Nieuwe leidse Goniant Geen te hoge prijs voor loonstijging Nog steeds druk overleg over lonen en prijzen Adenauer: Westen doet onverstandig BEGRIP MAAR OOK ZORG IN DE KAMER „Niet ten koste van onze sociaal-econ. positie Vakbonden bestuderen voorstellen Koortsachtige samenstelling SER-advies Orkaan Flora maakt van Tobago ruïne CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen Woensdag 2 oktober 1963. 44stc jaargang r Veramlerlijke bewolking Zwaar bewolkt met enkele opklarin gen en vooral aanvankelijk ook enkele buien. Vannacht iets kouder, morgen overdag ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. Overwegend matige wind uit westelijke richtingen. (zie voorts pagina 7) (Van onze parlementsredactie) T~\E MEERDERHEID van de Tweede Kamer heeft alle begrip voor de looneisen van de vakbeweging, maar ze is tevens ernstig bezorgd over de nadelige sociale en economische gevolgen die uit een forse loon stijging kunnen, en waarschijnlijk ook züllen voortvloeien. Bij de algemene politieke beschouwingen, waarmee de Kamer gisteren een begin maakte, waren het vooral de fractieleiders van VVD, AR en CHU, die van bezorgd heid blijk gaven. „Vrijwel iedereen gunt de werknemers een forse loons verhoging, maar dit mag niet gaan ten koste van onze sociaal-economische positie", zo liet CHU-leider mr. Beernink weten. „Een evenwichtige ar beidsmarkt is een groot goed, maar de prijs daarvoor mag niet te hoog zijn", waarschuwde de liberale aanvoerder mr. Geertsema. Terecht legden de woordvoerders van de regeringsbevriende fracties bij de bespreking van de loonproble- matiek zelfbeperking aan de dag. Het overleg in het georganiseerde be drijfsleven is immers nog aan de gang. Toch achtten zowel oppositie leider Vondeling (soc.) alsook enkele gouvernementele sprekers het nood zakelijk, dat de regering vandaag de Kamer enig inzicht verschaft in haar voorlopig standpunt ten opzichte van de jongste ontwikkelingen. „Als het tot forse loonsverhogingen komt, moet de regering een duidelijk standpunt bepalen, want niet het Centraal Planbureau, maar het kabi- net-Marijnen draagt de verantwoor delijkheid", zo zei de waarnemend A.R.-fractieleider J. Smallenbroek. Hij verzocht de regering om, na de afsluiting van het overleg in het ge organiseerde bedrijfsleven, zo spoe dig mogelijk aan de Kamer een nota met een beleidsprogram voor te leg gen- Los daarvan zou het goed zijn als de regering reeds aanstonds enkele mededelingen doet, want duidelijkheid is thans in hoge mate gewenst, ook terwiile van het gezag der regering. K-V.P.-fractieleider wilde niet direkt om een nota vragen, maar achtte de indiening daarvan wel alleszins het overwegen waard. Over de loonpolitiek spraken gisteren de heren Vondeling (soc.) en Geertsma (lib.) zich wel het meest concreet uit. De socialistische fractieleider weet de dreigende loonchaos voornamelijk aan het regeringsbeleid van de laatste jaren. Dit beleid heeft de spanningen aan het loonfront tot een maximum opge schroefd. Het heeft toegelaten dat de grote winsten van de bedrijven in hoge dividenden en tantièmes aan commissa rissen en directies werden omgezet. Het heeft niets gedaan aan de schrille genslelling tussen de vrije prijsvorming van schaarse goederen als grond en huizen enerzijds en de prijsbehéérsing van de eveneens schaarse arbeid ander zijds. „Het is gewoon een wonder dat de bom al niet eerder is gebarsten", zo vond de P.v.d.A.-woordvoerder. Hij eiste van de regering een duidelijk ant woord over de loonpolitiek. Het ka- Advertentie Doe mee aaii f/e* -Sterren prijsvraag 3-Sterren nylon* geven U één van de vele prijsen In één oogopslag Leger des Heils kiest gene raal Coutts. pag. 2. Concilie aanvaardt rapport over „de kerk" pag. 2. Actie van Ned. Bijbelge nootschap pag. 2. Proef met veilingloze za terdag pag. 5. Engeland praat vrijblijvend mee over Navo-kernmacht pag. 5. „Wetenschappelijke revolu tie op til" pag. 5. Gerard Hoek gehuldigd pag. 7. Zaak-schilderijendiefstal: eis van 6 jaar. pag. 7. Ford komt met nieuwe wa gen pag. 9. Link van Bruggen vervolgt zijn serie reportages t.g.v. het Nederlands staatsbe zoek aan Perzië pag. 9. binet kan z.i niet volstaan met een ver wijzing naar de studies van de S.E.P.. De grote lijn moet nü vaststaan. Zelfbeheersing V.V.D.-fractieleider mr Geertsema achtte uiterste zelfbeheersing en gema tigdheid bij het bedrijfsleven nu een dwingende eis, want een toegeven aan al te forse looneisen kan zijns inziens onberekenbare schade toebrengen aan onze economie en daarmee tevens aan de belangen vaiT hen. die in eerste in stantie zeer ingenomen zullen zijn met de loonsverhogingen. Vasthouden aan de loonparagraaf van „Wassenaar" is z.i geboden. Tegenover de gedachte dat de grote loonstijging, die nu wordt bepleit, een bijdrage kan leveren tot ontspanning van de arbeidsmarkt, stond hij voorals nog sceptisch. Hij vroeg hierover het oordeel van de regering. Het kwam mr Geertsema ondenk baar voor, dat een loonstijging kan worden ingevoerd zonder prijsstij ging enzonder huurverhoging. Gebeurt dat niet, dan wordt het even wicht verstoord. De prijsstijgingen zullen ook betrekking hebben op de eerste levensbehoeften. „De aange kondigde looneisen zullen dus meer losmaken, dan de aankondigers nu beseffen", zo luidde de conclusie van de liberale woordvoerder. (Zie vervolg pagina 6> De werkgroep van de commissie ontwikkeling nationale economie van de SER (de afkorting is de O.N.E.-commissie) heeft gisteren ver der gestudeerd op het halfjaarlijks rapport aan de regering over lonen en prijzen. Dit belangrijke rapport De Koningin, de Prins en prinses Bea trix zijn vanmorgen om zeven uur van de vliegbasis Soesterberg vertrokken voor het staatsiebezoek aan Iran en Thai land. Prinses Christina deed haar ouders en zuster uitgeleide. De tocht wordt ge maakt met een regerings Friendship PH- PBF en een Friendship van de Konink- s Luchtmacht C.L. Bij aankomst van het Koninklijk ge zin bij hangar 7 op de vliegbasis waren ter begroeting aanwezig: kolonel F Broers, commandant van de vliegbasis Soesterberg, de ambassadeur van Thai land en Griekenland en de zaakgelas tigde van Iran en Pakistan. De Koningin en prinses Beatrix begeven zich op Soesterberg naar het vliegtuig dat haar naar Perzië zal vervoeren van de SER, waarop de regering wacht, moet binnenkort gereed zijn Verwacht wordt, dat het minder ge detailleerd zal zijn dan andere jaren. Het is de vraag of deze commissie, waarin nagenoeg het gehele bestuur van de Stichting van de Arbeid zit ting heeft, direct zal uitgaan van de eisen van de vakbeweging. In ieder geval zal advies moeten worden ge geven over de economische gevolgen van de jongste loonontwikkelingen De kruitdamp van maandag was wal opgetrokken en de besprekingen, in tijdnood gehouden, verliepen in een goe- De heer P. G. van der Weele die na mens de middenstandsbonden aan dit overleg deelneemt, legde op tafel de cij fermatige gevolgen van loonstijgingen met zes. acht. tien en 12% procent voor de detailhandel, ambacht, horeca en Vandaag zou de commissie met haar werk gereed moeten komen. Is dit niet het geval, dan zal er nog een spoedver gadering kunnen worden gehouden. Ook elders zal in de naaste toekomst druk overleg worden gepleegd over de loonsverhogingen en de prijzen. Zo komt de Kon. Ned. Middenstands bond vrijdagmiddag In een spoedvergade ring bijeen De Christelijke middenstandsbond heeft het plan in de loop van de volgende week zijn afgevaardigden bijeen te roepen om zich te beraden over de situatie. Intussen bereiden de vakbonden zich „Van de dertien ministers kwa men er maar zeven voort uit de Kamer'', zo klaagde oppositie leider Vondeling gisteren in de Tweede Kamer. „Dat waren dan ook goeie!" repliceerde minister (oud-Kamerlid) Biesheuvel on middellijk. Van links naar rechts: staatssecretaris J. H. Grosheide van O. K. en W., min.-president Marijnen, mr. B. IV'. Biesheuvel, prof. dr. H. J. Witteveen, mr. E. H. Toxopeus en dr. G. Af. J. Veldkamp. voor op de komende c.a.o.-onderhande- lingen. in afwachting van wat er offi cieel uit de bus zal komen. De Algemene Nederlandse bedrijfsbond voor de metaalnijverheid en de elektro nische industrie (A.N.M.B.) houdt vrij dag reeds een vergadering om de loon- voorstellen te bespreken. Zaterdag wordt de bondsraadsvergadering gehouden. De Katholieke federatie, die bestaat uit de Nederlandse katholieke mijnwerkers- bond en de Katholieke vereniging var mijnbeambten, heeft reeds aan het dage lijks bestuur van het Bedrijfschap vooi de steenkolenmijnindustrie een brief ge stuurd, waarin wordt gevraagd onmid dellijk de besprekingen te beginnen ovei de maatregelen op het loongebied. Hulpverlening aan Moskou Het Westen handelt onverstandig en maakt een fout als het de Sowjet- unie helpt bij haar economische moeilijkheden. Bondskanselier Adenauer heeft dit gisteren gezegd Curacao loopt geen gevaar De orkaan Flora, tot nu veruit de gevaarlijkste van dit seizoen, heeft reeds zeventien mensenlevens geëist op het eiland Tobago. Tet aantal do den kan evenwel nog aanzienlijk groter worden, daar er honderden huizen zijn vernield en er te weinig helpers zijn om gewonden onder de wrakstukken van huizen te bevrij- Vast staat dat honderden mensen zijn gewond terwijl praktisch geen huis op het eiland in het CaVibisch gebied onbe schadigd is gebleven. Meer dan een et maal nadat de orkaan, die windsnelhe den van 176 km per uur ontwikkelde, het eiland teisterde, kon men de omvang van de ramp slechts schatten. Dat is mede een gevolg van het feit dat alle verbindingen op het eiland verbroken Daar het eilandje over een gebrekkige ziekenhuisakkomodatie beschikt, kunnen de autoriteiten slechts de meest erns gewonden opnemen. Lichter gewond moeten zichzelf helpen. De hulpver ning wordt ernstig benadeeld doord men verwacht, dat de elektriciteitsvoor ziening. de telefoon en de waterleiding de eerste weken niet zullen functioneren. De door dorst geplaagde bewoners trae ten nu water te winnen uit poelen, h geen medische autoriteiten ernstig he ben ontraden, daar er een reëel geva bestaat voor' het uitbreken van een fusepidemie. De cocosplantages en de bananenc tures op het eiland schijnen grondig v nield te zijn. Bovendien is er een enorme schade aangericht onder de veestapel Een boer. die zelf ongedeerd is gebleven, vertelde dat drie kostbare raspaarden 30 m de lucht in werden gezogen. De orkaan heeft in de loop van de nacht iets noorderljjkcr koers gevolgd en zou zich gisteravond ongeveer 520 km ten oosten van Cura?a bevinden. Flora zou Curacao omstreeks middernacht pas seren op een afstand van 150 km. VOLMAAKTE RUST OP DRAKACEL DE ENIGE KUNSTSTOFMATRAS GOEDGEKEURD DOOR DE NED. VER. VAN HUISVROUWEN DE „HARDE" MATRAS MET ALLE COMFORT VAN EEN „ZACHTE" toen hij een rede hield voor de Duit se werkgroep van democratische organisaties in Bonn. De 87-jarige staatsman zei dat hij de huidige Sowjet-regering niet vertrouwt zolang zij haar vredeswil niet met ele daden heeft bevestigd Hij vreesde dat de huidige spanning in de wereld „voor lange duur" zou blijven bestaan Dc bondskanselier roerde vervolgens de politiek van de Britse socialisten aan, die militaire niet- verbondenheid en ontwapening gekoppeld aan verminde ring der internationale spanning en con cessies inzake de Duitse kwestie in Ber lijn voorstaan. „Ik vrees, dal bij de ex perimenten tussen Labour en de West- duitse socialisten om elkander te over tuigen, het de (Duitse) sociaal-democra ten zullen zijn die overreed worden „Dit aldus Adenauer, „kan zeer gevaar lijk zijn voor onze buitenlandse politiek" De bondskanselier zei er „heilig van van overtuigd" te zijn dat Oosl-Duitsland uaa „rons" zal terugkeren. Volgens Ade nauer dient de vriendschap met Fran- rijk, en niet uitsluitend de tussen hem en generaal De Gaullc. bewaard te blü- ven. Zonder vriendschappelijke samen werking tussen deze twee landen kan er geen verenigd Europa zijn,' aldus de mening van dc YVestduitsc staatsman. Minister van defensie Von Hassel. die He congressen vervolgens toesprak. Jat Adenauers politiek inzake defensie en buitenlandse zaken na diens aftreden voortgezet zullen worden. Hij drong jp evenwichtige uitrusting van de -West- luitse strijdkrachten met kern- en ventionele wapens. Hij verwierp de Rus sische idee van een nie'.-aanvalsverdrag tussen de landen van het Warschaupact en die van de Navo. Hij vond dat beide defensieblokken niet in één adem ge noemd moesten worden. Loos alarm voor Madame Nhu De Parijse politie heeft meegedeeld dat een onbekende gisteravond het hotel heeft opgebeld waar mevrouw Ngo Dinh Nhu logeert en heeft gezegd dat er ieder ogenblik een tijdbom kon ontplof fen. De politie heeft het hotel doorzocht. niets gevonden. Commentaren "LJET MOET worden gezegd: pro- fessor Vondeling heeft eruit ge haald wat erin zat. Zijn rede bij de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer was aanzienlijk beter dan zijn bijdrage aan het debat over de regeringsverklaring, toen hij maar pover oppositie bedreef. Alleen in zijn verontwaardiging over de gang van zaken bij de kabinetsformatie stond hij toen sterk. De loonproblematiek lieeft hij cn wie zou dit op zichzelf een oppo sitieleider euvel duiden dankbaar aangegrepen en uitgebuit. Natuurlijk moest de regering het ontgelden. Zij is liet geweest, die de spanning op het loonfront tot een maximum heeft opgestuwd. Voor het gemak ging de fractieleider van de P.v.d.A. er maar aan voorbij, dat het georganiseerde bedrijfsleven zelf in eerste instantie de verantwoordelijkheid voor de loonvorming draagt. Aan die verant woordelijkheid onttrekt de vakbewe ging zich ook niet: de werknemers, wier pleitbezorger de heer Vondeling wilde zijn, staan vooralsnog alleen tegenover de werkgevers, niet tegen over de regering. Als oppositieleider moest de socia listische woordvoerder zich echter wel tegenover de regering opstellen. En daarom verklaarde hij alle moei lijkheden uit het zijns inziens slechte sociaal-economische klimaat in Ne derland, waarvoor hij de regering aansprakelijk meende te kunnen Toen de heer Vondeling eenmaal deze stelling had ingenomen, legde hij een grote schietvaardigheid aan de dag. Zo stelde hij tegenover elkaar hoge dividenden en flinke tantièmes enerzijds en lage lonen anderzijds, vrije prijsvorming waar het schaarse goederen als grond en huizen betreft aan de ene kant en prijsbehéérsing waar het dc schaarse arbeid betreft aan de andere kant. Op dreef was prof. Vondeling ook, toen hij bij wijze van spreken de K.L.M.-lasten plaatste tegenover de commissa riaten-lusten van de president-com missaris en van de president-direc teur. Van deze commissariaten gaf hij een indrukwekkende opsomming. Een goede rede, zo kon men vriend cn vijand horen opmerken. Wij zeg gen hetzelfde. JVIET TOT oppositie genoodzaakt zijnde, hebben de andere spre kers zich een wijze zelfbeperking op gelegd waar het de loonproblematiek betrol'. Een compleet debat, een full dress debate zoals de Engelsen zeg gen, kan eerst later worden gevoerd. Over een ding hebben we ons ver heugd bij het beluisteren van de „gouvernementele" sprekers. Allen bleken oog te hebben voor de groe pen, die bij een inflatoire ontwikke ling de dupe dreigen te worden. Het sociale vraagstuk is nu eenmaal niet meer in de eerste plaats een arbei dersvraagstuk. TAE PARTIJ van de Arbeid stelt zichzelf graag voor als de partij van-de-ontwikkelingshulp. Maar een enquête onder jonge kiezers, inge steld in opdracht van de P.v.d.A., wees o.m. uit. dat de ontwikkelings hulp de jonge a.r. kiezers meer ter harte gaat dan de jonge P.v.d.A.- Bij het debat over de regeringsver klaring was prof. Vondeling getrof fen door de radicale wijze, waarop de heer Smallenbroek over deze hulp sprak. Gisteren zei de a.r.-fractielei- der ad interim ondubbelzinnig: we geven te weinig aan de ontwikke lingslanden. Waarvan gaarne acte. W/AAROM IS verhoging van het luistergeld onvermijdelijk, vra gen de liberalen zich af. We kunnen toch reclame in de radio toelaten? Op z'n minst kunnen we er een on derzoek naar instellen, aldus de heer Geertsema. In gedachten zien wc Veronica al opstomen in dc richting van Hilversum. Gelukkig is de Kon. jVTET DE benoemingen van de staatssecretarissen is de Kamer meerderheid niet gelukkig. De anti revolutionairen zitten op rozen, maar voor de christclijk-historische is er in de onbevredigende gang van zaken slechts een lichtpuntje: zij hebben er weer een lid bij. Voor zijn deelneming aan de leden werfactie ontving minister De Jong een lepeltje, dat voor de heer Haex een bijsmaakje heeft. Tenzij hij geen fijnproever is. De heer Grosheide kreeg een bit tere pil toegediend, maar dit gebeur de door de oppositieleider. Hetgeen veel verzoet. In de vele opmerkingen, die over dit onderwerp werden ge maakt, lag een goed raad opgseloten: laat een zich parlementair noemend kabinet bij voorkeur parlementariërs als staatssecretarissen kiezen. Morgen geen NLC j Morgen, 3 oktober, Leiden» j i grote feestdag, zal ons blad niet verschijnen en zijn onze kantoren de gehele dag ge» 5 Directie N.L.C.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1