Nieuwe Leidse Couramnt
Positie Britten is onhoudbaar
Drie vliegers
BB-66 B zijn
nog in leven
Dringend beroep
op Oe Thant
Middenstand boos
om prijsbeleid
HEROPEND
PETER LEEHEK
Theo van Eijck wil
militaire dienst uit
Engeland kan last op Cyprus niet langer alleen dragen
«Gi^ns-
CALEX
DC-9 of Caravelle voor
Europese lijnen KLM
Witte Huis: geen ruzie
Johnson en Kennedy
Leraar reeds
tien dagen
verdwenen
SNACKBAR
Commentaren
Donderdag 12 maart 1964, 44ste jaargang
Oostelijke wind
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
Over het algemeen meer bewolking,
maar geen regen van betekenis. Krach
tige tot matige oostelijke wind. Vannacht
geen vorst meer. morgen dezelfde tempe
raturen als vandaag of iets hogere.
Zie verder pagina 9
M
3,34, p.kw. 10,05
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
ENGELAND heeft de Ver. Naties laten weten, dat de positie van de
Britse troepen op Cyprus onhoudbaar wordt, en dat er een eind aan
deze situatie moet komen. Dit heeft minister Sandys gemenebesteaken)
gisteren in het Lagerhuis medegedeeld. Secretaris-generaal Oe Thant is
dringend verzocht, vandaag te laten weten, hoe ver hij is met de
van een internationale politiemacht voor Cyprus.
In het licht van dat antwoord zal
Engeland zijn standpunt nader over
wegen. Deze mededeling ging ver
gezeld van de waarschuwing, dat
Engeland de last niet meer alleen kan
dragen, omdat het bewust gehinderd
wordt door hen, die het tracht te
helpen.
Sandys sprak lovende woorden aan
het adres van de Britse militairen op
Cyprus. Oe Thant is intussen nog niet
erg ver met het vormen van een VN-
vredesmacht voor Cyprus.
Hij heeft Canada, Finland en Zwe
den in principe bereid gevonden, troe-
DE Sowjetunie heeft bevestigd,
dat de Amerikaanse RB-66B
boven de Sowjefczone van Duitsland
is neergeschoten, naidat het gewei
gerd had te landen. Het is neerge
komen hij Gardelegen, op ongeveer
70 km van de zonegrens. Over het
lot van de drie bemanningsleden is
in Moskou niets medegedeeld. Maar
uit rechtstreekse informatie is ge
bleken, dat zij het goed maken. Eén
hunner is licht gewond, doordat hij
met zijn parachute in een boom te
recht kwam.
Volgens de Russische lezing werd het
toestel door een Russisch jachtvliegtuig
onderschept en neergeschoten, nadat
waarschuwingsschoten waren gelost.
I Een later onderzoek zou heLben uitge
wezen. dat de RB-66B toestellen voor
I luchtfotografie en andere verkennings-
apparatuur aan boord had. De Sowjet
unie protesteert tegen deze nieuwe schen.
ding van het luchtruim van het Sowjet-
i gebied.
Ass. Press meldde, dat een verpleeg
ster van het ziekenhuis in Gardelegen
vertelde dat een van de drie vliegers
licht was gewond, maar dat hij later uit
het ziekenhuis werd gehaald en bij zijn
kameraden werd gevoegd. Zy had ge
hoord dat de andere officieren niet ge
wond waren. Toen de verslaggever van
Ass. Press nog meer wilde weten beëin
digde de verpleegster het telefoongesprek,
nadat zij gezegd had: -.U stelt dwaze vra
gen".
De Amerikaanse luchtmacht heeft de
drie mannen geïdentificeerd als de 35-
jarige kapitein Davis I. Holland, de 30-
jarige kapitein Melvin J. T .essler en de
24-jarige eerste luitenant Harold Welch.
Een schooljongen deelde een corres
pondent van Reuter mede, dat een
jachtvliegtuig het Amerikaanse vlieg
tuig „van achteren had neergeschoten".
Het toesltel vloog in brand, voordat het
op de grond terecht krwam. De drie in
zittenden verlieten de RB-66B per val
scherm, de eerste twee samen, de der
de iets later. Twee van hen werden ge
vangen genomen. De derde werd naar
het ziekenhuis gebraoht. Andere inwo
ners van het dorpje Truestadt gaven
overeenkomstige lezingen van het inci
dent.
In één
oogopslag
Positie van de legerpredi-
kamt (3 maal) pag. 2
Libië: Wat voor land?
pag. 5.
Verdedigers zeker van vrij
spraak Ruby pag. 5
Anti-sinaasappelactie
pag. 9
Ondanks alles meer siga
retten gerookt pag. 9
Rijden bij mist; politie ver
ontwaardigd pag. 11
Interview met dr. Renaud,
archeoloog pag. 11
PSV haalde het niet
pag. 13.
pen te leveren. Maar een financiële re
geling is nog altijd niet gevonden, ook
al hebben Amerika en Engeland Oe
Thant laten weten, dat zij respectieve
lijk twee en één miljoen dollar willen
bijdragen om de onkosten voor de eer
ste drie maanden te bestrijden.
Er is echter zes miljoen nodig en het is
nog niet duidelijk, waar die vandaan
moeten komen. Voorts is het de vraag, of
genoemde drie landen zoveel troepen wil
len leveren, als op Cyprus nodig zijn en
of zij met elkaar de zware verantwoor
delijkheid voor handhaving van orde en
rust op het eiland op zich willen nemen.
In het licht van de jongste gebeurtenis-
lijkt dat een zeer ondankbare taak te
zullei
Nederland
Nederland heeft inmiddels ook een ver
zoek van Oe Thant ontvangen om een
vrijwillige financiële bydrage.
In Den Haag meent men dat dit ver
zoek morgen onderwerp van beraad in
het kabinet zal zijn, waarbij het onge
twijfeld een rol zal spelen dat er voor
Nederland veel aan gelegen is dat de
kwestie-Cyprus niet zal leiden tot strijd
tussen twee landen van de Noordatlanti-
sche verdragsorganisatie.
Het is verder overigens duidelijk, dat
Cyprus niet alleen op de rand van een
burgeroorlog leeft, maai- dat het gevaar
van buitenlandse interventie met de dag
groter wordt als er niet spoedig een vre
desmacht op Cyprus arriveert, die het op
het eiland voor het zeggen heeft. Er be
vinden zich reeds Turkse vlooteenheden
in de wateren rondom Cyprus. Turkije
heeft er nogmaals bij Amerika en Enge
land op aangedrongen, een eind te ma
ken aan het bloedvergieten op Cyprus.
Het moet niet uitgesloten worden geacht,
dat de Turken zelf naar de wapens zullen
grijpen, als zij zich door iedereen in de
steek gelaten voelen. Gisteren zijn twee
Russische torpedobootjagers van de
Zwarte Zee naar de Middellandse Zee
gevaren, met onbekende bestemming.
Misverstand
Intussen duren de acties tegen de Turk
se gemeenschappen op Cyprus voort. Dui
zenden Turken worden, nadat zij hun
wapens hebben ingeleverd in huizen
blokken en scholen bijeengedreven. Soms
bevinden zich veertig mensen in een
kamertje. Zij zijn verstoken van water
en elektriciteit. De Griekse Cyprioten
staan alleen toe, dat ze wat te eten krij
gen. De Britse militairen, die op verzoek
van Makarios enkele maanden geleden
de verantwoordelijkheid voor de gang
van zaken op het eiland op zich hebben
genomen, mogen zich nergens mee be-1
moeien. Zouden ze het wel doen, dan
zouden ze worden beschoten. Gistermid
dag moesten de Britse troepen voor drie
uur het dorp Kazaphani verlaten. Toen
bleek, dat zij er niet aan dachten, dit te
doen, werd het ultimatum opi half drie
ingetrokken. Het zou op een misverstand
hebben berust
President Makarios ging gisteren
rustig naar Athene om de begrafenis
van koning Paul bij te wonen. Men
acht het niet uitgesloten, dat hij daar
een gesprek zal hebben met generaal
Grivas, de man die aan het hoofd stond
van de benden, die tegen de Britten
hebben gevochten voordat Cyprus on
afhankelijk werd.
De Grieks-Cypriotische groepen, die
thans op het eiland de lakens uitdelen,
eisen nu openlijk de terugkeer van
Grivas, die zich sedert 1960 niet meer
op Cyprus mocht vertonen. Zij willen
aansluiting bij Griekenland.
M oordzaak-Schijndel
Vrijspraak ook in
lioger beroep
Het gerechtshof in Den Bosch heeft
de 53-jarige L. van E. uit Schijndel, die
in hoger beroep terecht stond verdacht
van moord op zijn zoon Tijn, wegens
gebrek aan bewijs vrijgesproken. Hier
mee werd het vonnis van de rechtbank
beevstigd.
Koningin Juliana en prins Bern-
hard. arriveerden gisteravond
in Athene, waar zij vandaag de
begrafenis bijwoonden van ko
ning Paul. De Koningin en de
Prins waren de laatste buiten
landse gasten die in de Griekse
hoofdstad aankwamen. Zij wer
den verwelkomd door de Griek
se prins Michael (rechts).
Demonstratie in Kurhaus
(Van onze soc.-econ. redactie)
ontstemming in de kring van de
middenstand over het prijsbeleid
van de regering groeit op het ogenblik
bij de dag. Zowel hij de Koninklijke
Nederlandse Middenstandsbond, de
Nederlandse Rooms-Katholieke Mid
denstandsbond als de Christelijke Mid
denstandsbond acht men op z'n zachtst
uitgedrukt het samenspel van de
gering met de middenstand op het
gebied van de prijzen hoogst ongeluk
kig. Hier en daar wordt al ernstig het
plan geopperd de medewerking aai
prijspolitiek van de regering op te
zeggen.
Volgende week dinsdag wordt in hel
Kurhaus te Scheveningen een demon
stratieve vergadering van de drie
grote middenstandsbonden gehoudi
tegen het prijsbeleid van de regering.
De vergadering zal onder leiding staan
van de voorzitter van de Christelijke
Middenstandsbond. de heer H. de
Mooij.
In de vergadering, waarvoor alle be
stuursleden van de bij de drie centrales
aangesloten middenstandsvakorganisaties
worden uitgenodigd, zal gesproken wor
den door de heer S. C. Bakkenist, lid van
de raad van beheer van Organon Oss,
dr. J. P. I. van de Wilde, secretaris van
de raad voor het midden- en kleinbedrijf
en mr. R. J. Nelissen, lid van de Tweede
Kamer en algemeen secretaris var
N.R.K.M.
De grootste onrust in de kring
de middenstand heeft gewekt het plan
van de regering de actie tegen de
ticale prijsbinding door te zetten. Op
zichzelf kan men er nog begrip
hebben dat de regering in dit vlak
bepaalde maatregelen overweegt, maar
de middenstandsbank kan er geen en
kele waardering voor opbrengen dat er
over de te nemen maatregelen totaal
geen voorafgaand overleg plaats heeft.
Tegen het ontbreken van elk wezen
lijk gesprek richt zich met name de
kritiek op staatssecretaris Bakker en
minister Andriessen.
Gefluisterd wordt dat de regering de
verticale prijsbinding zal aanpakken in
de sector van de electrotechnische en
cosmetische artikelen, maar van de zijde
van de bewindslieden worden de offi
ciële middenstandsvertegenwoordigers
volledig in de mist gelaten.
Uit zijn land, waar het broeit t
gist en waar de toestand explo
sief geworden is, kwam ook de
Grieks-Cypriotische aartsbisschop
Makarios naar Athene om de be
grafenis van koning Paul bij te
wonen. De jonge koning Con-
stantijn begroette hem.
'I 5HR
'f f i f I ill f IIIIL
Officia] dealer Leiden e.o.
Order van ruim zes miljoen gulden
TAE KLM zal binnenkort een bestel
ling doen voor zes tweemotorige
toestellen, die gebruikt zullen worden
op de Europa-lijnen. In aanmerking
komen de DC-9, de Caravelle 10-B
en de BAC 111, respectievelijk een
Amerikaans, een Frans en een Brits
produkt. Het betreft hier een niet on
aanzienlijke order, die een bedrag
van ruim zes miljoen gulden zal be
lopen.
Welk toestel het uiteindelijk zal
worden? Naar verluidt zou het Britse
toestel de minste en de DC-9 de mees
te kans maken (er is immers een zeei
oude relatie tussen Douglas en KLM)
Anderzijds verhelen deskundige krin
gen zich niet dat ook de Caravelle be
hoorlijke kansen heeft. In de eerste plaats
kan het toestel 85 personen vervoeren,
dat is vijf meer dan de DC-9 en boven
dien is de snelheid en de actieradius van
de Caravelle groter.
Tenslotte zou ook de leveringstijd van
de Caravelle korter zijn. De DC-9 is een
volkomen nieuw toestel, terwijl toestel
len van het type Caravelle al geruime
tijd in produktie zijn.
Cabot Lodge houdt mond dicht
Washington deden gisteren
hardnekkige geruchten de ronde,
volgens welke de verhouding tussen
president Johnson en Robert Kenne
dy bekoeld is. Hoewel het Witte
Huis deze geruchten ten sterkste
ontkend en het bestaan ervan be
lachelijk noemt, schijnt er toch wel
kern van waarheid in de ver
schillende krantenberichten te schui
len.
Dc verkiezingen in New Hampshire
:oudcn aan deze geruchten nieuw voed
sel hebben gegeven. Johnson behaalde
o 18.000 stemmen voor het president-
ip en Robert Kennedy 14.500 voor het
-presidentschap. Beweerd wordt dat
verstandhouding nog meer gespannen
geworden door de georganiseerde
pogingen om stemmen te winnen voor
Kennedy bij de voorverkiezingen.
Tegen deze theorie pleit dat Kennedy
-t Witte Huis tweemaal heelt laten
weten dat hij bereid was de voor hem
ïrde actie te laten stopzetten, maar
hem was beide malen geantwoord niets
ondernemen. De democraten zijn overi
gens van mening dat elke druk die op
Johnson wordt uitgeoefend ten behoeve
een kandidaat voor het vice-presi-
dentschap de partij alleen maar kan
schaden en dat de keuze moet worden
overgelaten aan Johnson zelf en aan de
partij conventie die in augustus pas wordt
gehouden.
Kennedy tegen
Sommige woordvoerders willen zelfs
doen geloven dat Johnson en Kennedy
meer met elkaar spreken. Ook deze
berichten zijn „belachelijk" genoemd door
de woordvoerder van het Witte Huis.
Vaak is beweerd dat de verkoeling tussen
beide mannen al is begonnen toen ge
bleken zou zijn dat Robert Kennedy tegen
de keuze van Johnson voor het
presidentschap in 1960 was. De vooi
kiezingen in New Hampshire hebben
overigens een glorieuze overwinning op
geleverd voor Cabot Lodge, de Ameri
kaanse ambassadeur in Zuid-Vietnam
Lodge noemde het een „grote eer", maar
verklaarde niet te zullen aftreden
naar de V.S. te zullen terugkeren.
.Mijn status als diplomaat laat het met
toe, dat ik enigerlei politieke actie be
drijf".
Toen de resultaten van 289 van de 302
stembureaus bekend waren had Lodge
5 stemmen. Goldwater had 21.174
stemmen, gouverneur Rockefeller r8.807,
oud vice-president Nixon 15.101, mevrouw
Margaret Smith 2733 en Harold Stassen
1251.
Vooral het Russische persbureau Tass
zeer tevreden over de nederlaag die
Goldwater kreeg tc slikken. Tass ge
bruikte dezelfde woorden als Rockefeller
deze zei dat de „gematigden" had
den gewonnen. Goldwater zelf gaf zijn
nederlaag toe, maar zei met spanning
zien naar de verkiezingen in Cali-
fornië en Oregon. Hy noemde Lodge
il in New Hampshire een moeilyke
tegenstander om te verslaan.
Al tien dagen wordt de 48-jarige
Amsterdamse leraar Engels drs. C
van Ecncnnaam vermist. Zondagmiddag
1 maart verliet liy zyn woningen in de
Watergraafsmeer te kwart over een
om, naar zijn familie later verklaarde,
met zyn auto naar een voetbalwedstrijd
in het Olympisch Stadion te gaan
Drs. Eenennaam, die docent is
het Comeniuslyceum, had maar
weinig geld bij zich. Sedert zondagmid
dag heeft zijn gezin niets meer var
hem of zijn opvallende auto (een bor
deauxrode Ford Fairlane met crème
kleurig dak) vernomen. Wel ontving
zijn vrouw die maandag daarop
te Ouderkei-k aan de Amstel geposte
brief, waarin hij afscheid neemt
ook schrijft dat hij de schande niet
kan dragen. De leraar had de laatste
tijd huiselijke moeilijkheden met zijn
twee kinderen, een dochter van 1
ONZE GEMODERNISEERDE
RESTAURANT
ANNEX
TEAROOM
Beleefd aanbevelend
GANGETJE 14.
TTET jaar 1964 heeft nog elke maand
ruime gespreksstof gegeven. In
januari trok „Zo is het toevallig ook
nog eens een keer'' de aandacht, in
februari stonden de geloofsovergang
en de verloving van prinses Irene in
het middelpunt van de belangstel
ling, terwijl in maart zich een legcr-
predikantenkwestie voordoet.
Hoewel verreweg het minst specta
culair. is de laatste affaire misschien
nog wel de pijnlijkste. Het kern
wapenrapport van de hervormde
synode heeft geen scheidslijn getrok
ken tussen kerk en wereld, heeft niet
de Kerk tegenover de Staat ge
plaatst, maar de protestantse christe
nen in twee kampen verdeeld. Een
groot en een klein- Het kleine kamp
wordt gevormd door degenen, die in
navolging van de synode een „neen
zonder ja's" tegen de kernbewape
ning uitspreken het grote kamp
door hen, die op grond van de Hei
lige Schrift al of niet aarzelend „ja"
menen te moeten zeggen.
Nu is meningsverschil tussen christe
nen niet zo ernstig, mits het maar
niet tot verkettering leidt. Het syno
dale rapport geeft daartoe ook geen
aanleiding, aangeboden als het is
„ter overweging". Maar uiterst pijn
lijk wordt de situatie wanneer het
rapport (onbedoeld) gaat werken als
een splijtzwam, zoals we thans bij
de protestantse geestelijke verzorging
van de landmacht zien.
Daar is een hoofdlegcrpredikant in
conflict geraakt met een hoofd oplei
ding, een conflict dat vóór alles prin
cipieel is, waar het gaat om de conse
quenties van de evangelieverkondi
ging- Is de afwijzing van het gebruik
van kernwapens eis van het evange
lie? Nee, zegt de hoofdlegerpredi-
kant, het verbreiden van dat inzicht
is slechts atoom-pacifistische propa
ganda. Integendeel, zegt het hoofd
opleiding, gebruikmaking van atoom
bommen is in strijd met Gods ge
boden en beloften. Wie op dit punt
stilzwijgen eist, tast de vrijheid van
de evangelieverkondiging aan.
Het kan niet de taak van een dag
blad zijn zich de profetenmantel om
te hangen en hier een arbitraire uit
spraak te doen. Hier staan mannen
tegenover elkaar, van wie men mag
aannemen, dat beiden zich geroepen
gevoelen het evangelie van Jezus
Christus in de strijdkrachten uit te
dragen- Beiden willen gehoorzaam
zijn. Dat hun verschil van inzicht tot
een botsing heeft geleid, ervaren we
als een bedroevende gebeurtenis, te
meer daar de zaak van het Ko
ninkrijk Gods er slechts schade door
kan lijden.
JJET conflict BosDiekerhof
waarbij zes hervormde staflcger-
predikanten aan de zijde van ds. Bos
staan en het breed moderamen aan
de kant van ds. Diekerhof kon
niet op een ongelukkiger tijdstip
komen. Predikers van de blijde bood
schap raken met elkaar overhoop,
juist nu de hoofdraadsman Lips klaar
staat om in de landmacht de droeve
boodschap van '1 homme révolté, dc
opstandige mens, te gaan verkondi
gen.
Zijn verschijning zou, zo zou men
zeggen, de uitwerking van olie op de
golven kunnen hebben. Helaas is er
meer reden om te vrezen, dat er olie
op het vuur is geworpen- Ds. Bos
heeft de legerpredikanten onder het
oog gebracht, dat de verhouding tus
sen kerkelijke en humanistische
geestelijke verzorging antithetisch
van aard is. Er dient dan ook geen
sprake te zijn van enigerlei samen
werking. Zelfs geen kamer dient te
worden afgestaan.
We vragen ons af hoe het moderamen
van de hervormde synode hierop zal
reageren- Men zal zich herinneren, dat
de hervormde synode in november
van het vorige jaar allerminst haar
teleurstelling over humanistische
activiteiten heeft uitgesproken. Met
28 tegen 16 stemmen werd een
interim-rapport aanvaard, waarin te
lezen staat dat de kerk krachtens de
in het evangelie rustende tolerantie
zich niet alleen tegen de aanspraken
van het Humanistisch Verbond niet
mag verzetten, maar deze ook moe
ten bevorderen! De mogelijkheid
kan zich voordoen, aldus het rapport,
dat het Humanistisch Verbond als
een positieve factor moet worden
gewaardeerd.
Er is geen helderziendheid voor no
dig om te constateren dat ook hier
-de wegen uiteen gaan. Dat moest er
nu juist nog bijkomen!
Familie wil met hem praten
T-)E motieven van Theo
van Eyck voor zyn
vlucht op zaterdag jl. met
een toestel van de marine-
luchtvaartdienst van Malta
naar Bengazhi (Libië)
zouden voortkomen uit
zyn verlangen om de mi
litaire dienst te verlaten.
Dit heeft het ministerie
van buitenlandse zaken
meegedeeld.
De diplomatieke ambte
naar, die vanuit Kagro
naar Bengazhi is geweest,
heeft contact met de ma
rineman gehad, In de ko
mende dagen zal de diplo
maat opnieuw contact op
nemen om Theo van Eijck
als hy dat wil, te helpen
naar Nederland terug te
keren. De Nederlandse di
plomaat blijft verder ook
belast met de afwikkeling
van de formaliteiten voor
de terugkeer van het
vliegtuig op korte termijn
De moeder van de ma
rineman. mevr. Van Eijck
uit het Brabantse Riel, zei
de burgemeester van Al
phen en Riel te hebben
gevraagd zijn invloed aan-
te wenden om in contact
met haar zoon te kunnen
komen. De burgemeester
zal zich hiervoor inspan-
zioh met het ge-
De echtgenote van de
naar Libië uitgeweken Ne
derlander, mevr. Corrie v.
Eijck-Pijnenburg uit Nue-
nen, heeft contact gezocht
met het Rode Kruis, dat
liet weten de mogelijkhe
den voor contact tussen
haar en haar man te on
derzoeken.
De naaste familieleden
van de marineman gelo
ven, dat Theo van Eyck
zal terugkeren, als zU maar
eerst eens persoonlyk con
tact met hem zouden heb
ben.