Vorstenhuizen
Wat Njoek het
apenjong beleefde
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1«1
IN ONZE TIJD
Vorstenhui/en in onze tijd,
door M. G. Schenk en J. B. Th.
Spaan. Uitgave De Boekerij
N.V., Baarn.
De schrijvers hebben met dit
werk geen eenvoudige taak op
zich genomen. Een beschouwing
over een vorstenhuis kan immers
op totaal verschillende manieren
geschieden. Men kan zich houden
aan de loutere historie, aan we
tenschappelijke staatsrechtelijke
bespiegelingen omtrent de plaats
van de monarch of van de kroon
pretendent in het staatsbestel;
men kan ook de vorsten bezien
met het oplettend, ja nieuwsgie
rig, oog van ,,het publiek". Dat
laatste wil zeggen, dat men hun
uiterlijke gedragingen gade slaat,
er karaktertrekken uit conclu
deert, zwakheden signaleert of
vervalt tot hooggestemde lofzan
gen.
Beide recepten
Het merkwaardige is, dat bei
de recepten gebruikt zijn voor dit
boek van 338 bladzijden, verdeeld
in twintig hoofdstukken. Het boek
is dan ook op uitzonderlijke wij-
ze tot stand gekomen. In 1959
verscheen van Geoffrey Bocca
een boek The uneasy heads, a
report on European monarchy.
De Boekerij N.V. te Baarn ver
wierf de rechten en verzocht me
juffrouw dra. Schenk en de heer
Spaan het voor Nederland te be-
lijkheid. Bijzonder goed hebben
schrijvers dit dilemma onder
woorden weten te brengen.
We willen de Koningin in de
Gouden Koets zien, maar zijn diep
geroerd, wanneer we horen, hoe
zij de eenvoud zelve is in haar
gesprekken, in haar dagelijkse ge
woonten.
Nederland
be
ginnen zij, vanzelfsprekend met
Nederland. Dit hoofdstuk heet:
Drie vrouwen van allure en
schetst de betekenis van koningin
Emma. koningin Wilhelmina en
koningin Juliana.
Boek volgens
twee recepten
L-
werken. Doch Bocca's werk
toonde naar de srnaak van de
Nederlandse schrijvers teveel la
cunes en zo kwamen zij tot een
geheel nieuwe opzet. De inleiding,
•en beschouwing over het koning
schap en de hoofdstukken over
de regerende vorstenhuizen zijn
geheel oorspronkelijk van Neder
landse pen, de hoofdstukken han
delend over de kroonpretendenten
van tot republieken geworden mo
narchieën van Bocca. aangevuld
met eigen gegevens van de Ne
derlandse schrijvers. Ook het
hoofdstuk over het Griekse ko
ningshuis zijn van gemeenschap
pelijke bron.
Omschrijving
En dan in het bijzonder het
stitutionele koningschap. De
schrijvers nemen de beschouwing
van prof. Kranenburg over: Het
constitutionele koningschap heeft
als voornaamste functie, dat het
als het ware het levende geweten
is der verantwoordelijke bewind
voerders. Daarnaast echter komt
dat wat het volk van zijn koning
eist. Het sprookje en de mense-
Een hoofdstuk, dat getuigt van
een intens en zich liefdevol ver
diepen, niet alleen in de historie
maar ook in de karakters. Na
tuurlijk staat er veel in, dat be
kend is. maar (en is dat dan niet
weer ons verlangen iets meer te
begrijpen van het sprookje?) het
boeit.
Zwak
Het gedeelte over koningin Ju
liana vinden wij het zwakst. Mis
schien is dit het gevolg van een
zekere schrooift bij schrijvers en
dat maakt het hun juist sympa
thiek. Zij hebben zich zelve een
grens gesteld van wat oorbaar is
om over Soestdijk te vertellen en
wat behoort te blijven tot de pri-
vélevens. die ook koninklijke per
sonen moeten kunnen leiden.
Trouwens de schrijvers snijden
zelf dit onderwerp hierbij aan. De
vraag is eigenlijk: „Hoe groot (of
hoe klein) is de privacy voor de
leden van een koninklijk gezin?"
Dit laatste niet alleen menselijk
maar ook staatkundig. Gepleit
wordt voor een beter contact tus
sen vorstenhuis en publiciteitsor-
ganen via een deskundige contact-
man. Een figuur, die wij in Ne
derland trouwens reeds kennen.
Dat er toch nog wel eens haken
en ogen zijn ligt, menen wij. dan
ook meer in het wederzijds be
grip van wat „nieuws" is en wat
„nieuwsgierigheid" is, dan aan
het contact zelve.
Ander vlak
Plotseling echter trekken schrij
vers deze publiciteit over naar een
ander vlak. Zij willen deze pers
deskundige ook aan de Troonrede
laten schaven. Nu is dit inderdaad
nooit een .taalkundig feilloos do
cument en ieder jaar komen de
taaldeskundigen met kritiek, maar
de schrijvers doelen meer op een
„extra", een persoonlijk konink
lijk woord, natuurlijk met goed
keuring van de ministers (die im
mers de verantwoordelijkheid
dragen)
In een summier hoofdstukje
wordt de vraag of de monarchie
in gevaar komt door de Europese
eenwording aan de orde gesteld.
Het antwoord is natuurlijk neen.
maar de argumentatie is op het
kinderlijke af. De geschiedenissen
van de Europese vorstenhuizen
zijn boeiend en er is. dat blijkt
duide'ijk, serieus getracht de ver
schillende karakteristieken zo dui-
Kracht
Grenzen
sector. Terecht hekelen de schrii-
iüjk mak
Terecht ook worden onbe
scheiden speculaties en vragen
omtrent verlovingen e.d. als on
behoorlijk geschetst.
En hierin ligt, menen wij, de
kracht van het boek. Eén aan
merking moet ons echter van het
hart. Waarom er verscheidene
malen zo denigrerend geschre
ven wordt over het grote kinder
tal, dat enkele vorstelijke families
bezitten. Zo wordt over het gezin
van de Graaf van Parijs geschre
ven: Isabelles vruchtbaarheid
hield juist op voor het republi
keinse dozijn vol was.
Of over keizerin Zita. dat „het
zesde (kind) onderweg" was.
Er is een duidelijk streven ge
weest het werk vooral populair te
houden, bijvoorbeeld door zelfs de
eenvoudigste citaten een Neder
landse vertaling te geven en ook
door de keuze van anecdotes, die
nu eenmaal van elk vorstelijk per
soon in overvloed bestaan. Voor
de zeer velen, die zoals telkens
weer blijkt, belangstelling hebben
voor het wel en wee van vorsten,
heerlijke leesstof.
PUZZEL VAN DE WEEK
Kruhwoord-puzzel
Horizontaal: 1. zoon van Jacob; 4. graan; 8. boodschapper; 12.
familienaam; 13. reukhoutboom; 14. vreemde munt; 15. telwoord;
16. witte rand langs brieven; 17. soort hond; 18. scheikundig ele
ment (afk); 19. rivier in Nederland; 21. meisjesnaam; 22. vast,
stevig; 24. speelgoed; 26. kaartspel met 78 kaarten; 28. doortocht-
geld; 31. horizon; 33. troefkaart; 34. kerkelijk zangstuk; 36. oude
lengtemaat- 38. vlies, vel; 40. Indische ambtenaar van lagere rang;
41. eikenschors; 43. stuk grond; 44. telwoord; 45. stad in Bretagne;
47. geit; 49. onbekende: 50. koord van een speeltuig; 51. boom;
53. boom; 55. iemand die treitert; 56. water in Limburg; 58. be-
dektbloeiende plant; 61. meertje; 62. zijtak Saaie; 64. rugvin van
een soort heilbot; 66. muzieknoot; 68. stronkje; 69. strik in een
touw; 70. slede 71. vis; 73. volbloed Hollander (Ind.); 74. groente:
75. dus (Lat); 76. gemeente in N. Holland; 77. gemeente in Gro
ningen.
Verticaal: 1. wisselborgtocht; 2. geneeskrachtige wortel; 3, voe£-
woord; 4. rubber (Ind.); 5. courant van een partij; 6. stok; 7. water
in Friesland; 8. jong varken; 9. voorvoegsel; 10. zoon van Jacoc;
11. godin van de twist; 13. gebrek in gegoten ijzer; 14. roeipen;
17. bedekking van een gebouw; 20. mannelijk beroep; 22. stronkje;
23. water in Z.-Holland; 25. bekziekte van het pluimgedierte; 27.
katoenen stoffen; 54. schrobnet; 56. troefkaart; 57. overtrek
een kussen; 59. zijtak Main; 60. rivier in Duitsland; 61. viervoetig
dier; 63. drinkbakje; 65. jas (Vlaams); 67. bloeiwijze; 68. voor;
89. rund; 72. scheikundig element (afk); 73. voorzetsel; 74. schei
kundig element (afk).
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. menage; 6.
leg; 8. steeds; 13. erosie; 14.
empire: 15. tr17. mep: 18. nol;
20. ant: 21. rr; 22. een; 24. stoel;
26. Lea; 27. eter; 28. doerian;
30. pipa; 31. nis; 32. Ger; 33.
kim; 35. put; 36. trede; 38. de
sem; 40. paria; 42. Ommen; 44.
dessa; 47. arts: 48. moe; 49.
rune: 50. Donau; 52. beest: 54.
liter; 56. Nlmes; 58. telle: 60.
Oka; 62. toe; 64. kea; 65. ras;
67. maar; 68. fragiel; 71. teil;
72. tak; 74. Stien; 76. Ina: 77.
RN; 78. bol: 80. lor; 81. aat;
83. eg; 84. reseda; 85. eerder 87.
Kassei: 88. sen; 89. kerker.
Verticaal: 1. meteen; 2. Ne;
3. arm; 4. Goes; 5. esp; 6. lente;
7. gelei; 8. spa; 9. tint; 10. ert;
11. Ee; 12. straat; 16. retina:
19. oord; 21. repuls; 23. Nes;
24. sordo; 25. laken; 26. lip; 28.
Dee; 29. nis; 32. gratuit; 34. me
dulla: 36. tiran; 37. emmes; 38.
Deest; 39. menie; 40. pad; 41.
Ran; 43. moe; 45. set; 46. Aar;
51. orkaan; 52. Beers; 53. teken;
55. elaine: 57. mof: 59. lel; 60.
omtrek; 61. aak; 63. agio; 65
rei; 66. slager; 69. atlas: 70.
Ieren: 73. pose: 75. Made; 78.
bes 79. lel: 81. ark; 82. ter:
84. R.S.: 86. R.K.
INZENDINGEN
geschreven. In de linkerboven
hoek vermelden: „Puzzeloplos
sing". Er zijn drie prijzen: een
van 5,en twee van 2.50.
VOOR DE JEUGD VOOR D£ JEUGD - VOOR DE.
X JCÜGD
VÖÖR DÉ JEUGD VOOR
DE JEUGD VOOR. PE JEUGD - VOOR DE JEUGD
Wat fijn dat jullie tante Jos zo hebben
verrast met de prachtige kaarten die ik van
jullie gestuurd kreeg. Echt leuk zo'n stapel
op mijn bureau vinden. Allemaal héél har
telijk bedankt hoor!
Hebben jullie nog van de vakantie kunnen
genieten? Jammer dat het mooie weer ons
in de steek liet en jullie niet van de heerlijke
warme zonnestralen konden genieten. Maar
jullie hebben je toch wel vermaakt, denk ik.
We konden in ieaer geval heerlijk uitslapen
en uitrusten, want het wordt nu weer hard
werken voor het eerste rapport in de nieuwe
klas of op de nieuwe school. We doen na
tuurlijk allemaal heel goed ons best.
Vergeten jullie niet je geboortedatum in
de brief te schrijven? Niet vergeten hoor!
Tante Jos wil graag weten wanneer jullie
jarig zijn.
Ook schrijven we heel duidelijk onze naam
en adres onderaan de brief en op de ach
terkant van de envelop.
lililllllllllllill
De oplossing van de puzzel
is: Ja, Ko en An, pa is al op.
De hoofdprijs gaat naar Co-
ra Bardelmeijer, Ter Aar.
De troostprijs krijgt thuis
gestuurd Marjo Bassie, 's-
Gravenzande.
Lang zullen ze leven!!!!
Cocky Grandia, Miep de
Groot, Alie Nederhoed. Koot
je Rosenbrand, Johanna
Schilling, Hanneke Smokers,
Ria van der Veer en Maartje
Verdoorn van harte gefelici
teerd met jullie verjaardag
van de nichten en neven.
Ben je nu weer beter Ad
van de Akker Monster? Jij
bofte maar dat je van tante
Toos zo'n prachtig boek kreeg.
Is het mooi? Fijn dat het
zwemmen zo goed gaat. Wan
neer is de uitvoering van de
gymnastiek? Welke oefening
moeten jullie doen?
Geweldig dat jij op een
ponnvrijschool gaat Margriet
Aksen Den Haag. Vind je het
leuk? Of toch nog wel een
beetje griezelig? Jij gaat na
tuurlijk later ook paardrijden
leren. Was jij tante Jos niet
een klein beetje aan het ver
geten? Niet meer zo lang
wachten hoor!
Natuurlijk mag jij ook een
neefje worden Henk Akse Den
Haag. Hartelijk welkom! Heb
jij de brief zelf geschreven?
Knap hoor! Ga jij graag naar
judo-les? Wat wordt de kleine
Theo al groot. Heb jij in een
echt vliegtuig gezeten? Be
dankt voor je tekening, Henk!
Ja, jullie treffen het niet in
de vakantie Mary Baljeu Hon-
selersdijk. De zon heeft ons
echt in de steek gelaten.
Waarom krijg je nu al zoveel
repetities? Heb je de achter
stand al ingehaald? Hoe gaat
het op de club?
Hoe gaat het met jouw opa,
Cora Bardelmeijer Ter Aar?
Is hij al een klein beetje be
ter? Woont opa dicht bij jul
lie? Hoeveel jaar is de kleine
Hugo? Blijven jullie 's mid
dags Op school? Hoe heet jouw
vriendin?
Natuurlijk mag jij een nicht
je worden Hennie Bardelmeij
er Ter Aar. Hartelijk welkom!
Je moet voortaan wel de brief
zelf schrijven hoor! Wat ben
jij verschrikkelijk verwend op
je verjaardag. Wat zal jij def
tig zijn met zoveel moois. Wel
ke kleur heeft je nieuwe man
tel? Hoe gaat het op school?
Nou en of ik een fijne va
kantie heb gehad Marjo Bas
sie 's Gravenzande. Het was
ook heel mooi weer. Woont
jouw zus ver weg? Hoe heet
jouw kleine nicht? Leuk dat
je bij haar mag gaan logeren.
Zegt ze al tante tegen je? Was
jij tante Jos niet een klein
beetje aan het vergeten? Niet
meer zo lang wachten hoor!
Dat is zeker al een poosje
geleden dat ik van jou een
brief kreeg Truusje van de
Berg Den Haag. Gelukkig ben
jij tante Jos nog niet vergeten.
Fijn dat jullie zwem- en blok-
fluitles krijgen op school. Gaat
het goed? Mag je al duiken?
Welke versjes speel je al op
de fluit? Is de varen mooi?
Jij hebt dus geen vis gevan
gen, maar je moest de emmer
vangen. Wat heb je al mogen
verven op school?
Meisjes en jon
gens. wat hebben
we hier een ge
zellige plaat. Je
ziet er van alles
op. Het is een
echt landelijk ta
fereeltje. Jullie
begrijpen natuur
lijk allemaal de
bedoeling wel.
We moeten mins
tens 18 namen
van voorwerpen
opzoeken, die met
de letter H begin
nen. Zenden jul
lie de oplossing in
voor dinsdag 5
november?
Jij bent maar erg verwend
door mamma en pappa Dirk
van de Berg Den Haag. Def
tig hoor zo'n mooie tas. Krijg
jij ook blokfluitles? Wat heb
je allemaal in de herfstvakan
tie gedaan? Fijn dat jij de
melkboer zo goed kan helpen.
Was jij tante Jos ook niet
een klein beetje aan het ver
geten, Tineke van de Berg De
Haag? Prachtig dat ik nu
weer zo'n lange brief van je
kreeg. Wat heb jij al veel op
de handwerkles gemaakt. Wor
den de slofjes mooi? Ga jij
graag naar school?
Jij bent verschrikkelijk ver
wend met zo'n prachtig horlo
ge Jannie van Bevcren, Den
Haag. Loopt het goed? Heer
lijk zo'n warme maillot. Jij
hebt je pop een mooie naam
gegeven. Zijn er al kleine par
kietjes? Grappig dat jij het
mannetje al zo .getraind hebt.
Wil jij een nichtje worden
Gerda Binnendijk Wassenaar?
Zit jij in de klas van Antje?
Wanneer ben jij jarig? Heb
jij een lange vakantie?
Natuurlijk mag jij een nicht
je worden Hermine Bloemen-
daal Pijnacker. Hartelijk wel
kom hoor! Grappig dat Fieke
bij jou in de klas heeft geze
ten. Hoor je nog weieens iets
van haar? Leuk dat jullie de
meester nu mijnheer ..Been"
noemen. Spelen de kinderen
uit de klas ook op de instru
menten? Prachtig dat jij je
diploma hebt gekregen. Be
dankt voor je tekeningen, Her
mine!
Wat heb jij wel genoten
van de schepen Frits van der
Blij, Den Haag. Heb je grote
gezien? Heerlijk om zo'n eind
de pier op te wandelen. Inge
is heel erg verwend hoor!
Was ze blij met haar ca-
ueaux? Hoe gaat het nu met
Ewald? Jouw vorige brief
heb ik echt te laat gekregen.
Frits'
Is het woensdag groot feest
geweest Hans Blijleven, Lei
derdorp? Had je mooie slin
gers gemaakt? Vind jij het
fijn in de opleidingsklas? Vol
gende keer krijg ik een lange
brief van jou?
Wil jij een nichtje worden
Manda van der Bos, Pijn
acker? Leuk dat jij naast
Hermine zit. Grappig dat jij
nog zo'n klein broertje hebt.
Ga jij graag naar gymnas
tiek? Heb jij werkelijk al
zo'n zin in schaatsenrijden?
Nou ik niet hoor! We hebben
van de winter wel voor een
paar jaar ijs gehad. Schrijf
jij nog weieens naar Fieke?
Hoe kwam het dat jij viel
Tineke de Bruin, Leiden?
Heb je je erg bezeerd? Was
je nieuwe maillot kapot? Jij
boft maar met zulke mooie
nieuwe schoenen. Jij weet
wel wat lekker is hoor!
Mmmmm! Mag jij ook wei
eens mee in de boot?
Wisten jullie werkelijk niets
te schrijven Jacqueline Din-
gemanse, Den Haag en Rinus
van der Does, Wassenaar?
Volgende keer krijg ik een
lange brief?
Fijn dat jullie mamma zo
hebben verwend Anneke
Doesburg, Den Haag. Was ze
blij met het mooie cadeau?
Mmmm, wat zullen jullie
smullen van de patat. Jij bent
ook verwend hoor met zoveel
moois. Wat zal jij een dame
zijn! Heb je hem al aange
had?
Waarom schreven jullie he
lemaal niets Lenie Drieber
gen, Rijnsburg en Anneke
van Duin, Noordwijk aan
Zee? Vinden jullie het zo
moeilijk? Nee toch?
Hoe vond je het in, Amster
dam Peter Binnendijk, Naald
wijk? Heb je genoten in de
grote stad? Prachtig zo'n rond
vaart door de graohten. Was
het mooi weer? Heerlijk dat
oma komt. Blijft ze lang?
door MIEKE DEN OUDEN
(Vervolg)
De dieren waren bestemd voor
de dierentuinen. Gelukkig bleef
de apenkolonie in zijn geheel, en
wera ondergebracht in een
prachtig nagemaakt apenpara-
dijs, met veel bomen en andere
klautermogelijkheden. Er was
ook een vijvertje om te kunnen
baden en slaaphokken, waar ze
zich ook tijdens de regen kon
den terugtrekken. En toen ze na
verloop van tijd gewoon ge-
begonnen ze er zelfs aardigheid
in te krijgen, dat er elke dag
zoveel mensen naar hen kwa
men kijken. En een lekkers dat
ze kregen. Bananen en pinda's
en dat buiten hun gewone dage
lijkse voedsel, dat ook altijd vol
doende en erg lekker was.
Op een dag kwamen er weer
mensen voor de kooi staan.
Vooraan stond een klein meisje,
dat niet weg te slaan was van
de apenkooien. Ineens ging er
een schok van herkenning door
Njoek heen. Dit meisje kende
hij. Het was Marjanneke, zijn
eerste en liefste mensenkame
raadje, bij wiie hij zulke geluk
kige maanden had doorgebracht
in dat verre warme land van
vroeger. Marjanneke zag Njoek
niet dadelijk. Ze keek naar al
die apen tegelijk en dacht: „Wat
lijken ze allemaal op Njoek".
En ineens sprong er een van de
kleinere aapjes tot vlak voor
haar bij de tralies en stak zijn
handje door het gaas naar haar
uit. Een smekend en verlangend
stemmetje riep haar: „Njoe-
oek. njoeknjoeknjoek". Precies
zoals haar eigen Njoek haar al
tijd geroepen had. Ze keek nog
eens goed en greep links en
rechts haar vader's en moe
der's hand vast: „Het is ónze
Njoek."
..Wel nee. dat kan immers
niet. meiske", legden haar
ouders uit. „Njoek is toch zover
weg, op de rubberonderneming
van oom en tante Schuurmans."
Maar Marjanneke wist het zé
ker. „Kijk dan goed. dit is onze
Njoek. pap, ziet u niet dat hij
mij ook herkent, mam?" En
Marjanneke kwam zo vaak ze
kon bij de apenkooi van Njoek
en ze gaven elkaar handjes en
waren tevreden dat ze elkaar
weer gevonden hadden.
EINDE
En waar ieder kind mag
spelen,
Jn de zomer-zonneschijn.
De herfst is gekomen
De wind slaat op hol
Nu stop ik mijn mandje
met eikeltjes vol-
En straks in de winter
Als 't vriest dat het
kraakt
Dan kook ik een soepje
Dat iedereen smaakt.
Kom dan in mijn huisje
'k Heb voedsel genoeg
En 't kacheltje snort
Je komt dus maar vroeg.
Maar nu ga ik verder
Mijn mandje is vol
Straks breng ik de voor
raad
Weer vlug naar mijn hol.
Nu nog een versje
de Jong.
Ria
Alle stoelen op een rijtje...
Jongens, wat een fijne trein,
en de grote stoel van opa.
zal de motor-wagen zijn.
Zit je goed? Dan gaan we
rijden,
héél ver. naar een ander land-
Waar gebraden appels groeien.
'k Las het laatst nog in de
krant.
Waar geen scholen en geen
Maar wel mooie tuinen zijn
Waar je net zo laat naar bed
gaat,
Als je dat maar zelf verkiest,
en waar ieder glaasje water
tot een ijsco'tje bevriest.
Waar je klimmen mag en
schreeuwen,
Waar nooit iemand iets ver-
J biedt,
Maar.... je vader en je moeder,
Weet dat weldie zijn er niet,
Puf-puf-puf de trein gaat
stoppen,
Maakt de machinist abuis?
Neen maar alle spoortrein
klanten
Willen liever weer naar huis.
Grappig vinden jullie niet?
Meisjes en jongens de brie
venbus is helemaal leeg. Zor
gen jullie weer voor een vol
le? De letters E t/m K zijn
deze week aan de beurt. Ik
krijg natuurlijk lange gezellige
brieven van jullie. Veel sterkte
om weer naar school te gaan
hoor en tot de volgende week.
Correspondentie en oplossingen
aan de heer J. J. Slavekoor-
de, Goudreinetstraat 125, Den
Haag.
Op het eerste
gezicht
We zouden ons kunnen voor
stellen, dat sommige lezers van
deze rubriek bij het bezien van de
stellingen, welke hier ditmaal
zijn opgenomen, half verontwaar
digd zouden opmerken: Maar
dat zijn toch geen opgaven die
men „op het eerste gezicht" kan
oplossen!?"
Wij willen hierover niet rede
twisten, doch slechts opmerken
dat grote ervaring met bepaalde
typen van stellingen er op den
duur heus wel toe leidt, dat men
zekere „patronen" gaat herker
nen en met behulp daarvan veel
sneller inzicht in de mogelijkhe
den van zulke stellingen krijgt,
dan aan schakers die zich min
der veelvuldig en vooral ook
minder systematisch met dit
werk bezig houden ten deel
pleegt te vallen.
Met deze inleidende opmerkin
gen. welke naar wij met een
licht sardonisch genoegen vast
stellen U vrijwel geen houvast
geven, laten wij U vol vertrou
wen over aan de stellingen, waar
van de oplossing Uw taak is.
**r-.
A
A'
AA
SAB
HA
'2H 1»
A-üi" AA
A A
a A z
*1
w
A
ÖASI4 A
BAH
141
**i.
AAA
A A
A A
A 'A A
Aa#EAHi.E
Oplossingen
Hieronder volgen de oplossin
gen der vier stellingen, welke U
in onze rubriek van 19 oktober
jl. werden voorgezet onder de ti
tel „Plezierige matbeelden".
1. Buchovet-Kapengut. Op
1 K c8? volgde het fraai
mat 2. Pxd6tü. Pxd6; 3. Pe7
2. DimitruErdeus. Ondanks de
dreiging 2. Lf6t (in antwoord op
1. Tah8) speelde zwart tóch
1. Tah8. En er volgde 2.
Lf6t, Kg8: 3. Lxh8 en nu beslist
de andere dreiging: 3Dh4!
zodat wit het opgaf.
3. SchamkovitschKremenetzkl.
Op. 1. Lxd5 Lxg4 volgde 2.
Txh7fü en het is gebeurd. Na
2. Kxh7 komt 3. Thlt ge
volgd door mat. En op 2.
Pxh7 volgt 3. Pg6 mat.
4. GutopRoschall. Het ging
als volgt; 1. Dd6; 2. Lf4?
Dxd5!en wit gaf het op, want
na 3. Lxd5 Lxd5 loopt hij mat.
Maar waarom niet metéén 1.
Dxd5 zal men vragen? Welnu,
dan kon wit zich met 2. Lxd5
Lxd5; 3. Lh4! redden, en mak
kelijk ook!
Fundamenten van kasteel werden blootgelegd
Enige jaren geleden reeds stuitte men bij
rioleringswerkzaamheden op de funderingen
van het nu blootgelegde grondpatroon van het
kasteel van de Heren van Axel. Dit werd toen
niet ter kennis gebracht van de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek te
Amersfoort. Ongeveer drie weken geleden
kwam ir. J. A. Trimpe Burger, conservator bij
deze Rijksdienst, voor andere werkzaamheden
in Axel.
Bij die gelegenheid verzocht de pachter van
het land, waar nu inmiddels de opgravingen
gebeuren, ook daar te komen zoeken naar
oudheidkundige resten. Men ging en vond. De
opgravingen stonden onder leiding van ir.
Trimpe Burger. Het kasteel dateert uit de 15e
en 16e eeuw. Het muurwerk en de vloeren
bleken bijzonder goed bewaard te zijn en
geven veel bouwdetails te zien. De afmetingen
zijn 15 bij 40 meter. Ook trof men veel
aardewerk, meestal in scherven, aan.
Conservering van het geheel is niet moge
lijk. Het zou te kostbaar zijn, meent men.
Bovendien ligt deze opgraving in het uitbrei
dingsplan van de gemeente Axel. Later zal er
een school op verrijzen.
De gevonden zogenaamde „Kloostermoppen'
zullen worden afgestaan aan de gemeente
Hulst voor (verdere) restauratie van de al
daar enige jaren geleden opgegraven stads
poort. (Foto KLM-Aerocarte N.V.)
