Lutherse zending
gaat werkmethode van apostel Paulus toepassen
AAR BLIJFT HET ORGEL
EEN MODERNE KERIK
Oosters-ortodoxe kritiek op r.k.
uitspraak: Sola Scriptura
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1963
Bandrecorder i
I Een nog vrij Jonge Nederland- I
se secte heeft ontdekt dat de
I bandrecorder belangrijker Is
dan de bijbel. En als men I
vraagt waarom, dan is het I
antwoord: „De bijbel spreekt
I niet, maar vla de bandre- I
I corder kunt u Lou horen I
spreken en niemand kan de I
I apostelen door de bijbel horen
spreken."
Als men Lou vraagt waarom I
Ihtj dan toch de bijbel zo vaak
citeert antwoordt hij: „De
bijbel gebruik lk om vele
I dingen daaruit aan te balen
om u te overtuigen dat u door
de bijbel niet zalig kunt wor-
I den."
I Deze man, die palingboer was
I en lid van een christelijke ge
reformeerde kerk spreekt nu
I van de dwaalleer van de
I apostel Paulus. HIJ heeft zich
Izelf vergoddelijkt en brengt I
nu een verwarde mystiek. I
Het opmerkelijke ls dat hij
zijn godsdienstige achter- I
I grond niet is kwijtgeraakt. I
Hij is een afvallige gewor- 1
den, een dwaalleraar, maar
een gereformeerde afvallige I
I die in een voortdurend con- I
1 filet leeft met wat hij eens
geleerd heeft.
Scherp oordeel over institutionele zending
Lou brengt geen nieuwe gods
dienst, maar een godsdienst
in verzet, een reactie-geloof I
dat alleen kan bestaan bij de 1
gratie van het echte geloof.
Lou is een extreem geval. I
Maar hij staat niet op zich- 1
zelf. Zowel buiten als binnen
de kerken zijn er Lou's. ZIJ I
hebben het evangelie gehoord. I
Zij hebben hun hart verhard.
Zij hebben Gods Woord afge- I
leen maar
verbaaltje met een gelukkig
slot. De prediking is veel
meer. Zij behoudt maar ver- I
oordeelt ook. Zij schept ge- 1
loof, maar wekt ook verzet.
Waar het evangelie werke- I
lijk gebracht is kan men niet
meer neutraal tegenover God
staan. De prediking eist een I
antwoord, een „Ja", of een I
Wie niet voor Chrls-
(Van onze kerkredactie)
Een Amerikaanse kerk
Iwil een nieuwe zendingsme*
thode invoeren, die mindei;
geld en minder organisatie
vereist en waarbq de jonge
gelovigen onmiddellijk zelf
I worden ingeschakeld. Het
plan werd openbaar tijdens
een zendingsconferentie in
de Noorse stad Stavanger.
Het is opgesteld door een
zendingscommissie van de
zelfstandige Lutherse Kerk
van de Wisconsin-synode,
en werd voorgelegd aan de
Wereld - zendingscommissie
van de Lutherse wereldfede
ratie.
CHRISTELIJKE KERNEN
VORMEN EN DAN
VERDER TREKKEN
Opdracht
De nieuwe benadering
werkelijk christelijk antwoord te ®aan'
Deze zendelingen wordt een jaar
tijd gegeven om zich voor te be
reiden op hun werkzaamheden in
het gebied dat hun wordt toege
wezen, om de taal te bestuderen
en zich op de hoogte te stellen van
de plaatselijke situatie en woonge
legenheid te vinden.
Daarna zullen zij hun voile
krachten moeten wijden aan het
winnen en opleiden van een aan
tal bewoners van die plaars. Als
deze mensen zover geestelijk ge
groeid zijn dat zij zelf aan het
werk kunnen gaan. zullen zij hen
de handen opleggen en hen aan de
de Heilige Geest op-
hun medemensen on
geld landgenoten te winnen voor het
svangelie.
Vanaf het eerste begin zullen de-
te jonge christenen vertrouwd
zouden wij daarvoor zoveel worden gemaakt met de idealen
zoveel geld nodig heb; van eigen verantwoordelijkheid
hun inkomen.
ding niet verward raakt in het telijke kernen te vormen in bevol-
eigen instituut dat zij opbouwt. kingscentra en steden van bij
zonder belang, volgens het zelf- kracht
IfarnAn standigheidsprincipe. Het wil met dragen
zo min mogelijk mensen en geld
In een officieel schrijven aan «en zo'n groot mogelijk rende-
de commissie voor wereldzending ment verkrijgen Als we ons werk
van de Lutherse Wereldfederatie °P, de huidige wijze zouden voort-
schrijft de voorzitter van de zen- zetten langs de institutionele lij;
dingscommissie van deze kerk,
Edgar Hoenecke:
u WI11 uclt wem zeil
n verloren zouden ten °Pzlchte
De opstelling van het orgel in de Hervormde Adventkerk te Eindhoven architectir. J. B. baron van
Asbeck) beantwoordt vrijwel geheel aan de normen, aldus Brandend Braambos 4, ivant in een middelgrote
„wijkkerk" zijn eisen, die de kerkzang stelt, beslissend.
Brandend Braambos 4
Deze kerk is
orthodoxe lutherse kerken,
kwam onlangs in het nieuws om
dat zij brak met de grote Luther-
Kerk vaq de Missouri-synode,
i de meest geven op het probleem
Twee aan twee
die geen lid wil zijn van de Lu
therse Wereldfederatie omdat
daarin ook vrijzinnigen zitting
hebben. Volgens de Wisconsin-sy
node was deze kerk ook al niet
meer voldoende trouw
bel en de belijdenis.
nog steeds groeiende wereldbevol- nieuw
king en het steeds groeiend aan- zenden van
tal mensen die nimmer van kanten naa
Christus hebben gehoord, noe- werken^iï'
„Het christelijk rende- vrijheid en
zitting iingen corps." Het is het resul-
onderzoek
Zelfstandig
De zendelingen die wij uitstu-
•en zullen zich zoveel mogelijk
moeten onttrekken aan de organi-
tus is, Is tegen Hem. Wie I
I niet tegen Hem is is voor
I Hem. Neutraliteit is onmo-
gelijk.
De Amerikaanse kerk gaat er
van uit, dat het zendingswerk moet
geschieden door zo min moge-
gelijk mensen en met zo jnin mo
gelijk organisatie, opdat de zen-
e plan voorziet in het
twee ervaren predi-
r bepaalde streken in
waar zij samen zullen
een grote mate van
zelfstandigheid, r
heel weinig middelen satorisóhe werkzaamheden u.
„T .w nieuw. gemeente. Zij
de bij- beste metbode om wereldzending dere geldverslindende activiteiten moeten vrij zijn om een geheel
te drijven en toch vast te hou- op te zetten, zoals dit gebeurt nieuw werk te kunnen beginnen in
den aan het principe dat de zen- bij de mstitutionelezendingen een andere streek. De kleine ge-
jI i I. Het thuisfront zal met blijd-
aing er moet rijn om op bet ren- schap d€ze predikanten een een- vormde kern zal zich onder vol-
dlngsveld een waarlijk zelfstan- voudige levensmogelijkheid schen- doende controle zelf moeten uit-
dlge kerk te stichten. breiden. Deze controle moet een
pastorale zijn in dogmatische
PAUL VERGHESE OVER SCHRIFT EN TRADITIE
kerkredactie)
tweede zittingsperiode
van het Vaticaans Concilie, zal
een van do belangrijkste onder
werpen van bespreking zijn een
rapport waarin de verhouding
de Heilige Schrift tot d
aan de orde komt. In
Q^kjit Schrift en traditie in de zestien- staan) dimensie zowel
de eeuw verkeerd is geformuleerd verstandelijke,
en de nu gezochte overeenstem
ming alleen ma
verkeerde basis
In de eerste plaats spreekt
uuwt.- ore «eclesia" nauwelijks van
heftig de- g«he,e maar slechts van de Waarheid,
als
Het probleem van Schrift en tra
ditie als twee onderscheiden bron
nen van de geopenbaarde waar
heid ls sinds de Hervorming
steeds weer opnieuw het onder-
v»H WerP «CWeeSt
bat. Het is steeds een open vraag
iraaivie
geweest of er sprake kan zijn
bronnen en of dan de
ÏE"?^r"d«raK" SSSJTZ d. andir.
openbaring, maar deze uitspraak
beeft geen genade gevonden. Nu
klinkt in rooms-katholtcke kringen
hn. "f tSCr.?n"ülGït,,:S''r™' dè'bedoeling van het cSno.lie
alleen), een van de centrale ge- Tr-nrp Wa* om te sDreken over
dachten uit de tJW van de Rrtor- .wec aparte bronnen. In dat ge
matte. Natuurlijk zal Rome deze bphoeft de poom6- Kerk in
slechts
leiding van de Roomse Kerk die leen
de leer vaststelt. En dat
slot van rekening, slechts
derdcel van de Kerk (gezien als haar,
m» rhiii.» L.chaam van Christus).
roe AJUiise -
Wl) moeten bevestigd worden in
uitgaat van de de Waarheid door een verenl-
het debat. ging, een verbond, en niet alleen
maar door erkenning. Het Sacra-
de doop leidt ons in de
ontologisch en niet al-
als kenbare grootheid,
per De eucharistie (het Avondmaal)
voltooit die vereniging en voedt
naar, maar opnieuw in een veel
diepere zin dan een steeds beter
het wel begrijpen van de Waarheid,
van de Alle sacramenten hebben te ma-
,De Di- ken met deze vereniging met het
•u.iui,» Christus. Het zijn
administratieve aangelegenhe
den, maar mag niet ingrijpen in
de zelfstandigheid van de jonge
gemeente.
De zendelingen zullen een of
twee kernen vormen in him ge
bied en dan wegtrekken, naar
het voorbeeld van Paulus. Zij zul
len echter ook, zoals hij dat deed
contact met de jonge gemeenten
blijven onderhouden door pastora
le brieven en bezoeken, aldus het
voorstel van ds. Hoenecke.
Dit wordt in Brandend-Braam
bos 4 een aanvechtbare oplos
sing genoemd: het eigenlijke
pijpwerk van het orgel is weg
gestopt in pph nis, die feitelijk
geen deel uitmaakt van de kerk-
zich
jelui
iwelijks kan losmaken.
In de tweede plaats
waar dat de verandering
titel van het rapport in
vina Revelatione" (de goddelijke Lichaam
i het kwartaalblad van de We
reldraad van Kerken „Ecumeni
cal Review" geeft de
de „twee bronnen" fundamentele probleem, namelijk werkelijkheid. Juist daarom is 1
t «'ni* Srrintjira" van <1® definitie van de rol die „goddelijke openbaring" ten ene
tegenover het ..sola Scriptura'
in de hervormers.
In zekere
Kerk zich op dit punt nu met de
Paul Verghese is op het ogen- kwaLfi'
sola Scriptura'
aanvaarden, zij net dan met de
toevoeging van een belangrijke
zoals „in ore eccle-
ken dat het begrijpen
grijpen)
officieel «e.1,oof e
blik een van de knapste theolo-
gische koppen van de Wereldraad Zulk
van Kerken. Hij is directeur van
de afdeling voor oecumenische ac
tiviteiten. Deze man uit India is
lid van de Syrisch-Orthodoxe Kerk uim a viic
in India. Hij sprak vorig jaar op aig de ter, hemel opneming
De waarheid
selijk zijn. maar zij zou de Room
se Kerk in een moeilijk parket De incarnatie
brengen in verband met de dog-
die al geformuleerd zijn zo-
111
it de incarnatie weer te geven. JtfSg
_,elfs het erkenbaar element kan
de waarheid door het n;et alleen maar gevat worden in
kwestie is van onder- het „sola Scriptura in ore eccle
en. gia", maar heeft op het totale le
ven verstandelijk, eucharistisch
en ethisch van de Kerk be
trekking en ligt niet alleen maar
ln de mond van de Kerk. Een
dogma, hoe precies geformuleerd
Incarnatie
maakte t
aanw, JHHHHHHHIH
geeft, hij een oosters-orthodoxe
sie op het Vaticaans concilie. Het
meest interessante gedeelte van
dit artikel handelt echter c
Iemand uit de Oosters-Orthodoxe
de Drieeenheid brengt
een nieuwe realiteit
ping de Persoon
de Christus. Jezus Christus openbaart
de God
men
baring. Hij is de Waarheid, de
nieuwe Werkelijkheid. De predi
king van het evangelie confron
teert ons met deze Waarheid;
aanvaarding
de Tweede Per- overigens ook, kan alleen
aspect van de Waarheid zijn,
de schep- die weigert zich ln woorden te
laten vangen, maar de levende
Tegenwoordigheid blijft in de
Kerk. De Waarheid in Jezus
diepe indruk op ^erk bijzonder weinig bewijsma- mens. Maar hij is meer dan open- Christus, is de opperste hoeksteen
T_ i van de Kerk. in plaats van iets
lucuwc Ti ci Aciijikiicm, ut piwr düt -de Kerk bezit of aan de
B^SIS king van het evangelie confron- Kerk onderworpen is. De leer van
ti jwu.:j. Waarheid en Gezag moet in eer,
wijder verband gezien worden dan
het Sola Scriptura. Kerken heeft het gevoel dat de heeft een ontologische (ontologie gedaan wordt
de leer van het zijn, het be- verhouding v
de verhouding
Er is eens gezegd, dat het
bouwen van een kerk een mooi
avontuur is. Een avontuur dat
moet worden beleefd van de ge
meente uit.
Als een gemeente waarlijk
leeft, zal zij de vormgeving van
de liturgie en ook de vormge
ving van het omhulsel van die
liturgie op de juiste wijze inspi
reren. Daarbij zou een voor
waarde moeten zijn, dat de
man, die deze inspiratie moet
vertolken, de architect dus, de
capaciteit van een dichter
heeft.
De architect staat niet alleen
bij zijn werk. Gewoonlijk zijn er
hfi£^Wftt„jne£}r nxensen .djm %1'leen
de bouwmeester, die wat heb
ben te vertéllen 'of wat willen
hebben te '.vërfëlleh ,'cryfe'f ';Së, kerk
die er zal komen. Dat aantal ls
te groter naarmate de gemeente
vitaler is.
De opdrachtgever is een colle
ge van kerkvoogden of een com
missie van beheer. Ook is er nog
een kerkeraad. En als het moge
lijk is, wil de predikant of
als het een kerk
wordt die meer dan
één wijk moet be
dienen: de predi
kanten eveneens
een duit in het ker-
kebouwzakje doen.
Behoren, als er
meer dan één pre
dikant bij de nieu
we kerk is betrok
ken, die predikan
ten nog tot ver
schillende modali
teit, dan kunnen die
diuiten in de kerke-
bouwzak wel eens
in een geheel an
dere munt zijn ge
slagen!
Er
gezegd, dat teveel
koks, als er niet
voldoende overleg
en overeenstem
ming is. de brij
verzouten. Anders
gezegd: bij de Pro-
vengaalse manier
van vis bakken
worden t.hijm en
laurier toegepast
Wordt er teveel
laurier gebruikt,
dan proeft nïen
niets van de thijm
en de vis wordt
ongenietbaar.
Te vaak is het
de sluitpost
Dienende hoofdtaak
Bij de bouw van zeer veel
kerken wordt dusdanige aandacht
besteed aan architectuur, bij
ruimten, beglazing en allerlei an
dere punten, dat de akoestiek en
in vele gevallen zelfs het gehele
orgel, er maar bekaaid af komen.
Het orgel komt later wel aan
bod, als er wat meer geld is
En dat, terwijl in de protestant
se eredienst het orgel een hoofd
taak heeft!
De nare gevolgen zien, horen
en ondervinden we in heel wat van
onze moderne kerken.
Een poging om dat te voorko
men hebben ds. W. G. Overbosch
en de organist Frits A. Mehrtens
gesteld in „Het orgel in de kerk",
dat als vierde deel in de serie
„Brandend Braambos" is ver
schenen bij de Uitgeverij G. van
Saane „Lectura Architectonica"
te 'Hilversum.
Zoals de andere deeltjes van
„Brandend Braambos" is ook
,.Het orgel in de kerk" in een
gespreksvorm geschreven: het ge
sprek tussen predikant en orga
nist, Het gesprek dus. tussen
de twee mensen, die in de kerk
moeten „werken". Wij hebben
een kerk wel eens meer horen
aanduiden als een „werkplaats"
om er de dienst voor God te ver
richten. Een werkplaats met als
gereedschap de Bijbel, de kansel,
het doopvont, de avondmaalstafel.
Welnu, predikant en organist
krijgen zich de werkplaats aan
geboden met alle mogelijkheden
maar ook met alle fouten, het re
sultaat van wat al die bovenge
schetste koks tezamen hebben ge
brouwen.
Predikant, organist en gemeen
te moeten maar zien. hoe zij
daar hun arbeid uitvoeren!
„Het orgel in de kerk" toont
in wooTd en fotografisch beeld,
hoe gebrekkig die mogelijkheden
in vele van onze kerken vaak
zijn, wat het erbarmelijk resul
taat is van te kort aan overleg
en aan samenwerking. Al te vaak
is het orgel een sluitpost. Al te
vaak worden er prachtige kerken
gebouwd met de idee: „Voor het
orgel is er nu nog geen geld".
Er is dus geen overleg tussen
kerkvoogden, architect en orgel
bouwer vóór de bouw van de
kerk, de hele orgelbouwer komt
er niet eens aan te pas! Als men
vele jaren nadat de kerk er
staat, aan een orgel toe is, moet
de arme orgelbouwer maar zien,
hoe hij in die x-uimte een orgel
monteert, dat een goed geluid
geeft, dat geen gevaar loopt door
ongelijke temperatuurverdeling
permanent ontstemd te zijn en
dat de organist aan zijn speelta
fel ook nog een goed contact waar
borgt met gemeente, predikant en
cantorij.
Geen concertinstrument
Want een kerkorgel is géén
concertinstrument. Het heeft
zoals alles wat er in een kerk
aanwezig is een dienende taak,
zij het dan een uiterst belangrij
ke.
Het lijkt
Mehrtens e
schaap met
x in alles op dat Frits
n ds. Overbosch een
vijf poten verlangen,
het beslist niet.
Inderdaad- komen hier elemen
taire eisen aan de orde, waaraan
een kerk zonder voorbehoud zal
moeten voldoen.
Een kerk zonder orgel is on
denkbaar. Het orgel beheerst, de
gehele eredienst. Het leidt het ge
zongen antwoord van de gemeen
te op de prediking van de voor
ganger, het aandeel dus, dat de
gemeente levert in de arbeid, die
er in de „werkplaats" ten dien
ste van God wordt Verricht.
Laten wc constateren, dat „Het
orgel in de kerk" een uitgave is
van belang voor architecten, ker-
keraadsieden, kerkvoogden en
leden van commissies vkn be
heer. Die moeten voldoen aan
de door predikant en organist
ten rechte gestelde verlangens.
Leven in een
paasloze wereld
Leven in een paasloze wereld,
door ds. Jac. van Dijk. Uitgave
J. P, van der Tol te Dordrecht.
Aantal preken en voor de radio
gehouden toespraken, goed ortho
dox van inhoud, maar verrassend
modern wat de vormgeving aan
gaat. Ds. Van Dijk kent de taal
van de huidige generatie en hij
verstaat de kunst zijn gedachten
op een originele, boeiende en in
dringende manier onder woorden
te brengen. Een fris en waarde
vol boekje.
China heeft enkele potjes op het vuur staan Wat
komt er terecht van de Maphilindo
Communistisch China reageert
geprikkeld op de breuk met de
Sow je tun ie en de ondertekening
van het kernstopverdrag tussen
Amerika, Engeland en Rus
land. Nu het tussen het Sovjet
blok en bet Westen pais en vree
lijkt te zijn. gaan de Chinese
communistische leiders nieuwe
moeilijkheden veroorzaken om
zowel de Sovjetunie als de Ver
enigde Staten te kunnen confron
teren met hun verzet tegen de
politiek van vreedzame coëxis
tentie tussen de beide machts
blokken- Zij doen dit ln Korea
en in het grensgebied met In
dia.
Korea
In Korea vinden de Chinezen
de Amerikanen tegenover zich.
Zoals men weet kwam na de
rode aanval in 1950 een voorna
melijk uit Amerikanen bestaand
VN-leger Zuid-Korea te hulp.
Dat was in die dagen moge
lijk. omdat de Sowjetunie de zit
tingen van alle VN-organen boy
cotte, uit protest tegen de aan
wezigheid van vertegenwoordi
gers van de op Formosa zete
lende regering van nationalis
tisch" China (Tsjang Kai Sjek).
Bij afwezigheid van de Russi
sche delegatie besloot de Veilig
heidsraad in die spannende da
gen van 1-930 een VN-leger naar
Zuid-Korea te zenden om de
troepen van Noord-Korea te ver
drijven.
Zodoende bevinden zich nog
steeds Amerikanen aan de be
standslijn In Korea die nog
altijd deel uitmakend v*n het
VN-leger de veiligheid van de
Republiek Zuid-Korea moeten
waarborgen.
De VN
De mogelijkheid ia niet uitge
sloten, dat de Chinese commu
nisten opnieuw op een conflict
met de Amerikanen zullen aan
sturen. Wanneer zij dat doen,
kunnen zij niet alleen de Ver
enigde Staten, maar ook de Rus
sen in grote verlegenheid bren
gen. Amerika heeft op het ogen
blik niet voldoende troepen in
Korea gelegerd om zich te kun
nen verweren tegen een groot
scheepse aanval. Het moet dan
ijlings belangrijke versterkingen
naar het door onrust verscheur
de schiereiland overbrengen.
Het is de vraag, of zulks kan
geschieden zonder speciale toe
stemming van de Veiligheids
raad. Mocht dit laetste niet het
geval zijn, dan zal deze toe
stemming volledig afbangen van
de medewerking van de Sow
jetunie, die al» permanent lid
van de raad haar vetorecht zou
India
Of de Chinese communisten in
Korea tot een grootscheepse
aanval zullen overgaan, zal
wellicht afhangen van de plan
nen. die zij met betrekking tot
India hebben. Het is niet waar
schijnlijk, dat zij een groot con
flict in Korea zullen veroorza
ken. als zij tegelijkertijd van
plan zijn, de strijd tegen India
te hervatten. De mogelijkheid is
niet uitgesloten, dat zij zowel in
Korea als in India zullen vol
staan met kleine acties, die de
Amerikanen en wellicht ook de
Britten zullen dwingen, belang
rijke troepen-eenheden ln staat
van paraatheid te houden, voor
al met betrekking tot de situa
tie in Korea.
<X»k wat India betreft kunnen
de Chinezen een zelfde gedrags
lijn volgen met de bedoeling, zo
wel de Amerikanen als de Rus
sen, die India militaire hulp ver
lenen, te kunnen compromltte-
Formosa
Er is nl. nog een derde con
flicthaard, waarover de Chine
zen in alle talen zwijgen: For
mosa. De Amerikaanse vloot, die
tussen dit eiland en het Chinese
vasteland patrouilleert heeft de
communisten er tot dusver van
weerhouden, het laatste bol
werk van Tsjang Kai Sjek aan
te vallen. Diezelfde vloot be
lette echter ook de nationalisti
sche troepen op Formosa een
grootscheepse aanval op het vas
teland te doen. Achten de lei
ders in Peking thans het mo
ment aangebroken, waarop zij
tot een beslissende aanval op
deze vesting van Tsjang Kai
Sjek moeten overgaan?
Ook hier kunnen zil pogen, de
Russen tegen de Amerikanen
uit te spelen. Want zo min als
het waarschijnlijk is, dat Mos
kou een Noordkoreaanse aan
val op Zuid-Korea zal veroor
delen, zo min kan worden ver
wacht, dat het de Chinese aan
spraken op Formosa zal tegen
spreken.
Laos
Eenzelfde situatie vindt men
terug in Laos, waar de belan
gen van Amerikanen. Russen en
Chinezen elkaar doorkruisen.
Ondanks de breuk met Peking
en de ogenschijnlijke toenade
ring tot het Westen weigert de
Sowjetunie het optreden van de
communistische Pathet Lao-
strijdkrachten (die gesteund
worden door Vietminh-eenheden
uit Noord-Vietnam) te veroorde
len. Ook hier kan men spreken
van eep dubbelhartige politiek...
De Sowjetunie tracht het Wes
ten aan de praat te houden, om
dat zij zich niet kan veroorlo
ven, de communistische leiders
van Noord-Vietnam en Laos te
gen zich in het harnas te jagen.
Het enige waar zij belang bij
heeft ls, dat een communistisch
Laos niet onder Chinese Invloed
komt te staan. En het Russi
sche optreden ln verband met
Laos is er dan ook alleen op
gericht, ln dat deel van Azië
weer een stevige voet aan de
grond te krijgen.
Maleisië
Los van dit alles is er in Zuid-
oost-Azic een interessante ont
wikkeling aan de gang, waar
van de gevolgen op dit moment
nog niet kunnen worden over
zien. Het is het besluit van In
donesië, Malakka en de Philip-
pijnen, een statenbond te vor
men, die de naam Maphilindo
zal dragen. Nu geven de om
standigheden. waaronder die
nieuwe groepering (voorlopig
nog op papier) gestalte heeft
gekregen, reden tot nadenken.
De stichting van de Maleisische
federatie (tussen Malakka, Sin
gapore, Noord-Borneo en Sera-
wak i werd uitgesteld, omdat In
donesië voorbereidingen leek te
treffen, de vorming van deze fe
deratie met geweld te verhinde-
Amerikaanse soldaten aan de
bestandslijn in Koreawaar de
laatste weken doden en gewon
den zijn gevallen als gevolg
van Noördkoreaanse militaire
acties.
ren. Men werd het er over eens,
dat Oe Thant secretaris-gene
raal van de VN zal onderzoe
ken. of de bevolking van Noord-
Borneo eh Serawak deel van die
federatie wil uitmaken. En van
dat onderzoek zou dan moeten
afhangen, of de vorming van
de nieuwe statengroepering zal
Rekening
Afgaande op uitlatingen van
Indonesische zijde rekent men
er in Djakarta al vrij sterk op,
dat het onderzoek van Oc
Thant op een voor Malakka ne
gatief resultaat zal uitlopen. Ecu
positieve uitspraak zou Indone
sië dan ook in grote verlegen
heid kunnen brengen. En het is
dan ook de grote vraag, of er
van het in Manilla bereikte ak
koord iets terecht zal komen, als
Soekarno zijn zin niet krijgt.
Dit neemt niet Weg, dat er
een voor alle partijen bevredi
gende oplossing uit de bus kón
komen. In dit geval zou de sta
tenbond Maphilindo een zeer be
langrijk verschijnsel kunnen
worden, dat de situatie in Azië
een volkomen nieuw aanzien kan
geven, Het zou een statenbond
kunnen worden, die zich tot aan
de grenzen van China zou kun
nen uitstrekken en die een for
midabel tegenwicht zou kunnen
vormen tegen de expansiepolitiek
van de Chinese communisten.
Voorproefje
Naar het zich laat aanzien,
zal de toéstand in Azië als ge
volg van het optreden van de
Chinese communisten wel het
meest de aandacht gaan vragen.
De leiders in Peking hebben er
nogal wat potjes op het vuur
staan en zij zijn wellicht in een
stemming om een eind te ma
ken aan de ontspanning in de
wereld als resultaat van de uit
Moskou komende „dooi".
En de cynische houding van
dc Chinese communisten zou wel
eens bedoeld kunnen zijn als een
voorproefje van wat de wereld
te wachten staat, als rood Chi
na na verloop van tijd beschikt
over dezelfde afsclir'kwekkendc
wapens, waarover de drie mo
gendheden beschikken, die het
akkoord inzake een gedeeltelijke
kernstop hebben gesloten.
