RDI
Hoofdlegerpredikant op
zoek naar 10 dominees
Een woord voor vandaag
Meer rekening honden
met andere rijksdelen
Bezinning op toekomst
in oeciunene
BOEKENHOEK
Oecumenische elite houdt
monoloog voor zichzelf
Vaetang.e.0ó
ZATERDAG 30 JtTI 1063
ANDERZIJDS
KERK EN RECLAME
De heer A. van der Meiden,
hoofd publiciteit van ,Jterk en
Wereld", te Driebergen schrijft
in Hervormd Nederland een ar
tikel over de verhouding kerk-
reclame. Hij gaat in op vragen
als: wat mag de kerk tegen re
clame hebben? wat is er in het
algemeen tegen reclame? Vooral
constateert hij beweging in de
fronten tussen kerk en reclame.
ken steeds meer en beter ge
bruik vmn de moderne reclame-me
dia. met inschakeling van deskun
digen. Het vakblad voor de recla
me-mensen stelt haar kolommen
open voor theologen, leidinggeven
de figuren uit de reclamewereld ko-
luiateren naar Kraemer en
Banning, nodigen de laatste uit op
hun eigen najaarscongres (1962)
om te spreken over de reclame
en het behaaglijke mensbeeld.
Theologische studenten schrijven
scripties over de ethiek der recla
me. in kerkelijke en interkerkelijke
vrouwenorganisaties, op gemeente
avonden en in studiekringen wordt
het onderwerp reclame aan de or
de gesteld.
In het verleden heeft de kerk de
reclame met argusogen en arg
waan gevolgd. Vaak terecht, vaker
ten onrechte.
De reclame groeide van een be
scheiden economisch bijverschijnsel
(krenterig en primitief-genotzuch
tig schreeuwertje) naar een enorm,
met meer uit onze economie weg
te denken verschijnseL Niet min
der dan 600 miljoen gulden wordt
er jaarlijks aan reclame uit gege-
De reclame krijgt vat op de men
sen. haar invloed groeit nog met de
dag. De messen reageren op de
boodschappen die de reclame uit
zendt Ouderen en jongeren gedra-
rzich naar de levenspatronen die
reclame biedt (mode. wonen,
gebruiksartikelen).
Waarom keek en kiikt de kerk
zo argwanend? Ze ziet hoe een ver
zelfstandigd onderdeel van de eco
nomie, in liaison levend met de
psychologie en sociologie, de kans
ziet communicatie te bedrijven met
de mensen: zó boodschappen over
te brengen dat die menser ant
woorden door te kopen; zó met de
mensen manipuleren dat het doel
bereikt wordt: winst maken!
In de tweede plaats ziet de kerk
dat de boodschap die de reclame
brengt een andere is dan de hare:
het is de boodschap van de behaag
lijk levende mens. de welvarende
mens. die zgn. recht heeft op geluk,
veiligheid, rust en de beste pro-
dukten van de techniek. Het Is de
oude boodschap van de genotzucht
in een nieuw gewaad.
In de derde plaats ziet de kerk
dat de reclame bil haar communi
catie gebruik maakt van methodie
ken die de psychologie en de so
ciologie haar verstrekken, de psy
cho-analyse. de enquête. het
marktonderzoek, het graven naar
werk- en levensgewoonten van de
mensen, naar groepsbewustzijn en
en Wereld met reclame-vaklieden
heeft meegemaakt, weet hoe uiter
mate moeilijk het is de vragen die
de kerk aan de reclame heeft, pre
cies te stellen. Kreten als: u be
driegt de mensen, u liegt in de ad
vertenties. u draagt bij aan de
vermaterialisenng van de maat
schappij. aan de hebzucht- en de
ïjdelheidsgevoelens van de mens.
etc. doen het niet. Ze zijn ook niet
waar. Veel van de bezwaren die
de kerk tegen de reclame heeft,
kunnen zonder bezwaar en zelfs
voor de kerk verhelderend worden
omgedraaid.
Schuldigen aanwijzen heeft geen
zin. Wie zegt: „Gij zilt die man",
ziet meteen zijn beeld in de spie
gel. De enige weg voor gesprek en
zeer vriendschappelijke ontmoeting
blijkt: samen kijken naar de mens.
zijn afkomst, wezen en bestem
ing in de wereld van vandaag.
Wat gebeurt er door reclame met
de mens? Waar bijbels mensbeeld
en reclamebeeld oog in oog staan,
springt de vonk van de communi
catie over.
De reclame hanteert een bepaald
mensbeeld. Ze leest het af. ze be
tast de ziel van de mens met de
tectors. aangereikt door de psy
chologie.
Wat begeert de mens, welke be
hoeften moeten worden bevredigd,
waar liggen de invalspoorten voor
de reclameboodschap?
De mens wordt uitgekleed, tot hij
in een begeerten- en behoeftènmo-
zaïek uiteenvalt. Dat gebeurt op
wetenschappelijke wijze en er is
□iets op tegen.
Op grond van het mensbeeld dat
de reclameman (het
vordt de boodschap afgestemd in
de juiste modulatie. De reclame
man zoekt communicatie met de
klant. Hij weet alles van de klant,
ontfutselt hem de verkoopargumen
ten die daarna tegen hem gericht
worden.
De mens krijgt zichzelf terug in
de reclame, opgesierd, op één be
gerenswaardig hoger niveau ge
tild.
de
Ml
i gevaar.
De kerk ziet dat als
Als een manipulatie die in" strijd
jH wat de bijbel noemt de vrlj-
na. Manipulatie
reduceert zijn
hejd van de
schaadt de mens,
beeld, schendt zijn verantwoorde
lijkheid en begrenst zijq.eigen vrije
zeggen dat ik mij daar dikwijls
aan erger. Het klinkt stoer, onaf
hankelijk en gedurfd, wanneer
men belijdt niet onder de invloed
van de reclame te staan. Het is
nonsens! Alle mensen staan onder
invloed van de reclame, de een
meer, de ander minder. Het is de
vraag of dit fout is. Wil men op
voet van eerlijkheid met de recla
me spreken, dan moet men haar
erkennen als noodzakelijkheid in
dit door ons vrijwillig gekozen en
verdedigd economisch stelsel. Dit
stelsel vereist reclame, vereist ge
zonde concurrentie.
Men zou er goed aan doen in al
lerlei kringen het uit hautaine on
kunde of domme ..gevoelens van
bedrelgdheid" gevoede gejere
mieer over de reclame (die toch
zó ondeugend is!) te staken. Wat
de kerk ook tegen de reclame kan
hebben, niet: dat zij er is. En
zelfs niet: dat zij er zó is. al kan
daar de echte kritiek inzetten. De
reclame heeft een boodschap, haar
doel is te verkopen en om dat doe',
te bereiken maakt zij gebruik van
de beste middelen. Daar is niets
tegenin te brengen! De drie op het
eerste gezicht wettige bezwaren
van de kerk tegen de reclame
moeten dan ook nauwkeuriger be
keken worden.
Wie de bijeenkomsten op Kerk
echter nog niets
hand!
Maar het gevaar gaat pas drei
gen. indien de reclame dit beeld
als het volledig beeld van de
mens hanteert. Meer nog: wanneer
de reclame doet alsof het haar
werkelijk om de mens en niet om
de winst te doen is.
De heer Van der Meiden geeft
hiervan als voorbeeld de bekende
advertentie van de goud- en zil
verfabrikanten. met als slotzin:
goud maakt goed en gelukkig. De
heer Van der Meiden stelt nu de
vraag
de reclame huwelijksver
houdingen binnendringen met
haar boodschap om goud te verko
pen? Anders: is het de gezamen
lijke goud- en zilverfabrikanten
werkelijk om zo goed mogelijke
huwelijken te doen? Kom. kom!
Als we hun advertentie moeten ge
loven hebben ze liever ruzie!
Hier mag de kerk nee zeggen.
Dit is vals spel. naar mijn diepe
overtuiging. Goud kan goed en ge
lukkig malten. maar dan anders:
dan moet ,,de mens In het goud
meekomen". Daar is het de goud
en zilverheren echter niet om te
doen.
Naar mijn smaak Is dit pseudo-
communicatle!
De kerk mag protesteren als de
reclame haar genotzuchtig mens
beeld. kla hét mensbeeld,aanprijst.
Ze weet immers van een ander
mensbeeld. Een bijbels! Een
mensbeeld dat haaks staat op dat
van de reclame. Daar is de mens
die niet door goederen, maar uit
liefde en genade behouden kan
worden. Daar is de mens die niet
de tot verheerlijking van consump
tie maar tot verheerlijking van
God en tot dienst aan de naaste
geboren is; de mens die leert dat
zijn geluk niet gelegen is in bezit
maar soms in het afstand daarvan
doen. In het offer. De mens die
leert dat hij niet een behaaglijk
leven bovenaan zijn verlanglijstje
mag zetten, zolang vele miljoenen
kreperen. De mens die weet dat
het evangelie als onverkoopbare
waarheid in de wereld is gelegd,
uitgedrukt in een ..schandalig" te
ken: het kruis. Een boodschap met
de stekelige oproep tot bekering en
het wrevelig makend aanbod van
genade aan habituele neezeggers.
als wij
tijn.
Dét mag de kerk tegen de recla
me zeggen: U vertelt de hólve
waarheid over de mens en u doet
of het de hele is!
En de reclame zal zeggen: wij
vertellen halve waarheden die pre
cies toereikend zijn voor ons doel:
wij zijn geen evangelisten, wij zijn
verkopers en velen van ons zijn ge-
Dit, kerkeraden, moet u alle weten
(Van een onzer redacteuren) dat er gemiddeld twaalf geïnteres- sen onbereikt blijven. Tekort aan lectuur.
seerden zijn. De overigen hebben vaak die moet worden gebruikt. En tekort aan
In een gesprek met de recruutl»^^"^"^"
vroeg de legerpredikant ZO langs j staan van het Koninkrijk Gods tot welks
naar de kerk?" j werk in overvloed.
„Mee. niet dikwijls" zei de jon-, M„r
gen eerlijk. „Alleen op Oudejaars-, Het aantal arbeiders in de Wijngaard is
avond en ook weer niet elke Oude- te klein. Op het ogenblik zijn er in actie-
jaarsavond, want kerkgang mag
geen sleur worden." oktober 13 af. Voor de opleiding, die in
Hii I's riipt dp pnipp in hpt leper au*ustus begint, zijn drie vervangers
nij is mei ae enige in net legei def,nIUef bcsch|kbMr. conclusie: In
die niet geïnteresseerd IS in het augustus zijn er tien predikanten te wei-
Koninkrijk Gods. Wekelijks komen D'« h" ™,;omv«ii,nd« ,rk tdoen.
i j 1 oA Ann - Daarom vraagt de hoofdlegerpredikant
bij de landmacht een 30.000 jonge- lien feestelijke verzorgers, en op korte
mannen onder de boodschap van 1 termijn.
het Evangelie. Vast staat, dat een Gesprek
24.000 er geen belangstelling voor Bu ^luke vtmrltr
heeft. En naarmate de recrutentijd sooniijk contact, het directe gesprek.
Een 75.000.— is er jaarlijks extra
nodig boven hetgeen de Protestants
de Kerk dus Geestelijke Verzorging ter beschikking
wordt gesteld. Een 75.000,voor het
j aanschaffen van lectuur en het „runnen"
van het vormingswerk. Beide zijn onmis
baar voor het goed verrichten van de
taak. Het aantal conferentiegangers op de
vormingscentra steeg in het afgelopen
jaar tot 11.836 en zal dit jaar zeker de
12.000 ruimschoots overschrijden. Het
doel van het protestants vormingswerk
is: „De mens-in-uniform bewust te ma
ken van de vragen die er liggen in de j
verschillende levensverbanden cn hem
uit te dagen tot een persoonlijk antwoord I
daarop". En dit werk mag niet verloren
verder achter hen ligt loopt het enorm belang. In het persoonlijk contac- l -j
,gaat vaak op verrassende wijze een deur, aroeiaers
Het werk dijt uit. In de land
macht heeft de Kerk een groot
arbeidsterrein. De wacht is op de;
aantal van niet-geïnteresseerden 1 open voor Mn persoonlijk gesprek, waar-! Dit, kerkeraden, moet u zeker name en de Nederlandse Antillen
IrtSuThrt SuSLfbijweten ko«ter' «een enkel<; s tot het
Kortgeleden heeft de Protestantshet hart van een mens te brengen. I verbreken van de band met Ne-
Geestelyke Verzorging een enquêteEn me* de nood, waarin jongemannen 1 1 op vrijwilligheid en gelijkwaar-
'tand Van zaLen 111 digheid, hetgeen inhoudt dat wij
fronteerd. De nood van de mens. die gaat1 17T .,*1. IT1. aan een officieel verlangen naar
e- groter zelfstandigheid niets in de
Op het ogenblik omvat de geestelijke;
Verblijdt u met mij, want ik heb mijn schaap gevonden, dat
verloren was (Lucas 15:6). Het is de vraag of de Farizeeën
en de schriftgeleerden de gelijkenis van Jezus hebben begre
pen het is misschien nog de vraag of de gelijkenis in onze
tijd wordt begrepen. Iemand heeft honderd schapen en van
die honderd schapen raakt één schaap zoek. Nu zou niemand
verbaasd zijn geweest als de eigenaar van de schapen had
gedacht: Jammer van dat ene schaap, maar goed, ik heb er
nog 99 over. Dat is zo de redenering van de wereld. Ach, die
ene. die enkele
In de wereld gaat het altijd om de massa. De aantallen spre
ken, de enkeling valt weg. Bij Jezus is het net andersom.
Jezus zoekt de enkeling. Honderd schapen, één schaap zoek,
afgedwaald, en dat schaap wordt voor de Here belangwekkend.
Voor de mens onbegrijpelijk. Al dat zoeken, al die zorg om de
enkeling. Zoeken en zorg tot die enkeling zich weer bij de
kudde heeft aangesloten.
Zo doet God met de enkele mens. Hij bemoeit zich met hem.
Hij laat hem niet los. Hij laat hem niet in de steek.
Hij kent hem bij name en Hij roept hem. Wat een heerlijkheid
wat een genade. Ik tel bij Hem mee.
C.H. zomer conferentie:
(Van onze parlementsredactie)
DE overgrote meerderheid
van de bevolking van Suri-
gehouden onder de soldaten. Motto:
„De soldaat en de godsdienst".
En dit 13.693 werd genoteerd:
Van de geënquêteerden waren ge
doopt 8140 man (50 niet gedoopt
5553 man (41%); 2480 man (18,1
had een bijbel bij zich; 5991 man
(43.8%) had een bijbel thuis. 5520
(39.1 had geen bijbel: 1706
verzorging 83 legerpredikanten. Van hen
behoren er: tot de Hervormde Kerk 31.
tot de Gereformeerde Kerken 34. tot de
Gereformeerde Kerken onderh. Art. 31
K.G 10, tot de Christelijke Gereformeer-
mnn (12 5 <55,1 lazen de hiihel aereaeldde Kerken tot de Baptistengemeente 2.
215 l.ï T™ J. hUhïf de Doopsgezinde gemeente 1 en tot
JlJo /cc w i j v lde Evangelisch-Lutherse Kerk 1.
en toe: 7528 man (55 ,c) lazen de bij-1 Tien predikanten nog zullen zij voor
bel nooit; 4606 man (33.7%) gingen het werk onder de soldaten moeten af
geregeld naar de kerk; 3345 man,staan.
(24.4%) gingen af en toe naar dej, Hetwerk groeit nog steeds. In Duits-
(41,9%) gingen nooit
Kans
De kansen, die de Kerk in de militaire
dienst heeft, zQn groot: ten aanzien van
de jeugd groter dan in de burgermaat
schappij. Met hoeveel kosten en moeiten
worden in die burgermaatschappij niet
evangelisatiesamenkomsten georgani
seerd?
Bij de landmacht komen wekelijks
30.000 jongemannen onder de boodschap
van het evangelie. In groepen luisteren
zij naar hetgeen de legerpredikant hun
heeft te vertellen. Bewezen is, dat ge
middeld een op de vijf man echte be
langstelling voor de godsdienst heeft. Is
de groep dus zestig man, dan betekent
In een bijlage van het Evangelisch
Luthers Weekblad vinden we een staat
der gemeenten met de namen en adres
sen van de predikanten, de secretaris
sen van de gemeenten en cijfers over
de leden. Daaruit blijkt, dat de Luther
se kerk in Nederland 65 gemeenten telt
met 52 predikanten, terwijl er nog 15
predikantsplaatsen vacant zijn. Er zijn
verder 13 emeriti-predikanten en 8 pro
ponenten en kandidaten met preekbe-
voegdheid, 4 predikanten in buitengewo-
dienst en 3 theologische hoogleraren.
t de leden betreft was de stand van
U,'rej en zaken per 1 januari 1963 29.913 tegen
d^ hlm 29 448 op 1 januari 1962. Het aantal
ësLSs? w" d<*d"
Zorg
(Advertentie)
Prof. Baan benoemd
De Protestants Geestelijke Verzorging j te GCUCVC
verkeert in zorg.Over de gehele linie j
weg zullen leggen. De benoeming
van respectievelijk een Antilliaan
en een Surinamer tot gouverneur
der Koningin in eigen land is
daarvan een besprekend voor
beeld."
Aldus sprak gisteravond het Tweede
Kamerlid dr. I. N. Th. Diepenhorst op
de C.H. zomerconferentie op „Woud-
schoten" in Zeist. In zijn referaat or
der de titel „Onze andere Rijksdelen'
stelde hij voorop dat het onvoldoende
is om Europees en Atlantisch te den
ken. Wij houden, zo zei hij, nog veel
te weinig rekening met de belangen,
met de zienswijzen van de beide
dere Rijksdelen in Latijns Amerika, die
ondanks de verschillende rassen, waar
uit de bevolking is samengesteld, toch
een hechte staatkundige eenheid
r grote tekorten. Tekort aan geeste
verzorgers, waardoor terreinen
tjonge
OPGAVE
VAKANTIEADRES
Dringend verzoek uw vakantie
adres vla de uit de krant geknipte
bon. die wij regelmatig op de ad
vertentiepagina plaatsen, zo vroeg
mogelijk op te geven.
Indien deze schriftelijke opgave
niet MINSTENS ÉÉN WEEK
voordat u met vakantie gaat in
ons bezit is. kan de toezending
ernstig worden vertraagd.
DE DIRECTIE
Prot. zendingsdag op
„Maria-hemel vaart"
in België
Anglicaans congres te Toronto
Voor de tweede maal na de oor- I})?1 religieuze front. Het congres zal zich
jat hier bezighouden met de uitdaging var
log Zal een congres van de Angil- de hernieuwde opbloei vnn andere gods-
caanse kerkgemeenschap bij een-[diensten en de steeds voortgaande
komen. Dit zal plaatsvinden te arOB"'>
Als het dode hout gaat zingen, door
Wilma. Ingeleid door prof. dr. K.
Heeroma. Tweede druk. Uitgave J.
N. Voorhoeve, Den Haag.
Liefde in de portieken, gevolgd
door Een Flirt met de duivel en
„Onvoldoende" voor liefde, door Jef
Last. In Corona-serie. Vierde druk.
Uitgave F. G. Kroonder, Bussum.
Toen en nu, door W. Somerset
Maugham. Vertaling J. G. H. van
der Bovenkamp Sr. In Corona-serie
Tweede druk. Uitgave F. G. Kroon
der. Bussum.
Verslag, door Michael Horbach.,
Vertaling A. Th. Mooy. In Corona-l
serie. Tweede druk. Uitgave F. G.l
Kroonder, Bussum.
De vrouw zonder hoofd, door Ma
ry Roberts Rinehart. Vertaling M. J.
Schreuder. Omslag Leo Schatz. ABC-
pocket. Uitgave N.V. De Arbeiders-!
pers. Amsterdam.
Levenstijdperken van de man, door
prof. dr. H. C. Rümke. Omslag Al-
fons van Heusden. Zevende druk.
I ABC-pocket. Uitgeve N.V. De Arbei
derspers, Amsterdam.
Samen lekker koken, recepten uit
de hele wereld vergaard door Hugh
Jans. Voorwoord S. Carmiggelt.
ABC-pocket. Uitgave N.V. De Arbei
derspers. Amsterdam.
De man met de wandelstok, door
Jean Potts. Vertaling Tine de Does.
Omslag W. van der Zwaan. ABC-
pocket. Uitgave N.V. De Arbeiders
pers, Amsterdam.
De verklede stiefvader, door Mar-
Prof. dr. mr. P. A. Baan. hoogleraar
de psychiatrie aan de Rijksuniver
siteit te Groningen, is met ingang van
1 oktober a.s. benoemd tot hoofd van
de afdeling Mental Health van de we
reldgezondheidsorganisatie van de Ver.
Naties in Genève.
Prof. Baan, die in Utrecht woont, werd
in 1957 benoemd tot hoogleraar te
AdvertentieJ
Dankbaar was spreker, dat wij in
Nederland geen rassendiscriminatie
kennen. Voor ons is dit hoofdzakelijk
een thcoretlsch-ethisch vraagstuk,
maar in dc West ligt dat anders. In
Suriname en dc Nederlandse Antil
len wordt men door rassendiscrimina
tie veel sterker beroerd en ageert
men ook veel heftiger tegen de lan
den, waar officieel of officieus op
grond van ras of huidskleur onder-
scheld tussen de mensen wordt ge-
Oase van rust
Na te hebben stilgestaan bij de tot
standkoming van het Statuut van
Koninkrijk in 1954 waaraan de r
van de c.h. minister prof. Kernkamp
verbonden blijft betoogde dr. Die
penhorst dat wij bij het verlenen van
ontwikkelingshulp in de eerste plaat»
aan Suriname en de Nederlandse An
tillen moeten denken. De reeds be
staande ontwikkelingsplannen bieden
daarvoor een goede basis. Ook van de
associatie met de E.E.G. kan veel wor
den verwacht. De belangrijkste attrac-
met name voor industriële vestigin-
anuit V.S., is het stabiele, demo
cratische bestuur. Wetgeving en rechts
zekerheid zijn gegrond op de goede be
ginselen van het Nederlandse recht:
corruptie komt veel minder voor dan
in omringende landen: de overheid
geldt als eerlijk en efficiënt en de ar-
beidsproduktiviteit ligt hoger. Men kan
zelfs zeggen dat de beide Rijksdelen in
dit deel een oase van politieke rust
vormen. Daarom is het voor ons Ne
derlanders een voorrecht om in één
rijksverband te' mogen samenwerken, op
economisch, politiek en cultureel ge
bied De lezing van dr. Diepenhorst
werd geïllustreerd door enkele films.
Ontginning-recreatie
De zomerconferentie. die gistermid-
ag werd onderbroken door een inte
ressante excursie, werd vandaag beslo
ten met een inleiding van ir. C. Staf.
6resident-directeur van de Kon. Ned
ieidemaatschappij. getiteld „Van ont-
ginning tot recreatie". In zijn met dia's
geïllustreerde lezing, schetste de heer
Staf de omstandigheden, waaronder de
heidemaatschappij in 1888 werd opge
richt en de evolutie, die de uitvoering
an de werken heeft doorgemaakt.
De tijd van het ontginnen van woeste
gronden is voorbij, de recreatie en het
bewaren van natuurschoon vragen om
behoud van de schaarse nog niet in
cultuur zijnde gronden. Het werk be
treft nu het vei'beteren van bestaand
cultuurland door verbetering van de
ontwatering, ontsluiting, drainage en
herindelingen, dat samen in ruilverka-
velingsverband het meest doelmatig
totstand kam worden gebracht.
De behoefte aan recreatie groeit nog
.teeds en daarom js het verheugend,
dat de samenwerking tussen belangheb
benden en de betrokken overheidsdien
sten zich zo ontwikkelt dat het ter be
schikking komen van voldoende recrea
tieruimte verwacht mag worden.
Toronto, Canada, van 13 tot 23
augustus aanstaande. Het con
gres zal, zo meldt het weekblad
„De Oud Katholiek" bestaan uit
vertegenwoordigers uit al de drie
honderdvijftig bisdommen der.
In het overwegend ^ms-katholieke Qver (je geheje wereld verbreide
België is 15 augustus (Maria-ten-heme.-
opneming' een algemene «me des Anglicaanse gemeenschap. Het IS
Daarom hebben de Belgische protesten- debedoeling, dat ieder bisdom
|bbÉB| ijl K "^r!zijn bisschop, een geestelijke, een
J «1 vele jaren die dag benut
het organiseren van een zending;
Ook dit jaar zal dat weer
augustus zal er in
historische plaats
protestantisme (de kerk dateert
16e eeuw) de jaarlijkse zend:ngsdag
den gehouden, voor de 56e maal.
- de uitdaging
MHipHMHHHHHMronder worden
gerekend de vragen omtrent de inter
nationale verhoudingen, de sociale recht
vaardigheid, 'de rassenproblemen en de
mogelijkheden voor technische bijstand
aan onderontwikkelde gebieden. De uit
daging op het culturele front ten slotte
zal het congres aanleiding geven
bezig te houaen met het moderne r
beeld en wereld-beeld, en met de pro
blemen betreffende urbanisatie, automa
tic en de massa-communicatiemiddelen.
Het congres wil het echter hierbij niet
laten. Het wil tevens naar middelen zoe
ken om genoemde uitdagingen tegemoet
treden. Daarom komen ook r
Kritiek op conferentie „Geloof en kerkorde
Over het onderwerp „StudieId^Eapih-
van het geweten en de vooruit- merkte op dat zekere evangelische ker-
zichten" hebben op de kerkelijke k«n gepn lid zijn „n de Wereldraad
,-a 1 c ii.van Kerken uit vrees te zullen opgaan
vergadering „Geloof en kerkor- jn een soort „superkerk". „Het /.ou
de" in Montreal donderdag drie wijzer zijn met het geloof te beginnen
sprekers het woord gevoerd.
Als eerste sprak dr. Harms van de
Lutherse kerk in Hamburg. Dr. Harms
beschreef de moeilijkheden die aan het
beginnen van een oecumenisch gesprek
.v.^avaac He... vawca a..». -Rome verbonden waren en consta-
Un Cu'mbërfand!"vVrtah'n'gIt HÖÜ.!»"rd' da' hel"rf "dcji
wer Omslag Jan Kruis^ ABC-pocket. "TJj^pJnode en er zijn nog heel
Uitgave N.V. De Arbeiderspers, Am- wat punten waarop de houding van Ro-
sterdam. me een gesprek delicaat maakt, met
Met moord meer mans, door Pa-,name de vraagstukken van de pause-
mela Branch. Vertaling C. A. G.llijke onfeilbaarheid, het gemengde hu-
den Broek. Omslag Hugh Jans.
ABC-pocket. Uitgave N.V. De Arbei
derspers, Amsterdam.
De val van een huishoudster, door
Jean Potts. Vertaling M. van der
Meulen. Omslag W. v. d. Zwaan.
ABC-pocket. Uitgave N.V. De Arbei
derspers, Amsterdam.
welijk en het maken van bekeerlingen
Hij vroeg zich af of het pausschap niet
een „te eng kader is voor het werk
van de Heilige Geest", maar erkende
dat „het geheim van het pontificaat van
Johannes XXIII bestond uit de poging
een vorm van institutionalisme te door
breken om in een kerk plaats
men voor de macht van Got
Kritiek
Ten slotte sprak een Amerikaanse
leek. advocaat William Stringfellow
de Episcopaalse kerk. Hij meende dat
de conferentie zich niet voldoende be
zig houdt met de dagelijkse vraagstuk
ken van Ieders leven. Er worden door
een oecumenische elite „academische,
esoterische en professionele alleenspra
ken" gehouden die tot de wereld nau
welljks doordringen en waarin „profes
soren, theoretici, politici en helaas bu
reaucraten onder elkaar over zichzelf
spreken". HIJ vroeg om hervorming
wees er op dat Paus Johannes XXIII
door ledereen werd bemind omdat hij
van zijn troon afdaalde on-
en gevangenen op te zoeken
menselijke en nederige
Twee predikanten
naar Soemba
Prof. H Bergema en ds. B. Richters
waren tijdens hun bezoek aan Indone
sië wegens hun vele opdrachten en de
verhinderd aan dat zendingsterrein een
onzekere verbindingen met Soemba
bezoek te brengen.
Door deputaten voor do zending op
Soemba. die dit volkomen konden bil
lijken, maar het feit zelf betreurden, is
nu besloten in samenwerking en 'ge- 1
meensehappelijk overleg met generale1
zendingsdeputaten een deputatie van
twee personen ds. F. J. B. Schiebaan
en ds P. J. Luijendijk. naar Soemba j
te zenden om door persoonlijk contact
de onderlinge band met de kerken al
daar te versterken en tezamen allerlei
dringende vragen met betrekking tot
het zendingswerk onder ogen te zien.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Wommels en Hijdaard:
lekers. te Veessen; te Vlaar-
i den Bos) (toez.): W.
wijk aan Zee.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zierikzee: J. H. van Bog-
gelen, te Genderen.
Aangenomen naar Brussel (2e pred.
pL): mr. B. C. Carp, kand. te Haarlem.
Bedankt voor Doezum: E. C. Kim te!
Reitsum.
Afijn moeder bracht van haar vacant ie een
bloesje voor me mee. Een beeldig geval met prie-
gel-kleine kruissteekjes geborduurd, rode roosjes
in vele nuances. En wat doet een vrouw met een
bloesje? Juist, dat trekt zij aan. Toen ik dat
15 mannelijke en een vrouwelijke hedendaaHek^o?oiische;ooleu 0edaan had ontdekte ik twee dingen, ten eerste
^ra""eiebt?Mt^e leek Zal a{vaard'gen. ding der. geestelijken, de taak van de het erg gezellig^ stond._maar ten tuieede jiat
leek in de kerk. de 'beweging van de ik er geen rok bij had. Dat was natuurlijk heel
Dit soort congressen is een uitvloeisel christelijke wijze van beheren van geld. vervelend, want hoewel het meer truitjesweer
resolutie^op de Lambethconfe-] tijd en begaafdheden. j waSi wilde ik toch graag in het nieuw.
Zo, door omstandigheden gedwongen, moest ik
Zo liep ik en het bezitten van een rode rok Werd
steeds belangrijker. In mijn vermoeide geest
tenminste. En ik dacht: geen rode rok en dan ook
nog geen regeringwat een toestand. Ineens werd
ik een beetje driest. Wat let me, dacht ik, om ge
woon een rode lap te kopen en „even" zelf een
rok in elkaar te timmerenWel. toen begon de
1948. Uitgangspunt is de ge-
thema: Leven temidden van (jacbte. dat ..zulk een congres de onder- De organisatie van de Anglikaar.se ge-1 Zo. door omstanaigneaen geawongen, moesi ik
conflicten! Als sprekers worden gc- jin«e verhouding der Angükaanse ge- meenschap geeft het congres aanleiding de volgende morgen wel de stad in. In gedachten
noemd: ds. J. A. Poelman uit Terneu- meenschap verdiepen zal en van grote *ich bez'g te houden met de noodzake- zng jfc het geheel al. Een warm-rode rok moest
(Conflicten met de kerken), ds Y. opvoedkundi
i der Schoot uit Vlissingen 'Conflicten _e -
met de wereld) en ds. W. Clospain uit fo;
^.«^—..viige waarde is zowel voorbjkheid en mogelijkheid van een voor de ;,et worden. dan kwamen de roosjes goed uit.
^«telijkheid als gelovigen Er_zijn tal-ffhele «^P^stjategje winkeLs begon mijn humeur te wanke
len, want een rode rok bleek een absurde uiens.
u de mankracht binnen de kerkprovin
me', vele Belgische protestanten ook ve- werd
'.e broeders en zusters uit Zeeuws-Vlaan- 1954 tt
deren om in het Vlaamse land samen tcn
nisch klimaat van het kerkelijk leven.
BENOEMINGEN
Aangezien het welslagen groot was. is -
het te begrijpen dat de Lambethconfe-
rentie van 1958 het wederom houden van
dergelijk congres dringend aanbe-
ri de Anglikaan- ook best kon, een volgende raadde mij aan zwart
kérk in het steeds groeiend oecume- te nemen, „altijd neutraal". De derde toist te ver
tellen. dat rood absoluut geen mode was, maar
- :e pepte me toch in ieder geval tveer een beet e
op door te zeggen, dat het bloesje een schoon' eid
was. Ik heb gelopen tot mijn humeur hel
en
Advertentie)
I,. w. VU,: b,n,*Tr.d .01 builen*»- T." "X R.um.ti.k TOGAL HELPT v»T>l»««"' UM». pc b— iu vMmüunrn- "J-
woon hoogleraar aan de Technische gre3 te Toronto rijn thans ui volle 0r;eD TOGAL H E L P T m genr
Hogeschool te Delft in de sfce'.ing de- Jtng. Opmerkelijk is. dat in Ul van An- a «1/» w een zaak waar ik het gevoe' .reeg dat
werktuigbouwkunde en de afdeling der gukaanse parochies groepen bezig zijn Migraine TOGAL H t L Y T ,ic eerst mijn geloofsbrieven moest c.erhandigen
scheep»- en vliegtuigbouwkunde. om de themata van het congres te bespre- Menstruatiepijn TOGAL HELPT voor ik wat kopen mocht.
ond«r»Ui I.v»n ni d« ««rkluil- k«„. V.rkoud.n TOGAL HELPT H« «cMIW" dm Uzf Avtrkoop^tuU
bouwkunde ue t->/-ai ucidt Ungen lag uitsluitend m de manier waarop ik aan-
lenant ter zee van de teer - Toronto 1963 heeft a.s hoofdthema „De Hootdpiin TOGAL HELPT pp„ rn(i„ rok-'1 n ee dame
ne dienst van het ministerie van wereldomvattende taak der kerk Deze <- ri TOGAL HFIPT 9esPro*en w*Ja•Len nee aame
lÏÏeosw sfdehng maru* 1 taak ligt op drie fronten. Het eerste is Spit TOGAL HELFT Cen rode rok? nee mefrot.
ellende opnieuw. Rood was geen mode. zwart was
neutraal, nee dame, nee mefroi.
Maar ten slotte en zo zal het met de rege
ring ook wel gaan lukte het toch. 's Middags
fluks kinderen naar school gewerkt, knippatroon
op de grond, ik met lap ook op de grond, knip
knip. Naaimachine op tafel rrrt... rok naaien. Dag
zon; nee ik heb geen tijd, ik moet naaien.
Net voor het huismoederlijke spitsuur was de rok
klaar. Bij de sluiting moest weliswaar een veilig-
heidspeld te pas komen, maar toe maar. Strijk
plank, strijkbout, persen, draadjesopzuigen, aard
appels krabben, sla schoonmaken, eitje koken, ta-l
feldekken. Hollen, hollen, half zes rok aan.j
bloesje aan, kam door mijn haar. Maar dan. als
ik levensgroot voor de spiegel sta, is het duidelijk
dat het beslist niet is geworden wat ik er in ge
dachten van gezien heb. De rok is. hoe ik ook
trek, echt aan de korte kant en veel en veel ro
der dan ik dacht. Ik vind het geheel zo opge-1
schroefd-jeugdig dat ik me ineens nogal oud en
heel moe voel. Zo ga ik naar beneden, naar dej
aardappelen die allang afgegoten hadden moe-;
ten worden.
In de keuken staat mijn dochter vreselijk met
water te knoeien en begroet me met de woorden:
„Gunst moeder, wat zie jij er nozemachtig tztfi
Als mijn man thuis komt, durft hij nie tacuut te
zeggen dat de rok te rood en te kort is, maar in|
zijn groet „zo. roje" ligt een preek met drie pun-j
ten en een fikse toepassing.
En buiten schijnt nog steeds de zon. Die goeie
ouwe zon. die me nog zó had uitgenodigd om eens'
een middag te luieren. Maar nee, ik moest zo
nodig naaien, de waanzin.
Wij dwaze vrouwen, we moeten zo nodig dit e*
we moeten zo nodig dat. Straks is het herfst en
hebben we nauwelijks de zon gezien.
Enfin, geen rok, ook nog geen regering. Ze moe-|
ten in den Haag ook maar eens lekker in dc ;on.
Een kabinet, dat te Kort of te rood is lijkt mt|
ook niet alles. Afink van Rijsdijk.
