Nieuwe Leidse Courant
Directeur Larive toch
weg bij de K.L.M.
Streekvervoer betaalt
vijftien procent meer
Inbreker schoot
politieman neer
Voorspelling komt 1 januari uit
Forse loonsverhoging
voor 9000 K.L.M.'ers
Athenagoras
wil paus
ontmoeten
Ook toeslagen
gaan omhoog
Wijziging van
posttarieven
t Zaterdag 7 december 1963,44ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Meer bewolking
Meer bewolking maar slechts op en
kele plaatsen wat motregen of mist.
Zwakke tot matige veranderlijke wind.
In de ochtend lichte vorst, in de middag
temperaturen enkele graden boven het
vriespunt.
Voor vervolg zie pagina
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 ^iro 58936 Abonnementsprijzen
Wat al geruime tijd werd voor*
speld, is nu officieel: directeur E.
H. Larive gaat de KLM verlaten.
Per 1 januari lieeft hij ontslag ge
nomen, na nog geen jaar hij de
luchtvaartmaatschappij werkzaam
te zijn geweest. Reden van het ont
slag vormen de moeilijkheden in
de leiding, die zich de laatste tijd
zodanig hebben toegespitst, dat er
van een vruchtbare samenwerking
in de directie geen sprake meer
kon zijn, aldus een KLM-commu-
niqué. Hoewel in dit communiqué
wordt gesuggereerd, dat de heer
Larive geheel uit eigen beweging
ontslag heeft genomen, menen in
siders te weten, dat hier sprake is
van een gedwongen ontslag. Slechts
door zware druk van regerings
zijde zou de heer Larive tot zijn
besluit zijn gekomen (zoals he
kend bezit de Staat het grootste
deel van de aandelen).
Dit is ook de zienswijze van de ver
eniging voor vliegend personeel. Een
woordvoerder van de vereniging ver
klaarde het vertrek van de heer La
rive zeer te betreuren. De vereniging
is ervan overtuigd, dat van een vrij
willig heengaan geen sprake is, aldus
de woordvoerder. Dat de heer Larive
zelf zijn ontslagaanvraag heeft inge
diend is een normale gang van zaken
in deze situatie, maar betekent geens
zins dat hij dit deed op eigen initia
tief.
De vliegersvereniging is van mening,
aldus de woordvoerder, dat de aanvraag
is ingediend onder sterke druk van de
regering en dat daarbij kennelijk facto
ren en belangen een rol hebben ge
speeld, die men heeft laten prevaleren
boven het belang van de maatschappij
zelf. De woordvoerder sprak in dit ver
band over politieke en persoonlijke be
langen. Wij hebben in de heer Larive
steeds een eerlijke, oprechte en openhar
tige gesprekspartner gevonden, aldus
het bestuur, dat zoals bekend op 11
november jl. het vertrouwen in de KLM-
directie opzegde en gelijktijdig het ge
bruikelijke overleg opschortte. Hierin is
tot nu toe nog geen wijziging gekomen.
Het bestuur betwijfelt, aldus de woord
voerder. of in de nu ontstane vacature
in de KLM-top zal kunnen worden voor
zien. Er zullen weinig top-mensen wor
den gevonden, die bereid zullen zijn in
deze situatie de directeursfunctie te be
kleden. Reeds vorige maal had de pre
sident-commissaris, dr. ir F. Q. den Hol
lander grote moeite iemand te vinden.
Dat is toen uiteindelijk de heer Larive
Vliegers geloven
in gedwongen
heengaan
(Van een onzer verslaggevers)
„Te betreuren"
In een directieverklaring zegt pre
sident-directeur mr. H. Albarda de gang
Van zaken in hoge mate te betreuren. Er
bestaat geen enkele twijfel over dat de
heer Larive, die aan het begin vai
jaar plotseling met de directeursfunctie
werd geconfronteerd, deze taak met
zeer positieve instelling heeft aanvaard.
In de loop van de tweede helft vai
jaar traden echter verschillen van inzicht
betreffende de methodiek van de s
pak der uiteenlopende vraagstukken
de dag. De directie heeft vele oprechte
pogingen ondernomen om de zo drin
gend noodzakelijke samenwerking er
eenheid van handelen te bewerkstelli
gen, Wij willen niet verhelen, aldus het
communiqué, dat deze pogingen steeds
moeizamer werden omdat de
schillen van inzicht op een groeiend
tal belangrijke punten zich voortdurend
Mil j oenenbeclra g
in het geding
(Van onze soc.-econ. redactie)
De circa 9.000 man grondperso
neel van de KLM-Nederland krij
gen per 1 jan. ook 10 pet. loons
verhoging, indien althans de Stich
ting van de Arbeid haar goedkeu
ring daaraan hecht. De directie
van de KLM heeft zich hiertoe be
reid verklaard, omdat zij van
mening is, dat een bedrijf alleen
gezond kan zijn, wanneer er ook
gezonde loon- en andere arbeids
voorwaarden beslaan. De KLM zal
op loon gebied geen achtergebleven
terrein mogen worden, al zijn er
In één
oogopslag
Prins Bernhard heeft in
Amerika gezegd dat de gees
telijke voorbereiding op in
ternationale hulpverlening in
het Westen onvoldoende is
pag. 2.
De Duitse minister Krüger
heeft ontkend een naziver
leden te hebben pag. 5.
Om onverklaarbare redenen
is in Oost-Berlijn een West-
duitse arbeider gedood
pag. 5.
Het C.S.W.V. heeft minister
Veldkamp gekritiseerd om
dat z.i. door traagheid ten
departemente nu een jaar
lang in feite zinloze arbeid
moet worden verricht
pag. 7.
De bekende World Press
Photo-tentoonstelling is weer
ingericht pag. 7.
dan de afgelopen jaren bezuini
gingen en ontslag van personeel
nodig geweest.
Het thans bereikte akkoord tussen de
K.L.M.-directie en de drie organisaties,
die K.L.M.-personeel organiseren (de
Chr. Bedrijfsgroepen Centrale, Sint Ra-
faël en de Ned. Bond van Vervoersper-
soneel) geldt voor al het K.L.M.-personeel
met uitzondering van het vliegend per-
soneelbestand.
Een zeer belangrijk punt uit het ak
koord is voorts het overeengekomen
bruto-weekinkomen van minimaal f 100
per week. waarin alleen de huurbijslagen
zijn begrepen en dat geldt voor een ni
male werkweek. Voor de weekloners
hiervoor de leeftijd van 23 jaar aange
houden en voor de maandloners (functies
die liggen in het administratieve vlak, al
behoren ook wel technici hier
25 jaar. Het vrouwelijk personeel dat
valt onder het maandloonsysteem
jaar is, gaat dus op 1 januari tenminste
f433 per maand verdienen. In de functie
groepen 1 tot en met 8 zijn de
lonen namelijk gelijk aan de mai
De vakanties zijn met eeh dag
lengd tot 15 dagen per jaar. Voorts is de
vergoedingsregeling voor het werken op
afwijkende uren verbeterd. Hetzelfde
geldt voor de diensten op zaterdag, op
zondag en op feestdagen, ook
deze binnen het normale dienstrooster
vallen. Overuren worden nog weer extra
betaald. Over een aantal punten wordt
het overleg nog voortgezet, maar het
thans bereikte akkoord wordt reeds voor
goedkeuring naar de Stichting van de
Arbeid gezonden.
De vertegenwoordigers van de vakbon
den bleken zeer goed te spreken over df
prettige wijze, waarop de onderhandelin
gen van de zijde van de K.L.M.-directie
zijn en worden gevoerd. Er wordt geen
financieel tekort van de K.L.M. ten laste
van de salarispost gebracht, of anders ge
zegd het personeel wordt geen aandeel
houder gemaakt van de verliesposten.
De materiële verbeteringen voor
K.L.M.-personeel betekenen een verho
ging van de loon- en salariskosten met
enkele miljoenen. Geschat moet worden
een bedrag tussen de f3 en f5 miljoen.
Een nieuwe DC-8 kost de K.L.M. echter
f25 miljoen. Een goede geest onder het
personeel en een goed functionerend ap
paraat is de K.L.M.-directie wel enkele
miljoenen extra waard.
sterker aftekenden. Een comlicatie hierij
vas, dat de verschillen aanleiding
n tot zeer ernstige groepsvorming
onder het personeel.
De directie verwijst vervolgens naar
een communiqué dat zü uitgaf op 12 no
vember en waarin werd verklaard dal
de directie haar taak eendrachtig zou
blijven vervullen, „waarbij haar voot
alles de continuïteit van de KLM voor
ogen zou blijven staan". Ondanks deze
verklaring, zegt de directie nu, hebben
zich sindsdien duidelijk bewijzen aange
diend. dat de onderlinge samenwerking
in de directie grote moeilijkheden bleef
inhouden en dat het voor de eenheid in
het bedrijf een absolute noodzaak was,
ten spoedigste tot een oplossing te ko
men. Deze is thans gevonden door hel
besluit van de heer Larive om terug te
treden, aldus het communiqué.
Samenwerking
De directie legt er de nadruk op dat
er tussen de drie blijvende directeuren
een zeer goede en zakelijke verhouding
bestaat en dat de wijze van samenwer
ken onder hen niets te wensen overlaat
Voorts wijst zij er op dat de nieuwe or
ganisatie van de onderneming wordt ge
handhaafd en dat er geen sprake is van
een terugdraaiing naar de oude vorm. Dit
is ook nooit ondanks vaak geuite be
weringen het onderwerp van enig me
ningsverschil geweest, aldus het commu
niqué (zoals bekend werd beweerd dat
de heer Larive voorstander was van een
drastische uitvoering van het McKinsey-
rapport, terwijl dc overige directieleden
dit rapport niet tot in alle details in dc
praktijk zouden willen brengen, red.).
Het beleid van aanzien van de uitge
stippelde koers zal geen principiële wij
ziging ondergaan, zegt de directie, die
voorts opmerkt dat in de sociale sector
nog moeilijke en omvangrijke vraag
stukken zullen moeten worden opgelost
In eensgezindheid zullen wij naar ons
beste vermogen ons van deze taak kwjj-
De heer Alberda is van mening dat de
KLM het dieptepunt thans is gepasseerd
en dat van een opwaartse lijn gesproken
kan worden. Waren de uitkomsten in het
derde kwartaal reeds aanmerkelijk beter
dan die over dezelfde period in 1962, ook
de resultaten van het vierde kwartaal
laten zich gunstiger aanzien dan men
oorspronkelijk verwachtte (eerder was
namelijk gezegd, dat de KLM ondanks
het gunstige derde kwartaal, over het
hele jaar een even groot verlies zou
lijden als vorig jaar nl. f 75 miljoen,
red). De factoren bestendigheid in de
opperste leidinggevende organen, sociale
zekerheid en arbeidsrust zullen in het
beleid op een centrale plaats staan, aldus
de directie, die van ganser harte zegt te
hopen, dat nu een dikke streep is ge
zet onder een tijdvak, waarin de KLM
ontegenzeggelijk veel teleurstellingen
heeft gewekt
Commissarissen
Ook de raad van commissarissen
heeft een communiqué uitgegeven
Daarin wordt gezegd dat het college
zich in overleg met de regering ge
meend heeft zich niet moeten te ver
zetten tegen het besluit van de heer
Tien woonwagens zijn gisteren
met behulp van de sterke arm
uit het centrum van Eindhoven
verwijderd. De wagens, beho
rende aan de leden van een fa
milie, hadden een standplaats
midden in de stad ingenomen,
aangezien er op het officiële
terrein geen plaats meer was.
Eergisteren hadden de bewo
ners de aanzegging gekregen ie
verdwijnen en toen gisteren
bleek, dat zij aan het bevel
geen gehoor hadden gegeven,
greep de politie in, hetgeen
met enkele strubbelingen ge
paard ging.
Mevrouw Kennedy heeft gisteren het Witte Huis verlaten
in Washington, dat haar door Averell Harriman ter beschikking is gesteld,
te betrekken. Op de foto ziet men haar met haar dochtertje Caroline aan
de hand, bij haar aankomst aan de nieuwe woning. Achter mevrouw
Kennedy loopt Clinton J. Hill, de agent van de veiligheidsdienst, die
enkele dagen geleden is onderscheiden voor zijn gedrag tijdens de aanslag
op president Kenrledy.
Voorstel voor „top"
kerkelijke leiders
Athenagoras, de oecumenische pa
triarch van Constantinopel. het geeste
lijk hoofd van de Oosters-Orthodoxe
Kerken heeft te kennen gegeven dat
hjj de paus in het Heilige land wil
ontmoeten. Hij heeft voorgesteld dat
een topconferentie zal worden gehou
den van de geestelijke leiders van d<
Rooms-Katholleke Kerk, de Oosters-
Orthodoxe Kerken en de protestantse
Athenagoras heeft reeds eerder doen
blijken dat hij een ontmoeting met de
paus op prijs zou stellen, en ook van
rooms-katholieke kant is te kennen ge
geven dat een ontmoeting daar niet on
gewenst is.
Een ontmoeting van de beide prima
ten in Rome of Constantinopel is uit
gesloten. omdat dat een erkenning van
het gezag van de ander zou kunnen in
houden.
Ondertussen wordt duidelijk dat de
reis van de paus ook politieke aspecten
heeft. Nasser heeft er herhaaldelijk op
gezinspeeld dat koning Hoessein, die
onder meer als gastheer van de paus
zal optreden een lankmoediger houding
ten opzichte van Israël wil gaan inne
men. Deze heeft dit ten stelligste ont
kend. Nasser probpert nu kennelijk
Arabische druk op hem uit te oefenen,
opdat Hoessein de paus zal verbieden
van Jordanië naar Israël te gaan om
beide delen van het Heilig Land te
bezoeken.
De autoriteiten van zowel Jordanië en
Israël hebben echter reeds te kennen
gegeven dat de paus welkom is en al
gemeen wordt aangenomen dat er al
een regeling is getroffen tussen Jorda
nië en Israël, dat de paus de met prik
keldraad afgezette grens zal kunnen
passeren.
9 Op het kruispunt StevinwegProf.
Mekelweg te Delft is gisteren de 73-jarige
J. M. Romeijn uit Delft op zijn bromfiets
aangereden door een zandauto, die hij
geen voorrang gaf. De man overleed ter
plaatse.
(Van onze soc.-econ. redactie)
De bonden van vervoerspersoneel
hebben een akkoord bereikt met de
Kon. Ned. Vereniging van Trans
portondernemers. Voor de buschauf
feurs, werkzaam bij het streekver
voer is per 1 januari een loonsver
hoging overeengekomen van 15 pro
cent. Hoewel de c.a.o. pas op 1 april
van het volgend jaar afloopt, .heb
ben partijen het onaanvaardbaar ge
acht op deze datum te wachten, om
dat de chauffeurs bij de gemeente
lijke vervoersbedrijven op 1 januari
al de 10,6 procent krijgen, die minis
ter Toxopeus aan de ambtenaren
heeft toegezegd. Bovendien liggen de
lonen van de chauffeurs bij de ge
meentelijke vervoersbedrijven ge
middeld al f 17 per week hoger dan
bij het streekvervoer. Dit verschil
met het streekvervoer zou op 1 ja
nuari nog 10,6 procent groter wor-
Genoemde vervoersborujen zullen zich
eendrachtig tot de Stichting van de Ar
beid richten met het verzoek ook per
1 januari de lonen van de chauffeurs bij
het streekvervoer te verhogen en wel
met 15 procent. Met de kleine 5 procent
die dé loonsverhoging bij het streekver
voer groter gaat worden dan bij het ge
meentelijk vervoer zal een belangrijk
deel van het loonverschil tussen beide
groepen worden weggenomen.
Een grove berekening geeft aan. dat
de buschauffeur bij het streekvervoer
volgens de overeengekomen normen na
1 januari een kleine f 150 per week kan
gaan verdienen. Zelfs voor de lagere
tecnnische functies, zoals de wagenwas
sers kan men nog tot een loon komen
van bruto gemiddeld f 130 per week,
inclusief alle toeslagen. Een resultaat,
waarop de bonafide vakbonden trots
kunnen zijn. Deze vakbonden zijn de
Prot Chr. Bond van Vervoerspersoneel,
k. Bond St. Rafael en de Algemene
Bond van Vervoerspersoneel. Terecht
kan men zich afvragen of de nachtelijke
vergadering, die de buschauffeurs tegen
16 december in Utreoht hebben uitee-
senreven, nog wel zin heeft. Veel te p.o-
testeren zal er niet meer zijn.
De loonsverhogingen gelden zowel
voor het administratief, het technisch als
het riidend personeel bij de streekver-
voersDedrijven.
Overige punten
1 Per week gaat een minimuminkomen
gelden van bruto f 100, waarin de
huurbijslagen zijn begrepen. Over de
compensatie van de pensioenpremie moet
nog nader gesproken worden.
2 De toeslag voor onregelmatige dien
sten op zondag, zaterdag en feestda
gen is gebracht van 55 cent op f 1 per
Voor vervolg zie pagina 7
Een inbreker heeft rond midder
nacht in Apeldoorn, na dwars door
een groot raam van een fabrieks
pand naar buiten te zijn gesprongen,
met een snelvuurpistool de 38-jarige
hoofdagent van politie W. Roke
neergeschoten. De politieman maak
te deel uit van de ploeg, die het ter
rein had afgezet om de inbreker te
kunnen arresteren.
Agent Roke werd in de buik ge
troffen en zeer ernstig gewond in het
ziekenhuis opgenomen. Vanmorgen
verkeerde hij niet meer in direct le
vensgevaar.
De inbreker wist te ontkomen.
Patroullerende politiemannen zagen
vannacht in Apeldoorn op de Kayers-
dijk een auto staan, die er wat ver
dacht geparkeerd" stond.
Bij een eerste onderzoek van de
wagen werden diverse inbrekerswerk
tuigen een revolver en een doos met
kogels gevonden. Per mobilofoon werd
assistentie gevraagd, waarna kon wor
den vastgesteld, dat de inbreker zich
in de instrumentenfabriek Instrumen-
ta N.V. aan de Kayersdijk moest be
vinden. Het terrein werd afgezet.
Aan de achterzijde van het gebouw
sprong de inbreker door een grote
ruit. terwijl hij met zijn snelvuur
pistool een salvo gaf, waarna hij er
in slaagde in de duisternis te ontko-
ZoaU reeds werd aangekondigd, zullen
met ingang van 1 januari enkele post
tarieven wijziging ondergaan, zowel in
het binnenlandse postverkeer als in het
postverkeer met het buitenland. Tege
lijkertijd zal tevens het recht voor giro
stortingen worden verhoogd.
Voor vervolg zie pagina 7
Commentaren
lijk een daverende verrassing
den genoemd. Zijn ontslag is de be
vestiging van het reeds lang be
staande vermoeden, dat een goede
samenwerking in de bestaande
K.L.M.-directie niet meer mogelijk
was. De tegenstellingen, die vorige
maand zo abrupt aan de dag traden,
werden weliswaar tijdelijk geneutra
liseerd terwille van de rust in het
bedrijf, maar achter de fa?ade van
een in schijn herstelde eenheid broei
de het conflict voort. Het was duide
lijk dat de bom ten slotte toch moest
barsten.
Dat is dan nu gebeurd. Begin dit jaar
is de heer Larive als een redder in de
nood, een soort tweede Plesman. in
gehaald. Nu wordt de „sterke man"
uitgeluid in een verklaring, waarin
men tussen de regels door zijn mede
directeuren verlicht hoort ademha
len; zo in de stijl van ..Hoera, dat
lastpak zijn we kwijt. De K.L.M. kan
nu weer vooruit!". In één jaar kan
veel veranderen
De indruk bestaat, dat het uiteinde
lijk de regering is geweest, die de
knoop heeft doorgehakt. Minister
Van Aartsen verklaarde op 14 no
vember in de K .mer, dat als het
conflict in de K.L.M.-top zou voort
duren, hij niet zou schromen de no
dige maatregelen te nemen.
Al- inderdaad de regering de heer
Larive tot heengaan heeft gedwon
gen, dan moeten wij aannemen, dat
deze beslissing op goede gronden en
in het belang van de K.L.M. is
genomen. Voor de regering zal zeer
zwaar hebben gewogen de overwe
ging, dat een in zichzelf verdeelde
directie niet dat duidelijke en krach
tige beleid kan voeren, dat voor de
komende jaren noodzakelijk is.
De K.L.M.-leiding ziet zich gesteld
voor uiterst moeilijke bedrijfsproblc-
men. financiële, technische, maar
vooiv.l ook sociale. Vóór april vol
gend jaar zal ze bijv. 120 vliegers
moeten ontslaan. Dergelijke beslis
singen vergen een grote mate van
eensgezindheid. Wij hopen van harte
dat daarvoor thans de voorwaarden
zijn geschapen. En wij hopen niet
minder dat de onrust onder het per
soneel spoedig tot het verleden zal
behoren.
Onze luchtvaartmaatschappij gedijt
niet meer in de sfeer van vooroorlog
se heroïek, maar nog minder in een
sfeer van ruziemakcrij. Onverkwik
kelijke affaires als we de afgelopen
maanden hebben beleefd, kunnen
voor haar catastrofaal zijn.
TJet ontbreekt niet aan kerke-
lijke sensatie. Nauwelijks zijn
de da'a bekend geworden van liet
bezoek van paus Paulus aan Pales
tina. of de patriarch van de oosterse-
orthodoxc kerken. Athenagoras deelt
mede dat hij de paus In het heilige
land wil ontmoeten. Hij stelt zelfs
een topconferentie voor van de ker
kelijke leiders van het oosten en het
Deze ontmoeting van de geeste
lijke leiders van de oos'erse kerken
en van de westerse (roomse) kerk
zou de eerste zijn sedert het grote
schisma In 1054. toen paus Leo IX
patriarch caerularius excommuni
ceerde. Het oosten en 't westen heb
ben elkaar wel eens meer gevonden
zoals na het concilie van Florence,
maar dat was slechts een voorlopige
unie die geen blijvende resultaten
lil protestantse ogen is het ver
schil tussen deze beide kerken nie'.
groot. Het belangrijkste knelpunt is
het gezag van de bisschop van Rome.
De oosterse kerken willen hem wel
erkennen als een eerste onder zijn
gelijken, maar niet als besturend
hoofd van de kerk. Deze kerken be-
zitten in de patriarch van Constanti
nopel slechts een geestelijk hoofd.
Gezien het feit, dat deze beide
kerkgemeenschappen veel met el
kaar gemeen hebben, zou een ont
moeting van de beide primaten toe
gejuicht kunnen worden, in leder
gevat een kerkelijk unicum zijn.
Maar het voorstel van een Athena
goras heeft een bijzonder aspect. Hij
wil een wijdere ontmoeting. Hij wil
de leiders van protestantse kerken
niet buitensluiten.
Dat voorstel is bijzonder moeilijk.
Het is gemakkelijk te we*en wie het
hoofd van de Anglicaanse kerk is,
namelijk de aartsbisschop van Can
terbury. Maar wat moeten de syno
dale kerken, de presbyteriale ker
ken, de congregationalistische doen?
Of moeten zij zich laten vertegen
woordigen door dr. W. Visser 't
Hooft, de secretaris-generaal van de
Wereldraad van kerken?
Het voorstel van Athenagoras, al
thans wat de protestantse kerken
betreft, is vrijwel onuitvoerbaar.
Maar toch is het bijzonder belangrijk
dat bij deze kerken mede vertegen
woordigd wil hebben.
Daarmede zegt hij, dat hij de een
heid niet los van deze kerken ziet.
Daarmede zegt hij ook, dat hij wel
een ontmoeting met de paos wil,
maar niet het nog prille con'act met
de protestantse kerken, dat ontstaan
is binnen het kader van de Wereld
raad van kerken, wil breken. Deze
oosterse kerken mogen naar hun
liturgie en theologie dichter bij Ro-
me staan, naar de geest staan zij op
het ogenblik dichter bij dc prote
stantse kerken.
A'henagoras roept ons protestan
ten als het ware toe: vrees een ont-
moeting van inlj mei de paus niet
Ik zoek geen eenheid met Rome al
leen. Ik zoek de eenheid van de ge
hele kerk van Christus.
Daarom is dit voorstel waarlijk
oecumenisch en bijzonder belangrijk
ook als Rome er niet op in zal gaan.
Eigenlijk Is dit voorstel een ge
weldige uitdaging aan Rome. Zou de
paus een dergelijke topconferentie
afwijzen da» houdt dit eindelijk in,
dat hij deze oecumene, dit gesprek
van gelijken voor God, niet wil.
