Nieuwe Leiclse Courant Zijn vijftigduizend Chinezen naar Sowjetunie gevlucht? Dakota maakt marathonvlucht MOSKOU: Geloofsvervolging - PEKING: Weggelokt Onverminderde kritiek op Chroesjtsjef Minder ongelukken door beplanting middenberm Twee negerjongens (16) bij schietpartij gedood Defect aan landingsgestel oorzaak van vliegramp Kettingreactie was gevolg Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEt CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBÏAO Zaterdag 7 sepcmber 1963, 44ste jaargang Krimpende wind Verwachting tot zaterdagavond: Tijdelijk opklaringen, maar ook nog plaatselijk enkele buien. In de vroege ochtenduren weinig wind en plaatselijk mist, later tot matig of vrij krachtig tonemende wind uit west of zuidwest. Middag tempera turen omstreeks 16 gra- (zie voorts pagina 7) Abonnementsprijzen KlacHfendiensf' bezorgihg 18—19 De elfjarige Amerikaanse jongen Billy Spencer is in Vichy wereld kampioen waterskiën verplichte figuren geworden. "TtD SOWJETUNIE heeft in een gisteravond verzonden nota bij Ameri- ka geprotesteerd tegen het ondertekenen van het kernstopverdrag door nationalistisch China. Het Russische persbureau Tass, dat dit be kendmaakte, zegt dat de Sowjetunie de ondertekening van het Ameri kaanse verdrag-afschrift door een vertegenwoordiger van de regering Tsjiang-Kai-sjek op Formosa niet erkent. „De kliek van Tsjiang-Kai-sjek vertegenwoordigt niemand en heeft het recht niet uit naam van China op te treden. Een internationaal optreden van die groep is onwettig en in strijd met het handvest van de V.N.", aldus de nota. Het protest kwam juist na het opzienbarende nieuws van de Chinese communisten, dat Chroesjtsjef in oktober 1959 het nationalistisch Chinese bewind van Tsjiang-Kai-sjek wilde erkennen. Tot dusverre hebben de Russen nog niet officieel gereageerd op de Chinese beschuldiging, die onder Het opruimen van de midden bermbeplantingen zou een toene ming van het aantal dodelijke on gevallen tot gevolg hebben, zo heeft de minister van verkeer en water staat mr. Van Aartsen geantwoord op schriftelijke vragen van het Eerste Kamerlid, de heer Gooden (kath. v.). Uit ter beschikking staande cijfers blijkt dat een auto die in de midden berm raakt in 70 procent van de gevallen in de middenberm büjft en dus niet op de andere rijbaan onge lukken kan veroorzaken. De afrem mende werking van de beplanting speelt hierbij een belangrijke rol. zo zegt de minister. Hij wijst er op dat de beplantingen worden aangebracht om bij duisternis verblinding van in tegengestelde rich ting rijdend verkeer te voorkomen. Op ruiming van de beplna'binig zou het ver keersbeeld onduidelijk en onrustig maiken. De minister zet in dit antwoord ook zijn opvattingen over geleide construc ties (vangrails) op middenbermen uit een. Overeenkomstig de beslissing van zijn voorganger wordt thans overgegaan tot liet aanbrengen van een vangrail in de middenberm van weg nr. 12 tussen de Gouwebrug en het verkeersplein Oudenrijn. „Het is de bedoeling in 1964 voort te gaan met het aanbrengen van dergelijke voorzieningen op drukst bezette wegen waar de gevaren verbonden aan het od de andere rijbaan geraken het grootst zijn. Daarnaast zal worden voortgegaan met het aanbrengen van incidentele voorzienlinigen op wegvaklken. waar dit in velband met de bijzondere situatie gewenst is. zoals bijv. ten- plaatse van kunstwerken en in bogen met kleine wijst er nadrukkelijk op HAMMOND ORGEL. S prijzen v.a j450.- importeur dat de geleide constructies in de mid denberm nimmer tot gevolg zullen kun nen hebben dat de middenbermongeluk- ken tot het verleden gaan behoren. „Er zal zich een verschuiving in het type der ongelukken gaan voordoen, waarbjj de gebeurtenissen echter veelal tot de rechterhelft van de middenberm en tot de eigen rijbaan zullen worden gelocaiiseerd." meer ook sprak over het weglokken van duizenden Chinese burgers uit China naar de Sowjetunie. Volgens betrouwbare westelijke kringen in Moskou is inderdaad sprake ge weest van een massale Chinese exodus. De Chinezen zouden echter niet gedwongen of gelokt zijn door de Russen maar uit vrije wil naar de Sowjetunie zijn gevlucht. Gesproken wordt over een aantal van 50.000 vluchtelingen die sinds mid den vorig jaar de grens zouden zijn overgekomen. Nog steeds zouden Chinese vluchtelingen de Sowjetunie binnenstromen. De meesten van hen zoiiden mohammedanen zijn en vluch ten wegens „geloofsvervolging en ko lonisatiemaatregelen". De Sowjetunie kan volgens de westelijke zegslieden de Chinese beschuldigingen dat de Sowjetunie de vluchtelingen zou heb ben weggelokt en in Sinkiang „onder- DictatorWallace sluit vier scholen In één oogopslag Richtlijnen aangaande ge zinsvorming en de vrouw in het ambt (pag. 2). Meer regen wordt fataal voor de akkerbouw (pag. 5). Wonderlijke jury-uitspraak op vocalistenconcours (pag- 7). Gesprek met staatssecreta ris Van Es (pag. 9). Hollandsse schoenenmode (pag. 9.) en zes pagina's ZONDAGSBLAD Gouverneur Wallace van de Ameri kaanse staat Alabama heeft gisteren opdracht gegeven tot de tijdelijke slui ting (tot maandag) van vier scholen drie lagere en een middelbare scho len in Huntsville, die op grond van een gerechtelijke uitspraak negers moes ten toelaten. De onderwijsraad van de stad had eerder een verzoek van de gouverneur om het begin van de nieuwe cursus op te schorten van de hand gewezen. Een raadslid zei van de gouverneur: „Hij wordt de dictator van Alabama". Hoewel er gisteren geen les werd ge geven op de scholen werden blanke leer lingen wel toegelaten Toen blanke vrou wen met hun kinderen de school, die was afgezet door staatspolitiemannen. binnengingen kwam via een luidspreker van een politie-auto het bevel aan de staatspolitieposten de vrouwen zonder letsel de school te laten binnengaan. Twee negerjongens die werden vergezeld van 'agenten van de federale recherche wer den echter teruggewezen. In Tuscaloosa (Alabama) heeft een uit drie rechters bestaande reizende recht bank gisteren een door gouverneur Wal lace gesteund verzoek tot uitstel van de rassenscheiding aan openbare scholen in Birmingham afgewezen. Een federale rechtbank heeft Wallace gelast donderdag te verschijnen om zich te verantwoorden voor de moeilijkheden die hij de rassengelijkstelling op scholen in Birmingham in de weg legt. De politie in Birmingham moest gister avond laat opnieuw op volle sterkte uit rukken na een schietpartij in een neger- wijk, waarbii twee zestienjarige neger jongens werden doodgeschoten. Volgens de politie was een jeugdbende van onge veer vijftien jonge negers, in het bezit van geweren, die in het wilde weg en schijnbaar zonder reden bleek te zijn gaan schieten. De slachtoffers vielen in een woning van een negergezin. Volgens de politie ging aan de schietpartij geen rassenincident vooraf. Ongeveer 45 demonstranten hebben vanmorgen vroeg een zit-dcmonstratic gehouden in het hoofdkantoor van de Bostonse schoolcommissie, terwijl 500 anderen in de straat zongen en spreek koren vormden. De demonstranten be hoorden tot het nationaal genootschap voor de vooruitgang van kleurlingen (NAACP). Verscheidenen spraken ervan het gehele weekeinde te blijven. Ongeveer 25 politieagenten stonden in het gebouw op wacht. Aan hun aanspo ringen om weg te gaan werd geen ge hoor gegeven. De schoolcommissie had gisteravond een order aangenomen strek kende tot het verdrijven van iedereen, die zich een half uur na de bijeenkomst' van de commissie nog in het gebouw be-1 vond. Dat tijdstip was te middernacht aangebroken, maar de demonstranten maakten geen aanstalten om weg te gaan. De moeilijkheid tussen de con sie en de demonstranten kwam voort uit een technische kwestie. Hij zeide. dat niemand van de schoolcommissie werkelijkheid iemand had gevraagd te vertrekken en dat de politie daarom ook niemand als overtreder kon a Chinese kritiek Intussen gaat de Chinese kritiek op Chroesjtsjef onverminderd voort. In tikel in het Volksdagblad, dat ook voor radio-Peking werd voorgelezen, wordt de Russische premier verweten steun ver leend te hebben aan „anti-party"-elemen- in de Chinese communistische party „gestookt" te hebben tegen leiders van andere partijen. Waarnemers in ""king menen dat met de publikatie van dit artikel de hoop op ■erzoening tussen beide partijen onder hun huidige leiding volledig teniet is gedaan. In dit artikel wordt o.m. gerea geerd op de jongste Russische „open brief", waarin China wordt verweten dat de Chinese partij „anti-Sowjetrussisch" is. Het Volksdagblad verwerp deze kritiek i zegt: „Onze kritiek op uw fouten is juist bedoeld voor de verdediging van de grote Sowjetrussische communistische partij en de Sowjetunie en om te voor komen dat hun prestige ernstig door u wordt aangetast." Na arrestatie bekend Broers staken eigen fabriek in brand Twee fabrikanten van meubelen uit Beneden-Leeuwen bij Nijmegen, de ge broeders O., hebben bekend dat zij in de nacht van 28 februari hun fabriek opzettelijk in brand hebben gestoken. Het gebouw, dat naar schatting 170.000 waard was. brandde tot de grond toe af, >k een daarnaast gelegen rijwdel'han- rel gin gin vlammen op. De mannen hebben verklaard dat zij tot deze daad n gekomen door financiële moeilijk heden. Het bedrijf verkeerde in een slappe periode en de omzetten liepen geleidelij k terug De beide fabrikanten legden hun be kentenis af na hun arrestatie. Bergbeklimmers neergestort De 39-jarige Zwitserse bergbeklimmer Henry Zimmerman is gisteren halver wege de ruim 2600 meter hoge top van de Velo dellar Madona (in Italië) naar beneden gestort. Gevreesd wordt dat hij is omgekomen. In verband met de naderende Prinsjesdag is de Gouden Koets t een legerwagen terugge bracht naar de Koninklijke stallen in Den Haag. De koets deze zomer te Nationale Rijtuigenn, Leek. Uit deze foto blijkt hoe radicaal het opruitningswerk geschiedt hoe minutieus het terrein wordt afgezocht in het Zwitserse Dürrenasch na de ramp met de Caravelle. Bij elk onderdeeltje dat wordt gevonden, kan misschien de oorzaak van de ramp schuilen. Vreemde vondsten op startbaan n D Schade bij de start aan het lan dingsgestel opgelopen, is waar schijnlijk de oorzaak geweest de ramp met het Caravelle-straal- verkeersvliegtuig van de Swissair, dat woensdag met 80 mensen bij Duerrenaesch in Zwitserland ver ongelukte. Dit heeft de luchtvaart maatschappij gisteren bekendge maakt. Deskundigen, die een onderzoek stelleoi naar de oorzaak van de ramp, hebben op de startbaan in Zurich delen van een wielvelg gevonden, die af komstig zijn van een der wielen het toestel. Ook zijn delen gevonden van het mechanisme, waarmee de wie len worden ingetrokken en neerge laten, evenals een landingskabel, stuk ken van een band en sporen van hydraulische olie De schade aan het landingsgestel heeft, aldus de deskundigen, waarschijnlijk een kettingreactie ontketend, die de ramp tot gevolg heeft gehad. Het is echter nog steeds een raadsel hoe de stukken vj het vliegtuig zijn afgebroken. GEEN SABOTAGE Het Zwitserse bureau voor de burger luchtvaart heeft vertegenwoordigers de fabrikanten van de Caravelle en luchtvaartmaatschappijen die Caravelles in gebruik hebben, uitgenodigd bij het onderzoek te helpen. Een woordvoerder van de Swissair ze dat de vondsten de kans op de moge^ lijkheid van sabotage „uitermate klein" hebben gemaakt Uit het onderzoek is ook gebleken, dat de gezagvoerder voor de start uit veilig heidsoverwegingen de startbaan was af gereden, daar hij door de toren was ge waarschuwd dat het zicht maar 180 me ter was. Het minimum vereiste zicht voor de start is 200 meter. Na 13 minuten was de gezagvoerder echter gestart. Dit leidt tot de conclusie dat het zicht toen volgens de gezagvoerder aan de minimum-eisen voldeed, aldus de commissie van onder- IDENTIFICATIE Inmiddels zijn gisteren de eerste herkenbare stoffelijke resten van slachtoffers geborgen. Daar onder bev< den zich ook stewardessen. In Kloten, v Zurich ligt, is inzameling vooi de resten twe liet vliegveld van begonnen met een fonds ten behoeve van zes kinderen, wier vader een ver tegenwoordiger van Swissair ook bij de ramp is omgekomen. De 68-jarige tuinder H Langeveld uit Haarlem is gistern op het kruispunt SpieringwegSchiphol weg in de Haar lemmermeer door een personenauto ge grepen en kort daarna overleden. In Roermond is de 75-jajrige J. Kan- ters uit Echt overleden. Hij was zwaar gewond geraakt, toen hU met zijn fiets werd gegrepen door een auto. TTOLLANDS GLORIE in de lucht herleeft dezer dagen by een marathonvlucht, van de uit 1942 stammende Dakota PH-MAB van Martins Air- charter. die gisteravond met ccn stoomketel aan boord, van Schiphol naar Hong Kong is vertrokken. Als alles goed gaat zal de machine met zijn twee motoren over een kleine vier dagen in Hong Kong aanko men: op dinsdag om tien uur GMT (19.00 uur plaatselijke tyd). De vlucht is het gevolg van pecli, die het Deense stoom schip Brigit Maersk aan zyn ketel kreeg. Er werd een nieu we in Engeland besteld en de Deense reder, die by enkele luchtvaartmaatschappijen of ferte vroeg, liet zyn keus op Martins Aircharter vallen. „Het transport kost hem In totaal 50.000 gulden", deelde Martins Aircharter-directeur, Martin Schroder mede. „De afstand van Schiphol naar Hong Kong is bijna 11.000 kilo meter. Het toestel wordt door twee bemanningen naar Hong Kong gevlogen. De tweede vliegt vandaag per K.L.M. vooruit naar Karachi en staat daar dan gereed om de Dakota van de eerste bemanning over te nemen en verder te vliegen. Onderweg is er voorts voor iedere bemanning nog een ruststop van zestien uur". De vliegers, R. ten Hoeve en K. van Schooten, vertrokken gisteravond, met de Dakota van Schiphol. Aan boord be vonden zich voorts radiotech nicus J. Pruim en werktuig kundige L. P. J. Heyman. die de hele reis naar Hong Kong en terug meemaken. De eerste nachtstop Is in Damascus en in Karachi verlaten Ten Hoeve en Van Schooten de machine die verder wordt gevlogen door Ben Tieben en Hans To- len. Deze tweede bemanning krügt onderweg een nachtstop in Rangoon. In Hong Kong hoopt men op een retourlading. Tieben en Tolen maken dan in Karachi weer plaats voor de twee an dere vliegers, die daar op de terugkomst van de PH-MAB hebben gewacht. De thans reeds 21 jaar oude Dakota werd in 1960 door Mar tins Aircharter overgenomen van Alitalia en is sindsdien zeer Intensief gebruikt: de ma chine heeft in de afgelopen tweeëneenhalf jaar 7200 vlieg- Commentaren "yOOR het eerst in de geschiede- nis van de Nederlandse collec tieve arbeidscontracten heeft de re gering. gealarmeerd door het Col lege van Rijksbemiddelaars, een dergelijke overeenkomst nietig ver klaard. Twee c.a.o.'s tegelijk nog wel, nl. die voor het horecabedrijf en die voor de wasserijen, waarbij in totaal 60.000 werknemers betrok ken zijn. In beide sectoren is, in verhouding tot andere, vergelijkbare bedrijfs takken, sprake van een duidelijke en vrij aanzienlijke achterstand in beloning en het is daarom verheu gend dat de betrokken werkgevers mogelijkheden hebben gezien om deze achterstand, zo niet geheel dan toch voor een goed deel, weg te werken. De overeengekomen verbeteringen, waaraan de Stichting van dc Arbeid haar fiat gaf. zouden neerkomen op loonkostenstijgingen van resp. 25 en 17 percent. Dit nu ging rijksbemid delaars en regering te ver, omdat de totale gemiddelde loonkostenstijging daardoor „te hoog" zou uitstijgen boven het toelaatbare maximum van 2,7 percent, temeer, waar dit gemiddelde in de reeds afgesloten c.a.o.'s inmiddels al tot 3,18 percent is opgelopen. Tegen de achtergrond van dc wens, om het nieuwe loonsysteem zonder al te veel kleerscheuren door de hem toegemeten tijd te loodsen, kunnen wij begrip hebben voor het besluit van minister Veldkamp. Het ls de eerlijk aanvaarde consequentie van de nu eenmaal aan het bedrijfsleven opgelegde cijfer-binding. De vraag dringt nu echter op, of het, in het algemeen gezien, gewenst en ver standig is, bedrijfstakken, die mo gelijkheden zien een duidelijk be staande achterstand zo snel moge lijk in te halen, van zulk een cijfer- binding de dupe kunnen worden. Het wil ons voorkomen, dat het aan beveling verdient om, indien straks ook de ruimte voor loonstijgingen in 1964 in een cijfer wordt uitgedrukt, hij voorbaat duidelijk extra moge lijkheden te scheppen voor verbete ringen in al jarenlang achterblijven de sectoren. Daarvoor is wel een formule te vinden. En het is daarbij te hopen, dat de werkgevers in het horecabedrijf en de wasserijen dan nog bereid èn in staat zijn te doen hetgeen zij nu hadden willen doen. DE' moeilijkheden in Amerika rond om de rassenkwestie slepen zich nog altijd moeizaam voort. Telkens opnieuw komt het tot nieuwe uit barstingen. Deze gebeurtenissen zijn overigens het bewijs, dat er in feite is afscheid genomen van een verle den en dat men op weg is naar de toekomst. Eens zal er, nemen wij aan, nog slechts verwondering zijn en stellig ook een gevoel van schaamte, dat het dit" alles heeft moeten kosten. Zoals wij vandaag ons verwonderen en beschaamd zijn over verschijnselen die in het verleden ook onder ons werden gevonden, maar waarvan wij het onjuiste zijn gaan inzien. De mens is een wonderlijk wezen. Hij is geschapen met een wereldwijde opdracht, maar tegelijk lijdt hij aan de beperktheid der horizonten die hij om zichzelf heeft gelegd. Dit kan zich nu eens zo. dan weer anders openbaren. Waartoe daarbij geen re den is, is zelfgenoegzaamheid. Wanneer als in de rassenkwestie mensen op mensen neerzien, is dat geen bewijs, dat men op het we zenlijke van het eigen menszijn on voldoende zicht heeft? Maar kan men zich ook dan een betere spiegel wensen dan de bijbel wil zijn? riIINA en Rusland gaan voort, el- kaar verwijten tc maken. De laatste terughoudendheid lijkt daar bij wel losgelaten. Men is reeds lang in het stadium van de wederzijdse onthullingen aangeland. In deze strijd heeft China het voor deel. orthodox marxistisch te zijn. Rusland is daardoor in de verdedi ging gedrongen. Beschuldigd tc wor den van water in de rode wijn te hebben gedaan is voor een commu nist geen gemakkelijke situatie. Chroesjtsjef moet zich dan ook van Mao veel kastijdingen laten welge vallen, maar zijn incasseringsvermo gen is groot, hij wekt niet de indruk, onder de verwijten diep gebukt tc gaan, en in eigen land is zijn positie kennelijk sterk genoeg. Dit is in heel de ontwikkeling trou wens een der belangrijkste verschijn selen. Er is binnen het Russische volk duidelijk een wijziging zich aan liet voltrekken. Er is daar wat losge maakt. er zijn daar vensters openge stoten, en in wezen mag het onver schillig heten, of Chroesjtsjef dit in gang heeft gezet, dan wel of dat hij zichzelf op deze stroom laat meeva ren. De afstand tussen Rusland en China wordt intussen steeds groter. Zozeer dat men al harder moet roepen, wil men voor de ander nog hoorbaar zijn. En dat doet men dan ook. Maar of men de ander nog bereikt? Steun aan Maleisië? De waarnemers van lyTalakka, die het werk van de opinieleiders der Verenig de Naties in Serawak en Noord-Borneo hebben gadegeslagen verklaren volgens Reuter dat een overweldigende meerder heid van de inwoners achter de voor genomen stichting van Maleisië staat. De Indonesische minister van buiten landse zaken heeit te Djakarta ver klaard het onmogelijke te achten dat de waarnemers van de V.N. hun taak kunnn vervullen in overeenstemmig met de op de conferentie van Manilla waar aan Malakka, Indonesië en de Philip- pfjnen deelnamen kunnen vervullen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1