Bedrijfslevenregering verwijte ons niets Geruchten over verloving prinses Irene Soekarno: Maleisië moet toch verpletterd worden MINISTERS KRIJGEN HET VANAVOND NIET GEMAKKELIJK Overheid mede schuldig als lonen te ver gaan Televisie per telefoon IEMCO N.V. Negersoldaten muitten: Britten naar Oeganda Eieren nog goedkoper Alleen tactiek verandert <c o o Weer een wonderlijke brand te Amsterdam Vrijdag 24 januari 1964, 44ste jaargang Lichte dooi Veranderlijke bewolking met hier en daar een bui. Matige tot vrü krachtige wind tussen west en noordwest. Minder koude nacht. Morgen overdag ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. p.w. 0,78, p.m. 3,35, p.kw. 10,05 Klachtendienst bezorging l 8.00^19.00 uur bedrijfsleven gerealiseerde loonsverho- •wvwuuuvwvwvwuwuuuuuwvuvvuuwuuwuvwuvuuuuuvuuuuuwuuvuwuvuuwuvvwuv (Van c sociaal-economische redactie) georganiseerde bedrijfsleven een eventueel verwijt van de regering, kat de tot nu toe gerealiseerde loonsverhogingen te ver naar boven zouden' Jwijken van het in de Stichting van de Arbeid bereikte akkoord, niet zon- :r meer incasseren. Mocht de regening in het gesprek, dat zij op haar verzoek hedenavond in' /oorburg möt een delegatie uit het bestuur van de Stichting van de Ar- iei'd zal voeren, de werkgevers- en werknemersorganisaties ten aanzien iran de loonontwikkeling op de vingers willen tikken (hetgeen in het geheel liet onwaarschijnlijk wordt geacht), dan zullen de vertegenwoordigers deze organisaties de bal hard terugkaatsen. Zij menen namelijk, dat, ndien de huidige ontwikkeling in de loonvorming inderdaad te ver mocht loorschieten, de overheid daaraan dan in belangrijke mate mede schuldig Zowel in werkgeverskringen als bij Ie vakbeweging valt ernstige kritiek e bespeuren op het regeringsbeleid. R-aaraan, zo werd ons van verschillen- le zijden kenbaar gemaakt, als gevolg gebrek aan coördinatie een duide- ijke lijn ontbreekt. Een bestuurder Fan één der centrale organisaties sprak selfs van een „zorgelijk solo-optreden diverse ministers". Het Nederland- bedrijfsleven is vrij algemeen van oordeel dat van overheidswege een psychologisch klimaat is geschapen, in schijnbaar „alles mogelijk" is en waarin onvoldoende houvast be- taat. In dit verband werd er ons onder In Maastricht is een nieuwe maniei gedemonstreerd om televisiebeelden over te brengen, namelijk via een nor male telefoonkabel. Een samenwer king tussen de Provinciale Limburgse Elektriciteitsmaatschappij en de Brit se Pye Ltd., leverde dit resultaat op. is een systeem ontwikkeld, waarbij bedrijfstelevisiecameras op afstand be diend konden worden via de gewone telefoonkabels van de P.T.T. Het bleek mogelijk goede beelden over te brengen op afstanden van vier tot zes kilometer ia een telefoonader-paar. De nieuwe mogelijkheid opent ;rste plaats grote perspectieven het bedrijfsleven, ziekenhuizen, en stellingen van openbaar nut. De proefneming was bovendien z teressant, omdat het de eerste stap op weg naar een televisietelefoon. Reeds werden in Limburg bij de demonstra tie gesprekken gevoerd over dezelfde kabel waarover de beelden werden gebracht. Demonstratie in Limburg: meer op gewezen, dat als gevolg van het ontbreken van een dergelijk ge coördineerd beleid de minister van binnenlandse zaken. mr. E. H. Toxo- peus, erin geslaagd is de rollen in het loonbeleid bedrijfsleven-overheid vol komen om te draalen. De lonen van het overheidspersoneel behoren namelijk volgens de spelregels, afgezien van de ruimte voor uitzonder lijke maatregelen, de trend van het par ticuliere bedrijfsleven (d.w.z. de gemid delde loonstijging, in alle bedrijfstakken met mder dan 10 000 werknemers) te volgen. Minister Toxopeus heeft met zijn salarismaatregelen echter (we schreven daarover al meermalen) loonsverhogin gen doorgevoerd, die vér uitkomen boven het tien-procent-akkoord van de Stich ting van de Arbeid en die voor grote groepen personeelsleden zelfs variërer m 15 tot 22 procent „Op welke gronden nu kan de rege ring thans verwijten richten aan he' adres van het particuliere bedrijfsle ven?" zo vraagt men zich af. Werkge vers- en werknemersorganisaties zijn van oordeel, dat de tot dusver ir (Van een i redacteuren) Voor VOL-AUTOMATISCHE WASMACHINES __OPRUIMING_, KARPETTEN VAST TAPIJT LINOLEUM LOPERS TAFELKLEDEN BULTHUIS -BOTERMARKT 23- In een oogopslag Waarom mislukken zoveel studenten? pag. 2 Raad voor de hulpverlening pag. 2 België en Rusland steunen de Gaulles besluit pag. 5 Nederland valt Butler bij pag. 5 Gruwelijke zaak voor de rechter pag. 7 Knuppel in 't hoenderhok, oftewel: commercie en ver keersveiligheid pag. 7 bedrijfsleven gerealiseerde loonsverho gingen in het algemeen meer in over eenstemming met de geest van het stichtingsakkoord zijn dan de salaris maatregelen van de overheid. Het bedrijfsleven is in het algemeen ook slecht te spreken over het feit, dat minister Toxopeus voor het overheids personeel de verdienstebeloning heeft af geschaft en het gemiddelde percentage daarvan (8 procent) in de vaste loonsom heeft opgenomen. Zelfs een semi-overheidsbedrijf als de v. Haagse Tramweg Maatschappij is daarmee niet gelukkig. De H.T.M. heeft in een brief aan de Stichting van de Ar beid over de afschaffing van de verdien stebeloning, die zij beschouwt als een ge zonde prikkel voor de werknemers, haar teleurstelling uitgesproken. Als een ander voorbeeld werd ons ge noemd het „solo-optreden" van de minis ter van sociale zaken en volksgezondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, die zoals bekend onlangs heeft verklaard dat de A.O.W.- uitkeringen op 1 januari 19G5 naar een sociaal minimum kunnen worden opge trokken. HU zou hiermee, naar men ons verzekerde, zelfs zijn mede-bewindslie- .voldongen feit" hebben geplaatst. Het zijn vooral de werkgevers organisaties. die tegen een dergelüke al gemene optrekking van het (welvaarts- vaste) ouderdomspensioen grote bezwa ren hebben. Huurverhoging Ook met de gang van zaken ten aan zien van de huurverhoging zün de werk gevers niet gelukkig. Zoals bekend kon daarover in de Stichting van de Arbeid vorig jaar geen overeenstemming wor den bereikt In het uiteindelijke loon- akkoord werd ten slotte de volgende pas sage opgenomen: „Mocht op voorstel van de regering door de Staten-Generaal worden besloten tot een huurverhoging in de loop van 1964, dan gaat de Stich ting van de Arbeid ervan uit, dat deze huurverhoging, alsmede het effect van eventuele verdere regeringsmaatregelen, zodanig zullen zijn dat bij een volledige compensatie de loonstijging niet meer dan 1 procent zal bedragen". Uit deze 1 procent zou een huurverhoging van on geveer 5 a 6 procent kunnen worden op gevangen, zo werd in een toelichting daarop meegedeeld. Voor vervolg zie pagina 7 BRITSE troepen zijn gisteren uit Kenia naar Oeganda overge bracht nadat melding was gemaakt van onrust onder de Afrikaanse mili tairen van het uit twee bataljons fu seliers bestaande leger van Oeganda. De door Britse officieren geleide mi litairen van het legerkamp te Jinja, die ontevreden waren over hun soldij, stoor den zich niet meer aan de bevelen van hun meerderen en namen hun minister binnenlandse zaken. Felix Onama. naar de kazerne was gekomen om 'e looneisen te praten, gevangen, een radiotoespraak zei de premier Oeganda, Milton Obote. dat hü de Britse regering om militaire hulp had verzocht. Het Britse contingent, dat uit Kenia werd overgevlogen, telde onge- 450 main. De premier ontkende dat zich muiterij zou hebben voorgedaan Hoewel de eierprijzen zich de laatste jd reeds op een laag prijspeil bewe gen, hebben zij gisteren weer een aan- zienlyke daling te zien gegeven. De ruim 2.000.000 eieren, die op de markt te Barneveld verhandeld werden, haal den gemiddeld niet eens de negen cent per stuk, want de officiële notering per ïieren met een gemiddeld gewicht 50 gram luidde f 8.90 (vorige week f 9.90). Gemiddeld kwam een kg e: op f 1,48 (vorige week f 1,65). De muiterij volgt op een identiek verzet van militairen in Tanganjika, dat afgelopen maandag uitbrak. Ook deze muiterij ging om looneisen. ROMANCE MET SPAANSE EDELMAN? Prinses Irene gefotografeerd tijdens haar bezoek aan Spanje. zal voortduren totdat dit nieuwe land verpletterd is, heeft Soekarno verklaard enkele uren nadat hij en de Amerikaanse minister van justi tie hadden aangekondigd, dat er een wapenstilstand zou komen langs de! Indonesisch-Maleisische grens, en ongeveer tegelijkertijd met de be kendmaking dat Maleisië op het voorbeeld van Indonesië een staking van het vuren had afgekondigd. Soe karno deelde tevens mede dat de Robert Kennedy in Djakarta. Tij dens de gesprekken over de crisis Maleisië hapt Soekarno met smaak in een stuk cake. Het gesprek vond plaats in het presidentele paleis. Weldra zullen weer nieuive be sprekingen worden gehouden om de weg te effenen voor een eind oplossing in de crisis. „confrontatiepolitiek" tegen Maleisië voortgaat. oorwaarts, niet terugtrekken," riep Soekarno in een massavergadering van 15.000 toehoorders onder wie linkse com munisten uit vijftig landen. Hij ontkende dat Indonesië grondgebied in Noord- Borneo begeerde maar zeide dat Indo nesië uit beginsel de strijd van Noord- Borneo steunt. De tactiek mag veran deren maar de confrontatie gaat voort, zeide hU- Soekarno zweeg over het be- Voordat Soekarno begon te spreken, zeide de minister van buitenlandse zaken Soebandrio, dat Indonesië de onderdrukte volkeren in Noord-Borneo steunt ei de confrontatie dient om de Maleisische staten volle onafhankelijkheid te geven Hij vertelde dat in de overeenkomst van Manilla tussen Malakka, de Philippijnen en Indonesië vorig jaar was vastgesteld op welke wijze Maleisië moet worden gevormd. President Soekarno heeft deze overeenkomst getekend en Indonesië zal :oestaan dat deze handtekening door de kolonialisten wordt verontachtzaamd, zeide hij. „Het staat aan de toenkoe (Abdoel Rachman) de overeenkomst van Manilla na te komen," aldus de minister. Ook de Indonesische minister van voorlichting, Roeslan Abdoelgani, heeft verklaard dat de confrontatiepolitiek on danks de topconferentie voortgaat Hij deed dit in een radiotoespraak. Te Koeala Loempoer zeide de Malei sische premier toenkoe Abdoel Rachman, de overeenkomst met instemming te be groeten en te hopen dat de vrede duur zaam zou zijn. In het Britse Lagerhuis verklaarde de minister van gemenebest zaken, Duncan Sandys, dat Soekarno een staking van het vuren had gelast, maar hij wist toen nog niet wat Soekarno enkele uren later had verklaard. Toen dit bekend werd, zeide een woordvoerder van het Britse ministerie van buiten landse zaken die kort tevoren zijn tevre denheid over de overeenkomst had betuigd, dat dit niet veel goeds voorspelt voor het slagen van de driemogend- hedenbesprekingen. Robert Kennedy verklaarde op zijn terugreis te Bangkok dat de topbespre- kingen in de eerste week van februari zullen worden gehouden. Hij sprak drie uren lang met Thailandse autoriteiten en zal vervolgens naar Londen gaan om daar een overzicht te geven van zijn bespre kingen. HU zal o.a. premier Home, de minister van buitenlandse zaken Richard A. Butler, en de minister van gemene bestzaken, Duncan Sandys, ontmoeten. Intussen heeft Soekarno leger en politii gelast te voorkomen dat de vakbonden de macht over de Britse ondernemingen In handen nemen. De communistische vakbond Sobsi daarentegen heeft bekend gemaakt, dat zijn leden de overneming hebben geproclameerd van de bedrijven en kantoren van Shell te Balikpapan. De 73-jarige ongehuwde mejuffrouw H. Bruins uit Zuidlaren is gisteren om het leven gekomen. Zij reed mee in een auto, die door de gladheid van de weg in Roden tegen een boom botste. De auto werd vernield. De chauffeuse liep lichte verwondingen op. (Van onze speciale verslag gever) Reeds sinds een week gaan er sterke geruchten dat prinses Irene zich met een Spaans edelman zal gaan verloven. Vanmorgen bracht het Vrije Volk het bericht dat koningin Juliana en prins Bernhard dit heugelijk gebeuren binnenkort zullen bekendmaken. De Prin ses verblijft in Spanje, waar ze de gast van de Nederlandse ambasadeur in Madrid, jhr. mr. W. E. van Panhuys, is. Al de hele week zyn er specu laties geweest over een romance met een ongeveer 30-jarige Spaan se edelman, die in de omgeving van Madrid woont Bezoeken Tijdens haar verblijf in Spanje (sinds 13 januari) is prinses Irene heel wat keren in het openbaar ge zien. Zij bezocht een kinderzieken huis in Madrid, zomede twee oplei dingsscholen van de vrouwelijke afdeling van de Falange. Ook het centrum voor scholing van hogere staatsambtenaren in de Alcala de Benares stond op haar program- In Barcelona bezichtigde de Prinses een aantal gemeentelUke instellingen, waarbij ze de gast was van burgemeester Don Jose Maria de Porcioles. In het opera gebouw Liceo zat ze op een avond in de particuliere loge van de burgervader. Op z'n minst merkwaardig was het bezoek, dat ze aan Spanjes grootste krant. La Vanguardia, bracht Dit blad had haar een dag tevoren als prinses Irene van België verwelkomd. De eige naar van deze nationaal-syndica- listische uitgave, graaf De Godo, bood z'n excuses aan en leidde haar persoonlijk in het gebouw Prijs By aankomst in Madrid ver klaarde prinses Irene tegenover de pers dat haar reis naar Spanje de prijs was, die ze gekregen had in verband met haar slagen voor het tolkenexamen Spaans. De Spaan se pers wist echter meteen te mel den dat „de Prinses met de la chende blauwe ogen" by een vorig bezoek de gast was geweest op een jacht, dat aan een telg uit een voornaam adellijk geslacht be hoorde. Ook in deze berichten werd de naam van de edelman in het midden gelaten. Om niet op te vallen, probeerde de Prinses een zwarte auto van het merk Seat te huren, een Spaanse versie van de Fiat. die op het Ibe risch schiereiland 't meest gang baar is. Dit lukte echter niet zwarte huurauto's waren niet in voorraad waarop de keuze op een witte Seat met oranje strepen vieL Deze wagen valt byzonder in 't oog vandaar dat de Spaan se journalisten geen moeite heb ben de Nederlandse Prinses te volgen. Een woordvoerder van de Rege ringsvoorlichtingsdienst deelde ons vanmorgen mede dat hU geen commentaar op de in omloop zUn- de geruchten kon geven. Over deze zaak had de R.V.D reeds herhaal delijk contact met het hof gehad. Spaanse journalisten kregen van een regeringswoordvoerder in Madrid te horen dat de Prinses voor een „zo delicate zaak naar het zuiden was gekomen" dat van hem geen verklaring kon worden verwacht Commentaren TAE DIRECTIE van onze circulatie- bank blijft de economische ont wikkeling met argusogen volgen. Dat bleek ook deze week weef duidelijk. Zij vond het nog niet nodig dat het kasreservepercentage weer in ere werd hersteld, maar zij achtte het wel nodig de banken en financie ringsmaatschappijen te vragen geen reclame meer voor persoonlijke le ningen te maken. Het kasreserveperctage werd 23 september van vorig jaar buiten werking gesteld. Deze week werd medegedeeld, dat het voor de pe riode van 22 januari t/m 21 februari op 0 bleef gehandhaafd. Het bete kent. dat de banken niet verplicht worden een bepaald percentage van de aan haar toevertrouwde gelden als renteloos tegoed bij de Neder- landsche Bank te deponeren. Naar mate dit percentage hoger komt, moet er meer geld bij de circulatiebank gedeponeerd worden en staat er dus een groter bedrag in de ijskast. De leiding van de Neder- landsche Bank ziet de situatie dus nog niet zo ernstig in, dat zij tot die afroming overgaat. Hierbij moet niet vergeten worden dat zij door haar kredietbeperkingspoUtiek al een vinger in de pap heeft. De persoonlijke lening is een ander hoofdstuk. Deze dateert van een jaar of vijf geleden. Zij werd ln 1958 door de handelsbanken geïn troduceerd. Enerzijds om haar klan tenkring te kunnen uitbreiden en anderzijds omdat zij op de aldus uitgezette gelden een aantrekkelijke rente kunnen maken. Die rente komt namelijk in feite op ruwweg 10 pet uit. Er kan ook bij andere instellingen geld geleend worden: bij de ge- meeentelijke volkskredietbankcn en bij de particuliere geldschictbanken. Gemeenlijk liggen de opgenomen bedragen hier echter lager. Gezien de sterke reclamecampagnes die de banken voor de persoonlijke lening inzetten, zou men een sterke uitbreiding verwacht hebben. De stijging van jaar op jaar is echter opmerkelijker dan het totale bedrag dat door handelsbanken en finan cieringsmaatschappijen tezamen is geleend. Het was in: 1959 15Ti miljoen 1960 29,3 miljoen 1961 ƒ35,8 miljoen Op grond van de gestegen index cijfers stellen wij het voor 1962 op bijna 50 miljoen, trewijl wij voor 1963 op 65 a ƒ70 miljoen komen. Dit alles lijkt wel veel, maar dat is niet zo. De gemeentelijke volks kredietbanken b.v. gaven in 1962 ruwweg 70 miljoen aan kredieten, terwijl 615 detailhandelsbedrijven die op afbetaling verkochten, in 1962 voor 135 miljoen konden om zetten. Het totale consumentenkre diet (leningen verkopen op af betaling) werden in dat jaar op 500 miljoen getaxeerd. De totale omvang van de persoon lijke leningen is dan ook niet ont stellend. Hoogstens het feit dat er elk jaar nogal wat bijkomt. De in greep van de Nederlandsche Bank ligt o.i. dan ook op psychologisch terrein. Zij acht het in deze tijd niet raadzaam dat met veel ophef over deze kredietmogelijkheid wordt gesproken. Russische vraag: Duitse raketbasis op Sardinië? De Sowjetunie heeft Italië om op heldering gevraagd naar aanleiding van berichten, dat het Westduitse leger een oefenterrein voor raketten op Sardinië krijgt (Advertentie) C/5 CO CU co Op de Mozartkade in Amsterdam is vannacht de bovenetage van een kapitale woning geheel uitgebrand. Het huis was onbewoond, want de eigenaar de heer D.. Nadel verblijft in Addis Abeba De beheerder van het huis, de heer D Goudsmit, meent stellig, dat de brand omstreeks vier uur 's nachts is gesticht De politie heeft een man aangehoude;. die zich op verdachte wijze in de buurt van de woning ophield. Omwonenden herkenden hem als de man. die gister middag ook in deze buurt rondscharrel de en op een bepaald adres had ge- informeerd of er een kamer te huur was- De brandweer was het vuur na een half uur meester. De bovenwoning, waarin zich veel Perzische tapijten en antiek bevonden, brandde geheel it. De benedenwoning liep veel waterscha de op De arrestant, de 33-jarige J. H. ont kende vanmorgen echter in een verhoor, dat meer dan tien uur duurde, dat hij de brand heeft gesticht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1