Jntaard echtpaar sloeg
tweejarig kind dood
PQSTORBERBEDRIJF
Vier jaar gevangenisstraf geëist
lardhandige opvoeding
niet overleefd
al
y
Dooiweer
Bedrijfsleven
wil verwijt
niet slikken
Gespannen verhouding
in de bouwvakken
Coenen: knuppel in
het hoenderhok
Pleidooi voor
heupgordel
feljd.Vjs/ia
1964
VRIJDAG 24 JANUARI 1964
(Van onze rechtbankverslaggever)
I de vroege ochtend van 30 augustus begaven een aantal rechercheurs
de Rotterdamse politie zich naar een pand in de Jacobusstraat. Zij stel-
een onderzoek naar de doodsoorzaak van een tweejarig jongetje, het
Itje van de 32-jarige Hongaarse voorman-loodgieter G. N. en diens
iw A. N.-B. De politiemensen kwamen tot de verschrikkelijke con-
ie, dat het kind zo zwaar mishandeld was, dat het aan het opgedane,
itige letsel was overleden.
voelden het nog jonge echtpaar
man was 32. de vrouw 24) aan de
en kregen weldra de bekentenis
lat beiden de jongen regelmatig op
afschuwelijke wijze hadden mis-
eld.
patholoog-anatoom, dr. J. Zelden-
verrichtte sectie op het lichaam
de kleine Ronnie N. en constateer-
at bloedingen in de hersens en her
liezen de dood hadden veroorzaakt,
trof blauwe en rode vlekken aan
iet gehele lichaam van de jongen
lerkte voorts een ernstig buikletsel
ihadiging van de alvleesklier) op
t echtpaar N. werd in voorlopige
iring gesteld en donderdag voor de
irdamse rechtbank geleid. De of-
van justitie, mr. B. van der Meu-
heeft hun beiden zware mishande
de dood van de jongen ten ge-
hebbende te laste gelegd en hen
kliair dood door schuld verweten,
rst staat de vrouw (zij is mollig
eeft het donkere lange haar los op
ug hangen) voor het hekje. Zij
it een opmerkelijk rustige indruk,
[eeft toe dat zij schuldig is aan de
j van Ronnie.
jt kind is ruim twee jaar geleden
Verbleef toen in een inrichting ge-
allerlei omzwervingen leert zij N.
ien en treedt met hem in het hu-
k. Daaruit wordt een tweede kind
ren. De vrouw wil Ronnie ook in
gezin terughebben en krijgt dit.
toestemming van de kinderrechter
!e raad voor de kinderbescherming
kind stond nog steeds onder toe-
ook voor elkaar.
„GEWOONTE"
_nnie doet zijn intrede in het gezin
Cog geen zes weken later (precii
igen) is hü dood hü heeft de ruw
oeding", die hg van zgn ouders
t. niet overleefd. Het kind
lie zes weken volkomen weerloos,
l de ambtenaresse, die met het toe-
i is belast, Is dan juist met vakan-
het begin (de eerste veertien da-
gaat het goed. De Hongaar en
\v zorgen ^oed voor Ronnie. Dan
t dat het Kind niet goed kan pra-
riodiek jp KOUFRONT van een zeer diepe
depressie boven Finland bereikte
L' ichtend het Waddengebied. Het
(He'd - (orzaa'ct n*et uee* regen. Achter het
t 'over- staat een noordwestelijke stro-
in het r waarin de windkracht tijdelijk af.
T. van men w. Een nieuwe storing die te
ozen. houwen is als randstoring van de
bestuur 'essie bV Finland verplaatst zich
>ek in- m zuidoostelijke richting naar
krijgen idinavië. Door deze storing neemt
lastiek- pindkrach weer toe en zal de aan-
ur aan 1 van Noordzeelucht verder worden
iur wel terJcf. De afgelopen nacht bleef de
iributie peratuur op vele plaatsen nog een
twee graden beneden nul, maar
erzeke-jagocfitend begon de temperatuur
eer zalfe stijgen. Voor morgen wordt ver-
'k is- it dat met een krachtiger weste-
istreeks' tot noordwestelijke wind de dooi
jp aan-[gr doorzet. Daarbij zal vrij veel
wordenpjk;ng binnendrijven en zal hier
;n- laar iaat regen voorkomen.
Spil zon en maan
zei deiterdag 25 januari: zon op 8.32, onder
>esloten; maan op 13.40. onder 5.05.
nen totpensdag 29 januari: volle maan
p.'l va"Hoogwater scheveningen
eid ook
knap- Januari: 11.46 v.m.; n.m.
ten (huilen kan hij ook niet) en dat
het niet zindelijk is. Het begint N. en
w te vervelen. Ze nemen zich
zelf niet meer in acht en proberen op
hardhandige wijze het kind op te voe-
„Eerst sloeg ik, zoals elke moeder
haar kinderen behoort te slaan", zegt de
„later sloeg ik veel harder. Ik
geef toe dat ik veel te ver ben gegaan".
uw vertelt dat zij het kind zo
wel op de billen als op de linkerkant
het gezicht heeft geslagen. Zij slaat
zo hard. dat het kind op de grond
valt. Zij knijpt het kind, zij schopt het
met haar in een pantoffel gestoken voet
de buikstreek. Zij gooit het met
groot geweld in een hoek.
Ook haar man slaat Ronnie geregeld.
Op de rechterkant van het gezicht,
want de linkerkant is helemaal beurs.
Hg heeft een plastic staafje in huis ge
haald om het kind te „dreigen". De man
gaat verder en slaat het kind er mee op
de benen. Hg dwingt het kind te knie
len op een ruwe vloerbedekking en laat
het geruime tgd in die positie.
Eind augustus wordt het kind ziek.
Het verhindert de vrouw niet om des
avonds uit te gaan en bij kennissen
televisie te gaan kijken. Ook op de
avond van 29 aug. (de laatste avond
dat Ronnie in leven is) gaat zg weg.
Haar man voegt zich even later bij
haar. Hij zegt (de kennissen horen het
ook) „Ronnie wou niet slapen. Ik heb
hem een pak op z'n donder moeten ge-
Als zij die avond laat weer terug
komen, valt het hun op dat Ronnie zo
De twee jongens slapen bij elkaar en
door het gesteun van Ronnie kan de
kleine Lajos niet slapen. Ronnie wordt
in de keuken gezet. Een paar keer kij
ken de ouders en merken dat het steeds
slechter met de jongen gaat
De man gaat naar de keuken. Hij
schreeuwt als hij merkt dat het kind
dood is. De vrouw komt er bij en
ziet dat een dood kind in haar keu
ken Mat
De man wordt door de rechtbank ge
hoord. Hij ontkent schuldig te zijn
de dood van het kind. Hij heeft alles
voor de jongen gedaan
Tot op een zeker ogenblik," zegt
de president, mr. A. R. Jolles. ..toen
bent u met uw vrouw, die het slaan
van het kind al een gewoonte
vinden, mee gaan doen."
Dr. Zeldenrust vertelt de rechtbank
iets over de verwondingen, die hij bij
het kind heeft geconstateerd. Hij heeft
het over het dodelijke hersenletsel en
deelt de rechtbank voorts mee dat
de buikkwetsuren niet fataal waren,
maar waarschijnlijk, als het kind was
blijven leven, later tot functiestoornis
sen van de alvleesklier hadden geleid.
Het braken, dat het kind kort voor
zijn dood had gedaan (de ouders rea
geerden hierop met het zoveelste Dak
slaag), komt door het hersenletsel, zegt
dr. Zeldenrust.
Een bevriend echtpaar (de familie
waar N. en zijn vrouw od 29 augustus
op bezoek zijn geweest) leggen belas
tende verklaringen af. De vrouw zegt
dat zij heeft gezien dat Ronnie
len door zijn moeder is geslagen i
een hoek gegooid. Het komt zelfs
dat de jongen anderhalf uur in een hoek
van de kamer moet staan.
Daarna leggen de Hongaar e
vrouw verklaringen onder ede af.
in zij de rechtbank vertellen wat zij
beiden het kind hebben aangedaan. De
vrouw deelt mee. wat zij haar
heeft zien doen en de maai vertelt
de mishandelingen, die Ronnie van
moeder heeft ondergaan.
„Dit Is helaas niet de eerste ernstige
kindermishandeling in Rotterdam." be-
mr. Van der Meulen zijn requisi-
waarin hg tegen beide verdachten
jaar gevangenisstraf eist. HU ziet
in deze maltraitering van het kind een
ongelofelgk gebrek aan verantwoorde-
igkheidsgcvoel. Hg zegt dat er bü hem
vermoeden bestaat dat het kind niet
gewenst was in dit gezin en dat er op-
et in het spel is geweest. De officier
egt dat hg dit niet kan bewüzen. maar
dat bü hem de overtuiging bestaat dat
oiiders geen hart voor het kind
hadden.
LUGUBER
Hij wijst op een luguber detail in het
ïssier: de vader wou niet voor de be
grafeniskosten van de kleine jongen op
komen, want de afbetaling van de tele-
ging voor! Een zenuwarts heeft
beiden onderzocht en beiden volkomen
toerekenbaar genoemd.
De raadsvrouwe van de moeder, me-
'ouw C. J. Verstegen-Kettlitz. zegt dat
boosheid en opgekropte teleurstelling
hebben geleid tot het slaan. De vrouw
heeft een moeihjke jeugd gehad en
wil graag een „droomgezin" (iets dat
zy zelf nooit heeft gekend) stichten:
familie, waarin vader elke avond
thuds is en waarin de kinderen niet las
tig zijn.
De werkelgkheid heeft haar ontgoo
cheld: haar man is niet ideaal, haar
kind is stil en zwijgzaam en plast om
de haverklap in zyn broek. De advoca-
vindt het jammer dat Ronnie niet
kon schreeuwen. Hij heeft al de ruw
heden stil over zich heen laten gaan en
daarom heeft de buurt niet kunnen in
grijpen.
De raadsvrouwe concludeert: er is
ren sadösime in het spel. Bij de man
as er onverschilligheid en by de
rouw een gebrek aan inzicht en moe
derlijk instinct.
Mr. J. A. van der Ven. de pleiter van
man, zegt dat de Hongaar alleen met
opvoedkundige motieven heeft geslagen
Het knielen van de jongen op het ru-
kleed mag barbaars lyden, aldus de
raadsman, maar de Hongaar heeft als
kind voor straf wel eens op bruine bo
rn moeten knielen.
Mr. Van der Ven vindt dat het aan
deel van de man in de mishandelingen
niet vast staat en in elk geval veel ge
ringer is dan dat van de vrouw.
De officier zegt ten slotte„Het is
duidelijk dat Ronnie niet de favoriet
zijn ouders was. Ik heb in de
tijd dat beiden in voorarrest zitten
totaal niets gemerkt van spijt ovi
;t verlies van het kind."
Uitspraak 4 februari.
gevend tporten hedenmorgen zeven uur
I I Temper.
WeeM- UJ Jg' I J
gesteldh. 5^' Sü
l*ni'
ïkingen Jburg
elangenjj"8611
en. Het|Ut
r ogenhthe
irzit ter-(hoven
lragen"teb'
n enige Jtholm
ivereld-1
1962 inleen
Ben6"
•ede |b
PES?
gh. bew.
gh. bew
-0 -1 0.1
-0 -1 0.1
lorp
üoble
■enDbie''n
;erk teKf"1
hooptkh
rede te^ve
pk
icieringfne
/an hel ie
zal deF|?
wzw 2
indstll
windstil
v 1 -2-6
lstil -1 -15
Elfjarige jongen
redt 4 broertjes
uit brandend huis
Gisteravond heeft de elfjarige
Dordtse jongen Jan Majoor het leven
van zyn vier jongere broertjes gered.
De kinderen lagen te slapen op de bo
venverdieping van het ouderlijk huis
aan de Zeehavenlaan. Vader en moeder
waren niet thuis.
Jan, die nog wakker was. ontdekte dat
de petroleumkachel die in de slaapkamt
stond, hoger brandde dan normaal. Hij
stable zün bed uit om de brander
lager te draaien, maar stoote tegen de
kachel, waardoor brandende olie op de
grond terecht kwam.
Hij trachtte het vuur te blussen, maa:
toen dit niet lukte wekte hü zyn broer
tjes, bracht hen naar buiten en sloeg
De brandweer was spoedig in actie,
maar kon niet verhinderen, dat het
op de bovenverdieping een ware ravage
aanrichtte.
Ter zake van langdurige dienst
per 1 mei eervol ontslag uit de mili
taire dienst verleend aan de kolonel
arts H van Nauhuys.
(Vervolg van pagina 1)
„Kwalijke ingreep99
Enige weken geleden nu heeft de re
gering té kennen gegeven per 1 juli as.
huurverhoging te willen realiseren
10 a 12 procent en heeft minister
Veldkamp de Stichting van de Arbeid
verzocht voor o.m. de compensatiemoge
lijkheden een advies uit te brengen.
Daarby gaf de bewindsman alvast te
verstaan (en dit nemen de werkgevers
hem in hoge mate kwalyk), dat naar zyn
mening met een looncompensatie van 1
procent niet zou kunnen worden vol-
„Daardoor heeft de minister inge
grepen in een zaak, die duidelyk tot
de competentie van de Stichting van
de Arbeid behoort. En bovendien heeft
hij daardoor te kennen gegeven dat de
gedachtengang van de vakbeweging tot
de zijne behoort", zo verklaarde men
ons. (De vakbeweging heeft, naar be
kend mag worden verondersteld, een
huurverhoging in 1964 volledig afge
wezen en zij heeft, indien het toch tot
een huurstijging zou moeten komen,
algehele compensatie in het loon ge-
eist. Op dat standpunt staan de vak
centrales nu nog).
Kritiek na waarschuwing
Voorts is het bedryfsleven van mening,
dat ook de minister van volkshuisvesting
bouwnijverheid, drs. P. C. W. M. Bo
ts, met zijn wensen ten aanzien van
forse loonsverhogingen voor de bouwnij
verheid heeft bijgedragen aan een „op
waartse druk" in andere bedrijfstakken
aan de overtrokken welvaartsstem
ming van „alles is mogetijk". Het ontbre
ken van een duidelijk, gecoördineerd re
geringsbeleid meent het bedrijfsleven
verder o.m ook te mogen concluderen
uit inlichtingen, volgens welke de minis-
ran financiën, prof. dr. H. J. Witte-
na zijn onlangs uitgesproken rede,
•in hij waarschuwend de vinger op
hief tegen de forse loonstijgingen, in het
kabinet aan min of meer ernstige kritiek
heeft blootgestaan
ii eigen boezem
Al met al is te verwachten dat het
bedrijfsleven (in velerlei opzicht zowel
werkgevers als werknemers) het de re
geringsdelegatie vanavond niet gemak
kelijk zal maken. Een reële gespreks-
basis zal pas gevonden kunnen worden
indien de regering bereid is de hand
ook in eigen boezem te steken. Een
louter vermaan of zelfs een beroep op
werkgevers en werknemers om matig
heid te betrachten bij de afsluiting van
nieuwe collectieve arbeidsovereenkom
sten kan in de huidige situatie nauwe
lijks van nut zijn. Of de regering, die
zich zowel gisteren als vanmorgen over
het lonen- en prijzenvraagstuk heeft
beraden, vanavond bepaalde nieuwe
corrigerende maatregelen zal „toetsen"
is op dit moment echter nog een open
vraag.
Het ministerie van financiën opent
29 januari de inschrijving op een nader
vast te stellen bedrag "'aain acht-
t .vaalfmaands-schatkistpromessen. s
ting 31 januari.
Aannemers komen met verwijten
(Van een onzer verslaggevers)
Hoe gespannen de situatie is tussen de
werkgevers en werknemers in de bouw
wereld blükt uit „De Christelüke Bouw
vakpatroon" van vandaag. Dit blad van
de Nederlandse Christelüke Aannemers-
Bouwvakpatroonsbond schrgft over de
„slappe houding van de werknemersorga
nisaties". Aan de ene kant nemen deze
organisaties als volwaardige partners deel
het overleg en maken zü loonafspra-
ken, maar aan de andere kant weigeren
n opr.oep tot naleving mede voor hun
rekening te nemen. „Zelfs wordt het be
staan van zwart loon in nauwelüks meet
bedekte termen goedgepr.-.at".
Het blad herinnert er aan. dat het be-
roep op de werkgevers alleen het witte
met 5 pet te verhogen, verheugend
veel weerklank heeft gevonden.
De loonsituatie in de bouw. wordt ver
der geschreven, wordt extra moeilijk door
de prijsontwikkeling. De aannemer moei
echter eenzijdig de risico's dragen. Uit
gangspunt moet in ieder geval zijn, dal
ook de handel gebonden is aan de regels
van het prijsbeleid. Het blad ziet geen
enkel bezwaar tegen onderlinge afspra
ken om de betaling van prijsverhogingen
op te schorten totdat de leverancier heefl
aangetoond, dat de minister geen bezwaar
maakt tegen de verhoging.
„De Christelijke Bouwvakpatroon" ad
viseert de grootste voorzichtigheid te be
trachten bü de inschrüvingen zolang
geen nieuwe risico-clausule is. Met de
overheid is over deze kwestie overleg
gaande. „Mocht dit overleg geen resultaat
nebben, dan zullen wü er niet in berus
ten", aldus het blad. „De onzekerheden
«orden thans dermate eenzüdig op de
aannemer afgewenteld, dat het bouwbe
drijf zich dan zeker zal beraden op de
vraag door welke maatregelen het zichzelf
daartegen kan beschermen".
Commercie en veiligheid
DE
(Van onze soc.- verslaggever)
E heer Wim F. Coenen, directeur
de Haagse carosseriefabriek
die naam, heeft gisteren de
knuppel in het hoenderhok gegooid
door te verklaren en ook te verdedi
gen dat de heupgordcl van meer nut
auto-inzittenden is dan de drie
puntsgordel.
De diagonaalgordel zou de slechtste
reputatie bezitten, omdat deze het
onderuit schuiven bij een hele of een
halve frontale botsing in de meeste ge-
allen niet vermag te stuiten. Coenen
5 de oudste fabrikant van auto-veilig-
neidsgordels in Europa.
Het bedrijf beheerst vyfentwintig pro
mt van de Nederlandse markt en maakt
)or vele, gerenommeerde automerken
de zogenaamde standaardgordel aan.
Met een debat over de veiligheidsgordel
begeeft men zich meteen op glad ys. Er
is nog te weinig vergelykbaar materiaal,
Toch heeft men. ook in Nederland, zo
langzamerhand wel begrepen dat een
veiligheidsgordel een behoorlijke bescher
ming biedt aan de bestuurder en de pas
sagiers van een auto.
Nog niet zo lang geleden heeft het
RAI-TNO-Instituut voor het Wegverkeer
enkele honderden zware auto-ongevallen
geanalyseerd, waarby de betrokkenen
veiligheidsgordels zaten vastgesnoerd.
Het dodencyfer was verbluffend laag
namelijk één procent. Twee procent werd
gewond, zeven procent ernstig en
twintig procent licht Zeventig procent
ep in het geheel geen letsel op.
Tot nog toe heeft niemand in Neder
land zicht echter gewaagd aan een onder
zoek naar de waarde der diverse typen
(heupgordel, diagonaalgordel, driepunts
gordel). Voor de fabrikanten staan hier-
té grote belangen op het spel, daar
aanbeveling in dezen onberroepelük
tot typebeperking zal leiden. Van het
RAI-TNO-Instituut heeft men in dit op
zicht ook weinig te verwachten, omdat
het een instrument van dezelfde fabrikan-
In verschillende andere landen bestaat
wel een zekere voorkeur. In Zweden, dat
wel 't verst is gegaan, is de heupgordel
Coenen heeft een kinder-veilig-
heidszitje uitgedokterd, dat,
evenals de kinder-veiligheids-
riem door het RAI-TNO-Insti
tuut is goedgekeurd. Twee linnen
flappen, die op een metalen
frame zijn gemonteerd, houden
de kleuter bij een ongeval „in
bedwang". Het geheel is van een
hoofdsteun voorzien, wat in 't
bijzonder belangrijk is bij aan
rijdingen van achteren.
verboden en de driepuntsgordel verplicht
In de Verenigde Staten daarentegen treft
voomametijk heupgordels aan
Duitsland, waar men aanvankelijk ii
driepuntsgordel geloofde, zou een anti
campagne zyn ontstaan ten gevolge van
ontstane borst- en halsverwondingen door
onjuiste montage of verkeerd gebruik.
Op grond van rapporten, die hy van
het RAI-TNO-Instituut heeft ontvangen
hy kreeg beschrijvingen van 105 onge
vallen. waarby 136 personen betrokken
n. die gordels van z'n eigen fabri
kaat gebruikten beweert de heer Coe-
nu dat heupgordels de beste be
scherming bieden. Ook in de rapporten,
iaar andere fabrikanten van veilig
heidsgordels zün gestuurd, zou deze ten
dens waarneembaar zijn.
,Het gaat niet om toevalscyfers", ver
klaarde hü- „En ook niet om de com-
ie. Als propagandist van de heup
gordel moet ik onder de fabrikanten en
verkopers van veiligheidsgordels juist
warte zwaan zyn. omdat aan diago
naalgordels en driepuntsgordels meer
'ordt verdiend".
Naast zijn cijfers en een analyse ervan
gaf de heer Coenen ook nog een argumen
tatie, die ongeveer hierop neerkomt:
i De heupgordel wordt meer gebruikt,
omdat hy, zonder kennis van zaken, op
eenvoudige wyze kan worden „om
gedaan". Driepuntsgordels en diagonaal
gordels laat men veel eerder hangen. Hel
passend maken is vrü omslachtig, terwyl
de mens een natuurlijk afkeer tegen in-
'astsnoeren heeft Vooral voor vrou-
zijn laatstgenoemde typen onaantrek-
kelijk.
an in de gelegenheid stelt te bukken
weg te duiken natuurlijke reacties
bü dreigend gevaar. Laboratoriumproe-
mogen misschien voor de driepunts
gordel pleiten, de poppen (Olivier!), die
hierbü worden gebruikt, kunnen nooit
met instinctieve afweerbewegingen wor
den uitgerust. Deze onvolkomenheid is
wel degelük van invloed op de uitkomst
der metingen.
De heupgordel veroorzaakt bij een
ongeval weinig of geen verwondingen.
By andere typen veiligheidsgordels daar
entegen loopt men het risico van hals-
of borstblessures. vooral als men het niet
auw neemt met de montage en het
gebruik.
Er zijn tientallen ongevallen bekend,
waarbij de driepuntsgordel geen an
dere functie had dan de heupgordel.
De heer Coenen verwierp de stelling
at men het in een ruime Amerikaanse
wagen wel met heupgordels kan doen,
dat in een kleine, Europese auto
driepuntsgordels noodzakelyk zijn. Hij
had verschillende metingen verricht en
tot de conclusie gekomen dat men
en „Amerikaan" niets verder van
obstakels verwijderd zit dan in een
„Europeaan". De gebruikelijke afstand
het hoofd tot het dichtst byzynde
raakpunt was büvoorbeeld in een Volks
wagen 1200 net zo groot als in een forse
Amerikaanse auto.
Dr. De Kort gewond
bij auto-ongeluk
Nieuwe c.a.o. voor
bloembollenbedrijf
De partyen, die betrokken zijn by het
afsluiten van de cao voor het bloembol
lenbedrijf. hebben overeenstemming be
reikt over een nieuwe cao per 1 maart
De wyzigingen betreffen een loonsver
hoging van ongeveer tien pet ten op
zichte van de lonen van voor 1 januari
1964, alsmede de mogelijkheid van een
onderneming-gewyze differentiatie met
vüf pet
Bovendien is nog besloten tot enkele
verbeteringen in de secundaire sfeer.
(Van
parlementsredactie)
De voormalige voorzitter van de
Tweede- Kamerfractie der KVP, dr.
W. L. P. M. De Kort, is woensdag
avond gewond geraakt by een auto
ongeluk in de buurt van de Noord
brabantse gemeente Chaam. Hij liep
hersenschudding en enkele snij-
wonden op en zal waarschijnlyk enige
tijd rust moeten houden. Dat betekent
dat hij volgende week niet aanwezig
kan zyn op de partijraadsvergadering
van de KVP. waar o.m. gesproken zou
worden over Zijn optreden tijdens de
kabinetsformatie van het vorig jaar.
Op de rijksweg Den Bosch-Nymegen
in het kerkdorp Hintham is gisteren de
negenjarige Marie José van Lith bij
het oversteken van de rijksweg gegre
pen door een personenauto. Later is zij
overleden.
..niet gewend aan scènes?" zei Lily snik
kend, „wij hadden thuis nooit anders hoor
de ze zichzelf verder gaan. Ze had er niet over
willen praten, zoals ze nooit gepraat had met
vreemden over de dingen van thuis. Maar op
deze vreemde, onwezenlijke avond kon ze het
niet langer voor zichzelf houden. En ze praatte,
praatte maar door over de toestand vroeger
thuis, en toen over haar verhouding tot Ciska,
die op een wonderlijke manier het verlengstuk
scheen te zijn van die tot haar moeder.
Dick luisterde zwijgend toe. Toen ze uitgespro
ken was, bleef het even stil.
„Ach", zei hij toen. „Het is een normale
reactie. Thuis als kind moet je door de om
standigheden een hoop aandacht en toewijding
tekort zijn gekomen. Geen enkel kind komt daar
helemaal zonder kleerscheuren overheen, dat
zal iedere psycholoog je kunnen vertellen." Hij
zweeg even en lette scherp op haar reactie en
vervolgde: „Thuis moest je dus altijd de ster
ke figuur zijn. Je moeder kon het door haar
ziekte niet zijn en je vader", hij koos zijn
woorden zorgvuldig, „je vader was te veel van
huis en tezeer geoccupeerd door de ziekte van
je moeder om jou de aandacht te geven die je
toekwam
„Vader deed altijd spelletjes met me of hij
las me voor, soms", weerlegde ze onmiddel
lijk.
„Ja goed, maar een kind wil een behoorlijke
overdosis aan liefde hebben, en 't is de vraag -
of hij dat kon geven. Toen kwam je in dit
milieu. En je kreeg hier wel aandacht, maar
naar wat ik van je begrepen heb, was die
toch nooit los te denken van een zekere zelf
zucht bij degenen die het je schonken. Die Ciska
van jou was gek met je, maar dat was ze
voornamelijk, omdat ze jou nodig had om op te
steunen. En verder hij gaf haar een knip
oog, „zul je wel het één en ander aan bewon
dering geoogst hebben bij anderen, m'n blond
elfje Maar ook dat zat teveel aan de opper
vlakte om je te verzadigen."
Lily zat moe en stil op de bank. Ze was ener
zijds getroffen door Dicks scherpe blik, maar
aan de andere kant stuitte zijn inmenging, door
haarzelf uitgelokt, haar tegen de borst. Ze voel-
Het grote
door
M. C LOONEN-VAfeJ DER LINDEN
de een weeë misselijkheid in zich omhoogkrui
pen en klemde haar handen ineen.
„Als je dit allemaal nu maar eerst helder
inziet", ging Dicks stem verder, „is er al veel
gewonnen. Maar eerst zou je moeten loskomen
van alles, dat je denken beheerst. Je zou eens
helemaal jezelf moeten kunnen zgn, je eigen le
ven leiden
Lily's ogen werden groot. Dit was precies
haar eigen conclusie van de afgelopen maanden.
Ze staarde in gedachten voor zich uit. Als
Ciska's draaikolkachtige programma haar weer
zo'n hele lange dag had meegezogen, dan had
ze zichzelf talloze malen voorgehouden, dat ze
er toch eindelijk eens mee moest beginnen zich
zelf te leren vinden.
Maar hoe zou ze die leegte binnenin moeten
vullen? Met het geloof, had ze een tijdje
gedacht. Joost had het toch gezegd: je kón je
ziel niet laten verhongeren Maar op die
Paasdag in Den Haag had ze gemerkt, dat dat
blijkbaar voor haar het juiste middel niet was.
Ze had zich trouwens na een paar dagen al ge
geneerd voor haar boze brief aan Joost. Het had
overigens vry lang geduurd, eer ze antwoord
had gekregen Wacht maar tot we allebei
weer thuiszijn, had hg geschreven, dan zul
len we er samen over bomen Het was zoiets
ongewoons geweest voor Joost, dat uitstel: ze
had gedacht, dat hij zich vurig en briesend op
een antwoordbrief zou werpen Het gaf haar
een merkwaardige onrust, alsof er in Joost zelf
iets van dat grote en hechte geloof kon zijn
geknauwdOp deze wijze ontviel haar zelfs
nog die laatste zekerheid: dat althans iémand
die ze kende, zijn zekerheid in het geloof vond
Ze kwam terug uit haar gepeins doordat ze
Dicks blik op zich gevestigd voelde. je
eigen leven leiden herhaalde ze voor zich
heen. Hoe was het mogelijk, dat deze jongen
haar zo volkomen begreep
Dick Vissers zag het verwonderde blije lach
je, dat plotseling om haar lippen gleed. Hij
kreeg opeens spijt, dat hij die opdringerige
schilderes, waar hg de laatste maanden mee be
vriend was geraakt, nog steeds niet aan de
dgk gezet had
„Wou je nu straks weer gewoon naar de Van
Balens teruggaan?" opende hg abrupt de
aanval.
„Het .zal wel moeten", meende ze benauwd.
„Ik weet niet," zei hij peinzend en langzaam,
alsof hij naar zgn woorden zocht, „ik weet
niet of dat wel juist is. Je bent nu in het na
deel door die mepzijn ogen lichtten op en
zijn welbesneden gezicht trok in een jongens
achtige grinnik. „Weet je, Lily," zei hij dan
heel ernstig, alsof hij pas op dat moment op
het idee kwam, „stel, dat jij vanavond niet
terug zou komen, dat ze ongerust zou zijn
„Dan belt ze mijn vader op," zei Lily ang
stig, „en dat wil ik helemaal niet. Op zo'n
dorp, zeg!! Iedereen zou er meteen van horen.
Ik zou niemand meer onder de ogen durven
komen En Reindersma Wat voor stunt zou
het niet tegenover de Reindersma's zijn!!"
Joost dacht ze. Hoe zou Joost het vinden
Maar Joost was verschrikkelijk ver van haar
weggeraakt. Joost was nu ook afgeschreven,
net als Ciska en eigenlijk alle Van Balens...
en net als haar vader, die niet vaker dan een
maal per maand stroeve, onhandige brieven
schreef en die verder zijn eigen leven leefde.
Ze voelde een hijgende scheurende leegte bin
nenin zich. Haar tranen begonnen opnieuw te
stromen, maar ze brachten geen verlichting.
Dick Vissers wreef met zgn hand langs zgn
vierkante kin. Hij tuurde door zgn saamgekne-
pen ogen scherp naar het meisje naast hem.
(Wordt vervolgd)
Nieuwe huishoudster
in „Swiebertje"
Swiebertje zal in de komende tele
visie-uitzending de burgemeester niet
meer met de huishouding behoeven te
helpen. Dr is n.L voor Saartje (die op
reis is gegaaneen nieuwe huishoudster
gevonden. De NRCV-televisie had Saar
tje naar de grote stad moeten laten
gaan, omdat zij voor een zieke broer
moest gaan zorgen. Zo kwamen Rien
van Nunen en Joop Doderer in dit po
pulaire k i nderser iespel zonder huis
houdster te zitten.
Gelukkig zgn de moeilijkheden nu
opgelost De achrice Jetty Cantor gaat
in John uit den Boogaards tv-spel de
rol van huishoudster vertolken. Toen
haar collega Annie Leenders, werkzaam
bij de Haagse Comedie, te veel tijd aan
de huishouding van de burgemeester
moest gaan besteden, moest zy deze rol
laten vallen.
NTS-reportage
schaatsen
5.000 m heren
Aan de reeks uitzendingen die de
NTS aan de Olympische Winterspe
len in Innsbruck wijdt, wordt een
reportage toegevoegd van de schaats
wedstrijden 5000 meter heren, die op
woensdag 5 februari van 12.00 tot
13.30 uur wordt uitgezonden.
De reportage van de ijshockeywed-
strijd CanadaZweden op donder
dag 30 januari zal niet van 23.15 tot
24.00 uur worden uitgezonden, maar
van 22.40 tot 23.00 uur.
Het tweede filmoverzicht van de die
dag gehouden wedstrijden wordt in
verband hiermee uitgezonden van 23.10
tot 23.40 uur en het tweede NTS-jour
naal van 23.00 tot 23.05 uur.
De overige voor deze dag aangekon
digde uitzendingen blijven ongewyzigd.
Zaterdag 8 februari wordt van 22.45
tot 2330 uur geen reportage gegeven
van de ijshockeywedstrijd Canada
USSR, maar van de wedstrijd Tsjecho-
slowakijeZweden, na afloop waarvan
men nog getuige kan zijn van de Céré
monie protocolaire in het Ijsstadion van
Innsbruck
vanavond
HUvi
402 i
prji.it ie 19 10 Val
19.15 Klass gram 19.30 Radiokrant 19.50
Oude muziek (gr) 20.00 Geestelijke liede
ren 20.30 Prisma: Hootenanny! - shtfw-
programma 21.30 Klass gram 22.00 Com
mentaar en discussie 22.10 Klass piano
muziek (gr) 22.30 Nws 22 40 W(jd als de
wereld, internationale oriëntatie in kerk.
zending cn oekumene 23.00 Kerk en mu-
iekHet gezongen Bijbelwoord 23.10 i
sterdams kamerorkest: klas
Jongt
uit de musical The sound of music (gr*
19.50 Daarom praatje 20.00 Nws 20.05
Gemeente onderweg, lezing 20.20 Pianoduo-
moderne muziek 20.50 Bèta: nieuws uit
de wereld van de natuurwetenschappen.
VARA: 21.00 Metropole-ork, solisten en
koor 21.30 Alle elf!, een radiocompetitie
22.15 Licht instrumentaal trio 22.30 Nws
22.40 Marimba, actuele kroniek 23.10 Lichte
gram 23.45 Socialistisch nieuws in Espe-
vanavond
AVRO' 19.30 Magazine voor de rijpere
jeugd. NTS. 20.00 Journaal en wee rover-
richt. AVRO: 20.20 Televizier 20.45 De il-
lusionist. TV-spel 21.50 Voor de vuist wee
NTS: 22.45—22.50 Journaal.
Programma voor morgen
Hilversum I, 402 m. KRO: 7.00 Nws 7.10
Week van gebed voor de eenheid der
Christenen 7 20 Klass gram 7.45 Gewijde
muziek (gr) 7.55 Overweging 8.00 Nws 8.15
y„ J®u«d, 8 20 Djinn, gevar programma
12.00 Angelus 12.04 Country Sc Western
Express (gr) 12.25 Platennieuws 12.30 Me-
decl ten behoeve van land- en tuinbouw
12.33 Licht ensemble en vocaal ensemble
12.55 Katholiek nieuws 13.00 NwTTs15
Marktberichten 13 18 Musicerende diletan-
ten 13.40 Franse les 14.00 V d jeugd 15.00
Reisbureau Musica 15.20 Promenade orkest
en zangsolisten: operafragmenten 16.00
y°(?r. J,on?e mensen 16.15 Jazzmuziek 16.40
Licht instrumentaal trio 17 00 Leiding ge
ven. lezing 17.10 Lichte gram 17.30 Boek
bespreking 17 40 Lichte gram 18.00 Kunst-
lering 30 L'Cht orkest 18 50 Lichtbaken.
Hilversum II, 298 m VARA: 7.00 Nws
7 10 Ochtcndgym 7.20 Socialistisch strijdlied
7.23 Lichte gram (730 Van de voorpagina
praatje) 8 00 Nws cn socialistisch strijdlied
8.18 Lichte gram 830 Wegwijs, tips voor
tnps en vakanties 8.40 Lichte gram 9.00
Loon naar werken, politiek praatje 9.10
Voor-r(ot)onde: licht programma. VPRO-
o an de?, lezing 9.55 Bij-'
geloof ln de 20e
lezing. VARA: 10.00
overzicht 10.15 Rotonde:
12.30 Mcried ten behoeve
(bouw 12.33 Sportnieuws
■RA-Varia 1330 Tijd voor
""-it, progra
4.45 Artistieke
zclub 15.45 Waar
taaikaar
als
spraak 15.00 Matinee op de vrije
Radiokamerorkest en solist: klas'
derne muziek In de pauze: li
Boekbespreking 17.50 Pianospel:
TELEVISIE
15.00 Walt Disney-film
'lei 15.45 Alles draait om
film 16.30 Dier ln
1930 V d
telistuch
moeder 16.10 Slj
't vizier 17.0017.45 V
kleuters 19 35 Lassie. TV-film. NTS:
Journaal. NCRV: 20.20 Memo 20 30 Brtga-
doon. muzikale comedie 21.50 Hoe bestaat
t. wetenschappelijk programma 22.15 Her
rie om Harry, TV-spel 22.45 Morgen ls
het zondag. NTS: 22.55—23.00 Journaal.