Uw probleem is het onze
Moslems en christenen
nader tot elkaar
C.N.V.: prof. Zijlstra heeft Beroepmgswerk
zich dit keer vergist
Onderwijzend personeel
wil hoger salaris en
opheffing stakings verbod
Een ivoord voor vandaag
Patrimonium-geschrift
over hoekstenen
Geschiedkunde
door de jeugd
Wijsbegeerte der wetsidee
maakt weer school
2
VRIJDAG 3 JANUARI 1964
Koning Hoessein over pelgrimstocht
Bezoek paus een
stimulans voor
samenwerking
I Haar bijbelse associaties, waarop het
Israëlische omleggingsplan volgens
Hoessein zou neerkomen.
Deze laatste woorden wekten de woe-
de op van de Israëlische minister van
buitenlandse zaken mevrouw Golda
Meir Zii hocshnMia
A NED. HERV. KERK
Koning Hoessein, de jonge mo
narch van Jordanië, heeft in «en
persconferentie verklaard dat de
reis van paus Paulus, die morgen
naar het Heilige Land zal ver
trekken, moslems en christenen
dichter bij elkaar brengt. Hij
hoopte dat de reis de geestelijke
leiders van beide godsdiensten
zou inspireren tot het nemen van
concrete maatregelen om te ko
men tot een grotere mate van sa
menwerking.
Onze heilige koran, zo zei hij. heeft
niet dan eerbied voor en geloof in de
heilige boodschap van Christus. Hij zei
tevens dat de vroegere oorlogen tussen
islam en christendom slechts het ge
volg waren van verdraaide inzichten
van beide geloven, het gevolg van „on
wetendheid. kwezelarij en wereldse am
bities." Beide godsdiensten zijn elkaar
veel verschuldigd, meende hij.
Maar Hoessein zag in deze reis geen
mogelijkheid om de Arabische en Is
raëlische werelden dichter bij elkaar te
brengen. Hoessein legde de nadruk op
het feit dat de reis van de paus geen
enkele politiek doel beeft.
Diensten
Op de vraag of Jordanië pauselijke
goede diensten zou aanvaarden in ge
schillen tussen Jordanië en Israël, in
dien deze zonden worden aangeboden,
antwoordde de koning dat deze kwestie
xlota niet had voorgedaan. Hij gaf dui
delijk te kennen dat een dergelijk stap
onmogelijk was.
Even ging hij nog in op de kwestie
van het Jordaanwater. Israël is bezig
om de loop van de rivier enigszins te
wijzigen in verband met irrigatie. Dit
wordt in Arabische kringen hoog opge
nomen. Nog deze maand zal ook koning
Hoessein deelnemen aan een Arabische
topconferentie waarin de houding van
de Arabische volkeren zal worden be
sproken. Hij zei dat zijn land zich zal
houden aan de afspraken die op die bij-
oenkomst gemaakt zullen worden.
Geweten
Sprekend over de Arabische vluch
telingen die Palestina hebben moeten
verlaten en nu nog altijd in kampen
in Jordanië leven, zei hij: Wij weige
ren te geloven dat het geweten van de
christelijke wereld de uitroeiing van
Palestijnse vluchtelingen uit Israël
aanvaardt cf de bijna volledige ver
nietiging van de rivier de Jordaan met
eigen politieke inzichten.
Overal in het Heilige Land is
men bezig voorbereidingen te
treffen in verband met de komst
van paus Paulus die morgen aan
hoopt te komen. Nieuwe wegen
worden aangelegd. Voorzienin
gen worden getroffen, opdat al
te nieuwsgierige toeristen op een
afstand gehouden zullen worden.
Maar ook op particulier vlak
wordt van alles gedaan. Zo
plaatste de eigenaar van een
tijdschriften- en soevenier-win-
kel een grote foto van de paus
in zijn uitstalling.
Vakbeweging geen
vermaan nodig
(Van onze soc.-econ. redactie)
jyjEN mag het niet zo voorstel
len, dat de waardevastheid
van de gulden werd opgeofferd
aan de sociale psychologie (lees:
„aan het hachje van de vakbewe
ging en de werkgeversorganisa-
Beroepen te Schiedam <vac. J. D
(Smit): R. H. Wissink, te Schipluiden;
I te Achlum, Hitzum: N. Warns, te Nieuw-
Dordrecht; te IJlst (toez.): K. den Har-
i tog, te Welsrijp; te Barneveld (vac. W.
lies")- Integendeel ondanks Vraegkideweyj: J. van Rootselaar. te
1 -J J Cf u*- Delft; te Barneveld (vac. B. Eysrnga)
alle narigheid blijft de Stichting lt0ez.); C. den Boer te Sliedrecht
van de Arbeid, blijft ook de vak-ï
I Aangenomen naar Pijnacker (vac. H.
beweging pogen om de inflatie, k. Stauttener): J. g. N. Cupédo. te SIujs-
die ons van verschillende zijden kil; naar Scherpenzeel J. T. Ca-
wordt opgedrongen (nit het btti- "nddr' °OKerwold' ,Gld
tenland, door de wilde acties GEREF. KERKEN
enz.) te beperken. Beroepen: te Oostburg: H. Koetsveld,
Met deze woorden reageert de kand. te Naajden; te Warns_en Terzooi
redactie van De Gids, orgaan van
het C.N.V., op de rede, die prof.
J. Zijlstra onlangs in de Eerste
Kamer hield.
Amerikaanse kerken
houden aanwas van
bevolking bij
(Van onze kerkredactie)
De Amerikaanse kerken zijn er op
nieuw in geslaagd de aanwas van de
bevolking bij te houden. Dit blykt uit het
zojuist verschenen Jaarboek van de
Amerikaanse Kerken voor 1964. De
groei van het aantal leden bedraagt slnda
het vorig jaar 1.6 procent. Volgens dit
bevolking, dat is 0,2 procent minder dan
het grootste percentage, dat Amerika ooit
gekend heeft in 1960.
Volgens dit jaarboek, dat wordt uit
gegeven door de oecumenische raad van
Amerika, groeide de Rooms Katholieke
Kerk het hardst in het afgelopen jaar.
Er zijn nu 43.847.938 rooms-katholleken.
Dat betekent een groei van 2.3 procent.
De grootste protestantse kerkelijke ge
meenschap is de niet bij de Wereldraad
aangesloten Unie van Zuidelijke Baptis
ten met 10.191.300 leden. Deze kerk pas
zijn alleen de belijdende leden geteld.)
Toch daalde het totale protestantse per
centage van de Amerikaanse bevolking
BOEKENHOEK
Van land tot land van kind tot
kindeen bundel zendingsverhalen
door Annie van Noort. Tweede geheel
herziene en uitgebreide druk. Uitgave
door de Onderwijszendingscommissie
van de Nederlandsche Zendingsraad,
Schoutendreef 163, 's-Gravenhage.
De mens ln het gebeuren van de
Godsopenbaring, plaats en betekenis
van de mens in de Kirchliche Dogma-
tik van Karl Barth. door ds. M. P. van
Dijk. Uitgave J. H. Kok N.V., Kampen.
Waarheid en de taal der wetenschap,
door prof. dr. C. A. van Peursen. Inau
gurele rede V.U. Uitgave J. H. Kok N.V.
Kampen.
wereldhandel, door
Der Graben und der Schlund, Aspec
ten van Lessings en Schillers wilsgerige
denkbeelden, door prof dr. J. Schneider.
Inaugurele rede V.U. Uitgave J. H. Kok
N.V., Kampen.
De staatsleer van Hoedemaker. een
bijdrage tot de kennis van de christe-
lijk-historische staatsopvatting, door dr.
Delfgaauw. Academisch
De Algemene Nederlandse On
derwijzers Federatie (ANOF)
houdt op woensdag 8 januari in
de Julianahal in Utrecht een de
monstratieve vergadering over
de salarissen van onderwijzers en
kleuterleidsters en het georgani
seerd overleg-
Bij de ANOF zijn de algemene,
de katholieke en de christelijke
onderwijzersverenigingen aange
sloten. Tezamen tellen ze onge
veer 70.000 leden.
De Algemene Vergadering: van de
Nederlandse onderwijzersvereniging
in Amsterdam heeft gistermiddag
het hoofdbestuur opgedragen, zo
mogelijk ln samenwerking met an
dere organisaties van ambtenaren
en onderwijzend personeel, zo krach
tig mogelijk te ijveren voor verwij
dering uit het wetboek van straf
recht van de artikelen betreffende
een stakingsverbod voor ambtena
ren. De NOV vindt dit 60 jaar oude
stakingsverbod discriminerend en
overbodig omdat er andere middelen
zijn om ambtenaren die zich aan
verplichtingen onttrekken gevoelig
te treffen.
Volgens het NOV-hoofdbestuur bestaan
er geen steekhoudende argumenten meer
om de ambtenaren in een uitzonderings
positie t.a.v. andere werknemers te
plaatsen. Hoofdbestuurder W. Boswinkel
accentueerde zulks in een inleiding over
deze materie. Hij zei dat het vraagstuk
van het stakingsverbod en het even
tuele stakingsrecht thans in studie is
genomen door de ACOP, een commissie.
4 organisaties sa-
het
gave J. H. Kok N.V., Kampen.
Wat een pret. door F. H. Ch. Joth-
mann. Tekeningen Tim van Asselt Uit
gave J. H. Kok N.V., Kampen.
Met Madeleine in Parijs. Tekst Co-
lette Nast. Foto's Oscar van Alphen.
Uitgave Zuid-Hollandsche Uitgevers
maatschappij. Den Haag.
Met José in Spanje, door Tom van
Beek. Foto's Oscar van Alphen. Uitgave
Zuid-Hollandsche Uitgeversmaatschap
pij, Den Haag.
Marielouise Creyghton. Uitga
Zuid-Hollandsche U itge versmaatschap
pij. Den Haag.
Kinderen uit het land van de bergen,
door Tom van Beek. Foto's Jean Char-
pié on Lex van der Pol. Uitgave Zuid-
Hollandsche Uitgeversmaatschappij,
Den Haag.
waarin vijf ambtenarenorganisaties
menwerken. Over opheffi
stakingsverbod is
gaat er volgens de heer Boswinkel nu
nog slechts om een definitie te vinden
van het stakingsrecht en na te gaan of
deze definitie ook voor de onderwijzers
acceptabel is.
Actie
Een afgevaardigde uit Maastricht zou
het voorstel graag met enige actie heb
ben ondersteund, bijv. door alle onder
wijzers een of twee uur te laten staken
„dan is meteen de zinloosheid van
het verbod aangetoond", vond hij, doch
g mmf -
moeten blijven ijveren voor een goed
samenspel tussen overheid en ambtena
ren". aldus kreeg de vergadering te
horen. Met drie stemmen blanco werd
het voorstel aangenomen.
Discriminatie
Zuid-Afrika wordt verworpen. In de
motie verklaart de vergadering ook
„ernstig geschokt" te zijn door het
feit. dat in de Verenigde Staten nog
steeds ernstige vormen van discrimi
natie o.a. op scholen voorkomen. Op
de verantwoordelijke regeringen wordt
een beroep gedaan daaraan een einde
te makea De motie is behalve aan de
twee genoemde regeringen onder meer
ter kennis gebracht van de secretaris
generaal van de UNO en de minister
president van ons land. Het is de eer
ste maal dat de NOV over de rassen
discriminatie een uitspraak doet. Zij
acht deze in strijd met haar statuten
en pedagogisch fataal.
Ook werd nog een voorstel aangeno
men om de rassendiscriminatie bij het
onderwijs op internationale onderwijs-
congressen ter sprake te brengen.
De opmerking van prof. Zijlstra, dat
de weg naar inflatie is geplaveid met
sociaal-psychologische overwegingen,
wordt wel „aardig gevonden", maar de
suggestie die hier wordt gegeven is on
juist" aldus de Gids.
Het is niet zo. dat de Stichting van de
Arbeid zich voor de keuze gesteld zag,
om economisch wijs te handelen, of so
ciaal-psychologisch wijs maar econo
misch dwaas te handelen.
De Stichting kwam in september en
oktober tot de conclusie, zo vervolgt de
Gids, dat de discipline binnen werkge
vers- en werknemersorganisaties door de
spanning op de arbeidsmarkt zo was on
dergraven. dat het loonpolitieke instru
ment onbruikbaar dreigde te worden.
Men kon kiezen tussen het zich niets
aantrekken van de werkelijkheid met als
gevolg loonchaos en inflatie of het her
stellen van de discipline door ingrij
pende maatregelen, ontspanning van d<
arbeidsmarkt en het weer bruikbaar ma
ken van het loonpolitieke Instrument. De
Stichting koos het laatste, de poging
om door een forse operatie de loonpo
litiek te' redden en zo de inflatie in te
dammen.
Verbaasd
Verbaasd is het C.N.V. ook over wat
prof Zijlstra de tragiek van de vak
beweging noemt.
De vakcentralen zullen namelijk op te
grote prijsstijging reageren met ver
nieuwde looneisen. Nog meer inflatie,
groter tekort op de betalingsbalans en
werkloosheid zouden hiervan het gevolg
zijn. zo meent prof. Zijlstra.
„Alsof wij dit niet wisten", zo schrijft
het C.N.V. Het verbond wist dat een
zekere prijsaanpassing noodzakelijk zou
zijn. Maar als men de prijzen al gaat
verhogen vóór er zelfs maar een loons
verhoging is geweest, dan acht het een
zeer ernstige waarschuwing op haar
plaats. Het was nodig, dat de regering
dit wist en hieruit haar conclusies zou
trekken. Het C.N.V. heeft de indruk,
dat de regering dit inderdaad aan het
Niets zal het verbond liever zijn,
Berg, kand. te Emmeloord;
te Maassluis (vac. C. Mak): J. Boven
berg, te Geesteren-Gelselaar.
Aangenomen: naar Campen (Duits-j
land): H. Wanink, kand. te Hoo:geveen, -
die bedankte voor Laar (Duitsland).
Een waarschuwing aan het adres van
de vakbeweging acht het C.N.V. thans
echter overbodig. Men weet wel wat er
aan de hand is. De waarschuwing moet
zich richten tegen hen, die prijzen vast
stellen en tegen de regering, die prijs
politiek voert.
„Niet aan ons, aan de regering is thans
het woord. De regering heeft dat be- i
grepen. Naar wy vrezen prof. Zijlstra
niet", aldus het C.N.V.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Bedankt voor Rouveen: K. B. Holwer-
da, te ZaJik en Veecaten; voor Goes en
Middelstum: D. Berghuis te Grootegast-
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Rotterdam-Charlois: C
/erhage, te Hilversum-C.
Bijbel werd een
bestseller
in Colombia
Het boek dat enige jaren geleden nog
tot de verboden boeken behoorde, de hij-
bel, is nu een bestseller in de rooms-ka-
tholieke staat Colombia. Dit is gebleken
op de zojuist gehouden boekenweek met
tentoonstelling in de hoofdstad Bogota.
Toen de derde internationale boeken
week in Colombia werd gehouden in 1.962
waren de moeilijkheden nog groot. Er
werden door de r.k. geestelijkheid geor
ganiseerde demonstraties tegen de stand
van de bijbelgenootschappen gehouden.
De politie wenste de stand te sluiten.
Een jaar later blijkt de sfeer aanmer
kelijk verbeterd. De verenigde bijbelge
nootschappen werden niet alleen op
nieuw in staat gesteld een stand in te
richten, maar deze stand kreeg een van
de hoogste prijzen als de best ingerichte
stand van de boekententoonstelling.
deze fair werden meer bijbels ver
kocht dan enig ander boek. Er werden
in een week tijds 1350 bijbels verkocht
tegen 400 exemplaren van een novelle
die de tweede plaats op de lyst van de
meest verkochte boeken innam.
Vergetende hetgeen achter mij ligt", schreef Paulus aan de
Philippenzen. Dat slaat niet alleen op onze zonden. God ge
denkt die niet meer en daarom mogen wij ze ook vergeten.
Maar het slaat evenzeer op de zegeningen die wij van God
hebben ontvangen. Israël was trots op het Verbond met God.
En juist op grond van dat verbond meende het een bijzondere
positie in het hart van God te hebben en daarom anders en
beter te zijn dan de mensen om hen heen. Niets bleek minder
waar te zijn. Christus moest zelfs zeggen dat de leden van dit
volk helemaal geen kinderen van Abraham waren, maar van de
duivel. De zegen van gisteren biedt geen geestelijke garantie
voor vandaag. Het feit dat God ons gisteren hielp wil niet
zeggen dat wij vandaag geholpen worden. Net als manna
kan geloof nimmer ouder worden dan een enkele dag. Iedere
dag vraagt om een nieuw geloof, om een nieuwe overgave.
Luther begreep daar iets van. Hij eindigde iedere dag met de
bede op zijn lippen: „Ver geef ons onze schulden, gelijk ook
wij vergeven onze schuldenaren." Maar iedere morgen op
nieuw bad hij: „Leidt ons niet in verzoeking en verlos ons
van de boze." Iedere dag hebben wij die verlossing nieuw
nodig. Iedere dag moeten wij ons hernieuwd aan God over
geven. Iedere dag mogen wij opnieuw met God beginnen.
Dan beleven we iedere dag opnieuw Gods wonderen.
Antwoord aan deze tijd (II)
(V,
In ons eerste artikel wezen u
op, dat men in calvinistische kring
veel voorzichtiger is geworden met
het poneren van beginselen. „Patri
monium" is daarmee niet gelukkig
er is zijns inziens geen enkele reden
om bij het spreken over beginselen
voorzichtiger te zijn dan bij welk
ander werk ook, omdat er geen werk
is, waarbij geen fouten ivorden ge
maakt. Om het positiever te zeggen:
meer dan ooit is het nodig om vaste
lijnen, beginselen, vast te houden
vaste lijnen, die God zelf heeft ge
trokken. Er is al zovéél aan het ver
anderen. De bazuin, zo zei
voorheen, mag geen onzeker geluid
geven.
Deze benaderingswijze is belangwek
kend omdat zij ons in een bepaald
geestelijk klimaat brengt, waarin men
tot de laatste bladzijde van „Antwoord
aan deze tijd" ademt. Belangwekkender
is echter het antwoord op de vraag
welke dan die ontwijfelbare beginselen
zijn. En dan komt het sleutelwoord,
vooral bekend uit de geschriften van
Kuyper en Geesink, maar thans vrijwel
niet meer gehanteerd: scheppingsordi
nantiën.
Men verwachte van ons niet het nog
al bitse „Nein" van Kar! Barth tegen
over Brunner, toen het over „die Ord-
nungen" ging. Er zijn ongetwijfeld rela-
redacteuren) ties, verbanden en structuren, die iets
zichtbaar maken van het bestand der
schepping. Daarom hebben we er geen
De Nederlandse jeugdbond ter be
studering van de geschiedenis houdt
ter gelegenheid van zijn eerste lus
trum een driedaags congres in Den
Haag. Dit congres is gistermorgen ge
opend door de heer H. Dijkstra, de
voorzitter van de bond.
In
Kadervorming
noodzakelijk
(Van c
s kerkredactie)
opsomming van de activiteiten
die de bond bedreef, memoreerde de heer
Dijkstra de studiereis naar Parijs, archeo
logische werkkampen in Krabbendam.
Staveren en Geysteren en het onderzoek j voor Calvinistische wysbegeerte.~Dltwii£
het door de Maas overspoelde kas-|gerige gesprek mag, volgens prof. Van
de heren van Elslo in Limburg, j Riessen nooit verontrusten als het niet
onderwijs.^ kun- steeds mocht gelukken.
De heer H. Algra, lid van het curatori-
Is het wezeniyke filosofische gesprek
tussen de gelovige en de ongelovige mens
slechts beperkt mogelUk, dat tussen chris
tenen onderling zal zich steeds kenmer
ken door, vooral by de grensvt-agen, een
openbaar worden van verschillen die het
gesprek meer dan de moeite waard ma
ken. Met deze woorden schetste prof. dr.
ir. H. van Riessen het doel en de toekomst
van de, gisteren in Amsterdam haar 28ste
jaarvergadering houdende. Vereniging
Zeer tot zijn vreugde constateerde de
heer Algra dat juist tegenwoordig de
wijsbegeerte der wetsidee weer school
maakt. Hij zag zeer positieve internatio
nale perspectieven. In India en Japan en
zelfs Afrika gaan er stemmen meespre
ken die van een aanpak getuigen die de
westerling vreemd is.
De heer Algra benadrukte de betekenis
van de professoren die aan openbare uni
versiteiten de wijsbegeerte der wetsidee
De staatssecretaris
en en wetenschappen, drs. L. J. M.
de Laar. heeft de Bond bij de opening
het Haagse gemeentemuseum
tentoonstelling „geschiedenisonderwijs in
verleden, heden en toekomst", een pret
tige verrassing bezorgd door een subsi
duizend gulden toe te zeg-
der Stichting Bijzondere Leerstoelen
Calvinistische Wijsbegeerte, wees op
het belang van de wetenschappelijke filo-
gen. De heer Van de Laar
niet geringe verdienste te achten een her-|gi_.
leving teweeg te brengen van de geschied-1 in de wetenschappelijke wereld, daarom
kundige belangstelling onder de jeugd. zoekt ze het gesprek ook.
sofie voor de ontwikkeling
Universiteit „Aan de V.U. is vanaf het
begin in getrouwheid aan de Schrift de
wijsbegeerte beoefend", aldus de heer Al-
De wijsbegeerte is steeds strijdbaar
doceren. „De betekenis
gering" zo zei hij.
de komende jaren 0_
vormd zal worden dat het werk der Stich
ting kan voortzetten.
Een over het doel va..
zame kardinaal Alfrink is gisteren
Rome vertrokken. Op-
Schiphol
vallend is dat noch hijzelf noch het
cretariaat van het aartsbisdom zich wil
de uitlaten over het doel va
Op de vraag of zijn bezoek aan Rome
verband hield met het concilie ant
woordde de kardinaal slechts: „Mis
schien wel". Ook gaf hij een ontwijkend
antwoord op de vraag of zijn bezoek
aan Rome verband hield met bezoek
van paus Paulus aan het Heilig Land.
Voor zover bekend zal de kardinaal on
geveer een week in Rome blijven.
Vraag: Wij gaan in militaire dienst.
Is het nu mogelijk een deel van de in
gehouden loonbelasting terug te krij-
Antwoord: Inderdaad bestaan
er een ontmoeting tussen Stone en verplant
Alexander Campbell, die in vele op- oktober.
zichten dezelfde beginselen voorstond. Op de
dit leidde in 1837 tot gedeeltelijk plantgat maken
de Japanse wijnbes is
plaats moet u een diep
samengaan. De aanhangers -
mogelijkheden in dit opzicht. Bij het heetten Christians, die van Campbell tweede steek losmaakt.
meter diep, terwijl u de
defensie Is ingedeeld Reformers of Disciples. De Christians Nadat u de plant in het goede plant-
departement II
het bureau belastingen militairen,
waarbij enige belastingambtenaren, o
ressorterende onder de inspecteur der Christian Church, ook American Chris-
belastingen te 's-Gravenhage, eerste af- tian Convention geheten. Dit alles wijst
deling werkzaam zijn. Het adres is: niet op een zogenaamde moderne rich-
vermarkt 32, Den Haag. telefoon 070maal gehuwd is
117019, terwijl de r
verteerde stalmest bijdoen
ze vermengen met plantgrond.
Wanneer het planten gebeurd
strooit u ter bescherming van de „Cl
de tweede tels tegen vorst, wat ruige stalmest de
jHHfififi rondom de plant. Gedurende dema
Brieven, die niet zyn voorzien
van naam en adres, kunnen niet to
behandeling worden genomen Ge
heimhouding ls verzekerd Vragen
die niet ouderling met elkaar to
verband staan, moeten in afzonder
lijke brieven worden gesteld Per
brief dient een gulden aan oost-
zegels te worden Ingesloten
vroeger
sectie be- pleegkind heeft aangenomen, kan dit moet u zo nodig gieten.
lastingzaken heeft met het adres: Sec
tie belastingzaken van het Depaite- man voor een nalatenschap
ment van Defensie (Marine). Konin- merking komen"
kind dan bij het vooroverlijden
wijnbes heeft twee soorten twijgen,
melijk een-jarige twijgen, die pas het
Antwoord: Als dit kind geadopteerd volgend jaar vruchttwijgen worden en
heeft het dezelfde rechten als een na het dragen afsterven. Het jaar daar-
president der uit het eerste huwelijk geboren kind. op worden er weer nieuwe jonge scheu-
t„i t-x.* ten gevormcj en2 behoeft dus niets
gin Marcalaan 17, 's-Gravenhage, 070
—814261, toestel 2445.
Vraag: Van de niei 0
Verenigde Staten, de heer Johnson, Dit betekent, dat het erfdeel
„cucu" koekoek is het wel zeer duide
lijk. Maar de andere klinkers, hoe zit
daarmee? En hoe is het met
andere medeklinkers? Ik vind
het bijna onbegrijpelijk ten aanzien van
W«»e« .no.&f betreft: De Japanse veleVoK^"*
h"" P- Antwoord: Het lijkt wel vreemd
overwegend bezwaar tegen
scheppingsordinantiën te spreken. Als
we er dan maar bij bedenken wat Cal-
vijn in zijn Institutie heeft geschreven,
namelijk dat er van de oorspronkelijke
menselijke orde niets is overgebleven,
dat niet is verward, verminkt en be
smet. Want anders lopen we het gevaar,
dat we van allerlei bestaande structu
ren zo maar aannemen, dat zij naar
Gods bedoeling zijn.
Kritisch
onvoldoende evangelisch-kritisch ston
den tegenover de nazi-theorieën zoals
volk, ras, leiderschap en dergelijke.
Evangelisch-kritisch: zo hebben we te
staan tegenover bestaande maatschap
pelijke structuren. Van „Patrimonium"
kan zekei; niet worden gezegd, dat het
niet kritisch daartegenover staat. Maar
een tweede is of het verbond ook ver
nieuwing wenst. Veeleer krijgt men de
indruk, dat „Patrimonium" het sociaal-
economisch gebouw, dat we hebben om
gebouwd, wil restaur
staat wil herstellen.
restaureren, in de oude
„Patrimonium" neemt vier schep-
ptogsordtoantiën als uitgangspunt: gods
dienst, eigendom, huwelijk en gezag.
„Het is niet veel, neen.... als we dan
maar goed beseffen, dat dit de vier
hoekstenen van de wereldbouw zijn!"
Op dit punt moet onze kritiek al be
ginnen. Want hoewel deze vier begrip
pen het gehele werk beheersen, wordt
nergens aangetoond, dat nu juist dit de
vier pijlers zijn, waarop de menselijke
samenleving rust. En met de pijlers
valt de brug! Waarom behoort tot die
hoekstenen bijvoorbeeld ook niet de
Sabbath, die op dezelfde bladzij even- -
eens als een scheppingsordinantie wordt
aangeduid?
De vier hoekstenen leidt „Patrimo
nium" af uit het beeld Gods. Wij me
nen echter dat daarover nog wel heel
anders kan worden gesproken dan in
..Antwoord aan deze tijd" gebeurt. In
het onderhavige boek wordt er nauwe
lijks iets over gezegd. Wanneer wij
spreken over schepping en over beeld
Gods, willen we dat alleen doen in het
licht van Jezus Christus, door Wie alle
dingen geschapen zijn en in Wie wij
kunnen zien hoe God Zich de mens als
Zijn beeld had gedacht. Want Hij is im
mers de ware mens. De auteurs van
„Antwoord aan deze tijd" spreken ook
wej over Jezus Christus als de grote
leidsman en als de herschepper, maar
daarna vallen zij als het ware weer op
de schepping zonder meer terug.
Wanneer Genesis meedeelt, dat de
mens is geschapen naar Gods beeld,
dan wordt er duidelijk op gewezen dat
de mens als man en vrouw geschapen
is. We willen daarin niet in de eerste
plaats zien de scheppingsordinantiën
van huwelijk en gezag zoals ..Patrimo
nium doet. Want in de herschepping,
ln de opstanding „huwen zij niet en
worden zij niet ten huwelijk gegeven".
En men kan toch niet zeggen, dat on-
getrouwden niet aan de scheppingsordi-
„jj veeleer
afwijzing van het individualisme.
alleen werkelijk mens
gemeenschap, in
werd gemeld, dat hij lid is
Christian Church, Protestant,
zullen deze kerkformatie niet kennen
Kan u ons nadere gej
Is deze kerk wellicht d
ting toegedaan? over es
Antwoord: Bedoeld is de Disciples of hoeften
Christ-Christian Church. Disciples of wordt voorzien.
Christ vormen een belangrijke groep
van de Christians, die
telen in Engeland
de tweede echtgenote sterk wordt inge- anders te doen dan de jonge twijgen
Velen perkt. De man is echter gerechtigd aan te binden en ze na het dragen
zijn tweede echtgenote een uitkering uit te snoeien. Zo handelt u dus ieder
te laten. Men j,
voor levensonderhoud
moderne rich- kan dus met de notaris overleggen gevormde scheuten
- regeling, waarbij in de be- vrucht dragen.
tweede echtgenote
inderdaad niet geheel zeker
van hoe de antieke Romeinen sommi
ge klanken van het Latijn uitspraken.
Het betreft de klinker u. de tweeklank
ae en de medeklinker c. vooral.
De moeilijkheid is dat na de onder
gang van het Romeinse Rijk het Latijn
Het is wel twiifelachtie of die m °"b™ik geraakte of totaal vervormd
"ulVJZlUTet vfrntonten loen men later de antieken be-
het verplanten studeerde en het Latijn de taal der we
tenschap werd, was er geen enkele oude
Vraag: In mijn tuin staat reeds eni
ge jaren een Japanse wijnbes. D«
plaats blijkt echter niet goed gekozen fond gemaakt
in Amerika tot ontwikkeling zijn ge- te zijn, daar deze in de volle
hoort te staan.
In welke maand moet ik deze plant ik jcan het
gedeeltelijk
i Schotland, ir
Vraag: Wanneer kan
ZaAn^,d: De bes.e maand la apriL «5
graszaad Romeh,"
Barton Warren Stone, geboren
1772 in Maryland, was presbyteriaans verplaatsen? Met welke mest moet ik
beschikte slechts
weet men trouwens
liim eemorst on het kleert van andere thans levende talen in
Ik heb a?™.„!X gep?ob£rt maar "r?",'a ht'
predikant in Kentucky
zich los van enige hoofddogma':
Westminster Confession vooral van
predestinatieleer.
Met zijn aanhangers begon hij
revival, waarin de Bijbel als enige
lige gids ten hemel werd beleden
waarin de leuze gold: ..Pray m
De vergadering nam voorts met één and dispute less", meer bidden en najaar
stem tegen en drie blanco stemmen i minder disputeren. Hij verwierp de snoeid
motie van het hoofdbestuur aan, j kinderdoop en voerde de doop door
-■
124
maakte mesten? Moet de mest in de omgeving
de van de wortels worde:
de (zoals bijvoorbeeld bij
middel?
- Antwoord: Een bevredigend antwoord d^^n^bfizonderhedpn^vaTf^o'
de wortels worden aangebracht is haast niet te geven. Aceton is een u« hSn
s bijvoorbeeld bij een druif) of middel, waarvan we niet weten of de 8praak vasthouden-
loet de mest boven op de wortels kleur van het kleed er tegen kan. Maar Er zijn verschillende theorieën over
liggen? Wanneer en wat moet ik veel lijmvlekken verdwijnen overigens de uitspraak der drie genoemde klan-
snoeien? Dit jaar heeft niet één door afspoelen met lauwwarm water. ken. Op de uitspraak
wel Dit zou u eens kunnen proberen.
scheut vrucht gedragen,
wijst het gebruik in verschillende west-
kinderdoop
de rassendiscriminatie en in derdompeling in. Zijn beweging
het bijzonder de apartheidspolitiek invooral naar het westen. In 182-1
toch zijn
gekomen van
trok meter,
was Antwoord: De beste tijd
Vraag: Indien mogelijk zou ik graag europese landen. Een vergelijking met
antwoord hebben op het jzol^ende. Het het Griekse woord Kaiser wijst
werden gebruikt be- uitspraak van andere talen weer* ln
prachtige scheu- betreft de uitspraak van het Latijn. Het dat de c van Caesar als K
tot anderhalve schijnt dat men niet zeker meer weet als ai zou zijn uitgesproken, terwijl de
want in het woord andere richting wijst.
nantiën beantwoorden In
De mens k^„
zijn in partnership. s„„TOlov:uclp, m
relatie. Hij kan alleen mede-mens zijn.
Wanneer we dan toch van scheppings-
°5u^,oete" spreien, dan van de
i de gemeen-
~7,t— r~-io het huwelijk
tot uitdrukking komt).
In plaats van te spreken over vier
hoekstenen zoals het „Patrimonium"-
rapport doei zouden wij het graag
hebben over de enige hoeksteen, Jezus
Christus. Hi7 is hei beeld Gods, waar
aan wij gelijkvormig zullen worden,
zodat wij God weet recht kunnen ken-
nen, diemn en verheer.ijken. Want
daarin besinat volgens de Gerefor
meerde belijdenisgeschriften toch
vooral het beeld Gods: ware kennis,
gerechtig.leu! en heiligheid. Zien wij
op Jezus ch de ware mens, dan
zien we iemand, die geheel op God ge-
richt is, die geheel op de naaste ge
richt is en die de natuur beheerst
'Oeze openbaring van het
ons mens-zijn is van de
grootste bmekenis We leren er o.a.
'?e' wezenH'jke niet bestaat
"'"Uhe maain relatie. En spre-
juk me: nve> relaties, wanneer
we het he>.hen over de sociaal-econo
mische verhoudingen? Door het ver
zoenende werk van Christus worden
zf Iei? \es l'ersteld: de gemeenschap
met uod en de gemeenschap met de
naaste.
Gemeenschap
de door -Patrimo-
van vppi gedachtengang is dit
van vee) betekenis, want liet werklie-
denverbond staat tegenover de gemeen-
schap zeer kritisch. Nawerking van het
liberale individualisme? De gemeen-
'^»Ppen- die m de Bijbel- aif ^oo?-
beeld worden gesteld berusten volgens
föpnaPP 2P de 0ngelükheid van haar
leden, waardoor er een gezaesverhnn
bestaan. Maar men is altijd
persoonlijk verantwoordelijk.
V"1 ri»" Is. danhlen wc. dc r».
"5" bceld' lVlJ kuw-
noi. niet zordcr elkaar l.id.vlduen niet.
maar ook collectiva niet. Rassen, slan-
22L ,bcroel,s"°«P«» herben elkaar
nodig, zijn op elkaar aangewezen. Het
geen wijde perspectieven biedt voor
een waarlijk christelijk-sociale concep-
Berkhof
