Nieuwe Leidse Courant
Revolte tegen keus van Home
als
nieuwe premier
twiwHnwif
Deel van conservatieve partij is woedend
Op een zilveren schaal
de opgevouwen toga
Ook deze maal
Butler kansloos
Geen akkoord tussen
Algerije en Marokko
KASTEN
Tito's bij de
Kennedys
Zwarte lonen in bouw
niet permanent maken
Vergif op jachtterrein
- wraak van stroper?
Toch geen subsidie
voor schoolmelk
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen
Vrijdag 18 oktober 1963, 44ste Jaarganp
oog weer met in de nacht en och
tend plaatselijk mist of laaghangende
Diking en vooral in de middag en
kele zonnige perioden. Zwakke tot ma-
wind tussen zuidwest en zuid en
.J
.m. 2,80, p.kw. 8,25 - Klachtendienst bezorging 18 19
die de Koningin werd aangeboden door de rector van de Bangkokse
universiteit, bij haar aanvaarding van het eredoctoraat in de politieke
wetenschap. In een van de koffers van onze Koningin zit nu de bul, die
zij aanvaardde met een rede voor liefst drieduizend studenten. Bij de
brug over de Kwai zou het koninklijk gezelschap vandaag de graven
bezoeken van enkele duizenden geallieerde krijgsgevangenen uit de
Tweede Wereldoorlog. Er zijn 2200 graven van Nederlanders
De Britse conservatieve partij is kort na
middernacht door een crisis getroffen door
het volkomen onverwachte besluit van pre
mier Macmillan om lord Home, de minister
van buitenlandse zaken, tot zijn opvolger
aan te wijzen. Vandaag wilde men nog ver
schillende pogingen ondernemen om de keus
van Home ongedaan te maken ten gunste va
advies van de scheidende premier zal echter
gevend zijn. Deze is te schrander zo meent
van tevoren te hebben vergewist van het feit, dat zijhetzelfde advies
zal krijgen van die staatslieden, wier mening zij zal vragen. Onmiddellijk
nadat een hooggeplaatste regeringswoordvoerder gisteravond bekend
maakte, dat Macmillan voornemens was, vandaag af te treden en koningin
Elizabeth te adviseren, de 60-jarige lord Home in zijn plaats tot premier
te benoemen, brak er in het kabinet een revolte uit.
vice-premier Butler. Het
oor de Koningin doorslag-
nen in Londen zich niet
Een groep dissidente ministers onder
leiding van de minister van financiën
Maudling (zelf een der kanshebbers)
kwam bijeen in het huis van Enoch Po
well, minister van volksgezondheid en
een man met grote invloed in de partij.
Maudling zou zijn eveneens aanzienlij
ke invloed hebben ingezet ten behoeve
van vice-premier Butler (die bijna ze
ven jaar geleden ook al tegen de ver
wachting werd gepasseerd). De keus viel
toen op Macmillan. Anderen, die te elf-
ire willen proberen, lord Home
tegen te houden, zijn Macleod, de
lieve fractieleider in het Lagerhuis
r Edward Boyle, minister van
derwijs. Zij allen hebben grote invloed
bij de Backbench-tories in het Lager
huis. Of het verzet iets uithaalt zal
avond wellicht bekend worden.
Koningin naar
Macmillan in
ziekenhuis
Om elf uur vanmorgen verliet 5
koningin Elisabeth, die zojuist het
ontslag van Macmillan had a
vaard, haar paleis en liet zich n
het ziekenhuis rijden voor een
derhoud met de premier, waarbij
zij werd vergezeld door haar parti- J
culier secretaris. Gisteravond heeft
Macmillan zijn ontslagbrief op zijn
ziekbed geschreven in het zieken
huis Edward VII, waar hij herstel
lende is van een operatie. Vanmor
gen werd de brief op het paleis
overhandigd door zijn particulier
secretaris. De mededeling van d<
ontslagverlening werd om half elf
door het paleis uitgegeven. Onge-
twijfeld zal Macmillan de titel van
graaf worden aangeboden, de nor
male beloning voor aftredende pre
miers. De enige die deze titel de
laatste jaren heeft afgewezen,
Sir Wiston Churchill.
De eerste reactie op de aanwijzing
Home was verbazing, gevolgd door r
de omdait Butler, die duidelijk de steun
/an de meerderheid van de meeste
ministers en van de meerderheid
niet-prominente Lagerhuisleden,
gepasseerd. Voor Butler is deze tweede
nederlaag een bittere vernedering. Op
nieuw is het verzet tegen hem van de
machtige families Churchill en Macmil
lan beslissend gebleken. Ook in be
gin 1957 na de Suez-crisis en het aftre-
van Eden was Butler de logische
In één
oogopslag
Gouden jubileum Econ. Ho
geschool: van kooplieden tot
economisten pag. 2
Betere, mooiere en niet te
dure woning pag. 5.
Elisabeth Dabanian wil een
huis en geld pag. 7.
Europees parlement stelt ul
timatum pag. 7.
Dienstauto's per vierkante
kilometer pag. 13.
Regering en geboortebeper
king pag. 13.
Koeien melken in de zuivel
fabriek pag. 13.
Sport voor de zaterdag
pag. 15.
Verbaasd
keus. Hij werd toen gepasseerd en Mac
millan werd premier. De Daily Tele
graph noemt de keus van Home een ge
vaarlijke en tragische vergissing. Een van
de ministers zei niet te kunnen begrij
pen. dat zijn partij Home zal aanvaar
den „omdat hij mets van politiek weet".
Lord Home, die volgens de Daily Te
legraph te week zal zijn voor het poli
tieke gevecht, dat zal voorafgaan aan
de verkiezingen, die uiterlijk volgende
herfst moeten worden gehouden, was al
lid van het Lagerhuis, toen hij in 1951
zijn titels erfde. Hij was politiek prak
tisch echter nog een onbekende, toen
Macmillan hem in 1960 benoemde tot
van buitenlandse zaken. Zijn
premierschap zal vrijwel zeker afstand
doen van zijn titels meebrengen, omdat
hij lid van het Lagerhuis moet worden.
Engeland ondenkbaar dat een
premier niet in het Lagerhuis mag ko-
r het beantwoorden van vragen
het leiding geven aan debatten.
Sinds kort kan iemand van adel afstand
doen van zijn titels en zich kandidaat
stellen bij tussentijdse verkiezingen.
Kredietverlening
particulieren
TYE kredietverlening aan particu-
lieren zal, zoals ook voor ja
nuari van dit jaar het geval was,
weer aan bepaalde normen zijn ge
bonden.
Met het oog op de voortgezette om
vangrijke kredietaanvraag van het be
drijfsleven en de invloed die deze nog
kan ondergaan van de recente economi
sche en financiële ontwikkeling heeft de
Nederlandsche Bank wederinvoering v
deze gedragslijn besloten. Dit besluit
genomen na overleg met de verschillen
de organisaties. Uitgangspunt is, dat de
voor de periode september t/m decem
ber 1963 toelaatbare expansie van d«
kredietverlening niet meer mag bedra
gen dan vier procent van de gemiddelde
kredietverlening in het eerste halfjaar
van 1963
Na militaire nederlaag
Dc penetrante geur van lijken
hangt boven twee voorposten in de
Sahara in het Algerijns-Marokkaan
se grensgebied, die na enkele dagen
van verwoede strijd door Marok
kaanse troepen zijn bezet. De be
sprekingen over een bestand mis
lukten, toen bleek, dat de militaire
situatie zich ongunstig voor Algerije
had ontwikkeld. Een een totale
breuk tussen beide landen lijkt
thans onvermijdelijk.
De Algerijnse troepen hebben met
achterlating van doden en krijgsgevan
genen de terugtocht in oostelijke richting
aanvaard. Zij hebben zich in de woestijn
grotten genesteld. Een Marokkaanse
generaal zei over de strijd om de
posten Hassi Beida en Tindjoub:
rookten ze uit mangaten en grotten. Het
zijn slechte soldaten. Ze hebben geen var
mannen geraakt". Hij liet negen ge
vangenen zien. Geen hunner was ouder
dan zeventien jaar.
Intussen heeft president Ben Bella voor
de tweede maal zijn vertrek naar New
York uitgesteld. Hij wil daar een deel
van de zittingen van de Algemene Verga
dering van de V.N. bijwonen. Hij zov
vandaag via Zürich vertrekken. Eer
nieuwe datum is niet vastgesteld. Ver
wacht wordt, dat hij zal voortgaan met
het treffen van maatregelen om Marokko
met een groots machtsvertoon tot andei
gedachten te brengen. Hij zou van plan
zijn, langs de gehele grens met Marokko
troepen samen te trekken.
Keizer Haile Selassie van Ethiopië
thans in Marokko om te bemiddelen
het conflict. Over enkele dagen gaat hij
hetzelfde doen in Algerije.
Algerije heeft driehonderd Marok
kanen uitgewezen, die al heel lang ir
het gebied van Marnia woonden. Er
worden ook andere anti-Marokkaanse
maatregelen genomen.
Een vroegere Franse officier werd bij
de gevechten in de Sahara gedood. Hij
n dienst van Marokko.
(Advertentie)
Voor VOL-AUTOMATISCHE
WASMACHINES
IEMCO N.V.
hang-, leg- en keukenkasten
HOGEYVOERD 99 - TEL. 22536
Onderzoek overwerk
Regering wil vrije
zaterdag niet
aantasten
(Van onze parlementsredactie)
Minister Veldkamp zal laten nagaan
hoeveel overwerk er in de ons omrin
gende landen wordt verricht en hoe dit
wordt beloond en belast. Hij zal het
sultaat van dit onderzoek aan de Twee
de-Kamercommissie voor sociale zaken
volksgezondheid meedelen, zo
klaarde hij gistermiddag in de openbare
begrotingsvergadering van deze commis-
Naar de bewindsman met nadruk ver
zekerde, heeft de regering nooit gesteld,
dat de werknemers, in verband met de
overspanning op de arbeidsmarkt, de
vrije zaterdag zullen moeten opgeven.
„Wat de economisten daarover schrijven
blijft geheel voor hun eigen rekening"
zo kreeg N.V.V.-voorzitter Roemers t
horen. Deze had gezegd, dat, in plaats
van naar verlenging, naar verdere ver
korting (binnen afzienbare tijd) van dt
45-urige werkweek moet worden ge
streefd. De 9-urige werkdag is een over
gangsmaatregel: de werkweek moet
straks 42 uur en de werkdag 8)2
gaan bedragen.
De Joegoslavische president Tito
heeft gisteren met zijn echtgenote
een bezoek gebracht aan president
Kennedy in het Witte Huis te
Washington. Bij hun aankomst
werd deze plaat gemaakt. Van voor
naar achteren: mevrouw Jovanka
Broz. president Kennedy, maar
schalk Tito en bijna geheel achter
hem verscholen mevrouw Jacque
line Kennedy
Verbond Christelijke Werkgevers:
(Van onze soc.-econ. redactie)
Het Verbond van Protestants
Christelijke Werkgevers is van oor
deel, dat er niet gestreefd moet
worden naar een legalisatie van de
zwarte lonen in de bouwnijverheid,
omdat dit vooral bij de huidige
gespannen arbeidsmarkt onher
roepelijk van invloed zal zijn op de
loononderhandelingen in andere be
drijfstakken. Dit standpunt wordt
weergegeven in „De Werkgever",
het verbondsorgaan, dat vandaag is
verschenen.
Het blad gaat in op enkele aspecten
van de bouwnota van de minister van
volkshuisvesting en bouwnijverheid,
drs. P. C. W. M. Bogaers, waarin o.m.
geschreven wordt: „Krijgt een nader
te bepalen deel van het huidige loon,
dat door de bouwvakarbeiders als
tijdelijk wordt ervaren, een permanent
karakter, dan zal dit de aantrekke
lijkheid van de bouwnijverheid ver
groten, vooral met betrekking tot de
beroepskeuze".
Indien dit betekent, dat het zwarte
loon zonder meer van permanente aard
wordt, dan is, aldus „De Werkgever",
deze gedachte moeilijk aanvaardbaar.
Het blad is van mening dat, indien een
excessieve loonsverhoging in het bouw
bedrijf een belangrijke zuigkracht op
het overige bedrijfsleven doet ontstaan,
dit ook in die sectoren tot een opwaartse
druk op het loonniveau zal leiden. Het
moet bovendien betwijfeld worden of
de op deze wijze verkregen extra
beidskrachten in belangrijke mate
len bijdragen tot een verhoging var
produktie in het bouwbedrijf.
Het werkgeversverbond is dan
van mening, dat, indien de toonhoogte
(inclusief de prestatieionen)
bouwbedrijf in het bijzonder de aandacht
verkrijgt, dit gebaseerd zal moi
den op dc „bijzondere omstandigheden
die inhaerent aan deze bedrijfstak zijn"
In de nota van minister Bogaers wordt
het huurvraagstuk buiten beschouwing
gelaten, doch naar het oordeel var
V.P.C.W. kan dit bij de veelzijdige
pak van het bouwprobleem niet achter
wege blijven.
De huurverhoging, die reeds door de
vorige regering nodig werd geoordeeld,
zal binnenkort moeten geëffectueerd,
waardoor een efficient gebruik van het
woningbestand zal worden bevorderden
huurverhoging derhalve eveneens
zal bijdragen aan de spoediger oplossing
van de Nederlandse bouwproblemen, al
dus het christelijk werkgeversverbond
Het verbond is van mening, dat be
paalde maatregelen op loongebied
produktie in de bouwnijverheid zeker
■en hoger plan kunnen brengen.
Daarbij denkt „De Werkgever" aan be
loningssystemen, die meer dan tot nu
zijn afgestemd op de prestatie en op de
produktieomstandigheden in de bouw,
die verschillend zijn van die in bijvoor
beeld de industrie. Aan de loonpolitieke
maatregelen zijn echter grenzen gesteld
in verband met het bestaande repercus
sie-gevaar op andere bedrijfstakken,
dus het V.P.C.W.
Op het eiland Texel staat men voor het raadsel van vergiftigde tarwe, die
op een jachtterrein is gestrooid. Het gevolg is geweest, dat tientallen fazanten
en patrijzen zijn omgekomen. Vorig jaar zijn op hetzelfde terrein van de
jagerscombinatie vergiftigde erwten gestrooid. Met behulp van een luid
sprekersauto heeft de politie de bevolking van Cocksdorp en omgeving ge
waarschuwd geen wild te eten van het jachtterrein en de aangrenzende duin-
terreinen. Want ook daar zullen veel vergiftigde dieren voorkomen. De
tarwe is voor een nader onderzoek naar een laboratorium opgestuurd. Hoe
men op het idee is gekomen de dieren in het wild op deze manier te doden,
is niet bekend. Het vermoeden bestaat, dat een van de in het nauw gedreven
stropers op deze manier wraak heeft trillen nemen.
Commentaren
ste lid ingeschreven. Een respectabel
aantal christenen getuigt door dit
lidmaatschap, de bijbelverspreiding
niet slechts een goed hart toe te dra
gen, maar daadwerkelijk te willen
steunen. Dit jubileum-lid, ingeschre
ven bijna een half jaar voor het
N.B.G. zijn 150-jarig bestaan viert, is
een felicitatie waard.
Maar het N.B.G. is er nog niet. Het is
een van de drie grootste organisaties
op het gebied van de bijbelversprei
ding ter wereld. Het gevolg is, dat
het een verantwoordelijkheid heeft
die veel verder reikt dan de Neder
landse landsgrenzen. Het zoekt deze
verantwoordelijkheid te aanvaarden
door een verjonging en vernieuwing
van de plaatselijke comité's. Het
zoekt deze verantwoordelijkheid ook
te dragen door meer leden te winnen.
Een groeiende bevolking heeft een
groeiend aantal bijbels nodig.
Diep in het hart hopen degenen, die
het jubileum van het volgend jaar
voorbereiden dat het N.B.G. dan
225.000 leden zal hebben. Nog 25.000
leden zijn nodig! Die moeten er kun
nen komen. Er moeten er zelfs meer
kunnen komen.
Wie bewust kerkelijk meeleeft, wie
de bijbel voor zichzelf heeft leren
lezen, zal anderen in aanraking wil
len brengen met Gods Woord. En hoe
kan dit beter dan door het lidmaat
schap van het N.B.G.? Dat is het eer
ste wat we kunnen doen.
respons de leur weerklinkt: heel de
kerk en heel het volk.
Na de oorlog, toen de hervormde
kerk zich haar plaats en roeping
weer bewust was geworden, heeft
Kuypers grote tegenspeler een ze
kere populariteit gekregen. Van ve
len, die zo blijmoedig met genoemde
slogan opereerden, kon echter wor
den gezegd, dat zij geenszins werden
geremd door een grote kennis van
zaken. Met opzet zeggen wc „ge
remd", omdat Hoedemakcrs visie
op een staat met de bijbel moeilijk
heden oplevert, ook voor degenen,
die een diepere geestverwantschap
met hem gevoelen. E11 dan denken
we met name aan de jongeren, die
de voortreffelijke biografie lazen,
waarop ds. G. Ph. Scheers in 1939 de
doctorstitel verwierf en al lezend
dezelfde invloed onderdingen als hel
voorgeslacht uit de Hervormd-Gerc-
formeerde Staatspartij en (een deel
van) de Christelijk-Historische Unie.
Voor Hoedemakers geestelijke naza
ten is het vandaag een belangrijke
dag; weer is iemand gepromoveerd
op Hoedemaker, namelijk de heer
G. J. J. A. Delfgaauw, lid van een
C.H.-kiesvereniging in Den Haag,
die een dissertatie schreef onder de
titel „De staatsleer van Hoedema
ker". De promotie vond plaats aan
de Vrije Universiteit, waaraan Hoe
demaker als hoogleraar was verbon
den totdat de doleantiestrijd hem tot
heengaan noopte.
Bij de gelukwensen, die dc jonge
doctor in ontvangst kwam nemen,
voegen we graag de onze. Dr. Delf
gaauw is ambtenaar op het minis
terie van o. k. en w en overschreed
nog maar betrekkelijk kort geleden
de grens die Rome en dc reformatie
nog steeds scheidt.
Zijn „bijdrage tot de kennis van de
christelijk-historische staatsopvat
ting". zoals de ondertitel van zijn
proefschrift luidt, is een prestatie,
waarvoor velen hem dankbaar zul
len zijn.
(Van onze parlementsredactie)
T.JET socialistische Tweede-Kamerlid
dr. J H. Lamberts heeft gisteren
tevergeefs getracht de regering ertoe
te bewegen de intrekking van de rijks
subsidie voor de schoolmelk ongedaan
te maken. Deze subsidie (f 1,1 miljoen)
verdwijnt met ingang van het begro
tingsjaar 1964.
Daardoor zal de schoolmelk zes
per week gerekend naar de prys
heden duurder worden. Dit betekent
voor de ouders een extra-uitgave var
f2,40 per jaar «40 schoolweken).
Tijdens de openbare begrotingsbehan
deling in de Tweede-Kamercommissit
voor sociale zaken en volksgezondheid ze
dr. Lamberts (huisarts van professie)
dat de regering de volksgezondheid met
dit besluit geen slechtere dienst had kun.
nen bewijzen. Hij sprak van een „slechte
daad", waardoor de kinderen die de melk
het meest nodig hebben, het ergst zullen
worden getroffen. Dat zijn de kinderen
uit de gezinnen van de ongeschoolde
arbeiders. Zij lijden veelal aan bloed
armoede.
Minister Veldkamp en staatssecretaris
Bartels zetten uiteen, dat het besluit
noodzakelijk was om andere (urgentere)
subsidies ten behoeve van de volksge
zondheid te kunnen verhogen. De school-
melksubsidie wordt in deze tijd niet
meer nodig geacht. Doen zich gevallen
voor dat de ouders niet in staat zijn de
hogere prijs voor de schoolmelk te be
talen. dan kunnen de gemeenten bij
springen. Als de gezondheidstoestand van
sommige kinderen tc wensen overlaat, is
dat geen kwestie van welvaartsniveau,
maar van verkeerde eetgewoonten. Daar
in door een goede voorlichting verande
ring aan te brengen, is een taak van de
voedingsraad, de kruisverenigingen, de
wijkzusters enz. De ouders zelf dragen
de primaire verantwoordelijkheid voor
de voeding van het kind.
Dr. Lamberts liet zich door dit ant
woord niet overtuigen. Vermoedelijk zal
hij bij de plenaire begrotingsbehandeling
een motie indienen.
geef
maar
vruchtenyoghurt
