WERKCONGRES
SECTE EN ROMAN
Franse lectuur
BOEK OVER JEANNE D'ARC
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1963
S Een
g studie
De tweede roman van Robert
André, getiteld L e D i a -
g nes tic zou men geneigd
zijn een psychologische, haast
psychiatrische studie te noe
men. Ze geeft het in ik-vorm
Dokter Jean Pradelle, waarne
mer in een plattelandspraktijk,
wordt door een vrouw van mid
delbare leeftijd .gewaarschuwd,
dat een negentienjarige boeren
knecht dringend zijn zorgen be
hoeft. Bij het onderzoek bevindt
hij. dat deze Jacques Boveyre
lijdt aan een verwaarloosde infec
tie veroorzaakt door een onder
huidse wond. Een ongeval, een
vechtpartij, niemand die het weet.
Het geval verergert; de jongen
wordt in het ziekenhuis opgeno
men, maar de medische tussen
komst brengt geen baat meer; na
een week overlijdt hij.
Pradelle. die sympathie gevoelt
voor de jonge man. een wees,
onbekend in de streek, verkrijgt
bij informatie slechts schaarse in
lichtingen. Vast staat dat Jacques
vijf jaar de waarschuwende boe
rin als knecht heeft gediend; hij
heeft de boerderij verlaten voor
de fabriek, maar is weer tot de
landarbeid teruggekeerd bij een
andere meester.
tekenende detail, de pittige uit
drukking. Uit al zijn geschriften,
behalve de eerste twee, waarin
bitterheid overheerst, spreekt zijn
plezier in het leven en in de door
een krachtig temperament ge
kleurde observatie ervan.
Een enkele maal begaat hij de
fout de stof voor een volledige
roman samen te persen in het be
stek van enige tientallen bladzij
den. wat de lezer verwart en on
bevredigd laat. Het beste verhaal
van de zeven is misschien wel dat
van de concierge die, als ze een
zolderruimte te verhuren heeft,
zich door een domme vergeet
achtigheid een voordeeltje ziet
ontgaan dat haar zo van pas zou
komen, een simpel gegeven, in
ternauwernood tien pagina's uit
gewerkt, maar een heel leven be
lichtend.
Een paar andere zijn te gefor
ceerd en stuiten daardoor op ver
zet bij de lezer. Verscheidene
stukken zijn oversprenkeld van
een humor, niet verfijnd, eerder
volks, maar van meegevoel door
trokken.
Wat deze verhalen haast alle
missen, is een achtergrond en
een doorbraak naar de diepten
van het leven. Wie er een moraal
in wil zoeken, vindt de gulle le
vensaanvaarding in leed als in
vreugde en een reactie op het ni
hilisme dat uit het werk van veel
jongeren spreekt in boek als in
film.
De ontknoping, die zonder be
lang is. is zeer simpel; de schul
dige wordt gevonden en ieder der
zeven kan vrij heen gaan.
Dit tweede verhaal, beter ge
schreven dan het eerste, is boei
end en vol vermakelijke details.
Wie hier de gror.ögegevens her
kent van Guy de Mc upass ants be
roemde vertelling La Boule de
suif, heeft geen ongelijk, maar
zal moeten toegeven dat de uit
werking volkomen anders is.
v. d. PANNE
Robert André. Le Diagnostic.
Uitgave Grasset.
Hervé Bazin. Chapeau bas.
Uitgave Les Ed. du Seull.
Vahé Katcha. Le huitième
jour du Seigneur. Uitgave Le
Repas des Fauves. Uitgave
Pion.
P.S. Een rectificatie bij het ar
tikel over Gide d.d. 19-10-'63 is
nodig. Als uitgever van de laatst
verschenen studie over deze
schrijver werd abusievelijk Pion
genoemd; men leze daarvoor Aux
Editions du Seull.
v. d. P.
over huis- en jeugdmuziek
KASSELER
MUSIKTAGE
II
ROBERT ANDRÉ
Op Bouwsel der fantasie Vlotte vertelkunst
r//////////»//«/////////////»A//////WW//A///////////////W/A//////«//////////#///#/WW/////«
Nu gaat de fantasie
geboren Armeniër
ele ja-
sinds
geprezen romans publi-
aan Franz Kafka doen
denken, heeft twee verhalen in
leven één uitSaa£ samengebracht.
Het eerste, Le huitième jour du
Seigneur, heeft een moralistische
inslag.
In een Parijse kliniek wordt een
t na enkele ogenblikken. Als
vrouw wordt gewaarschuwd
omtrent zijn toestand, geeft ze
fTVS z° on£C!'e™'!';
In dit bouwsel der fantasie droefheid, dat
deze vage gegevens. Jeanne Van
nier, sinds lang weduwe, zou de
jongen aan zich gebonden heb- rt d-
ben, op welke manier dan ook.
Op het laatst zou ze. bemerkend
dat Jacques een ruimer leven
wenste, een in haar oog geschikt
meisje voor hem hebben uitge
zocht. maar zó, dat haar over
heersing bleef. Jacques evenwel
had een eigen keus gemaakt,
door liefde ingegeven. Om zich te
wreken, door jaloezie gedreven, si®rl
zou Jeanne een sluipmoordenaar 2ljn
op hem hebben afgestuurd
het bekende gevolg.
Vlees noch vis in boek van Steven Membrecht
Er zijn secten en secten. iets te
tie-proces zet in. Begiftigd met
a artistieke aanleg, had hi| si'
Men vreest zelfmoord.
Dokter Kerlian neemt dan eei;
•erstrekkend besluit; na de ge-
Moet
woord eenmaal over de lippen
gekregen heeft) onderscheiden
tussen intelligente en domme
secten, of kan men beter spre
ken van bonafide en verdachte
secten? Niemand zal de ver
ering van Father Divine, of, op
uii ciciuuc Nederlandse bodem.
'haa'r^niet' de de palingboer schrander of be
trouwbaar noemen. Het zijn uit
wassen. Kan b.v. de Pinkste
al iemand nodig
hebben om hen op temperatuur
te brengen.
Gestruikeld
Typerend
eigende maatregelen zal hij de t
der willen worden, maar Je om
standigheden waren tegen. Een
maal afgestudeerd en getrouwd,
had zijn vrouw hem in haar
vige burgerlijkheid de weg tot een
kunstenaarscarrière afgesneden.
Ze houdt hem vast zoals Jeanne
het Jacques deed. Nog kan hij
het voorbeeld van de jonge arbei
der volgen. De liefde van zijn le
ven, de Kunst, roept hem. Nu door
tasten! Het ontwerp van de af
scheidsbrief wordt opgesteld; ,,mi ,*r
verzonken mogelijkheden zullen te
elfder ure verwerkelijkt worden. weldig knekelhuis gemaakt,
onbetaalde, hoog dé goddelijke U
opgelopen rekening van öc de Eersteling
~.erk heten, de zwoele groepjes Hoogste tracht
De jonge dichter en proza
schrijver Steven Membrecht (een
jaar of vijf geleden bij u geïn
troduceerd als debu erend dich-
_r ter) is met zijn (derde) roman
Lou Eerstelingen. onlangs ver
schenen bij de Uitgeverij Contact
ie Amsterdam, precies over dit
punt gestruikeld. Hij tekent daar-
e secte, die onder
iding van De Go<
AtrK neien, ae zwucie groepjes noogsie xracni ie Dereixen
gratems enkele dagen uitsfeuer. particuliere ondernemin- staat het omschreven op de
en die tussentijd benutten om de dc ra=t van Ao Vaft
feitelijk zichzelf aanklagi
iBSLJBM— aim'
vaarding van de dood en van het
leven ondanks de dood. Hij slaat
daartoe onderscheiden wegen in: -= a leider
uitgelezen maaltijden, een con- meestal hierdoor, dat de leider £e!°er
eert van haar lievelingsmuziek, zicnzelf een soort goddelijk gezag
maar ook een bezoek aan een zie- aanmatigt. Zolang hij die sugges-
kenhuiszaal met ongeneeslijke pa- tie krachtens
tiënten en een ander aan de Pa- netisme weet
rijse Catacomben, oorspronkelijk hij,
steengroeven, na 1781 tot
weldig knekelhuis ge:
overleden hec ee- de bezoeker wandelt tussen v
bestaan met tfeh 5«f. «tSTÏÏ-'S'.JW
terkasf van de kaft. De leider
van het koor. de Duitser Werner,
gebruikt een tijdelijke inzinking
van het zelfvertrouwen van de
deze van zijn plaats te
•erken en die leidersplaats zelf
JPL n- Doordat een be-
zijn persoonlijk mag- raamde overval op de villa van
Typerend is. dat de schrijver
voor dc machtsstrijd tussen De
Goede Eeis.eling en Onkel Wer
ner dc term „het grote schisma"
introduceert. H'nmee suggereert
hij. dat er oo zijn m;nst gespro
ken iets,
P Eigenlijk is de roman vlees noch
vis. Wan; het geheel is ook niet
een satire. De auteur weifelt tus-
het sen satire en zielkundige ontle-
bereiken. Zo ding. tussen zinloze domheid en
ach- verschijnselen van religieuze aard
„Was musizieren wir heute"
Wij schreven reeds in onze algemene beschouwing over de
Kasseier Musiktage, dat dit „muziekfeest" een bijzonder geluk
kige verbinding oplevert van het pedagogische met het muzikale
element. Hier zullen wij ons dan met het pedagogische aspect
bezighouden, dat zich voornamelijk afspeelde in de „Arbeitstagung",
een werkcongres dus. van de Arbeitskreis für Haus- und Jugend-
musik. Het thema van de lezingen, demonstraties en discussies
was de „Musica practica", „was musizieren wir heute".
Pianomuziek
De bekende gambist en voor
zitter van dit congres. Johannes
Koch, die ook een gamba cursus
voor gevorderde spelers gaf.
noemde als kern van de discus
sies de sterke spanning tussen de
praktische lekenmuziek en de
openbare beroepsconcerten en
daarop haakte Prof. Franzpeter
Goebels in zijn behandeling van
de pianomuziek aan. Deze voortref
felijke pianist en pedagoog van de
Musikakademie in Detmold merk
te op. dat van de vroegere over
heersende populariteit van de pia
no weinig is overgebleven. De pia
no is nu geworden één uit vele
instrumenten en dat is haar ten
goede gekomen. Wel dreigt het ge
vaar van het overslaan naar de
andere kant: men verkiest nu
het elavecimbel! En in het sa
men musiceren doet de piano hele
maal niet meer mee- er bestaat
een groot gebrek aan moderne ka
mermuziek met piano!
De moeilijkheid voor de ama
teurpianist is de ongekende
„Verfügbarkcit" van de pianolite
ratuur. Wat moet hij uit de enor
me hoeveelheid uitgaven kiezen en
het veld wordt steeds groter. Hoe
kan hij daarin de weg vinden?
Franzpeter Goebels heeft nu een
klein onderzoek ingesteld naar dc
voorkeur van de „gemiddelde
amateurpianist". Welnu dc re
sultaten waren als volgt: 27 pet.
gaf voorkeur aan de oude mu
ziek (barok), 32 pet. aan klassieke
muziek. 35 pet. aan romant'sche
muziek en 6 pet. aan moderne
muziek, d.w.z. Bartok, Strawlnsky
en Hindemith. Hier blijkt nu dc
grote discrepantie tussen de ama
teur- en dc beroepsmusicus, tus
sen dc Liebbaber en de Kenner.
Vroeger was dit niet zo: ieder
een speelde de pas uitgekomen
Besthi
n-Sona!ei
tvste
riek!
Maar tegenwoordig is deze aller-
de
»e- veilig de meest ban
elfder ure verwerkelijkt worden,
Als Jacques is overleden, het
heim van zijn bestaan met z
dragend, valt de storm in de ziel
van Pradelle; hij keert terug tot
de concrete situatie; een liefheb- r",.
bende vrouw; zijn zoontje Philip- he|« 5?,wet"'
pe, de opgezette psychiatrische
studie die om doorzetten vraagt
Wat hij in de droom van 7 dagen
zag als knellende banden, zijn or
ganisch gegroeide elementen van
zijn leven; ze uitsnijden zou zelf
verminking zijn. Kierkegaard
zegt ergens: ..Het mogelijke is
een buitengewone spiegel
door verraad mislukt, komt
kramen"" Macht maakt evenwel de_tijdelijke heerschappij van
corrupt en dat is ook het geva
geestelijke macht. Zo komt hemzelf ook trouwens, want hij
die' als mü
den gezien en deswege interessant
kunnen zijn. Hij heeft duidelijk
de eisen en mogelijkheden van zijn
plan niet doorzien. Had hij dit
wel gedaan, dan zou men heb
ben kunnen nagaan of hij tegen
zijn onderwerp opgewassen zou
zijn. Maar zelfs aan deze proef
is hij niet toegekomen. Men moet
concluderen dat dit jongste boek
van de sympathieke jeugdige
auteur mislukt is.
C. RIJNSDORP.
veel te moeiVLc en hij slaat
dus over, heeft er geen belangstel
ling voor. Toch is er veel moderne
muziek, die de leek heus wel spe
len kan. Maar een „wegwijzer
door de moderne muziek" ont
breekt. zoals veertig jaar terug
een werk als Hindemit'ns Ludus
tonalis of Bartoks Mikrokosmos.
Waar is een handleiding, een bc-
wingerde uitgave?
Sleutelwerken
Terecht wees Franzpeter Goe
bels op de functie van het „sleu
telwerk" tot de moderne mu
ziek. Sleutelwerken tot de oude
(d.w.z. niet moderne) muziek be
staan er in overvloed
treffelijke uitgaven: werken van de
16-eeuwer Cabeqon, van Rameau
(met de originele interpretatie-
aanwijzingen ;van Handel, de
Beethoven-Sonaten (in de behan
deling van Czerny bv). Welnu, zei
Franzpeter Goebels, hij had zich
de moeite genomen deze sleutel
werken tot de hedendaagse pia
nomuziek bij elkaar te zoeken,
daarbij rekening houdend met de
gemiddelde èn de gevorderde
amateur:
Een bijzonder interessante lijst,
bestaande zowel uit Europese als
Amerikaanse pianocomposities en
wij noemen voor belangstellen
de lezers enkele hieruit:
Duitsland: Distier: 11 kleine
Stücke für die Jugend; W. Fort-
ner: Sona.ir.e; H. Genzmer;
Suite f. klavier: Zwitserland:
Frank Martin: Preludes. R. Obus-
Messiaen: lie de feu: Auric: So
natine: Jean Frangaix: Cinq Por
tia.Is. Italië: Casena: Due ri-
cercari; Petrassi: Toccata. Span
je: Juan de Castro: Sonatina es-
pagnola; Mompou: Homenje a
Deoussy. Hongarije: Matyas Sei-
ber: Rhytmische Studiën; Kele-
men: F-moll Sonate. Polen: Se-
rocki: Stücke f-klavier nach al
ten Weisen: Tsjecho-Slowakije:
Martinu: Etudes en Polkas. Ame
rika: S. Barber: Excursions;
George Gershwin: Preludes; W.
Piston: Passacaglia. Engeland:
B. Britten: Holiday diary Suite;
H. t-erguson: J-moll Sonate; H.
Searle: Threnos and Toccata op.
14 Sovjet-Unie: Prokofjef: 3e So
nate; Kabalewski: 24 Klavier-
s.ücke op. 39; Sjostakowitsj: 24
Preluden en Fuga's. Bij Peters
iLe.pzig): Russische Klaviermu-
sik der Gegenwart.
Natuurlijk is dit slechts een
keuze uit de lijst, die wij graag
ter beschikking stellen.
Koperblazers
Bijzonder veel belangstelling
trok prof. Wilhelm Ehmann, die
de muziek voor de koperblazers
behandelde en via bandopname
allerlei voorbeelden liet horen.
Ook op dit gebied is men terug
gegaan tot de barok en vóór-ba
rok. en bij het componeren van
nieuwe muziek heeft men deze ou
de muziek tot model gekozen,
maar ook geschreven naar de mo
derne klank van het huidige koper-
blaas-instrumentarium. Barenrel-
Blasmusikhefte" en als
vendien de beschikking heeft over
een koor, dan staan er in de
Werhreihe für Blëser und Sënger
(bij dezelfde uitgever) heel mooie
en dankbare muziek, zoals van J.
H. E. Koch, „Komm, heiliger Geist
Herre Gott" of van Marx „Nun
freut euch, lieben Christen
g'mein". Schott geeft uit ,,Der
Blaserkreis", werkjes voor school
tot solistisch werk. Beschikt men
over een klein blaasensemble, dan
zijn de oude speelmuzieken kos
telijk goed. zoals de ..Tafelfreud"
bij Isaac Posch (Oostenrijk) uit
gegeven, maar ook moderne wer
ken als de Symfonietta voor 5
koperblazers en pauken van J. H.
E. Koch en de Musik für 7 Blech-
blaser van Siegfried Borris zijn
zeer aan te bevelen. Ook de grote
koperblaas-ensembles en de har
monie-orkesten kunnen nu bij de
oude meesters terecht: zo hoor
den wij uit Diletto Musicale (uitg.
Doblinger) geestige marsen, sui
tes en serenades, alle originele
werkjes, waaronder menigeen van
Haydn. De voorbeelden, die wij
hoorden, klonken erg aantrekke
lijk. Ook „geistliche Blasermu-
net icneiiciie- J -
haar huwelijk ringen, vooral op sexueel gebied, zijn rechten.
Als hij haar ten laatste
waarheid, die ze al vermoedt,
telt, voegt hij er zijn filosofie-
toe: de levensweek van Marc was verschijning
voorbij, zoals vroeg of laat aller centreerd.
mensen lot is, maar door de dood.
die enerzijds afsluit, wordt ander
zijds toegang verleend tot een
nieuwe achtste dag zonder eind.
ffch «lephfq met wel Het rnysterie is 'Onbegrijpelijk.
ach slechts met veel maaf ierkeiljk En te.
Irène van wanhoop
Fout
de domme secten schering
e en inslag zijn. Er is geen boven-
persoonlijke doelstelling. Het me- js nu de |ou,j van
tafysische is in de lichamelijke boek? Dese. dat de schrijve:
i de leider gecon-
het
Iets of iemand
voorzichtigheid moet bedienen."
Pradelle legt hem nog bijtijds
"SS met sorg geschreven hoek ^""ëèb'ouwj
zal vooral belangstelling kunnen opgeDOUW
wekken bij psychologen. Door het armei
streven van de auteur in zijn taal hiedt
de meanders van de geest te vol- tw._d_ „erbaal
gen is het tot een vrij moeilijke - HeLtweede vertiaal.
lectuur geworden. Veel bijzonder
heden en vaktermen doen in de
auteur een medicus vermoeden.
Ten onrechte. André (1921) heeft
filosofie en etnologie gestudeerd
en is nu leraar in de
b'anlieue en medewerker
verse tijdschriften. Van hem mag
nog werk van betekenis verwacht
worden; hij kan mistasten, maar
hij heeft iets te zeggen.
domme secte heeft
waarmee hij de spot drijft, ter
wijl hij die aan de andere kant
te veel au sérieux neemt. Geïn
teresseerd in religieuze proble
men als hij is. heeft hij zich niet
kunnen beperken tot een satire
zwoel groepje, tot een te-
duidelijk omschrijfbaa:
helpT'hesr ideaal zijn. De domme seen
de donkere tunnel door te trekken, heeft van alle redelijkheid af-
erhaal is zeker kunstig en stand gedaan. De bonafide
- bouwd, maar het ge- zal nooit m
waarschijnlijk en hoe gen. indien
de troost die Katcha kan formuleren. Zij legt de
ger op wat haar
Le Repas in het lichaam v o__o
des Fauves, speelt in de bezet- schijnt. Zij kan haar standpunt op diepte. Naar mijn mening had hij
tingstijd. Een Parijzenaar ont- redelijke wijze uiteenzetten. Haar 0f het een, of het ander moeten
vangt zijn vrienden feestelijk ter kritiek op kerk en kerkmensen doen;
De domme secte kerung van verdoolde
iio **a met hun nauwelijks verhulde
mystiek des vleses. maar heelt
zii kunnen meekrij- hij jfc denk hier vooral aan de
haar streven niet psychologische ontleding van On-
legt de vin- kei Werner gedeeltelijk gehan-
wonde plek deld alsof het hier een religieuze
de kerk toe- beweging gold met een zekere
of het
godsdienstig groepje
intelligehtie moeten beschrijven met
gelegenheid van zijn vrouws ver- kan van inzicht,
jaardag, als de vreugde wordt blijkgeven. Zulk
PaTiYië verstoord door een Duits officier, dadelijk in zoverre betrouwbaar, ideaal, desnoods tijdelijk
aan di d'e twee van de zeven aanwezigen dat men haar ter verantwoording doelstelling vervreemd door in-
schrijfbaar, bovenpersoonlijk
kan roepen aan de hand
Bazin minnaar van
het leven
Hervé Bazin gaf. naast zijn ze
vental romans en drie gedichten
bundels, een tweede bundel ver-
de dood van twee officieren neer- eigen doelstellingen. Zij zegt
geschoten vóór hét huis. Ze heb
ben de 'keus aan henzelf. Daar-
toe wordt hun een uurtje bedenk
tijd gegund.
Nu vallen in de beraadslagin
gen de maskers af. Ieder der ze
ven wijst een ander aan om ver
schillende redenen. Wat heeft een
blinde aan zijn leven? Waarom
weigert een bejaard man die zijn
de zonde, of
stelletje door allerlei begeerten
vloot
EEN INSTRUCTIEF BOEK
levens tafel heeft ge-
Zolang de vrijheid een machts- te verwerkelijken zonder de be-
probleem blijft in deze wereld, zo- scherming door machtsmiddelen,
- - -■ I de twee dames niet een koop d vraag wie de zee uiteraard maritieme machtsmld-
werk op deze pagina sluiten met de officier? Verbor- b luwi»
indertijd uitvoerig is besproken gen grieven worden uitgesproken, beheerst een levensvraag blijven, delen. Meermalen in de historie
'leimen aan het licht gebracht. Een levensvraag voor iedereen, hebben machtige mogendheden de
ze vrienden, en daarmee alle Het ideaal is de vrije zee voor vrije verbindingen tussen de con-
insen. u™°r elkander roof- a|)e volken maar totnUtoe is het tinenten pogen te verbreken. De
leven. niet mogelijk geweest dit ideaal laatste maal tijdens de tweede
wereldoorlog....
aanleiding van zijn jongste
roman Au nom du fils, is hier
dezelfde als in al zijn proza. Ook
hier zet hij in enkele rake lij
nen een figuur op. vindt hij het scheuren
Jeann© d'Arc, door M. J.
Krueck von Poturzyn. Neder
landse vertaling M. B. A. Laf-
frée. Phoenix-pockets nr. 88.
Uitgave W. de Haan, Standaard-
Boekhandel Zeist, Antwerpen.
Als men dit boek ter hand
neemt, is men uiteraard ver
heugd. want het is altijd een ge
noegen zich te verdiepen
is helaas
een misser
instrument van die wezens en zij
zijn het, die de geschiedenis ge
leid hebben."
Mevrouw Krueck vindt deze
interessant genoeg om hem
Niettegenstaande mensen op het
land wonen, hebben de grote be
slissingen in de geschiedenis der
mensheid zich op zee voltrokken.
In elke grote machtstegenstelling
van wereldformaat van de an
tieke wereld tot de wereld van
vandaag moest het op zee eerst
worden uilgevochten, alvorens de
overwinning op het land kon wor
den behaald en voltooid. Dat komt
omdat de levensomstandigheden en
de levensstandaard van de cul-
i- luurwereld steeds afhankelijk zijn
breid op deze Arbeitstagung
gegaan. Hier werd immers de
praktijk van het zelfmuslceren,
van de lekenmuziek aan de orde
gesteld, en het is nog altijd zó,
dat bij de muzlekdllettant de ba
sis van de muziekcultuur ligt. Een
concert kan nog zo goed door be
roepsmusici uitgevoerd worden
er moet toch altijd een ont
vankelijk auditorium zijn, wil zo'n
concert zin, recht van bestaan
hebben. Daarom is het zaak, dat
voor de dilettant goede muziek
uitgegeven en geschreven wordt,
muziek, die hem aan de heden
daagse taal doet gewennen, mu
ziek, die hem stljlzuiverheid en
goede smaak leert, kortom, mu
ziek. die hem plezier geeft. En
deze muziek werd hier gedemonp
streerd en besproken.
Op de muziektentoonstelling la-
r- «xirïSiiJis nssii ïs iv.
hebben, en nu heeft dit instru- tuurlijk ook partituren en boeken
ivoor de beroepsmusicus en voor
de musicoloog. Op de expositie
van de instrumenten stonden
prachtige exemplaren van elave
cimbel (Wittmayer en Neuperl.
waarbij onze voorkeur
Blokfluit
Voor de blokfluit-spelers sprak
prof. Ferdinand Conrad uit Han
nover. De blokfluit is de eerste
ongekende populariteit.
Maar men moet wel opassen de
technische en muzikale grenzen
van de blokfluit niet te overschrij
den. De bloeitijd van de blokfluit
ligt in de Renaissance-muziek en
de Barok had er al moeite mee!
En in de moderne muziek moet
men wel heel voorzichtig met de
blokfluit omspringen. Er is voor
de blokfluit heel veel literatuur
uitgegeven, meestal in combina
tie met andere oude instrumen
ten. Telemann levert een onuit
puttelijke bron: Concert voor 2
blokfluiten, hoorn (of altviool)
en b.c. (allerliefst!). Boismortier:
Concert voor blokfluit, viool, hq-
bo en fagot met b.c. (proberen!).
Sweeiinck: Liederen en dansen.
Praetorlus: Weihnachtsatze (uitg.
Moser). en dan de prachtige En
gelse aria's en cantates voor blok
fluit en zang. zoals van Arne, Pe-
pusch en HandeL In onze tijd
schreef Matthyas Seiber goede
blokfluitmuziek.
Musikdlrector Gisela Jahn uit
Berlijn liet met een amateur-
strijkensemble horen, wat voor le
ken uitvoerbaar is: de Don Qui-
Chotte-Suite van Telemann (nieu
we uitgave!), Lully: Suite uit Le
Triomphe de 1'Amour (bewerkt
door Paul Angerer), Beethoven
op 14 nr. 1 voor strijkkwartet
(door Beethoven zelf omgewerkt
naar de overeenkomstige piano
sonate). Haydn: Das Echo (voor
twee kleine strijktrio's), en uit de
tegenwoordige speelmuziek. wer
ken van Fortner, Sutermeister,
Bela Bartok (10 leichte Stücke,
Tanze aus Siebenburgen aanbe-
Hier kreeg men een praktische
kijk op de moeilijkheden voor
amateurstrijkers en tevens aller
lei aanwijzingen voor de interpre
tatie.
Gitaarmuziek
Karl-Hcinz Böttner gaf zijn me
ning over gitaarmuziek en speel
de zelf zes Stücke van
en de Kammermusik op.
draailieren, blok-
Hoe modern toonde de Hermann
Moeck-Werkstalte, die een blok
fluit in vergrote vorm ontworpen
heeft, waarop nieuwe greep-
Alweer er bestand een op
vallend grote interesse voor de
ze exposities en voor deze lezin
gen plus demonstraties ze
ker niet in het minst van de
jeugd. Deze jeugd vormde ook
het koor bij het z.g. „kantaten-
musizieren", waarin getoond
werd hoe deze geestelijke mu
ziek uit te voeren. Gisela Jahn
besprak en voerde uit Tele-
mann's „Ein Kindelein so löbe-
lich", een kerstcantate (voor
koor en strijkers), die pas ont
dekt em uitgegeven is: een ju
weeltje! En Wilhelm Ehmann
deed dit met Johannes H. E.
Koch's „Komm, heiliger Geist,
Herre Gott" voor koor. en bla
zers) ook de moeite van het
uitvoeren waard!
Mocht men van het een en an
der nadere gegevens wensen,
dan zijn wij graag bereid die te
verstrekken.
Dra. H. E. KOKEE- v.d. BERGE
Een grote
en en cüf
nuziek
pianomuziek voor amateurs
speelde Franzpeter Goebels,
hoofdleraar aan de Musik
akademie in Detmold. Een zeer
erudiet kunstenaar en voortref
felijk pianist!
teren. Op mijn beurt citeer ik de
ze (oninteressante) zin in deze
bespreking omdat de schrijfster gen uit „Zeegaande vloot" (uit-
haar roman over Jeanne d'Arc gave W. ,P. van Stockum Zoon,
vanuit deze visie geschreven Den Haag), geschreven door de
- vanuit antroposofisch standpunt, heeft en men dus wete met welk op maritiem gebied gespeciali-
boeiende figuur, die de Maagd Zij citeert in haar inleiding zelfs vlees men in de kuip te maken seerde journalist M. A. Cageling.
van Orleans is geweest. In haar Rudolph Steiner. die in Jeanne heeft. Vlees zonder smaak, zou „Zeegaande vloot" is een instruc-
d'Are een „impuls van Christus zeggen. tief boek. De minister van defen-
Zo is ook de roman van me- p J- S. de Jong betoo^in
inleiding noemt de schrijfster
kele beroemde werken, die
zag. Steiner heeft het volgende
Jeanne d'Arc zijn gewijd en wij gezegd: „Destijds vertoonde alles
voegen er de Nederlandse studie wat zich afspeelde in de wilsim-
Krueck geworden. Een 2{in voorwoord, dat het zowel
werkje zonder geur en kleur.
jes
dit onderwerp.
ten
Bij lezing blijkt evenwel, dat doortrekken
de schrijfster geen nieuwe histo- opvatting omtrent de staat,
slagwerk als ontspanningslectuur
ïgfngem de tendentie alle sta- "Jo^nziraen" zotals meïdie^te draag^hef bi^tof^et^vonleren
-romanzinnen zoals men die te- yan *,t mant,leme be^jtzijn van
Nederland en tot het wekkep van
beter begrip voor het leven
Europa als het
Nergens bewijst
rische studie aan de vele be- door de" individualiteit van de ?5"e®,i_ee°a
volkeren zou kunnen verdwijnen b°"en<' boek
en worden uitgeblust Ondei
vloed hiervan zou stellig c
sprekelijk veel onmogelijk zijn ge-
staande heeft toegevoegd,
veeleer een soort historische
man heeft geconcipieerd. Nu
het in het algemeen met histori
sche romans zo gesteld.
werken van de marineman.
Cageling draagt de marine een
hart toe. Dit blijkt uit de
dat
Jeanne d'Arc
f fen_ a 461'1wijze waarop hij over haar schrijft.
- - - - L wlpnd wir (rrln En het heeft tot Êevol8 8ehad-
hetgeen zich in de "oe| dat hiJ zijn deskundigheid op een
ven door het sa- ™ag "et een studie noemen) over voor de njet.deskundige lezer aan-
de individualiteiten d«® hoogstmerkwa^rdige hnrtm^ gename manier heeft kunnen eta-
ueu «ïaii gekund. Minder begaafde der volkeren in Eruopa ontwik- figuur zou zeker de
schrijvers hebben juist door het keld heeft.... Wat is het, dat des- aandacht verdiend hebben,
„historische" de meest ongeniet- tijds heeft ingegrepen in de gang Mevrouw Krueck heeft het ons
bare literaire produkten onder der historische ontwikkeling? Uit- niet geleverd Wel zijn uiteraard havensteden de poort van Europa
vlag doen varen. Mevrouw sluitend de wezens, die tot de de bijgevoegde foto s van oude is niet te missen. Zij is een deel
hogere hiërarchieën behoren, prenten zeer de moeite waard.^ van de samenleving, waarin zij
doordat zij Jeanne d'Arc beziet Het meisje
Ev.G. een eigen functie, een eigen taak ten.
Wilhelm Ehmann: de koper-
ers kwamen uit de Westfali-
Kanlorei in Herford, het
r werd gevormd door toeval-
aanwezige bezoekers. Uitge-
d werd de koraalkantate
urm, hèiliger Geist, Herre
t" van Johannes H. E, Koch.
heeft. Die taak is altijd sterk mo
biel geweest en moest steeds wor
den aangepast aan de verander
de omstandigheden en mogelijk
heden. De zee bleef de eeuwen
door dezelfde, maar de techniek
van varen en beveiligen onderging
grote veranderingen.
Cagchng heeft daarover popu
lair geschreven. Uiteraard heeft
hij in zijn beschouwing ook de
Navo betrokken en de rol die de
zeemacht in deze organisatie
speelt. Hij heeft de middelen,
waarmee de zeemacht werkt, aan
een beschouwing onderworpen en
het gebruik daarvan. Tenslotte
vertelt hij in het kort over de Bel
gische en Zuidafrikaanse marine.
Daarnaast heeft hij zonder twij
fel zijn lezers een grote dienst
bewezen door in zijn boek o.m.
ook op te nemen de eerbewijzen
en het ceremonieel bij de zee
macht. de betekenis van een aan
tal woorden en uitdrukkingen bij
de zeevaart en van signalen naar
de melodie van bekende liederen.
Het boek is royaal verlucht met
fraaie foto's, tekeningen en kaar-
