Nieuwe Leidse Courant
aardgas
gereed
Hoofdleiding voor 't
komt volgend jaar
KLM krijgt er spoedig
directeur bij
weer
VIER PLOEGEN ELKE DAG EEN KILOMETER
„Voorbarig bericht
over Franse koop
Gijzelaars nog
steeds niet vrij
Italië neigt naar Frans
standpunt in EEG-crisis
Europa onder
de sneeuw
Maar nu speciaal voor
sociale zaken
D
Arjos: Waarom voor ARP
geen Evang. I olkspartij?
De Gaulle naar
Mexico
Aiiclriessen met
vakcentralen
over prijzen
Yan den Berge wil geen
„propaganda-officieren"
weerbericht
Wr*ci»un P. D4EMER
Hoofdrodactovrt Or. E DIEMEK
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus '76
CHRISTELIJK-NATfONAAl DAGBLAD
Zaterdag 14 december 1963,44«te jaargang
Telefoon 31441
hem via Nijmegen tot Boxtel worden
doorgetrokken, waardoor behalve Nij
megen ook een aantal gemeenten in
Oost-Brabant, die thans nog kooksoven-
gas van de Staatsmijnen betrekken, met
de voorbereiding van de ombouw kun
nen beginnen.
In het traject Nijmegen-Boxtel zal na
bij Grave een afsplitsing naar Geleen
worden gemaakt, teneinde ook in Lim
burg zo spoedig mogelijk aardgas be
schikbaar te kunnen stellen.
Juan Lechin, vice-president en vak-
i bondsleider is gisteren naar de hoofd
stad teruggekeerd vanuit de plaats waar
de arbeiders in de tinmijnen hun gijze-
laars vasthouden (Catavi). Radiostations
m La Paz hebben meegedeeld, dat hij
is afgetreden als vice-president van Bo-
Dit radiobericht kon niet onmiddel-
jlijk bevestigd worden. Lechin heeft de
stakende mijnwerkers gesteund bij het
vasthouden van vier Amerikanen en
meer dan een dozijn andere mensen als
gijzelaars voor de vrijlating van twee
gevangen gezette communistische vak
bondsleiders, Escobar en Pimertel.
Bij zijn terugkeer maakte Lechin be
kend dat de gijzelaars vrijgelaten zullen
worden en dat hij bereid is als vice-
president af te treden als de regering
de twee communistische vakbondslei
ders vrijlaat.
Naar vernomen wordt hebben Escobar
en Pimentel een beroep gedaan op de
mijnwerkers om de gijzelaars wij te
TVE Nederlandse Gasunie zal alles op alles zetten om eind volgend jaar
de hoofdleiding van 485 kilometer voor de distributie van het aard
gas uit Groningen gereed te hebben. Vier constructieploegen van elk
vierhonderd man zullen hiervoor tegelijkertijd aan het werk zijn. Men
mag verwachten dat iedere ploeg per dag één kilometer zal vorderen.
De hoofddirecteur van de Gasunie,
de heer P. A. Zoetmulder, heeft deze
verwachting gisteravond uitgesproken
op een vergadering van de Commer
ciële Club in Groningen. Tijdens de
discussie kwam nog een andere be
langrijke ontwikkeling op het gebied
van het aardgas aan de orde: met
nadruk ontkende hij de juistheid van
de berichten, volgens welke een leve
ring van vijf miljard kubieke meter
aardgas aan Frankrijk zou worden
overwogen. Wel is besloten gezamen
lijk een studie te maken over levering
van aardgas aan dit land.
Van de hoofdleiding zal 370 km een
doorsnede van 90 cm en 115 km een
doorsnede van 60 cm hebben, de gepro-
Mansholtniét
dramatiseren
Italië heeft zijn partners in de Euro
pese economische gemeenschap in een
nota laten weten er prijs op te stellen
dat zij zich bij hun streven naar over
eenstemming inzake de Europese land
bouwpolitiek aan de streefdatum 31
december houden. Dit werd gisteren
van gezaghebbende zijde in Rome ver-
Italië zou in deze nota hebben opge
merkt dat de deskundigen de technische
vraagstukken voldoende hebben onder
zocht en dat het thans tijd was om poli
tieke overeenstemming te bereiken. Bui
tenlandse waarnemers zien in de Italiaan
se vingerwijzing een aanduiding dat deze
EEG.-partner wat betreft het Frans-
Duitse meningsverschil in de gemeen
schappelijke markt thans dichter bij het
Franse standpunt staat.
Op vele plaatsen in Europa is gis-
Ieren sneeuw gevallen. In Zuid-Slavië
verd het luchtverkeer tengevolge van
Ineeuw verlamd en ondervond het
vegverkeer stagnatie. In het grootste
[edeelte van West-Duitsland viel vrij-
Iag de eerste sneeuw. In Italië heerst
ten koudegolf. Milaan kreeg gisteren
Ie eerste sneeuwbui van deze winter.
Pok in verscheidene streken van En-
[eland, onder meer in Londen, sneeuw-
le het.
In Wenen sneeuwde het vrijdag de
lehele dag. Uit vele wintersportplaat
sen komen berichten over goede om
standigheden voor de skisport.
I Dit jaar zal het koninklijk gezin het
fcerstfeest met het personeel van Paleis
foestdijk vieren op maandag 23 december
h het gebouw van de Koninklijke Ma-
|Echaussee. De samenkomst begint om
alf vijf. Zoals gewoonlyk zal een ge-
leelte door de radio worden uitgezonden.
-1
In één
A
oogopslag
Bouwplannen Hervormde
Synode in Den Haag
pag. 2
Nieuw artikel van dr. Hoef
nagels: „vakbondleiders
I
moeten de taal van de massa
V
1
spreken" pag. 2
Maakt gangsterdom van
Amerika een slecht land?
I
Tijd van Al Capone ls voor
bij pag. 5
1
Auschwiitzproces pag. 5
I
World Press Photo: gruwe
1
lijke foto bekroond
1
en zes pagina's
ZONDAGSBLAD
Men gelooft dat de nieuwe Italiaanse
regering onder leiding van minister-pre
sident Moro, na een periode van betrek
kelijke rust onder het interimbestuur van
Leone, een actieve politiek wil gaan voe-
Mansholt
Het zal voor de E.E.G.-ministers uiterst
moeilijk zijn om in het resterende deel
van december nog alle besluiten te ne
men die zij zich voorgenomen hebben,
doch men dient de zaak niet te dramati
seren, zo heeft dr. S. L. Mansholt gisteren
in Den Haag verklaard.
Dr. Mansholt, die sprak op een pers
conferentie, meende dat de ministers hun
marathon waarschijnlijk rondom de
Kerstdagen zouden moeten voortzetten
en dat zij zich bewust moesten zijn van
de ernst der reacties als de besluiten
uitblijven. Hij geloofde echter niet in
de dreigementen van generaal De Gaulle
en wilde zich er ook niet in verdiepen.
Hij merkte overigens op, dat de fatale
datum van 31 december niet door de
E.E.G.-commissie was uitgevonden. De
ministerraad heeft zich deze strop zeil
om de hals gelegd toen hij in mei besloot
om voor het einde van het jaar de reste
rende delen van het gemeenschappelijke
landbouwbeleid te regelen, gelijk met
het mandaat van de E.E.G.-commissie
de onderhandelingen van volgend
jaar in Genève.
jecteerde hoofdleiding zal lopen van
Hoogezand-Sappemeer naar Zwolle en
zich daar splitsen in een tak naar
Utrecht en een tak naar Arnhem. Deze
leidinggedeelten zullen een diameter
hebben van 90 cm. Nadat deze nieuwe
hoofdleidingen met het reeds bestaande
aardgasnet zullen zyn verbonden, zal het
mogelijk worden de stijgende vraag
naar Gronings aardgas geheel op te van-
Naar Gouda
Voorbij Utrecht zal de hoofdleiding,
eveneens met een doorsnede van 90 cm,
worden voortgezet tot de omgeving van
Gouda en daarna geleidelijk worden aan
gesloten op de bestaande leidingnetten
in het westen. Doordat aldus Gronings
aardgas ook vrij spoedig in het westen
beschikbaar zal kunnen komen, zullen
vele gemeenten in de Randstad-Holland
reeds gedurende 1964 op bescheiden
schaal met de ombouw van verbruikers
toestellen een aanvang kunnen maken.
Voorts zal de hoofdleiding naar Arn-
Meisje ging door naar
kleuterschool terwijl
vriendinnetje verdronk
In een vijver in Vught is gisteren de
vijfjarige Aagje Leyten verdronken. Het
meisje was met een vriendinnetje op weg
naar de kleuterschool op het ijs gegaan,
dat nog slechts een deel van de vijver
bedekte. Het slachtoffertje schoot van
het ijs af in het water waarop het andere
kind naar school ging zonder daar iets
van het gebeurde te zeggen. Eerst toen
zij van school thuis kwam, lichtte zij haar
moeder in. die terstond de ouders waar
schuwde. Kort daarna vond de Vughtse
politie het lijkje in de vijver.
Kostwinnersbijslag
afgewezen
De S.E.R. heeft de minister van sociale
zaken geadviseerd, niet over te gaan tot
invoering van een kostwinnersbijslag in
het raam van de gelijke beloning van
mannen en vrouwen. In de Stichting van
de Arbeid werd hierover verschillend
.gedacht. De S.E.R. acht een dergelijke
bijslag in strijd met de E.E.G.-verplich-
tingen ten aanzien van gelijke betaling
Aannemers
De aanbesteding voor het leggen van
de leidingen zal omstreeks bet begin van
1964 plaatsvinden. Het ligt in het voor
nemen van de Gasunie dit werk geheel
door Nederlandse aannemers, waar no
dig in samenwerking met buitenlandse
bedrijven te doen uitvoeren. Met de
constructie van de leidingen zal in april
1964 een aanvang worden gemaakt.
De plannen voor 1965 zullen o.m. be
trekking hebben op het aanleggen van
vertakkingen van het net in het westen,
op de verlenging van de hoofdleiding
naar Geleen tot het overige gedeelte van
Zuid-Limburg (o.a. Maastricht) alsmede
op de aanleg van enkele andere leidin
gen naar gebieden in Nederland, waar
de te verwachten vraag naar aardgas
een grotere aanvoer noodzakelijk maakt
(Zie ook pag. 7)
Streng bewaakt door gewapende Boliviaanse mijnwerkers heeft de uit
Katwijk afkomstige mijningenieur Cornelis Bloot (zittend midden)
hier een persconferentie in de mijnstad Catavi. De heer Bloot ts een van
de zeventien gijzelaars van verschillende nationaliteit, die door de sta
kende mijnwerkers worden vastgehouden om eventueel te worden
geruild tegen drie communistische vakbondsleiders, die door de rege
ring van Bolivia worden vastgehouden op beschuldiging van fraude
en moord.
De bewindsman deelt in zijn nota
tevens mee, dat in het college van
commissarissen binnenkort wijzigin
gen zullen worden aangebracht. Of
het hier een inkrimping dan wel een
verhoging van het college betreft,
wordt niet meegedeeld. Zoals we
E DIRECTIE >an de KLM streeft ernaar op korte termijn over te
tot het doen benoemen van een vierde directeur. Deze zal
dan de wegens het vertrek van de heer E. H. Larive opengevallen plaats
innemen, zij het met een geheel andere taakomschrijving. De heer
Larive was bedrijfsdirecteur, terwijl de te benoemen functionaris spe
ciaal aandacht zal schenken aan sociale aangelegenheden. Deze mede
delingen heeft minister Van Aartsen gedaan in een nota aan de Tweede
Kamer over de jongste ontwikkelingen binnen de KLM.
reeds meldden, zou het zelfs mogelijk
kunnen zijn dat beide doeleinden
zullen worden verwezenlijkt. Van de
zijde van de vakbonden is voorge
steld, een viertal „sociale" commissa
rissen in het college op te nemen.
In de nota gaat minister Van Aart
sen uitvoerig in op de ontslagaanvrage
van de heer Larive. Hij memoreert, dat
de KLM-directie onlangs zelf twee op
lossingen heeft voorgesteld om een einde
te maken aan de grote onenigheid, die
in de boezem van de directie heerste.
De ene luidde dat de directie zou wor
den voortgezet door drie directeuren
de heren G. van der Wal, mr. H. Albarda
en ir. F. Besangon waarbij de heer
Larive zijn ontslag zóu aanbieden. De
andere oplossing stelde een voortzetting
der directie voor door de heer Larive.
Dit zou inhouden dat dan de overige
drie directieleden zouden heengaan.
ONDERHOUD
Voordat deze voorstellen door de di
rectie werden gelauceerd, hadden de vier
leden al een langdurig onderhoud gehad
met de minister van verkeer en water
staat waarbij ook de president-commis
saris, dr. ir. F Q. den Hollander, aan
wezig was. Tijdens deze besprekingen
drong de minister met klem aan op een
herstel van de eensgezindheid in de kring
der directie. Als een overeenstemming
In Zwitserland is een in aai
bouw zijnde betonnen brug
de grote verkeersweg tussen
Reitwiland en Herzogenbuche-
in elkaar gezakt, waardoor
de eronder doorlopende spoor
lijn van Ziirich naar Bern werd
versperd. De foto geeft
beeld van de ravage.
De 58-jarige mevrouw Jaspers-De
Rooy uit Bosschenhoofd is gisteren, toen
zij op het kruispunt Maple Farm met
haar fiets aan de hand de rijksweg
RoosendaalBreda overstak, aangereden
door een auto. Korte tijd later is zij in
het ziekenhuis te Oudenbosch aan haar
verwondingen overleden.
Op de algemene vergadering van de Anti-Revolutionaire Jongeren Studie
clubs (A.r.j.o.s.), vandaag in Utrecht gehouden, is een pleidooi gevoerd voor
wijziging van de naam Anti-Revolutionaire Partij in die van Evangelische
Volkspartij. Het was de Arjos-voorzitter C. Balkenende, die dit suggereerde
en stelde dat de naam van de A.R.-partij bij buitenlanders zo vaak misver
stand doet ontstaan. „Zou het niet juist zijn als A.R.-partij een andere naam
te kiezen, diemet volledige handhaving van de interpretatie, die Groen van
Prinsterer en Klipper aan de naam Anti-Revolutionaire Partij hebben ge
geven duidelijk weergeeft wie wij zijn?", aldus de heer Balkenende.
President De Gaulle is van plan vol
gend voorjaar een officieel bezoek te
brengen aan Mexico. Waarschijnlijk zal
hij daarna een aantal andere landen in
Latijns-Amerika bezoeken. Dit hebben
gezaghebbende zegslieden meegedeeld.
Men acht het mogelijk dat De Gaulle
op de heen- of terugweg een bezoek zal
brengen aan president Johnson in
Washington, maar er bestaan nog geen
vaste plannen dienaangaande, aldus de
zegslieden.
Een zegsman uit de omgeving van De
Gaulle verklaarde dat de Franse presi
dent niet vasthoudt aan een streng pro
tocol ten aanzien van een nieuwe ont
moeting met president Johnson. Dit be
tekent dat het bezoek van De Gaulle aan
de Verenigde Staten ter gelegenheid van
de begrafenis van Kennedy niet nood
zakelijkerwijs dient te worden gevolgd
door een bezoek van Johnson aan
Gaulle.
zou uitblijven, zou de directie zich tot
het college van (gedelegeerd) commissa
rissen dienen te wenden, dat zich op
zyn beurt weer tot de regering zou kun
nen richten.
Reeds spoedig bleek, dat de directie
leden niet tot een vergelijk konden ko
men Kort daarna heeft de raad van
commissarissen deze aangelegenheid dan
ook voorgelegd aan de regering, die ver
volgens met ieder der directeuren af
zonderlijk heeft gesproken. „Geheel in
overeenstemming met de regering en
de raad van commissarissen is daarna
besloten in het ontslag van de hee?
Larive te berusten." aldus minister Van
Aartsen in zijn nota.
Uiteraard betreurde de regring deze
ontwikkeling in hoge mate. doch zij zag
zich geplaatst voor het feit. dat de
directie zelf geen mogelijkheden
aanwezig achtte, dat de bestaande
directie in eensgezindheid haar taak zou
vervullen De minister wijst erop, dat hji
ervan overtuigd is. dat de huidige di
rectie alles in het werk zal stellen haar
moeilijke taak op de best mogelijke wijze
te vervullen. Hij heeft de directie ge
vraagd uiterlijk voor het einde van het
eerste kwartaal van 1964 een rapport
over te leggen waarin zij de, nodige
voorstellen doet met tevens een gede
tailleerd plan met betrekking tot de
ontwikkeling van de KLM in de naaste
toekomst.
Commentaren
CLECHTS één socialist heeft in de
Tweede Kamer de hand gedrukt
van de minister van defensie, nadat
diens begroting was aangenomen.
Het was kennelijk een in een uitste
kend humeur zijnde dr. Lamberts,
die met genoegen had meegedeeld,
dat hij met de broer van de minister
medicijnen had gestudeerd.
Dat laatste zal de verklaring van
het gedrag van de Rotterdamse arts
zijn geweest; zijn fractiegenoten
om van de communisten en de P.S.P-
ers maar niet te spreken lieten
de ministerstafel ostentatief links
liggen. In minister De Jong hebben
zij niet het minste vertrouwen.
Op een heel merkwaardige wijze
hebben de socialisten dit tot uit
drukking gebracht. Door mee te de
len dat zij tegen de salarispost zou
den stemmen stelden zij de Kamer
als het ware voor. de minister van
zijn brood te beroven, zodat hij ge
dwongen zou zijn op andere wijze
in zijn onderhoud te gaan voorzien-
Een andere betekenis dan ,.ga heen"'
kan er moeilijk aan worden gehecht
De socialistische woordvoerder zei
het trouwens onomwonden de mi
nister heeft niet ons vertrouwen.
Maar even later namen zij het mede
voor hun verantwoordelijkheid, dat
deze onacceptabele bewindsman twee
en een half miljard ter beschikking
krijgt. Voor een beleid, waarvan de
P.v-d-A. alleen maar narigheid ver
wacht. Op deze wijze wilde de socia
listische fractie, met uitzondering
van de heer Franssen. laten uitko
men dat zij aan de NAVO de nodige
middelen niet wil onthouden
Het is een gedachtengang die we niet
kunnen volgen.
De minister zal ongetwijfeld dank
baar zijn, dat de Tweede Kamer zijn
fiat aan zijn beleid heeft gegeven.
Veel reden tot voldoening is er ech
ter niet. Bij velen is er twijfel over
blijven bestaan of de bewindsman
met zijn rigoureuze organisatorische
aanpak op de goede weg is.
Ook wij hebben op deze plaats aan
die twijfel uitdrukking gegeven. De
toekomst moet het leren, hebben de
twijfelaars gedacht. Voor een defi
nitief oordeel is het ogenblik nog
niet gekomen.
(Van onze sociaal-economische redactie»
Naar aanleiding van het telegram, di t
de drie werknemersvakcentralen enkele
weken geleden aan minister Andriessen
zonden over de onrust, die heerst, na de
vele prijsstijgingen, hebben enkele mi
nisters, onder wie minister Andriessen,
gisteren een onderhoud gehad met afge
vaardigden Van het C.N.V., de K A.B. en
het N.V.V. Met name is gesproken over
het Euromarktbeleid, waarvan de meeste
prijsstijgingen op dit ogenblik het gevolg
zijn De huidige besprekingen in Brussel
gelden eveneens het prijsbeleid voor
agrarische producten
Van de zijde van de vakcentralen wer-
den na afloop geen mededelingen ver
strekt. Maandag zal een officieel com
muniqué worden opgesteld, waarin de
vakcentralen over de inhoud van het ge
sprek nadere inlichtingen zullen geven.
Verondersteld mag worden, dat minister
Andriessen bij dit gesprek de bestaande
ongerustheid over de prijsstijgingen voor
agrarische producten heeft willen weg
nemen door bepaalde garanties te geven
voor zijn toekomstig beleid. Hierbij zal
hij ongetwijfeld een beroep gedaan heb
ben op de medewerking van de vakbe
weging. Een voortbestaane onrust aan
het loon en prijzenfront zou immers
funest kunnen zijn voor de economische
ontwikkeling van ons land.
(Van onze parlementsredactie)
Staatssecretaris Van den Berge
nanciën) voelt weinig voor uitbreiding
van de fiscale voorlichting aan
publiek. By de begrotingsbehandeling
in de Tweede Kamer had de heer
Scholten (ch) hierop aangedrongen,
maar voor de suggestie van het Ka
merlid om op de brote inspecties een
hoge belastinginspecteur speciaal voor
de voorlichting vry te maken, moest
de staatssecretaris niet veel hebben.
De informatie vanwege de fiscus
moet naar zijn mening nuchter en
scheiden blijven en de nodige distantie
bewaren Voorlichting is noodzakelijk,
maar dient zich van propaganda en be
ïnvloeding van de belastingplichtigen tc
onthouden. Daarom moeten de inspec
ties niet met „p'ropaganda-officieren
speciale inlichtingcnfigurcn of pers
mannen" gaan werken Er wordt trou
wens al genoeg aan de fiscale voor
lichting gedaan, vooral in de nieuwe
belastingkantoren. Ook via radio en te
levisie wordt incidenteel informatie ver
strekt De aangifteformulieren zijn in
de loop der jaren .menselijker" gewor
den. Op de opmerkingen van de heer
Kieft (ar) over de te hoge aangiften
(welk euvel door een betere toelichting
en vooral door een nauwkeuriger con
trole zou kunnen worden bestreden»
ging de staatssecretaris niet of nauwe-
Afschaffing van het kwitantiezegel
beloofde de bewindsman in „zeer ern
stige overweging" te zullen nemen. Hy
had oog voor de grote administratieve
moeiiykheden die deze heffing met zich
meebrengt.
Van afschaffing van de kosen t van
aanmaning, waarvoor de Kamer had
gepleit, wilde de staatssecretaris ech
ter niet weten Integendeel hij overwoog
zelfs deze kosten te verhogen. Ze zijn
al jarenlang niet aangepast en dat zou
nu eindelyk eens moeten gebeuren.
De Kamer aanvaardde gisteravond
de begrotingen-1964 van financiën en
en het Provinciefonds. Over de begro
ting voor het Gemeentefonds zal ze pas
volgende week dinsdag beslissen. Dan
komt ook een amendementFransen (soc»
in stemming om de uitkeringen uit het
Gemeentefonds te verhogen.
HAMMOND
ORGELS
PRIJZEN V.A. )4)0.-
mporieur
Rotterdam, tel. 11)2)}
Noordoosten wind
Opklaringen, afgewisseld door wolken
velden. en slechts weinig sneeuwbuitjes.
Zwakke tot matige noordoostelyke wind.
Mlddagtemperaturen om of even onder
het vriespunt.
Voor vervolg zie pagina 7)