddag tijdens een stei
gerbouw bij de in Amsterdam West in
aanbouw zijnde nieuwe zeevaartschool
ter hoogte van de derde verdieping
naar beneden gevallen en kort daarna
overleden. De man stootte met een bad-
ding, die hij op zijn schouder droeg
tegen een muur. waardoor hij zijn even
wicht verloor en viel.
N C.B. O. -ambtenaren protesteren
(Van onze sociaal-economische
redactie)
T~)e Nederlandse Christelijke Bond
van Overheidspersoneel tekent in
zijn orgaan van deze week protest aan
tegen een instructie van de minister
van binnenlandse zaken, mr. E. H.
Toxopeus, als gevolg waarvan het niet
mogelijk blijkt te zijn de discrimine
rende toeslagregeling voor ploegen- en
onregelmatige dienst van lagere amb
tenaren in de Centrale Commissie voor
Georganiseerd Overleg in Ambtenaren
zaken te bespreken. De regeringsdele
gatie heeft opdracht deze kwestie, die
vele rijksambtenaren al lange tijd een
doorn in het oog is, voorlopig niet in
behandeling te nemen.
Zoals bekend vallen de ambtenaren-
werklieden, die zijn ingedeeld in de
loonschalen tot en met 34, onder een
toeslagregeling voor onregelmatig wer-
Ondanks alle campagnes:
Ondanks alle rapporten over hert;
gevaar van sigaretten roken en de
campagnes die zijn gevoerd om tot
een beperking van het rookverbruik
te komen, is in 1963 de verkoop van
sigaretten per hoofd van de bevol
king met 75 sigaretten per jaar toe
genomen. In 1962 bedroeg de ver
koop in miljoenen stuks 5190, d w.s.
per hoofd van de bevolking 1296
stuks. In 1963 waren die cijfers
16.297 miljoen en 1371 stuks.
Maar dr. L. Meinsma, hoofd van de
kankerregistratie en -voorlichting zet,
verheugd over de reeds gebleken re
acties, zijn strijd tegen het roken
vooral, niet alleen bij de jeugd, on
verminderd voort. In 1962 stierven
3142 mannen en 247 vrouwen aan long
kanker. Voor 1963 zijn die cijfers nog
niet bekend.
Op een persconferentie ging dr. Meins-
a In op het vorige week verschenen
rapport van prof. R. Poche over diens
onderzoekingen naar de oorzaak van eer
bepaald soort longkanker in het indu-
strierijke gebied Noordrijnland-Westfa-
len. Prof. Poche vond vooral onder de
arbeiders op het land, in de industrie en
in liet verkeer een opmerkelijke Telatie
tussen de sterfte aan dat type longkanker
die beroepen, die naar zijn conclusie
Volgens dr. Meinsma heeft dit rap
port zeker waarde, maar hij bleek
het niet eens te zijn met bepaalde
methoden van onderzoek van prof.
Poche. Volgens dr. Meinsma, staat,
en niet slechts statistisch, vast dat
roken zeker in ons land de
belangrijkste oorzaak is van long
kanker. In hoeverre de luchtveront
reiniging mede-oorzaak is, wordt
overigens wel degelijk onderzocht.
Dr. Meinsma wijdde ook een beschou
wing aan de onderzoekingen van de
Groningse specialist dr. B. K. S. Dijkstra.
Deze is gebleken dat bij de in de maand
maart geborenen vaker longkanker op
treedt en dat dit zijn oorzaak vindt ir
de invloed van een vitamine-a gebrel
gedurende de eerste maand na de ge
boorte, dat aanleiding zou geven tot eer
minder goede ontwikkeling van een deel
van het longweefsel. Volgens dr. Meins
ma is deze theorie van meer dan één
deskundige zijde voldoende bestreden.
Op de vraag van dr. Dijkstra: waar
om, als roken de oorzaak van long
kanker is, deze dan ook niet optreedt
in de organen die de rook passeert?,
antwoordt dr. Meinsma dat passeren
van een gevaarlijke vloeistof iets ge
heel anders is dan neerslaan daarvan
in een orgaan.
ken en ploegendienst e.d., op grond
waarvan hun inkomen tot ruim 20 pro
cent boven het basisloon kan stijgen.
Het merkwaardige feit doet zich ech
ter voor, dat degenen, wier bezoldiging
geregeld is in de loonschalen 35 en ho
ger, niet onder deze toeslagregeling val
len, als gevolg waarvan in vele gevallen
de chefs van deze werklieden minder
verdienen dan hun ondergeschikten. De
werklieden kunnen f 650 per maand ha
len, doch hun chefs, die hoger in rang
zijn, komen met de beste wij van de we
reld niet verder dan f 605. En dit ver
schil wordt nog groter als er moet wor
den overgewerkt.
Spanningen
Deze discriminatie, we schreven er al
vaker over, bestaat reeds vele jaren; de
bonden van overheidspersoneel zijn al
sinds 1958 bezig hieraan een einde te ma
ken. De kwestie staat dan ook al geruime
tijd op de prioriteitenlijst in het overleg
met de regering, doch nu blijkt minister
Toxopeus een serieuze behandeling er
van opnieuw op de lange baan te willen
schuiven.
De voorzitter van de N.C.B.O., de heer
J. ten Heuvelhof, verklaart in het bonds
orgaan deze procedure onjuist te vinden,
omdat het tot de normale taak van de
overlegcommissie behoort over deze ma
terie een advies aan de regering uit te
brengen ongeacht de vraag of het de re
gering thans schikt maatregelen te ne
men. De heer Ten Heuvelhof spreekt van
een hoogst onbevredigende situatie, die
aanleiding geeft tot allerlei moeilijkhe
den en spanningen in de overheidsdienst.
Invul-puzxel
Horizontaal Verticaal
10
Rom. dichter,
vraagbaak,
houten klepper,
stad ia Duitsland,
achting,
in loco (afk.).
zes maanden,
stapelmeter (afk.).
omgeslagen zoom.
muziekstuk.
Oplossing vorige puzzel
Horizontaal: 1. rad, 4. haspel, 9. raad,
11. Riom, 12. kartets, 16. Ria, 17. dl.
18. talent. 21. gei. 22. ere. 23. Geleen,
25. Em, 27. Eem. 28. kwartel, 31. maar,
32. oren. 34. parket, 35. tin.
Vertikaal: 1. Rr, 2. aak, 3. Daarle,
5. are, 6. sits, 7. pos, 8. Em, 10. drie,
13. tang, 14. klink, 15. steek, 17. Dee,
19. arm, 20. teer, 21. Gemert, 24. Leto,
26. zwak, 28. kar, 29. are, 30. lei, ?1.
Commentaar
TWIJ MOGEN de NCRV-televisie wel
een compliment maken voor de
technische vaardigheidgespandeerd
aan het documentaire spelprogramma
„Als u het mij vraagt", dat gisteravond
op het scherm kwam. Er werd maar
even via „een televisiekanon" overge
schakeld naar Ziirich en Londen, naar
Eindhoven en Amsterdam en andere
Nederlandse gemeenten alsof het geen
moeite kostte. Een opgetogen publiek
in studio A zowel als in een gróte zaal
in Eindhoven toonde het nodige enthou
siasme, maar niemand besefte werkelijk
wat voor staaltjes techniek hier spelen
derwijs werden weggegeven. En toen
programmaleider Nico van Vliet ten
slotte onthulde dat er zo'n kleine 150
man aan technisch personeel voor deze
krachttoer in touw was geweest, zei dit
de toeschouwers eigenlijk nog niet veel.
Maar alles verliep vrijwel feilloos en
dat dwingt bewondering af.
Het programma, dat nog een afleve
ring krijgt, was afwisselend en onder
houdend zoals gewoonlijk. Men kreeg
enige malen de zaal vol PSV-supporters
in Eindhoven te horen en te zien (later
deed men daar aan luidruchtige
zang onder leiding van Johnny Jor-
daan), men kon vlak na de voetbalwed
strijd een toch weer welgemoed ge
sprekje dat Dick van Bommel in Ziirich
met PSV-spelers hield, bijwonen („We
Met 80-jarige Jan Lemaire
het spel thuisbezorgd krijgen, hebben
een kleine inleiding wel nodig.
Cees Nooteboom heeft in „De zwa
nen" de vaak-geromantlseerde sfeer
van het Nederlandse thuis van oud-
Indisch gasten willen verbeelden. Men
ziet in de eens riante, maar nu som-
vanavona op m net spel „De zwa- here oude villa en het daarbij passen-
nen van de Theems", dat ee VARA- de interieur de oude Arthur, gepen*
MET 80-jarige JAN LEMAIRE
Ter ere van zijn 80ste verjaar
dag, welke hij gisteren heeft ge
vierd, treedt de nog altijd in actie
zijnde toneelspeler Jan Lemaire
:- televisie uitzendt.
sioneerd kolonel, met zijn
jaarde zusters Ina (Metty Beek)
:t is geen vrolijk stuk, dat de VARA t, T -
de£ huldig aan dn 80-jarige
blijvi
lachen,
doelpunten kwamen wel hard aan") en
een paar minuten later hadden we al
weer televisiecontact met George Noord-
hof in Londen, die een gesprek op hoog
niveau voerde over Engeland en de
E.E.G.
Anneke Grönloh vertelde in Amster
dam iets van haar gedachten over het
komende songfestival en zo ging het in
hoog tempo door. Een opmerkelijk pro
gramma dat ons ook weer veel leerde
over de meningen van het Nederlandse
volk op bepaalde punten.
Kees van Langeraad had opnieuw een
boeiend actiefilmpje over de Tellem-
expeditie gezonden en de NCRV be
sloot het zeer laat uitlopende program
ma met een aflevering van de Engelse
- strip ,H.errie om Harry", waarin Johan
Kaart met talentvolle ijver, een betere
zaak waardig, opnieuw een flauw ver
haaltje tot leven bracht.
Een groot deel van de televisie-avond
ging heen aan de voer
teleurstellende wedstrijd
in fraai beeld doorkwam en waarbij
Leo Pagano bescheiden commentaar gaf.
Wie in die tijd liever naar het tweede
programma keek, kon waarlijk genieten
van een perfecte show van de Duitse
zender vrij Berlijn. Duitsland ontving
zingende, volksdansende en musicerende
gasten uit andere Europese landen.
Daarbij waren uit Nederland Anneke
Grönloh en Johnny Kraaykamp aan
wezig. Het optreden van sommige arties
ten. o.a. van Teddy en Henk Scholten
was „om programmatische redenen"
weggeknipt. Maar wij hoorden van An
neke een Duitse versie van Cïmeroni
en dat was een hele troost.
Quizfestijn
1%MET veel genoegen hebben wij gister-
middag gekeken naar de vijfde
ronde van de NCRV-schoolquiz ,,'t Is
een toer". Tanja Koen weet het nogal
ingewikkelde spel allergezelligst te lei
den en ditmaal was de vreugde al bij
zonder groot, omdat de schooljeugd uit
Pesse en uit Zwingelspaan (de teams
hadden weer volop supporters meege
bracht) hun geliefde „Swiebertje'' op
de film en hun bewonderde Anton
Geesink in levende lijve kregen te zien.
Dat het quizfestijn in feite een nogal
rommelige vertoning is, maakt de pret
voor de kinderen des te groter: er kan
gehold en gerobbedoest worden en het
gaat in feite meer om het spel dpn om
de knikkers. Dat is juist de aardigheid.
Volwassenen, die er te zamen met de
kinderen eens een oogje aan wagen,
zullen zich met de pret en de spanning
best kunnen vermaken. De NCRV heeft
er een geslaagd jeugdprogramma aan
de gefrus-
heeft uitgezonden. In 1959 voerde De "ï?1
W f™ toneto (Henl 0rn>- die ln felt0 al "let ««t
meer leven: zij zijn zo vleugellam ge
worden als de zwanen, die terecht
kwamen in de olie die eenmaal over de
Theems vloeide.
boom, een debuut. De gemeente Am
sterdam had hem opdracht gegeven
tot het schrijven van een in Nederland
gesitueerd spel en zo vinden wij dus
vanavond de familie De Vries Huyde-
cooper in een oude villa ergens in het
Anna. die
Romance
•onderlij!ïe binding
Cees Nooteboom heeft wel enkele vertoont met de drie be aarden haar
concessies aan de kieskeurigheid ge- oom en beide tantes bu wie zj als kind
daan om zijn stuk „De zwanen van de >1 m huis kwam, voelt zich stilaan
Theems" tatrigerend en boeiend te ouder worden en is hevig beangst voor
maken. Er wordt nogal gesold mot de naderende eenzaamheid,
ethiek en wie daarvan niet is gediend. Buurjongen Peter, een 24-jarige stn-
zal ongetwijfeld scherpe kriüek op de dent, die in een vrolijke moderne villa
inhoud van het spel hebben. naastaan woont, doet vergeefse pogin-
Wie zich de toneelopvoeringen van gen om de sombere sfeer in het huis
voorjaar 1959 door de Nederlandse Co- wat te doorbreken. Het tragische vier-
medie herinnert, met Joan Remmelts tal wacht op iets onbestemds, dat nooit
in de rol van de bejaarde kolonel zal gebeuren.
Arthur de Vries Huydecooper (welke Maar dan móét er toch wat gebeuren
rol vanavond door Jan Lemaire wordt en daarom laat de schrijver twee nieu-
gespeeld), met Ellen Vogel en André we figuren ten tonele verschijnen: de
van den Heuvel, behoeven wij de in- niet te fraai levende leger-kapitein
trige niet meer toe te lichten. Don Juan Harry en diens „vrouw"
Maar de velen, die de weg naar de trekken tijdelijk bij de familie in.
i vanavond
NTS kwart jaar
bij Cinetone
De NTS zal voor een tijd van drie
maanden, t.w. april, mei en juni, de
Cinetonestudio in Duivendrecht huren.
Deze noodstudio zal worden gebruikt
voor de opnamen van serieprodukties
en toneelopvoeringen.
De NTS is, gezien de studionood,
De vrouw, met wie Juan niet is ge
trouwd. blijkt in verwachting te zün
en dit brengt voor Anna weer de no
dige spanningen teweeg. In haar ver
twijfeling is zij wel bereid tot een ro
mance met de knappe kapitein, maar
dit leidt tot nog veel grotere ellende
en een onverwachte ontknoping, welke
dan de climax van bet spel bedoelt
Lichtpunt
Bij regisseur Willy van Hemert heb
ben de voorkomende euvelen tegen de
goede smaak geen gewicht in de schaal
rheugd over de afsluiting van dit gelegd. Hij acht „De
contract met Cinetone, vooral met het Theems" een stuk, dat door zijn kwali-
oog op het vastleggen van programma's teit een lichtpunt is in de niet bepaald
voor de komende zomermaanden, als rijk bedeelde Nederlandse toneellite-
vele acteurs op vakantie zijji ratuur. aldus liet hij ons weten.
Bovendien moet er vooruit gewerkt Hij heeft het met verve en met veel
worden voor de komende uitzendingen genoegen geregisseerd en stelt zich
op het tweede net, die in oktober offi- veel voor van de televisieopvoering,
cieel zullen worden. zoals wij die vanavond te zien zullen
De NTS heeft in korte tijd zich krijgen,
enigszins uit de benardheid kunnen Hoofdrolspeler Jan Lemaire lieeft
redden, door de grote zaal van Concor- gisteravond, voor de generale repeti-
dia in Bussum, een grote zaal in Bel- tie. graag zijn verjaarsfeest thuis over
levue te Amsterdam en nu weer de gehad. Hij is, zoals u reeds f
studio van Cinetone te huren.
De studio van Cinetone beschikt over
een zeer groot vloeroppervlak en een
bijzonder goede lichtinstallatie. Ver
scheidene buitenlandse film- en tele
visie-ondernemingen hebben van deze
studio reeds geprofiteerd.
De omroepverenigingen zullen van
deze studio niet alleen in NTS-verband
maar ook afzonderlijk gebruik kunnen
maken. Het grote voordeel is, dat men
achter elkaar kan opnemen.
Zondagsblad kon lezen, heel bly met
de rol. die althans uitstekend bij zijn
leeftijd past.
vanavond!
..Koop geen Outspan-sinaasappelen"
Ongeveer honderd Nederlanders
gaan op vier achtereenvolgende za
terdagen in april en mei voor de in
gang van Amsterdamse, Rotterdam
se en Haagse winkelbedrijven posten
om het koperspubliek te bewegen
geen Zuidafrikaanse sinaasappelen.
Voor zeeman was de jongen echter evenmin
geschikt als voor ander werk. Alleen omdat
Tjeerd hem de hand boven het hoofd hield en
zelf erg goed aangeschreven stond bij de rederij
waarvoor hij voer, bleef hij aan boord en bracht
hij het zelfs op den duur tot matroos. Er was
weinig op hem aan te merken, behalve clan dat
hij niet erg deugde voor zijn werk. Hij was ge
willig genoeg, goedhartig en opgeruimd; hij had
geen hoge dunk van zich zelf waar dan ook
geen reden voor was!
met het plaatsje dat hem
dacht was.
Toen zijn vader stierf en behalve het kleine
huisje, waarin zijn moeder nog woonde, ook een
oude maar hecht gebouwde botter naliet, wilde
Jakob gaan vissen. Rooie Tjeerd raadde het
hem niet af, maar dacht: „Laat hij het probe
renhij kan altijd nog weer naar zee gaan."
Wat zijn moeder en hij nodig hadden, verdien
de Jakob al gauw, al was hij geen flink visser
man evenmin als hij een goed matroos was ge
weest.
Jarenlang hoorde Tjeerd niets van hem. Hij
kwam in al die jaren ook nooit thuis, maar
zwierf overal ter wereld rond. Toen hij op zijn
achtentwintigste het varen eraan gaf, waren
Jakob Thomsen en hij eigenlijk van elkaar ver
vreemd. Jakobs moeder was gestorven. Hij zelf
woonde nog in het kleine huisje, een jonge man,
die stil en onopvallend zijn weg ging, nog altijd
even tevreden. Over zijn mager, levendig ge
zicht, dat iets vrouwelijks had, speelde een
enigszins verontschuldigend glimlachje. Hij was
tenger gebleven en leek niet sterk, tenminste
niet sterk genoeg voor het nogal rauwe bestaan
van de vissers, en wanneer bijna de hele vloot
bij slecht weer in nacht en ontij nog uitvoer,
moest hij met zijn oude botter in de haven
blijven liggen, maar omdat hij alleen was en
weinig nodig had, kwam hij wel rond van wat
zijn schrale vangsten opbrachten. Hij bemoei
de zich niet meer dan nodig was met anderen
anderen bemoeiden zich ook zelden met hem.
Een tijdlang is er nogal over hem gepraat.
Dat was toen hij een meisje had. Of een meis
jeEen weduwe moest het zijn, een al veel
oudere vrouw uit de stad, die daar slecht be
kend stond. Er zijn een paar mensen geweest,
die hem voor haar waarschuwden. Maar hoewel
het in zijn aard lag om naar goede raad te luis
teren en meer op het oordeel van anderen dan
op zijn eigen oordeel af te gaan, liet hij zich
in dit geval niet veel zeggen. Nu waren de vis
sers in het dorp niet zo, dat ze dan bleven
aanhouden. Ze zeiden hoe ze erover dachten,
maar als Jakob Thomsen dat niet wilde horen,
haalden ze de schouders op en moest hij zelf
weten wat hij deed. Het was echter geen
kwaadsprekerij, wanneer men zei, dat de vrouw
een heel slechte naam had. Ze was zelfs geen
weduwe, zoals ze tegen Jakob gezegd had, maar
een ongehuwde moeder, die een vader zocht
voor twee kinderen, die ze al had en een der
de, dat ze verwachtte. Men hoefde ook geen
profeet te zijn om te voorspellen, dat Jakob
met deze vrouw, die nogal van uitgaan hield en
geen huishouden kon doen, ongelukkig moest
worden. Wat waarschijnlijk ook zou zijn ge
beurt als Rooie Tjeerd, die pas een maand of
acht geleden weer in het dorp was gekomen,
zich er niet mee bemoeid had. Tjeerd deed dat
niet om Jakob zelf. Hij deed het, omdat hij na
meer dan twintig jaar nog altijd niet vergeten
was hoe de moeder van Jakob Thomsen hem
's avonds van de straat haalde, hem te eten
gaf en hem met haar eigen kinderen naar bed
gebracht had. „Zij zou er verdriet van hebben
gehad, -Jakob als jij een sloerie in het huis
bracht, waarin zij haar hele leven gezwoegd
heeft."
Van Rooie Tjeerd wilde Jakob dat wel aanne
men. Waarschijnlijk had hij het ook zelf al in
gezien. maar miste hij gewoon de courage om
aan zijn verhouding met die vrouw uit de stad
een eind te maken, want zo'n vent was hij wel.
Hij stemde er- in elk geval dadelijk in toe, dat
Tjeerd eens met die vrouw ging praten. Hij
telde Tjeerd zelfs wanneer ze bij hem zou terug
komen. En toen ze uit de trein stapte dat
was op een miezerige, regenachtige schemer
avond in het late najaar stond Tjeerd vooi
de uitgang van het stationnetje op haar te wach
ten. Er waaide een gure oostenwind en Tjeerd
zei, dat ze er verstandig aan zou doen in de
wachtkamer te blijven tot ze met de volgende
trein terug kon gaan naar de stad. Even leek
het, alsof ze nogal spektakel zou maken. Maar
ze was een vrouw met de nodige ervaring. En
een schrandere vrouw, die een man herkende,
wanneer ze er eentje zag. Voordat Tjeerd veel
meer gezegd had, wist ze waar ze aan toe
was. Hij bleef bij haar, gaf haar een doos siga
retten en stond er zelfs op, dat ze haar reis
geld van hem terugkreeg. Ze zaten wat te pra
ten, tot ze een goed uur later heel vriendschap
pelijk afscheid van elkaar namen, nadat hij ge
zorgd had, dat ze een goed plaatsje, een hoek
plaatsje, in het voorste rijtuig kreeg.
Hij wuifde zelfs nog, toen de trein wegreed en
ze door het raam tegen hem knikte. Als hij toe
vallig eens een keer in de stad was, moest hij
haar komen opzoeken, had ze gezegd. En hij
had dat beloofd. Hij meende het ook. Hij kwam
bij heel wat mensen in de stad en dat waren
lang niet altijd de mensen die daar het best be
kend stonden. Het kon hem niet schelen wat an
deren daarvan zeiden.
(Wordt vervolgd)
fruit in blik en Kaapse wijnen ie
kopen.
De actie gaat uit van het comité Zuid-
Afrika", waarin ook de „Stichting stu
dentencomité Zuid-Afrika'1 is vertegen
woordigd. In het 45 leden tellende
comité hebben vier hoogleraren, vier
predikanten en verscheidene Kamerleden
zitting. Oprichter en ere-voorzitter is
dr. J. J. Buskes.
Volgens een zegsman van het comité
zullen de demonstranten op 18 en 25
april en 2 en 9 mei borden dragen met
de opschriften: „Koop geen Dutspan
sinaasappelen", „Let op het etiket: boy
cot Zuid-Afrika en „geen apartheid".
Ongewenst
De Nederlands-Zuidafrikaanse werkge
meenschap heeft intussen stelling geno
men legen de voorgenomen actie in het
belang van de goede verstandhouding
tussen Nederland en Zuid-Afrika. „Ge
zien de recente gebeurtenissen in Zan
zibar, Kenya, Tanganyika, Oeganda en
Kongo." zo staat in de brief van de
werkgemeenschap aan de Haagse ge
meenteraad, „acht het hoofdbestuur boy
cotacties. die morele steun willen ver
lenen aan subversieve organisaties, in
hoge mate ongewenst en niet in over
eenstemming met het Nederlands ver
antwoordelijkheidsbesef'.
Vijandig
De Zuidafrikaanse minister van arbeid,
Trollip, maakte gisteren inmiddels be
kend in het Huis van Afgevaardigden,
dat de regering besloten heeft Zuid-
Afrika terug te trekken uit de Inter
nationale arbeidsorganisatie. Als reden
de terugtrekking noemde de minis-
;en „opeenhoping van vijandige da
den" tegen Zuid-Afrika.
Communistische en Afrikaanse landen
hebben in de Wereldgezondheidsorgani
satie in Genève, toen de begroting voor
1965 van ruim 138 miljoen gulden aan
de orde werd gesteld, zich van stemming
onthouden uit protest tegen de aanwezig
heid van Zuid-Afrika,
praatje 19.10 Op de
a 22.00 Kerk-
moderne werken
Avondoverdenking
TO Platennleuws
HHVIH- Inkwistie. lezing 23.55
—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 19.00 V d kinderen
19.05 Sportparade 19.30 V d jeugd 20.00
Nws 20.05 Radio Kamerorkest en solist:
klass en moderne muziek 20.55 Gehoord,
gezien, gelezen: kritieken 21.20 Radio Fil
harmonisch orkest en radiokoor: moderno
balletmuziek 22.20 Klavecimbel-recital:
oude muziek (gr) 22.30 Nws en medede
lingen 22.40 Actualiteiten 23.05 Nieuwe
gram 23.55—24.00 Nws.
fêl V f
19.30 Programma
NTS: 20.00 Journaal. VARA;
het nieuws 20.45 Uit 21.10 De i
de Theems, toneelstuk. NTS; 22.45—22.50
Journaal.
Programma voor morgen
Hilversum I, 402 m. KRO: 7.00 Nws 7.10
Morgengebed 7.15 Ouverture radio voor
vroege mensen 7.55 Overweging 8.00 Nws
8.15 Strip voor de jeugd 8.20 Lichte gram
8.50 V d huisvrouw 9.35 Waterstanden 9.40
Schoolradio 10.05 Lichte gram 10.20 In de
platendoos: programma voor oudere luis
teraars 11.00 V d zieken 11.40 Gitaarduo
11.50 Als de ziele luistert, lezing 12.00 An
gelus 12.04 Sterren van vroeger: muzikaal
klankbeeld 12.30 Meded ten behoeve van
land- en tandbouw 12.33 Pianospel met rit
mische begeleiding en zangsoliste 12.50 Pla-
tennieuws 12.55 Katho"
Nws 13.15 Wis
13.35 Lichte orkestmuziek (gr) 14.00 V d
vrouw 14.15 Elektronisch orgelspel 14.30
Metro pole-ork est en zangsoUste 15.00
Schoolradio 15.30 V d zieken 16.30 Klass
kamermuziek 17.00 Boekbespreking voor de
jeugd 17.20 Meisjeskoor en instrumentaal
ensemble 17.40 Licht ensemble en zangso
liste 18.05 Hulp en Continuïteit, lezing 18.15
Lichte orkestmuziek en zangsollsten 18.50
Regeringsuitzendinc: De aanmelding van
eerstej a arsstuden
voor het studiej;
H M J Scheffei
1964-1965. door prof dr
hoogleraar-directeur van
de Rijks-
het tandheelkundig
universiteit te Utrecht.
Hilversum n, 298 m. VARA: 7.00 Nws
7.10 Ochtcndgym 7.20 Socialistisch strijd
lied 7.23 Lichte gram (om 7.30 Van de
voorpagina, praatje) 8.00 Nws en socialis
tisch strijdlied 8.18 Lichte gram 9.00 Gym
v d vrouw 9.10 Klass en moderne kamer
muziek (gr). VPRO: 9.40 Morgenwijding.
VARA: 10.00 Schoolradio 10.20 Lichte gram
11.00 V d vrouw 11.40 V d kleuters 11.55
Orgelspel 12.2o Regeringsuitzending: V d
landbouw 12.30 Meded ten behoeve van
tuinbouw 12.33 Tentoonstellings-
land-
agenda
AVRO: 13.00 Nw- 13.1
eventueel actueel of gram 1325
1.38 Licht instrumentaal ensemble.
Mededelingen,
voor wie tijd heeft c...
V d jeugd 17.30 Ronduit, uitzending voor
jonge mensen 18.00 Nws 18.15 Lichte mu
ziek 18.30 Boekbespreking 18.35 Klass gram.
TELEVISIE
