Commentaar Stukken van Van Hoek geen groot succes Vitaal Sempre Crescendo gaf geslaagd burgerijconcert President Adams, staatsman in liet rij kder letteren Ontstaan van het particuliere kasteel in middeleeuwen Leidenaars voor de Haagse rechtbank Nederlands proeftoneel LEIDEN. Vorig jaar is de Stichting „Het Nederlands Proeftoneel" in hel leven geroepen om aankomende auteurs een kans te geven hun stukken te zien opvoeren. Aan de opvoering gaat een „reading" vooraf, waarbij het pu bliek beslist of het stuk de moeite waard is. „Zangspel" en „De zak van Sinter, klaas" beide van A. P. van Hoek zijn daarbij goedgekeurd. Het spijt ons zeer, maar wij kunnen niet enthousiast zijn over wat we gisteren te horen en te zien kregen. Het laatste stuk was nog het beste, want ook nu heeft Anne Marie Prins er nog wat van weten te maken; (zij regisseert namelijk dit Proeftoneel). II AA K TA II AC de individuele haarlotion HAARTABAC is een individuele haarlotion bestemd voor de persoonlijke verzorging van Uw haar. HAARTABAC bevordert de natuurlijke bloedcirculatie van de hoofdhuid en bestrijdt haaruitval, roosvorming en hoofdjeuk. Regelmatige massage met HAARTABAC geeft U het gewenste resultaat: gezond, levendig en glanzend haar. Maurer+Wirtz Stolberg, im Rheinland LEIDEN Het Studenten Muzie)k-Gezelschap Sempre Crescendo" gaf n de Gehoorzaal het traditionele „burgerij-concert". Wat is een naam, zelfs als die (op 8 december) 132 jaar geleden aan het toen opgerichte studenten-ensemble werd gegevenHet is niet aan te nemen, dat de ini tiatiefnemers van 1831 in een verre toekomst konden schouwen; hun naamgeving drukt veeleer een wens dan een zekerheid uit. Sempre Cres cendo is niet slechts blijven leven, het is ook gegroeid. Zo is die oude i „altijd groeiend" in verblijdende vervulling gegaan. NIEUWE LEIDSE COURANT Agenda voor Leiden en Den Haag Woensdag Pieterskerk, 7.15 tot 7.50 uur: avond gebed. Den Haag: Kon. Schouwburg. 8.15 uur Haagsche Comedie met „De Maxibulen", besloten voorstelling. Den Haag: Kurhaus-paviljoen, 8.15 uur Anglo-american Theatergroep, met „Ja- Conferentie-oord De Baak Noordwjjk aan Zee,-3.30 uur: openbare vergadering Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland. Geref. Jeugdgebouw, Breestraat IS 8 uur: spreekbeurt van ds. J. A. Smink. Den Haag: Kon. Schouwburg, 8.15 uur: Haagsche Comedie met „De Maxibulen" besloten voorstelling. Zaterdag Stationsplein Leiden, 13.02 uur: afde ling Leiden Kon. Ned. Natuurhist. Ver eniging, vertrek met bus 42 voor strand- excursie naar Noordwijk aan Zee. Geref. Jeugdhuis, Breestraat 19, 8 uur: Sinterklaasavond. Herv. jeugdgebouw In den Moriaen, hoek MoriaensteegHooglandse Kerk- gracht, 7.30 uur: vertoning van Ameri kaanse humoristische film „The golden Age of comedy". Den Haag: Kon. Schouwburg, 8.15 uur: Haagsche Comedie met „Horen en zien". Den Haag: gebouw K. en W., Concert gebouworkest. Den Haag: Op Gouden Wieken, 8.15 uur: toneelgroep Het Masker met „Mor gen première". Apotheken Geopend voor spoedeisende gevallen: apotheek Reijst, Steenstraat 35, telefooD 20136, en apotheek Van Breest Smallen- burg te Leiderdorp. Films CAMERA (2.30, 7 en 9.15 uur): Het ge rucht (18 jaar). Donderdag 2.30 en 7 uur, LIDO (2.30. 7 en 9.15 uur): De drie avonturiers van de zee (14 jaar). LUXOR (2.30. 7 en 9.15 uur): Jouw beurt, schatje (14 jaar). REX (2.30, 7.15 en 9.15 uur): De duiven van Diablo (14 jaar); woensdag Qn don derdag: Aanranding (18 jaar). STUDIO (2.30, 7 en 9.15 uur): De duivel en de tien geboden (13 jaar). TRIANON (2 en 8 uur): Muiterij op de Bounty (14 jaar). Tentoonstellingen Sociëteit Horus. Rapenburg 127: van 22 nov. tot 12 dec., 2 tot 6 en 8 tot 10 uur, 's zondags van 1 tot 4 uur: schil derijen van Dick Breddela Gebouw Rapenburg 73: van 22 nov tot 18 dec. tentoonstelling Leids Acad Kunstcentrum, schilderijen en gouaches van Jose Gorria a De Lakenhal: Napoleon-expositie (tot 15 december). Leeszaal en bibliotheek Reuvens Bree straat 27. maandag en woensda? van 1 tot 5„50 en van 7 tot 9 uur. dinsdag var 1 tot 5 30 uur: vrijdag vai. 10 tot 5 30 et van 7 tot 9 uur: zaterdag van 10—5 30 u Jeugdbibliotheek, leeszalen en biblio tneek Reuvens. Plantage 6: maandag eD dinsdag vaD 4 tot 5.30 uur woens dag en zaterdag van 12 tot 4 30 uur er- vrijdag (speciaal voor de grotere jeugd van 6.30 tot 830 uur 's avonds Papengracht 6a: tentoonstelling van schilderijen, beeldhouwwerk en sieraden van Henny Bal. van 23 nov. tot en met 4 jan., dagelijks open van 9 tot 12.30 en van 2 tot 6 uur. maandag van 2 tot 6 u Rijksmuseum Volkenkunde: tentoon stelling houtsnijwerk uit Amanamkal van 30 nov. tot 1 maart Voor grammofoonplaten HAARLEMMERSTRAAT 55 t.o. Rex TEL. 20593 LEIDEN Om in het bezit te komen van ver zekeringsgeld zouden een 20-jarige winkelbediende, een 19-jarige spinner en een 19-jarige fabrieksarbeider allen uit Leiden, bij de politie aan gifte hebben gedaan dat hun brom fiets was gestolen, terwijl er waar schijnlijk van joy-riding kon worden gesproken. Van een der verdachten was de bromfiets inderdaad door een vriend voor een ritje weggenomen, doch dat bleek pas, nadat aangifte van diefstal was gedaan. In één geval had de ver zekering een vergoeding uitgekeerd, in het andere had de politie nog tydig kunnen waarschuwen. Vanmorgen had het drietal zich voor de Haagse rechtbank te verantwoorden en in verband met hun leeftijd, wilde de officier volstaan met voor elk drie maanden gevangenisstraf, DE KWADE GENIUS De kwade genius in dit alles zou zijn geweest een 24-jarige chauffeur uil Leiden. De man is getrouwd en heeft vier kin deren, doch naar de officier mededeelde, Voor de pauze ging het zangspel:.,.Een achttiende-eeuwse comedie". 't Was geen echt zangspel: meer een gewoon toneel stuk waarin op gezette tijden een liedje wordt gezongen. Aangezien behoorlijke zangstemmen schaars zijn, was dit melo dische element meer grappig dan fraai. De auteur heeft in deze komedie gees telijkheid. magistratuur en de soldaten in de maling willen nemen. Omdat we me nen. dat een schrijver iets met cultuur te maken moet hebben, vinden we het jam. mer, dat hij het met de eerste beginselen der wellevendheid niet zo erg nauw neemt. Wij zijn niet zo gauw geraakt, maar de wijze waarop de schrijver via de dominee spotte met sommige dingen, getuigde niet van goede smaak, noch van het weten hoe de zaken thans liggen. Hierbij kan de schrijver zich niet beroe pen op de achttiende eeuw: grof blijft grof. „De zak van Sinterklaas" bracht onj een Breugheliaans feest. Een bruiloft in de herberg, waar Sinterklaas ook komt en ieder wat geeft, ook de vechters en bedriegers. Holle-bolle-Gijs gaat er met de zak vandoor. Hij denkt er* nog veel zoetigheid in te vinden, doch het is slechts de gard. - De moraal is dan: alleen de handen van Sint en Piet kunnen lekkers uit de zak halen. Gloednieuw is het niet. maar Van Hoek heeft er een beter ver haal van gemaakt dan bij het zangspel. Ideeën heeft hij wel, maar de uitwer king is nog niet altijd vlak. De drie dien sters in het tweede stuk. hebben ook de taak af en toe als een soort rei of koor op te treden. De tekst die ze dan zeggen, is soms nogal romantisch-moraliserend. Wij vinden., te oordelen naar deze stukken. Van Hoek iemand die meer bin ding heeft met de ouden dan met de mo dernen. Hoewel we deze avond dus geen succes vonden wat de stukken betreft, en we vooralsnog geen groot schrijver in Van Hoek zien (althans van bruikbare toneel stukken), zijn we wel nieuwsgierig naar zijn verdere ontwikkeling. Vele medewerkenden hebben met meer of minder succes getracht de stukken aanvaardbaar te maken. We noemen slechts enkelen, zoals Walthera van Len- nep, die expressief speeft. Elly Hogen- Advertentie) Zoekt U een Gouden armband of Collier voor f 70.— en f 100.— of 300.— en 800.— Juwelier v. d. WATER Haarlemmerstraat 207 heeft ze. Grote keuze in alle prijzen. Oecumenische Raad Leiden houdt samenkomsten LEIDEN De Oecumenische Raad Leiden bereidt twee samenkomsten voor, waarvan de eerste 8 december in de Zuiderkerk aan de Lammenschamsweg wordt gehouden ter gelegenheid van de viering van de oecumenische zondag. Op deze bijeenkomst hopen, te spreken: ds H. J. A. Haan, voorzitter van de Oecu menische Raad van Leiden en Evange lischLuthers predikant, en pastoor J. "eis v >n de >i- >fholieke Kerk te Leiden. Aanvang 7.30 uur. De tweede bijeenkomst is op woens dag 11 december, eveneens in de Zuider kerk. Dr. R. T. Rothuizen, Gereformeerd predikant te Leiden, hoopt op deze „oecumenische Kerkenkring" te spreken. Aanvang 8 uur. Handelsverkeer met België en Luxemburg LEIDEN. De Kamer van Koophan- del en Fabrieken voor Rijnland te Lei den bericht, dat de heer P. Demeule- naere, directeur van de Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg te Brussel, op woensdag 18 december a.s. een zitdag zal houden in het tijdelijke gebouw van de Kamer. Stationsweg 32. Belanghebbenden, die een onderhoud met de heer Demeulenaere op prijs stel len, kunnen zich hiervoor opgeven bij de Kamer (tel. 01710—32543. toestel 5). LEIDEN Het schooltafeltennistoer nooi wordt gehouden op vrijdag 3 jan 1964 in de Stadsgehoorzaal. Het is be stemd voor de leerlingen van het voort gezet onderwijs. laat verdachte zich daar weinig aan ge legen liggen. Hij voelt zich beter thuis in cafetaria s enz. In die gelegenheden had hij ook de andere jongelieden ontmoet en daar zou hij hen de tip hebben gegeven om ver zekeringsgeld voor gestolen bromfietsen te bemachtigen. Hem was ook diefstal van bromfietsen ten laste gelegd doch verdachte zei dat het meer joy-riding was, omdat het ge woonte was om eikaars bromfiets te gebruiken. De oficier was echter weinig over ver dachte te spreken en eiste tegen hem 12 maanden gevangenisstraf waarvan 4 maanden voorwaardelijk met de voor waarden, dat verd. in de drie jaar proef tijd geen café's mag bezoeken en hij ook voor zijn gezin moet zorgen. LEIDEN In het Logegebouw wor den op donderdag 2 en vrijdag 3 januari schaakwedstrijden voor de jeugd gehou den. Begonnen wordt met een jeugd schaaktoernooi, waarna gespeeld zal worden om het jeugdkampioenschap van de Leidse Schaakbond. De kampioen krijgt het recht deel te nemen aan het jcugdkampoenschap van Nederland. doorn is wat vlak maar toch speelt ze wel aardig. Jan Lakin lijkt mij beperkt in zijn mogelijkheden, maar het type van een grote mond met een hazehart kan hij goed op de planken zetten. In de zeer matig bezette schouwburg toonden de aanwezigen zich in ieder ge val dankbaar: naar we van deze groten deels toekomstige cultuurdragers mogen verwachten, echter wellicht niet voldaan A. C. Bouwman, (Advertentie) COSYPANTOFFELS VOOR ELKE SMAAK SCHOENMAGAZIJN „Cinderella" Herenweg 10 Rijnsburg Raadslid Van der Hulst Oegstgeest, overleden OEGSTGEEST Op 63-jarige leeftijd is maandagavond plotseling overleden de heer P. van der Hulst, die jarenlang voor de KVP zitting had in de gemeen teraad van Oegstgeest. De overledene was tweede voorzitter van de afdeling Oegstgeest van de LTB, bestuurslid van de vakgroep tuinders en voorzitter van de kring Leiden van tuinders in de LTB. In de raad kwam de heer Van der Hulst dikwijls op voor de belangen van de Oeestgeester agrariërs. Vrijdag om 11.15 uur wordt de heer Van der Hulst op de r.-k. begraafplaats te Oegstgeest ter ruste gelegd, na een dienst om 10 uur in de r.-k. kerk aan het Haagse Schouw. OEGSTGEEST Bij de Rijkspost spaarbank werd in november f 113036.63 ingelegd. Uitbetaald werd f 119815.97. Sinterklaasfeest LFC LEIDEN In de tot de laatste plaats bezette recreatiezaal van HCVV cn NEM hebben de adsplranten en pupillen van de voetbalclub LFC. met een aantal ouders gisteravond Sint Nlcolaasfeest ge- De voorzitter van LFC. de heer F. van Wave ren. begroette in het bijzonder de ouders. Directie van HOW en NEM had weer belangeloos de zaal besetoilk'baar gesteld Nadat de 11-jarige accordeonist Nico Keiizër en de 1.1-jarige drummer Ge rard Kluts (beiden LFC-adspirant) met een potpourri van populaire wijsjes de stemming er in hadden gebracht, projec teerde de heer T. Smibtenaar een drietal geestige films en een tekenfilmpje. In de pauze werden d'e feestgangcrtjes ge trakteerd LEIDEN Dr. J. W. Schultc Nord- holt. lector aan dc rijksuniversiteit te Leiden in dc cultuurgeschiedenis van Noord-Amerika. hield gistermiddag een openbare les. getiteld „Een staatsman in het rijk der letteren". Uit het in Quincy bij Boston woonach tige geslacht Adams stammen twee pre sidenten van de Ver. Staten John Adams 17971801 en John Quincy Adams (1825 1829), vader en zoon. De vader was de eerste Amerikaanse gezant in Nederland, zijn zoon studeerde toen hij 14 jaar oud was aan de Leidse Universiteit. Later is hij gezant geweest, zoals zijn vader, in Den Haag en voorts in Londen. Ber lijn en St Petersburg. en acht jaar mi nister van buitenlandse zaken voor hij zelf president werd. Maar hij heeft ook een goed deel van zijn nijvere leven gewijd aan de lette ren. schreef zelf vele gelegenheidsge dichten, maakte een complete psalmbe rijming en vertaalde de meesie klassieke schrijvers in extenso. vooral Horaiius* Juvenalis. en Vergilius Vooris de fabels van La Fontaine en Wieland's Oberon. Vooruitstrevend In al dit werk sloot hij dus zeer bewust aan bij de Europese traditie en kwam zo in de strijd met de velen die meen den, dat in Amerika een geheel nieuwe en unieke cultuur zou moeten ontstaan, geworteld in de heffe des volks. RIJNSBURG Vrijdagavond hoopt ds. D. v. d. Ent Braat van Monster in de zaal achter de Chr. Geref. kerk een spreekbeurt te vervullen voor de Herv. Evangelisatie. De bijeenkomst begint Burgerlijke stand van Leiden LEIDEN Geboren: Susanna He lena Clasina, d v J Onderwater en S H Benning; Rinke Jan, z v A Ber kenbosch en A van Willigen: Wvtse Pieter, z v A Kersseboom en E L Bieeker; Louise Maria Agnes, d v J C de Graaf cn G J Balvert; Wilhel- mina Cornelia, d v P J Crama en J Keereweer: Richard Martinus, z v M A Verhagen en A C A de Jong; Hendrica, d v W Koet en A M Ver mont! Jennifer Anna Maria, d v W J Vroegrijk ell M C A Overdevest; Corine Andrea, d v J Bruijn en C W van Dijk; Eduard. z v H P M van Mil en W J G Jansen Overleden: F M J Pellenberg, 57 jr, vrouw; M M J van der Zeeuw, 85 jr. wed v W Korswagcn; J van der Meer, 69 jr. man. Het podium was bijna gevuld met een grote schare muzikanten, onder wie voor het eerst, vrouwelijke (wel vijftien, ver namen we). Toch was men bij de jaar lijkse auditie heel kritisch te werk ge gaan; alleen de werkelijk goede ama teurmuzikanten kregen de kans lid van het orkest te worden. Eigenlijk is zo'n burgerij concert een relict uit een verleden tijd. Het werd trouwens in de programmainleiding er kend. Inderdaad zijn de Leidse ingezete nen in de loop der jaren verwend ge raakt door het. spel der beroepsorkesten. Daaraan moet het ook ongetwijfeld wor den toegeschreven, dat de zaal nog niet eens voor de helft was bezet. En dan nog grotendeels door studenten en andere naast-betrokkenen. Het concertpubliek loopt dit om meer dan één reden interes sante gebeuren voorbij. Het is werkelijk geen feilen-bedekken. de vriendelijkdoenerij, als we verklaren dat Sempre Crescendo onder aanvoering van zijn dirigent, de heer D. Blokbergen (het programma noemde hem „direc teur") uitstekend, technisch tot in on derdelen verzorgd, ook artistiek en sti listisch verantwoord, heeft gemusiceerd. Het timbre van de mooie volle klank is wat donker, door het relatief grote aantal cellen en alten. Dit klemde niet steeds als een bezwaar: wél echter, ten dele in de Zes Adagio's van Willem Pijper, in nog sterkere mate in Haydns Trompet-concert in Es. Hier was trouwens het apparaat tegenover het soloinstrument ook te zwaar. Maai- bU een amateurgezelschap reduceert men nu eenmaal niet. De mu zikanten willen, ongeacht historische wenselijkheden, immers allemaal mee doen. Ze hebben dan ook met on tembare energie vele uren lang voor deze èn de nog komende gala-avond ge repeteerd. Op de samenstelling van het pro gramma (niet meer dan vier werken) was op goede gronden nogal wat aan te merken. Maar de lust, hierover te jeremiëren, vergaat bij zoveel jeugdig enthousiasme. Pijpers Adagio's, vooral psychologisch merkwaardig, betekenen, naar 'onze me ning, een terugval. Waardig en geresig neerd klinkt deze muziek, zonder enig spoor van het vroegere boeiende èn schokkende revolutionaire élan. Niemand, ook de meest behoudende luisteraar, zal nog lust krijgen, deze adagio's uit te fluiten, zoals men het voorheen bij de „Epigrammen" kon beleven. „Het lid van verdienste", de heer W. C. de Jong, blies de trompetsolo in Haydns vervoerend mooie Concert op hoogst verdienstelijke wijze, gaaf, fraai getimbreerd, met uitstekende embou chure. bovendien met veel begrip. Het orkest begeleidde hem gewillig en soepel. Ook de uitvoering van Brahms' vroege werk, de Serenade opus 11 in D. speelde zich af op een, zeker voor amateurs. LUSV wint volleybal toernooi van Catena LEIDEN Het volleybaltoernooi van Catena is gisteravond succesvol verlopen. Het toernooi werd gehouden ter gelegen heid van de diësviering van Catena. Vijf teams uit dc afdeling Leiden hebben met inzet van alle krachten gestreden voor de ereplaats. L.U.S.V. eiste die plaats voor zich op. Overigens was het kenmerkend, dat de teams uit de eerste klasse de bovenste plaatsen van de eindrangschik king bezetten. Het programma vermeldde twee poules van elk drie teams. Helaas zond het team van het Katwfjkse K.V.C. een half uur voor de aanvang van het toernooi een bericht van verhindering. Dit late af schrijven leverde nogal wat kritiek op. De wedstrijdleiding zag zich nu genood zaakt de andere teams in een poule on der te brengen. Een finale was er feite lijk niet meer. Ondanks de moeilijkheden kan toch van een geslaagd toernooi worden ge sproken, al hadden de scheidsrechters het wel eens moeilijk, doordat eerste- en tweede-klassers door elkaar speelden. De eindstand luidde: 1. L.U.S.V.: 2. Kange- roes; 3. D.S.S.; 4. Catena 1; 5. Catena 2. slechts bü naderend gevaar binnen de ringmuur terug. In de loop van dc 13c cn 14c eeuw zijn binnen deze „rondelen" meestal ook woongebouwen opgetrokken, maar vele werden ook gesloopt en vervangen door vierhoekige kastelen met torens op de hoeken, van het type van het Muiderslot. De Brittenburg, die bij Katwijk in zee ligt maar waarvan de grondvesten in de 16e-18e eeuw enige malen zijn bloot gekomen en opgemeten, houdt spr- voor een oorspronkelijk Romeinse vesting uit de 4e eeuw, waarbinnen in de 12e eeuw door een graaf van Holland een stenen donjon is gebouwa Deze wordt echter nergens vermeld en zal ongetwijfeld nooit voltooid zijn, maar tijdens de bouw door de duinen overstoven- WOENSDAG 4 DECEMBER 1963 wm hoog niveau. Dit gaarne vooropgesteld, moet toch deze Serenade, die geen sere nade is, maar een (drie kwartier duren de) slecht geproportioneerde symfonie, een mislukking worden genoemd. Alleen vele details zijn mooi en vaak kleurig. Het orkest heeft zich veel moeite ge geven, ons daarvan te overtuigen. Met succes overigens. Toch worden in deze rommelige Serenade, waarin heel wat uit het Beethoven-magazijn wordt over hoop gehaald, interessant genoeg, enige vertrekpunten van de componist naar zijn eigen latere symfonieën duidelijk. Intussen is reeds het luchtig-melodieuze Menuetto reeds een meesterstukje. Geassisteerd door het orkest zong het nog jonge „Heerenchoir" uit volle borst Gounods „Soldatenkoor" (uit Faust). Ze deden het zo zuiver fris, pittig, muzikan- tesk, dat geen echt operakoor het hen zou kunnen verbeteren. Het succes was enorm, zodat het bis-geroep niet kon worden genegeerd. Deze keer dirigeerde de repetitor Louis van Wijngaarden, die na vier repetities reeds, dit uitstekende resul taat kon boeken. Dirigent Blokbergen verdient ten slotte alle lof voor wat hij met zijn orkest heeft weten te bereiken. Joh. van Wolfswinkel Liclitweek JTET GAAT met de Leidse Licht werk bergafwaarts. Goed. het is deze dagen 's avonds gezellig in de stad met al drie drukke straten en volle winkels, maar het licht is een stuk minder geworden en men vraagt zich met reden en met zorg af waar op dat nog eens zal uitlopen. Wie ziet hoe de grote steden in deze tijd zijn geïllumineerd, kan het slechts betreuren als Leiden op dit punt een achtergebleven gebied zou worden. Er zijn enkele straten die er geen zin meer in hebben. Zo vertelde iemand ons. dat de Hogewoerd zijn verlichting heeft verkocht. Er zijn ook straten waarvan wordt gezegd dat ze nog wel willen meedoen maar waar de gelegenheid moet hebben ontbroken de verlichting op te han gen. Dat zijn het Gangetje, de Nieu we Rijn en de Maarsmanssteeg. Door het verkeer ter plaatse kan de ver lichting alleen in de avonduren wor den aangebracht. En dan is het heel moeilijk .personeel te krijgen. Vorig jaar zou de Maarsmanssteeg zelfs iemand uit Hilversum hebben laten komen om de lichtjes te bevestigen „Het leven dat er nog in zit probe ren wij er in te houden." zei een be stuurslid van de Leidse Midden- standscentrale ons vanmorgen. ..Te meer omdat het gemeentebestuur tot alle medewerking bereid is, meer dan in andere gemeenten, als men de verhalen die daarover de ronde doen mag geloven." Volgend jaar zal het nodig zijn, met alle middelen waarover men be schikt. te proberen de Leidse Lieht- week in haar oude omvang te doen herleven. Haar retour kan ook de laatste animo doen verdwijnen. Zo ver moet het niet komen. Of is de teruggang toe te schrijven aan een geest die wij aldus onder woorden hoorden brengen: „Waar zullen we ons nog druk om maken, de mensen hebben geld en komen toch wel naar onze zaken. Dan zou de kwaal van de Lichtweek chro- nisch zijn. En wie zal daarvoor het geneesmiddel weten. Na het optreden van het muziekduo hield de heer P. van Egmond. secretaris de LFC-bouwcommissie, een kort „bouwpraatje". Hierin zette hij aan de hand van de maquette de bouwplannen uiteen en schetste hij in het kort welk iaradeel in het bijzonder de LFC-jeugd n de realisatie hiervan kan hebben. Als hoogtepunt van het feest volgde de vertoning van de film „Fuzzy schiet met scherp", een cowboyfilm. Advertentie Voor grammofoonplaten Openbare les clr. Schulte NordhoÜ Het pleidooi, dat John Quincy Adams als president voerde voor een actieve staatsbemoeienis met de cultuur leek daardoor in zijn tijd geheel tevergeefs maar is van profetische betekenis geble- Zo is hij ook op cultureel gebied een man van eminente grootheid, om zijn eigen literaire werk, om zijn vooruit strevende ideeën aangaande de relatie tussen overheid en cultuur en bovenal om zijn beklemtoning van de oude i diepe verbondenheid van de Ameri kaanse met de Europese wereld, die zenljjk toch één beschaving zijn. Lezing dr. W. C. Bruut LEIDEN De serie najaarslezin gen van het rijksmuseum van oudhe den werd gisteravond besloten dooi dr. W. C. Braat met een voordracht over „Het ontstaan van het particu liere kasteel in de vroege middei- Spr. ging de historische ontwikkeling van de vroeg-middeleeuwse maatschap pij na. die ten slotte door het leenstelsel en de verzwakking van het centrale ge zag heeft geleid tot het ontstaan van particuliere kastelen in dc loop van dc 10e en 11e eeuw. In de merovwgische en ook in de karolingische periode be stonden er nog geen particuliere kaste len. Ook dc koninklijke paleizen als Aken, lngelheim. Nijmegen enz. waren oorspronkelijk niet versterkt. Dat is pas gebeurd in het einde van de 9e eeuw in verband met het permanente gevaar. In die tijd (omstreeks 1880) ontston den er ook ronde burchten van hout en aarde, vooral in het kustgebied, zoals spr. o.m. door opgravingen in Zeeland heeft kunnen aantonen. Dat waren ech ter nog geen particuliere kastelen. Een goed voorbeeld van de ontwikkeling van open hoeve van een adelfjk grootgrond bezitter tot verdedigbaar kasteel leverde de opgraving van de Husterknupp by Frimersdorf in het Rijnland, door Herrnbrodt. Die alleroudste particuliere kas telen waren nog zeer primitief, net eigenlijke versterkte gedeelte be stond uit een houten toren op kunstmatig opgeworpen heuvel. geven door een gracht. In het Rijn land, in Normandië en in Engeland zijn nog ontelbare voorbeelden 1 zulke kasteelbergjes bewaard ge- Brittenburg In Engeland dateren zij van na dc Normandisclic verovering van 1066. In In Nederland zijn er ook nog voorbeel- del van, o.m. dc zogenaamde vliedber gen in Zeeland. Eén daarvan, de Berg van Troje te Borrele. is door spr. vol ledig opgegraven, waarbij drie periode' in houtbouw uit de lle-12ée eeuw ei tenslotte een herbouw in steen omstreeks 1200 duidelijk konden worden aange- Het volgende kasteeltype, uit het be gin van de 13e eeuw, is hier te lande de ronde burcht op vlak terrein, omgeven door een ringgracht (type Teylingen). Deze „rondelen" bevatten oorspronkelijk geen woongebouwen: de kasteelheer woonde op de voorburg en trok zich

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 3