Nieuwe Leidse Comraiil
F.
JOHN
KENNEDY'S
LAATSTE
Dappere
eeuwige vlam
vrouw
ontsteekt
bij graf
en
De Gaulle komt spoedig
terug in de Ver. Staten
Kennedy herdacht in
de beide Kamers
Mrs. Kennedv
bezocht graf
75
f rifn^af 36 november 1963. 44ete J««rg««|
N
Vannacht wat regen
Voornameiyk vannacht kans op regen,
morgen overdag opklaringen. Overwe
gend matige wind. ruimend van zuid.
naar westelijke richting. Weinig veran
dering in temperatuur.
(Zie ook pagina 4)
CMRISTEUJK-NAT10NAAI DAGBLAD
Steenstraat 37
Telefoon 31441
nst bezorging 18
NDER EEN HELDER BLAUWE HEMEL is president John F.
Kennedy gisteren op de begraafplaats van Arlington ten grave
;edragen, voor de ogen van de hoogste vertegenwoordigers van zes-
ig landen. En nooit zullen de Amerikanen vergeten boe wonder-
aarlijk goed mevrouw Jacqueline Kennedy zich op dit moment van
iepe droefheid beeft gehouden, een houding een presidents vrouwe
raardig.
Langzaam, gesteund door Robert Kennedy die geen minuut van haar
feijde week, liep zij weg van het graf, kaarsrecht, de Amerikaanse vlag aan
jiaar borst gedrukt die de kist van haar gruwelijk vermoorde echtgenoot
pad gedekt. Maar ook nu nog kon zij niet alleen zijn in haar verdriet: alle
buitenlandse staatshoofden zegde zij op een ontvangst in het Witte Huis
c voor de eer die zij haar man hadden bewezen..
i Terwijl de kist met het stoffelijk
overschot van zijn vader naar de
l affuit wordt gedragen, brengt de
kleine John jr. juist op deze
dag drie jaar oud geworden een
eregroet. Als een man.
j Deze laatste dag van eerbewijs, van
godsdienstige plechtigheden was be
tonnen toen mevrouw Kennedy het
pitte Huis verliet om naar het Kapi-
tool te gaan. Vijf uur nam de uitvaart
in beslag. Er waren ogenblikken van
grote ontroering en momenten van
plechtigheid en religieuze betekenis.
Na de plechtige maar eenvoudige
bus van requiem door kardinaal
Cushing gecelebreerd in de St. Mat-
meus-kathedraal, trok de rouwstoet
paar het nationale kerkhof van Ar
lington, waar meer dan 100.000 mili
tairen en beroemde zonen van het
Amerikaanse volk liggen begraven, ge
legen op een zacht glooiende heuvel
Dan de oever van de rivier de Poto
mac.
In één
oogopslag
Reportages en berichten
over de begrafenis van
Kennedy pag. 3.
C. S. Lewies („Brieven uit
de hel") overleden pag. 2
Van tamboerijn naar gitaar;
hallelujahoed blijft pag. 2
Werkgevers: prijsbeleid
dam tegen loonvloedgolf
pag- 2
Werknemers: alarm over
prijzen pag. 4
Johnson zal het moeilijk
krijgen pag. 7
Vlucht uit woonpakhuizen
pag. 7
Toen de affuit en de volgwagens onder
m schier wolkenloze hemel de begraaf
plaats opreden, stelde een peleton Ierse
soldaten, juist uit Ierland overgekomen
op speciaal verzoek van de familie Ken
nedy, zich bij het graf op. Terwijl de
slippendragers acht militairen
alle Amerikaanse strijdkrachten
kist van de affuit tilden en naar het graf
droegen, speelde een muziekkorps ..The
Stars Spangled Banner", het Amerikaanse
volkslied en doedelzakspelers het lang
zame treurlied „The Mist over the Moun
tain". Het geluid van de doedelzakken
stierf langzaam weg toen men het graf
naderde.
Vijftig straaljagers vlogen over. ge
volgd door het presidentiële vliegtuig.
In de laatste formatie ontbrak het
vliegtuig aan de spits, aldus het ver
lies van een leider symboliserend
Een salvo van 21 kanonschoten ver
scheurde de stilte en scheen oneindig
lang te duren. Alle militairen, van keizer
en president tot soldaat, sprongen in de
houding en brachten een saluut. Me-
vouw Kennedy sloot haar ogen, maar
stond rechtop. Een salvo geweervuur ver
joeg wederom de stilte.
En toen klonk droef de aanzwellende
en zwevende toon van dc Last Post, weg
drijvende over het heuvelland en over de
graven van de 126.000 andere mannen
die hun land hebben gediend.
De kist werd boven het graf gehan
gen, kardinaal Cushing zegende het graf
en ging de rouwenden voor in het „Onze
Vader" en andere gebeden.
Stars and Stripes
De lqkdragers namen dc vlag van de
kist, vouwden haar voorzichtig precies
in een driehoek en gaven het dundoek
aan de commanderende officier die het
overhandigde aan mevrouw Kennedy. Zr}
klemde de Stars and Strips tegen zich
aan. De kist werd snel gedekt met een
deken van gras. Een brandende fakkel
verscheen en werd aan mevrouw Ken
nedy overhandigd, die langzaam op het
graf toeliep en de eeuwige vlam ontstak
die op verzoek van de familie b(j het
graf van de vermoorde zal blyven bran-
De kardinaal gaf een laatste zegen en
zette opnieuw het „Onze Vader" in
Toen de kist met het stoffelijk overschot
in het graf werd neergelaten, waren
allen die de begrafenisplechtigheid had
den bijgewoond, reeds van de begraaf
plaats vertrokken.
Naast elkaar hadden zij aan het graf
gestaan: vorsten en presidenten. Presi
dent de Gaulle op de eerste rij. naast
keizer Haile Selassie. Achter hen bonds
kanselier Erhard. Vooraan president
Lyndon Johnson, omringd door agenten
van de Amerikaanse veiligheidsdienst.
Anastas Mikojan. eerste vice-premier
van de Sowjetunie. stond ook in de eerste
■rij, zijn linkerhand tot een vuist gebald
Tijdens de gebeden keek hij strak voor
Iets verderop in deze rij. links van
Mikojan, prins Bernhard en prinses
Beatrix.
Maar de zwaar gesluierde weduwe
John F. Kennedy was de centrale figuur
bij de korte plechtigheid, san
haar zwager Robert Kennedy die haar
steeds ondersteunde. Ieder verliet de be-
begraafplaats van Arlington, waar nt
Mrs. Jacquelines gezicht is
sluierd. Zij kijkt recht voor zich
uit, sluit soms even de ogen. Ze
houdt zich flink, ook wanneer
haar voor de geopende groeve
de Stars and Stripes wordt ov
handigd, de vlag, die de kist van
haar echtgenoot heeft bedekt op
zijn laatste weg naar het Witte
Huis, naar het Kapitool, op weg
naar zijn laatste rustplaats.
president Kennedy rust naast president
William Hiward Taft. die in 1930 ter
aarde werd besteld. Daar rust ook Jöhn
Foster Dulles, de krachtige minister van
buitenlandse zaken. Daar rusten de beste
zonen van het Amerikaanse volk.
Een natie en de wereld rouwt om
een jonge staatsman die vrede zocht
in een tijdperk van koude oorlog.
Een nieuwe president heeft zijn
plaats ingenomen en kan weer hoop
wekken in de harten van miljoenen
Een plechtige stoet. De kist met
het lijk van John F. Kenedy, op
een legerwagen voortgetrokken
door paarden nadert Memorial
Bridge, op weg naar de nationale
erebegraafplaats Arlington. Voor
het Lincolnmonument verdringen
zich duizenden mensen, die hun
president een laatste stille
groet brengen.
Goed gesprek met Johnson
PRESIDENT Dc Gaulle hoopt
vroeg m het nieuwe jaar i
dc Verenigde Staten terug te keren
om besprekingen te voeren met pre
sident Johnson. Hij is gisteren
Parijs vertrokken. Tevoren had hij
een onderhoud van een klein half
uur met zjjn Amerikaanse collega.
Na afloop van dit gesprek vertelde
Johnson, dat een verbetering moge
lijk lijkt in de betrekkingen tussen
Frankrijk en de Ver. Staten.
In Amerika is men zeer ingenomen
met het bezoek van De Gaulle. Een
vooraanstaand Amerikaan zei: „Ik ge
loof niet, dat ik het aan het verkeerde
eind heb als ik zeg, dat hoewel ieder
een het waardeert dat zovelen uit het
buitenland gekomen zijn, wij allen het
bezoek van de president het mees
prijs hebben gesteld". Toen hij bij het
Witte Huis arriveerde, werd er ge
juicht en geapplaudisseerd.
Intussen heeft Johnson de leiders van
meer dan zestig landen boodschappen
doen toekomen waarin hij de verzeke
ring geeft, dat de buitenlandse politiek
van de Ver. Staten door de dood van
John F. Kennedy niet gewijzigd zal wor
den. Een van die boodschappen is naar
Chroesjtsjef, de Russische premier, ge
gaan. Ook het Amerikaanse streven naar
samenwerking in de ruimte zal worden
voortgezet. Meer van Johnson's plannen
zullen bekend worden, als de nieuwe
president morgen zyn rede voor het
congres heeft uitgesproken.
Vandaag confereerde Johnson met
Home. de Britse premier. Erhard, de
Westduitse kanselier en anderen Een
tydstip voor een onderhoud met Miko-
taiu sr •jauuajd-aoTA. aqosrssna ap txBif
bekend.
Commentaren
TJET is moeilijk op een dag als van-
daag te schrijven over het ver
driet van anderen. Wij allen, die door
middel van radio en televisie de
droeve plechtigheden van gisteren in
Washington hebben gevolgd, kunnen
alleen medeleven en daarna her
neemt ons leven zijn normale gang,
gaan wij over tot de orde van dc
dag, hebben wij het weer druk met
onze eigen beslommeringen en pro
blemen. De vraag naar het waarom
van deze gruwelijke moord vermo
gen wij niet te beantwoorden en wij
heseffen slechts, dat de gebrokenheid
van de wereld, waarin wij moeten
leven, ons aller deel is.
Onontkoombaar dringt op dagen als
deze de vraag naar voren, of er er
gens voor de mens, die wordt gesla
gen, troost is. Of wij maar moeten
proberen te leven onder en met dc
dreiging en de ban van het noodlot,
dat toeslaat juist op momenten
waaron wij het allerminst verwach
ten. Wij weten, dat de dood onze da
gelijkse metgezel is en dat het voor
elk van ons slechts een kwestie is
van tijd, die wij zelf niet kunnen
bepalen.
De niet te omzeilen vragen van
dood en leven worden gesteld ook
als wij oog- en oorgetuigen zijn van
de begrafenis van iemand, die ons
dierbaar is zoals president Ken
nedy ons dierbaar was in zijn vaak
zo onstuimige strijd voor de vrijheid
en de veiligheid van een door anti
christelijke machten bedreigde we
reld. Zijn strijd zal de onze moeten
zijn, in dc samenleving, waarin God
ons een taak en een plaats heeft ge
geven.
Onze gedachten zijn gisteren wel in
het bijzonder geweest bij mevrouw
Kennedy en haar kinderen. En ons
diepe medeleven Is overgegaan in
bewondering voor haar houding in
dit allermoeilijkste uur van haar
leven. Wij mogen geloven, dat onze
gebeden, de gebeden van miljoenen
mensen in alle landen. God bereiken
en dat hij die niet zal afwijzen. On
zichtbare draden, gespannen tussen
hemel en aarde, zijn van meer bete
kenis voor de gang van onze wereld
door de tijd dan elke beslissing door
staatslieden genomen. De verticale
lijn bepaalt het wereldgebeuren en
het leven van elk van ons, ook dat
van mevrouw Kennedy. Wie dit weet
kan zeggen, ondanks het zichtbare
tegendeel: „En tochHet is dc
uitspraak van pen door angst en pijn
gewond hart, dat tenslotte rust vindt
in God.
Vanavond opnieuw
tv.-uitzending
begrafenis
De twee Nederlandse televisie-verslag
gevers die de begrafenisplechtigheid in
Washington hebben bijgewoond, zijn in
de afgelopen nacht in ons land terugge
keerd met de filmopnamen die de Ame
rikaanse televisie gisteren heeft gemaakt.
Vanmorgen is de plechtigheid in zijn ge
heel door de NTS uitgezonden. Vanavond
om half zeven volgt een herhaling. De
uitzending duurt tot tien over half ne
gen.
Het verdere televisieprogramma ziet
er als volgt uit:
20.40 uur: NTS-journaal.
21.00 uur: de aangekondigde EEG-docu»
mentaire van de RTB
21.45 uur: „Der goldene Klang", de NTS-
bijdrage aan een Eurovisieserie van
muzikale programma's.
22.15 uur: epiloog (KRO).
22.30 uur: tweede NTS-journaal.
Prins Bernhard is gisteravond met een
Amerikaans militair vliegtuig naar Am
sterdam vertrokken.
Prinses Beatrix zal vanavond vertrek
ken met een KLM-toestel, dat om 00 uur
45 (w.e.t.) van de luchthaven Idlewild
vertrekt. Vanmorgen vloog zij al naar
New York.
In de openbare vergadering van zo
wel de Eerste als tweede kamer is
vanmiddag het overlijden van presi
dent John F. Kennedy herdacht. De
voorzitters van de beide kamers der
Staten-Generaal, resp. mr, J. A. Jonk
man en mr. F J F. M. van Thiel. spra-
een herdenkingswoord. In aan
sluiting op dit in memordam sprak,
namens de regering mr. V. G. M. Ma-
rijnen, minister-president. Hij gaf in
deze toespraak uiting aan de gevoe
lens van bewondering en dankbaar
heid jegens de plotseling ui.t ons mid
den weggerukte jonge president van
de Verenigde Staten.
„Beleeft ooit", zo vroeg hij zich af. „de
mensheid meer haar eenheid dan bij de
dood van iemand die zeer bijzonder de
draiger was van de idealen die de mens
heid bezielend verbinden? Op zo'n mo
ment vervagen landsgrenzen en politieke
stellingen.
Over religieuze verschillen en rasvoor
oordelen heen. zijn wij ons op zo'n mo
ment bewust van dat wat ons allen ver
bindt verlangen naar eenheid, verlangen
aar vrede en een betere toekomst".
Na herinnerd te hebben aan enkelen
an de grootsten die ons deze jaren ont
vielen" (Dag Hamrnerskjoeld. koningin
Wilhelmina en Paus Joannes) vervolg
de de minister-president: „Thans door
leeft de mensheid bij dc dood van John
Kennedy de idealen waarvoor hij streed:
uitbanning van vrees voor oorlog.
honger, voor onredhit en opheffing van
de ongelijkheid tussen mensen van ver
schillende rassen en huidskleur".
„Moedig staatsmanschap: dat was het
ideaal dat Kennedy voor ogen stond,
lang voordat hem de zware taak van
president van de Verenigde Staten op de
de premier.
„Onze bewondering en dankbaarheid
gaan ook uit naar zijn dappere jonge
vrouw, die het grootste verlies van al
len te dragen heeft. Het beeld van haar
in rouw met hun twee jonge kinderen
zal ons altijd bijblijven. Ver boven droef
heid en teneergeslagenheid uit zullen bij
nos gevoelens van dankbaarheid moeten
gaan overheersen voor hetgeen Kennedy
in de jaren van zijn presidentschap heeft
gedaan, en ons als idealen heeft leren
zien. Zijn vertrouwen op een betere toe
komst moet ons het verlies helpen ver-
Mevrouw Kennedy heeft gisteren te
middernacht nog een bezoek gebracht
aan het graf van haar echtgenoot, waar
zij bloemen neerlegde. Zij was in gezel
schap van minister van justitie Robert
Kennedy en twee leden van de geheime
politie. Men verbleef een kwartier by
het graf.