Nieuwe Leidse Courant
I
Westen werkt aan
herenigingsplan
Panama-VS:
betrekkingen
verbroken
Mislukt overleg in bouw:
werknemers wachten af
ERHARD IN BONN TERUG
Ontmoeting met Home
werd een succes
8
it
ri
Sigarettenrook bevat
radioactief element
Boer moet 't dan maar
zonder schatkist doen
Nieuwe wegen,
evenals de
tuinbouw
1.85
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvatligh is ghebleven
mijn hert in teghenspoet"
Vrijdag 17 jannari 1964. 44»lr jaargang
Ruslig winterweer
Droog weer met over het algemeen
weinig bewolking. Zwakke tot matige
wind tussen oost en zuid. Lichte tot
matige vorst, maar in de namiddag
tüdelijk iets boven het vriespunt.
(Zie ook pag. 7)
0,78, p.m. 3,35, p.kw. 10,05
50
EN
derbij kan brengen. Dit heeft bondskanselier Erhard gisteren mede-
eling jedeeld voordat hij gisteren van Londen naar Bonn terugkeerde. Erhard
beeft over dit plan gesproken met de Britse premier Douglas-Home. Ook
geallieerde deskundigen in Washington houden zich ermee bezig.
lang- De tweedaagse ontmoeting tussen
16.30 Srhard en Home is volgens de West-
luitse kanselier een succes gewor-
len. Beide staatslieden waren er
luidelijk mee ingenomen, dat zij
reel hebben wegenomen van het
wantrouwen, dat de Brits-Duitse be
trekkingen onder het bewind van
Adenauer hebben vertroebeld. Ko-
.ngin Elizabeth zal nu een bezoek
.an de bondsrepubliek brengen, zo-
!ra zij daartoe in de gelegenheid is
;n premier Home heeft toegezegd,
lar Bonn te zullen gaan, zodra dit
togelijk is in verband met de ver-
rlenn clingt naar
zetel in senaat
Amerikaanse
tevaarder
'ohn Glenn heeft
ijn ontslag geno
men als astronaut,
ffing tiaar algemeen
hordt- aangenomen
bm zich kandidaat
te stellen bij de
Senaatsverkiezin-
hter-
elet)
189
218
238
278
288
189
125
148
198
79
98
hordt de zetel be
zet door de 74-ja-
i rige democraat
Young.
Het ontslag van
Glenn is aanvaard
door de NASA
onder veel betui
gingen van lof.
i Vanavond zou Glenn in een groot
hotel in Columbus een persconferentie
houden.
Oud-staatssecretaris
Gijzeis burg. Heerlen
Drs. F. J. W. Gijzels. oud-staatssecre
taris van economische zaken, is per 1 fe
bruari benoemd tot burgemeester van
Heerlen.
De heer Gijzels is op 14 september
1961 staatssecretaris van economische
zaken geworden in het ministerie-De
co
s
g
GO
O
s
Z
1—
8
O
O
=3
«t
O
GO
Q=
2 c
O
O
8
•O,
O
O
S
O
E
CS
1
J. g
S
oc
s
i^.
<x.
w 8
=3
m
3 1
O
Z
11
In één
oogopslag
Nieuwe activiteiten van de
18 pag. 2.
Professor Tenhaeff 70 jaar;
interview over paranormale
verschijnselen pag. 5.
Liefde is groen pag. 5.
Vorst? Doorwerken!
pag. 5.
Dapper staaltje van straal
jagerpiloot pag. 5.
Zorg om de dagbladpers
pag. 7.
Politici tevreden met besluit
over „Zo is het" pag. 7.
Rapport over Vaillontdam
pag. 9.
Sport: nu nog de Kür, Sjouk-
je..pag. 11.
Vorst? Doorwerken!
pag. 3.
kiezingen, die dit jaar in Engeland
zullen worden gehouden.
Wat het „herenigingsplan" betreft, heb
ben welingeliohte diplomaten verklaard.
ïen manieren bestudeert waarop een
westers plan voor het verzekeren van de
vrede in het oude Europa nieuw leven
kan worden ingeblazen. Een van hen
noemde het het „westerse vredesplan".
Volgens het plan zou er een continentaal
veiligheidssysteem worden opgebouwd
de Oeral tot aan de Atlantische
m. Oorspronkelijk werd dit plan op
gesteld in verband met de hereniging
van Duitsland. Tegelijkertijd biedt het
plan garanties voor elke staat, die het
onschuldige slachtoffer zou kunnen wor-
van agressie. Dit is duidelijk be
doeld om de vrees van die landen, die
in het verleden door een oorlogszuchtig
Duitsland werden aangevallen, weg te
nemen.
De Russen hebben het gehele plan van
1959 van de hand gewezen, maar een ge
moderniseerde versie er van. waarin re
kening wordt gehouden met enkele Rus
sische bezwaren, zal wellicht door het
westen de moeite waard worden gevon
den. op haar bruikbaarheid getoetst te
worden.
Geen overeenstemming hebben Erhard
en Home kunnen bereikén over het Ame.
rikaanse project voor een kernvloot met
Polarisraketten met gemengde bemannin
gen. De Britten blijven twijfelen, of het
plan geen afbreuk zal doen aan vooruit
zichten op een akkoord met de Sowjet-
AMERIKAANSE ZENDER
IN SOESTERBERG
Vanavond om half zes zou de eerste
buitenlandse radiozender in Nederland
de lucht komen. Het i3 de American
Forces network FM-zender op de vlieg
basis Soesterberg, die voor de 750 man
Amerikaanse luchtmachttroepen die op
deze basis zijn gestationeerd en vooi
bij de vliegbasis wonende familie (onge
veer 1750 zielen) een dagelijks Engels-
talig programma van zeven uur gaat uit
zenden.
unie over het stopzetten van de spreiding
van atoomwapens. De Duitsers zien ech
ter de kernmacht als de enige effectieve
manier om een aandeel te krijgen in het
toezicht op het gebruik van atoomwa
pens in Navoverband.
Hevige brand in
Duits schip in
Rotterdam
(Van een onzer verslaggevers)
De Rotterdamse brandweer heeft gis-
teravond vrij veel moeite gehad met het
blussen van een hevige brand, die aaD
boord van het Duitse schip Nordmeer.
dat aan de Maashaven Noordzijde ligt
was uitgebroken. Met vijftien stralen
ging men de vlammen, die in ruim 1
van het 8.683 brt metende schip (eige-
naar de Hamburgse rederij Nordstern)
te lijf.
Omstreeks half acht ontdekte een stu-
wadoorsploeg van Heinrich Hanno en Co.
de brand in het ruim. De vlammen gre
pen zo snel om zich heen (in het ruim
lagen partijen sisal, kokosvezels, tapioca,
veevoeder, lijnkoeken en castorpitten),
dat er meteen middelalarm moest wor
den gegeven.
De enige manier om de brand te doven
bleek het ruim vol te pompen. Om kwart
over elf 's avonds was de brand bedwon
gen. Er stond toen zoveel water in het
ruim dat het schip licht voorover helde
De oorzaak van de brand is onbekend.
bezorging 18:00—19.00
Zondag wordt het ..derde Prinsenkind" meerderjarig: H.K.H. prinses
Margriet Francisca, in 1943 in Canada geboren en petekind van de
Nederlandse koopvaardij, viert dan haar 21ste verjaardag. Ter gelegen
heid daarvan deze zonnige opname van Max Koot.
Geen nieuwe datum afgesproken
(Van een onzer redacteuren)
HET ziet er naar uit, dat op 1
maart ruim 250.000 bouwvak
arbeiders geen collectieve arbeids
overeenkomst zullen hebben. De
zesde en laatste bijeenkomst tussen
werkgevers en werknemers die gis
teren in Den Haag werd gehouden
om te komen tot een nieuwe c.a.o
voor het bouwbedrijf heeft geen re
sultaten opgeleverd (zoals we giste
ren nog in een deel onzer edities
Amerikaanse geleerden:
Twee Amerikaanse geleerden, de
in Harvard verbonden artsen Ed
ward Radford en Vilma Hunt, heb
ben in sigarettenrook een radio
actief element gevonden, dat moge
lijk de verwekker is van de long
kanker, die zo vaak bij zware siga
rettenrokers optreedt.
Dit element (polonium) hecht zich aan
rookdeeltjes en vindt zo zijn weg naar de
vertakkingen van de luchtpijp (de bron-
chiën) en de longen. Dit polonium is
mogelijk de oorzaak van de abnormale
groei van de bronchiale slijmvliezen, die
en sigarettenroker kan worden vast
gesteld.
t is volgens deze artsen vrywel on
mogelijk sigarettenrook poloniumvrü te
maken. Een meer praktische oplossing
waarschijnlijk zijn tabak te kweken,
die weinig of geen polonium aan de
grond onttrekt.
De artsen deelden ook mee, dat polo
nium in alle groene planten voorkomt.
Door het eten van deze planten dringt
echter veel minder polonium in het men
selijke lichaam door dan bij het inade-
van tabaksrook.
Geboorten
Twee Amerikaanse specialisten op het
gebied van het kankeronderzoek hebben
de aandacht gevestigd op het veelvuldi-
ger voorkomen van miskramen, doodge
boren en vroegtijdig geboren kinderen
bij vrouwen die roken. Beide deskundi
gen. dr. Joseph F. Fraumeni en dr. Frank
E. Undin hebben ook bevonden, dat de
verhouding tussen mannelijke en vrou
welijke kinderen van rokende vrouwen
aanmerkelijk veranderd is. Onder rook-
sters worden meer geboorten van vrou-
Door het afvuren van een acht-
liende-eeuws kanon (foto) heeft
prins Bernhard gisteren, om
geven door kanonniers in bij
passend kostuum, de officiële
opening verricht van het „Prins
Bernhard Paviljoen'1 bij de Ko
ninklijke Militaire Academie in
Breda. Behalve 234 éénpersoons
zit-slaapkamers heeft het pa
viljoen tien discussielokalen,
zestien was- en douchelokalen,
zestien toiletruimten en verder
strijkkamers, linnenkamers,
iverkplaatsen, een bibliotheek
met binderij en magazijnen.
De Prins droeg het met astrakan
afgezette galauniform van de
cavalerie.
welijke kinderen waargenomen. Deze
sekseverhouding werd volgens hen ver
raden doordat het roken dodelijke met
de sekse verband houdende mutaties kan
veroorzaken. De verandering is sterker
dan bi/ kinderen van de vrouwen, die in
Hirosjima en Nagasaki aan atoomstraling
werden blootgesteld, aldus de geleerden.
Het Britse Medical Journal heeft de
artsen voorgesteld, uit plichtsbesef niet
langer sigaretten te roken om in het bij
zonder jonge mensen een voorbeeld te
geven De kolomsehrUver Pertinax vraagt
zich af. of de Ver. Staten het roken zul
len verbieden en voegt eraan toe: „Er
moet althans iets gedaan worden om het
verkopen van sigaretten aan schoolkin
deren by de wet te verbieden".
meldden). Er kon geen over
eenstemming worden bereikt,
zeggen de werkgevers in een korte
verklaring. De werknemers stellen
het scherper: de besprekingen zijn
volkomen mislukt. Het niet slagen
van de gehele samenspreking is
slechts te wijten aan verschil van
inzicht ten aanzien van de lonen.
In totaal hebben de werkgevers ge
boden. wat de werknemers hadden
gevraagd, doch het overleg is afge
sprongen op het feit dat de werkge
vers een grote spreiding van acht
procent wilden aanbrengen, wat
door .de werknemers werd verworpen
als sociale onrechtvaardigheid.
Uitgaande van de voorstellen van de
werkgevers zouden de loonkosten in de
bouwnijverheid zün gestegen met 18 tot
25 procent. De voorstellen van werkne-
merszijde zouden een loonkostcnverho-
ging in deze bedrijfstak hebben teweeg
gebracht van ongeveer 21 procent.
„De werkgevers kunnen nu niet bij
hun organisaties aankomen met de be
schuldiging. dat onze wensen boven de
voorstellen van de werkgevers zijn uit
gegaan." zo zei gistermiddag na afloop
van de besprekingen de heer C. Brands-
ma. de voorzitter van de centrale com
missie voor de bouwnijverheid, de com
missie, waarin de drie erkende vakbon
den van werknemers aan het overleg
hebben deelgenomen.
De fatale datum van 1 maart nadert.
Hier en daar gist het reeds in de bouw
wereld. Indien vóór deze datum geen
overeenstemming zal zijn bereikt (nie
mand gelooft hier nog aan) dan is het
heel goed mogelijk dat het expansief en
pluriform bouwbeleid van minister Bo-
gaers in gevaar zal komen.
Niet inschrijven
Niet alleen dat reeds hier en daar in
het land de werknemers zich hebben uit
gelaten over te nemen maatregelen, doch
in de grote steden van het westen van
ons land hebben de werkgevers reeds
besloten niet meer in te schrijven op
nieuwe werken zolang de verhoogde prij
zen niet mogen worden doorberekend
Tevens besloot men de lonen en de reis
declaraties van het personeel te gaan
controleren.
De werkgevers hebben gistermiddag
in een korte verklaring gezegd, dat zij
„gezien de loonpolitieke gevolgen welke
verbonden zijn aan het ontbreken van
overeenstemming tussen partijen" zich
zullen wenden tot de centrale werkge
versorganisaties teneinde zich met deze
te bereden over de thans ontstane
situatie.
De werknemers hebben bij monde van
de heer C. Brandsma verklaard, dat zij
eerst vandaag hun rapport indienen en
daarna wel zullen zien wat er verder
moet gaan gebeuren.
(Voor vcrveJg zie pagiua 11)
Panama heeft de diplomatieke be
trekkingen met de Ver. Staten ver
broken en zijn ambassadepersoneel in
Washington teruggeroepen. Omge
keerd werd dit van de V.S. geëist.
Panama heeft deze maatregel genomen
na de weigering van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken om
over een nieuw kanaalverdrag te onder
handelen en nadat „besprekingen" over
het huidige verdrag waren afgewezen.
Panama beschouwt dit verdrag als de oor
zaak van de recente onlusten.
De Panamese minister van industrie en
financiën, Julio Linares, zal naar Wash
ington gaan om te onderhandelen over
een lening van drie miljoen dollar vooi
de voltooiing van de interamerikaanse
weg. De consulaire- en handelsbetrek
kingen zijn niet verbroken.
Panamese waarnemers menen dat het
woord „besprekingen", dat het minis
terie van buitenlandse zaken gebruikt
een foutieve vertaling is van het commu
niqué van de interamerikaanse vredes
missie. waarin wordt gesproken over
formele onderhandelingen na het herstel
van de diplomatieke betrekkingen.
Het beheer over de zone is weer in
handen gegeven van de Amerikaanse bur
gerlijke autoriteiten onder gouverneur-
generaal Robert J. Flemming, waarmee
de noodtoestand is opgeheven.
Kennedy-Soekarno
anderhalf uur
President Soekarno van Indonesië en
de Amerikaanse minister van justitie,
Robert Kennedy hebben te Tokio ander
half uur lang besprekingen gevoerd,
waarna zy het er over eens werden, dat
het vraagstuk-Maleisië door middel van
overleg moet worden opgelost. Volgens
een woordvoerder van beide staatslie
den verliep het onderhoud vriendschap
pelijk. Beiden waren het er over eens
dat een „gunstig klimaat" was gescha
pen voor overleg inzake Azië. De weg
is geëffend voor persoonlijke gedach-
tenwisseling tussen de drie betrokken
staatslieden, Soekarno, president Dios-
dado Macapagal van de Philipptjnen en
premier Toenkoe Abdoel Rachman van
Maleisië. Een Amerikaans woordvoerder
zeide nog dat de besprekingen hartelijk
waren en zaterdagmorgen 11 uur zouden
worden voortgezet. De Indonesische
woordvoerder zeide dat de besprekingen
soepel verliepen en dat er zich geen
moeilijkheden voordeden bij het vinden
van de middelen voor de problemen die
door beide partijen door overleg opge
lost moeten worden.
Tevoren was uit Washington gemeld
dat Kennedy Soekarno niet zou dreigen
met staking van de Amerikaanse hulp
ofsohoon dit wel zou moeten gebeuren
in geval van agressie tegen een bevriend
land. De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken Soebandrio gewaagde
van de mogelijkheid dat Indonesië zijn
neutralistisch beleid zou opgeven.
Commentaren
"l/ERBIEDERIG zijn wij niet aange
legd, zo schreven wij na de be
faamde televisieuitzending. Liever is
het ons. wanneer men zelf begrip weet
op te brengen voor wat kan en wat
niet kan. Eerst als dat besef afwezig
blijkt, zijn maatregelen onvermijde
lijk.
De VARA heeft besef getoond. Zij
heeft in feite erkend dat de uitzen
ding zo niet kon. Bij deze houding
mag worden aangenomen, dat naar
voorkoming in eigen kring van her
haling zal worden gestreefd. Wie im
mers betreurt een ander verdriet te
hebben aangedaan, zal het niet voor
de tweede keer willen doen.
Het geheel is een pijnlijke ervaring,
stellig voor ons allen. De uitzending
was verwerpelijk, vele van de erop
gevolgde reacties waren het even
eens. De menselijke onvolkomenheid,
ook in de hantering en benadering
van een machtig instrument als dit,
is duidelijk aan de dag getreden.
Hoe het nu met de volgende uitzen
ding zal gaan? Uit het groepje zelf
dat deze uitzendingen verzorgt, is al
verzekerd dat men niet voorzichtiger
gaat doen. Maar de Vara zal, nemen
wij aan, een oogje in het zeil houden;
anders gaat men straks opnieuw over
stag. Met wijsheid trouwens kan ook
dit programmapunt alleen maar win-
17EN krant heeft, zoals men weet,
heel wat nota's te publiceren. Ze
doet dat overeenkomstig haar functie.
Ze doet het naar beste weten en niet
zelden ook na de dikwijls dorre stof
leesbaar te hebben gemaakt.
Omdat zij deze functie zo trouw ver
vullen, reeds daarom zijn de dagbla
den gerechtigd ook eens een nota te
publiceren overzichzelf. En dat
doen zij vandaag. Een nota vanwege
de directeuren en de hoofdredacteu
ren en gericht zowel aan regering als
aan volksvertegenwoordiging.
We hooen en vertrouwen dat ook
onze lezers van de inhoud kennis wil
len nemen. II-1 kan de Nederlanders
in hun hoedanigheid van krantelezers
niet onverschillig zijn hoe het er met
het perswezen voorstaat. Het is hun
zaak, hun belang, en zij zijn de dupe
als de pers niet behoorlijk kan func
tioneren.
Maar de nota is toch wel in de eerste
plaats bestemd voor de overheid. Deze
heeft met de pers heel wat minder
bemoeienis dan met de radio en met
de televisie. Ze heeft er ook heel wat
minder last van. Dat betekent overi
gens niet dat zij tegenover wel en
wee van de pers onverschillig kan
De noodzakelijke onafhankelijkheid
van ons perswezen zou niet worden
geschaad, zou integendeel worden
verstrekt, indien de regering het oor
zou lenen aan bepaalde redelijke
wensen zoals die bij de dagbladen
Voor VOL-AUTOMATISCHE
WASMACHINES
IEMCO N.V.
T oorzitter CBTB: overheid faalt
(Van onze soc.-econ. redactie)
1~\E Nederlandse landbouw zal zich
in de komende tijd ernstig moe
ten bezighouden met de vraag of het
geen tijd wórdt, dat hij zijn eigen
boontjes gaat doppen, indien de
overheid niet in staat is om met be
hulp van de schatkist de boeren te
verzekeren van een redelijk inko
men.
De georganiseerde landbouw moet,
als dat nodig is, bereid zijn nieuwe
wegen in te slaan en het is helemaal
niet onmogelijk dat op een gegeven
moment tot de overheid moet worden
gezegd: „Als u niet voldoende midde
len ter beschikking kunt stellen, geef
ons dan de ruimte om het zelf te
doen". De landbouw moet dan niet
schromen een aantal heilige huisjes
omver te trappen.
Dit opzienbarende geluid liet de
voorzitter van de Nederlandse Chris
telijke Boeren- en Tuindersbond, drs.
R. Zijlstra, gistermiddag horen in de
algemene vergadering te Haarlem van
de afdeling Holland-Brabant. Hij
kwam tot deze uitspraak naar aanlei
ding van een oproep uit de vergade
ring om het voorbeeld van de tuin
bouw te volgen en niet langer „tegen
de overheid aan te leunen".
De heer zyistra verklaarde, dat de
landbouw met betrekking tot de vrije
prijsvorming en de afzet van produkten
nog veel van de tuinbouw kan leren,
waarby hy o.m. wees op de minimum-
prysregeling. door middel waarvan de
tuinbouw zichzelf een minimum-inkomen
garandeert zonder steun van de overheid.
De voorzitter van de C.B.T.B consta
teerde in zijn rede over de toekomst van
de Nederlandse landbouw, dat het Ne
derlandse volk met betrekking tot de
prijsvorming van landbouwprodukten in
een gevaarlijke impasse is geraakt. De
boeren zijn boos, omdat zy te weinig
voor hun produkten krijgen, de consu
menten zijn boos, omdat ze vinden teveel
te betalen en de overheid waakt met
voortdurende zorg over de inhoud van de
schatkist, waardoor het byzonder moei
lijk is de gewenste prijzen voor land
bouwprodukten te realiseren.
Over de toekomst van onze landbouw
toonde drs. Zijlstra zich overigens, op
langere termijn gezien, bepaald niet pes
simistisch. „Straks vallen de Europa
grenzen weg. waardoor rond 200 miljoen
mensen-op-een-kluitje één geweldige
markt vormen en het moet mogelijk
zijn grote hoeveelheden van onze kwa-
liteitsprodukten op die markt te spuien",
aldus de voorzitter, die voor deze verga
dering zijn vakantie in Oostenrijk heeft
onderbroken en gisteravond nog terug is
gevlogen.
f 1,25 per liter
Hy vertelde, dat een lunchroom in zyn
vakantieplaats tien verschillende soorten
gekoelde (volle) melk-met-ecn-scheutje
worden verkocht en dat de mensen daar
voor grif 75 cent per bekertje voor be
talen. „De boeren ontvangen er 80 cent
per liter melk en ik zie niet in, waarom
wij in de toekomst ook geen 80 cent zou
den kunnen maken. En als we cr een
scheutje sinaasappelsap ingooien, dan
kan het in liet Ruhrgebied nog wel fl.25
worden ook. De welvaart stijgt nog
steeds en nü al smijten de mensen als
het ware met geld", aldus de heer Zijl-
slra, die zei dat de landbouw moet ko
men tot een goed opgezette afzet poli
tiek. naast een goede bedrijfsstructuur
en een reële prijsvorming voor de pro
dukten
(Voor vervolg zie pagina 11)