Kasavoeboe schuldig aan dood van Loemoemba Nieuwe rel in kanaalzone van Panama sa Rus betreurt incident met uig VS vliegti Zendeling vertelt over gruwelen in Kongo Capesius: „Ik wist niets van pijnlijke dood' Zuid-Vietnam verbreekt banden met Frankrijk „Peking capituleert voor liet kapitalisme" Jjh een. éLoftfce lij, Contact met Egypte VRIJDAG 31 JANUARI 1964 Tsjombe in gesprek met Brussels blad: ONZE doorgaans gemoedelijke zuiderburen zijn gisteren diep geschokt door een uitvoeri ge publikatie van het Brusselse mmms conservatieve blad Pourquois Pas? Het blad drukte die dag een interview af met de vroege re Katangaanse president Moise Tsjombe, die president Kasavoe- 1 nO(k°e en andere Kongolese poli- 1 tieke leiders beschuldigt van een komplot» dat tot de dood van de 1 C *oenmaiïge Kongolese premier V»J Loemoemba heeft geleid. verspreid, greep de Belgische kun; minister van justitie, Vermeylen, in door de uitgave van dit nummer te r ver verbieden. Hij gaf de leden van de rijkswacht opdracht om bij de we derverkopers alle exemplaren op te halen. De onder-minister van buiten- landse zaken, Fayat, heeft inmiddels v de Kongolese zaakgelastigde in Brus sel zijn spijt betuigd over de publika tie. Tsjombe's verklaringen komen er op neer. dat Loemoemba en twee andere Kongolese gevangenen tegen zijn wei- gering in per vliegtuig naar Elisabeth- T stad de hoofdstad van de voormali- 5e deelstaat Katanga werden gezon- en. Bij aankomst waren zij zo mishan- 1 deld, dat zij na enkele uren overleden. I Volgens zijn lezing is voor het eerst I over het doen verdwijnen van Loe- I moemba gesproken tijdens de feestelijk- I heden op 28 november 1960 ter gele genheid van de eerste verjaardag var Kongo-Brazzaville in aanwezigheid var president Kasavoeboe en de huidige mi nister-president van de voormalige Bel gische kolonie, Adoela. Ex-president Doulou van Kongo-Brazzaville had voor deze feestelijkheden niet alleen de lei ders van Kongo, maar ook die tanga uitgenodigd. Premier Adoula zou aan Tsjombe hebben gezegd: ..Wij zullen Loemoem ba naar je toe sturen en dan moet jij er maar een eind aan maken". Loe moemba was toen reeds door Kasavoe boe afgezet en bevond zich in een ge- vangenis. Groot gevaar Tijdens een bijeenkomst tussen Kon golese en Katangaanse leiders zou pre sident Kasavoeboe tegen Tsjombe heb ben gezegd: ,,Jij begrijpt niet het grote gevaar, dat Loemoemba vertegenwoor digt. Als hij er in slaagt zijn plannen uit te voeren, laat hij het parlement OLIFANT OP DE PLANK Zomaar, omdat het fijn is een echte eerlijk oude of jonge Olifant-borrel op de plank. 1 Uw kelder of in uw kast en dus bij de hari te hebben. Om mei te toasten en genieten De Amerikaanse autoriteiten hebben opdracht gegeven in de Panamakanaal zone speciale veiligheidsmaatregelen te treffen aangezien Panamese arbeiders en studenten volgens geruchten willen staken om de vaart door het Panama- h kanaal te verlammen. De geruchten over een staking van df 11.000 Panamezen in dienst van de Pana makanaalmaatschappij konden niet be vestigd worden. De staking zou vergezeld gaan van het opwerpen van baricades op de toegangswegen tot de kanaalzone en van een vreedzame mars der Panamezen ln de Amerikaanse zone. rSB 1 Het is niet bekend welke veiligheids- i eigen maatregelen precies getroffen zijn. IB ko- Dui- Quick tegen 1 Ondergeschikte zou schuldig zijn Nadat in eerste instantie de reac tie van de Russen op het vliegtuigin cident met het Amerikaanse vliegtuig vrij onverzoenlijk was, is er gister avond een verandering van toon ge komen. Krant direct in beslag genomen absolute volmachten voor hem goedkeu- zal Kongo onder een dictatuur moeten leven". Nadat Loemoemba een zestal weken later weer was aangehouden werd Tsjombe in Elisabethstad in een hotel door Kasavoeboe uit Leopoldstad opge beld. aldus het interview. ,,Ik stuur je drie pakjes. Je moet ze aannemen". Op vraag van Tsjombe wat er in zat de Kongolese president hebben ge antwoord: ,,Dat zal je wel zien. Ze zijn onderweg in een vliegtuig". Het vliegtuig, dat van de Kongolese luchtvaartmaatschappij was, kreeg toe stemming om te landen nadat de Euro pese piloot had verklaard geen benzine meer te hebben om door te vliegen. Aan boord waren Loemoemba en twee andere gevangenen, bewaakt door een persoonlijke vijand van de ex-premier zes Kongolese militairen. ,De piloot was misselijk. Hij had h met zijn bemanning in de cockpit opgesloten, liever dan te moeten aan zien hoe de drie mannen, die aan el kaar waren vastgebonden, gedurende de gehele vlucht met onvoorstelbare reedheid werden geslagen." De leider van het transport toonde bij aankomst de baard, snor en bril Loemoemba. Aangezien intussen de duisternis was ingevallen, weigerde de piloot diezelfde avond te vertrekken. Tsjombe zag het als zijn taak de gevangenen voor de ogen van de nieuwsgierigen te verber gen. Stervend Zij werden naar een leegstaande nlng in Elizabethstad vervoerd. ,,In dat huis heeft geen misdaad plaatsgehad", aldus Tsjombe. ,,De waarheid ls min der sensationeel en heel eenvoudig. Al le drie gevangenen waren stervend. Er was een wonder nodig om hun leven te redden." Tsjombe riep een spoedzitting zijn kabinet bijeen en slaagde er i de loop van de nacht telefonisch tact met president Kasavoeboe te krij gen. Hij deelde hem mede. dat de drie gevangenen zouden overlijden. „Indien zij sterven, begraaf hen dan en praat er vooral niet over", zou het antwoord van Kasavoeboe zijn geweest. „Dood of le vend, ik stuur ze morgen naar je te rug", heeft Tsjombe volgens Pourquois Pas? daarna woedend gezegd. Loemoemba stierf die nacht om drie uur. Niemand had met hem kunnen spreken, want hij was bewusteloos. Het terugzenden van de lijken naar poldstad was de volgende dag onmoge lijk, omdat de piloot dat weigerde, al dus Tsjombe's lezing. In het in beslaggenomen numme kondigt de redactie van Pourquois Pas aan in het nummer van de volgende week het antwoord te zullen geven op de reeds drie jaar open staande vraag: „Wat is er met de lijken gebeurd?" Drie hefschroefvliegtuigen van de V.N. hebben woensdagavond vijf volwassenen en zes kinderen gered die zich bevonden op een post van Amerikaanse zendelingen te Kinsjöea in de Kongolese pro vincie Kwiloe. De post was in brand gestoken en geplunderd door de guerrillastrijders van de in China opgeleide Moelele. De piloot van een legervliegtuig meldt, dat hij in de straten van Idiofa, dat gisteravond door Moelele's mannen is aangevallen, twee stapels lijken heeft zien liggen. De aanvallers zijn inmiddels door Kongolese mi litairen verdreven. .1 van de geredde zendelingen bracht later in Leopoldstad verslag uit van de overval op een zendingspost. Zaterdag middag hadden hij en zijn vrouw een Ausckwitzproces Ex - SS - Obersturmbannführer Viktor Capesius heeft gisteren in het proces te Frankfort tegen 22 voormalige artsen en bewakers van het concentratiekamp Auschwitz, verklaarddestijds niets ge weten te hebben van de pijnlijke dood van gevangenen door middel va jectie met fenol. Ik wist er toen 1943/'44 dat men talloze gevangenen vermoordde door ze een injectie in het hart met fe nol te geven, aldus de 56-jarige Capesius, die als ohef van de grote apotheek var het kamp dit fenol beheerd en uitgege ven zou hebben. Volgens Capesius waf er in de apotheek maar een hive of hele liter fenol voorradig geweest. Hij had de specialist voor „het spuitje", een zekere Klehr, niet gekend. De openbare aanklager vroeg Cape sius daarop of hij geen eigendommen van de gevangenen gestolen had en daarmee na de oorlog zijn apotheek te Reutlingen in Baden-Württemberg gefinancierd had. Capesius ontkende heftig. Hij had in 1950 een krediet van 90.000 mark van de staat gehad en zijn schoonheidssalon had hij in 1956 voor 11.000 mark gekocht. Prof. Friedrich Kaul, de vertegen woordiger van de Oostduitse regering, heeft het hof gisteren volmachten van nog vijf Oostduitsers overgelegd. Deze Oostduitsers beschuldigen de verdachten Mulka Kaduk, Klehr, Hoecker en Cape- De op Zuid- en Zuidoost-Afrika va rende Conference lijnen hebben het nood zakelijk geacht de vrachttarieven van Europese havens naar de havens gele gen tussen Walvis Bay en Beira (bei de Inbegrepen) met ingang van 1 april, op enige uitzonderen na, met ongeveer 10 procent te verhogen. troep van 50 man uit het bos zien stor men recht op de post af. De negers ruk ten het hek voor het huis omver en maakten aanstalten om naar binnen te gaan. De zendeling en zijn vrouw den het huis binnen, waar vijf van kinderen waren. Kind uit raam Daarop wierp een van, de aanvallers ;n Molotof-cocktail. De negers riepen dat hij naar buiten moest komen. Dit weigerde de zenffeling. Toen echter de verpleegster van de post naar buiten werd gesleurd, ging hij toch maar. Zijn handen werden op zijn rug gebonden, waarna hij op de grond werd gesme ten. Een groep aanvallers ging toen het huis binnen en begon, dit te plunderen. Een andere zendeling was met vrouw _n baby naar de zolder gevlucht toen de negers het huis omsingelden. Zij hoorden hoe er beneden geplunderd werd en zagen rook naar boven komen. De zendeling sloeg het zolderraam kapot en sprong naar beneden. Zijn v gooide daarop het kind uit het r dat door hem werd opgevangen. Toen waagde de vrouw ook de sprong. De ne gers wierpen zich op de zendeling, scheurden zijn kleren en begonnen heiA et een hamer te bewerken. Diezelfde avond nog waren er twee annen die geweren droegen, bij de post gekomen. Zij hadden gezegd, dat zij de leiders van de overvallers u en dat er in Kongo geen plaats blanken was. Onthoofd Dit verzachtte zij later weer af met de verklaring dat Amerikanen daar wel mochten wonen en werken omdat zij Amerikaan èn protestant zijn. Maar Belgen en rooms-katholieken zouden onthoofd worden. Die twee negers wa ren de hele nacht gebleven. De volgen de dag hadden dorpelingen uit de buurt alles wat nog waarde had uit de dingspost weggehaald. Vier dagen na die „vreselijke"' zater dag hadden de zendelingen en hun me dewerkers een vliegtuig zien overvlie gen. Zij hadden geseind dat zij geëvacu eerd wilden worden en woensdagmid dag waren dan de drie wentelwieken gekomen. Premier Tho is afgezet De Zuidvietnamese junta heeft gisteren besloten, de diplomatie ke betrekkingen met Frankrijk te verbreken, zo heeft radio- Sadgon in een te Bangkok opge vangen uitzending gemeld. De raad besloot voorts, de oorlog te gen de communisten voort te zet- ten. Enkele uren tevoren was over radio-Saigon een communiqué van het leger voorgelezen, waar in stond dat het leger de macht in de junta, die drie maanden ge leden president Diem afzette, heeft overgenomen. De staats greep van donderdag stond on der leiding van luitenant-gene raal Ngoeyen Khanh. Generaal Khanh zou de Amerikaanse ambassadeur in Saigon, Henry Cabot Lodge, bewijsstukken hebben getoond waaruit bleek dat er een komplot was om de macht te grijpen en het land onder een neutralistisch bewind te bren gen. Deze samenzwering had volgens hem de steun van Frankrijk en er waren scheidene vooraanstaande leden vai junta bij betrokken. „Een aantal per tot stoppen te dwingen. Hij leunt in een hoek van vijf en veertig graden uit het haltehuisje. Er is geen buschauffeur die daar om heen gaat, al was het alleen maar om deze vreemde passagier eens van meer dichtbij te be kijken. Voor Ernie is het dage- lyks werk: hij is een Engelse circusclown, beter bekend als Noe No Formosa begint offensief: Zeg het met bloemen Malik na Tsjoe in Soedan Twee uur nadat premier Tsjoe en- Lai van communistisch China gisteren uit Khartoem, de hoofdstad van Soe dan, was vertrokken, arriveerde daar de Russische onderminister van bui tenlandse zaken Jacob Malik. Deze heeft eveneens een bezoek gebracht aan en kele Afrikaanse landen, waaronder So malië. Hij zou vandaag naar Moskou terugkeren. De Chinese premier brengt de ko mende dagen een bezoek aan Ethiopië. De Zweedse Rijksbank heeft giste ren het discontotarief verhoogd van vier procent tot 4I£ procent. De verhoging gaat vandaag in. Het Zweedse disconto werd op 18 ja nuari van het vorige jaar verlaagd van vier tot 3Vs procent en daarna op 14 juni weer op vier procent gebracht. Het partijorgaan van de Russi sche communistische partij, de Prawda, heeft gisteren voor het eerst sinds premier Chroesjtsjef vorig jaar oktober aandrong op be ëindiging van de openbare twist tussen China en Rusland, een rechtstreekse anti-Chinese aanval afgedrukt In het artikel, onderte kend met de gezaghebbende signa tuur „waarnemer", wordt de Chi nese kranten verweten Chroesj- tsjefs vredesvoorstel van 31 decem ber niet te hebben gepubliceerd en later de betekenis ervan in com mentaren te hebben vervormd. Westelijke waarnemers beschou wen dit artikel als een voorloper van een nieuw, uitgebreid Russisch antwoord op Chinese en Albanese aanvallen op de politieke lijn van de Russische premier. Nationalistisch-China is intussen be gonnen het rode bewind in Peking in zijn radio-uitzendingen aan te vallen, om voordeel te putten uit het „verwar rende politieke geklungel" van de Chi nese volksrepubliek over de betrekkin gen met Frankrijk. De uitzendingen van uil Taipei begonnen dinsdagavond, en kele uren nadat bekend was geworden, dat Peking verbreking van de diploma tieke betrekkingen tussen Parijs en For mosa eiste. „U capituleert voor het ka pitalisme", aldus de nationalistisch- •Haliplus jjalip' llur tiitiminonrnhilri \jl5^ Uw vitaminenschild tegen griep, vermoeidheid, slapte, nervositeit, verkoudheid. de drie omgekomen vliegers te halen alsook het wrak van het neergeschoten vliegtuig. Verder heeft de Russische af gevaardigde op de ontwapeningsconfe rentie in Genève, Tsarapkin, het neer schieten een „betreurenswaardig inci dent" genoemd. Hij opperde de moge lijkheid dat de opdracht tot neerschie ten door een of andere ondergeschikte instantie was gegeven. De Amerikaanse kranten schreven gisteren dat Rusland de voorschriften voor haar luchtverdediging zal moeten herzien. Als de Russische commandant te velde nog handelt volgens dezelfde opdrachten als ten tijde van de koude oorlog, het hoog tijd wordt dat het Kremlin zijn commandanten met de be staande ontwikkeling op de hoogte brengt. Het is toch te gek, aldus de Amerikanen, dat tot de aanval wordt overgegaan tegen een kennelijk onge wapend toestel. Landen die vriendschap willen, schieten eikaars vliegtuigen nie» Amsterdam heeft zijn eerste welijke politiecommissaris. Het is mr. T. de Jong, die is benoemd tot commissaris van gemeentepolitie L rang van hoofdambtenaar derde klasse. I Sinds een half jaar vaart een 21-jarige Afrikaanse jongen noodgedwongen over de wereldzeeën. Hij was vorig jaar augustus in de haven van Pointe Noire in het voormalige Frans-Kongo zonder pa pieren aan boord van een Liberiaans vracht schip geslopen. In geen enkele haven mag hij nu van boord, omdat hij geen papieren heeft. Pas wanneer zijn drijvende ge vangenis weer in Pointe Noire komt en dat kan nog wel even duren komt er een einde aan zijn wereldreis. I Een oude satijnen kazui fel, bestikt met achttien karaats gouddraad, die door een militair uit Nieuw-Zeeland uit de ruïne van het klooster van Monte Cassino werd meegenomen na de be roemde slag aldaar in de Tweede Wereldoor log, zal volgende weck per vliegtuig uit Wel lington naar Italië wor den teruggebracht. Het opperkleed is waar schijnlijk honderd jaar De waarde ervan wordt geschat op ruim een half miljoen gulden. I Mevrouw Elli Schultz, die in de kleine neder zetting Koekenaap in de Kaapprovincie woont, heeft diamanten op haar achtererf gevonden. Me vrouw Schultz, die zelf zes jaar lang aan mijn- bouwkundige onderzoe kingen heeft gedaan, was ervan overtuigd, dat er op haar erf zich ergens diamanten bevonden. Zes maanden geleden besloot zij dus op haar erf te graven. Gisteren zag zij haar moeite ein delijk beloond. Zeven kleine diamanten wer den op een diepte van ongeveer 10 meter ge vonden. I De niet-blanke Rashjid Angamia heeft zich voor genomen zich tweemaal te bedenken alvorens een blanke te helpen. In een brief aan een blad in Johannesburg (Zuid- Afrika) schreef Anga mia hoe hij in de na bijheid van Johannes burg een auto passeerde, die met een brandende motor aan de kant stond. „Ik graaide snel wat los zand van de wegberm Snel onderzoek naar gevechten Laos m Het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken meent dat op korte ter mijn een onderzoek dient te worden in gesteld naar nieuwe gevechten in Laos. waarbij de communistisch gezinde Pa- thet Lao hulp zou krijgen van Noord- Vietnamese troepen. Het ministerie acht het noodzakelijk dat dit onderzoek onverwijld wordt in gesteld door de internationale commis sie van toezicht voor Laos. welke werd ingesteld ingevolge de overeenkomsten van Genève. waarin de onafhanke lijkheid en neutraliteit van Laos wor den gewaarborgd. Volgens dit Amerikaanse ministerie heeft de Pathet Lao grondgebied nabij Takhek, in Midden-Laos, aangevallen en bezet, dat reeds geruime tijd in handen was van de neutralisten. 350 jaar handel met Amerika Van 12 tot 26 april zal in New York op grote schaal voor Nederland in het algemeen en Amsterdam in het bijzon der 'propaganda worden gemaakt. Dan 'komt te New York een ontplooiing tot stand van initiatieven op het gebied van „Holland and Amsterdam promotion", en activiteiten ter bevordering van de culturele, toeristische eu economische contacten. Dit is mogelijk door de bun deling van krachten door de deelnemers aan deze campagne: de Algemene Ne derlandse Vereniging voor Vreemdelin genverkeer (ANWi het stadsbestuur van Amsterdam, Amsterdamse instel lingen (VW-„Amsterdam", Kamer van Koophandel e.d.) en het hoofdstedelij ke bedrijfsleven. Een grote Amsterdamse delegatie zal tezamen met vertegenwoordigers van het ANW aan de maandenlang voorbe- Chinese uitzendingen. Voorts worden de Chinese communisten beschuldigd van „revisionisme" een aantijging, die Peking vaak tegen de Russen gebruikt, wegens „herziening van de leer Marx en Lenin." Ook Japan is een offensief begonnen tegen het regime in Peking. Premier Ikeda verklaarde in het Diet (parle ment) dat de Chinese volksrepubliek in de internationale opinie geen vredelie vend land is en dat de verklaring van de VN dat communistisch-China een mili tant land is, nog steeds geldt. Ikeda be sloot met te zeggen dat Japan onder de huidige omstandigheden, Peking niet wil erkennen, omdat het nationalistisch- China^als de wettige regering van China Brit optimistisch over Geneefse besprekingen De leider van de Britse delegatie naar de ontwapenings-besprekingen in Genève, Peter Thomas, heeft het jong ste Russische memorandum aan de conferentie bemoedigend teken van een wil l ,n te beginnen genoemd. Naar bekend, legde de Rus Tsarapkin dinsdag een uit negen punten bestaand memorandum aan de conferentie waarin onder meer de vernietiging bommenwerpers wordt voorgesteld. Dit is één van de drie punten die volgens Thomas ernstig aandacht verdienen. De andere punten zijn die, welke betrekking hebben op de inkrimping van de mili taire begrotingen en overeenstemming over maatregelen om de verspreiding van kernwapens te voorkomen. Het Russische blad „Prawda" schreef met betrekking tot de Geneefse confe rentie: „De achttien-landencommissie begon net met haar werkzaamheden, toen verantwoordelijke Amerikaanse leidei en de Amerikaanse pers nog eens c nadruk legden op de formule van coi trole op wapens. De fout van deze for mule. een formule van gewettigde spio nage zonder ontwapening, is herhaalde' lijk uiteengezet, niet alleen door ver tegenwoordigers van Rusland en andere vredelievende staten, maar ook door vooraanstaande woordvoerders van de openbare mening van enkele westelijke mogendheden", aldus het blad. dat slechts eigenbelang beoogde, aarzelde niet om zich met de kolonialis ten die neutralisme voorstaan te verbin den en zo de weg te banen voor slaverntf onder de communisten", zo verklaarde generaal Khanh voor radio-Saigon. In Saigon zelf was gisteren niet verf te merken van de staatsgreep, die voor >n dauw was gepleegd. Pas laat op de" dag scheen de bevolking te weten, at er was gebeurd. Vier vooraanstaande leden van de jun ta zijn gearresteerd en overgebracht naar Danang. ruim 600 kilometer ter noorden van Saigon. Het zijn generaal-majoor Le Van Kim. minister van buitenlandse zaken en stafchef van de Zuidvietnamese strijdkrachten, generaal-majoor Tran Van Don, opperbevelhebber van de strijd krachten en minister van defensie, gene raal-majoor Ton That Dinh, minister van binnenlandse zaken en de voornaamste leider van de staatsgreep tegen Diem van november vorig jaar, en generaal- majoor Mai Hoe Xoean, prefect van Sai- >n en directeur-generaal van politie. De voorlopige premier, Ngoeyen Ngoe Tho, is afgezet, maar niet gearresteerd. Volgens welingelichte kringen is generaal Khanh voornemens, generaal Dinh te la ten berechten wegens mjpdaden onder Nobel-Vredesprijs voor ds. King Acht leden van het Zweedse parle ment hebben dr. Martin Luther King, de Amerikaanse negerleider en strijder tegen de rassenscheiding, als kandidaat ■oorgesteld voor de Nobel-Vredesprij» 1964. In de voordracht staat, dat dr. King, die de Amerikaanse negers sinds 1955 geleid heeft in hun strijd voor gelijk heid, er in geslaagd is zijn aanhanger» aan het beginsel van geweldloosheid te houden. Senaat: fiscale faciliteiten voor perswezen Vele leden van de Eerste Kamer zijn in mening dat, ofschoon ze het ge- aar van een monopolisering van het perswezen in ons land niet acuut ach ten. de overheid er zorg voor dient te dragen dat een gevarieerde opinievor ming verzekerd blijft. Onder meer moet dat gebeuren door het verlenen van fis cale en economische faciliteiten. Deze mening geven ze in het voorlopig ver slag op de begroting van justitie. Naar de mening van Heze leden dient de overheid ook met betrekking tot die communicatiemiddelen die naar hun aard min of meer een monopolistisch karakter dragen, een beleid te voeren dat streeft naar een gevarieerde voor lichting en opinie-uitwisseling. Ze vin den dat daarbij overigens voorkomen moet worden, dat deze middelen al te zeer geconcentreerd worden bij een of enkele groepen, hoe achtenswaarig de doelstellingen die deze nastreven ook mo gen zijn. De Eerste-Kamerleden zeggen verder dan een en ander intussen onverlet laat de plicht van de overheid om misbrui ken van de vrijheid tegen te gaan en het recht om die beperkingen aan te brengen die in het algemeen belang noodzakelijk zijn. In dit verband vra gen ze zich af of met name voor tele visieuitzendingen de bestaande strafbe palingen niet dienen te worden ver- Overval op Canadees munitiedepot Vijftien gemaskerde en gewapende mannen, klaarblijkelijk franssprekende revolutionairen die onafhankelijkheid voor Quebec eisen, hebben gisteren een Canadees legerarsenaal in Montreal overvallen en zijn er met een vracht wagen vol wapens en munitie vandoor gegaan. Negen bewakers werden over meesterd en vastgebonden. Vorig jaar heeft het „comité revolu tionaire de Quebec" doen weten, dat de beweging verantwoordelijk was voor een reeks bomaanslagen in het gebied van Montreal. i de hoofdstad, i de "burgemeester G. van Hall. Deze presentatie van Nederland en Amsterdam houdt verband met het feit. dat het dit jaar 350 jaar geleden is. dat Adriaan Block de eerste Amsterdam se handelspost stichtte in Nieuw Amster dam, thans New York. Tijdens het op treden van de delegatie vindt ook de „v.—.». opening plaats van de wereld ten toon- bij elkaar en gooide het stelling te New York. op de carburator, waar- 1 X.,"er„ JT?" Buiten-Mongolie door blust. Enkele ogenblik ken later kwam een wa gen aanrijden en twee blanken stapten uit om te vragen wat er aan de hand was. De man die hij had geholpen ant woordde: „Dit heerschap heeft zand in mijn car burator gegooid". Ik liep onmiddellijk weg en was woedend omdat ik ge- «topt had." Canada erkend De Canadese regering heeft besloten Buiten-Mongolië te erkennen. Een regeringswoordvoerder deelde mede, dat de regering met dit besluit had gewacht totdat de totstandkoming van diplomatieke betrekkingen tussen: Frankrijk en communistisch China zouj zijn bekendgemaakt. I Canada en Buiten-Mongolië zullen ech-| ter geen diplomatieke vertegenwoordi-1 gingen uitwisselen. 1433) Zoals bekeud. werden in het oude Egypte religieuze voorstellin gen van de zon vervaardigd in de vorm van een menselijke gedaante, De zonnegod Re is aanvnnkelijk weliswaar een van de kosmische go den die geen bepaalde gestalte heeft en ook geen eigen cultus bezit, maar naarmate er diensten aan hem wor den opgedragen, tempels voor hem worden opgericht en offers voor hem worden gebracht, neemt hij meer en (door samensmel ting met andere goden). Een van zijn bekendste vor men is wel Re-Ho- rachte, een gestalte die ls ontstnan in Hellopolis, de plaats die blijk baar uitgangspunt ls geweest van een theologisch systeem, dat alle Egyptische godsdienstige voorstellin gen trachtte te trekken binnen de kring van een zonnetheologie. Een der titels van de Egyptische koning, t.w. „Zoon van Re" is ongetwijfeld als uitvloeisel hiervan ontstaan, als ook het feit dat ln de 5e dynastie grote tempels voor de zonnegod werden opgericht en dat in later tij den alle goden als vormen van Re worden beschouwd. De beroemde pharao-hervormer Amenhotep IV, die als Echnaton in de geschiedenis van Egypte bekend staat en van 1375 tot 1358 v. Chr. op de troon zat, deze Amenhotep IV dus, heeft gepoogd aan het veelgo dendom van zijn land een eind te maken en in plaats daarvan een monothelstlsche zonnerellgie ln te voeren. Waarschijnlijk ging bij daarbij uit van de bestaande stro mingen. Zijn god Is althans ln het begin nog Re-Horachte, maar reeds spoedig verschijnt in plaats van de oude mens- en diervormige beelden van de god een nieuw symbool, de i handen ultlo- TOCH IS HET ZO! zonneschijf met de pende stralen. Na de dood van Amenhotep IV verviel het Egyptische volk weer in het oude systeem, maar dat is op dit ogenblik van minder belang. We hebben dit alles even uit het stof der eeuwen te voorschijn gehaald uitsluitend en alleen ter wille van die gouden zonneschijf, die in Egyp te ter nltbeeldlng van de monotheïs- tische zonnegod diende, maar merk waardigerwijs even eens ln Noord-Euro pa voorkwam. De beroemde zonnewa gen van Trunholm vertoont immers eveneens een cirkel ronde schijf die door het zonne paard langs de hemel wordt getrok ken. En evenals in Egypte vindt men in het hoge noorden tijdens de germaanse Bronstijd eveneens voor stellingen van de zon, die de mens zijn helpende handen toesteekt. Evenals in Egypte schijnt ook in dit deel van de wereld, ongeveer terzelf- dertijd, een echte onvervalste zon necultus te hebben bestaan. Uiteraard mag ons dit niet ver leiden tot de stelling, dat het Egyp tische volk en de Noord-Germanen aan elkaar verwant zijn geweest, dan zou de onzin er wel wat al te dik op liggen. Mdar we kunnen wel met de Duitse archeoloog F. Behn de opvatting delen, dat de handels betrekkingen die in de verre oudheid tussen de barnsteenlanden en bet oude Egypte hebben bestaan, niet tot de stoffelijke goederen beperkt zijn gebleven, maar wellicht ook van geestelijke aard zijn geweest. Verder mogen we beslist niet gaan met onze veronderstellingen. En nu is het wonderlijke aderlaat mannetje uit Mexico aan de beurt. (Nadruk verboden). H. Pétillon

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 5