Meluw® Leidse Courant
Nu ook beweging in andere
sectoren van bedrijfsleven
Russen sturen Chinese
officieren naar huis
Minister van Justitie
wil snelle aanpak
Noord-Borneo wil
bij Maleisië horen
ZaterJag 14 september 1963, 44ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
itigh is gh «bleven
r in teghen spoel"
Overwegend droog
Enkele overdrijvende wolkenvelden en
overwegend droog weer. Aanvankelijk
weinig, later zwakke tot matige en langs
de VVaddenkust vrij kraehtige westelijke
wind. Ongeveer dezelfde temperaturen
(zie voorts pagina 7)
Leiden r Steehslraat 37
Medewerking aan huidige
loonpolitiek opgezegd
Vervoersbonden gaan zich
beraden over zwart loon
(Van onze sociaal-economische redactie)
Terwijl de metaalindustrie de vijfdaagse werkweek afsloot met een dag
van niéuwe stakingen en latente onrust, hebben zich in twee andere sec
toren van het bedrijfsleven ontwikkelingen geopenbaard, die eveneens niet
zullen nalaten grote invloed uit te oefenen op de tokomstige loonvorming.
Gisteren namelijk
heeft het hoofdbestuur van de Katholieke Bond van werknemers in in
dustriële bedrijven „Sint Willibrordus" bekend gemaakt, dat deze vak
organisatie verdere medewerking aan de huidige loonpolitiek opzegt;
en heeft het dagelijks bestuur van de Nederlandse Bond van vervoers-
personeel (aangesloten bij het N.V.V.) de wens te kennen gegeven om op
korte termijn overleg te plegen met de andere vervoersbonden over
het vraagstuk van de zwarte Ionen, teneinde gezamenlijk tot een stand
punt te komen ter bespreking met de werkgevers.
In een vrijdagmiddag te Den Haag
gehouden bestuursvergadering van
„St. Willibrordius" heeft de voorzitter
van deze organisatie, de heer H. M
de Groodt, een verklaring afgelegd,
waarin wordt gezegd dat voor 1964
slechtis medewerking kan worden ge
geven aan een loonpolitiek, die geken
merkt wordt door werkelijkheidszin.
Het bondsbestuur is daarom van oor
deel, dat aan de vakorganisaties een
zodanige vrijheid moet worden gege
ven dat zij in hun loonpolitiek veel
meer rekening kunnen houden met de
economische mogelijkheden in de on
dernemingen of de bedrijfstakken. Dit
betekent in de huidige omstandighe
den „de bevoegdheid en de mogelijk
heid voor de vakbeweging om de
zwarte lonen zoveel mogelijk in de
collectieve arbeidsovereenkomsten op
In Den Bosch is gisteren en
vandaag de 31ste grote natio
nale tentoonstelling van de
Koninklijke vereniging Het
Nederlandsche Trekpaard" ge
houden. Met kennersblikken
werden de elitedieren gekeurd.
Afrika beperkt
luchtverkeer
De regering van Zuid-Afrika heeft
'isteren beperkende maatregelen
voor het luchtverkeer afgekondigd
om te verhinderen dat vluchtelingen
uit Zuid-Afrika ontsnappen.
Voortaan zullen vliegtuigen van Zuid-
Afrika naar de Britse protectoraten
Beetsjoeanaland, Basoetoland en Swazi
land. alvorens de grens over te steken,
een landing moeten maken op een daar
toe aangewezen vliegveld. Dit geldt ook
voor vluchten in omgekeerde richting.
Voorts heeft de Zuidafrikaanse rege
ring bekendgemaakt dat East African
Airways per 13 oktober zijn luchtdienst
op Zuid-Afrika zal moeten staken. Deze
maatschappij heeft vliegtuigen beschik
baar gesteld om Zuidafrikaanse politieke
vluchtelingen van Beetsjoeanaland
Tanganjika te vervoeren.
Iedere houder van een Zuidafrikaanse
vergunning voor luchtvervoer zal
zijn vergunning verliezen wanneer hij
.een misdadiger of vluchteling" ver
voert, aldus heeft de Zuidafrikaanse mi
nister van transport. Barend Schoemari.
verklaard. Dit geldt eveneens voor maat
schappijen met zusterondernemingen
buiten Zuid-Afrika.
Van landing op een bepaald vliegveld
zijn vrij gesteld geregelde internationale
vluchten, militaire vlietguigen, vliegtui
gen gebruikt door een buitenlandse am
bassade in Zuid-Afrika „of elk ander
'•liegtuig dat toestemming ontvangt van
d enationale transportcommissie, aldus
de minister.
Weer incident bij de grens
Vijf officieren van het Chinese
leger zijn maandag in de Russische
grensplaats Zabaikalje door douane
beambten en grenswachten twee uur
vastgehouden. Daarna zijn zij naar
hun geboorteland teruggestuurd. Dat
geschiedde nadat de bagage van de
officieren was onderzocht en men
daarin antd-propaganda had gevon
den
Busje over de kop:
dode en drie zwaar
gewonden
In Luxwoude. tussen Drachten en Hee
renveen is gisteravond een busje met tien
1 vissers uit Urk en Lemmer 4 keer over
de kop geslagen. Een van dc inzittenden
was op slag dood Hét is de ongehuwde
i H. Visser uit Lemmer.
De
huis Drie
en drie licht
HAMMOND
importeur
In één
ocjzpslaj
Jubileum Orantje-Groene
kruis (Pag. 2)
Schokkend rapport over de
zaak Profumo verwacht
(Pag. 5)
Wallace is al in Amerika
(Pag. 7)
Gerard Hoek 25 jaar radio
man (Pag. 7)
Rotterdamse groentijd vier
dagen geschorst (Pag. 7)
.en verder natuurlijk
het Zondagsblad
Delfzijl op weg
de inzittenden zijn
gewond. De namen
gewoden zijn: M. Korf. H. Korf.
van der Berg. allen uit Urk.
Over de oorzaak van het ongeluk
niets bekend Het voertuig werd totaal
vernield.
Ongeluk in België: 7
'Vejer'anders ffewond
Zeven Nederlandse arbeiders zijn don
derdagavond bij een verkeersongeluk in
Wuustwezel. België, gewond geraakt Zij
moesten in het ziekenhius in Braschaat
worden opgenomen.
De arbeiders zaten in een autobus.
in wie de chauffeur door de mist niet
tijdig een vrachtwagen kon ontwijken,
die even eerder bij een ongeluk
'rokken en juist uit een sloot
haald De chauffeur van deze vrachtwa
gen. geladen met groenten, had plotse
ling moeten afremmen voor een obstakel
op de weg: een andere autobus met
eveneens Nederlandse arbeiders. Deze
autobus had in de mist een geparkeerde
vrachtwagen geramd.
Twee botendief jes
aangehouden
De Rijkspolitie te water heeft gister
middag bij de Moerdijk twee jongens van
veertien en vijftien jaar aangehouden die
in een boot voeren die zij in Tilburg uit
een jachthaven hadden gestolen.
Uit het verhoor van het tweetal is ko
men vast te staan, dat zij eerder in Eind
hoven een boot hadden gestolen en van
verscheidene andere boten de dekzeilen
hadden losgemaakt Bovendien hadden zij
goederen uit de boten gestolen.
bekendmaakte, vertelde dat de v(jf Chi-
in de Sowjetunie een militaire
is volgden. Zij hadden een periodiek
verlof genoten en waren met de trein
PekingMoskou onderweg naar Rusland
„Nieuw-China" meldt nog dat de vijf
bij hun terugkeer op vrijdag, op het sta
tion in Peking een hartelijke officiële
ontvangst werd geboden. Zij werden met
luid applaus ontvangen en zij kregen
bloemen aangeboden. Ambtenaren van
de Chinese ministeries van buitenlandse
zaken en landsverdediging en hoge offi-
n waren ter verwelkoming aanwe
zig.
Kapitein Jang Teh-lin. een der betrok
ken officieren, verklaarde te Peking:
is weer een opzettelijk door de
Sowjet-Rusische autoriteiten genomen
maatregel om de Chinees-Rusische be
trekkingen te verslechteren en de saam
horigheid in het Sowjetrussische kamp
de internationale communistische
beweging te vernietigen.
Doch dan kan als vaststaand worden
aangenomen dat alleen die prijs stellen
op bestendiging van de vriendschap tus-
en het Chirlese en het Russische volk,
dit lage optreden krachtig zullen ver
oordelen.
De Sowjetunie heeft, als gemeld, maan
dag jl- bij de communistisch-Chinese re
gering geprotesteerd in verband met een
incident, dat zich verleden week zaterdag
de grensplaats Naoesjki heeft voorge
daan. Chinese treinreizigers hadden toen
gepoogd anti-Rusische pamfletten
lens te smokkelen.
Meldingsplicht
voldoende
„St. Willibrordus" is daarnaast van
mening, dat daar, waar grote winsten
worden gemaakt, de lonen niet beperkt
dienen te blijven door een landelijk cij
fer. „De verantwoordelijkheid zal daar
om meer gelegd moeten worden daar,
waar ze werkelijk ligt en dat is op de
eerste plaats bij de c.a.o.-partmers. Dit
wil niet zeggen dat er geen bepaalde
toetsing van loonsverhogingen wenselijk
en noodzakelijk is. Deze toetsing mag
echter niet ontaarden in, zoals het tot
nu toe steeds gebruikelijk was, geimili-
Het bondsbestuur is van mening, dat
volstaan kan worden met een bepaalde
meldingsplicht voor de belangrijkste be
drijfstakken, zoals o.a. de metaal-, de
bouw- en de chemische industrie, waar
bij dan de toetsende Instantie de be
voegdheid heeft om op een bepaalde ma
nier een loonsverhoging terug te wijzen
zonder dat er sprake is van „gemilime-
ter op één of twee cent of op het gebied
van de gemeenteklasse-indeling, op pioe-
gentoeslagcn en op andere secun
daire arbeidsvoorwaarden."
In 1964 risico nemen
In zijn verklaring zei de voorzitter van
„St. Willibrordus" verder o.m., dat de
nu dreigende chao6 is veroorzaakt door
een te sterke loonbeheersing, terwijl het
constante tekort aan arbeidskrachten en
de daaruit voortvloeiende zwarte lonen,
koppelbazen, dure buitenlandse werk
krachten enz. bewijzen, dat de mogelijk
heden voor 1963 beslist ruimer waren
dan 2,7 procent. Het bondsbestuur is dan
ook van mening, dat een macro-econo
misch cijfer in hoeverre de lonerr kun
nen stijgen wel nuttig is. doch dat zo'n
cijfer niet uitsluitend en alleen de norm
mag zijn.
(Voor vervolg zie pagina 4)
In Wijnjeterp is gisteren de 41-jarige
3. van der lest met zijn bromfiets on-
ler een passerende autobus geraakt Hij
vas op slag dood.
Een Portugese soldaat springt van
zijn wagen wanneer zijn colonne
een actie begint tegen de rebellen,
die zich verborgen hebben in de
bossen in Angola, de Portugese
bezitting in Zuid-West-Afrika.
Meer dan 40.000 man troepen on
dernemen acties tegen de rebellen.
Christine Keeler, het berucht geworden fotomodel uit de Profumo-
affaire, werd belaagd door eert menigte persfotografen toen zij bij
het gerechthof tn Londen arriveerde om na borgstelling van f 3.000 voor
de rechter te verschijnen op beschuldiging van samenzwering om het
rerechtshof tegen te werken en meineed, gepleegd in het geval „Lucky"
gordon. Juffrouw Keeler en drie andere verdachten zullen onder borg
stelling voorlopig tot 2 oktober op vrije voeten worden gesteld.
(Zie ook pagina 5)
De loonsverhoging bij de A.D.M.
Werkspoor houdt
been stijf
(Van onze soc.-econ. redactie)
De minister van justitie, mr. Y.
Scholten, heeft zich gistermiddag
laten voorlichten over de strafrech
telijke aspecten van de loonkwestie
van de Amsterdamse Droogdok
Maatschappij, welke zaak reeds in
behandeling was genomen door het
openbaar ministerie. Minister Schol
ten heeft opdracht gegeven spoed te
betrachten, zo werd van de zijde van
het ministerie van justitie meege-
Waarom ene dief
ivel en de andere
niet?"
deeld. Zoals bekend heeft de directie
\an de A.D.M. besloten het loonni
veau over de gehele linie met circa
vijf procent te verhogen, terwijl zij
het lidmaatschap van „De Metaal-
bond"' heeft opgezegd.
Minister Scholten heeft zich over de
strafrechtelijke aspecten van deze tegen
collectief gemaakte afspraken indruisende
loonmaatregel laten voorlichten door mr.
W. B. J. Aberson, waarnemend procureur
gen. bij het gerechtshof te Amsterdam,
mr. F. C. Kist, advocaat-generaal belast
met economische zaken en mr. J. F. Hart
suiker, officier van justitie, hoofd van 1
arrondissementsparket te Amsterdam.
Hoewel de minister op spoed heeft a;
gedrongen, zal de strafrechter waai
lijk niet eerder kunnen optreden dan i
dat er een strafbaar feit is gepleegd. Dit
zal dan pas mogelijk zijn na 19 september
de datum, waarop de loonsverhogin
gen by de A.DJVI. zullen worden uitbe
taald, tenzy voldoende gronden kunnen
worden aangevoerd om de loutere toe
zegging als een strafbaar feit aan U
merken.
Hetzelfde geldt in feite voor de loon-
controledienst van het ministerie var
sociale zaken en volksgezondheid, die var
minister Veldkamp opdracht heeft gekre
gen met spoed een onderzoek in te stellen
naar de loonsverhogingen bij de A.D.M
Het is niet onwaarschijnlijk, dat deze
dienst eerst proces-verbaal kan laten op
maken. nadat de „witte zwarte lonen"
zijn uitbetaald.
Boekhoudingen
In een commentaar op bet optreden van
looncontroledienst en justitie tegen de
A.D3I. verklaarde de voorzitter va
Christelijke Metaalbedrjjfsbond. de heer
H. Peters, ons desgevraagd, dat het tegen
over de Amsterdamse Doogdok Maat
schappij en ter wille van de objectiviteit
niet meer dan billijk is, dat de boekhou
dingen van andere bedrijven eveneens
onder de loep worden genomen.
(Voor vervolg zie pagina 4)
Gisteren is in Schiedam de 64-jarige
broeder Eventius, overste van het broe
dersklooster in Schiedam, bij een ver
keersongeluk om het leven gekomen.
Broeder Eventius. in de wereld J. P
A. Fransen, werd door een trekker met
oplegger ingehaald; hy moest geschrok
ken zijn en van de fiets zijn gestapt. De
chauffeur kon niet voorkomen, dat de
broeder werd overreden en op sla®
gedood.
Commentaren
TJET heeft ons goed gedaan wij
hadden overigens niet anders
verwacht dat het Tijdschrift voor
de Politie deze week onomwonden
afstand heeft genomen van enkele
zonderlinge uitlatingen, onlangs door
de gepensioneerd commissaris van
politie H. Voordewind gedaan-
In die uitlatingen was de indruk ge
wekt. alsof de politie altijd zo'n beet
je een eigenwettelijke macht in de
staat vormt of in elk geval had ge
vormd, en was gesuggereerd dat zij
onder omstandigheden verstandig
zou doen, zich niet al te veel aan te
trekken van de wet.
Het Tijdschrift voor de Politie merkt
op, dat de oud-commissaris zo de po
litie een slechte dienst heeft bewe
zen Inderdaad. Hij heeft voedsel ge
geven aan opvattingen over de politie
die weliswaar onjuist zijn maar daar
om nog wel te beluisteren vallen-
Dit geldt, om het blad te citeren,
„een opinie, die ten dele zijn oor
zaak vindt in het bij het publiek
aanwezige ressentiment, voortvloei
end uit de eeuwige antithese macht
vrijheid, mar.r die anderzijds het ge
volg is van het stompzinnig vooroor
deel, dat de politieman in ons land
een bruut is- een domme, lachwek
kende, onbeschaafde kinkel; een bot
terik, die slechts respect heeft voor
geweld en daarom door middtl
van geweld respect tracht af te dwin
gen. En dit vooroordeel is door het
domme gepraat van de heer Voorde
wind weer stevig in het zadel gezet".
Men moet wel vrezen, dat het zo zal
zijn De politie verdient echter beter.
LAP het gebied van de loonpolitiek
verkeren we thans als volk in
een gevaarlijke en bedenkelijke situ
atie. Het is een gebied waar de zelf
verantwoordelijkheid niet ernstig
genoeg kan worden genomen- Wie
hier overgaat tot verbreking van een
maal overeengekomen afspraken, be
hoort geducht te weten wat hij doet
en wat hij kan losmaken. Helaas
had de toestand reeds geleid tot be
treurenswaardige verschijnselen als
zwarte lonen en het optreden van
koppelbazen
In 's lands belang zouden we ieder
op het hart willen drukken, zich
toch ten volle verantwoordelijkheid-
bewust te zijn. De werkgevers staan
onder druk wij weten het.
Moeten de goeden onder de anderen
lijden? Voor de werknemers is het
niet duidelijk, wanneer zij moeten
opmerken dat lonen die officieel niet
mogelijk zijn niettemin zwart wor
den betaald. En de vakbeweging kan
de belangrijke functie die zij in onze
samenleving vervult alleen vervullen
wanneer haar de mogelijkheid ge
gund wordt, aan haar verantwoorde
lijkheid ook werkelijk inhoud te ge
ven. De regering ten slotte mag
eveneens wijsheid en bedachtzaam
heid worden toegewenst.
Nederlands soldaat
in Duitsland
overleden
In het ziekenhuis In Soltau in Duits
land is gisteren overleden de 19-jarige
dienstplichtige soldaat P. van der Kooi
uit Bergum (Fr De soldaat Van der
Kooi die behoorde tot de 104de verbin
dingsdienst ondersteuningscompagnie,
was zaterdag betrokken bij een ongeval
in Soltau Hij zat in een jeep, die op het
gladde wegdek slipte, over de kop sloeg
en tegen een boom terecht kwam. Sol
daat Van der Kooi liep daarbij een milt-
fractuur en schouderfractuur op. Hij
werd diezelfde dag nog geopereerd en
de operatie leek geslaagd Gisteren ver
ergerde plotseling zijn toestand en in de
middag overleed hy.
K.L.M. verkoopt weer
twee DC-7c's
Opnieuw gaat de KLM haar vloot met
2 toestellen verminderen, ditmaal met
2 DC-7c machines, die verkocht zijn aan
de Westduitse chartermaatschappij „Sud-
flug" in Stuttgart Het zijn de Caribische
Zee en de Koraal Zee.
Van de oorspronkelijke 15 DC-7 ma
chines zijn er thans nog 11 over, want
ook in 1962 werden er twee van de hand
gedaan, de Red Sea en de Barentsz Sea.
Het 11-tal waarover de KLM thans nog
beschikt, bestaat uit 7 DC-7c passagiers
machines en 4 DC-7f vrachtvliegtuigen.
Rapport V.N. toont aan:
Secretaris-generaal Oe Thant heeft
meegedeeld dat de meerderheid der
bevolking op Noord-Borneo en Se-
ïawak voor aansluiting bij de fede
ratie van Maleisië is. Dit is namelijk
de uitslag van het rapport, uitge
bracht door de bekende V.N.-missie.
Volgens diplomatieke kringen hebben
Indonesië en de Philippijnen per brief
aan Oe Thant meegedeeld dat zij deze
conclusies van de V.N.-missie niet zul
len erkennen. Deze landen hebben be
zwaren tegen de wijze waarop de missie
te werk gegaan zou zijn bü het onder
zoek.
In de V.N. heerst evenfeu deypaxi
In de V.N. heerst evenwel de mening
dat het onderzoek vrij onpartijdig is ge
houden. n Serawak. aldus het uitgebracht
rapport, wijst een analyse van de stem
men erop. dat 61 procent van de bevol
king voor Maleisië is en 22,2 pet. tegen.
De overige 16.8 pet, is neutraal of onbe
kend. Voor Noord-Borneo worden geen
cijfers genoemd: echter is de missie daar
eveneens tot de conclusie gekomen dat
de grote meerderheid nog steeds voor
aansluiting bij de federatie is. Oe Thant
verklaarde het te betreuren dat de V.N.-
missie haar taak binnen een bepaalde
tijd moest voltooien. Zou zij gelegenheid
tot hel vergaren van nog vollediger do
cumentatie hebben gehad, dan zou dit
echter toch niet in belangrijke mate van
invloed zijn geweest op de conclusies
waartoe zij i« gekomen.