Nieuwe Leidse Couramnt K.L.M. -commissarissen diep stilzwijgen Luns: ultimatief karakter is weg Oost-Berlijn wordt door bezoekers overstroomd i Nog (lang?) geen president In één Kappen thuis: 2 gewonden Voorlopig op zaterdag geen winkelsluiting Student wilde Kennedy om t leven brengen Commentaren ZentrA CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „Stantvastigh is ghableven mijn har» in taghanspoat" Vrfjdap 20 december 1963, 44ste jaargang Aanhoudend winterweer Plaatselijk mist en in de kustgebieden hier en daar nog een sneeuwbui. Over het algemeen zwakke wind. In de nacht en ochtend matige tot strenge vorst, morgenmiddag overwegend lichte vorst. (Zie voorts pag. 13) Aftreden of nog gesprek met Van Aartsen (Van een onzer verslaggevers) De leden van de raad van commis sarissen der K.L.M. hebben gewei gerd bekend te maken of zij op het verzoek van president-commissaris dr. ir. F. Q. den Hollander (gedaan in opdracht van minister Van Aartsen) tot een gezamenlijk aftreden zijn in gegaan. Na afloop van een gistermiddag in het hoofdkantoor gehouden vergade- ring, die vier uur duurde, wilden zij geen enkel commentaar geven aan de wachtende journalisten. Ir. Den Hol lander verdween zelfs door een ach terdeur om zo alle vragen te vermij- Van de dertien commissarissen wa ren er tien aanwezig; prins Bernhard, jhr. mr. E. van Lennep, en de heer W. H. de Monchy woonden de ver gadering niet bij. De overigen zijn naast dr. Den Hollander: prof. mr. P i Lieftinck. mr. A. H. C. Gieben, mr. .T. Burgerhout, dr. F. J. M. A. H. Houben, S. J. van den Bergh, prof. dr. J. Tin- I bergen. H. P. Rahusen, M. Ruppert. ir. Th. P. Tromp en mr. C. J. G. J. Vinke- Hoewel de deelnemers aan de ver- 1 gadering zich in een waas van ge- j heimzinnigheid hulden, wordt alge meen aangenomen, dat zij allen hun mandaat ter beschikking hebben ge- I steld. Zij zouden dit echter eerst aan de minister bekend willen maken al- vorens hier in bredere kring mede- deling van te doen. j Niet alle leden hebben de vergadering, die om twee uur begon, van begin tot j eind bijgewoond. De heer M. Ruppert i vertrok al voor drie uur, een uur later I gevolgd door ir. Th. P. Tromp. Pof. mr. P. Lieftinck en mr. A. H. C. Gieben waren de laatsten, die de kamer van de f heer Den Hollander verlieten. Zjl wei- gerden elk commentaar en uitten slechts losse opmerkingen. Vr ragen Prof. Lieftinck antwoordde op een vraag of de raad was afgetreden met: „Ik kan u alleen zeggen dat de ver gadering is afgelopen". Op de vraag of het verzoek van de minister was be handeld, deed hij verbaasd: „Was er dan een verzoek?" Toen een van de journalisten opmerkte, dat waar de zaak zo in de publiciteit is gekomen enig commentaar toch wel redelijk zou zijn, repliceerde prof. Lieftinck: „Dat is niet onze schuld, dat hebben de heren gedaan (in het midden latend of hij hiermee de directie of de jour nalisten bedoelde...). Andere com missarissen hadden al eerder verklaard gebonden te zijn en geen enkele mede deling te mogen doen. Aangenomen wordt dat wanneer de raad inderdaad is afgetreden, zij voor lopig zal aanblijven in afwachting van de benoeming van een nieuwe president- Insiders verwachten dat vooral het 1 vinden van een man, die bereid is presi- dent-commissaris te worden, zeer moei lijk zal zijn. Minister Van Aartsen heeft de laatste dagen al intensief geprobeerd een gegadigde voor deze functie Al verscheidene malen zou hij ech ter op weigeringen zijn gestuit, o.ï van de oud-ministers van defensie ii C. Staf (nu directeur van de Koninklij ke Nederlandsche Heidemaatschappij) en mr. J. Meynen (nu president-direc teur van de AKU). Ook prof. dr. J. Zijlstra. oud-minister van financiën, wiens naam herhaaldelijk is genoemd, zou voor de functie weinig voelen. oogopslag Evangelisatiebladen in kerst tooi pag 2. Voorjaarsmode in midwinter tijd pag. 17. De Jong vooraan; geen na mentekort pag. 17. Meer auto's maar ook meer fietsen pag. 17. Snel woningen bouwen pag. 9. Liever goedkoper restaurant pag. 9. Russische vloot belangrijker pag. 5. Troepen richting Chinese grens pag. 5. Indonesische handelsmissie: rubber, specerijen, tin en thee weer direct naar Ne derland pag. 5. Anti-raket-raketfabriek in Hamburg pag. 5. en morgen: KERST NUMMER. In het hoofdkantoor van de K.L.M. in Den Haag is gistermiddag een ver~ gadering gehouden van commissarissen en gedelegeerd commissarissen van de maatschappij prof. mr. P. Lieftinck (links) en mr. A. H. C. Gieben bij het verlaten van de vergaderzaal. Marathon EEG-ministers: Minister Luns is van mening, dat het ultimatieve karakter is weggenomen, dat veroorzaakt was door de Franse aankondiging over ernstige gevolgen, indien de doelstellingen van de mara thonzitting van de EEG-ministerraad te Brussel niet voor het eind van het jaar zouden zijn verwezenlijkt. Hij blijft vooralsnog vasthouden aan de overeengekomen datum van 21 dec. (morgen dus) als einde van de mara- Bereikbaar zei hij te achten een vol ledig mandaat voor de industriële as pecten van de Kennedyronde, een be paalde formule voor de onderhandelin- over de landbouwprodukten (in die „ronde"», het vastleggen van algemene richtlijnen voor de toekomstige land bouwpolitiek in de EEG. terwijl al drie nieuwe marktorganisaties in het gemeen schappelijk landbouwbeleid (die voor zuivel, rijst en rundvlees) nog wel veel moeilijkheden zullen geven. Dat is gis teren opnieuw gebleken. De grote vraagstukken zijn hier vooral de melk- subsidies en het oliën- en vettenbeleid. Inmiddels bestaat in conferentiekrin gen te Brussel de indruk, dat bü de Europese commissie gedacht wordt aan een verdeling van het „onderhandelings pakket" van de marathon. Daarbij zou voor het einde van dit jaar moeten wor den afgehandeld de drie nieuwe markt organisaties. de financiële regelingen voor het gemeenschappelijk landbouwbe leid en het mandaat voor de industriële produkten in de Kennedy-ronde. Tot be-, gin volgend jaar zou worden uitgesteld de kwestie van de graanprijzen en het onderhandelingsmandaat voor de land bouwprodukten. Minister Luns acht het zeer onwaar schijnlijk, dat het plan-Mansholt voor de eenmaking van de graanprijzen in de EEG per 1 juni. nog voor het eind van het jaar als zodanig zal worden aan vaard. Dc besprekingen zullen worden voortgezet zonder dat daarover tussen de EEG-landen grote tegenstellingen be- Tocnadering van de graanprijzen in één klap zal echter plaats moeten maken voor het bereiken van een gemeenschap pelijke graanprijs in de gemeenschap in étappes, waarbij moet worden gedacht aan termijnen in enkele jaren. Het is be kend, dat IVcst-DuitsIand wel voor een Het mooie „kerstkapsel" dat een Am sterdamse vrouw zich wenste en dat de dochter van een kennis haar zou bezor gen. heeft gistermiddag twee gewonden geëist. De vrouw liet haar kapsel door de kapster in spe verzorgen in een woning aan de Houtrijkstraat. Tijdens deze werk zaamheden liet de kapster een flesje par fum vallen. Het kwam terecht op een elektrische straalkachel en vatte vlam. De vlammen vonden voedsel in een plastic kleed en in korte tijd stond de kamer in lichte laaie en heerste er grote paniek. De heer des huizes, de 58-jarige chemische arbeider J Orizand, en de vrouw-onder-de-kap, de 34-jarige me vrouw W Lammers, werden met brand wonden overdekt in het Wilhelminagast- huis opgenomen. Paul Robeson geeft znn carnere op De 66-jarige Amerikaanse negerzanger Paul Robeson heeft besloten met zingen op te houden. Robeson is woensdagavond, vergezeld door zijn vrouw, uit Oost-Berlijn in Lon den aangekomen. Hij is vier maanden lang in een Oostberljjns ziekenhuis be handeld. Hij heeft daar de raad gekre gen met zingen op te houden en hij zal dit advies opvolgen- Plesmanbeeld geblinddoekt Een K.L.M.-employé heeft vanmorgen vroeg het beeld van Albert Plesman, de man die de Nederlandse luchtvaartmaat- schappij heeft groot gemaakt, aangetroffen, geblinddoekt en i met in zijn handen een bezem- steel gestoken. Het standbeeld S van Plesman, wiens overlijden, tien jaar geleden, op Oudejaars- 5 dag herdacht zal worden, staat S aan de rand van de Scheveningse Bosjes, tegenover Madurodam, in de buurt van het K.L.M.- gebouw in Den Haag. De K.L.M.-ër heeft de Haagse 3 politie gewaarschuwd. Zij heeft 5 om half negen vanmorgen de j attributen van het beeld verwij- Ir. Den Hollander opvolger van mr. Albarda... iVan een onzer verslaggevers) Mr. H. Albarda heeft bedankt voor hel voorzitterschap van de raad van commis sarissen van Vredestein. Hij wordt in deze functie opgevolgd door dr. ir F. Q. den Hollander, die al vice-voorzitter was. Mr. Albarda blijft wel lid van de raad De functieruil heeft plaats gehad in verband met de drukke taak van mr. Albarda als president-directeur van de KLM. De heer Den Hollander kreeg wat meer tijd vrij nu hij de KLM heeft ver laten. Overigens heeft hij nog een kleine 30 andere commissariaten. Proces Ruby niet op televisie Het proces tegen Jack Ruby, dat op 3 februari begint, zal niet via de tele visie worden uitgezonden. Dit heeft de districtsrechter Joe B. Brown meege deeld. Na rijp beraad heeft hü tevens besloten geen fototoestellen en geen microfoons in de rechtszaal toe te laten. SER-overleg sleept zich voort Standpunten verdeeld (Van onze soc.-econ. redactie) Zeker de eerste tijd, maar waar schijnlijk de eerste tien jaar zal er in Nederland nog geen sprake zijn van een gereglementeerde winkelsluiting voor de detailhandel op zaterdagmid dag. Ongeveer drie jaar geleden heeft de staatssecretaris van economische zaken aan de Sociaal-Economische Raad advies gevraagd omtrent een regeling voor winkelsluiting op za terdagmiddag. Maar er is zelfs nog geen ontwerp-rapport van de be trokken commissie van de S.E.R. ge reed. Het valt ook niet te verwach ten dat er op korte termijn een der gelijk rapport gereed komt. Mocht de commissie ten einde raad op korte termijn toch een rapport samen stellen en doorsturen naar de S.EJt., dan valt te verwachten, dat dit rapport de weerspiegeling zal zijn van de hopeloze verdeeldheid, die er binnen de commissie bestaat. En mocht de staatssecretaris een dergelijk S E.R.-advies ontvangen, dan staat hij voor een onmogelijke taak en zal elke regeling die hij treft op grote weerstanden stuiten bij grote delen van de detailhandel. De commissie is aanvankelijk uitge gaan van drie mogelijkheden- j. Een rouleersysteem, waarbij het win kelpersoneel een halve dag per week extra vrij krijgt. Deze halve dag zou dan bijv vijfmaal per jaar op zaterdagmiddag kunnen vallen. De winkels kunnen dan open bliiven 2De tweede mogelijkheid was op zater dagmiddag zonder meer alle winkels te sluiten. Ten slotte is gedacht aan een sluiting van de winkels op zaterdagmiddag, eenmaal in de veertien dagen. Na eindeloze discussies bleek voor één van deze mogelijkheden een n derheid in de commissie te vinden te Een vierde mogelijkheid om in onder ling beraad tussen de middenstandsbon den en de beambtenbonden een regeling per branche te laten ontwerpen, werd ook afgewezen, omdat dan een sterk deeld advies uit de bus zou komen. Vervolgens is nog een kleine werk- commissie gevormd teneinde de stand punten dichter bü elkaar te brengen, maar ook dit heeft niet mogen baten. Onttrekking De situatie is thans zelfs zo. dat zowel de Chr. Middenstandsbond als de Chr. Beam-btenbond zioh min of meer aan het overleg hebben onttrokken, om dat het toch een hopeloze zaak geworden De Chr. Middenstandsbond heeft zich van het begin af aan op het zeer pro gressieve standpunt gesteld, dat alle win kels op zaterdagmiddag gesloten dienen te worden, echter op de uitdrukkelijke voorwaarde, dat er dan een koopavond tot 10 uur komt op vrijdag. "De Chr Beambtenbond zou ook het liefst op alle zaterdagmiddagen sluiten, maar tegen over het grootwinkelbedrijf en de andere middenstandsbonden bbjkt dit een niet haalbare trek Ook de consumentenorganisaties blü- ken zich tegen de sluiting te verzetten met name de Nederlandse Huishoudraad Hier is men van mening, dat het aantal verkoopuren reeds tot een minimum is gedaald. Ook een koopavond ter compen satie van de sluiting op zaterdagmiddag zou naar de mening van de Huishoud raad onvoldoende soulaas bieden. In het licht van deze standpuntbepaling is het nog zeer de vraag, hoe de werknemers- vakcentralen zullen reageren, indien de commissie met een meerderheidsstand punt voor winkelsluiting op zaterdag in de S.E.R. zou komen. Er blijkt echter in de commissie op geen enkele manier een standpunt te formuleren te zijn, waar een meerderheid achter staat. In de loop van 1 januari komt de commissie weer bijeen, maar de verwachtingen zijn niet 'hoog gespannen. Geduchte Er wordt nog gespeeld met de ge dachte, naar het Duitse voorbeeld, de eerste zaterdagmiddag van de maand de winkels open te houden en de ove rige zaterdagmiddagen te sluiten. Bij het grootwinkelbedrijf en de algemene en r.k. middenstandsbonden lykt dit voorstel echter geen schijn van kans te maken. Meer mugelijkheden zou wel licht het voorstel bieden: de eerste zaterdagmiddag van de maand dicht en de andere zaterdagmiddagen geopend. In de kring van de middenstandsorga nisaties staat men overigens nergens meer te dringen om tot een vrüe zaterdagmid dag te komen De vrije zaterdag acht men geen overweldigend succes in Nederland •oor de middenstanders zelf is de grootste aantrekkelijkheid van de vrije zaterdagmiddag al af. Vele detaillisten denken aan de hoge huren, die betaald moeten worden, soms tot 20.000 en 30.000 gulden per jaar. Elk dat de zaak geopend is, acht men t. Voorts wijst men er op. dat er door het personeel bijna overal minder dan 45 uur gewerkt wordt. Ook op dit moment heeft bijna iedereen al een vrije morgen of middag in de week. De meeste detaillisten vinden het pro bleem ook niet zo groot, omdat bij 95 procent van het aantal vestigingen min der dan zes „man" vreemd personeel in dienst is. De 5 procent (grootwinkelbe drijf), die meer personeel in dienst heeft, de oplossing moeten zoeken in een rouleersysteem, waarbij alle winkels op zaterdag geopend kunnen blijven. Een vrije zaterdagmiddag voor het hele win kelpersoneel lijkt dus voorlopig niet in het verschiet te liggen. Een echtpaar met drie kinderen: de eerste Westberlijners, die gis teren met pasjes de muur pas seerden. die hen scheidde van hun dierbaren in het oostelijk deel van de stad. Een Vopo opent het ijzeren hek voor een opening in de muur. Op beschuldiging het leven van wijlen president Kennedy tc hebben bedreigd is gisteren in Fort Worth (Texas) gearres teerd de 21-jarige student aan het Arllng- ton-staatscollegc aldaar Russell Wence Mclarry. Hij had een gedeeltelijke dagtaak in een gebouw in Dallas nabij de plaats waar president Kennedy op de dag van zijn overlijden, 22 november, zou spre- Alvorens in staat van beschuldiging te worden gesteld, was McLarry door agenten van de geheim dienste en on der-minuister van justitie Hughes ver hoord. Volgens de aanklacht tegen de student, ondertekend door de agent van de geheime dienst Kunkel. had Mclarry op 21 nov gedreigd het leven te nemen van en lichamelijk letsel toe te brengen aan John F Kennedy, toen president van de Ver. Staten. Hij zou gezegd hebben dat hij werk zaam was nabij de plaats in Dallas waar de president het woord zou voeren en dat hij met een geweer op de president zou wachten teneinde hem te doden. McLarry zou deze bedreigingen in aan wezigheid van getuigen hebben geuit. Bij zijn arresatic gaf hij als zijn beroep monteur op. Vreedzame invasie begonnen Twee uur eerder dan nodig was hebben de Oostberlijnse grenswach ten vanochtend de afsluitbomen bij de doorlaatposten in de Berlijnse nuur opgehaald. Om vijf uur ver dienen de eerste Westberlijners al bij de muur, hun dagpasjes stevig in de hand geklemd. Hoewel de pasjes om zeven uur geldig waren, lie ten de grenswachters deze mensen door. Ze hadden klaarblijkelijk dc opdracht gekregen, uiterst beleefd te zijn en de Westberlijners zo snel mogelijk door te laten om te voorko men, dat er lange rijen zouden ont staan. Verwacht werd, dat vandaag tenminste 30.000 mensen het uit stapje naar Oost-Berlijn zouden ma ken. Sommigen baggerden te voet door de diepe sneeuw, anderen gin gen per trein over het viaduct naar de Russische sector, terwijl er ook mi, die de „oversteek" per auto maakten. Duizenden Westberlijners stonden van ochtend voor dag en dauw op om zich gereed te maken voor de feestelijke her eniging met hun Oostberlijnse bloedver wanten. De communistische grenspolitie, Afsluitbomen al vroeg open die achtentwintig maanden lang elk con tact tussen de Berlijnse families onmo gelijk heeft gemaakt, werd vannacht versterkt. De pasjes zijn slechts voor een dag geldig. De Westberlijners moeten elke dag (net als assepoester) voor mid dernacht in West-Berlijn terug zijn. behalve op ouderjaarsavond: dan mogen zij tot vijf uur op nieuwjaarsochtend naar huis. Vele boffers zijn er in geslaagd, pasjes voor drie verschillende dagen tc krijgen. Wanneer de eerste vloedgolf voorbij is, zullen anderen ook nieuwe pasjes kunnen aanvragen. Probleem De autoriteiten zoeken intussen naar een methode om de behandeling van de pasaanvragen te bespoedigen. Het aantal Oostduitse postambtenaren, die de pasjes moet verstrekken, val van 100 tot 150 worden uitgebreid, maar het wordt be twijfeld, of dit aantal voldoende is. aan gezien in totaal 800.000 Westberlijners ir aanmerking komen voor pasjes. Woens dag moesten 20.000 mensen worden terug gestuurd omdat de aanvraagkantoren om zes uur sloten. Gisteren waren de kan toren tot tien uur geopend, maar toch moesten tienduizenden onverrichlerzake terugkeren. De Oostberlijnse autoriteiten zullen nu ook aanvragen in fabrieken en kantoren inzamelen en collectief laten behandelen. Hartroerend Overigens was de invasie in Oost- Berlijn gistermiddag al begonnen. Hun verblijf in de Russische sector was slechts van korte aard. Te midderrnacht moesten zij in West-Berlijn zijn teruggekeerd. Aan de andere zijde van de muur speel den zich hartroerende afscheidstoneeltjes af, toen de bezoekers moesten terug keren. Maar zij hadden hun verwanten tenminste een hart onder de riem kun- Een van de eersten, die gisteren dc muur passeerde, was de 28-jarige mode ontwerper Peter Klaus, die zijn groot ouders Fritz en Anna Klaus ging bezoe ken. Voor beide ruim 80-jarige oudjes had hij dozen snoep, een zak fruit (zeer schaars in Oost-Berlijn), koffie en een fles likeur meegenomen. De andere be zoekers hadden soortgelijke geschenken bij zich. Vervolg op pag. 17) ITET bezoek van de Indonesische commerciële missie aan ons land heeft tot goede contacten en tot voor lopig gunstige resultaten geleid. Daarover verheugen we ons. Het behoort tot het herstel van de be trekkingen. Indonesië wenst zakelijk te worden benaderd. Het wenst niet uit te gaan van enige bevoorrechte positie voor Nederland. Maar op deze basis zal Indonesië zaken doen op prijs stellen en van deze basis uit zijn er zeker niet onbelangrijke moge lijkheden. Voor Indonesië is Neder land een klein land in dc verte. Voof ieder is nu wel duidelijk, dat een groot land als Indonesië van een klein land als Nederland op onaange naam gebied niets te duchten heeft. Wel kan juist tussen twee van der gelijke landen een hechte band groeien op zakelijk gebied, maar straks wellicht evenzeer op ander. Beide landen hebben elkaar veel te bieden. Er vallen, aan beide kanten overi gens, stellig nog weerstanden te overwinnen. Er is argwaan dat slij ten moet. Maar we zijn op weg 'TOEN we destijds kennis namen van het feit dal Prins Bernhard was toegetreden tot het college van commissarissen van de K.L.M., heb ben we even het voorhoofd gefronst, aanvankelijk niets gezegd, maar wel gedacht: we hopen er het beste van. Niet dat we twijfelden aan de prinselijke capaciteiten. Deze zijn buiten kijf. Hij heeft zich enorme verdiensten verworven als goodwill- ambassadeur voor ons land. Men roemt terecht zijn heldere kijk, zijn verstandig oordeel. Ons bezwaar was. dat door zijn toetreden een lid van het koninklijk huis betrokken werd bij een zake lijke onderneming, waarbij boven dien een flinke portie regeringsver antwoordelijkheid betrokken is. Het leek weinig te passen in de consti tutionele situatie. Juister ware ge weest, indien de Prins destijds an ders ware geadviseerd. Het is wat anders, dat de Prins optreedt als ambassadeur voor ons land. voor onze industrie, voor onze cultuur, wil men: voor onze lucht vaart, dan dat hij als lid van een col lege van commissarissen rechtstreeks bij een onderneming betrokken raakt Zoiets ware beter te vermijden. teleurgesteld. Hun hoop was geves tigd op de marxistische leer. Daar tenminste, zo meenden zij, zouden zij niet op de vooroordelen stuiten waaraan de overige wereld mank gaat. De werkelijkheid is een andere gebleken. Zij hebben naar bun over tuiging in Moskou in ernstige mate rassendiscriminatie moeten onder vinden. En daarmee is de bodem weggevallen onder de hoge verwach tingen die zij van bet communisti sche Rusland hadden gekoesterd. Voor Rusland zelf is de toestand niet benijdenswaard. Het geldt hier jonge intellectuelen uit landen die, propa gandistisch bezien, van belang moch ten heten. De uitslag van de Russi sche bemoeiingen dreigt nu ave rechts te worden. In plaats van straks in eigen land de communistische heilsleer over te brengen, zullen deze studenten ver slag doen van hetgeen zij aan te leurstelling hebben ervaren. Blijft te betreuren dat deze stu denten destijds naar Moskou zijn ge togen. Op zijn minst zijn het verlo ren jaren. Konden ze elders niet te recht? Drie arrestaties na explosies in Alabama De politie van Tuscaloosa heeft tot nu toe drie personen gearresteerd, die ervan verdaent worden de hand te hebben ge had in een drietal ontploffingen die halt november in deze stad (in de Ameri- kaanse provincie Alabama) hebben plaats d. Een van de gearresteerden, dc 27-jarige luitenant van de Nationale Garde James Perkins, is tegen betaling van vijfduizend doller 18.000) voor lopig op vrije voeten gesteld. De twee andere zijn sergeant Norman Daniels en korporaal James Maxwell, beide eveneens lid van de Nationale Garde. De borgsom die voor hun vrij- lating moet worden gestort, bedraagt ook vijfduizend dollar. De politie heeft nog medegedeeld, dat er nog twee arres. taties op til zijn. Nadat in juni twee negers tot de universiteit van Alabama werden toege laten. zijn relletjes tussen blanken en negers niet van de lucht geweest Voor VOL-AUTOMATISCHE WASMACHINES IEMCO N.V. HO» LOGES MEESTERWERKEN VAN Z TOT I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1