Nieuwe Leidse Courant
Regering en bedrijfsleven
oneens over loonbeleid
H
Vader doodt
zoontje (2)
„Dokters selecteerden"
Niveau steeg een
procent te veel
T egenmaatregelen
van Formosa?
s
NIEUW OVERLEG NA KABINETSBERAAD
Hof spreekt
geruchten
wtegen
Opstand in Tanganjika
spoedig onderdrukt
SS'er: Gas
werkte
zeer snel
weerbericht
Premies voor „dieven-
betrappen" ongezond
[1II
Zaterdag 25 januari 1964, 44ste jaargang
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredecteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastigh li gheblex
Abonnementsprijs
.f 0,78; p.m. 3.35, p.kw. 10,05
Klachtendienst bezorging-
78
lads X
De secretaresse van prins Bernhard,
mejuffrouw C. Gilles, heeft desge-
lel vraagd de hardnekkig de ronde doen
de geruchten tegengesproken, dat de
Koningin en de Prins binnenkort de
n" verloving zullen bekend maken van
oahun dochter Irene met een Spaanse
edelman.
De geruchten, vorige week opgedo
ken in Spanje naar aanleiding van het
bezoek aan dit land door prinses Irene,
worden officieel ontkend. Ten. paileize
zei men vrijdagmiddag dienaangaande:
„de wens is de vader van de gedachite".
Ee tante van de aristocratische Span
jaard, Juan Bosco Alvear een 25-janige
student in de economie aan de Madri-
leense universiteit, ontkende eveneens de
geruchten van een romance tussen de
prinses en haar neef aldus meldt Ass.
Press. „Mijn neef heeft de laatste tijd
haar zelfs niet gezien'', zo zei hij.
De jonge Spanjaard zelf ontkent even
eens ene romance met prinses Irene. Hij
wilde er zelfs niet over praten, omdat,
zo zei hij, de geruchten volkomen uit de
lucht gegrepen waren
(Van onze sociaal-economische redactie)
De regering heeft er bij het georganiseerde bedrijfsleven met klem op
aangedrongen het loonakkoord van de Stichting van de Arbeid stringenter
uit te voeren, omdat baars inziens de stijging van het loonniveau té ver
dreigt uit te lopen boven het overeengekomen gemiddelde percentage en
dit ernstige economische en sociale konsekwenties zal kunnen hebben.
De vertegenwoordigers van de centrale landbouw- en middenstands
organisaties hebben zich met deze zienswijze verenigd, doch de industriële
werkgevers en de drie vakcentrales hebben te kennen gegeven dat het prak
tisch onmogelijk is om het vanaf 1 januari gevoerde toetsingsbeleid nu
plotseling voor de nog resterende c.a.o.-herzieningen ingrijpend te wij
zigen. Zij wensen met het tot nu toe gehanteerde goedkeuringsbeleid door
te gaan tot 1 april a.s., waarna de situatie opnieuw kan worden bezien.
Dat de regering dit standpunt als ernstig beschouwd, mag worden gecon
cludeerd uit het feit, dat de ministers het gisteravond met het bestuur van de
Stichting van de Arbeid gevoerde overleg gedurende ruim drie kwartier hcb-
Aen onderbroken voor afzonderlijk onderling beraad en het daarna hervatte
overleg met de stichting hebben beëindigd met de mededeling dat zij de be-
kabinetsberaad. Het overleg zal de vol-
Ziehifer de drie belangrijkste con
clusies, die kunnen worden getrokken
uit de besprekingen over de ontwikke
lingen aan het lonen- en prijzenfront,
gisteravond in het gloednieuwe ge
bouw van de Directie van de Arbeid
te Voorburg op verzoek van de rege
ring gevoerd tussen een aantal minis
ters en het bestuur van de Stichting
van de Arbeid. De regering had voor
dit gesprek maar liefst zes ministers
Franse erkenning Rood-China
Rusk maant tot
voorzichtigheid
Nationalistisch-China is van plan de
diplomatieke betrekkingen met
Frankrijk onmiddellijk te verbreken,
nadat Frankrijk diplomatieke betrek
kingen met de regering van Peking
heeft aangeknoopt, zo werd gisteren
uit Taipeh, de hoofdstad van For
mosa, vernomen. Dit besluit zou door
het nationalistische ministerie van
buitenlandse zaken in boodschappen
aan de buitenlandse diplomatieke
missies bekendgemaakt zijn. De re
gering van Tsjang Kai-sjek doet in
tussen alle moeite om Frankrijk van
gedachten te doen veranderen.
Taipeh en Washington hebben diep
gaand overleg gepleegd over een
eventuele nationalistische tegenmaat
regel.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. Dean Busk, die gisteren
naar Tokio is gereisd, heeft vlak voor
zijn vertrek een onderhoud gehad met
de nationalistisch-Chinese ambassadeur
in de V.S-, dr. Tngfoe F. Tsjiang.
Naar vernomen wordt heeft Rusk de
Chinese ambassadeur met klem geadvi
seerd niet overhaast de betrekkingen
In één
oogopslag
Kerkscheuring in Kongo
Wat kunnen de consumenten
aan de prijzen doen?
Spruibkool uit Australië
pag. 7
Hoeveel de melkboer kan
verwerken pag. 7
Spectaculair karwei: aard-
gasnet aanleggen pag. 9
Rijden met de Opel Kadett
pag. 9
met Frankrijk te verbreken. De Japanse
premier Ikeda heeft in het parlement
gezegd dat Japan zijn vredesverdrag met
Taiweh zal nakomen. Hij voegde er aan
er niet aan te denken het Franse
voorbeeld te volgen en Peking te erken-
Uit regeringskringen in de Franse
hoofdstad werd vernomen dat Parijs en
Peking zaakgelastigden zullen uitwisse-
na de bekendmaking van de erken
ning, die „tamelijk snel" zullen worden
vervangen door ambassadeurs. De moge
lijkheid van erkenning van communis
tisch Noord-Korea en Noord-Vietnam
in de nabije toekomst werd niet uitge
sloten geacht.
Het conservatieve Belgische blad „La
libre Belgique" schreef gisteren weinig
ingenomen te zijn met de kritiek die de
Belgische minister van buitenlandse za
ken Paul-Henri Spaak in Tokio had la
ten horen tegen het besluit van de
Franse regering om diplomatieke betrek
kingen met Rood-China aan te knopen.
„Is het werkelijk absoluut noodzakelijk
dat onze diplomatie altijd nauw verbon
den is met die van de Amerikaanse re
gering zo vraagt het blad zich af.
Dit is noch waardig noch verstandig.
In het verleden waren onze leiders er
veel meer op gebrand hun handen vrij
te houden en hun waardigheid te be
waren, aldus La libre Belgique.
Tenslotte schreef het: „Daarom betreu
ren wij dat de heer Spaak zich gedwon
gen heeft gevoeld bjj te dragen tot anti-
Franse verklaringen met betrekking tot
de erkenning van Peking door de Fran-
afgevaardigd, t.w. dr. G. M. J. Veld
kamp (sociale zaken), die vergezeld
was van zijn staatssecretaris dr. J. F.
G. M. de Meijer, prof. dr. J. E. Andries-
sen (economische zaken), prof. dr. H.
J. Witteveen (financiën), mr. B. W.
Biesheuvel (landbouw), drs. P. C. W.
M. Bogaers (volkshuisvesting) en mr.
E. H. Toxopeus (binnenlandse zaken).
De vergadering werd o.a. ook bijge
woond door de voorzitter van het Col
lege van Rijksbemiddelaars, mr. R. J.
Erdbrink.
Na afloop van het overleg, dat duurde
van kwart over acht tot kwart voor elf.
werd alleen van regeringszijde een korte
persconferentie belegd. Geen der minis
ters wilde daarbij concreet ingaan op hel
besprokene, evenmin als op vragen be
treffende maatregelen die de regering
mogelijk zou overwegen.
Minister Veldkamp verklaarde, dat
zowel de regering als de werkgevers
de werknemers zich bewust zijn geweest
van de grote economische en sociale ri
sico's van de loonoperatie-1964, toen het
akkoord in de Stichting van de Arbeid
werd bereikt. Men heeft deze risico's,
die vooral t.a.v. de werkgelegenheid
groot zijn, aanvaard om de loonvorming
weer in normale banen te leiden. In
middels is een aantal nieuwe collectieve
arbeidsovereenkomsten goedgekeurd,
waarvan de overeengekomen loonstijging
gemiddeld ongeveer 1 procent groter is
dan het gemiddelde percentage van 10.
waarmee de lonen op grond van het stich
tingsakkoord zouden mogen stijgen.
(Voor vervol» zie pagina 11)
In Eindhoven heeft de 33-jarige Van
G. bekend zijn tweejarig zoontje op
10 december van het vorig jaar in de
keuken van zijn woning gedood te
hebben.
Op 10 december jl., zo deelt de Eind-
hovense recherohe mee, overleed het bij
na tweejarig zoontje van het echtpaar
Van G„ wonende in het stadsdeel Woen-
sel. Volgens de lezing, die de ouders
gaven, was 'het kindje in een onbewaakt
ogenblik van de trap in de ouderlijke
woning gevallen. De politie werd in de
zaak gemengd, toen over het juiste tijd
stip van het overlijden van het kindje
onzekerheid ontstond. Een sectie op last
van de justitie toonde aan. dat het onge
val zich kon hebben toegedragen, zoals
de ouders voorgegeven hadden, zeker
heid hierover bestond echter niet.
De rechercheurs die met deze zaak be
last waren zetten hun onderzoek voort.
Dit leidde er toe dat Van G. donderdag
door de rechercheurs nog eens danig aar
de tand werd gevoeld naar aanleiding
van diverse gegevens, welke zij verza
meld hadden. In de loop van dit ver
hoor heeft Van G. bekend, dat hij zijn
zoontje in de keuken zodanig heeft mis
handeld, dat het op een gegeven ogen
blik geen teken van leven meer gaf.
Van G. is in het hoofdbureau van poli
tie te Eindhoven ingesloten.
In Dar Es Salaam, de hoofdstad van Tanganyika, heeft president Jules
Nyerere een persconferentie gehouden over de recente troebelen in zijn
land. veroorzaakt door muiterij in sommige eenheden van het leger.
Toen het de president op een gegeven moment te warm werd, schopte
hij zijn sandalen uit en zette het gesprek op blote voeten voort.
DANK ZIJ INGRIJPEN VAN BRITTEN
Britse troepen zijn vandaag in
es-Salaam aan land gegaan nadat de
regering van Tanganjika had verzocht
Een 53-jarige voormalige SS-ser-
geant, Arthur Brcitwieser, een Pool
van geboorte, heeft gisteren in het
proces tegen voormalig personeel
van het concentratiekamp Ausch
witz verklaard dat miljoenen werden
vergast met gas dat oorspronkelijk
bestemd was voor bestrijding van
ongedierte in kazernes en kleding.
Hij zei dat dit gas, „Zyklon b" ge
naamd, „verschrikkelijk snel" werk
te. Dat wist hij omdat hij eens gezien
had dat een SS'er in elkaar zakte
en van de trap viel, nadat deze met
dit gas gewerkt had.
Breitwieser was in het kamp Ausch
witz „ohef-ontsmetter". Hij werd in 1947
in Polen ter dood veroordeeld maar la
ter vrijgelaten en naar West-Du itsland
teruggestuurd. Hij is een van de 22 leden
van het personeel van het concentratie
kamp die nu terecht staan. Een verkla
ring van een voormalige KAPO (een lid
van de kamppolitie, zelf gevangene en
vertrouweling) heeft meegewerkt aan de
eerste experimentele massa-executie met
het gas in oktober 1941, sprak Breitwie-
tegen. Hij zei pas van het vergassen
gehoord te hebben, nadat al veel gevan
genen de weg naar de dood waren ge-
Een voormalige tandarts van Ausch
witz, de 60-jarige dr. Willi Frank, ont
kende dat hij zou hebben deelgenomen
aan het uitkiezen van gevangenen voor
de gaskamers op het verplaatsbare per
ron waar de treinen met gevangenen
aankwamen. Hij zei dat alleen dokters
deze selecties maakten. Ook zou hij niet
hebben meegeholpen met het vergassen.
Hij gaf echter toe dat hij wist dat in een
van zijn behandelingskamers de gouden
tanden van terechtgestelden werden om
gesmolten Verscheidene malen had hij
de daarmee gevormde gouden staven bij
de kampdirectie ingeleverd. „De gevan
genen gebruikten blaaslampcn voor het
smelten zei hij. Hij had ook wel ge
hoord dat vrouwelijke gevangenen wer
den gesteriliseerd.
Niet blind
Op de vraag van de openbare aan
klager of hij had geweten wal er op
hei perron gebeurde, antwoordde hij:
„Wij wisten wat er gebeurde. Ik was
niet blind of doof". De rechter vroeg
daarop wat bü destijds dacht van de
wreedheid in Auschwitz. „Ik vond het
monsterlijk. Ik heb alles gedaan voor
de gevangenen wat In mijn macht lag",
zei Frank.
Zijn assistent in Auschwitz, de 58-ja-
rige tandarts Ludwig Schatz. gaf toe
„dikwijls" op het perron gestaan te heb
ben maar niet aan het selecteren van de
gevangenen te hebben meegedaan. Hij
zei ook geprobeerd te hebben de gevan
genen le helpen
Elf talen, maar Nederlands is
er niet bij, verzuchtte wereld
kampioene kunstrijden Sjoukje
Dijkstra, toen zij op de ijsbaan
van Innsbruck tijdens het oefe-
nen, kennis maakte met Rudolf
Ifkovics, een talenwonder i
de Weense politie. Ifkovics
met zijn collegaAugust Winter,
die „maar" zes talen spreekt,
nuar Innsbruck gekomen om
vele buitenlanders tijdens de
Olympische winterspelen
tolk te dienen.
om militaire steun bij het neerslaan
van een militaire opstand.
Eerder was gemeld; dat de Britse
minister van gemenebestzaken, Duncan
Sandys had beked gemaakt, dat de
Britse regering de Britse troepen aan
boord van het vliegdekschip Centaur
bevel had gegeven de Tanganjikaanse
regering te helpen en dat de marine
troepen van de Centaur, die op de rede
van Dar-es-Salaam lag, vanmorgen om
vier uur (Ned. tjjdi een operatie begon
nen waren ter ondersteuning van het
gezag van president Nyerere.
Uit officiële kringen in Londen is ver
nomen. dat volgens berichten uit de
Tanganjikaanse hoofdstad hefschroef-
vliegtuigen van de Centaur manschap
pen naar de kazerne van Dar-es-Salaam
hebben vervoerd en dat de operatie ge
heel volgens plan sohijnt te verlopen.
De Britse versterkingen worden ge
schat op ongeveer 700 man. Verder is
gemeld, dat vanaf de schepen voor Dar-
es-Salaam voortdurend schieten was te
Kort voor aoht uur vanmorgen werd
i Londen bericht ontvangen, dat de
Britse landingsactie volledig geslaagd
Er werd aan toegevoegd, dat alles
snel voorbij was „met de minst mogelij
ke strijd".
Men meent te weten, dat de toestand
de kazerne van de Tanganjikaanse
hoofdstad genormaliseerd is.
Gisteren is ook muiterij uitgebroken
i een kamp van het Keniase leger in
Lanet. Britse troepen hebben er de orde
hersteld, zo deelde een Britse woord
voerder mee.
Kenia is het derde Oostafrikaanse land
(na Tanganjika en Oeganda), waar deze
week militairen aan het muiten zijn ge
slagen. De muiterij brak uit onder mili-
lairen van het elfde bataljon fuseliers.
Toen Britse troepen ingrepen vielen en
kele schoten. Een Keniase militair zou
het leven zijn gekomen, een tweede
gewond. Britse soldaten vatten uit voor
zorg post op strategische punten in de
hoofdstad Nairobi.
(Voor vervolg zie pagina 11)
Neliroe van zware
taak ontheven
Lal Bahadqer Sjastri, die gisteren werd
beëdigd als minister zonder portefeuille,
zal buitenlandse zaken behandelen voor
premier Nehroe, die ruim twee weken
geleden ziek werd.
Sjastri neemt ook nog enkele andere
bezigheden van de premier over, waar
door Nehroe thans wordt ontlast van een
groot deel van zijn zware taak die a)
dan zestien jaar op zijn schouders
het
Commentaren
ANS land is gisteren een soort S.EJt.
voor de ontwikkelingshulp rijker
geworden. Staatssecretaris Diepen
horst heeft gisteren de nationale ad
viesraad voor de hulpverlening aan
minder-ontwikkelde landen geinstal-
lerd en aldus met prijzenswaardige
spoed de suggestie uitgevoerd, die
zending en missie nauweluks vier
maanden geleden hebben gedaan.
Er zijn de laatste tijd in en binten
ons parlement nogal wat kritische
woorden gevallen over het feit aai
de regering op de begroting voor 1964
minder voor de ontwikkelingshulp
heeft uitgetrokken dan vorig jaar het
geval was. Die kritiek is zeker met
onredelijk, maar zij dient wel ge
paard te gaan met waardenng voo'
wat de regering daar aan
tegenover heeft gesteld. Endat is
kwalitatief niet zo gering. Er is on
miskenbaar sprake van een
aanpak van het hulpverlenmgsbeleid
Dat bleek al uit de benoeming *an
een aparte staatssecretaris voor dews
sector. Het blijkt nu weer uit de in
stelling van de adviesraad.
Tot dusver is de ontwikkelingshulp
van overheidsziide en'gsz'ns n de
lucht blijven hangen. Het hulppro
gramma muntte niet mtdoordocl-
bcwuste ordening en coördinatie. Een
overzichtelijke vormgevingen een
duidelijke prioriteitenbepaling ont
braken veelal. Wellicht liEt hier
van de oorzaken van het scepticisme,
waarvan velen nog blijk geven als
over hulpverlening horen praten.
De regering wil in de opzet van het
beleid nu structurele verbeteringen
aanbrengen in het besef, dat uitbrei
ding van de hulD en verhoging \an
de Nederlandse bijdragen alleen dan
aan hun doel beantwoorden, als te
voren de best mogelijke waarborgen
voor een doelmatige besteding zijn
geschanen. Om die doelmatigheid te
bereiken, is zij overgegaan tot het
intensief betrekken van de partwu
licre sfeer bij de beleidsbepaling,
d.w.z. tot gebruikmaking en samen
bundeling van alle deskundige krach
ten op dit terrein.
Een grootse, veelbelovende onderne
ming. In deze vorm belooft het hulp-
verleningsbeleid een werkelijk natio
nale zaak te worden. Want het aan
trekkelijke van de nieuwe adviesraad
is dat tal van stromingen in ons
vólksleven niet alleen meer dan voor
heen bij de ontwikkelingshulp worden
ingeschakeld, maar er in feite ook
een stuk medeverantwoordelijkheid
voor gaan dragen. Zo gezien is de
enorme omvang (63 leden) van bet
college eerder een voor- dan een
)P hetzelfde hoge niveau, waarop
nog slechts enkele maanden ge
leden het loonakkoord van de Stich
ting van de Arbeid is uitgedacht, is
de mammoet-loonoperatie-1964 gis
teravond opnieuw onderwerp van ge
sprek geweest. Nu schaarde men zich
oin de tafel om de gevolgen van de
gemaakte afspraken onder ogen te
Uit de gang van zaken, zoals die el
ders wordt beschreven, kan slechts
de conclusie worden getrokken, dat
eigenlijk alle drie partijen (regering,
werkgevers en werknemers) met de
handen in het haar zitten. De rege
ring maakt zich ernstige zorgen over
de wijze, waarop het bedrijfsleven
van de hem nog niet zo lang geleden
toegemeten vrijheid om op het loon
politieke vlak de eigen boontjes te
doppen, gebruik maakt, terwijl ook
het bedrijfsleven zelf niet zorgeloos
voorbij gaat aan de gevaren die de
uitvoering van het loonakkoord mee
brengen.
Ondanks de gezamenlijke zorg zijn
de drie partijen over de maatregelen,
die „in vrijheid" genomen zouden
kunnen (moeten?) worden, niet tot
overeenstemming gekomen. De be
trekkelijke geheimzinnigheid waarin
de gesprekspartners zich na afloop
van het beraad hebben gehuld, staat
ons niet toe daarover een oordeel uit
te spreken. Wij kunnen slechts hopen
dat in de komende week van intern
beraad de „steen der wijzen" niet
onvindbaar zal blijken te zijn.
De rijkspolitie te Venray heeft de zes
tienjarige R. uit Helmond, die drie weken
geleden ontsnapt was uit de jeugdgevan
genis in Breda, aangehouden. Na zijn ont
vluchting heeft R. in Helmond een brom
fiets gestolen. Tot tweemaal toe verwis
selde hij deze met een ander.
Dezelfde temperaturen
Nu en dan opklaringen maar ook plaat
selijk een bui. Matige tot vrij krachtige
aan de waddenkust tijdelijk krachtige
wind tussen noordwest en west. onge
veer dezelfde temperaturen als vandaag.
(Zie ook pag. 7)
Advocaat over systeem supermarkt
T~\E Bredase advocaat mr. W. Meijer heeft tijdens de verdediging van
twee winkeldieven voor de Bredase politierechter kritiek geuit op het
premie-stelsel dat in sommige zelfbedieningszaken is ingevoerd op het be
trappen van dieven. Mr. Meijer noemde dit systeem ongezond. „Enerzijds",
zo betoogde hij, „is de presentatie van ten verkoop uitgestalde goederen op
zich al verleidelijk voor de zwakken, anderzijds stelt men het winkelper
soneel geld in het vooruitzicht als iemand door toch al betaalde waak
zaamheid voor de rechtbank wordt gebracht Laat men het aan premies uit
te keren geld liever besteden aan iemand, die opvallend gekleed in de
zaak controleert. Zo'n verschijning is voor de meesten al een afdoende
waarschuwing,' aldus mr. Meijer.
