Nieuwe Leidlse Courant Tienduizenden huizen extra bouwen Gunstige reacties op plannen van regering Staatsgreep treft thans Honduras Handen voor dappere Marokkaan Minister Bogaers beoogt met allerlei maatregelen: IEMCO N.V. Huurverhoging gelijktijdig met loonsverhoging Arbeidsonrust bij Stokvis in Rotterdam P.v.d.A.-motie verwor pen Verbod van kernwapens de ruimte? in Vrijdag 4 oktober 1963, 44?te jaargang CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Af eii toe zon De Bilt verwacht tot zaterdagavond: Nu en dan zonneschijn maar voorname lijk In het noorden van het land ook hier en daar enkele buien. Koudere nacht en morgen overdag ongeveer de zelfde temperaturen als vandaag. Mati ge. langs de kust af en toe krachtige westelijke wind. (Opgemaakt te 11.15 u.) (Zie vervolg pagina 11) 58936 Abonnementsprijxen 2,80, p.kw. 8,25 Klachtendienst bezorging 18 19 (Van onze parlementsredactie) In het begin van volgend jaar zullen 1800 bouwvakarbeiders, die in de woningbouw werkzaam zijn, vrijstelling van militaire dienst kunnen krij gen. Dit aantal zal zo spoedig mogelijk worden verdubbeld. Bovendien zullen de bouwvakkers voorrang krijgen bij de woningtoewijzing. Dit zijn enkele punten uit de Bouwnota, waarin minister Bogaers zijn gedachten over een „pluriform en expansief bouwbeleid" heeft neergelegd. Het beleid, dat hij zich voorstelt te voeren, heeft vier hoekstenen: verhoging van de sociale status van de bouwvakarbeider; afstemmen van het toewijzingsbeleid mede op capaciteits- en produk- tie-overwegingen activering van potentieel aanwezige bouwcapaciteit; tot staan brengen van de onrustbarende stijging der bouwkosten. ten de genoemde vijf procent een zekere voorrang aan bouwvakarbeiders bij de toewijzing van een woning te geven. Met het bovenstaande dient een ver betering van het mentale klimaat in de bonwnijverheid gepaard te gaan. Werk gevers en werknemers dienen zich ern stig te bezinnen op de arbeidsverhoudin gen binnen het bedrijf. Vrees voor inci dentele werkloosheid dient te worden weggenomen, hetgeen kan geschieden door het rijksgoedkeuringsbeleid te rich ten op continuïteit in de bouw. Het bedrijfsleven zal voorts, aldus de minister, ernrtig aandacht geven aan de vraag op welke wijze door prestatiebelo ningssystemen de produktiviteit kan worden verhoogd. Een minimum-taakstelling voor de woningbouw is 70.000 tot 75.000 wo ningen per jaar voor de toeneming van de behoefte en 15.000 woningen per jaar voor vervanging. Zo komt men op 90.000 woningen, maar dit aanal is be slist ovoldoende om de woningproble- matiek behoorlijk te verlichten. Daar enboven moeten nog vele tienduizen den woningen voor het inhalen van de achterstand worden gebouwd. Expan sie van de bouwproduktie is dan ook dwingende noodzaak. Het bouwbeleid zal in de eerste plaats moeten worden gericht op verhoging van de produk- tie per werknemer en vervolgens op vergroting van het aantal bouwvakar beiders. Nauwe samenwerking met het bedrijfsleven is voor een dergelijk be leid noodzakelijk. Hogere status Minister Bogaers noemt een serie maatregelen, waardoor de status van de bouwvakarbeiders en daarmee hun produktie en aantal kan worden ver hoogd. In de eerste plaats moet worden gedacht aan verbetering van lonen en andere arbeidsvoorwaarden, waarover in het georganiseerde bedrijfsleven reeds overleg gaande is. Bij het overleg, dat de minister heeft gevoerd, is hem geble ken, dat men positief staat tegenover de gedachte om de mogelijkheid van an- ciënniteitstoeslagen in de c.a.o. op te na men. Dit zou dan zowel gelden voor werknemers met een langdurig dienst verband bij een bepaalde werkgever als voor werknemers met een langdurige binding aan de bedrijfstak in Nederland. Bovendien zullen de organisaties nagaan hoe het euvel van de niet produktieve betaalde reisuren kan worden bestreden. Overwerk in de bouwnijverheid moet worden gestimuleerd door een soepel be leid teri aanzien van de afgifte van over werkvergunningen en vooral door eer aantrekkelijker overwerkvergoeding voor bouwvakarbeiders. Deze zou voorbeeld kunnen worden gegeven i vorm van spaarcertificaten, die recht ge ven op een eigen huis. Een deel va werknemers zal echter op een eigen huis minder prijs stellen. Voorts zullen de voorzieningen op de bouwplaatsen belangrijk moeten worden verbeterd. Bijzondere voorschriften be hoeven hiervoor niet te worden uitge vaardigd. maar op de naleving va bestaande voorschriften zal nauwlettend moeten worden toegezien. Woningtoewijzing Ook voor het verlenen van voorrang aan bouwvakarbeiders bij het verkrijgen van een woning zal worden getracht de bouwberoepen aantrekkelijker te maken. Zodra de behoefte van de repatrianten dit mogelijk te maken, zal de vijf procent van de woningwetwoningen, die thans bestemd is voor repatrianten, worden bestemd voor repatrianten en bouwvak arbeiders tezamen. Zonodig zal worden overwogen dit percentage te verhogen. Voorrang op grond van deze regeling zal aleen worden gegeven aan bouwvakar beiders. die tenminste twee jaar in de nieuwbouw van woningen in Nederland hebben gewerkt. Voorts zal er bij de ge meenten op worden aangedrongen bui- Voor VOL AUTOMATISCHE WASMACHINES In één oogopslag Nieuwe koers van J. en E. „Sergeant ze gooien met ste nen" in Berlijn pag. 9 Vroeg Peking-diplomaat asiel in Moskou pag. 9 Blanco mandaat voor Ben Bella pag. 9 Link van Bruggen over de tweede dag van het staats bezoek aan Perzië pag. 11 Nieuws voor de visserij: re portage over een „hekkot- ter pag. 19 Onze autorubriek pag. 19 Sport: prognoses voor mor gen pag. 21 Overwerken In overleg met het bedrijfsleven is besloten een dringend persoonlijk beroep te doen op de werknemers in het bouwbedrijf om volgend jaar op een aantal normale werkdagen of wel op een aanzienlijk aantal zater dagen op woningbouwprojecten te Wil men het aantal bouwvakarbeiders vergroten, dan zal de scholing krachtig moeten worden gestimuleerd Met be trekking tot de lagere technische scholen zal worden nagegaan op welke wijze een grotere toevloeiing nar deze onderwijs inrichting kan plaats vinden. Van belang isnatuurlijk ook. dat de acht- a negenduizend bouwvakarbeiders. n het buitenland werkzaam zijn, grotendeels weer werk in de Neder landse bouwnijverheid aanvaarden. De minister doet in dit verband een krach tig beroep op deze werknemers om zich mede-verantwoordelijk te voelen voorde oplossing van de woningnood hier te Uitvoerig schenkt drs. Bogaers in de Bouwnota aandacht aan het systeem tei verdeling van het woningbouwcontin- gent, dat hij mede aan de vergroting de produktie dienstbaar wil maken. Voor de door hem opgestelde richtlyne: erwijzen we naar elders op deze pagi- Indien produktie-overwegingen bij de afgifte van goedkeuringen zwaarder gaan wegen, zal hiermee een zekere schaalvergroting in het bouwen worden gestimuleerd. De grote aannemersbedrij- ?n zullen meer aan bod komen dan de iddelgrote en kleine bedrijven. De be windsman twijfelt er echter niet aan dat ook.de laatste categorieën voldoende emplooi zullen behouden. oor vervolg zie pagina 19) Grootste intocht in zonnig Teheran applaudisserend onze Koningin. Prinsen prinses Beatrix op hun staatsiebezoek Iran, in Teheran ingehaald. Op de luchthaven werd de Koninklijke familie verwelkomd door de Sjah en keizerin Farah. Terwijl de Koninklijke gasten uit de regeringstoestellen stegen, klonken 21 saluutschoten, gevolgd door de volks liederen van beide landen. Aangekomen bij het 24ste Esfandplein bood de bur gemeester van Teheran de Koningin de gouden sleutel van de stad dags gaf de burgemeester in het Goles- tanpaleis het geschenk van de stad: prachtig versierd album waarin zich reeds foto's bevonden, die bij de komst waren gemaakt. Vervolgens den diplomaten voorgesteld. Op het galadiner, dat 's avonds door de Sjah en keizerin Farah werd aange boden. zei koningin Juliana onder hoe verheugd zij was over de steeds, sterkere groei van de banden tussen Irani en Nederland. Ook sprak zij over de ramp die Perzië verleden jaar heeft getroffen, waardoor het tegenbezoek van Koningin en Prins werd uitgesteld „Onze oudste dochter acht het zich een voorrecht in een verband van Europese Jongeren met u allen te mogen mee werken aan de opbouw van de geteis terde streek", aldus de Koningin. Voorts sprak zij .haar bewondering uit voor de wijze waarop de Sjah zijn land leidt. Zij dacht hierbij in de eerste plaats aan het indrukwekkende landhervormings- plan. (zie ook pag. 11). Vierde Middenamerikaans land Adres aan ministerraad Optrekking van het algemene huur- peil ter oplossing van de woningnood is dringend noodzakelijk. Elk uitstel van huurverhoging brengt het gestelde doel, evenwichtige woningmarkt, verder werkt vertragend op een oplossing de woningnood. Een enigermate be langrijke stijging van het huidige loon peil zonder gelijktijdige invoering van huurverhoging zal een latere in- ng van die verhoging in de weg staan. Dit stelt de Contact Commissie Onroerende zaken in een adres de ministerraad. De commissie geeft de ministerraad dringend in overweging bij de bepaling van het sociaal-econo misch beleid in bovengenoemde zin pri- iair het huurvraagstuk te betrekken. Een groot deel van het laad- en los- personeel van R.S. Stokvis en Zn. in Rot terdam (ca 200 man) heeft gistermiddag het werk neergelegd om kracht bij te zetten aan looneisen. Enkele magazijn bedienden sloten zich bij hen aan. De ac tie had een rustig verloop. directie van het concern heeft naar aanleiding van de gebeurtenissen ver klaard dat geen sprake is van een wer kelijke stakingsactie, maar van „enige arbeidsonrust". Vandaag werd een cir culaire uitgereikt, waarin wordt opge dragen „bij het betreden van de werk- limten de opgedragen werkzaamheden i hervatten, op straffe van schorsing". Bij Stokvis zijn ongeveer 700 arbei ders werkzaam. Er heerste al enkele da gen onrust, nadat de collectieve arbeids overeenkomst, die per 1 september af liep, in overleg tussen directie en vak bonden voor drie maanden werd Na staatsgrepen in db Latijns- Amerikaanse staten Guatamala, Ecuador en de Dominicaanse Repu bliek is nu ook de regering van prc- LT7 Tweede Kamer besloot debat (Van onze parlementsredactie) leerderlieid van de Tweede Kamer heeft zich gisteren op de laatste dag van de algemene politieke beschouwingen positief opgesteld tegenover de door het kabinet aangekondigde maatregelen om de spanningen in onze economie te verminderen. De gouverne mentele fractieleiders aan wier zijde zich de heer Jongeling (g.p.v.) schaarde spraken nadrukkelijk liim vertrouwen in het regerings beleid uit, ook al wilden sommigen hun eindoordeel over de concrete uitwerking van de plannen nog voorbehouden. Oppositieleider Von deling (soc.) had zijn oordeel al klaar. Per motie gaf hij de regering in overweging „haar houding nader te bezien" omdat haar complex van maatregelen „nodig noch geschikt is om hel gestelde doel tc be reiken". De Kamer verwierp deze motie met 79 tegen 46 stemmen. Vóór stemden de fracties van P.v.d.A., P.S.P., C.P.N. en Boerenpartij. ging") daarop vooruit te lopen. Uiter aard onderschreef minister-president Marijnen dit standpunt volledig. De leiders van de vier regeringsbe- vriende fracties gevoelden ook geen en kele behoefte om in het voetspoor van prof. Vondeling het samenstel van rege ringsmaatregelen met termen als „be stedingsbeperking" te gaan bestoken. In tegendeel. zij zagen er juist een construc tieve poging in om overbesteding en dus bestedingsbeperking tc voorkomen en al zo de toekomstige loonsverhogingen zo reëel mogelijk te doen zijn. Beurtelings De aanhef van de motie-Vondeling (die medeondertekend was door o.a. N.V.V.-voorzitter Roemers) luidde: „De Kamer, ervan uitgaande dat een forse loonsverhoging onontkoombaar is, welk uitgangspunt kennelijk zij het niet duidelijk uitgesproken door de regering wordt gedeeld, van mening dat behalve loonsverhogingen ook an dere maatregelen nodig zijn om de spanningen in onze volkshuishouding te verminderen, enz. Voor de heren De Kort (kath.v.), Geertsema (lib.), Smallenbroek (a.r.) en Beernink (c.h.) was deze formulering niet aan vaardbaar, omdat ze een ingreep be tekent in de loononderhandelingen van het georganiseerde bedrijfsleven. Re gering en Kamer moeten het resultaat van die onderhandelingen afwachten. Het is hun niet geoorloofd door het doen van uitspraken als die van de heer Vondeling („forse loonsverho- prezen zij de regering om haar moed. be sluitvaardigheid en verantwoordelijk, heidsbesef. ,.De regering blijkt te willen re geren." zo zei mr. Beernink. Evenals an dere sprekers wees hij op het grote vel schil tussen de situatie van nu en di< van de jaren 1956'57. Toén was er (o.m.) een loonstop, nu zijn loonsverhogingen op komst. Het program van de regering schept de voorwaarden voor een antwoorde loonbeweging. Naast waardering voor de aanpak van het kabinet waren er echter ook in het regeringskamp nog wel de no dige vragen en slagen om de arm De Kort bijv. achtte zich nog niet tot een voldragen oordeel over het pro gram in staat en de heer Smallenbroek zei. dat zijn fractie de concretisering van de maatregelen wil afwachten al vorens een definitief standpunt te bc- (Vo i Het vols zie pagina 11) i de jaar oude zoontje i familie Velthuizen uit Ridderkerk termiddag bij het spelen met een paar vriendjes aan de Havenkant te Ridder kerk te water geraakt en verdronken. sident Villeda Morales van Hondu ras door militairen ten val gebracht. Korte gevechten tussen de burger wacht. die trouw bleef aan staatshoofd, en de strijdkrachten ren voldoende om een einde te ken aan het bewind van Morales, die over tien dagen zou zijn afge treden in verband met de te houden verkiezingen. Reeds verscheidene dagen kwamen er berichten uit Honduras over een ophanden zijnde staatsgreep. Van de zijde van de regering werd telkens be toogd dat er geen onmiddellijke drei ging van een putch bestond en dat de militaire leiders haar hun trouw hadden betuigd. Enige uren nadat Morales was afgezet, deelde het Hondurese leger mee. kolonel Osvaldo Lopez Arellano de functie van staatshoofd op zich heeft genomen en dat hij bij decreet zal geren. Arellano stond reeds aan hoofd van de strijdkrachten. Dodental Volgens berichten uit de hoofdstad Tehucigalpa is voor het gehele land de staat van beleg afgekondigd en is uitgaansverbod van kracht. Bij de ge vechten zouden zeker 120 personen het leven zijn gekomen of gewond zijn geraakt. Reeds vroeg hadden militairen de strategische punten van het land be zet. Het presidentiële paleis werd om singeld en alle telegraaf- en telefoon verbindingen met de buitenwereld wer den verbroken. Herhaaldelijk hoorde men geratel van geweerschoten ei trailleurs. Het Hondurese luchtruim werd voor alle verkeer tot nader order gesloten. De legerleiding, die het bewind Morales beschuldigt van heulen met het communisme, heeft bekendgemaakt dat communistische guerilla's In het noord oosten van het land de vrede veiligheid van andere Middenameri- kaanse staten bedreigen. Sterke eenheden gespecialiseerde troepen moesten a: strijdkrachten worden onttrokken pogen de guerilla's te vernietigen. De lergeleiding deelde mee door tc zullen gaan met het uit de weg ruimen verzetshaarden. Sommigen lelden hieruit af dat het leger nog niet in het gehele land de macht In handen heeft. Volgens de Hondurese ambassadeur Washington is ex-president Morales op weg naar Porto Rico. Tijdens een s vergadering van de Organisatie Amerikaanse Staten zei de ambassadeur. Celeo Davila, dat het de laatste maal was dat hij namens zijn land het woord voerde. „Ik kan geen regering vai weid vertegenwoordigen, die aa macht kwam zonder de vrije wil va Hondurese volk". Eis van anderhalf De 35-jarige douanier E. D. uit Den ever, die achttien maanden lang ;n waarde van vele tienduizende gul dens aan goederen uit de inklaringsloods de Ned. Spoorwegen aan de Planta- gedoklaan in Amsterdam heeft gestolen, hoorde gisteren voor de rechtbank we gens drie hem ten laste gelegde dief stallen met braak een gevangenisstraf van een jaar en zes maanden met aftrek van voorarrest tegen zich eisen. In april van dit jaar werd de douanebeambti gegrepen. Commentaren jVriNISTER BOGAERS heeft een bouwnota samengesteld, voor de inhoud waarvan men de grootste waardering mag hebben. Wat ons vooral toespreekt is de nadruk, w el ke wordt gelegd op het nooit te loo chenen feit, dat het voor het belang rijkste deel moet komen van de mensen, die in de woningbouw werk zaam zijn. Toen, kort na de oorlog. Nederland een schreeuwend gebrek aan steenkolen had. is door een sa menstel van maatregelen het wer ken in onze mijnen extra aantrek kelijk gemaakt. Thans gaat dit dus gebeuren in de bouwsector. Waarbij bijzonder verheugend is. dat minis ter Bogaers. voordat hij tot het ne men van bepaalde maatregelen be sloot. nauw overleg met alle be trokkenen in de bouwnijverheid heeft gepleegd en van hen de vol ledige medewerking heeft gekregen. Wanneer men deze bouwnota leest, komt men al spoedig tot de conclu sie. dat het uitgesloten is met een spectaculaire stunt de ernstige wo ningnood te bestrijden cn op te hef fen. De minister (het blijkt weer uit dit belangrijke document) is voldoende realist om te beseffen, dat er alleen maar een oplossing mo gelijk is, als over de gehele linie het beleid wordt omgebogen en een complex van maatregelen wordt ge troffen. Wat opvalt is de soepelheid, waarmee de minister zijn beleid wil gaan voeren. Daarmee kan een ze kere verstarring, die in de loop der jaren is ontstaan, worden doorbro- Er zal in de komende Jaren van allen, die bij de bouw zijn betrokken, een grote inspanning worden gevraagd. Van de werknemers in de bouw vakken zeker niet in de laatste plaats. Wij mogen vertrouwen, dat het dringende beroep, dat in deze bouwnota op hen wordt gedaan, niet tevergeefs zal zijn. Het is verheu gend. dat er tegenover hun extra prestaties ook een extra honer-ring zal staan. TVE MINISTER van defensie is in het defensief gedrongen. Wanneer hij in de toelichting op zijn begroting iets zinnigs had gezegd over de voorgenomen reorganisatie van de departementale top, zouden enkele zeer kritische vragen wel licht achterwege zijn gebleven. Argwanend vraagt men zich af, of de perfectionering van het verticale systeem geen geldverslindende dou blures tot gevolg zal hebben. Met zijn plannen voor sterke hori zontale bindingen zal de heer De Jong nu spoedig over de (comman do) brug moeten komen, wil hij ver trouwen in zijn beleid wekken. hoefte bestond aan een populaire be schrijving van de inhoud van mi nister Cals' levenswerk, door mr. A. B. Roosjen aanvankelijk spot tend Mammoetwet genoemd, zal zelfs geen onderwijsdeskundige wil len bestrijden. Deze taak heeft de onderwijsjournalist Ton Elias op voortreffelijke wijze verricht. Zijn boek Van Mammoet tot wet geeft overzichtelijk de voorgeschie denis van de onderwijswetgeving, en laat uitkomen dat vele ambtsvoor gangers van ex-minister Cals zon der of met beperkt succes hebben gedokterd aan de wetgeving voor het voortgezet onderwijs. De leesbaarheid van het geschrift was stellig gebaat bij een niet te breedvoerige behandeling van de vele wijzigingen die het wetsontwerp in de loop der tijd heeft ondergaan. Daarentegen is ruime aandacht ge schonken aan de situatie zoals die slraks zal worden, namelijk als de wet in werking is getreden, hetgeen pas zal geschieden nadat er een aparte wet is aangenomen, die de overgang van het oude naar het nieuwe stelsel regelt. Dat de schrij ver dat niet duidelijker in zijn boek heeft doen uitkomen, lijkt ons in tegenspraak met zijn opzet: de be langstellende lezer gedeeltelijk op weg te helpen. Het boek is verschenen in dc Acade- miareeks van de N.V. Uitgevers maatschappij Pax te Den Haag. Gromiko laat optimisme blijken De Russische minister van buiten landse zaken. Gromiko, heeft gister avond in New York, waar hij met zijn Amerikaanse en Britse collega confereert over ontwapeningskwes ties, voorspeld dat er „in de naaste toekomst" overeenstemming kan zal binnen twee a drie we- ven van een jongen te red- naat ontplofte, pakte Ibourk kaanse militairen te Tanger ken zijn eerste oefenperiode den. Hij werkte als boekhou- beide granaten van de jongen om zijn „handen" te kunnen der in een winkel en zag op af en rende daarmee de straat gebruiken achter dc rug heb- de bewuste dag een jongen op. Hij gooide zc ben, aldus hebben doktoren de zaak binnenwandelen met straat weg, omdat van het New Yorks Medische twe( i instituut voor rehabilitatie een verteld. handgranaten die hij op gangers op het trottoir liepen, ondergaan om te bepalen of Het Marokkaanse ministe- Ibourk zal twee paar kunst- rie van gezondheid en Ameri- handen krijgen. Het ene paar bestaat uit haken, die met plastic over de stompen van zijn armen aangebracht kun nen worden deze zijn zijn reeks keuringen werkhanden. Het andere paar i'uilnisbelt had gevonden. Ibourk verloor zijn beide De jongen trok de pen uit die werden verbrijzeld. hij zijn hartewens: om elek- zijn handen, tricien te worden, zal kunnen H vervullen. voor sociale gelegenheden bestaat uit kunsthanden. orden bereikt over een verbod om kernwapens in een baan om de aarde te brengen. De Russische minister en zijn beide collega's lieten een verklaring voorle- v.aarin zij zeiden dat het gesprek zich de laatste dagen vooral had ge concentreerd op mogelijkheden om op het gebied van de ontwapening vorde ringen te maken. Men is niet tot con crete beslissingen gekomen, maar zal het gesprek „via de verschillende daarvoor openstaande kanalen" voortzetten. Gro miko verklaarde nog. dat het gesprek tussen oost en west dc volgende week in Washington zal worden voortgezet. Op 10 oktober zal hij een onderhoud hebben met president Kennedy. Weste lijke waarnemers hebben zich nogal somber uitgelaten over de bereikte re sultaten. Met uitzondering van de kwes tie van het brengen van kernwapens in de ruimte, ziin er geen vorderingen gemaakt. De kwestie-Duitsland vormt een hinderpaal voor elk akkoord inzake een niet-aanvalsverdrag tussen de Navo- landen en de landen van het Pact van I Warschau.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1