Nieuwe Leidse Courant
HEDEN VERKLARING VAN HET HOF
Min. Marijnen ten
paleize ontboden
Duitse grens vandaag al
dicht voor onze eieren
Koningin, Prins en prinses Irene terug in Nederland
Speculatie
over een
verloving
Luns nodigt Soebandrio
uit tot een gesprek
Commentaren
Prof. Andriessen vraagt
grotere bevoegdheden
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastigh is ghebleven
mijn hort in teghenspoef
Abonnementsprijzen p.w. 0,78, p.m. 3,35,
Dmetiag 4 febru»i4 1964,44st« Jatfgang
Koudere naeht
Opklaringen met enkele verspreid
voorkomende buien. Matige tot krachti
ge wind tussen west en noordwest.
Koudere nacht, morgen overdag onge
veer dezelfde temperaturen als vandaag.
(Zie ook pag. 7)
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uu
(Van onze speciale verslaggever)
TYTADAT het de hele ochtend gegonsd had van geruchten,
waaronder de meest onwaarschijnlijke, zijn aan het
begin van deze middag koningin Juliana en prins Bern-
hard per regerings-Friendship op Soesterberg aange
komen. Direct daarna werd medegedeeld dat premier
Marijnen vanmiddag om half drie een gesprek met de
Koningin zou hebben. Ook prinses Irene begaf zich naar
ons land, zoals de R.V.D. tegen half twee vanmiddag mee
deelde. Zij reist met de Kon. Friendship die vanmorgen
om 10.15 uur uit Barcelona is vertrokken.
De aankomst van Koningin en Prins verliep geruisloos. Er stonden
vele vertegenwoordigers van pers, radio en tv. Ie wachten, maar zij
hebben geen glimp kunnen opvangen. Een auto hraeht het Koninklijk
Paar naar Soestdijk. Om zeven over twaalf werd hier de koninklijke
standaard bewijs van de aanwezigheid van de Koningin gehesen.
Dezelfde waarnemers wijzen er op
it er ongetwijfeld gegronde redenen
moeten zijn geweest. Gedacht wordt
aan een op handen zijnde verloving
met een rooms-katholiek, een verbin
tenis, welke gelijktijdig met de over
gang naar de Rooms-katholieke kerk
moest worden bekend gemaakt. Het
itlekken van het laatste zon het Hof
n allen, die by het geheim betrokken
zijn, voor een moeilijk dilemma hebben
geplaatst. De publieke verontwaardi
ging en de kritiek in de pers inzake
de wijze van voorlichting in deze deli
cate aangelegenheid zouden tot een
ombuiging van de gevolgde gedragslijn
hebben geleid.
IEen stralende prinses Irene, dezer dagen gefotografeerd voor de
kathedraal in Bilbao.
Minister Luns heeft zijn Indonesi
sche ambtgenoot en eerste vice-pre
mier dr. Soebandrio voorgesteld el
kaar binnenkort te ontmoeten. Deze
uitnodiging werd aan journalisten
medegedeeld door dr. Soebandrio, die
•eide dat Nederland en Indonesië een
ministersconferentie zullen houden
over de betrekkingen tussen beide
landen.
Hij had een boodschap van mr. Luns
ontvangen over de betrekkingen die ter
discussie zouden komen doch wilde niets
zeggen over de punten van bespreking.
In één
oogopslag
Prinses Ireneschool werd
Juliana van Stolbergschool
pag- 2
Bakkersknecht predikte
(maar mocht niet) pag. 2
Christen-jongeren vieren ju
bileum NBG pag. 2
Molenboycot pag. 2
Spanje (politiek bekeken)
pag. 5
Helikopter neergeschoten
met pijl en boog pag. 5
Tsjoe pleit voor vrede
pag. 5
Olympische Spelen pag. 6
Wonen in 1975 pag. 7
Staatssecretaris: belasting
moet omlaag pag. 7
Geen discussie over „Zo is
het..." pag. 7
Soebandrio had kort voordat hij dit
vertelde, een onderhoud gehad met de
Nederlandse zaakgelastigde drs. C. W.
Baiikman, met wie hij ook had gesproken
over de tenuitvoerlegging van de econo
mische regelingen tussen beide landen.
De Fokker-Friendship staat
klaar voor vertrek. Nog even
moet het toestel volgetankt wor
den, alvorens het met prinses
Irene aan boord zal opstijgen.
Deze foto werd gisteren ge
maakt, terioijl de bemanning
zich onderhield met personeel
van het vliegveld in Barcelona.
De ingrijpende wijziging in
reisplan de terugkeer valt veertien
dagen eerder dan aanvankelijk in het
voornemen lag houdt volgens
waarnemers in Den Haag met twee
zaken verband. Ten eerste de ge
loofsovergang van prinses Irene en
de nadere verklaring, die deze be
hoeft. Ten tweede een op handen
zijnde verloving van prinses Irene,
waarover de geruchten blijven aan
houden.
Prinses Irene was sinds zaterdag
totaal onvindbaar. De Koninklijke
Friendship, welke die dag van Inns
bruck naar Madrid vloog om haar op
te halen met haar ouders en de
prinsessen Beatrix en Margriet zou ze
een deel van de Olympische Winter
spelen bijwonen stond vanmorgen
op het vliegvi M van Barcelona. Gister
middag had gezagvoerder Klaassen op
dracht gekregen daarheen te vliegen.
Het nieuws over de plotselinge terug
keer van koningin Juliana en prins
Bernhard kon pas vannacht officieel
worden bevestigd. De laatste
de avond had het, zowel in Den Haag als
in Innsbruck en Barcelona gegonsd
geruchten, welke de journalisten nocb
bevestigd, noch ontkend konden krijgen.
De Rijksvoorlichtingsdienst luchtte de
gebruikelijke woorden: „Geen commen
taar".
Toen koningin Juliana en de prinsessen
Beatrix en Margriet zaterdag naar Inns
bruck vertrokken de Prins kwam ui'
Zwitserland, waar hij een familielid had
bezocht lag het in de bedoeling pas
een paar dagen voor de verjaardag
prinses Christine (18 februari) terug te
keren. Een vervroeging met twee weken,
en dan op een zo korte termijn, moet dan
ook een bijzondere achtergrond hebben.
Waarnemers houden het er op dat het
tenminste om een verklaring gaat,
tot uitdrukking wordt gebracht,
de geloofsovergang van prinses Irene
lang en zo zorgvuldig geheim is gehou-
(Zie vervolg op pag. 6)
Voordat koningin Juliana haar sportieve vakantie in Innsbruck onder
brak, iverd eerst nog een ski-tocht gemaakt. Samen met de Sjah van
Perzië begaf ze zich op weg voor 'n tocht in de omgeving van Innsbruck.
Minister: „Ramp - Produktschap: Moord
(Van onze sociaal-economische redactie)
Wat de Nederlandse pluimveehouderij al enige tijd in angstige spanning
heeft gevreesd, is nu gebeurd. De Wesfcduitse regering heeft stopzetting
van de invoer van eieren bekend gemaakt.
Met het oog hierop is onze minister van landbouw, mr. B. W.
Biesheuvel, gisteravond hals over kop uit Brussel (waar hij vertoefde
voor een zitting van de E.E.G.-ministerraad) in Den Haag teruggekeerd
om eventuele tegenmaatregelen voor te bereiden.
Vóór zijn vertrek verklaarde de minister dat een Duitse invoerstop voor
eieren een ramp voor de Nederlandse pluimveehouders zou zijn. De vooi*-
zitter van het Produktschap voor Pluimvee en Eieren te Zeist, de heer
H. H. Garrelds, sprak van een „moordaanslag".
Deze verontrustende uitlatingen
liggen voor de hand als men weet,
dat de Nederlandse pluimveehouderij
ruim 60 procent van de totale West-
duitse eierimport voor haar rekening
neemt. Vorig jaar werden van onze
produktie van 5.3 miljard eieren bij
na 2,3 miljard consumptie-eieren ge
ëxporteerd en daarvan gingen niet
minder dan 1,8 miljard naar West-
Duitsland met een totale waarde van
rond f 245 miljoen. Per dag gingen
vorig jaar gemiddeld zo'n 5 miljoen
eieren onzé oostelijke grens over; de
waarde daarvan beliep ongeveer
f 680.000.—.
Minister Biesheuvel heeft in de afge
lopen week regelmatig telefonisch contact
gehad met de Duitse staatssecretaris van
landbouw, de heer Hüttenbrauker en
gistermiddag heeft de bewindsman in
Brussel, (vóór de aanvang van de E.E.G.-
ministerraadsbesprekingen) nog een laat
ste poging gedaan om een invoerstop (in
voerbeperking) voor eieren te voorkomen.
Ook in het Brussels overleg bleek staats
secretaris Hüttenbrauker echter onge
voelig voor de Nederlandse argumenten
en moest minister Biesheuvel teleurge
steld constateren, dat zijn intensieve en
herhaalde pogingen om „de ramp" te
voorkomen zo goed als zeker waren mis
lukt.
Marktbescherming
Aan Duitse zijde acht men maatregelen
met betrekking tot de invoer van eieren
nodig, omdat de huidige eierprüzen de
produktiekosten van de Westduitse pro
ducenten niet meer dekken. In de afge
lopen dagen bedroeg de eierprijs in Duits
land in de kwaliteitsklasse B 10.5 tot 11
Pfennig. Beperking van de invoer zal
ongetwijfeld een prijsstijging tot gevolg
hebben. Op grond hiervan meent de rege-
in Bonn gebruik te kunnen maken
de mogelijkheid tot toepassing van
de beschermingsclausule in de marktver-
ordening van de E.E.G,, de zgn. vrij
waringsclausule.
Gebeurt dit dan moet de Europese
Commissie binnen vier dagen beslissen of
de maatregel gehandhaafd, gewijzigd of
opgeheven dient te worden, waarna iedere
lid-staat gedurende drie dagen het recht
heeft deze beslissing aan de E.E.G.-
ministerraad voor te leggen. Deze kan de
beslissing der commissie met gekwalifi
ceerde meerderheid wijzigen of vernie
tigen. Eieren, die bij het afkondigen van
de maatregel onderweg waren, moeten
nog tot drie dagen daarna vrij worden
binnengelaten.
Bij het overleg te Brussel van gister
middag heeft de Duitse staatssecretaris
minister Biesheuvel gevraagd of Neder
land „over mogelijkheden beschikt om
maatregelen te treffen ter beperking van
zijn eierexport. teneinde Duitse maatrege
len te ontlopen".
Voor vervolg zie pagina 7
W'
/IE als buitenstaander de ver
gadering van de K.V.P--Partij-
raad bijwoonde, heeft de indruk ge
kregen, dat er in de grootste partij
in ons land thans pais en vree
heerst.
De enige van ontstemming getuigen
de woorden werden geuit door een
bejaard partijraadslid, bij wie za
terdagmiddag omstreeks twee uur
de honger begon te knagen.
Mocht er in de K.V.P. werkelijk
onrust zijn geweest na het nogal
vreemde gemanoevreer van dr. De
Kort tijdens de kabinetsformatie,
dan was er nu in elk geval niets
meer van te merken. Over de for
matie is nauwelijks gesproken en de
naam van de vorige fractievoorzit
ter die als gevolg van een auto
ongeluk niet aanwezig kon zijn
is daarbij niet genoemd.
Voorzitter mr. P. J. M. Aalberse
zou trouwens hoogstwaarschijnlijk
niet hebben toegestaan, dat het doen
en laten van dr. De Kort als for
mateur in een openbare gedachten-
wisseling werd betrokken, omdat
deze over zijn forinateurschap for
meel niet ter verantwoording kan
worden geroepen.
De Partijraad kijkt kennelijk meer
vooruit dan achteruit. En dan staat
men voor een belangrijke taak. De
Katholieke Volkspartij wenst immers
niets minder dan vernieuwing. Reeds
is een structuurcommissie iugesteld
terwijl bovendien op zo kort moge
lijke termijn een commissie zal
worden geïnstalleerd, die een her
ziening van het beginselprogram en
een program van richtlijnen zal
moeten voorbereiden.
Voor deze commissie, zo schrijft
De Tijd/Maasbode, is er heel wat
werk aan de winkel. Het nieuwe
program moet van vitale betrokken
heid op de werkelijkheden van van
daag getuigen. Met name de jon
geren zal men iets anders moeten
kunnen voorleggen dan de belegen
leerstelligheden uit het bestaande
algemeen staatkundig program.
Dat een politieke partij een program
dient te hebben, getuigend van vi
tale betrokkenheid op de werkelijk
heden van vandaag, is natuurlijk
wel juist, maar niet volledig. Even
zeer moet worden verlangd dat het
getuigt van visie op de dag van
morgen en overmorgen, een concep
tie bevat voor de maatschappij der
toekomst.
Mr. Aalberse staat kennelijk ook op
dit standpunt. Bepaald progressief,
om niet te zeggen radicaal, klon
ken de woorden uit zijn mond, dat
tot nu toe slechts de scherpe kan
ten van het oude kapitalistische
stelsel zijn afgeslepen, maar dat wij
nog verre zijn van een werkelijke
en wezenlijke wijziging in de maat
schappelijke structuur.
Men mag voor- of tegenstander
van christen-democratische samen
werking zijn, in elk geval is de be
zinning in de K.V.P. ook voor de
protestantse partijen van betekenis.
Zullen de wegen verder uiteengaan
of elkaar naderen? Dat zal alleen
duidelijk worden wanneer ook de
protestants-christelijke partijen er
zich voortdurend op bezinnen tot
welke conclusies en concrete doel
einden de oriëntatie op de Bijbel
moet leiden.
Bij de Tweede Kamer der Staten-
Generaal is een wetsontwerp inge
diend tot wijziging van de prijzen
wet. Deze voorgestelde wetswijzi
ging beoogt in het bijzonder de mi
nister van economische zaken, de be
voegdheid te geven prijsmaatregelen
te nemen tegen ondernemingen, die
in strijd handelen met de afgespro
ken prijsgedragsregels waardoor een
situatie ontstaat, welke een onmid
dellijke voorziening eist.
De op grond van deze bevoegdheid te
nemen beschikkingen tegen afzonder
lijke ondernemingen zullen een voorlo
pig karakter dragen. De geldigheidsduur
bedraagt ten hoogste zes maanden.
De slagvaardigheid van het prijzenbe-
leid zal volgens de minister van econo
mische zaken worden vergroot, indien
de bevoegdheid wordt gegeven tegen in
dividuele bedrijven, die de prijzen onver
antwoord verhogen, een voorlopige maat
regel te treffen. Hiermee kan dan in een
roegtijdig stadium een dergelijk onver
antwoord prijsgedrag worden belet. Uit
breiding van dergelijke onverantwoorde
prijsstijgingen kan aldus doeltreffender
worden tegengegaan.
Ook de organisaties van het bedrijfsle-
zn zouden hierdoor hun leden met meer
kracht tot naleving van de prijsgedrags
regels kunnen aansporen.
Bij K.B.
Het is de bedoeling de nu voorgestelde
bevoegdheid slechts te verlenen, indien
zich in het sociaal-economische leven
ernstige spanningen voordoen en in het
bijzonder wanneer de ontwikkeling der
prijzen van goederen en diensten hante
ring ervan eist. In het wetsontwerp
wordt daarom bepaald, dat deze be
voegdheid alleen kan worden uitge
oefend, nadat daartoe bij Koninklijk Be
sluit voor de tijd van ten hoogste een
jaar machtiging is verleend. Na afloop
van deze termijn dient te worden be
zien. of zulk een uitzonderlijke toestand
zich dan nog voordoet
De minister van economische zaken acht
een Kon. Besluit, waardoor uitoefening
dezer bevoegdheid mogelijk wordt, van
zodanige betekenis, dat behandeling
daarvan in de ministerraad vereist moet
worden geacht.
De prijzenwet bood tot nog toe uitslui
tend de mogelijkheid een prijsmaatregel
uit te vaardigen voor alle ondernemin
gen ln een bepaalde bedrijfstak. Dit zal
in het algemeen eerst geschieden en
is in feite de laatste tijd meermalen ge
schied in het geval dat zich bij een
deel van de ondernemingen in een be
paalde bedrijfstak onverantwoorde prijs
stijgingen voordoen en overleg er niet
toe heeft kunnen leiden, dat de betrok
ken ondernemers zich alsnog naar de
prijsgedragsregels voegen.
Voorlopers
In het bijzonder ln de laatste tijd is
evenwel gebleken, dat zich in bepaalde
sectoren bij een of enkele ondernemin
gen belangrijke en onverantwoorde prijs
verhogingen kunnen voordoen, terwijl
aanvankelijk de overgrote meerderheid
van de bedijfsgenoten in die sector zich
nog aan de prijsgedragsregels houdt.
Wanneer een beroep op deze bedrijven
om de prijsverhogingen ongedaan te ma
ken zonder resultaat blijft, is het gevaar
aanwezig dat de aanvankelijk slechts
door enkele ondernemingen toegepaste
prijsverhogingen zich uitbreiden.