RADIO BLOEMENDAAL CONCENTRATIE ZENDINGSWERK DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD ZONDAGSBLAD ZATERDAG 20 JULI 196» Arbeid van ds. Brussaard energiek voortgezet mogelijkheden en moeilijkheden van een zendende'' kerk (Van een onzer verslaggevers) Van ds. Joh. C. Brussaard, de onlangs overleden Geref. predikant, is wel eens gezegd dat h(j altijd graag een kleine gemeente had willen hebben, maar dat hij als pastor van de inderdaad niet omvang rijke gemeente van Bloemen- daal (die bekende kerk met de zendmast) in feite de gróótste parochie van heel Nederland had. Gold dat van ds. Brussaard's tijd van zeg. 1925. toen de kerkzender langzaam maar zeker buiten- kerkeljjke belangstelling begon te trekken, tot 1947. bet jaar waarin Neerland.» eerste radio-dominee Bloemendaal voor Oegstgeest ver wisselde in veel sterkere mate geldt dit onder de huidige omstan digheden. nu radio Bloemendaal 'j zondags naar schatting een schare luisteraars moet hebben die zich tussen de vijftig- en honderddui zend beweegt. Het naar bulten gerichte werk heeft zodanige vormen aangenomen dat de gemeente, die zelf ongeveer 1000 leden telt. tot het instellen van een apart radiopastoraat moest ko men. Een specialistische taak. die ds. G Toornvliet thans met veel elan vervult, terwijl de „binnen kerkelijke" arbeid in de niet minder bekwame handen is van de bekende ds P N. Kruyswijk Een zware financiële belasting echter voor de betrekkelijk kleine gemeente, die verder nog de gel delijke zorg heeft voor de kostbare zender, voor een gloednieuw kerk- Ebouw dat veel meer mensen dan eigen kerkgangers moet kun nen bevatten (1200 zitplaatsen). D< JOH. C. BRUSSAARD voor enkele administratieve krach ten, voor een secretaresse van ds. Toornvliet en voor straks al weer een nieuwe functionaris: een soort public-relatlonsfiguur. die o.m. voor een zekerder en regelmatiger bron van inkomsten zal moeten gaan En nu praten we alleen nog maar over de betaalde krachten, want als er dat legertje belangelozen niet was dat veel van zijn tijd. kunde en werkkracht in dienst stelt van radio Bloemendaal. dan waren de moeilijkheden helemaal niet te Wervende preken Als meest voor de hand liggend vraagstuk ls er direct al de preek, de boodschap, die over de hoofden van de „eigen mensen" heen tot de mensen „buiten" moet doordringen. Dat laatste gebeurt gelukkig ook; de buitenkerkelijke luisterkring is oneindig geschakeerd. Qua milieu, qua ontwikkeling, qua levensover tuiging. omdat in al die kringen regelmatig nieuwe contacten ont staan. Maar van de gemeenteleden vragen deze wervende preken een grote mate van inschikkelijkheid, zo men wil: óffers. Daaraan valt nu eenmaal niet te ontkomen. Het arbeidsveld van de radio dominee is door het altijd toch nog verre bereik van de kerkzender bij zonder wijd. zodat het bijzonder moeilijk is te reageren op alle reacties die elke week opnieuw in groten getale binnenkomen. De Bloemendaalse radiopastor moet daarom noodgedwongen selecteren en gaat op de dringendste gevallen persoonlijk at Ondanks dat is hij in gesprek met honderden en nog eens honderden. Hetgeen in de praktijk betekent dat hij naast het persoonlijk bezoek ook nog zijn informele gespreks groepen heeft, alsmede zijn cursus sen die een catechetisch karakter Organisatorische vraag: tot hoe ver kan het arbeidsveld van deze radiopastor reiken? Om althans er- tijk niet minder om. Een radio- pastor ook ds. Klamer in Hilver sum weet erover mee te praten kón als er ergens grote nood is. moeilijk een grens gaan trekken en zo wordt hij iedere dag weer ge confronteerd met mensen die vaak geen uitkomst meer zien. vaak ook omdat ze in persoonlijke moeilijk heden verkeren. Kortom: dit alles eist de volle persoon en méér dan dat van zo'n mobiele dominee; hij is bij al die gevallen „met huid en haar" betrokken. Men zal zeggen: delegeer vele gevallen aan anderen, aan andere kerken in wier gebied bepaalde ge vallen verkeren. Maar dan vergeet men dat het de meeste contacten om de-dominee-die-zij-hóórden te te doen is en geen andere. Met an dere woorden: de gevallen zijn zo moeilijk overdraagbaar. Daarom is men op indirecte wijze de radiopastor gaan ontlasten. Er kwamen twee radio-ouderlingen, die met hem meedenken, die hem adviseren bij zijn werk. die zijn klankbord vormen, die zijn verbin dingsmannen zijn tussen hem en de kerkeraad. die met hem op z»ek zijn naar een meer adequate struc tuur van het werk. aangepast aan de eisen die de praktjjk nu eenmaal stelt. De eerste stap tot die gewijzigde structuur was het beroepen van een predikant voor het eigenlijke gemeentewerk. Daardoor werden heel concreet de „grenzen" tussen gemeente en radiopastoraat afge- Liturgisch centrum ton bedehuis van Radio Bloemen daal met op de voorgrond het doopvont. bakend, hetgeen in een kerkelijke gemeenschap waar altijd één per soon beide functies in zich verenig de een geheel nieuwe situatie be tekende, die tijd nodig heeft om volledig te kunnen integreren. Ook is. omdat een groeiende persoon lijke correspondentie de radio pastor boven het hoofd dreigde te gloeien althans voorlopig een secretaresse van de radiodominee werkzaam. Resultaten Velen blijken de weg terug naar de kerk op te willen maar kunnen onvoldoende in het kerkelijke ga reel worden „opgevangen", dat hen teleurstelt, weinig spiritueel als het vaak is: dat hen ontmoedigt door een zekere lauw- en laksheid die helaas maar al te vaak moeten wor den geconstateerd. En zo ontstaat dan een ander pro bleem. dat van de „drempelvrees", die vele zoekenden ervan weer houdt in de kerk terug te komen. Een vrees die de gemeenteleden zelf alleen vermogen op te heffen als ze beseffen, dat het „ambt aller gelovigen" weer in de volle zin des woords wordt verstaan en opgevat. Dit armoedeprobleem met zyn consequenties voor alle vermeer derende arbeid, geldt wel in bij zondere mate voor een radiopasto raat zoals dat vanuit Bloemendaal wordt bedreven, omdat de radio blijkbaar een van de weinige com municatiemiddelen is, waarmee het levende christendom nog vat op velen kan krijgen. Moderne algemeenheid Moderne algemeenheid, door prof. dr. ir. H. van Kletsen en dra. J. Flret. Uitgave J. H. Kok N.V., Kampen. Een verhelderende publicatie over vraagstukken die in onze dagen weer volop in de discus sie staan, vraagstukken die makkelijk misverstan» Het :anden kunnen rijzen. Het gaat om het goed recht van christelijke organisatie en dus om kwesties als door braak. solidariteit, medemense lijkheid. antithese en andere meer. Deze publicatie geschiedt onder auspiciën van de Neder landse Gereformeerde Jeugdraad en dient zowel tot het verschaf fen van hulp naar binnen als tot het afleggen van verantwoording naar t Sprankelende figuur Want nogmaals, wie kon in 1924 bevroeden welke consequenties dat zendertje van mr. J. H. Monnik voor de kerk zou hebben? Mr. Mon nik. een man met sprankelende ideeën, die bij zijn vriend en do minee het plan opperde voor ouden van dagen en zieken (misschien zelfs ook voor de buitenkerkelij ken!) van de ether gebruik te gaan maken voor het verder dragen van BloemendaaLse kerkdiensten, liet het niet b(J die plannen: hij kréég de gevraagde zendvergunning van Den Haag en kocht voor de kerk de zendapparatuur. We weten allen het verdere be loop voor de oorlog bestreek Bloemendaal praktisch geheel Ne derland. maar na 1945. toen het ge drang in de ether nog groter was geworden, moest om eventuele sto ring van buitenlandse zenders te voorkomen de capaciteit van Bloe mendaal worden gehalveerd. zer *- •gun: historische gronden" werd gecon tinueerd. elke zondag drie kerk diensten i ir» een gebied •.opografisch pa Randstad wordt £1 haar geslaai hun aanvankelijke spankracht te verliezen; het was te voor spellen dat dit geschieden zou. Dit echter maakt een studie als deze met overbodig: het tijdstip van thans kan er integendeel een z.jn van hernieuwde bezinning. Een van de aardige aspecten deze studie is. dat beide wijze, hetgeen dan stellig tot de beoogde verheldering bedraagt. De uitgave kan nuttig werken. die ontvangen worden d dat een zeer grillig patroon oplevert: de rdt voor een groot deel bestreken, echter niet. of zo goed als niet de steden Den Haag en Rotterdam, maar wel weer de Bies- bosch: niet Gelderland, maar daar entegen uitstekende ontvangst in vele delen van Friesland. Desondanks een grotere luister dichtheid dan ooit. die het twee zijdig gericht zijn. gericht moeten zijn van de kerk van Bloemendaal alleen maar verhevigd aan de orde stelde. Inderdaad, élke waarlijk levende kerkgemeenschap kent die spanning tussen wat we nu maar gemakshalve zullen noemen het be varen en vermeerderen. Maar in een gemeente die elke week op nieuw tientallen, soms meer dan honderd buitenkerkelijke reacties krijgt, gaat die spanning tussen het bewaren en vermeerderen als vanzelf grotere dimensies aanne men. Een spanning, die op haar beurt de gemeente, in casu de ker keraad tot een voortdurende bezin- Ingang van de nieuwe Geref. Kerk van Bloe- elke zondag drie dien den. De radio-actiritei- belekenen een zware last. De ongeveer dui zend zielen tellende kerk brengt gemiddeld f 125 per hoofd per AAN PLANNEN GEEN GEBREK één der belangrijkste problemen in Indonesië door ds. B. Richters Op 6 juli jl. vergaderde de Raad van Kerken in Indonesië In aanwezigheid van de leden van de delegatie van de continentale zending. Wat de buitenlandse gasten be treft was het vooral „luisteren geblazen". Het was interessant te horen, hoe de vertegenwoordi gers van de Indonesische kerken zelf dachten over de toekomst van het werk van de Evangelie-ver kondiging naar buiten. Hier en daar zei een van ons |zijn me ning, oindat tenslotte ook onze kerken bij de Evangelieverkon diging naar bulten (welke term de oude term „zendingswerk" steeds meer gaat vervangen) zijn betrokken en daarom rustig aan de discussie konden deelnemen. Vele onderwerpen passeerden de revue. We vergaderden (met de gebruikelijke rustpauze) van 's ochtends tien uur tot 's avonds ongeveer twaalf uur. Voor iemand, die de taal niet machtig was en zich van een tolk moest bedienen, was dit een vermoeien de bezigheid. Het belangrijkste onderwerp was de vraag, in hoeverre het mogelijk zou zijn het zendings werk op de een of andere wijze te concentreren. De kerkelijke ver- deldheid is naast een niet-be- leving van het geloof door de christenen eelf altijd een gro- geweest voor de Evan- kerken zien. Is het te verwonde ren dat men zegt: „Dan maar geen lid van een Kerk". Ik ben ervan overtuigd, dat één kerk voor heel Indonesië dage lijks een 'enorme uitbreiding zou te zien geven. Nu is dat niet mogelijk. Vandaar de onrust in het kader van de Raad van Ker ken: hoe lossen we dit probleem Veel tijd Men kan 4it vraagstuk van ver schillende kanten benaderen. Al lereerst principieel. Dat wordt dan een oplossing op de lange baan. Want als theologen gaan discussiëren, dan kost dat veel tijd. Er is ook de practische mo gelijkheid, n.l. door maar vast te beginnen met het aanvatten van allerlei projecten, die men samen kan gaan behartigen. Een voorbeeld daarvan is de interker kelijke lectuurdienst. dat we als de pionier van interkerkelijke sa menwerking in Indonesië zouden kunnen noemen. Verder ontmoe ten verschillende Kerken elkaar aan allerlei theologische oplei dingsscholen, zoals in Djakarta en in Makassar. Een poging om de opleidingsscholen in Malang (Oost-Java) en in Djokjakarta (Midden-Java) tot één opleidings- gadering van de Raad van Ker ken werden niet bepaalde beslui ten genomen. De zaak was hier- dering. die ln 1964 ral worden gehouden, nader over dit onder werp van gedachten worden ge- Vele plannen Wat we bij ons bezoek aan de zendingsterrelnen zelf al consta teerden, werd op deze vergade ring ook duidelijk: veel plannen wachten op realisering, waarbij ook nu weer veel verwacht wordt van de Kerken in het Westen. Ik noem een paar zaken, die de re vue passeerden. Er zijn nog 8 studentenpredi kanten nodig voor de grote ste den. Elke universiteitsstad moet eigenlijk een studentencentrum hebben, waar men zowel chris ten-studenten als niet-christen- studenten kan opvangen. Men heeft er in het geheel geen be zwaar tegen, als de studentenpre dikant een buitenlander is. Voor het oecumenisch centrum „Wisma Oikoumene in Soekaboemi zou men graag een buitenlander wil len hebben, die een Indonesische directeur zou kunnen assisteren. De Christelijke Universiteit in Djakarta heeft reuze-plannen voor de inrichting van een campus, waarop allerlei gebouwen zou den moeten verrijzen, zoals een kapel, woningen voor docenten en studenten (waarbij telkens 60 stu denten onder leiding van een hoogleraar zullen leven), studen tencentrum, een internaat en natuurlijk ook de nodige ruimte voor de universiteit zelf en alles, wat daarmee verband houdt. Er niet bij gezegd, wa. men het geld vandaan wil heb ben. Wel werd vermeld, dat men graag directe verhoudingen met buitenlandse universiteiten wil hebben, waarbij ook aan Neder land werd gedacht. Het stads evangelisatie-werk is tot nu to« slechts weinig uit de verf geko men. Ook aan het werk onder de arbeiders en boeren zal aan dacht moeten worden besteed. Mooiste moment de kerken weinig ol géeii contact hebben met de an dere kerken in Indonesië. Ter vergadering was een vrouwelijk» predikant die op ontroerend» wijze vertelde, hoe de kerk staan de was gebleven in een zeer moei lijke periode, zonder dat er con tact met de buitenwereld was. Er werd ademloos geluisterd er niemand zei meer wat na afloof van haar spontane en van grot» geloofsmoed en geloofsvertrouwer getuigende causerie. Het wa.' eigenlijk het mooiste moment vat de vergadering. We hebben alles met grote be langstelling aangehoord. Ook ni zou het goed zijn als men In Ne derland evenals «ij onder de in druk kwam van de grote nood zaak om althans te proberen de ze christenen te helpen. Met cei klein beetje van onze grote rijk dom zouden ze een heel eind ge holpen zijn. Dit leerde ons he wat panorama over de christelijk» kerken in Indonesië, dat ons o| de vergadering van de Raad vai Kerken werd geboden. Mislukte staatsgreep in Syrië Chroesjtsjef en de Chinezen Zendeling onder kannibalen Gevaar in Zuid-Vietnam Roerig Algerije TN Syrië is enkele dagen ge- leden een nassertstisrhe greep naar de macht mislukt. Er hadden mlch In de afgelopen weken reeds verschillende ma len moeilijkheden voorgedaan. Die konden echter worden op gelost, zij het soms op hard handige wijze. Zo werd minis ter van defensie Harlry naar Parijs verbannen, omdat men hem er van verdacht, een tegen de Baatbpartlj gerichte staats greep ln de zin te hebben. Ach teraf blijkt dit vermoeden zeer juist te zijn geweest. Nasser De greep naar de macht viel samen met het ver- president Atassi naar ypte ming van een nieuwe Verengde Arabische Republiek (VAR- bestaande uit Egypte. Syrië en Irak. In april werd daarover reeds in beginsel overeenstem ming bereikt. De staatsgreep was zo georganiseerd, dat er in Damascus grote verwarring moest ontstaan, aangezien de belangrijkste militaire leiders zich in Cairo zouden bevinden voor de besprekingen met Nas ser. Desondanks ls de opzet var. de rebellerende militairen en burgers en die van president Nasser, met geslaagd. Premier Salah el Bltar heeft gisteren verklaard, dat de staatsgreep van aanhangers van Nasser elke hoop op tot standkoming van de voorgeno men drie-landen-unle heeft ver ijdeld. De nasseristen hebben de aanwezigheid van de Syrische de legatie in Cairo willen gebrui ken om Syrië in het kamp van Nasser te brengen en president Atassi en diens medewerkers voor een voldongen feit te plaatsen. Blijkbaar hebben Bi- tar en de zijnen op een derge lijk speljetje gerekend. Zij on derdrukten de opstand snel en kunnen nu met de leiders er van afrekenen. Hetgeen niet be tekent. dat de moeilijkheden m het Middenoosten nu definitief zijn opgelost. Pong In Polen doen heel wat wran ge grapjes de ronde over de si tuatie binnen het communisti sche blok. Een er van laat Chroesjtsjef een toespraak hou- irotc Chi- neemt dc Chinese tolk het woord cn roept: ..Pang' Dc Russische premier spreekt daarna nog twee uur en als hij uitgespro ken is. schreeuwt de Chinese tolk: „Bang Pang'' Tijdens het diner vraagt Chroesjtsjef aan een van de Chinezen: Wat be tekent Pang"" Het antwoord luidt: ..Hij kletst". Op de vraag, wat dan Bang Pang betekent, krijgt hij ten antwoord: „Klaar met kletsen". Is deze mop typerend voor de houding, welke de Polen aanne- ment tegenover het communis tisch regiem, hij is het evenzeer voor de wijze, waarop de Chi nese communisten de Russische premier de laatste tijd behan delen. Eenzelfde cynische houding zullen zij ongetwijfeld aanne men tegenover de brief, die de Sowjetunie onlangs beeft gepu bliceerd in antwoord op het Chinese schrijven van vorige maand, waarin Chroestjsjef fel werd aangevallen. Wel moeten we ons blijven realiseren, dat een eventuele breuk tussen de Sowjetunie en China voor het Westen geen re den mag zijn om op zijn lau weren te gaan rusten. Kennedy deed er heel verstandig aan te verklaren, dat hij het altijd on juist heeft gevonden, commen taar te leveren op zaken, waar op de Verenigde Staten weinig of geen invloed kunnen uitoefe nen. Hij zei dit naar aanlei ding van de opmerking van Lord Home. de Britse minister van buitenlandse eaken. dat heling van de breuk tussen Rus sen en Chinezen niet meer mo gelijk zou zijn. ..Ik zou dit niet zo positief willen zeggen", al dus Kennedy, „de geschiedenis heeft aangetoond, dat dergelij ke uitspraken vaak worden ach terhaald." Zo L* het. De breuk kan wel degelijk worden geheeld, wan neer zich of in Moskou of Id Peking belangrijke wijzigingen voordoen in de opperste leiding. Die mogelijkheid is helemaal niet uitgesloten. Juist in staten als de de Sowjetunie en com munistisch China. ..bereid". In de lange brief, die Typering Overigens heeft een Ameri kaans blad een juiste typering gegeven van de positie, welke het Westen inneemt in het con flict tussen Rusland en China Het is zo schrijft het blad die van een zendeling, die on der kannibalen verzeild is ge raakt en een twistgesprek aan hoort over de wijjte. waarop zijn vlees het best kan worden se aantijgingen wordt het vol gende gezegd: „Wij geloven, dat de betrekkingen tussen de Sow jetunie en China gebaseerd moeten worden op de voorwaar de, dat wij een gezamenlijk doel nastreven: de vestiging van een nieuwe communistische gemeen schap in de wereld cn dat wij een gemeenschappelijke vijand hebben in het imperialisme". Duidelijker kan het al niet ge zegd worden. Het verschil ls slechts, dat Chroesjtsjef andere middelen wil gebruiken dan Mao Tse Toeng van plan is. En met die middelen worden we rechtstreeks geconfronteerd, als wc met de Sowjetunie gaan zoe ken naar een regeling voor de problemen van de koude oorlog, zoals in de afgelopen week In Moskou het geval was. Vietnam Intussen vragen ook andere kwesties onze aandacht. Een daarvan is Zuid-Vietnam. dat in een strijd op leven en dood met de communistische guerilla's is gewikkeld, doch tegelijkertijd wordt geconfronteerd met een godsdienstig conflict, dat deze kunstmatig in het leven gehou den staat op zijn grondvester, doet schudden. Op 16 juni sloot de roomskatholieke president Ngo Dinh Diem een akkoord met vertegenwoordigers van de boeddhistische bevolkingsgroep 'driekwart van het totaal» Maar Diem heeft zich er niet aan gehouden Hij volgt nog steeds de taktiek van onder handelen, maar intussen van dc psychologische ontwapening var. zijn tegenstanders gebruik ma kend om hen aan te pakken en tenslotte geheel te breken. Men beweert wel. dat Diem onder Amerikaanse druk concessies aan de boeddhisten heeft ge daan. Het is echter de vraag of Diem is de Amerikanen veel dank verschuldigd, want zonder hun actieve steun zou zijn land al lang onder de voet zijn ge lopen. Doch het is bepaald niet zo, dat de president als lakei van Washington kan worden be schouwd. Het tegendeel is eer der het geval. Cabot Lodge Diem begint zich evenals zijn „omgeving" en zijn officie ren steeds meer gehinderd voelen door de grote macht, lei sectoren van de Zuidvietna- mese samenleving hebbén ver worven. Zijn geprikkeldheid wordt vooral veroorzaakt door meningsverschillen op politiek en militair terrein. De Amerika nen willen grootscheepse ope raties tegen de rode rebellen. Diem voelt meer voor hergroe pering van de bevolking om zo doende de rebellen te kunnen isoleren. Men verwijt de Ame rikanen, dat zij niet over vol doende ervaring in guerilla-actie beschikken, en men ervaart, dat de aanwezigheid van bijna 15.000 Amerikaanse militairen de stemming van de bevolking ongunstig beïnvloedt. De poli tieke controverse is op haar beurt een voortvloeisel van de weigering van Diem. zijn bewind te liberaliseren en te democra tiseren. Kennedy stuurt nu Cabot Lod ge. een bekwaam onderhande laar. als ambassadeur naar Zuid-Vietnam. Of liet hem zal gelukken, een faillissement van dc Amerikaanse politiek in Zuldoost-Azlë te voorkomen, is echter een grote vraag. Algerije Ook in Algerije gaan de za ken niet naar wens. De onafhan kelijkheid heeft de beproefde be volking van dit land nog geen vreugde bezorgd. Premier Ben Bella gaat voort met het uit schakelen van zijn tegenstan ders. waar hij overigens maar ten dele in slaagt. Vroegere strijdmakkers keren zich nu openlijk tegen hem en het ge vaar is niet denkbeeldig, dat er opnieuw een broederstrijd los brandt. waar de communisten wellicht als enigen profijt van kunnen trekken. Steun van deze laatste zijde behoeft Ben Bel la niet te verwachten, omdat de premier in november de communistische partij verboden heeft, nadat hij eerst alle be kende communisten uit belang rijke regeringsposten had laten zetten en van verkiezingslijsten had laten schrappen. Zolang de -Algerijnen elkaar nog niet in de haren vliegen behoeft de situa tie in hun land nog geen zorgen te baren. Komt het wel tot een botsing, dan kan In Noord-Afrika een gevaarlijke toestand ontstaan. j Ook Marokko, dat dc» e week een staatsgreep verijdelde, en Tunesié. dat met soortgelijke problemen kampt, zouden dan niet ongemoeid worden gelaten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 10