19.75
„In het parlement te veel
pressiegroepen
Kreymborg
Twee doelen bij
Roermond
Prof. dr. W. Drees van oordeel:
Minister Bot antwoordt
op 400 vragen
RYNBËNDE'S
Overhemden
FIOM reorganiseert
en verzet actueel werk
NIEUWE LEIDSE COURANT
VRIJDAG 22 NOVEMBER 1963
Op de rijksweg, vijf km ten zuiden
Roermond, zijn gisteravond binnen
uur tijds twee dodelijke verkeersonge
lukken gebeurd.
Om vijf uur werd de 71-jarige weduw
P. Hannen-Wassenberg bij het te voe
oversteken van de rijksweg door eei
personenauto gegrepen en zo zwaar ge
wond, dat zij in de loop van de avond
in een ziekenhuis te Roermond is c
Even zuidelijker is een personenauto
uit Roermond in volle vaart tegen
geparkeerde vrachtauto van een I
brouwerij uit Breda gereden. De 51-jarige
H. Houben uit Ohé-Laak die naast de
bestuurder zat werd op slag gedood.
Zeven maanden tegen
oud-Kamerlid geëist
Voor de rechtbank in Groningen is
vandaag de „Finsterwolde affaire" be
handeld, die in maart-april van dit jaar
sterk de aandacht trok, toen kort na el
kaar zes ingezetenen van Finsterwolde,
onder wie de belangrijkste CPN-kopstuk-
ken, werden gearresteerd.
Tegen de 44-jarige H. H., tot voor kort
lid van de Eerste Kamer voor de CPN
en belangrijk CPN-functionaris in het
Noorden, die leiding heeft gegeven aan
het geheel, eiste de officier van justitie
zeven maanden met aftrek-
Achtereenvolgens stonden terecht: de
40-jarige CPN-wethouder, metselaar J. S
tegen wie twee maanden werd geëist, de
43-jarige hoofdkommies S. K. die vijf
maanden tegen zich hoorde eisen, de
51-jarige fractievoorzitter van de CPN,
de landarbeider H. S., de 47-jarige werk-
leider van de werkgroep „mindervaliden"
en CPN-bestuurslid S. F. en de 57-jarige
landarbeider, tevens CPN-raadslid, A. B.
die eveneens vijf maanden tegen zich
hoorden eisen.
ePu22eH)0ck
X erschuif-puzzel
Onderstaande woorden zodanig ver
schuiven dat verticaal twee namen van
plaatsen in N. Holland ontstaan.
Erbarming, veldhoen, prominent, re
genen, stommeling, steenklomp, zeven
tien, hindernis, maandag, garnaal, slim-
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
n., 2. bon, 3. Paris, 4. hamer, 5.
pinakel, 6. genie, 7. dadel, 8. tin, 9. e.
NORMANDIË.
59
(Van onze parlementsredactie)
„De pers geeft een beter beeld van de publieke opinie dan het parle
ment". Deze opmerkelijke uitspraak die bij parlementariërs wel op
tegenspraak zal stuiten is van prof. dr. W. Drees. In het parlement, zo
zegt hij, wordt het woord gewoonlijk gevoerd door specialisten, die hoge
re overheidsuitgaven wensen. Onder hun fractiegenoten zijn er meestal
wel, die kritiek hebben op deze uitgavenwensen, maar zij spuien deze kri
tiek liever buiten het parlement dan naar binnen. Enkele jaren geleden
kreeg de minister van landbouw in de pers wel steun voor een wat sober
der beleid inzake agrarische subsidies, maar niet in de Kamer. Dit geldt
ook voor andere zaken zoals p.b.o. of sociale verzekeringen. In de pers
spreekt men hierover vrijmoedig, maar binnen de fracties van de vijf
grootste partijen respecteert men de wensen van de secties, waartoe men
zelf niet behoort. Pressiegroepen en vaste kamercommissies die zijn
samengesteld uit de desbetreffende secties van de fracties zijn vaak
verbonden door personele unies. Daarbij kan men bijvoorbeeld denken aan
bestuurders van omroepverenigingen, die het woord voeren bij de behan
deling van de begroting van O., K. en W. en aan bestuurders van ambte
narenbonden, die hetzelfde doen als bij de behandeling van de begroting
van binnenlandse zaken als de ambtenarensalarissen aan de orde zijn.
Op gedrag van pressiegroepen wordt
in het parlement zelden kritiek ge
oefend, maar daarbuiten wel. In het
parlement, zo gaat prof. Drees verder,
wordt vaak gepleit voor overeenstem
ming tussen regering en een bepaalde
pressiegroep. Overleg is prachtig, over
eenstemming kan wenselijk zijn, maar
gewoonlijk ongewenst, tenzij de
is van de pressiegroep toevallig met
het algemeen belang samenvalt.
Prof. Drees wil hiermee allerminst
de pressiegroepen veroordelen. Zij zijn,
betoogt hij, van groot nut om concre
te uiting te geven aan een bepaald as
pect van ons bestaan. Het voornaamste
bezwaar ertegen is, dat zij zo zelden
tegendruk geven tegen de wensen van
andere pressiegroepen, hoewel dat toch
belangrijk is voor hun doel. Een der
gelijke tegendruk zou tot een wat veel-
zijdiger discussie over claims* leiden.
De pré-adviseur wijst ook nog op een
ander facet, namelijk dat men lid kan
van verschillende organisaties, wier
vertegenwoordigingen met hun wensen
feite tegen elkaar ingaan. Het is
heel gewoon om tegelijk lid te zijn van
do A.N.W.B. de N.O.V.I.B. een vakcen
trale en een omroepvereniging. De
A.N.W.B voelt minder voor belasting
op benzine en meer voor investeringen
wegen dan een vakcentrale; een
omroepvereniging wil medefinanciering
uit de algemene middelen, maar de
NO.V.I.B. zou dat bedrag liever aan
Afrika ten goede doen komen'enz. Daar-
':an men het niet au serieux nemen,
prof. Drees, als een bestuur
adresseert namens zoveel honderddui
zend leden, wantals men alle leden
tallen optelt, komt men wellicht tot
'zestig miljoen Nederlanders
(Van onze parlementsredactie)
By de Tweede Kamer is ingediend de
memorie van antwoord op het voorlopig
verslag van de begroting. Hieronder
volgt een samenvatting van de voor
naamste punten uit de memorie, die
meer dan 400 antwoorden bevat.
In een der eerste antwoorden deelt
de minister mee, dat staatssecretaris mr.
J. H. Grosheide de mening onderschrijft,
dat de ambtsvoorganger van de minister
„de grondslagen heeft gelegd voor een
eigentijds en sluitend systeem van on
derwijsvoorzieningen, waarnaar zo lang
was uitgezien". De omstandigheid, dat
de staatssecretaris er de voorkeur aan
zou hebben gegeven, indien voor de ook
door hem noodzakelijk geachte ver
nieuwing van de onderwijs wetgeving
een ander systeem zou zijn gevolgd
doet daaraan met af. Doordat het wets
ontwerp tot wet is verheven is een
nieuwe situatie ontstaan, met welk fun
damenteel gegeven de staatssecretaris
uiteraard ten volle wil en zal rekening
houden. Ten slotte merkt de minister op
dat wanneer iemand de functie van
staatssecretaris aanvaardt zulks gezien
de hoogheid van het ambt voor hem
inhoudt dat hij de wet niet slechts naar
de letter doch ook naar de geest van de
wetgever zal helpen ten uitvoer leggen
De minister is voornemens een
inspectie alleen voor het ulo in te
stellen.
De minister 'overweegt een wijziging
van het Kweekschooleindexamenbesluit
te bevorderen, die de mogelijkheid biedt
de lange duur van de eindexamens in
te korten. Het advies van de Onderwijs
raad over een desbetreffende ontwerp
regeling is zeer onlangs ten departe-
mente ontvangen. De minister zal een
spoedige afwikkeling van deze, aange
legenheid bevorderen.
De minister is van mening, dat het
maximale bedrag van de rijksstudietoe
lage met ingang van de cursus 1964/1965
verhoogd zal moeten worden. De in dit
verband noodzakelijke onderzoekingen
verkeren Ln een vergevorderd stadium.
Hij hoopt het nieuwe maximale bedrag
tijdig vóór de nieuwe cursus bekend
te kunnen maken.
De minister heeft aan de besturen
van de bijzondere universiteiten en hoge
scholen medegedeeld, dat hij bereid is
een onderzoek te laten instellen naar de
wenselijkheid van een verdere verhoging
van de subsidiëring van het bijzonder
wetenschappelijke onderwijs.
De minister is van oordeel, dat een
zekere mate van studiebegeleiding, in
het bijzonder gedurende de eerste studie
jaren, gewenst is, wil een beperking van
de studieduur mogelijk zijn.
De minister acht geen reden aan
wezig een onderzoek in te stellen naar
de wenselijkheid en de mogelijkheid
van het uivoeren van een studieloon
De minister overweegt ernstig of
de tijd niet gekomen is de instelling
van een Raad voor Recreatie voor te
bereiden1? Of hierbij ook de sport be
trokken zal moeten worden dan wel
dat het grote belang van deze sector
zijn uitdrukking eveneens zal moeten
vinden in de Instelling van een afzon
derlijk College van advies en bijstand,
zal terdege bestudeerd moeten worden.
O De minister is bereid de mogelijk
heid van een wettelijke regeling van de
subsidiëring van het jeugdwerk te doen
onderzoeken en hiervoor in overleg met
de Raad voor jeugdvorming een com
missie in te stellen.
De minister heeft het
een nieuwe „sportnota" voor te berei
waarin aan de hand van de in het
1964 te verzamelen gegevens getracht
zal worden de tekorten en de behoeften
op het terrein van de lichamelijke v
ming en de sport zo reëel mogelijk
benaderen. Gezien de urgentie van deze
aangelegenheid denkt hij niet aan een
uitgebreid en tijdrovend onderzoek, doch
aan een globale behoeftenpeiling die de
mogelijkheid biedt op korte termijn het
beleid uit te stippelen.
De samenstelling van de Pacifica
tiecommissie voor een vruchtbare op
lossing van het vraagstuk van het 2e
T V -net hoopt de minister spoedig be
kend te maken.
Overheidsuitgaven
Aanstaande zaterdag houdt de J
Vereniging voor de staathuishoud-
kunde in Utrecht een studiedag,
die gewijd is aan de Nederlandse
overheidsuitgaven. Voor deze bij- J
eenkomst stelden prof. dr. W
Drees jr, prof. dr. C. Goedhart en
drs. L. J. G. de Mast elk een pre-
ies samen. In nevenstaand ar-
tikel geven we een aantal opmer-
kingen weer van prof Drees, die
vooral aandacht heeft geschonken
i de structuur van de uitgaven
de centrale overheid, Prof,
Goedhart heeft zich in hoofdzaak
beperkt tot een analyse van enige
macho-economisöhe aspecten
j de overheidsuitgaven, terwijl drs.
De Mast in het bijzonder de uit-
'en van de lagere overheid i
onderzoek heeft onderworpen.
Zijn verkiezingsuitslagen een belang
rijke aanwijzing voor de mening van de
burger inzake de overheidsuitgaven? In
tweepartijen-land kunnen zij inder-
l een betekenisvolle indicatie zijn,
r in ons land is dat zelden het ge
val. Bij gemeentelijke verkiezingen den
ken weinigen aan het lokale beleid in
zake bijvoorbeeld kunst of bedrijven.
Bij landelijke verkiezingen blijken de
gewoonlijk kwalitatief geformuleerde
programma's elkaar wat de uitga-
betreft goeddeels te overlappen. Bij
de belastingparagraaf proeft men ech
ter verschil. Leden van een partij wor
den vooral beïnvloed door traditie en
algemene gezindheid. Binnen een ruime
marge hebben partijbesturen en frac
ties de mogelijkheid om het beleid te
bepalen.
Ook de ministers hebben volgens prof.
Drees een grote vrijheid. Immers: wel
ontmoeten zij in de debatten eenzijdige
pleidooien (van alle partijen) voor ho
gere uitgaven in de besproken sector,
maar de brede en permanente herha
ling verzwakt deze pleidooien en de
fracties nemen een groot aantal wen
sen niet zo ernstig, dat zij daarvoor
bijvoorbeeld verhoging van de belasting
of verlaging van andere uitgaven over
hebben. Een afwijzend antwoord van de
regering wordt daarom meestal geslikt;
het parlement zou zelfs schrikken als
de uitgaven ineens met twee miljard
gulden werden verhbogd. Is een minis
ter meer bereid tot concessies dan zijn
collegals of komt hij uit zijn eigen ini
tiatief met ruime voorstellen ten
dat deze sector in verhouding veel i
krijgt. Neutrale kritiek is er eigenlijk
niet. De algemene rekenkamer beziét
al juridische aspecten van gedane
uitgaven, zelden hun -zin in het grote
geheel. De S.E.R. zal geen kritiek
hebben op gemeentelijke subsidies aan
het beroepsvoetbal, de raad voor de ge-
meentefinanciën niet op een royaal
voorstel van de S.E.R.
Doelmatigheid
Prof. Drees spreekt ook over
oelmatigheid van de overheidsuitgaven
n zegt in dit verband, dat de uitgaven
oor het onderwijs die als een ko
meet omhoog zijn geschoten bijzon
dere aandacht verdienen.
Is het logisch, vraagt hij. dat
ouders kleuteronderwijs vrijwel ca
deau krijgen? Dat studenten voor een
krats een opleiding volgen, die de ge
meenschap veel kost, terwijl een
zich niet de volle studietijd geheel
aan de studie kan of wil wijden (bijv.
vroeg trouwende meisjes)? En trek
ken degenen, die wel klaar komen,
later niet een groot financieel profijt
van hun studie? Is het studieprogram
aan universtiteiten niet veel te uitge
breid vergeleken met de buitenland
se studieprogramma's? Waarom zijn
vier moderne talen verplicht op de
middelbare scholen? Men zou bijvoor
beeld Duits als verplicht vak kunnen
vervangen door Spaans, Russisch of
Italiaans naar keuze. Is het accepta
bel dat elke leraar andere studieboe
ken kan voorschrijven en dat schrij
vers kunstmatig drukken doen
ouderen? Schrijvers van leerboeken
zijn vaak echte afvalmakertjes!
Na er op te hebben gewezen dat
calculaties zelden voorkomen, betoogt
prof. Drees dat coördinatie wenselijk
Een begrotingscommissie uit d<
Tweede Kamer zou zich kunnen interes-
voor de totale problematiek var
begrotingshoofdstuk (dus voor re
geringsvoorstellen, voor wensen van ka
merleden met invloed in de toekomst
en niet alleen voor amendementen
op de lopende begroting. De politieke
partijen zouden concreter kunnen
den; de drie middelgroten laten veel
feitelijke keuze aan de regering i
Aan kwantitative studies en program-
la's bestaat behoefte.
Besturen omvat natuurlijk veel meer
dan uitgaven. Het intrekken van onno
dige wetten, goede redactie van nieu-
wetten, benoemingsbeleid, ruimtelij
ke ordening, monetair beleid, een goe
de uitvoering van de vele taken op bin
nen- en buitenlands gebied zijn van
primair belang. Men dient nimmer
bestuurders of politici te gaan meten
de omvang van de uitgaven,
die zij wel of die zij juist niet heb
ben gedaan, ook niet naar het aantal
nieuwe wetten, want anders stikken we
daarin. Maar uitgaven van de over
heid, zo besluit prof. Drees, zijn een
fascinerend onderdeel van het bestuur,
krachtig instrument voor een eco
nomisch. sociaal beleid, voor een men
selijker leven.
Npombezi hoopt op
hoger dividend
Dank zij de reeds geruime tijd hoge
sisalprijs heeft de N.V. Cultuurmij,
Ngombezi gunstige verkopen en voor
verkopen tot stand gebracht zodat over
1963 hoger dividend wordt verwacht
(1962 13%, waarvan 10 in aandelen).
Rekening houdend met de wenselijkheid
kweken acht de directie 7'
zijn sector, dan is het gevolg interim-dividend gerechtvaardigd.
dubbele jonge Klare
N.V. DISTILLEERDER IJ SIMON RYNBENDE 4 ZONEN SCHIEDAM
Zelfstrijkende katoenen poplin.
Tricot nylon in uni en streepdessins.
Per stuk 11.90 - 2 stuksJWreO-
2 STUKS
STILLE RIJN t.O. HARTEBRUGKERK
Vragen over politie
in Culemborg
Het Tweede Kamerlid de heer J. H.
Scheps (soc.) heeft schriftelijk aan de
ministers van binnenlandse zaken en van
justitie de volgende vragen gesteld:
Is het waar, dat in het kader van het
onderzoek naar de toestand in het poli- J
tiekorps te Culemborg onderscheidene
leden, onder wie een hoofdagent door
twee rijksrechercheurs zijn verhoord in
het bijzijn van de burgemeester van
lemborg?
Is het ook waar, dat deze burgemees- j
ter op dinsdag 19 november het korps
van politie op het bureau van politie
heeft bijeengeroepen en aldaar heeft a
gedrongen te zorgen dat de leden
het korps er zonder kleerscheuren af-
kwamen.
Heeft inderdaad de met verlof gezon-
den korpschef, tijdens dit verlof, een
hoofdagent medegedeeld, dat hij de vol-
gende middag door de rijksrecherche Z
worden verhoord.
Heeft dezelfde korpschef naar aanlei-
ding van het onderzoek het dreigement
geuit, dat als de zaak voorbij is, er n'
stens nog twee uitgaan.
Zijn de ministers, gesteld, dat zij de
voorafgaande vragen bevestigend mo
ten beantwoorden, van oordeel, dat
een gang van zaken tot een onpartijdig
en rechtvaardig onderzoek kan leiden? J
Zijn de ministers voorts bereid al die
maatregelen te bevorderen die de rechts-
zekerheid, ook in Culemborg, zullen J
waarborgen?
ETHEKGOLVEJN
NCRV: drie speciale
muziekprogramma's
den gaf. Dit was een van de laatste
concerten, gedirigeerd door luit,-kol.
Rocus van Yparen. Het concert vormt
als het ware een staalkaart van vir
tuositeit van de kapel.
De NCRV vraagt aandacht voor drie
speciale muziekprogramma's, die in de
komende week worden uitgezonden.
Op de middag van maandag 25 novem
ber kunt u om 3.15 uur luisteren naar
het orgelconcert, dat Anton Heiller
componeerde in opdracht van de com
missie Internationaal Orgelconcours
voor het concours dat dit jaar in Haar
lem werd gehouden. De componist voert
dit werk zelf uit, met begeleiding van
het Noord/hollands Filharmonisch or
kest onder leiding van Henri Arends.
In hetzelfde programing wordt ook het
4e Brandenburgse concert van Bach
gespeeld
In de vooravond van donderdag 28
november, om 7.10 uur. wordt een eer
ste uitvoering gegeven van de fantasie
voor koor en orkest over het lied „De
zon schijnt in mijn ziel vandaag", ge
componeerd door Herman Nieland.
Dit lied maakte bU de begrafenis
van prinses Wilhelmlna diep indruk,
toen het in de kerk werd gezongen.
De NCRV zendt daarom aan de
vooravond van de eerste herden
king van het overlijden van prinses
Wilhelmlna de nieuwe compositie
uit.
Deze wordt ten gehore gebracht door
het NCRV Vocaal ensemble en het Om
roeporkest onder leiding van Marinus
Voorberg. Het werk is opgedragen aan
koningin Juliana
Van geheel andere aard is het derde
muziekprogramma .dat op de middag
van vrijdag 29 november om 1.15 uur
wordt uitgezonden. Dit is een opname
van een concert dat de Kon. Militaire
Kapel op 1 november jl. in Leeuwar-
Avro slaakt strip
„met 24 p.k."
Voorzitter Donner nam afscheid
Wegens het bereiken van hoge
leeftijd (bijna 74 jaar) heeft
J. Donner in de te Utrecht gehouden
algemene vergadering van de FIOIM
(Ned. Federatie van instellingen
voor de ongehuwde moeder en haat
kind) afscheid genomen als voor
zitter van de federatie. Hij zeide, op
het moment dat de FIOM zeer ac
tief is met actueel werk en met re
organisatie, zijn taak in jongere han
den te willen leggen. Dr. Donner
wordt voorlopig opgevolgd door ds.
mr. B. ter Linden.
De ochtendvergadering was vrijwel
geheel gewijd aan mededelingen van be
stuurszijde over de activiteiten van de
FIOM in 1962 en daarna. Het was de se
cretaris-penningmeester mr. H. M. L. H.
Sark, die voor de 33ste maal in deze
functie het algemeen verslag uitbracht,
maar dat volgend jaar ook voor het laatst
zal doen. Ook hij gaat dan rust nemen.
De FIOM heeft het onderzoek naar de
moderne eisen voor haar tehuizen op
verzoek van de Federatie voor Kinder
bescherming krachtig voortgezet. Er
wordt gewerkt met een comm:
vier subcommissies. Ook streeft
Ze zuchtte even en hield die zucht halverwe
ge in. Ze behoorde langzamerhand toch wel
aan de toestand gewend te zijn. Al jaren ge
leden had ze, vroegwijs voor haar leeftijd, ont
dekt hoe ze zich het best in deze moeilijkhe
den kon schikken. Ze moest zich eenvoudig op
een andere golflengte afstemmen. Dit beeld
sprak tot haar, omdat ze juist in die tijd sa
men met haar vader haar eerste radio had ge
bouwd. Thuis was er de golflengte van bedekte
waakheid. En daarbuiten was er nog een derde
golflengte in haar leven: dat was de enige, waar
ze niet vroeger of later beu van werd. En die
was maar mogelijk bij heel enkele mensen. Bij
haar vader (ze herinnerde zich nog de fijne
saamhorigheid, toen ze samen over de radio
gebogen zaten en zij voor het eerst de soldeer
bout mocht vasthouden), verder bij kleine
kinderen ...en dan nog bij Joost. Joost, het
vriendje uit haar kinderjaren, die haar vuil en
bemodderd naar zijn moeder sleepte en stra
lend zei: „Mam, ze is over nèt zo'n breje sloot
gesprongen als ik!" terwijl zijzelf daar verlegen
en schuw midden in die mooie hal van het
doktershuis stond en haar ogen strak gevestigd
hield op het geborduurde kleedje van de Friese
klok.
Ze zuchtte weer en deed ditmaal geen poging
die zucht te onderdrukken. Dan veerde ze een
eindje op, blij opeens. Ze hoorde buiten de
auto van haar vader.
Ze liep snel naar de voordeur en zwaaide die
wijd open, nog eer Voortink het tuinhek achter
zich gesloten had.
Lily's vader was een zware, vierkant gebouw
de man met een goedhartig gezicht. Hij hief
zijn hand ter begroeting op toen hij zijn dochter
in het oog kreeg, en liep toen op het huis toe,
zijn voeten voorzichtig neerzettend om het grint
niet te laten knerpen. Lily leunde tegen de
deurpost en tuurde naar de zachtjes wiegelende
rozen, die in het stijve ronde voorperk stonden.
Haar moeder hield van bloemen: bloemen ver
zorgen was een van de weinige zaken, waar ze
energie voor kon opbrengen. Terwijl Lily opzij
schoof om haar vader door te laten, deed ze
even een stap naar buiten en boog zich over
de rozenstruiken. Ze zag, dat verscheidene uit
gebloeide bloemen nog aan de takken zaten.
De bloemen in de tuin waren voor haar de ba
rometer van haar moeders toestand.
Het grote
M. C. LOONEN-VAN DER LINDEN
Ze bedwong de impuls om een schaar te gaan
halen om de verdorde bloemen zelf te gaan
afknippen, maar bedacht toen weer, dat er dan
de volgende dag voor haar moeder niets meer
te doen zou overblijven.
Ze ging achter haar vader aan naar de keu
ken. Hij had zijn alpinopet aan een haak ge
hangen en trok nu het korte leren jasje uit,
dat hij 's zomers en 's winters droeg. Hij buk
te zich om zijn schoenveters los te maken,
rekte zich dan uit en zuchtte: „Sjonge, wat heb
ik een slaap. Hoe gaat 't dochter? Nog hard
aan de studie?"
Hij vergat nooit ernaar te vragen. Zelf kwam
hij uit een groot gezin, waar vrijwel altijd te
weinig geld geweest was. Te weinig geld voor
de meest noodzakelijke dingen, dus zéker te wei
nig geld om de kinderen te laten doorleren. Op
zijn veertiende jaar stond hij al als timmer
manshulpje op de bouw eh met veel sparen en
bezuinigen wist hij later in zijn vrije tijd bij
te leren, zodat hij het in de loop der jaren
tot eigen baas had gebracht. Hij had gezworen,
dat zijn kinderen het makkelijker zouden heb
ben.
Het was bij het ene dochtertje gebleven. Al
spoedig na zijn trouwen begon de ziekte van
zijn vrouw zich te manifesteren en ze moest op
gezette tijden in een inrichting opgenomen wor
den. Dit ene dochtertje gaf weinig last.
Voorting herinnerde zich, dat het kind al op
achtjarige leeftijd het huis stofte en veegde.
En als hij de verhalen hoorde over de opgroeien
de dochters van zijn maats op de bouw, mocht
hij zichzelf in de handen knijpen.
Hij gaapte hartgrondig. „Ja, dank je wel,
kind", zei hy, toen Lily hem een kop koffie toe
schoof. „Hoe was moeder?"
Lily spoelde zorgvuldig het zeefje af onder de
kraan. Het duurde even eer ze antwoord gaf.
„Tja. het ging", zei ze weifelend. „Eigenlijk
niets bijzonders. Het slot zit erop. En haar
pillen heeft ze gehad."
„Dat zijn de nieuwe pillen alweer hè", zei
Voorting, zijn koffie slurpend, „wanneer is ze
daar ook weer mee begonnen?"
„Vorige week. En nu helpen ze geloof ik nog
wel."
De vader zuchtte. Het was met slaapmiddelen
nu eenmaal zó, dat ze vroeg of laat hun uit
werking verloren.
Hij keek zijn dochter aan. Er was iets in
haar uitdrukking, dat hem niet beviel.
„Ben je moe of zo?" vroeg hij tastend.
Lily dacht erover om haar vader te vertel
len van haar onrust. Ze was moe, ze was dood
moe en angstig, dat er eens een nacht zou ko
men, dat haar vader te vast zou slapen en
daardoor sliep ze al maanden zelf onrustig. Ze
was doodmoe van de spanning, dié er in het
gezinnetje heprste en ze zag vreselijk tegen
haar eindexamen op, waar ze haar volledige
aandacht aan zou moeten geven
Ze keek naar de goedige lichtblauwe ogen
in het gebruinde gezicht. Haar vader zag er
ook moe uit En ze zei enkel: „Och mmm
Wilt u nog een boterham?"
„Vanavond maar niet, schat", zei hij. „Ik lees
nog even mijn krantje en dan ga ik erin".
Hij zuchtte opnieuw, nu niet van vermoeidheid,
maar om het vooruitzicht van zijn eenzame
bed.
Opeens kneep hij zijn ogen samen en keek
scherper naar Lily. Hoewel hij doorgaans niet
in staat was zijn gedachten helder te formu
leren, toch leek er nu iets van het besef tot
hem door te dringen, dat de levensopgave van
een echtgenoot en die van een dochter nog niet
identiek hoeften te zijn. De problemen betrof
fen zijn vrouw, en hij als man had dat maar
te nemen, maar Lily zou te zijnertijd haar
eigen leven hebben Hij schoof de krant van
zich af en begon: „Zeg meid, weet je nou al
precies wat je doen gaat na je examen? We
hebben daar eigenlijk nog nooit goed over door
gepraat".
Op zichzelf zou het 't makkelijkst zijn, als ze
niets wilde worden;
(Wordt vervolgd)
naar, complete dossiers in te richten c
elk geval, dat wordt behandeld.
Mr. Sark vermeed opzettelijk, exacte
cijfers te noemen en volstond ermei
zeggen, dat het aantal ongehuwde n
ders dat verleden jaar in de tehuizen
werd verzorgd vrijwel gelijk bleef
dat van 1961. Zij vormen in aantal onge
veer een derde van het totale aantal on
gehuwde moeders. Het geboortecijfer van
onwettige kinderen wo-rlt echter sterk
beïnvloed door kinderen dié uit concu-
binaten worden geboren.
Ook met de cijfers betreffende gevallen
van afstand doen moet men voorzichtig
zijn: niemand weet hoe groot dit aantal
in werkelijkheid is. omdat er veel par
ticulier wordt verzorgd. Naar schat
ting bedraagt dit aantal per jaar 300. Nog
geen derde deel daarvan wordt via de
FIOM geregeld.
Het geeft zorg. dat zoveel zeer jonge
meisjes, soms bijna zelf nog kinderen,
onwettige babies ter wereld brengen Het
totale aantal onwettige geboorten in 1962
bedroeg 3692, dit is hei hoogste cijfer
sinds 1940 en ook dit jaar is het cijfer
nog gestegen.
Mr. Sark kantte zich legen bepaalde
publiciteit, welke ontstaan is rondom
het adopteren van Gripkse kinderen.
Deze heeft nl. in de hand gewerkt, dat
men nu maar in Griekenland als het
ware kinderen „gaat kopen". In o'
leg met de minister van justitie 'is de
FIOM tot overtuiging gekomen,
deze actie een beetje moet worden be
perkt, vooral, wanneer echtparen twee
Griekse kinderen tegelijk gaan halen.
De FIOM is van mening, dat in een
adoptiegezin wel een tweede kind kan
worden geplaast, maar dat dan toch
eerst moet zijn gebleken, dat het gezin
dit ook aankan.
Helaas bestaat er in Nederland een
veel te grote aanv.raag voor te adop
teren kinderen en dit heeft ertoe geleid,
dat echtparen zich hiervoor op vele plaat
sen in het land bij allerlei instellingen
hebben laten inschrijven, om toch maar
sneller aan de beurt te zijn.
Dit sticht echte.- verwarring en daar
om wil de FIOM een centraal register
van gegadigde edhtparen doen aanleggen.
Of dit insbiuut rechtstreeks an de FIOM.
zal worden gelieerd is echter een nrga- i
nisatiekwestie.
Ook is verwarring ontstaan door het I
zoeken naar pleeggezinnen voor kinderen
uit kinderbeschermingsinrichtingen. Vele
echtparen hebben gemeend, dat hierbij
adoptiekinderen werden aangeboden,
waardoor weer allerlei teleurstellngen
zijn voorgekomen
Ten slotte nam mr. Sark officieel af
scheid van mr. dr Donner die 20 jaren
lang b(j zijn zeer drukke ambtelijke
werk en vele andere functies toch altijd
heeft klaargestaan voor de FIOM en zel
den een vergadering oversloeg Vooral
als voorzitter van de commissie van af
stand heeft h(j intens werk verricht. Als
clank van de federatie bood mr. Sark dr.
Donner twee boekwerken aan.
Zijn opvolger, ds. Ter Linden, was door
ziekte niet aanwezig en ion dus nog niet
worden geïnstalleerd. In het kader van
de voorgenomen reorganisatie in bestuur
en werkverdeling, zal de FIOM nu voor
haar bureau in Den Haag een directeur
benoemen. Het bureau zal dan meer in
formatiecentrum worden.
In de middagvergadering discussieer-
den de aanwezigen over de erfelijkheid 1
van ziekten en het onderzoek daarnaar
en over milieu-invloeden en sociaal-psy-
chologische factoren, welke bij adoptie
van groot belang zijn. Beide onderwerpen
waren gericht op de ontwikkeling van
het kind. Zij werden resp ingeleid door 1
prof. dr. A. de Froe en door prof. dr. A.
De AVRO heeft besloten, de televisie-
strip „Met 24 p.k. door Europa", waar
van twee afleveringen op zondagavon
den zijn gegeven, te staken. Dat is een
gelukkig besluit, want de onnozele ver
haaltjes waren een uitnemend talent
als dat van Ko van Dijk niet waardig,
en Teddy Schaank en Simone Rooskens
verspilden er eveneens hun kunst aan.
De AVRO geeft als reden op, dat de
strip zelfs na bewerking van het oor
spronkelijke script van het echtpaar
Mazure niet aan de gestelde verwach
tingen heeft kunnen voldoen.
Maar dat was niet het enige. Ko van
Dijk is ontstemd over de slechte ont
vangst welke de beide afleveringen
hebben gehad en Simone Rooskens
heeft de medewerking opgezegd „we
gens verplichtingen elders". Men heeft
nog overwogen, dan maar Petra Laseur
in het vervolg als dochter' te laten op
treden, maar dat werd een hachelijke
ingreep in een toch al zo zwak pro
gramma.
Naar onze mening had de AVRO niet
beter kunnen doen dan maar gauw een
streep onder deze mislukking te zetten.
Radio en tv. bij
PSV-Spartak
De VARA zal zowel met microfoon
als met camera bij de voetbalwedstrijd
PSV-Spartak zijn, die op woensdag
27 november in Eindhoven wordt ge
speeld in de kamp om de Europabeker.
Het televisieprogramma voor deze
avond wordt door invoeging van de re
portage gewijzigd. Het programma Top
of Flop zal 5 minuten korter duren,
want om 7.55 uur wordt overgeschakeld
naar Eindhoven.
Het NTS-journaal kan men om kwart
voor 9 verwachten en de tweede helft
van de wedstrijd wordt uitgezonden van
8.45 tot 9.45 uur. Dan volgen nog de pro
gramma's Boulevard Feydeau en Film
venster en om 10.40 uur het NTS-
journaal.
Ad van Emmenes spreekt het com
mentaar.
Via Hilversum I zendt de VARA van
7.55 tot 9.50 uur de wedstrijd uit, repor
ter is Bob Spaak. Het korte nieuws
bulletin wordt in de pauze uitgezonden.
vanavond
Hilversum 1^ 402 m. 19.00 Kiosk, bespre-
weekbladen 19.10 Jazzmuziek 19.30 Kunst
kroniek 20.00 Nws 20.05 Omroeporkest: mo
derne muziek 20.40 Schepping en evolutie,
gesprek. VARA. 21.00 Promenade-orkest,
radiokoor en solisten: amus muziek 22.00
Tien jaar geleden, speelse documentaire
Esperanto 23.55—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 19.00 Nws 19.10 Ac
tualiteiten 19.3(5 Gram v d militairen 20.20
Wie het weet mag het zeggen, wedstrijd
in muziekiiteratuurkennis 20.50 Dansorkest
21.15 Het rijke Roomse leven klankbeeld
21.35 Oude liederen 22.15 22.25 Boek
bespreking 22.30 Nws 22.40 Een zwanen
zang. jioorspel 23.20 Moderne gram 23.55—
24.00 Nws.
door en voor jongeren. NTS: 20.00 Journal
en weeroverzicht KRO: 20.20 Concilie-jour
naai 20.25 Brandpunt 20.55 De Undine vo:
Medvey-Show 21.35 Amsterdam bouwt e
taire film 22.01
1 22.55—24.00 Topsportm
Programma voor morgen
praatje) 8.00 Nws
fonische uitzending) 9.35 Waterstal
VPRO; 9.40 Kiezen en gekozen wo
lezing 9 55 Eoekbespreking. VARA:
behoeve van land- en tuinbouw 12.33 Tus
sen start en finish: sportnieuws 13.00 Nws
13.15 VARA-varia 13.20 Tijd voor
i Uitlas
jrogra
de 1
gers 14.45
Jazzclub 15 45 Van de wieg tot het graf.
vragenbeantwoording 16.00 De Metropoli
tan 1900—1925: operafragmenten 17.10 Boek
bespreking 17.30 Salonorkest en zangslist
18.00 Nws en commentaar 18.20 Pianospel
(gr) 18.30 Weerklank: muzlekrevue.
Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Nws 7.10
Morgengebed 7.15 KJass kamermuziek (7.30
—7.35 V de jeugd) 7 45 Geestelijke liederen
7.55 Overweging 8.00 Nws 8.15 Strip
V d leugd 15.00 Verbor
rs, gesprek 15.15 Planorecit
lerne muziek 15.45 Frans
Grensland, uitzending
ing (8) 17.10 Muziek per
weeroverzicht AVRO: 20.20 Pinky en Per
ky 20 35 Dick van Dijke Show (deel 4>
21.00 AVRO's quiz-uur 22.00 Kijk die Rijk.
amus progr 22.50 In AVRO's Televizier
NTS- 23.10—23.15 Journaal.
