Nieuwe Leidlse Courant SAMEN HANDEN UIT MOUWEN Prinsjesdag was Prinsessendag Paarden van calèche last van hitte? Zonder grootscheepse aanpak geen eind aan woningnood Minister Bogaers doet beroep op ons volk Roofoverval in Haren - weduwe bestolen Geen loon over gestaakte uren - X*:r" - Woensdag 18 september 1963, 44ste jaargang CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD mijn K*ft In tegtMnspoot" V. Noordelijke wind Veel bewolking met plaatselijk wat lichte regen, cn in het zuiden van het land aanvankelijk hier en daar mist. La ter voornamelijk in de noordelijke helft van het land enkele opklaringen. Zwakke tot matige wind ruimend naar noord tot noordoost. Dezelfde temperaturen als van daag of iets lagere. Voor vervolg zie pagina 7 Telefoon 31441 58936 Abonnementsprijzen Klachtendienst bezorging 18—19 uy De minister van volkshuisvesting en bouwnijverheid, drs. P. C. W. M. (Jogaers, heeft vanmiddag in Maastricht gezegd, dat het tekort aan bouw capaciteit in ons land een steeds sterker rem gaat vormen op de ontwikke ling van onze welvaart. Voor de verhoging van de bouwcapaciteit is een complex van maatregelen nodig en een aanpak op zoveel mogelijk fronten iegelijk. De bevordering van de continuïteit in de bouw in het bijzonder jn de woningbouw zal een heel belangrijke plaats in het beleid innemen. MINISTER BOGAERS erger dan ik dacht. Toewijzingen voor meer jaren zul- n de gemeenten in staat stellen tot ;en betere planning van de bouw- ctiviteit en de bouwnijverheid tot ontinuïteit. Daardoor kan een be- angrijke wens worden verwezen- ijkt, namelijk het scheppen van har- nonisch verlopende produktiestro- len. Een verdelingsstelsel zal, ook in e komende jaren, niet kunnen wor- öen gemist, maar het ligt in de be- loeling om bij de hantering daarvan ien grote mate van soepelheid te be- rachten. Bij de woningtoewijzing al meer dan voorheen rekening ge- louden worden met de produktie- mstandigheden. De minister deelde dit mee bij de ope- ing van de tentoonstelling „Waarin nonen wij?" in Maastricht. Deze ten- oonstelling wordt gehouden ter gek- enheid van het gereedkomen van de 00.000ste woning. Grootscheeps Zonder een grootscheepse aanpak, Baarbij heel het volk daadwerkelijk etrokken is, zal geen oplossing van e bouwnood mogelijk zijn. Zelf ben k de laatste maanden tot de erken ing gekomen dat dit structurele pro- leem van ernstiger aard is dan ik ot dan toe vermoedde", zo zei minis- er Bogaers. Om dit te verduide- ijken zei hij, dat er ieder jaar 70.000 75.000 woningen gebouwd moeten oorden als gevolg van de bevolkings- en gezinsverdunning. Voor ver hanging van woningen als gevolg van rand, krotopruiming en afbraak voor ütbreidingsplannen zijn ieder jaar 15.000 woningen nodig. Dit betekent dat wij, zonder rekening houden met het geleidelijk opheffen an het thans te constateren woningte- ort, per jaar al nodig' zullen hebben 5.000 a 90000 woningen. Dit betekent ok, dat wij er met een programma 0.000 woningen niet zijn. willen wij linnen redelijke tijd het hatelijke In één oogopslag Geref. synode doet nog geen uitspraak over „Assen" (pag. 2) Pro Rege bouwt nieuwe te huizen in Duitsland (pag. 2) Te weinig promoties aan de V.U. (pag. 2) Nationale inkomen recht vaardiger verdelen (pag.5) Kennedy leest zakenlieden de les (pag. 5) Europa is afhankelijk (pag. 5) „De opvolger", belangrijke opvoering (pag. 7) Onweer hindert spoorwegen (pag. 7) Hoe kon het ongeluk met de calèche geschieden (pag. 9) Kamer herdacht dr. Schou ten (pag. 9) Klappen voor Amerikaanse vliegtuigindustrie (pag. 9) Achteruit Dit alles wordt nog klemmender als wij zien dat de woningproduktie in de laatste jaren niet is gestegen, maar in tegendeel, voortdurend is teruggelopen. Ook de eerste zeven maanden van dit jaar hebben mede als gevolg van de winter geen hoge produktie opgele verd. Er kwamen 4000 woningen min der klaar dan in de eerste zeven maan den van 1962. Het aandeel van de huizenbouw in het totale bouwprogramma is achtergeble ven bij de programmering. In de eerste helft van het lopende jaar maakte de woningproduktie niet meer dan 48 pet. uit van de totale produktie in de sec tor geboilwen, terwijl het aandeel van de woningbouw voor dit jaar is gepro grammeerd op 53 pet. Uit deze cijfers blijkt cn dat is het verontrustende dat zich sinds 1961 een discrepantie voordoet tussen de ntngproduktie enerzijds en de totale produktie en de programmacijfers derzijds". Twee jaar werk Ook buiten de woningbouw blijft de behoefte aan gebouwen voortdurend toenemen. Het totaal der bouwsommen van de werken, waarvoor rijksgoedkeu ring is aangevraagd maar nog niet ver leend, is in anderhalf jaar tijds geste gen van lVi miljard tot ruim 3 miljard gulden. „Dit betekent, dat het stuw meer, zoals dat wel wordt genoemd, op het ogenblik een hoeveelheid werken omvat gelijk aan twee jaar produktie", aldus minister Bogaers. Samen De minister was ervan overtuigd, dat een gezamenlijke krachtsinspanning van overheid en bedrijfsleven nodig is on een einde te kunnen maken aan de sle pende woningnood, en om tegelijkertijd meer armslag te kunnen geven aan d« zo noodzakelijke bouw in andere secto ren. met name die van de industrie. De minister deed daarom een beroep op uet bedrijfsleven, om zonodig met voorbijzien van direct eigen voordeel deze samenwerking zo effectief mogelijk te helpen maken. Over ruimtelijke ordening zei de nister: „Nederland behoort thans tot de dichtsbevolkte landen van Europa. De overzeese emigratie loopt terug, in Euro pees kader is in de komende periode een immigratiesaldo niet uitgesloten. Waarschijnlijk wonen wij nu al met 12 miljoen mensen in Nederland, want de twaalf miljoenste werd half september verwacht Iedere zes a zeven jaar komt er een miljoen inwoners bij. Aan het eind van deze eeuw zullen wij dus bevolkingsomvang van 18 a 20 miljoen hebben. De te verwachten stedelijke ontwikke ling zal zich het meest verdichten be zuiden de lijn Arnhem-Alkmaar. Randstad Randstad Holland is concentratiegebied. Men verwacht, dat in de rest van deze eeuw het zuiden van ons land zich zal ontwikkelen tot ons tweede gebied van stedelijke concentratie, met rond de eeuwwisseling een bevolking van vier a vijf miljoen. Dergelijke abrupte urbanisatievor- men moeten voorkomen worden, want in korte tijd dreigen vele steden „bin- nenste-buiten" te worden gekeerd. Wij moeten sterker denken in de richting van stadgewesten, dan aan compacte steden van vier, vijf of zeshonderddui zend inwoners. Verder sprak de mi nister voor wat betreft de stedebouw- kundige problemen van de groeiende recreatiebehoefte, van de vraagstukken van verkeer en vervoer, en van de be stuurlijke herindeling. DE politie te Haren zoekt momen teel naar een brutale indringer, die naar gisteren bekend is gewor den in de nacht van donderdag op vrijdag van de vorige week is bin nengedrongen in de woning van de 60-jarige weduwe W. aan de Rijks straatweg te Haren. Volgens de verklaring van de vrouw, die alleen woont, was zij omstreeks kwart over elf naar bed gegaan, nadat zij naar de televisie had gekeken. Om streeks één uur was zij wakker gewor den, omdat een man naast haar bed stond. Hij had een zaklantaarn in de ene hand en een zwarte doek voor het gezicht gebonden. Hij eiste geld en ge lastte haar uit bed te komen, zich aan te kleden en met hem een rondgang door het huis te maken. Een armband, een gouden ring en een lipstick werden buit gemaakt en uit het beursje van mevrouw W., dat in haar tasje zat, werd f 400 gehaald. De indringer liet alle handelingen door mevrouw W. zelf uitvoeren en raakte niets aan teneinde geen vingerafdrukken na te laten. Daarna gelastte hij haar om met hem mee te gaan naar buiten. Na 300 tot 400 meter in de richting van Groningen te hebben gelopen, liet hij haar gaan. Totaal overstuur alarmeerde de vrouw een over buurman, die de politie in kennis stelde van dit brutale staaltje. Georgia pakt de rassenscheiding resoluut aan In de Amerikaanse staat Georgia gaat men de rassenscheiding met resolute hand beteugelen. Zo is van de zijde de luchtmacht, het leger en de marine een order uitgevaardigd, waarbij het verboden wordt manschappen of toestel len van de strijdkrachten te gebruiken bij gelegenheden waar rassenscheiding wordt toegepast, zoals sportgebeurte- niissen of luchtvaartdemonstraties blanke en gekleurde toeschouwers ge scheiden worden gehouden. Twee momenten van Prinsjesdag. Eén van adembenemende schrik en van rustige zonnigheid. Het zou aanleiding kunnen zijn, de derde dins dag van september voortaan Prin sessendag te noemen. Ze hebben het heus verdiend. Daar is dan in de eerste plaats prinses Beatrix, die maar éen ogen blik haar glimlach verloor, toen de rijknecht van het steigerende paard naar beneden gleed en niemand wist, wat zijn lot zou zijn. Maar zodra de man veilig ontkomen was (de fpto toont het moment dat de paarden te gen een boom botsten) richtte ze even het hoofd englimlachend, ge barend naar de beide zusters, dat ze moesten uitstappen. Daar was prinses Irene met een wenk naar prinses Margriet, dat alles nu veilig was. Prinses Margriet kon niet zien wat er gebeurde, zij zat met de rug naar de paarden. Ze voelde alleen de schok en kon niet weten dat het gevaar bezworen was. Heel bleek was ze, maar ook zij maakte geen enkele onbeheerste be weging. Het gebaar waarmee de Kroonprin ses haar armen door die van haar zusters stak en hen zo gedrieën naar het paleis terug deed wandelen, bracht een ander beeld in de gedachte. Het zorgzame gebaar van een klein meisje n de Domkerk te Utrecht op 9 okto ber 1947. Prinses Beatrix met een klein zakdoekje behoedzaam het hoofdje bettend van prinses Maria Christina na de doop. Stralend zaten ze gistermiddag weer bijeen, prinses Margriet weer onvervaard met de rug naar de paar den. Er was gejuich en applaus en het tweede historische plaatje voor Onafhankelijkheidsmonument op Plein 1813. (Van een onzer verslaggevers) „Er is geen speciaal aanwijsbare oorzaak, waardoor de paarden, die gis teren de calèche van de drie oudste Prinsessen moesten trekken, op hol zijn geslagen. Het incident is slechts te wijten aan een ongelukkige samenloop van omstandigheden". Aldus verklaarde vanmorgen in de Koninklijke Stallen de eerste stalmees ter van H.M. de Koningin, de heer W. F. K. Bischoff van Heemskerck. naar aanleiding van het gebeurde van gis termorgen, toen de paarden, die de crème calèche van de drie oudste Prin sessen trokken, op hol zijn geslagen. De volledig juiste toedracht van het in cident is nog steeds niet bekend. Zeker is wél, dat de paarden reeds onrustig op het Voorhout aankwamen. De eerste schrik moet zijn veroorzaakt doordat de commandant van de erewacht te laat zijn eerbewijs bracht. Daarna moet er nog iets gebeurd zijn, tijdens het op trekken. Volgens verklaringen van getui gen zou de tweede schrik van de paarden te wijten zijn aan het flauwvallen en de daarmee gepaard gaande klap van een soldaat. Anderen spreken dit weer tegen. „Toen," aldus de heer Bischoff, „zijn de paarden gewoon ouderwets op hol ge slagen. De teugel.brak, en de boom knap te af. De paarden waren eenvoudig niet te houden, ondanks de verwoede poging van de voorste berijder, die onder de voorste paarden kwam te hangen. Ge lukkig gingen de paarden naar rechts, op gedrukt door de achterste paarden en de boom, zodat de calèche tot stilstand kwam. Waren ze naar links gegaan, dan was het leed waarschijnlijk niet te over zien geweest". Een plausibele verklaring van de on rust van de dieren kan liggen in de plot selinge overgang, die het koele zomer weer ineens heeft gemaakt. De ongewone hitte moet ook de toch al onrustige paar den nerveus hebben gemaakt. (Zie voorts pagina 9) Militair omgekomen na dienst in escorte Na zijn dienst in het escorte bij de opening van de Staten-Gcneraal is de 21-jarige motorrijder J. A. van Niel in de omgeving van zijn ouderlijk huis in Leidsahendam verongelukt. Op de Oost- vlietweg stak plotseling de 70-jarige heer T H. uit LeLdsohendam de weg over, werd gesohept door de motorrijder, diie met zijn voertuig enkele malen over de kop sloeg en onder de zware motor te recht kwam. Hij moet op slag dood zijn geweest De bejaarde voetganger werd in zorgwekkende toestand naar St. Anto- niushove gebracht. De heer Van Niel had enkele uren verlof gekregen om zijn ouders in Leidsdhendam te bezoe ken. Hij was als 'militair gelegerd in Eelde. Ómdat het zulk mooi weer was. was hij nog even op zij-n motor gaan Werkgevers Metaal /~WER de gestaakte uren in de me- taainijverheid behoort geen loon te worden uitbetaald. Dit is het standpunt van het bestuur van de Afdeling sociale zaken van de F.M.E., de federatie van werkgeversorgani saties op het gebied van de metaal- en elektronische industrie. Het bestuur heeft zich verder in het overleg met het hoofdbestuur van de F.M.E. met nadruk uitgesproken over de handhaving van de bestaande c.a.o.'s in de metaalindustrie tot 1964. Het bestuur van de Afdeling sociale zaken brengt verder het volgende onder de aandacht: Aangenomen wordt, dat ook de werk nemersorganisaties in de metaal- en elektronische industrie de nodige aan dacht zullen schenken aan het herstel van de discipline in hun organisaties. De F.M.E. zal zich op korte termijn in verbinding stellen met de daartoe aan gewezen organen om een loonsysteem te bepleiten, dat zowel de handhaving van de arbeidsrust zal bevorderen als een einde maken aan het wegzuigen van de arbeidskrachten uit de metaalindustrie naar de bedrijfstakken, waarin de loon- discipline geheel of grotendeels ont breekt. Te Vught is gisteren de achttienjarige J. Nelemans, die op weg was naar de U.T.S. in 's-Hertogenbosch aangereden en zo ernstig gewond, dat hij enkele uren later in een ziekenhuis in 's-Her togenbosch is overleden. Hij was bij het passeren van andere wielrijders op de rijksweg gekomen. Hij is daar door een vrachtauto geraakt en werd op het weg dek geslingerd. Commentaren "TEN TROONREDE is een staats- -I-J stuk van geheel eigen aard. Het is geen regeringsverklaring, want zij komt niet ter discussie in de volks vertegenwoordiging. Aan de andere kant is zij geen koninklijke bood schap. want de ministers blijven voor haar behoud verantwoordelijk. Het wat onbestemde van haar ka rakter moet er niet toe leiden, dat aan haar inhoud minder zorg wordt besteed. En van veel van de gele verde kritiek mag worden gehoopt, dat zij bij een volgende gelegenheid ter harte zal worden genomen. Die kritiek komt, nu het staatsstuk binnen de volksvertegenwoordiging nauwelijks in behandeling komt, grotendeels voor rekening van de pers. Dat is van die pers het goed recht. Maar kritiek van de pers is zo mogelijk nog rechtstreekser dan kritiek van het parlement, die ons immers door het intermediair van de pers bereikt. Een reden om ook de kritiek van de pers niet te licht te nemen. Het lijkt ons nuttig, wanneer het kabinet zich vooraf in ruime mate beraadt op het karakter dat het aan de Troonrede wil toekennen. Dat betreft dus de opzet. En aan die opzet worde dan de hand ge houden. Men mag niet stellen: er is een regeringsverklaring binnen het parlement aan voorafgegaan en daarom mag het nu wel wat minder. Desnoods komt de Troonrede op tal van punten met de regeringsverkla ring overeen. Zij moge wel anders zijn, minder echter niet. Het kan niet genoeg worden her haald. dat een Troonrede een gele genheid is. een kans, die elk jaar weer als zodanig moet en mag wor den gegrepen. Er is wachten op. TAEZE WEEK hebben van de mees- te universiteiten en hogescholen de rectoren weer hun jaaroverzicht uitgebracht. Dat is geschied in open bare bijeenkomsten. En zo is het goed. Zo het eens anders is geweest, uni versiteiten en hogescholen staan niet Inager buiten het volk. Bij de stand en ontwikkeling der wetenschap hebben wij allen belang. Er is een toenemende integratie van de uni versiteit in het maatschappelijk le ven. En gelukkig behoort de tijd tot het verleden, waarin het bezoeken van een universiteit of hogeschool alleen aan jongelui uit een bepaalde volkslaag was gegund. Ook in ons hoger onderwijs heeft ons volk een rijk bezit. Ons volk behoort zich erbij betrokken te we ten, zoals omgekeerd het hoger on derwijs tegenover het volk niet on verschillig mag staan. Het jaaroverzicht draagt dan naar buiten het karakter van een verant woording. En ook de buitenstaander heeft nu gelegenheid om een indruk op te doen van wat buiten de we reld van het hoger onderwijs gaande is en van de problematiek waarvan men ook daar wie had het anders verwacht? niet vrij is. Een rector bekleedt deze hoge func tie gewoonlijk voor een jaar, al zijn er ook andere mogelijkheden. Men kan het kort noemen, maar reeds zijn aanleg voor de wetenschap geeft recht aan de veronderstelling dat hij zich snel kan inwerken. Niet zelden legt dan het jaarover zicht dat hij uitbrengt het bewijs af van een onbevangen en oorspron kelijke kijk op wat binnen universi teit en hogeschool gaande is. Voor ons allen waardevolle lectuur, aan de verspreiding waarvan ook de krant gaarne het hare bijdraagt. (Advertentie) Steeds meer abonnees gaan er tóe over het abonnementsgeld per kwartaal te betalen. Zoals u weet bedraagt dit 8.25. Indien ook u daartoe overgaat, wilt u het bedrag dan vóór 1 okt. overschrijven op onze postrekening nr. 58936 of voldoen aan ons loket? Als u voor een ander betaalt, wilt u dan vooral het bezorgadres van de krant vermelden? Uiteraard geldt dit bericht niet voor dc abonnees die ons een machtiging tot automatische af schrijving hebben verstrekt. De 72-jarige J. Corstanje uit Zaan- is op de rijksweg Terneuzen-Zaan- slag bij het oversteken door een auto gegrepen en over een afstand van vijf tien meter meegesleurd. Het slachtoffer overleed enkele ogenblikken later. VOLMAAKTE RUST OP DRAKACEL DE ENIGE KUNSTSTOFMATRAS GOEDGEKEURD DOOR DE NED. VER. VAN HUISVROUWEN DE „HARDE" MATRAS MET ALLE COMFORT VAN EEN „ZACHTE"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1