EUROTEL
In Hollands Baliem-vallei
ZONDAGSBLAD
Een wachtwoord aan
het Gardameer:
ZATERDAG 19 OKTOBER 1963
Plannen
ook voor
Nederland
Noord-lfalië is de „baker
mat" van de Eurotels. Deze
blijfstoerisme is de laatste
jaren in het middelpunt
van de belangstelling ge
komen, vooral omdat van
den van Europa
spreid. Tot dusve
Heel Garda kent hem, de
Nederlandse zakenman Picter
Sandbergen (55). Maar spreek
lis Italiaan zo'n naam maar
tens uit: S-a-a-n-d-b-e-r-k-è-n.
Een té zware opgave. En daar-
>m houdt men 't in Garda op
|e voornaam: signor Piéter.
Dat is voldoende. Ik zou deze
Nederlander 's middags ont-
.iocten in het dorp op één van
je terrassen bij het meer. „Zeg
dat je wacht op signor
■iéter" had men mij gezegd,
.,de rest komt vanzelf". Het
meisje, dat de bestelling no-
jeerde, begroette me als een
jude kennis toen ik het wacht
woord „signor Piéter" liet val-
ten. En glimlachend zei ze:
„Eurotel". Toen wist ik, dat in-
lerdaad alles in orde was: sig-
jor Piéter Sandbergen is ook in
parda om het eens mooi te
leggen de apostel van de
Eurotelgedachte.
In Nederland is het woord niet
)elemaal onbekend: Eurotel. Het
s nu al weer bijna twee jaar
jeleden. dat er plannen werden
[epubliceerd om in Vrouwenpol-
|er op Walcheren een Eurotel te
louwen, een soort hotel, dat te-
jelijkertijd het recht geeft te ver
wijven in eenzelfde instelling el-
|ers in de wereld. De plannen
[erwekten nogal reacties. Archi
tect Groosman uit Rotterdam had
lamelijk een gebouw van zestien
rerdiepingen ontworpen en tegen
Jeze hoogbouw kwamen allerlei
jnensen in het geweer. Een der-
lelijke „wolkenkrabber" zou het
[ilhouet bederven, meende men.
't Was Piéter, de zakenman
Sandbergen, die met enkele voor
aanstaande Nederlanders de
naamloze vennootschap Eurotel-
Nederland wilde oprichten. Hij
pas gegrepen door het Eurotel-
Idee en daarom wilde hij ook in
Nederland een dergelijk project,
lo betoogde hij. Dat was in 1961.
Geniaal-eenvoudig
Toen ik nu op hem zat te wach-
5pi hen op het terras bij het Garda-
VL"u*neer keek ik het mapje met do-
entatiemateriaal nog eens
y qc.ioor, dat Sandbergen mij destijds
in c ,cl gestuurd. En weer kriebelde
^e merkwaardige mengeling om
boog van bewondering voor het
envoudig-geniale idee met de
iz rgwaan van wat-zit-hier-achter.
de ski eniaal-eenvoudig is het idee in-
dwierdaad. Elk Eurotel heeft drie
3 groef erschillende appartementtypen
Signor Pieter is er weg van
wenpolder. Een onze
redacteuren heeft zee
onlangs enkele Eurotels in Italië bezocht en er nader kenni
gemaakt met de organisatie en met de wijze, waarop he
Eurotelidee in de praktijk is uitgewerkt. Zijn bevindingei
zijn in nevenstaande reportage verwerkt.
N.C.Rivar'ërend in grootte), die
ebouw gelijk zijn wat afmeting,
ndeling en inrichting betreft. Zo
f 169. ijn de badkamers overal hetzelf-
f 388.de en zelfs de schakelaars van
f 256.het licht zitten in elk Eurotel op
f 2654ezelfde plaats. Tot de inrichting
lehoort onder meer een kleine
inder breuken, waarin een elektrisch
plus een ijskast, ook weer
lijgaan eüniformeerd, evenals servies
goed, bestek e.d. Men koopt een
ippartement in één bepaald Euro-
men dan mét de bezit-
de andere appartemen-
en tevens eigenaar is van het
Cl gehele complex met de gezamen-
ijke voorzieningen als grond,
[I M uin. garage e.d. Elk jaar kan
J nen besluiten zijn wooneenheid
n te brengen in de „Euroket-
8593lting". hetgeen betekent, dat het
-Appartement aan derden wordt
Verhuurd gedurende de tijd, dat
ïnen er niet zelf is. Aansluiting
bij deze ketting (overigens niet
perplicht) geeft de bezitter auto-
latisch het recht in ieder ander
verblijven. Dank zij de
[gelijkheid van alle appartementen
[voelt hij zich onmiddellijk overal
'.thuis". De administratie van dit
lUes wordt centraal bijgehouden
>p het hoofdkantoor van de over-
roepelende Eurotel-organisatie in
lolzano, vanwaar men éénmaal
jaar een afrekening krijgt.
Signor Piéter kwam aanzetten
lange meneer. „Ik heb
r meegebracht voor het
eval je mij niet gelooft" zei hij
zonder ironie. De metgezel
een tSndarts tilt Bilthoven,
inds kort bezitter van een ap-
lartement in het Eurotel te Gar-
a. Even later kwam er nog een
.erde man bij overigens bleek
liens aanwezigheid toeval te zijn:
lignor Pioantonio Caliari uit Mal-
esine, oud-directeur van het toe
isme in Bolzano en van de Olym-
>ische winterspelen in Cortina
l'Ampezzo. Dit drietal nu heeft
[edurende twee dagen me het Eu
rotel Garda getoond en er met gro
te geestdrift over verteld. En het
leeft me ten slotte alleen gelaten:
.Blijf hier nu maar een poosje",
rei signor Piéter, „hier heb je de
ileutel van je appartement. Je
ik overdrijf niet met
lijn verhalen".
Men had mij gezegd, dat vrij-
el alle appartementen in gebruik
•aren. Dus veel mensen, veel
ertier. Maar er was vrijwel niets
an te merken: op de koele bre
de gangen ontmoette men bijna
niemand, alleen op het grote ter-
as zaten een paar mensen. Ge
lachtig aan allerlei geluidshinder.
in moderne bonw nogal
itreft, ging ik naar mijn
.appartement": een licht en ruim
vertrek, stijlvol ingericht, goed ge
meubileerd, badkamer plus keu
ken. Argwanend trok ik er in:
scherp luisterend of ik last zou
hebben van de buren. Maar het
bleef doodstil in het vertrek. Al
leen het lichte zoemen van de
luchtverversingsinstallatie was er
te horen. Géén radio, zelfs geen
geluid van weglopend water, een
nogal eens voorkomend euvel in
{ebouwen waar toiletten en bad-
amers boven elkaar zijn gebouwd.
..Dat klopt", zei signor Piéter
de andere dag. ..Al deze zaken
zijn grondig bekeken. Met Pink
steren hadden we hier zeshonderd
'gasten. Maar je merkte er niets
van, niemand had last van de an
der. Trouwens, als je zou merken
bijvoorbeeld dat je buurman zijn
radio hard aan heeft staan op zijn
balkon, dan bel je de directeur.
En deze man gaat dan vriende
lijk, maar dringend je buurman
vragen de radio zacht te zetten.
De voorschriften zijn wat dat be
treft vrij streng: niemand mag de
ander last veroorzaken".
Aan één kant vond ik dat wel
een plezierig idee maar tevens
rees de vraag: heeft men als ap
partementseigenaar nog wel iets
over het centrale beheer te zeg
gen? Of is men aan een betrekke
lijke willekeur overgeleverd? Sig
nor Piéter glimlachte: Luister: de
eigenaren kiezen per Eurotel een
Eurotel-raad. Hier ben ik toeval
lig voorzitter vart de raad. Ik zal
enkele notulen halen, die bestu
deer je maar eens rustig".
Men voelt zich
„thuis"
Men voelt zich er thuis. Maar
gesteld nu, dat men in zijn ap
partement nogal wat boeken heeft
ondergebracht, omdat men graag
leest. Als nu het appartement
wordt verhuurd, wie garandeert
dan dat de boeken keurig op hun
plaats blijven? Ziehier het ant
woord: alle strikt-persoonlijke
eigendommen worden bij verhu
ring van de kamer in een cen
traal magazijn in het Eurotel op
geborgen door de civiele dienst van
het hotel. Zodra men terugkomt,
wordt alles weer keurig terugge
bracht. Men ziet: aan alles is
gedacht. Werkelijk aan alles: voor
diegenen, die niet in het restau
rant eten het Wordt verpacht
aan een privé-ondernemer is er
voor het kopen van de etenswaren
een winkel met een uitgebreide
sortering. Men kan er zelfs as
pirientjes aanschaffen...
Maar men behoeft er niet te
kopen: wie klant in het dorp is
gaat rustig daarheen. Voorts heeft
elk Eurotel een wasserij. In het
wintersport-Eurotel Seiser Alm is
er voor gasten een speciale kapel
omdat ,de dichtstbijzijnde kerk té
ver weg ligt; in Garda is een
tunnel onder de drukke verkeers
weg aangelegd zodat de gasten
veilig het meer en het strand
kunnen bereiken. Elk Eurotel
heeft een interne dienst voor het
schoonhouden van de apparte
menten, ook wanneer die niet be
woond zijn. Er is een eigen on
derhoudsdienst. zelfs beschikt
men er over „eigen" geld, een
soort „reischeques", waarmee
men in elk Eurotel terecht kan.
Over het saldo
krijgt mén aan het einde
jaar keurig rente uitgekeerd
het hoofdbureau
alles is gedacht.
■achttienhonderd
de Dolomieten,
liejd als wintei
Een idee
Seiser Alm, voorts in Cortina
d'Ampezzo. Florence, Rome, Lido
Venetië, Muenchen, Sankt Moritz,
Bad Hofgastein, Biarritz, Santan-
deze cheques der- Madrid, Palma, Athene,
ormina, Elba. Israel. Cap Fer-
Nice, Seefeld, Baersbronn, St.
Bolzano. Aan Blasien.
Wat zijn de kosten
OEVEEL
TVTIE s eigenlijk op de Eurotel- moment af, waarop
gedachte gekomen? Pieter gaan bouwen. Destijds zijn
Sandbergen heeft mij, zittend op prijzen genoemd in de orde
het solarium op het d.van het grootte
Eurotel Garda, het hele verhaal
verteld. Het idee is afkomstig
van de oude signor Vanzo uit Bol
zano. Samen met zijn zoons bezit
deze Italiaan een grote bouwon
derneming, die al meer dan een
halve eenw bestaat. Signor Van-
zo nu kende in Merano een oud
leegstaand hotel en hij besloot
het te kopen om in plaats daar
van een nieuw hotel
de
bouw. Hij liet bekwame architec
ten het plan zó ontwerpen, dat
het in etappen kon worden uit
gevoerd. Lukte zijn plan om de
appartementen als hotelflats te
verkopen niet, dan zou alleen
fase I worden uitgevoerd.
Het idee werd gelanceerd en
ziet wat niemand had ver
wacht gebeurde: het plan was
reeds op tekening vrijwel uitver
kocht, zodat hef direct helemaal
kon worden gebouwd. Deze op
vallende start kreeg een even op
vallend gevolg: tweede Eurotel te
dertig tot vijfenveer
tig duizend gulden. „Maar we
zijn sindsdien weer een paar jaar
verder en inmiddels zijn de bouw
prijzen gestegen. Het is nu moei
lijk te zeggen hoeveel een appar
tement in Nederland moet op
brengen. Men wordt er eigenaar
van, dat wil dus zeggen dat het
op naam komt door overschrij
ving op het kadaster. Er kan ook
te zet- hypotheek op worden genomen,
flatge- Dat ligt in Nederland nogal mak
kelijk. makkelijker dan in Italië
bijvoorbeeld, waar de rente zeer
Signor Piéter is er wild van,
ian de Eurotels. En als hij zijn
tin krijgt, zal men ze eerlang
>ok in Nederland kunnen zien.
De voorlopige schels voor het
Eurotel op Walcheren. Voorlopig:
want nagenoeg alle stappen tot
verwezenlijking van het project
moeten nog worden gezet.
Geen water
Dan water maken!
viermanschap bestudeert
schependorp op de achter-
grond de eerste wulerbungalow).
V.l.n.r. mr. Olaf de Rijke. Go
Verburg, Mels van Wijnen
Rob Veenhuizen.
VERRIJST WOONSCHEPEN-DORP
TN NIEUW-GUINEA leer-
den ze elkaar kennen:
mr. Olaf de Rijke, (advo
caat en oud-lid van de
Nieuw-Guinearaad)Rob
Veenhuizen, (piloot), Mels
van Wijnen (zoon uit een
bouwersfamilie) en Go
Verburg (schrijver, toen
op rondtocht door het
toenmalige Nederlandse
gebied voor het schrijven
van een boek). Ze hebben
elkaar sinds dat eerste
contact niet meer uit het
oog verloren. Toen zij na
de overdracht terugkwa
men naar Nederland zoch
ten ze elkaar weer op. En
na zijn ze allen belang
hebbende in hun zelf opge
richte n.v., die een groot
woonschepen-dorp wil
gaan bouwen in Zevenho
ven, daar waar Zuid-Hol
land en Utrecht aan el
kaar grenzen. Een plan,
waarmee, als het wordt
uitgevoerd, tien miljoen
gulden gemoeid zal zijn.
De tekeningen van het mil
joenen-project liggen al kant
en klaar en ook de grond is al
gekocht. We hebben het groots
opgezet, zegt Go Verburg.
Tweehonderd waterbungalows
moeten er komen. Een com
pleet dorp, is de bedoeling.
Een dorp met straten, een
plein, een winkelcentrum met
drijvende winkels, parkeerter
reinen, garages, speelterrei
nen, tennisbanen en veel
Dat was zijn idee en hij kwam
erop toen hij hoorde van de
groengordel. het recreatiegebied
van de toekomst waar Zevenho
ven middenin lag. Go Verburg.
die nu in Hilversum woont,
maar in Ter Aar vlak bij
Zevenhoven geboren en getogen
is en de streek tot op de meest
verborgen plekjes kent, zag
kansen. De Baliem-vallei van
Holland, zoals hij zijn geboorte
streek schertsend placht te noe
men, zou de buitenwereld naar
zich toetrekken nu het deel zou
gaan worden van de zoveel be
sproken recreatiegordel.
Conclusie: voor die recrean
ten moest woongelegenheid ko
men. weekend- of permanente
verblijven. En omdat de bouw
van bungalows op een lawine
van vergunningen en voor
schriften zou stuiten, kwam hij
zijn woonschepenplan.
Ook landbungalow
drecht. Ook een woonschepqn-
dorp maar aanzienlijk kleiner
van afmeting.
Wat in Zevenhoven niet geluk
te, slaagde hier wel: de mazen
in de wet bleven open. al heeft
het maar weinig gescheeld of
ook hier werd het ondernemen
de kwartet in de wielen gere-
Toen de plannen al in een
vergevorderd stadium waren,
bepaalde de provincie Utrecht
plotseling dat het aanleggen
van ligplaatsen voor en het heb
ben van woonschepen afhanke
lijk wordt gesteld van èen
goedkeuring, die handhaving van
het landschapsschoon beoogt.
,.J Dat was dus een provinciale
P-. jTaanvulling op de woonschepen-
f-.2ii.vs. At if-JB I wet van 1918 die het leggen
van woonschepen uitsluitend af
hankelijk stelt van een goed
keuring van B. en W. Een ver
gunning die het viermanschap
Wat die provinciale goedkeu
ring betreft: Verburg heeft goe
de hoop dat die er ook zal ko
men. De bouw wordt in ieder
geval voortgezet. De eerste bun
galow is al klaar, het „proto
type" dat voorlopig als model
woning zal blijven staan.
rooolso.hcipp j VAM HÖLLANÖ. bestaande sloten,
73 tv Ksjf U-ltfU heer De Rijke.
rienden uit Nieuw-
zij ook zaken-
Nieuw-Gulnea
hadden zij jarenlang een lucht
vaartbedrijfje gerund, de Mela-
nesian Air Service, een bedrijf
dat met enkele vliegtuigjes ver
bindingen onderhield tussen ver
afgelegen dorpen in de rimboe.
Dat had hun geleerd met geld
om te gaan. En het geld dat
het nu opgeheven bedrijf hun
had opgeleverd werd in de on
derneming gestoken.
In een tot kantoor verbouwde
bakkerij inTer Aar. vlak aan
de Kromme Meidrecht, richtten
zij hun hoofdkwartier in. Daar
werken zij hun plannen uit.
Voor de deur staat hun naam
kaartje: de n.v. 't Hart van
Holland.
Vergunning
Veel verder dan op papier
zijn de plannen voor het woon
schepen-dorp echter nog niet ge
komen. Want waar het vierman
schap niet op gerekend had. ge
beurde De provincie Zuid-Hol
land kwam met de beperkende
maatregelen. Maatregelen, die
van dien aard zijn. dat ze de
waarschijnlijk
de Zuidholland;
ning. zegt Go Verburg. Die
ordening schrijft voor waar
géén woonschepen
Water maken
We hebben de moeilijkheden
omzeild, zegt mr. Olaf de Rij
ke de man die de juridische
adviezen geeft (binnenkort gaat
hij in het nabijgelegen Uithoorn
een advocatenpraktijk begin-
Natuurlijk. graag hadden we
bungalows neergezet. Maar het
bouwen daarvan wordt té veel
aan banden gelegd door voor
schriften en goedkeuringen. De
bouw van woonschepen is vrij
er. Daarom leggen we onze
bungalows in het water. En
wanneer er geen water is dan
maken we water of verbreden
de
irt van Holland" heeft liet
nemende kwartel hun n.v.
md. Met forse letters slimm
eschreven op het bord bij
kantoor, een verbouwde
Zegt Go Verburg: voor het
jlan De Vinkenslag is grote be
langstelling. Hoewel voor de
bungalows-te-water nog altijd
ruim 37 mille moet worden neer-
geted. zijn er al vele aanvra
gen binnengekomen.
Dat wist men trouwens van te
voren al. Voordat het plan op
stapel werd gezet, hebben we
een advertentie in een landelijk
dagblad geplaatst om de markt
te peilen, aldus Verburg. Niet
minder dan 170 reacties kwa-
Dat gaf ons moed om bfit pro
ject te gaan uitvoeren. Éi' werd
land gekocht en de bouw werd
gestart. Acht-en-twintig water
bungalows moeten er in totaal
verrijzen. Eén ervan is al klaar.
Een riante bungalow met een
fikse lap grond erbij.
Dat hij in het water ligt is
nauwelijks meer te zien. want
zó breed is het bouwsel dat
het als het ware tussen de
vaart-oevers ligt ingeklemd.
Maar het ligt in het water
en het i s dus een woonschip.
Een luxe woonschip, met al
le gemakken zoals centrale ver
warming en met straks een as
faltweg voor de deur.
Teugels strak
Samen zullen de 28 arken een
nieuw klein dorp gaan vormen
ciale autoriteiten f/*1" d® d'Jk. waaraan Ter Aar
spoedzitting bijeen ''S1 teudro.r??en-E" ze zullen
waarschijnlijk niet de eersten
beslisten dat ook in water Zljn ^ru Hollands Baliem-vallei
dat in open verbinding stond recreatiegebied wordt, zal de
met de Drecht geen woonsche- buitenwereld attent worden ge-
pen mochten worden gelegd. 5? dlt 5,ukie ver«ete"
rijden" 8Voor ons dal k,a>>
We hadden ons ..plan De het (Wiicht. zegt Verburg. die De bungalowbouwers
Huimie" zoals we het project graag toegeeft dal het project slaan al klaar M
hadden, gedoopt gebaseerd op na wel heel erg ep losse schroe-
piassenverorde- ven komen te staan a) ho_ bleken is wel, dat de pro-
i- vincie de teugels strak in
gen liggen. Daar hadden rre óns r handen houdt. De voorlo-
aan gehouden terste gereed pig van de taiel gescho-
Het dorp was geprojecteerd
op een strook land aan de Meer brood ziet het vierman- ven plannen van het vier-
STSf dorp^ zouden „Ife'rTeS! fvSt/ ja" C manschap voor het gro-
KÉ li ÏSSfmïÜfïST.a"?? te «'oonschepen-dorp rijn
liggen. Alles leek waterdicht zijde van de Kromme Mei- er een bewijs van.
