El
Uw probleem is het onze
Synode gaat akkoord met
vervroegde emeritering
Patrimonium-geschrift
over rijkdom en armoe
Opleidingsscholen van
Indonesië bijeen
Nederlandse
hulp wordt
gewaardeerd
PAUS ADRESSEERDE
VERKEERD
Een woord voor vandaag
Uitwisselingscongres voor
studenten in techniek
WOENSDAG 8 JANUARI 1964
Antivoord aan deze tijd (V)
(Van een onzer redacteuren) fo-a- als oonclusie geformuleerd ..dat
I het geheel in overeenstemming is met
In on, vorige nr.ikel cUeerden
Vit Intuonrd aan deze tijd de TT:: Tolling van de eigendom1 In strijd
zinsnede: Gods vrije welbehagen T.et Gods vrije welbehagen, die de
J, T.rijk en de ander arm maakt
maakt de een arm en de ander rijk In plaats van te denken vanuit het
Koninkrijk Gods. denkt ..Patrimonium
Helaas ontbreekt daarbij
wijzing naar de bijbel, zodat we
moeten gissen, waarop deze stelling
waarmee de eigendomsverhoudin
gen worden verdedigd nu preeies
berust. Toen we in een persoonlijk
gesprek eens dezelfde mening hoor
den verkondigen en tve vroegen waar
dit toch wel in de Heilige Schrift
staat, werden tve verwezen naar
Spreuken 22 2: ,J{ijken en armen
ontmoeten elkander. Hun aller Ma
ker is de Here.1"
Uit deze spreuk werd afgeleid, dat God
dus rijken en armen maakt Terwijl wij
altijd hadden gemeend, dat de wijsheid
van deze spreuk gelegen was in de
ontmoeting tussen rijken en ar
men. omdat alle mensen, van welke
rang of stand ook, schepselen Gods zijn.
(Tussen haakjes: wil cr werkelijk van
ontmoeting sprake zijn. dan zal het
de door de zonde aangetaste
scheppingsorde, waardoor zij in de buurt
is gekomen van een foort van evange
lisch natuurrecht, dat conservatief
maakt.
Hoe pijnlijk werden we getroffen toen
we lazen: ..Maar evenroed als er nog
steeds uitvinders zoeken naar een ap
paraat met eeuwigdurende beweging en
er nog steeds fantasten zoeken naar de
kwadratuur van de cirkel, blijven er
zelfs in Christelijke kring mensen zoe-
i".„rechtvaardige verdeling".
ige
Terwijl dit zoeken toch alles
heeft met het Koninkrijk Gods
gerechtigheid I
Serie
In de serie naar aanleiding van de
verschijning van ..Antwoord aan deze
tijd", die we hierbij afsluiten, hebben we
ons beziggehouden met een aantal grond
begrippen. zoals schepping naar het
beeld Gods. arbeid, eigendom, rijkdom
en armoede. Voor de bespreking van
een aantal praktische zaken zou een
tweede serie nodig zijn. En de inhoud
niveauverschil niet groot mogen zijn. daarvan zou niet minder kritisch zijn.
Dus wèl nivellering?Intussen kunnen Hoe de hantering van de beginselen door-
we moeilijk aannemen, dat ook Spreu- werkt, moge uit een voorbeeld blijken.
merkwaardig wordt uitgc- ..Patrimonium" legt de nadruk op de
persoonlijke verantwoordelijkheid, op het
ken 2913
ïegd. „De MMNHIPW
uitbuiter, ontmoeten elkander. De Here individu tegenover de gemeenschap
geeft hun beiden het licht der ogen
Betekent dit dan ook, dat God uitbui
ters schept?
Veel bonter vonden we het bercep, dat
we eens hoorden doen op 1 Samuel 2:7:
„De Here maakt arm en maakt rijk",
alsof God dit volstrekt willekeurig doet.
Een goed bijbellezer is het duidelijk,
dat het in het loflied van Hanna gaat
over de oprichting van de arme uit het
slijk om hem te doen nederzitten bij
edelen (vers 8>. Talloos zijn de plaat
sen in Wet en Profeten, waar gezegd
wordt dat God de armen en nooddrufti-
gen te hulp komt. maar in armoede
stort, die zich onrechtmatig verrijken.
Overvloed
God wil de armoede niet. Naar zijn
hele wezen is Hij zoals we in Job
lezen een God, die spijze in over
vloed geeft. ..Er zal geen arme onder u
zijn", zo zegt Hij in Deuteronomium
15:4 tot Israël, „indien gij maar aan
dachtig luistert naar de Here uw God
door heel dit gebod, dat Ik u heden
opleg, naarstig te onderhouden." Wan
neer er toch armen voorkomen en
zij zullen in het land nooit ontbreken,
staat er in hetzelfde hoofdstuk zijn
zij er als een teken, dat de ordening
Gods verstoord is. Wanneer de profeten
toornen tegen deze verstoring, tegen de
sociale ongerechtigheid, dan is hun pre
diking niet slechts een oproep tot het
onderhouden der geboden. Voor hen is
Deuteronomium 15:4 tevens belofte van
de komende heilstijd, wanneer de heili
ge stad zal worden bewoond door een
arm en ellendig volk. De profetische
prediking is vol eschatologische span
ning.
In de komst van Jezus Christus breekt
het nieuwe rijk door, hoewel het zich
nog slechts voorlopig manifesteert. Te
kenen van een andere, nieuwe werke
lijkheid worden opgericht: lammen
staan op. blinden worden ziende en ar
men ontvangen hulp. In de gemeente
van Jezus Christus zetten deze tekenen
zich voort; er vormt zich een gemeen
schap. waarin allen zonen Gods zijn. zo
dat sociale verschillen geen rol meer
spelen, waarin geen armoede heersen
mag.
Gerechtigheid
Zoekt eerst het Koninkrijk Gods en
zijn gerechtigheid, heeft men Jezus ho
ren prediken. Het Koninkrijk Gods, dat
nog iets anders is dan de scheppings
orde het rijk van vrede en gerechtig
heid. waarnaar de gemeente hunkerend
uitziet. In het geloof deelt zij nu al in
het heil van het Rijk en zij predikt dit in
woord en daad als een reddende macht
in deze wereld En ook thans worden er
tekenen opgericht; strijd tegen ziekte
en dood. armoede en onrecht. De gelo
vigen weten zich betrokken in het gro
te plan. dat God met deze wereld heeft
en dat uitloopt op het Messiaanse rijk,
waarin werkelijk vrijheid, gelijkheid en
broederschap zal heersen. In het Nieu
we Testament, in de prediking van het
nabijgekomen Koninkrijk, komt de
eigendom op het tweede plan te staan.
In de verwachting van dat Rijk bezit de
gelovige de wereld cn al haar goed als
met-bezittende, als één, die haar niet
ten einde toe gebruikt. Hij weet. dat
bezit macht betekent ;n dat dit een ge
vaar inhoudt; hij weet dat eigendom al
leen verantwoord is, wanneer hij geheel
gericht is op dienst aan de naaste. De
rijke jongeling kan Jezus niet volgen,
tenzij hij z'n bezittingen aan de armen
schenkt.
Eigendom
In ..Antwoord aan deze tijd" vindt
men vrijwel niets van dit alles. Over de
eigendom wordt voortdurend gesproken
alsof de uitspraak „De eigendom is een
heilig en onschendbaar recht" niet af
komstig is uit de Code Napoléon, maar
uit de Heilige Schrift. „Zo is ook de
systematische uitholling van de eigen
dom. de aanval op dit heilig recht, door
God Zelf ingesteld, niet voldoende ge
kwalificeerd met het wooid diefstal
Telkens hebben we '•■et gevoel alsol
we een boek lezen uit het midden van de
vorige eeuw. toen van vele kansels
klonk: ..Weest tevreden in de stand,
waarin God u geplaatst heeft. Hij ver
hoogt deze' en vernedert gene."
Wanneer we lezen, dat de eigendoms
verhoudingen moeten worden gehand
haafd uit „eerbied voor Gods verdeling",
omdat „God de ongelijkheid heeft ge
wild". vragen we ons a' of er bij „Pa
trimonium" nog wel enig besef is van de
noodzaak van radicaal--vangelische. ar
chitectonische kritiek, waarover Kuyper
reeds in 1891 heeft gesproken. Op het
eerste christelijk-sociaal congres (geor
ganiseerd door „Patrimonium"!) sprak
hij over de „fout in de grondslag zelf
van ons maatschappelijk samenleven"
en aan het eind van Ir-' congres werd
beschouwt koopwaa
lijkwaardig. Combinatie
menten leidt tot afwijzing
deze ele-
lectieve arbeidsovereenkomst, waarvoor
juist de christelijke vakbeweging zo
heeft gestreden en waarvan de werking
in de persoonlijke en arbeidsverhoudin
gen zo zegenrijk is geweest. De com
missie. die de studie samenstelde, wil
de kinderbijslag en de ouderdomsvoor
ziening afschaffen, ja de gehele ver
plichte sociale verzekering geleidelijk li-
kwideren. alles met het motief: zelf
zorg. Wat er dan overblijft? Particulie
re verzekering en „hulp in de bekende
noden door verschillende gemeenschap
pen en in de uiterste situatie door de
staat." Wat dit laatste betreft:
beste oplossing is naar onze mening
steun, die slechts 'iet minimum geeft
en alleen in noodgevallen." Op pagina
145 wordt omstandig uitgerekend hoe so
ber het leven van een miljonair welbe
schouwd is. Voor persoonlijke vertering
houdt hij slechts over: 7000. En zo'n
uiteenzetting volgt dan op de poging tot
voorkoming van mis.erstand: „Men zou
kunnen denken, dat wij altijd aan de
kant van de „bezitters" willen staan."
In al z'n argeloosheid een ontstellende
en onthullende zin in een studie voor een
christelijk sociaal program, waarin men
Christus wil erkennen als de grote
Leidsman (Pag. 12). Christus, die zo vol
mededogen was jegens al het arme en
verdrukte en die gezegd heeft: „Hoe
moeilijk kunnen zij. die geld hebben, in
het Koninkrijk Gods ingaan."
Aan het eind van het boek wordt de
vraag gesteld: „Wat schiet een arbeider
hier nu allemaal mee op?" We vrezèn:
De generale synode van de Ge
reformeerde Kerken is in voort
gezette zitting bijeengekomen.
Hoewel het hier formeel gaat om
de synode van Groningen-zuid
wordt deze voortgezette zitting in
Lunteren gehouden, en wel in het
conferentieoord ,,De Blije Werelt".
Dit geschiedt bij wijze van proef
om na te gaan of het wenselijk is
het rouleringssysteem të doorbre-
ken en voortaan steeds op een cen
traal punt in het land te verga
deren. Afgewacht moet dus nog
worden in hoeverre dit „centraal
vergaderen" straks definitief zal
worden ingevoerd.
De praeses. dr. P. G. Kunst
noemde het samenkomen in Lunte
ren „het herstel van de oude histo
rische orde". In de historie is Gel
derland namelijk het enige gewest
geweest dat het tot hertogdom heeft
weten te brengen; de andere gewes
ten zijn nooit verder gekomen dan
tot de status van graafschap.
Dr. Kunst memoreerde het overlijden
van enkele vooraanstaande figuren uit
het leven van de Gereformeerde Ker
ken, in die tijd die is verstreken sedert
de eerste zittingsperiode. Allereerst prof.
dr. G. Brillenburg Wurth, die hij her
dacht als een man met „een intense be
langstelling voor de ontwikkeling van de
Gereformeerde Kerken, die de gave had
als een antenne te fungeren, en die
onvermoeid bezig was zich in te zet
ten voor de vertolking van het evange
lie in onze tijd". Na een moeilijk ziek
bed werd hij van zijn post opgeroepen.
Een andere overledene, ds. J. var
Herksen uit Ermelo, was een man die
jarenlang deel had aan de arbeid der
synode. Tenslotte memoreerde de prae
ses het overlijden van mr. G. H. A,
Grosheide en dr. J. G. Fernhout, bei
den figuren aan wie de Gereformeerde
Kerken en haar leden veel hebben te
danken. Dr. Kunst riep ook nog
moord op president Kennedy in herinne
ring terug, omdat zo zei hi;
in het volksleven ontbindende krachten
werkzaam zijn, de kerk op haar post
Tenslotte bracht hij een gelukwen:
/er aan het adres van de Kamper
hoogleraar prof. dr. C. v. d. Woude,
die in de afgelopen maanden een jaren
lange studie met een promotie cum lau-
Vergadering
Lunteren
(Van een onzer medewerkers)
de bekroond zag. Van de mededelingen
die dr. Kunst hierna deed noemen wij,
dat aan de onderscheiden opdrachten,
die het moderamen in eerste zitting
heeft ontvangen, werd voldaan. Zo zal
binnenkort waarschijnlijk omstreeks
Pasen) een populaire brochure ovre het
oorlogsvraagstuk verschijnen, geschre
ven door de Amsterdamse predikant ds.
S. J. Popma. in overleg met de de-
putaten die zich in het verleden in op
dracht der synode met dit vraagstuk
hebben bezig gehouden.
Van de kerkeraad van Emmeloord
was een klacht ingekomen omdat men
uit de gang van zaken in de eerste
zitting zou kunnen afleiden dat deze
kerkeraad een actie in de kerken zou
hebben ontketend tegen de vroegere sy
nodale besluiten inzake de gemeen
schappelijke kerkdiensten met hervorm
den. De kerkeraad wees er op dat het
verzoek om adhesie te betuigen aan het
bezwaarschrift, dat hij voor de eerste
zitting had ingediend, niet van hem
was uitgegaan. Dr. Kunst wees er
dat deze klacht gegrond was en dal
derdaad dit verzoek om adhesie niet
de kerkeraad van Emmeloord was
gegaan.
Op een desbetreffende vraag werd
besloten de bijdrage aan de Europese
Conferentie van Kerken (Nyborg)
brengen van 800 op 1200 per jaar.
rein van de Rekkense Inrichtingen wor
den gehouden, en dat in deze diensten
ook do sacramenten kunnen worden be
diend. huwelijken kunnen worder
vestigd, en openbare belijdenis des ge-
loofs kan worden afgelegd.
PROF. ZUIDEMA
Van de classis Zutphen was bij de sy
node een verzoek ingekomen om aar
prof. dr. S. U. Zuidema te Amstelveen,
hoogleraar in de filosofie aan de Vrije
Universiteit, die voorheen (missionair
predikant in de Gereformeerde Kerken
was. zijn radicaal van dienaar
Woord.- terug te geven Maar de synode
besloot aan dit verzoek niet te voldoen,
omdat in de positie van prof. Zuidema
geen verandering is gekomen sinds hij
zijn radicaal verloor.
Aan de werkgroep voor de catechese
verleende de synode op haar verzoek
een subsidie voor eenmaal van 500.-.
Dit onder voorwaarde dat de werkgroep
aan de volgende synode een overzicht
van haar arbeid zal aanbieden, en
het verzoek in overleg te treden mi.
Nederlandse Gereformeerde Jeugdraad
om samen de verhouding en het
band tussen catechese en jeugdwerk
Advertentie
Snellere verlichting van
rheumatiek en spierpijnen
Werkt uitermate actief in op de haard van de pijn
ter verlichting van rheumatiek, zenuwpijnen, spit, ischias en stijfheid
Niets werkt sneller, niets werkt aan
genamer, ter verlichting van pijn,
dan een behandeling met Algesal-bal-
sem. Het enige middel, dat het diaethyl-
amino-salicylaat in een speciale emulsie
met hoog doordringingsvermogen bevat
(U.S. Patent n° 2596674) dringt Algesal
direct door in het weefsel, de ge
wrichtsbanden en de spieren tot aan de
haard van de pijn, waar een onmid
dellijke verlichting ontstaat. Overtuigt
Uzelf van dit buitengewone doordrin
gingsvermogen wanneer U Algesal
uitwrijft, zult U merken, dat deze aan
vankelijk kleurloze wonderbalsem meer
en meer melkwit wordt en volledig in de
poriën verdwijnt (in plaats van een
oppervlakkige warmtesensatie op de huid
te veroorzaken), teneinde diep in te
werken op de pijnlijke weefsels.
Nog beter de pijnstillende werking
van Algesal "doorstraalt" weefsel en
spieren tot in de gewrichten, zodanig
dat een duurzaam gevoel van ver
lichting en welzijn in de plaats komt
van pijn of stijfheid. Maar, veFgeet
niet Pijn slaat altijd onverwacht
toe Zorgt er dus voor thuis altijd
een tube Algesal bij de hand te
hebben.
(Van onze kerkredactie)
In Soekaboemi zijn de docenten
aan de Indonesische theologische
scholen bijeen geweest voor een
bespreking van hun werkzaamhe
den. Het was de derde maal dat
een dergelijke conferentie werd
gehouden. De laatste was in 1959.
Alleen de docenten uit Hollandia
ontbraken op deze conferentie.
Volgens een verslag van ds. D. C.
luider in het Zendingsblad van de Ge
reformeerde Kerken werd in de eerste
plaats gesproken over de noodzakelijk
heid om te komen tot een nauwere sa
menwerking. Besloten werd om een as
sociatie van opleidingsscholen te stich
ten. die de naam Persetia zal dragen.
Door middel van deze organisatie
hoopt men wederzijds hulpbetoon te be
vorderen. Gezamenlijke problemen zul
len gezamenlijk worden aangepakt. Er
zal van tijd tot tijd een uitwisseling van
docenten plaats vinden. Bovendien zul
len regelmatig studieconferenties wor
den belegd en er zal gezamenlijk een
theologisch tijdschrift worden uitgege
ven. Jonge of zwakke scholen zullen in
het bijzonder hulp kunnen verwachten
van hun grotere J~~"
sterkere broeders.
Opleiding
5?
TVE boodschap van paus Paulus de
s-J Zesde, waarin deze de Israëlische
president Sjazar bedankt voor de gast
vrijheid die hem bij het bezoeken van
Heilige plaatsen in Israël is betoond,
was „verkeerd" geadresseerd, maar
■waarnemers zien hierin een diplomatie
ke manoeuvre om de schijn van erken
ning van Jeruzalem als hoofdstad van
Israël te vermijden.
De persdienst van de Israëlische re
gering deelde gisteren mee dat de
bood:
te was geadresseerd aan „Zijne excel
lentie de president van Israël, de heer
Zalman Sjazar, Tel Aviv".
De boodschap was op het vliegveld
Lydda ontvangen en iemand van het
personeel veranderde de adressering
„Tel Aviv" in „Jeruzalem", in welke
laatste stad de president resideert.
Tengevolge van de aangebrachte ver
andering kwam de Israëlische regering
andagavond mee te delen dat Bali
verbetering gegeven.
Tevens ikwam de theologische scho
ling, zoals die op het ogenblik plaats
vindt in discussie. Duidelijk kwam het
gevoel naar voren dat de huidige oplei
ding nog te zeer westers is georiënteerd.
Men zal vooral voor de studie van de
theologische vakken moeten komen tot
een eigen benadering. De kerken hebben
andere behoeften dan in het westen en
ook zijn de problemen waarvoor het
theologisch denken staat anders. Dat zal
in de toekomst duidelijker moeten uit
komen in het theologisch onderwijs.
Drie dingen vielen ds. Mulder op deze
conferentie op. In de eerste plaats het
feit dat de leiding van deze conferentie
en ook van de geprojecteerde associa
tie van theologische opleidingsscholen
geheel in handen ligt van Inde
wezige blanken
in alle discussies en alle activiteiten.
Zo ontstond er een broederlijke sfeer
tussen alle deelnemers.
Ten derde werd duidelijk dat men
graag nog een aantal buitenlandse theo
logen zou aantrekken om in de oplei
ding te helpen. En de ogen zijn dan met
name gericht op hulp van de Neder
landse zusterkerken.
Klaar om te paan
In het hervormde Zendingsblad wordt
een lijstje namen genoemd van hen die
op het punt staan te vertrekken. Ds. A
de Kuiper hoopt eerst nog te promove-
PREADVIES
De synode heeft zich deze ei
vergadering lange tijd bezig gehouden
met de leeftijdsgrens voor de emerite
ring van predikanten. Deze kwestie
werd aan de orde gesteld door de
classes Arnhem en 's-Gravenhage,
door de particuliere synodes van Gel
derland, Utrecht, Zuid-Holland-west
Zuid-Holand-zuid. Deze adressanten
stelden voor de geldende leeftijdsgrens
van 70 jaar te verlagen tot 65 jaar.
De commissie van preadvies, die
zich over deze voorstellen had beradeij,
stelde voor daarin mee te gaan, hoe
wel hierdoor het aantal vacatures zou
gaan stijgen en er een grotere finan
ciële last op de kerken zou worden ge
legd Hierbij werd overwogen dat de
predikantsarbeid de laatste tijd veel
zwaarder is geworden, over de gehele
linie, naar aard en omvang.
Hierbij kan worden aangetekend dat
het tot nu toe gebruikelijk was dat een
predikant kon worden geémeriteerd op
70-jarige leeftijd, of na het vervullen
40 dienstjaren. Een predikant, die
op b.v. 23-jarige leeftijd het ambt aan
vaardde. kon dus tot heden op 63-ja-
rige leeftijd met emeritaat gaan. De
grens van 70 jaar had dus alleen effect
predikanten die eerst na hun 30e
jaar „de pastorie ingingen".
Bij de discussie was een van de
rgumenten om het voorstel niet aan
te nemen, dan ook het feit dat een
emeritaatsgrens van 65 jaar er wel
eens toe zou kunnen leiden dat er
voor jonge theologen minder aanlei
ding is zo spoedig mogelijk „het ambt
te begeren".
AKKOORD
Niettemin besloot de synode toch de
voorgestelde leeftijdsverlaging aan te
Aangezien hiervoor een wijzi
ging van de kerkorde noodzakelijk is,
moet dit besluit eerst aan de goedkeu
ring van alle particuliere synodes wor
den onderworjsen. Eerst wanneer deze
verkregen zal een volgende synode
de emeriteringsleeftijd definitief op 65
kunnen stellen.
enige discussie verleende de sy
node voorts goedkeuring aan een over
eenkomst tussen de kerkeraden van de
Hervormde Gemeente en van de Gere
formeerde Kerk te Haaksbergen aan-
de geestelijke verzorging in de
Rekkense Inrichtingen. Dit akkoord is
tot stand gekomen nadat ds. Th. Rienks.
gereformeerde predikant te Sittard, tot
geestelijk verzorger bij de Rekkense In-
iohtingen was benoemd (een benoeming
vaarvoor hij overigens later bedankte).
Niettemin achtte de synode het aange
gane akkoord tussen beide kerkeraden
de gegeven speciale omstandigheden
verantwoord. Daardoor is het mogelijk
n de toekomst eventueel alsnog
gereformeerd predikant aan de
Rekkense Inrichtingen wordt benoemd.
Het akkoord behelst o.m. dat onder
verantwoordelijkheid van beide kerkera
den regelmatig kerkdiensten op het ter-
zal dan naar het Oecumenisch
Centrum in Soekaboemi gaan. Dr. Ph.
van Akkeren zal de Balinese Protes
tants-Christelijke Kerk gaan helpen; ds.
W. Wester is bestemd voor de theologi
sche opleidingsschool in Makassar; drs.
J Blommcndaal is aangeboden als do
cent van de theologische school te Kota-
baroe: ds. H J Visch gaat terug naar
ds. M. Baldee weer naar Timor.
der te bezien
Tevens zal een deputaatsohap „kerk
en jeugd" in het leven worden geroepen
waarin ook n of twee leden van de
NGIR zitting zullen hebben. Dit depu-
taatschap zal zich moeten beraden op de
vragen van kerk en jeugd en daarbij
1. op de vraag, welke de taak va
kerk in dezen is;
2. antwoord te zoeken op de vraag
waarom een groot deel van de jonge
ren aan het georganiseerde jeugd
werk niet meedoet;
3. tegelijk de vraag onder ogen te zien
hoe de jonge leden der kerk kerkelijk
kunnen worden geïntegreerd;
4. na te gaan wat eventueel door de
kerkeraden kan worden gedaan oi
jonge belijdende leden die niet i
aan het jeugdwerk deelnemen, i
in te schakelen in de arbeid der kerk.
WAARNEMERS
Een ander besluit behelst de benoe'
ming van een tweetal waarnemers die
zich in de vergaderingen van de stich
ting „Gemeentetoerusting" (de zoge
naamde Woudschoten-groepi op de hoog
te zullen stellen van der werkzaamhe
den der stichting, teneinde na te gaan
of deze werkzaamheden in kerkelijke
banen kunnen worden geleid.
Ook het beroepingswerk heeft de syno
dale tongen weer losgemaakt. Hoewel
de preadviserende commissie voorstelde
hierin geen concrete stappen e onderne
men. werd op grond van een amende
ment van ds. E. N. van Loo (Sneek)
toch uitgesproken dat het onwenselijk
moet worden geacht dat een predikant
wordt beroepen, die reeds een beroep in
overweging heeft.
Een brief van dr. M. J. Arntzen uit
:-Gravendeel. eveneens handelend oevr
het beroepingswerk, moet om formele
redenen onontvankelijk worden ver
klaard.
De Sowjetunie en
het christendom
De Russische onderminister van ge
zondheid, Sjikin, heeft voor radio-
Moskou de doop. de biecht en de
vasten voorbeelden genoemd van
verouderd religieus bijgeloof dat
schadelijk is voor de gezondheid.
Bij de doop bestaat volgens hem het
gevaar dat baby's een huid-, oor-
of oogziekte oplopen, nog afgezien
van de grote kans op kou vatten.
Bij de biecht kan de mens een
huidziekte oplopen omdat de stola
van de priester, waarmee het hoofd
tijdens de rite is bedekt, natuurlijk
op den duur vuil wordt.
Vasten heeft in veel gevallen indiges
tie tot gevolg omdat na afloop van
een vastenperiode een grote hoe
veelheid voedsel wordt genuttigd.
Vasten maakt het lichaam ook vat
baarder voor ziekten, aldus Sjikin.
Het Russische persbureau Tass meld
de intussen dat drie niet-christelij-
ke feesten in toenemende mate
populair worden. Dat zijn voor de
bewoners van Siberië het feest van
het afscheid van de Russische win
ter, voor de Witrussen de kampvu
ren der partizanen en voor de
Noordkaukasiërs de verjaardag van
de collectieve boerderij.
Het evangelie is een heel persoonlijke zaak. We lezen in het
eerste hoofdstuk van Marcus, de kern van de verkondiging
van Christus dat het Koninkrijk Gods nabij is. Tevens klinkt
dan de oproep „bekeert u en gelooft het evangelie". In de vol
gende zin (vers 16) zien we de Heiland wandelen. Hij passeert
een aantal vissers. Ineens vat Hij dan Zijn verkondiging samen
met de woorden „Volgt Mij na". Christus laat het niet bij de
preek. Christus vindt de officiële eredienst niet voldoende.
Christus bepaalt Zich niet tot de kansel alleen. Hij komt van
de kansel af en gaat persoonlijk naar de mensen in de kerk
bank toe en zegt, terwijl Hij Zijn hand op hun schouder legt:
Volg Mij na.
Christus preekt niet vrijblijvend. Wie Hem gehoord heeft kan
niet zeggen: Dat was een mooie preek", en al evenmin „Ik
had er niet veel aan". Wie Hem hoort moet een antwoord
geven. Hij moet „ja" zeggen. Of hij moet „neen" schudden.
Nu hebben we in ons leven al zoveel preken gehoord. De
meeste hebben we vergeten. Een enkele is blijven haken.
Maar hebben we ook die heel persoonlijke vraag gehoord of
we Hem willen volgen? Hebben we al eens in ons leven heel
bewust „ja" tegen Hem gezegd? Met minder komen wij niet toe.
Jaarlijks in Luzern
De volgende week begint in
Luzern het jaarlijks internatio
naal congres van de I.A.E.S.T.E.
(The International Association for
the Exchange of Students for»
Technical Experience) waarop,
zoals el'k jaar, ook weer de uit
wisselingsprocedure van techni
sche studenten zal plaats hebben.
De I.A.E.S.T.E. werd in 1948 in
Londen opgericht tijdens een ver
gadering, waar de vraag werd
behandeld, hoe het practisch wer
ken van technische studenten op
basis van internationale uitwisse
ling het best zou kunnen worden
geregeld. Bedoelde vergadering
was bijeengeroepen op initiatief
van de heer J. Newby, belast met
de regeling voor het practisch
werken van de studenten van het
Imperial College in Londen.
De doelstelling van de op deze
t liet leven geroepen
I.A.E.S.T.E.. welke zich van alle poli
tiek distantieert, werd als volgt gefor
muleerd:
Bevordering van de internationale
uitwisseling van studenten zowel
het technisch wetenschappelijk als
het hoger technisch onderwijs voor
verkrijgen van practische ervaring
het buitenland en het zodoende stimu
leren van internationale samenwerking
goodwill".
Op het ogenblik zijn reeds dertig lan
den bij de I.A.E.S.T.E aangesloten,
waarvan een achter het ijzeren gordijn
5 gelegen, namelijk Polen. Het secre-
ariaat van de organisatie, die in alle
angesloten landen commissies heeft, is
gevestigd in Bad Godesberg in West-
Duitsland en het onderhoudt een zeke-
samenwerking met Unesco. De com
missie I.A.E.S.T.E.-Nederland heeft
haar secretariaat in het gebouw voo
werktuigbouw- en scheepsbouwkundi
-j de technische hogeschool in Delft
dit wordt waargenomen door de heer
P. C. Faber.
Leden
De leden van de Nederlandse com-
issie bestaan uit professoren/lectoren
in vrijwel alle afdelingen der Techni
sche Hogeschool in Delft, aangevuld
met twee hoogleraren van de Techni
sche Hogeschool in Eindhoven, twee
vertegenwoordigers van de Landbouw
hogeschool in Wageningen en twee stu
denten, allen aangewezen door de se
naat der betrokken hogescholen en
voorts uit een vertegenwoordiger van
de C U.P.B.S. (centrale voor uitzending
praktikanten en behartiging van
studiebelangen) in Rotterdam. De laat
ste zit in de commissie voor degenen,
die het onderwijs aan de hogere tech
nische scholen van geheel Nederland
Oecumenisch avond
maal in Amsterdam
Een groepje rooms-katholieken. her-
ormden en gereformeerden, die het
Oecumenisch Jongerencongres in sep
tember jl. in Utrecht hebben bijge
woond, zullen op de N.D.S.M.-werf in
Amsterdam-Noord op 25 januari een
„oecumenisch avondmaal" voor 400
personen houden. Hierbij zullen o.a. pa
ter S. Jelsma uit Den Haag en ds. A.
Klamer uit Hilversum inleidingen hou
den.
De bijeenkomst zal besloten worden
iet een klank- en lichtspel onder lei
ding van. Wim ter Burg.
volgen, de zogenaamde „b"-studenten.
Om de bovengenoemde uitwisseling
mogelijk te maken, onderhoudt de com
missie I.A.E S.T.E.-Nederland een nauw
contact met meer dan 160 Nederlandse
industrieën en overheidsdiensten, zo
als rijkswaterstaat en de P.T.T., die
zich bereid hebben verklaard om bui
tenlandse studenten gedurende een ze
kere tijd practische ervaring in hun be
drijven te laten opdoen.
Uitwisseling
De uitwisseling geschiedt zo veel mo
gelijk op basis van wederkerigheid en
aangezien het aantal aanvragen voor
practisch werk in het buitenland van
de kant der Nederlandse studenten een
stijgende lijn vertoont, bestaat er een
grote behoefte aan plaatsen voor bui
tenlandse studenten hier te lande. De
duur van het practisch werken van de
Nederlandse studenten in den vreemde
gedurende de zomervakantie, is vastge
steld op acht tot twaalf weken. Studen
ten van de Nederlandse hogescholen,
die voor een plaats in het buiteland in
aanmerking willen komen, moeten het
propaedeutisch examen, bij voorkeur
echter het eerste deel van het kandi
daatsexamen met goed gevolg hebben
afgelegd.
In 1963 werden 605 studenten uitge
zonden en 489 buitenlandse hier ont
vangen. Tenslotte zij vermeld, dat de
„Foreign Student Service" in Amster
dam zich verdienstelijk maakt door het
organiseren van excursies naar bedrij-
Voorslel Athenagoras
Bedevaartsoord voor
gehele christenheid
wordt zouden
patriarch Athenago
ras van Constantinopel tijdens hun ont
moetingen in Jeruzalem gesproken heb
ben over de mogelijkheid van een be-
stuurshervorming in de orthodoxe ker
ken en over het voornemen van de pa
triarch het eiland Patmos tot bede
vaartsoord voor de gehele christenheid
te maken. Op het eiland Patmos ver
bleef de apostel Paulus en schreef de
evangelist Johannes zijn „Boek der open
baringen".
Athenagoras had reeds op Rhodos,
aar hij verbleef op doorreis naar Je
ruzalem gezegd, de paus van plannen
tot bestuurshervorming op de hoogte te
zullen brengen.
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN
Molemaker. te
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Leteuwarden: K. J. Velema,
te Hoogeveen en J. de Vuy»t. te Amster-
EVANG. LUTH KERK
Drietal te Amsterdam: A. Johannes, te
Delft: dr. G. J. Lindijer, em. pred te
Brussel en J. A. Roskam, te Beverwijk-
Velzenn.
Vraag: Is het mogelijk mij het adres
te geven van het Amerikaanse ruimte
vaartbureau en de volgorde, namen en
data van de afgeschoten Amerikaanse
Russische astronauten?
Antwoord: Het adres van de Ameri
kaanse National Aeronautic Space Ad
ministration is 1530H.street, N.W. Was
hington D.C., U.S.S. terwijl
inlichtingen kan vragen -
schijnlijk hebben ze ook wel pijn, want het beste bij
strijken er telkens met hun pootje:
Als
Of misschien jeukt het wel. Weet derhoud te
normaal
i het
notaris informeren,
staat is in uw on-
verwachten wij i
Vraag: Als men plaatselijk i
u hoe dit komt? Kan het ook
voedsel liggen?
Antwoord: De eerste mogelijkheid HHR Mi IHJ1
ook dat ze verkouden zijn. Dus uit de tocht publiek ze\t gekweekte tuinbloemen
houden. De tweede mogelijkheid is dat kamerplanten wil verkopen, heeft
u ze te straf voert. Jonge katjes i»"°- -
xv. «v.. XX—6- de ten sterk verdunde melk drinken
Russische ruimtevaart zijn te krijgen beslist geen volle melk, direkt var
w_ de U.S.
Information Service, Lange Voorhout
102. Den Haag. Inlichtingen
Brieven, die niet c()n voorzien
van naam en adres, kunnen niet ln
behandeling worden genomen Ge
heimhouding Is verzekerd Vragen,
die niet onderling met elkaar in
verband staan, moeten tn afzonder
lijke brieven worden gesteld Per
brief dient een gulden aan post
zegels te worden ingesloten
bij the Astronomical and Spaci
Ohservat
(U.S.SR.
Vraag: Wanneer iemand een schoor
steen voor een centrale verwarming
bouwt aan de achterzijde van zijn huis
schuurtje te midden van in
eikaar gebouwde achterzijden van wo-
n de omwonenden veel last heb-
rook en vieze lucht, zodat zij de
deuren moeten sluiten en bij do gemeen
te ingediende bezwaren niet helpen, wa'
staat er dan te doen?
bloemistenvergunning
koopvergunning nodig?
Antwoord: Als u de produkten van uw
kweekarbeid zelf wilt verhandelen, dan
niet die vette melk toedienen, want ook
langs die weg krijgen de kleintjes te
zwaar voedsel.
Vraag: Sinds kort heb ik mij geves
tigd buiten mijn vorige woonplaats,
waar ik 35 jaar gewoond had. Ik huur
de een zit-slaapkamer ongemeubileerd
voor 250 per maand, inclusief ver
warming en volledig pension. Kan ik
.egen d, eerste van een maand op-
i met anderen e
:ester praten, te- plaatselijk gebruik een termijn van - dirhterec Nellv
adres by de raad twee of drie maanden voorschrijft. Als ,"s Onze harteliike dank
J.-„ Ir naar miln railHo domonnln ismd ur 1 1S ^nze narieilJKe QanK.
indienen u kan zich wenden tot de in
spectie van de volksgezondheid
kunt een advocaat nemen.
Vraag: Zijn de huren
hoger dan in Nederland
Evenals de lonen zijn d'
West-Duitsland aanmerkelijk groot Ik
ik naar mijn oude gemeente terug wil,
zou men dan ten opzichte van
oud-ingezetene consideratie toena<
Duitsland 1° mijn huidige woonplaats is voor
geen vergunning nodig, maa
plaats is de woninei
hoger dan hier. Een gemiddeld per
centage is in de huidige omstandighe
den van voortdurende wijzigingen niet
bekend. Wij schatten dat de huren in
West-Duitsland ongeveer 20 pet. hoger
hospita of rusthuis willen zoeken Ik
ben alleen en hoog bejaard.
Antwoord: In het algemeen geldt de
wettelijke regeling, dat men wan-
per maand betaalt
opzeggingstermijn
Daarom nebben wij het Molenslop in
Scheveningen niet genoemd.
Een plattegrond van Den Haag en
jmgeving uit 1924, uitgave J. Smul-
het bezit zijn van vakdiplo- iers cn Co. toont ook een Molenslop
ma's en een middenstandsdiploma, iat loopt van de Keizerstraat voorbij
Wend u tot het produktschap voor sier- net einde van de Nieuwe Laantjes tot
gewassen. Stadhoudersplantsoen 12. Den ie toenmalige Westraat met een dood-
Haag. opende zijsteeg richting Jacob Pronk-
jtraat. Het was een zeer kronkelige
Hulp van lezers: Een lezer zond ons ;teeg met enkele onregelmatige verbre-
een mooie ingelijste wandtekst van het iingen. De Jan Kistenstraat heette
vers: „Kind dat ik liefheb, leun op mij Jan Kistenslop en de -Jacob Pronkstraat
sterk" We hebben de lezer een af- vas feitelijk me» veel meer dan een
schrift toegezonden. Onze hartelijke lauw s»eegke.
is mogelijk dat deze teks- De gehele buurt is daar opgeruimd,
ten nog in de handel verkrijgbaar zijn. grotendeels met behoud van oorspron-
telefo- telijke namen, zoals bijvoorbeeld ook
n Kol aet Kolenwagenslag. Het Smidsslop is
verdwenen.
Vraag: Gaarne zou ik willen .veten
of er iemand een beschouwing heeft
gegeven over de film Barabbas of
over het boek van Par Lagerkvist met
dezelfde titel' Zo ia. wie' en is deze
beschouwing ook ergens te kri. ;en?
Mei bcsthou*"i,iEri-n bedoel ik niet re
censies in bladen
Antwoord: Het boek van Lagerkvist
zelf is in de boekhandel te krijgen, in
de pocketuitgave nr. 123 van de uitge-
ver J. M. Meulenhoff. Men kan hel
vragen in de boekhandel.
Een andere lezer meldde
hartelijke
Vraag: Was er in uw antwoord
15 oktober niet een misverstand? Een
inzender vroeg waar Wijd en zijd cn
het Molenslop in Den Haag waren ge-
'egen. Nu :s mijn vraae: Hebben er
-ioms twee Molens'oppen bestaan, want
.•en Molensiop liep van de Keizerstraat
laar de Nieuwe Laantjes in Schevenin
gen, Di' Molenslop heet nu Molenijzer
kalender- Koningin Emmakade
