Uw probleem is het onze
Arabische boycot heeft
zijn doel gemist
Vaticaan heft drie BeroePinëswerk
patriarchaten op
Btonchï letten
Werkte als
boemerang
Havenarbeiders akkoord
met de nieuwe c.a.o.
Leerplicht voor
schipperskind
(7 jaar)
Een woord voor vandaag
Recreatie in Nederland
voor deel West-Europa
2
MAANDAG 13 JANUARI 1964
ANDERZIJDS
GEDULD
Ds. G. Visee, de gereformeerde
vrijgemaaktepredikant van
Kampen heeft in zijn Kam
per Kerkbode' een artikel ge
wijd am de huidige situatie in
zijn kerken. Hij schrijft daarin
onder meer onder de kop: Ge
duld oefenen:
In 1934 werd op grootse wijze de
afscheiding gevierd als een werk
Gods. Het min of meer officiële ge
denkboek draagt tot titel: ..Des
Heeren werk herdacht". Twee jaar
later de herdenking van Kuyper's
honderdste geboortedag, waarin rui
me aandacht besteed werd aan de
betekenis van Kuyper voor de re
formatie ook van de kerk. Bij al
het feestgedruis waren de psalmen
niet van de lucht: ,,Dan zingen zij
in God verblijd, aan Hem gewijd,
van 's Heeren wegen". De bijna
klassiek-Gereformeerd geworden
verzen van Psalm 89: ..Hoe zalig
het volk. dat naar Uw klanken
hoort" en „Gij toch. Gij zijt hun
roem, de kracht van hunne kracht"
schalden door de feestzalen. Aan de
erkenning dat de afscheiding en de
doleantie Gods werk waren ontbrak
het wel niet.
Maar de werkelijke toestand was
nietzo schoon. Na de schandelijke
dingen die in 1926 ten tijde van de
kwestie-Geelkerken geschied waren
en waarover onlangs ds. J. D.
Boerkoel in De Bazuin een boekje
open deed. met deze contstate-
ring is niets over de zakelijke dog
matische besluiten van de Asser sy
node gezegd stonden nieuwe boos
heden op het program. In 1936 was
door een partij in de kerk de sy
node er voor gespannen om bepaal
de broeders in de kerk monddood
te maken en acht jaar later be
leefden we een reeks schorsingen
en afzettingen, die de kerken niet
tot eer strekten. De erkenning van
de kerkhistorische feiten van af
scheiding en doleantie als een
werk Gods bleek geen verhinde
ring te wezen voor broedermoord.
Het is leerzaam.
Wij hebben de vrijmaking achter
Ook daarin is de goede hand des
HEEREN over ons geweest. Dat
we die onrechtvaardige schorsin
gen en afzettingen naast ons moch
ten neerleggen. En leerbesluiten
verwerpen waarvan we wisten:
Gods Woord bindt ons niet aldus
te leren en alzo te geloven.
Maar het verleden is leerzaam.
Het feit dat we deze vrijmaking
achter de rug hebben en de erken
ning dat ze, hoewel helaas no
dig. een ons door de HEERE ge
schonken uitweg was. is al evenmin
als de afscheiding en de doleantie
een garantie dat het nu in het ker
kelijk leven wel goed zal gaan. Dat
laatste hangt niet aan de erken
ning van kerkhistorische feiten als
een werk van God, maar aan de
blijvende gehoorzaamheid aan het
Woord des HEEREN.
Wijlen prof. K. Schilder heeft
da ai aan eens herinnerd in een
preek over Amos 9:7: „Zijt gij
voor Mij niet gelijk aan de kinde
ren der Ethiopiërs. o kinderen Is
raels? luidt het Woord des HEE
REN. Heb Ik Israël niet uit het
land Egypte gevoerd en de Filis
tijnen uit Kaftor en de Arameërs
uit Kir?" Israël roemde in het his
torische feit van zijn verlossing uit
Egypte. Was dat niet het bewijs dat
God met hen was? Maar de HEE
RE zegt: zulke grote dingen deed
ik ook met de Filistijnen: die
bracht ik overzee uit Kaftor, uit
Kreta, en de Arameërs bracht ik
door de woestijnen uit Kir. Het his
torisch feit van de afscheiding, de
doleantie, de vrijmaking geeft geen
garantie dat de HEERE met ons
is. Het komt er op aan of wij he
den. bijna twintig jaar na dc vrij
making. ons houden aan het Woord
des HEEREN.
Nog in ander opzicht is de histo
rie leerzaam. We schreven aan het
begin dat in de afgescheiden en de
dolerende kerken de geestelijke toe
stand allesbehalve rooskleurig was.
Met de prediking was het soms
maar droevig gesteld. Wat moet
men in zo'n situatie doen? Kerke
lijke aanklachten indienen? Dat is
vaak uiterst moeilijk. Want van uit
gesproken valse leer of ketterij was
meestal geen sprake. Die prediking
was. waarin ze ook mocht tekort
schieten, vaak onaantastbaar ..or
thodox". Aan de gereformeerde
„leerstukken" werd niet getornd.
De „waarheden" van het chris
telijk geloof werden niet bestreden.
Integendeel: er was dikwijls nog
grote ijver voor de rechte leer. Wat
bereikt men in zo'n situatie met
kerkelijke aanklachten, kerkelijke
uitspraken, kerkelijke procedures?
Ze doen in de regel de strijd nog
hoger oplaaien. Ze vinden, juist om
de algemene malaise van het ker
kelijk leven, geen weerklank in de
gewetens en de harten van het kerk
volk.
Het enige dat in zo'n situatie baat,
is geduld. De hoop dat het goede ge
tuigenis van hen. die door de ellen
den van het kerkelijk leven oog heb
ben en die de Schriften beter ver
staan, op de duur onder Gods ze
gen vrucht zal dragen. Ik denk aan
een figuur als J. C. Sikkel. Deze
Amsterdamse predikant had een
scherp oog voor wat er in de Ge
reformeerde kerken scheef ging.
Daartegen heeft hij getuigd, ge
sproken, geschreven, totdat de pen
hem ontviel. Zo hebben Janse en
Schilder getuigd. Zonder aanklach
ten in te dienen, zonder op kerke
lijke procedures aan te dringen.
En zulk getuigen kan op den duur,
vaak in een weg van moeite en
strijd, vrucht dragen. Als naar des
HEEREN Woord gesproken en ge
schreven wordt, ligt daarin naar
krachtige belofte en een grote ze
gen. Het lijkt dikwijls ploegen op
rotsen. Maar als het de HEERE be
lieft keert straks de man, die met
tranen zaaide, zelfs in het dorre
Zuiderland terug met de schoven
van een rijke oogst.
NED. HERV. KERK
Benoemd tot hulpprediker te De Lier:
v. d. Horst, hulppred. te Murmer- i
Paus Paulus heeft de zogenaam
de latijnse patriarchaten opgehe
ven in Istanboel, Antiochie en
Alexandrie. Het is duidelijk een
gebaar ten opzichte van de
Oosters-Orthodoxe Kerken. Eigen
lijk was het bestaan van deze
patriarchaten reeds lang zinloos
geworden, omdat zij niet bezet
werden.
De maatregel van de paus werd niet
officieel bekend gemaakt. Het feit var
de opheffing van deze drie patriarcha
ten bleek bij de verschijning van de nieu
we uitgave van het officiële jaarboek
van de Rooms Katholieke Kerk.
Na het schisma met de Oosters-ortho-
doxie zijn kleine groepen trouw geble
ven aan de westerse kerk of later naai
de Rooms-Katholieke Kerk overgegaan.
Hun werd toegestaan hun eigen liturgie
te houden, maar zij zegden gehoorzaam
heid toe aan de paus.
Waarnemers in Rome zien in de op-
heffing van deze drie partriarchaten
Newijs dat de Rooms Katholieke Kerk
het geheel geen pogingen wil onderne
men om te proberen de Latijnse ritus ook
in het oosten ingevoerd te krijigen als de
Oosterse en Roomse kerken zich zouden
verenigen.
Niet duidelijk
Het bericht over de opheffing is trou
wens niet geheel duidelijk. De opheffing
van het patriarchaat van Constantinopel
binnen de Rooms Katholieke Kerk is be
grijpelijk. Dit patriarchaat was reeds ja
ren onbezet en onder deze patriarch zou
den toch slechts een 646 rooms-katholie-
ken geressorteerd hebben.
Enigzins anders ligt het met de geun:
eerde patriarchaat van Antiochie, waai
van patriarch Maximos IV Saigh patri
arch is, een man die nog al van zich heeft
doen spreken tijdens de jongste zitting
van het concillie, omdat hij een vrij felle
aanval deed op bepaalde visies over het
primaatschap van de paus. Onder zijn
juridixie vallen de Melkieten in de drie
oude patriarchaten Antiocie, Alexandrië
en Jeruzalem. Het aantal gelovigen
lijk dat Maximos
GEREF. KERKEN
Beroepen te Aardenburg-Breskens j
190.000 bedragen. Het is moge- (met evangelisatieopdracht in West-1
i Jeruzalem zal zijn.
Muur
alleen pa- Zeeuws-Vlaanderen,
te Domburg-
In een interview in een Turks dagblad
heeft patriarch Athenagoras zaterdag a
klaard dat hü en paus Paulus zijn oi
eengekomen „fanatieke opvattingen
gebeurtenissen" die een muur opwerpen
tussen de Rooms Katholieke Kerk en de
Oosterse Kerken tegen te gaan. HU deel
mede dat de paus en hij be- Middelburg.
I Westkapelle: P. Kooij, kand. te Heem-|
Beroepen te Zaandam (5e pred.pl.):
A. ter Hoeve, te Heerlen.
Aangenomen naar Amsterdam-Slotei -
- vaart-Osdorp (vac. N. Korenhoff): A. ter
- Hoeve, te Heerlen, die bedankte voor
Harderwijk (vac. wijlen A. Dercksen»
en voor Zaandam (5e pred.pl. l
Bedankt voor Rotterdam-Overschie
A NagelkerkeiJ. Boonstra. te
Hoestdronk in tabletvorm.95ct
Israël maakt zich niet druk
Via smokkel door de Negev,
waar de Bedoeïnen ieder sluip-
paadje kennen, en door de legale
Israëlische uitvoer naar landen
rondom de Middellandse Zee,
komt omstreeks vijftien procent
van de industriële produkten van
Israël terecht in de Arabische
landen. Deze landen zijn alle oor
logsverklaringen en uitingen van
afkeer ten spijt van deze import
niet afkerig. Maar toen recente
lijk de Egyptische veiligheids
dienst er achter kwam, dat de
katoen voor de overhemden van
het Egyptische leger niet alleen
in Israël was verbouwd maar dat
deze katoen ook nog was ver
werkt in de Israëlische Ara-
fabrieken, besloot Nasser de uni
formen van het leger van andere
stof te laten vervaardigen.
Schrik
In de Arabische landen zal men zich
voor de zoveelste maal de laatste ja
ren met hevige schrik hebben gereali
seerd, dat de Arabische boycot in het
leven geroepen om Israël afbreuk te
doen in feite in het voordeel van d(
Joodse staat is verkeerd. Een van d<
voorbeelden daarvan is juist de katoen
teelt in Israël. Door boycot gedwongei
besloot Israël zelf de mogelijkheid var
katoenteelt te onderzoeken. In 1953
werd voor de eerste maal ingezaaid.
Thans teelt Israël 11.000 ton jaarlijks.
De economische bloei van Israël, de
halfslachtige maatregelen van de Ara
bische landen, de morele bezwaren van
vele zakenlieden hebben ertoe geleid,
dat de Arabische boycot jegens Israël
die naar het zich liet aanzien voor
Israël wurgend zou kunnen worden,
hoogstens hinderlijk is te noemen en
Nederland
De Israëlische regering heeft geen
stappen ondernomen toen onder Arabi
sche druk de Joodse Lord Mancroft
ontslag diende te nemen bij de Engel
se verzekeringsmaatschappij Norwich
Union. De enige min of meer officiële
reactie van Israëlische zijde kwam van
de Yuval Insurance Company, een re-
;eringsinstelling, die Norwich Union
Irie maanden de tijd heeft gegeven ter
afwikkeling van de relaties met deze
Israëlische maatschappij.
Ter onderschrijving van hun stand
punt dat de Arabische boycot een zaak
iS tussen de Arabische landen en de
desbetreffende regeringen, wijzen Is
raëlische kringen steeds weer op de
houding die de Nederlandse regering
jaren geleden reeds heeft ingenomen,
toen zij bij monde van minister Luns
de Nederlandse zakenlieden het advies
gaf de vragenlijsten van de Arabische
boycot te verscheuren.
Zivarte lijst
Dat de boycot-actie van de Arabi
sche landen is mislukt bewijst hun z
te lijst. Uit die lijst blijkt dat hoe lan
ger hoe minder zaken zich iets aan
trekken van het dreigement, uitgeslo
ten te worden van de Arabische markt.
In 1959 stonden iets meer dan 100 be
drijven op de Arabische zwarte lijst,
maar thans slechts vier jaar later is
zij reeds uitgebreid tot meer dan vier
honderd bedrijven. Hoe weinig serieus
de Arabische boycot is wordt door de
Arabische landen zelf bewezen. Egypte
dreigde het Hilton-concern beperkingen
in de weg te zullen leggen indien het
ertoe over zou gaan in Israël ook een
hotel te bouwen. De beperkingen ble
ven uit: in 1965 zal het Hiltonhotel met
een Nederlander als directeur in Tel
Aviv worden geopend.
Het meest sprekende voorbeeld van
de loze dreigementen die het Arabische
Boycot Bureau in Damascus uit wordt
wel gevormd door de Deutsche Werft in
Hamburg. Toen deze werf in het kader
van de Duitse herstelbetalingen aan
Israël schepen voor Israël ging bou
wen, kreeg de directie van de werf
te verstaan, dat de Arabische landen
de werf zouden uitsluiten van opdrach
ten. Een andere Duitse scheepswerf, die
eveneens Israëlische schepen zou gaan
bouwen bezweek voor de druk. Maar
toen enige maanden later een Arabisch
schip gebouwd moest worden en de in
schrijving open werd gesteld werd de
opdracht verstrekt aan de Deutsche
Werft.
Soortgelijk
Iets dergelijks heeft bet Franse semi-
staatsbedrijf Renault meegemaakt Zij
heeft enige wéken geleden Israël ver
zocht de oude relaties weer te mogen
herstellen. Vier jaar geleden verbrak I
Renault onder betaling van een aan
zienlijk bedrag aan schadeloosstelling
het contract met de Israëlische Kaiser
Ilin Company waar Renault-wagens
werden geassembleerd. Renault trok
zich uit Israël terug nadat de Arabi
sche landen hadden toegezegd hun
markt te zullen openstellen. Egypte
zei Renault zelfs toe een fabriek te bou-
(Van onze soc.-econ. redactie)
De havenarbeiders te Rotter
dam en Amsterdam hebben in
vergaderingen, die zaterdag en
zondag werden gehouden, het
tussen hun vakbonden en de
werkgeversorganisaties in het
havenbedrijf bereikte loonakkoord
met grote meerderheid aanvaard.
De nieuwe collectieve arbeids
overeenkomst zal nu zo spoedig
mogelijk ter goedkeuring aan de
Stichting van de Arbeid worden
voorjelegd.
Zoals wij zaterdag reeds berichtten
waren de vakbonden van havenarbei-
émm tw. de Christelijke bedrijfsgroe
pencentrale, de KaithoLieke bond van
werknemers in het transportbedrijf ,,St.
Bonifacius" en de Nederlandse bond van
vervoerspersoneelmet de werkgevers
organisaties de Scheepvaart Verenigin.
gen „Zuid" te Rotterdam en „Noord" te
Amsterdam vorige week een gewijzigd
loonakkoord overeengekomen.
Een in eerste instantie bere
eenkomst was door de leden der NBV
een deel der leden van St Bonifacius
op 28 december verworpen.
Beroepbaar: P. van Dijk. Buitennieuw-
straat 17, kand. te Kampen; J. J. van
Nijen, ..Stichting Veldwijk", kand. te:
^rmelo (met ingang van 27 mei aan-:
Nederland zijn bepaalde wijzi- staande)E. Pruim, Rijkstraatweg 49.
i v*. -i.- 'kand. te Oldebroek
Ds. A. Vos, te Wassenaar heeft be-1
.Ook
gingen aangebracht die getuigen
tijd. Zo jneldt de Volkskrant
heiligen zijn geschrapt.
Oproep Jeugdraden
tot deelname aan
gebedsweek
De Oecumenische Jeugdraad in Ne-1
derland, de Katholieke Jeugdraad voor
Nederland en de Nederlandse Gere
formeerde Jeugdraad vragen de bij
zondere aandacht van jonge christenen
voor de internationale gebedsweek. „In
een tijd waarin de overtuiging groeit
van kerken en christenen, dat him een
heid in Hem is, waarom Christus de
Vader heeft gebeden. nodigen de
Jeugdraden alle jonge christenen uit
deel te nemen aan bijeenkomsten in het
kader van de Week van Gebed voor de
enheid der christenen van 18-25 januari
1964, aldus .de oproep van de Jeugdra-
De Jeugdraden roepen de jonge chris
tenen op stappen te ondernemen, opdat
kerken en christenen zullen komen tot
gezamenlijk bidden voor de eenheid,
waar dit tot nu toe niet het geval is
geweest.
De Jeugdraden zijn er zich van be
wust, dat de Week van gebed voor de
eenheid der christenen niet een zaak op
zichzelf is. maar om konsekwenties
vraagt voor het samenleven van kerken
en christenen.
De Jeugdraden roepen op om aan de
ze Week van gebed deel te nemen „in
het geloof dat God ons geven wil: een
heid in waarheid en liefde, eenheid in
getuigen en dienen tot eer van God en
heil van de wereld".
Leidraden voor samenkomsten in de
Gebedsweek zijn op aanvraag verkrijg
baar bij de betreffende jeugdraden:
Oec. Jeugdraad, Maliebaan 88, Utrecht;
Ned. Geref. Jeugdraad, Utrechtseweg
Amersfoort.
Tien zendingsarbeiders zes Ameri
kanen, twee Britten, een Canadees en
een Nederlander moeten in Ankara
terechtstaan wegens het maken van
christelijke propaganda zonder officiële
toestemming. Het is niet bekend welke
zending zij vertegenwoordigen. De naam
van de Nederlander wordt opgegeven
als Ivan Jork Hanevelth.
Zij werden aangehouden nadat de
politie in hun gezamenlijk thuis papieren
over religieuze zaken had gevonden. Een
van de Amerikanen is al eerder voor een
soortgelijk feit berecht.
Ds. J. Weltkamp, te Zaltbommel heeft
ontheffing uit het ambt gevraagd en dit
verzoek is ingewilligd.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Drachten: H. v. d.
Schaaf, te Opperdoes.
EVANG. LUTH. KERK
Aangenomen naar Gorinchem (in
comb, met Dordrecht)J. Blase, te
Dordrecht.
(Van een onzer verslaggevers)
De protestants christelijke schippers-
bond gaat op zijn woensdag in Rot
terdam te houden jaarvergadering pra-
over de wenselijkheid leerplicht
schipperskinderen met ingang van
evende jaar in te stellen. Op deze
vergadering zal de nota worden bespro
ken. die het bestuur van de bond heeft
laten opstellen en waarin de leerplicht op
het zevende jaar als een eis wordt ge
noemd.
In deze nota wordt gezegd dat het
vreemd aandoet dat ruim zestig jaar na
i werking stellen van de leerplicht-
zoor walkinderen, deze leerplicht
schipperskinderen nog steeds niet
bestaat. Internationaal gezien komt het
Nederlandse schipperskind hierdoor
ontwikkelingskansen ten achter.
Waar was uw geloof? Als Jezus met Zijn discipelen in een
schip het meer oversteekt valt hij in slaap. De geschiedenis
is wel bekend. Er steekt een storm op, het schip maakt water,
er dreigt gevaar. En wat nu te doen! De discipelen maken de
Here wakker: Here. Here, hoe kunt Gij nu slapen, merkt Gij
dan niets van deze storm? Merkt Gij dan niet dat we
vergaan?
Jezus, zo staat er in de bijbel, bestrafte de wind en de wateren,
en beide kwamen tot rust. „En Hij zeide tot hen: Waar was
uw geloof?" (Lucas 8:25). Als we dat zo lezen zijn we
geneigd te zeggen: Ja, waar was het geloof van de discipelen?
Zij hadden Jezus aan boord, heel dicht bij zich, zij hadden
toch kunnen weten, dat Hij hun nabij zou zijn?
Mooi gezegd en gedacht. Maar nu dit toegepast in ons eigen
leven. In dat leven van alledag waarin het eveneens kan
stormen. We hoeven er geen doekjes om te winden. Het kan
ons tot stikkens toe benauwd worden. Wie dat nog nooit
heeft meegemaakt heeft feitelijk nooit geleeft, hoe oud hij
ook is. En dan. Is ons nooit eens de kreet ontglipt: Meester,
meester, wij vergaan? Waar was uw geloof? Ja, waar was
het op dat ogenblik? Weten wij niet, dat Hij, Die ons leven
in Zijn handen draagt, ons nooit verlaat? Ruwe stormen
mogen woeden, alles om ons heen zij nacht maar we hebben
Koning Jezus aan boord van ons levensschip. Wat er ook
gebeure, Hij houdt het roer vast omklemd en brengt het schip
in veilige haven. Dat zij onze verzekering. Waar is ons geloof?
Waterstaat heeft grootse plannen
Bij de grote waterstaatswerken, voorzieningen zijn de bossen
die in ons land in voorbereiding en r,n<"JrTT,oor M~""1
uitvoering zijn, kan een grote oogst
van recreatieve voorzieningen
worden verwacht, zo wordt in een
publikatie van het ministerie van
verkeer en waterstaat medege
deeld.
Verwezen wordt naar hetgeen reeds is
gepubliceerd over de recreatieve voor
zieningen, die zullen ontstaan bij de uit
voering van de waterstaatswerken aan
het Veerse meer en het zuidelijke IJs-
selmeer. Over de andere plannen, die
breed worden opgezet en mede zijn ge
richt op het behoud van bestaand of het
scheppen van nieuw natuur- en land-
schapschoon. kan nog niets worden me
degedeeld. daar zy nog a*n langdurige
voorbereiding vergen.
de Wie-
ringermeer en in de Noordoostpolder, de
stranden, rijwielpaden en parkeerplaat
sen langs het Veluwemeer, de rust- en
picnicplaatsen en de Zandeplas langs
nieuwe rijksweg nr. 28 over de Veluwe.
Overigens moet de waterstaat ook wel
eens bestaande of toekomstige recreatie
mogelijkheden teniet doen. Zo wordt de
nog steeds zeer geliefde bermrecreatie
steeds meer onmogelijk gemaakt door
borden met wachtverbod, die voor de
veiligheid van het verkeer worden ge
plaatst. Daar staat dan weer tegenover
dat langs de autosnelwegen meer en
meer openluchtpleisterplaatsen worden
ingericht.
ZEILEN
In de toekomst is verder te verwach
ten, dat om veiligheidsredenen het zei
len op de druk bevaren scheepvaart
routes wordt verboden. De voortjagende
beroepsvaart wordt op deze waterwegen
soms gehinderd en in gevaar gebracht
door plezlerzellers op een wijze die nau-
v? "p,r,",kt 'V,n pub"?l* w,lijks m„r U tollrtrtn U en die lot
„ne.. veelbelovende perspectle-j ernstige ongelukken en schade kan 1,1-
geheel^ Neder- drn a]dui htl nimi,terir van verkeer
waterstaat.
tie echter
die niet alleen
jland, maar zelfs voor een goed deel
recreatie-zoekend West-Europa van
folronlc viln
be-
In de Nijmeegse schouwburg
heeft toneelgroep Ensemble gis
teren een speciale voorstelling
gegeven van het omstreden stuk
„Der Stellvertreter („De opvol
ger"). De opvoering was uitslui
tend voor geestelijken. De foto
toont v.l.n.r. ds. N. R. Hefting
(voorzitter van het convent van
predikanten), schouwburgdirec
teur F. Dickman, monseigneur
C. van Dyck (deken van Nijme
gen) in gesprek met acteur Ton
van Duinhoven (kardinaal van
Macao) en Ko van Dijk (kardi
naal van Bologne).
(NIEUWE TAAK
werken uitvoeren, zoals rijkswaterstaat,
staatsbosbeheer en de cultuurtechnische
dienst. Hun beleid, dat 'aanvankelijk in
cidenteel het scheppen van voorzienin
gen toeliet, werd in de loop van de ja
ren geleidelijk doelbewust gericht op
systematisch meewerken aan het tot
stand brengen van niet zelden omvang
rijke voorzieningen ten behoeve van de
recreatie. Voorbeelden van dergelijke
Nauwelijks had Renault de connec
ties met Israël verbroken of niet zij
kreeg toestemming tot de bouw van een
fabriek, maar de concurrent Fiat. En
de verkoop van de Renault bleek in
de 75 miljoen inwoners tellende Ara
bische landen minder dan in het twee
miljoen inwoners tellende IsraëL
Intussen gaan steeds meer Europese
en Amerikaanse bedrijven er toe over
in Israël geld te investeren. Alleen
reeds de Amerikaanse belangen in Is
raël worden geschat op een waarde van
omstreeks 150 miljoen dollar.
Europese liberale
leiders bijeen
Een bijeenkomst van Europese liberale
slotverklaring wordt gezegd dat'de Sow-
jetunie weliswaar haar taktiek heeft ge
wijzigd, maar dat haar doelstellingen op
langere termyn gelijk zijn gebleven.
Er waren afgevaardigden van liberale
partyen uit België. Denemarken, Noor
wegen, West-Duitsland en Engeland. Er
is gesproken over Europese eenheid, han
del, de multilaterale NAVO-kernmacht
en de betrekkingen tussen Oost en West.
Er werd aangedrongen op nieuw over-
leg tussen Engeland, de Scandinavische
landen en de E.E.G. over een gezamen
lijke politieke en diplomatieke gemeen-
De liberale leiders richtten een oproep
aan de Europese NAVO-landen om hun
conventionele strijdkrachten uit te brei
den en de Amerikaanse defensielasten te
verminderen.
Nebroe („Ik voel
me goed") in
New Delhi terug
Premier Nehroe van India is gisteren
in New Delhi teruggekeerd. Hij zei zich
heel goed te voelen.
De 74-jarige premier werd een dag of
zes geleden ziek in Bhoebanesjwar in het
noordoosten van het land. Hem werd
enige tijd rust voorgeschreven.
Zaterdagavond is van officiële zyde
medegedeeld, dat Nehroe, die tevens mi
nister van buitenlandse zaken was, ge
durende zijn ziekte in laatstgenoemde
functie zal worden vervangen door mi
nister Krisjnamachari. De overige werk
zaamheden van Nehroe, die ook betrok
ken was bij het werk der commissie voor
de geleide economie en die van de toe
passing van kernenergie, zullen door mi
nister Nanda worden verricht.
Nanda deelde verslaggevers zaterdag,
bij zijn aankomst in New Delhi, mede dat
Nehroe vooruit blijft gaan.
R. K. kerk weigert
sacramenten aan
vrouwelijk arts
Aan een rooms-katholieke vrouwelijke
arts zijn vandaag in de Engelse plaats
Wallasey de sacramenten geweigerd,
toen zij vandaag de kerk bezocht, De
arts. dr. Anne Biezanek, moeder van
zeven kinderen, heeft een kliniek voor
geboorteregeling opgericht.
Zij vertelde na de kerkdienst: „Er was
me van te voren gezegd dat mij de sacra-
-- menten zouden worden geweigerd, maar
eerste instantie bereikteover- had gebeden dat de kerk hierop zou
wnv .n terugkomen Verscheidene vrouwen
wensten me geluk toen ik de kerk in
ging. De kerkelijke autoriteiten hebben
de hele zaak op hoogst discrete en
hoffelyke wijze behandeld.
Tijdens het hernieuwde overleg werd
besloten in de secundaire sfeer enige
verschuivingen door te voeren, waar
door de dagdiensten nog wat aantrekke
lijker konden worden gemaakt. De to
tale loonsverbeteringen variëren thans
van 14% tot 16.8 procent, waarvan aan
loonsverhoging 9.2 procent. De nieuwe
c.a.o., waarbij 23.000 werknemers betrok
ken zijn. zal nu niet per 1 januari maar
op 20 januari van kracht worden.
„Ik hoop nog steeds op een bijzondere
dispensatie, zodat ik geen mis hoef bij
te wonen als ik de sacramenten niet kan
Bisschop Erik Grasar van Shrewsbury
heeft aan dr Biezanek geschreven dat
de sacramenten weer zullen worden ver
leend wanneer zy „waarachtig berouw"
Als ik evt. openingen moet maken.
het gehuurde mag door de ver-
i slaapkamer. De buren dan zijn'
hoeveel an boe groot moeten deze huurder niet veranderd worden. Is da ar
de eerste etage hebben eveneens Antwoord: Bij het aanbrengen
op deze verdieping een kamer met de dubbele ramen moet
andere nelft van de zolder. De bene- gen in acht
denburen hebben van deze slaapkamer Zo dienen
evenwel een duivenhok gemaakt. Wordt gaatjes te .v
dit wel toegestaan vanwege de volks- lucht kan circuleren. Gaatjes
gezondheid' Tot wie kunnen wij ons ven als benggga
wenden om gedaan te kWrgen dat dit sen de twe1
wordt opgeruimd? Kan deze buurman den tegengegi
gedwongen worden het duivenhok te merlucht. rn'
ontruimen? staat.
Antwoord: U kunt zich tot de politie
wenden en deze kan nagaan of een en
ander in strijd is met plaatselijke
ordeningen of plaatselijk een oi
zoek instellen naar de vraag of hier
de gezondheidsdienst tussenbeide moet
komen of n:et Het bovenstaande geldt
natuurlijk al'een als u last ondervindt.
Als het een huurhuis betreft, kunt u
eens met de huisbaas spreken. Mis- ken. Hoe
schien is er een regeling te treffen die maken
beide partijen bevredigt.
Vraag: Tegen koude en aanslag van
zogenaamd condenswater aan de bin
nenkant van mijn ramen van 1 meter
bij 60 cm heb ik daar, plm. 2 cm. van
de bestaande, dubbele ramen aange
bracht, die beslist hermetisch afslui-
toe bijvoorbeeld ook te rekenen het blij
vend wegnemen van de vestibule of
bepa*alde din- tochtdeur door de verhuurder?
en. Antwoord: Inderdaad mag de ver-
het binnenste kozijn huurder niet zo maar de vestibule- of
rden gemaakt zodat de tochtdeur uit het verhuurde wegnemen.
el bo- De huurder behoeft hiermee geen ge-
Brieven, die niet zyn voorzien
van naam en adres, kunnen niet in
behandeling worden genomen Ge
heimhouding Is verzekerd Vragen,
die niet onderling met elkaar ln
verband staan, moeten in afzonder-
Ityke brieven worden gesteld.
als beneden. De condensering tus- noegen te nemen.
distributienet nodig en die moeten be-
verdamping Daarin word, ook ge- m^d^goed?
Indien u bover één gat me
dan beneden, heeft u kans op
lere doorshomiiïg tussen de i
onder- minder last van condens.
Denk er vooral
zegd dat deze in dertig jaar moet
gie tot ontwikkeling worden
maakt den opgebruikt Er werd niet nader ener*£ ""'VlUngen
i de ?.S P., die beweert dat dit he-
Het
dat het buiten- lemaaf nie'"nodig* is. Men wilde dit lar^o^Deriode
hermetisch afgesloten moet blij- volgens hem alleen om de direkte winst xe 's
zo groot mogelijk te maken. Zou --
aan deze zaak nog eens een artikc
willen wijden? Hel geeft niet in welke
rubriek u dit doet Maar ik zou hier
van graag wat meer willen weten en ik
I lezers hierin belang
Vraag: Ik bezit een aantal tinnen bor.
den. Een deel daarvan heeft vuile vlek-
noet ik deze borden schoon-
onderhouden?
Antwoord: U kan de tinnen borden
reinigen door te schuren met een meng- stellen.
ten.
Wat kan de oorzaak zijn dat de
binnenkant van de buitenramen vooral
aan de orrkant toch aanslaat on-
ianks het leiyjren absoluut droog-
soda en zeer fijn zand. Dit
moet u op een vochtig doekje doen en
in één richting schuren. Daarna af- tl
wassen in heet water en droog wrij- toonde
ven. en vervolgens oppoetsen met
flanellen doek.
In veel gevallen krijgt
tingen mogeójk over het voordeligste
gebruik, maar voor alle delfstoffen
geldt het rat men de perioden niet te
lang moet nemen
Een heei andere vraag is echter of
-standig aan doet alle rijk-
Antwoord: Inderdaad heeft minister dommen van de aarde binnen i
dr. J. E. Antiriesser. eind oktober
plan ontvouwu om dr
•nde aaïdgasresen
35 tot 40 jaar te gebruiken en daar-
de he.ft uit te voeren. Dit is
of
lange berekeningen de voordeligste energie.
generaties uit te putten zonder te
reeds aange- denken aan het nageslacht. Maar mis-
in Groningen schien zijn er dan weer andere ener-
giebronnen die uitkomst brengen, zo
als de in omwikkeling komende atoom-
schoonmakenMfrvi
doen om bet euvt
wat moet ik wrijven,
goed resultaat met een beetje tand- methode gebleken en daarbij te vol- Wat het aaidgas aangaat, zij.,
rasta op een doekje. Dit moet men in- doen aan verschillende doelstellin- aanwijzingen echter al zo dat de 1
jgfitt daarna uit- gen: Zo voordelig mogelijke winning raad nog aanmerkelijk groter is da
en levering aan de verbruiker (er zijn aangetoonde 1100 miljard kubieke
de inrichting namelijk dure installaties en een duur ter in Groningen.
Vraag: De gedaante