Nieuwe LeMse Courant
Voorstel
Kon. Olies
van Kennedy treft
het zwaarst
Commentaar
Slangen worden gevoed met slang
VAKANTIE
BELASTING OP BUITENLANDSE EFFECTEN I
Bescherming van dollar
bedoeling van president
Nederland betaalt
VS kwart miljard
Landbank koopt 250 lia
natuurgrond te Arnhem
Vrouw gewurgd
in donker
Amsterdam
Aardbeving
in Z.-Europa
Formateur worstelt nog
met zetelproblemen
hamolweer
ft li!
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
„Stontvartigh u ghablavM Zie pagina
mijn hart In teghenipoet"
Vrijdag 19 juli 1963, 44ste jaargang
N
7.000.000
Giro 58936 Abonnementsprijzen
J
Het voorstel van president Kennedy aan het Amerikaanse Congres een
belasting van (maximaal) vijftien procent te heffen op aankopen door
Amerikanen van niet-Amerikaanse effecten, heeft grote invloed uitge
oefend op de transacties van tientallen ondernemingen, welker aandelen
voorkomen in de notering van de Newyorkse effectenbeurs. De koersen tan
de aandelen van vele dezer maatschappijen zijn reeds gedaald. Hiertoe be
horen die van de Kon. Olie, Unilever en K.L.M. De koers van Kon. Olies is
het zwaarst getroffen door het voorstel van Kennedy. Bij grote omzetten
de aandelen waren op drie na de meest verhandelde daalde de note
ring met niet minder dan twee dollar.
Vroegtijdige schuldaflossing
ONZE regering heeft besloten op 22 juli voortijdig zeventig miljoen
dollar dit wil zeggen een kwart miljard gulden schuld af
Je lossen aan de Verenigde Staten, namelijk 21,1 miljoen dollar res
tant van de Exim-banklening van 1945 en 48,9 min. op de E.C.A.-
I lening, waarvan op het ogenblik 114.42 min. uitstaat. De rente op
deze leningen is 2 procent
De Nederlandsche Bank zal deze trans
actie financieren door overneming van
schatkistbiljetten en promessen ter
Het doel van de Amerikaanse maat
regel is, een halt toe te roepen aan het
.egvloeien van gouden dollars uit de
Verenigde Staten. Krachtens het voor
stel van de president zal de belasting
met onmiddellijke ingang worden ge
heven. De regering rekent er op, dat
het Congres de nodige wetten snel zal
goedkeuren. De maatregel geldt niet
voor obligaties van leningen met een
looptyd, korter dan drie jaar. Aanko
pen door Amerikaanse houders van
buitenlandse aandelen zouden ook niet
onderworpen zijn aan de voorgestelde
heffing.
De belasting op buitenlandse effecten,
„rente egalisatie belasting" genaamd zal,
als zü door het Congres wordt goedge-
Nieuws in
één oogopslag
Het voorstel van presi
dent Kennedy, belasting
te doen heffen op de aan
koop van buitenlandse ef
fecten, heeft niet nagela
ten invloed uit te oefenen
op de transacties in de
aandelen van ondernemin
gen als Kon. Olie, Unilever
en KLM, die zeer in trek
waren bij Amerikaanse
beleggers.
P-emier Salah el Bitar
van Syrië heeft verklaard,
dat de Nasseristische
staatsgreep in zijn land
(die volledig mislukt is)
elke hoop op totstandko
ming van de VAR tussen
Egypte, Syrië en Irak
heeft verijdeld.
De naaste medewerker
van bondskanselier Aden
auer, dr. Heinrich Krone,
minister zonder portefeuil
le, heeft zich gekeerd te
gen het voorstel van pre
mier Chroesjtsjef inzake
een niet-aanvalsverdrag
tussen de NAVO en het
Warschaupact. Dit zou een
erkenning inhouden vart
de Russische gebiedsuit
breiding in Europa.
Drie aardschokken heb
ben vandaag paniek ge
zaaid in Italië's vakantie
centra van de Rivièra tot
Aosta in de Alpen. Er zijn
geen berichten van doden-
Ook de materiële schade
blijkt mee te vallen.
In Amsterdam is giste
ren een achttienjarige
prosituée gewurgd. De
dader heeft zich vanmor
gen bij de politie gemeld.
Van de formatiepoging-
Marijnen was vandaag
weinig nieuws te melden.
Er blijkt niet, of er schot
in zit. Men tracht nog
steeds tot een oplossing
van het probleem-Veld
kamp te komen.
De regering zal maandag
een kwart miljard gulden
schuld aan de Ver. Staten
voortijdig aflossen als een
kleine bijdrage in het te
kort van de Amerikaanse
betalingsbalans.
f 250 min, waarvan jaarlijks f 50
min vervalt Voor het Rijk betekent dit
dus ook met het oog op de rente slechts
een verwisseling van crediteur.
De Ned. Bank heeft ach bereid ver
klaard het jaarlijks vervallende schat
kistpapier onder aftrek van de bedragen,
die het Rijk op de oorspronkelijke schuld
aan de V.S. zou hebben moeten betalen,
te verlengen, mits het Rijk niet
gaat tot inflatoire voorziening. Dat wil
zeggen: op voorwaarde dat het Rijk zijn
begrotingsuitgaven blijft bestrijden uit
belastinggelden en andere vaste dek-
kingsmiddelen. Het Rijk kan altijd tot
vervroegde aflossing overgaan.
De achtergrond van deze transactie is
dat Nederland een bijdrage wil leveren
in de Amerikaanse betalingsbalans, die
een tekort vertoont van 3 miljard dollar.
Amerika kan dit tekort weliswaar ruim
dekken, maar groot goudverlies is psy
chologisch ongewenst.
(Voor vervolg zie pagina 4)
De populaire voormalige Indië-
vlieger ir. D. J. Asjesdie tot voor
kort president was van de Mexi
can Eagle Oil Co., zal toetreden
tot de hoofddirectie van Verolme
Verenigde Scheepswerven, zoals
elders in dit blad uitvoeriger
De groep-Zwolsman (Landbank) heeft
aan de Apeldoornseweg te Arnhem een
terrein van 250 hectaren gekocht, dat in
het onlangs door provinciale staten aan
vaarde streekplan RJjn en IJssel de be
stemming van natuurgebied kreeg, het
geen inhoudt dat er op deze terreinen
niet gebouwd mag worden. Hierover loopt
nog 'n beroep op de Kroon. Mocht 't in de
bedoeling liggen op dit terrein een recrea
tiecentrum te stichten, dan zal namelijk
het uitbreidingsplan gewijzigd moeten
worden, waarvoor toestemming van de
Kroon vereist is.
Voorts heeft de groep plannen om in
de buurt van de Rijn een groot kantoor
met wooncomplex te stichten. Belangheb
benden zijn hierover reeds in contact ge
treden met de gemeente Arnhem.
Volgens de Volkskrant behoort het
terrein grotendeels aan mevrouw Van
Pallandt geboren del Court van Krim
pen, die op kasteel Rozendaal woont. Er
zou f 6.5 miljoen zijn betaald. De koop
is in alle stilte geschied. Ingewijden wij
zen veronderstellingen, dat Zwolsman
een recreatiecentrum wil stichten, van
de hand als pure speculatie.
De gemeent wil de gronden op den
eit Opslag burgemeesters
In het Staatsblad is een Konink-
be- lijk Besluit geplaatst op grond
waarvan de bezoldiging van burge
meesters wordt verhoogd. De sa-
van de burgemeesters va-
volgens dit besluit van 641
734 gulden per maand in ge-
•nten tot en met duizend in
woners en van 2.479 tot 2.626 gul-
i in gemeenten van 250.001 tot
met 375.000 inwoners.
OPRUIMING
200 x 300
245,-
315 van 295,—
bouclé vast tapijt
100 cm breed van 13,90 nu
verzet bouclé
van 17,90 nu
Speciale aanbieding
Haargarcn super tapijt van
23.50 voor
BULTHUIS
botermarkt 23
duur bebouwen, daar er naar het
geen uitbreidingsmogelijkheden
zijn.
De gekochte gronden vormen
geheel met de natuurterreinen ten
/an kasteel Rozendaal. Van deze Ro-
zendaalse grond, waarop zeker voorlopig
nog niet gebouwd mag worden, zou geen
meter zijn verkocht, hoewel dit vooi
afronding van een te stichten recreatie
centrum verwacht mag worden.
Op het gemeentehuis te Arnhem gaf
en toe dat Zwolsman op de gekochte
gronden straks zou mogen bouwen. In
de gemeenteraad is er onlangs op gezin
speeld. dat Arnhem ook in de woonwijk
Presikhaaf iets met Zwolsman op bouw-
gebied zou willen gaan doen. Bovendien
bouwt Zwolsman flats nabij de Oude
Bij werkzaamheden aan het viaduct
over 'de rondweg, nabij de Willem vaii
Oranjelaan te Breda, is gisteren de 38-
jarige G. J. Visser uit Breda onder een
omslaande kraanwagen klem geraakt.
Hij was op slag dood. Het slachtoffer was
gehuwd en vader van zes kinderen.
Een personenauto, bestuurd door de
36-jarige M. A. M. uit Duiven, is gisteren
op de oude rijksweg Zevenaar-Arnhem
met grote snelheid uit de bocht gevlogen
en tegen een boom gebotst. Een broer
van de bestuurder, de 38-jarige G. H. M
uit Zelhem, was otp slag dood. Hij
was gehuwd en vader van acht kinderen.
keurd, gelieven worden bij elke nieuwe
rwervlng van alle aandelen, waarden
obligaties, die door buitenlandse over-
heids- of particuliere geldopnemers op
de Amerikaanse markt worden aangebo
den.
De president wijst er in zijn boodschap
m het Congres op dat de afvloeiingen
m kapitaal op lange termijn, die in
hoofdzaak veroorzaakt worden door de
buitenlandse leningen op de Amerikaanse
kapitaalmarkt, Jussen 1959 en 1962 vrij-
el dubbel zo groot geworden zijn en dat
et er naar uitziet, dat zij in 1963 boven
de_l,5 miljard dollar uit zullen komen.
nieuwe belasting, waarvan het ta
rief zal variëren van 2-t tot 15 procent
komt neer op een verhoging van een
procent van het rentetarief voor buiten
landse geldopnemers. De president deelt
het Congres mede, dat deze belasting
r zal vervallen, zodra het evenwicht
de Amerikaanse betalingsbalans her
steld zal zijn, wat hij in 1965 verwacht
De eerste plaats onder de door presi
dent Kennedy aan het Congres voorge
legde financiële maatregelen wordt klaar
blijkelijk ingenomen door een snelle aan
vaarding van het door hem reeds voor
gestelde programma van belastingver
lichting. De andere maatregelen betref
fen: vergroting van de Amerikaanse ex
port, vermindering van alle uitgaven in
het buitenland, militaire zowel als n iet-
militaire, van de Amerikaanse regering,
grotere deelneming van buitenlands ka
pitaal in de Amerikaanse ondernemingen
de Verenigde Staten en versterking
i de monetaire samenwerking tussen
de landen der vrije wereld.
Dader meldt zich
De achttienjarige prostituee Sonja
H. G. K.-van der M. is gisteravond ge
wurgd op haar bed in een woning aan
de Oude Zijds Achterburgwal in Am
sterdam gevonden. Ze vertoonde toen
nog tekenen van leven, doch bij aan
komst in het ziekenhuis was zij over
leden.
De 47-jarige onderhoudsmonteur K.
uit Utrecht heeft zich vanmorgen om
half twaalf bij de Utrechtse politie ge
meld als de dader. Hij is op transport
naar Amsterdam gesteld. Hij was de
laatste bezoeker van de vrouw.
De jonge vrouw had haar kamer pas
sinds veertien dagen gehuurd. De politie
heeft de echtgenoot van Sonja (ze was
reeds een jaar getrouwd en werd Jacque
line genoemd) nog niet kunnen vinden
om hem op de hoogte te stellen. De man
die officieel in Landsmeer woonde, doch
op de walletjes een slaapadres had, is
bloemenkoopman.
Nauwkeurig heeft de politie kunnen
vaststellen wat Sonja tussen zes uur en
zeven heeft gedaan. Kort na zes uur
zij even naar een café gegaan om
cognac te halen. Toen de misdaad om
half zeven werd ontdekt, was de gesig
naleerde bezoeker zojuist verdwenen
Wel had men een dasklem in de kamer
aangetroffen, die mogelijk van hem was.
Vanmorgen vroeg heeft zich aan de
Middellandse-Zeekust een aardbeving
voorgedaan, die is waargenomen in Mar
seille. Hyeres, Nice, Corte (Corsica) en
Turijn.
In Nice werd de aardbeving vooral
waargenomen door bewoners van de ho
gere verdiepingen, waar meubels ver
schoven en klokken bleven stilstaan.
In Marseille was de schok op verschei
dene plaatsen goed voelbaar. In Hyeres
en Corte werden twee schokken waarge
nomen, de tweede heviger dan de eérste.
Er waren geen slachtoffers en er werd
geen schade aangericht
Tezelfdertijd werd de aardschok in Tu
rijn, in Coni en in het dal van Aosta
geregistreerd. De schok duurde verschei
dene seconden.
De schokken werden vooral aan de
Rivièra gevoeld, onder meer in Turijn
en Genua. Aan de Italiaanse Rivièra
werden drie aardschokken waargenomen.
In Genua renden de mensen de huizen
uit in Ventimiglia raakten er een paar
bewusteloos. In deze laatste plaats viel
de kalk van de muren. Tot in Carrara
en Pisa werd de aardbeving waarge-
4al
GELUKSF ONTEIN D0USMX)
Mevrouw Ahmad Zahir, echtgenote van de Iraanse ambassadeur, heeft
gistermiddag in de Scheveningse miniatuurstad Madurodam een „ge-
luksfontein" ten bate van dc actie Dousadj ingewijd door er een hand
vol munten tn te werpen. Net als in de beroemde Romeinse Trevifontein
moeten de bezoekers geld in het water gooien: van de opbrengst zal in
het Perzische dorp een waterleiding worden aangelegd. Het miniatuur
paartje Wim (6) en Ingrid (5) gooit met groot plezier het geld van
wederzijdse familie in het water.
(Van onze parlementsredactie)
De formatiepoging-Marijnen vol
trekt zich tot dusver in een sfeer
van geheimzinnigheid. Gistermiddag
heeft de formateur op zijn departe
ment de heren Biesheuvel (a.r.) en
Witteveen (lib.) ontvangen, maar ver
der voert hij het overleg in hoofd
zaak per telefoon. Daardoor onttrek
ken zijn activiteiten zich uiteraard
aan elke waarneming. Ogenschijnlijk
zit er in zijn pogingen weinig of geen
schot. Men meent te weten, dat hij
nog steeds bezig is de verschillende
mogelijkheden af te tasten en voor
geen enkel probleem reeds een con
crete oplossing heeft gevonden.
Waarnemers kregen gisteravond sterk
de indruk,, dat mr. Marijnen wachtte op
de uitslag van het aan de gang zijnde
beraad in eigen kring over het probleem-
Veldkamp. De K VP.-leiding tracht nog
een oplossing te vinden, waardoor mi
nister Veldkamp voor het kabinet be
houden blijft zonder dat dit tot een uit
tocht van andere kandidaat-ministers
zal leiden. Over de mogelijkheid van
compromis is men echter in poli
tieke kringen nog steeds niet optimis
tisch gestemd.
Als de formateur weet hoe hij ten aan
zien van zijn collega van Sociale zaken
moet handelen en als hij met kandidaat
ster van landbouw, mr. Biesheuvel,
tot overeenstemming is gekomen, kan
hij de hele ploeg proberen samen te
stellen. Zonder verschuivingen in de ze
telverdeling zal dat niet gaan. Helaas
heeft mr. Marijnen, wat dit betreft, niet
veel bewegingsvrijheid meer. Hij wil
namelijk vasthouden aan het zetelscher
van de vorige formateur. Dat bete
kent, dat hij de door prof. De Quay
aangezochte kandidaat-ministers hand
haaft op de hun aangeboden posten. In
de anti-revolutionaire Tweede-Kamer
fractie, die gistermiddag vergaderde, is
daartegen bezwaar gemaakt. De fractie
meent, dat mr Marijnen beter met een
volledig schorfe lei had kunnen begin-
en zowel de zetelverdeling als de
en van de formatieperiode-De Quay
moeten vergeten. Nu hij dat heeft
nagelaten, blijven de verschuivingsmoge
lijkheden beperkt tot drie of vier minis
teries.
De AR.P. wil niet „vastgepind" zijn
op Onderwijs en zelfs niet op „Land
bouw" In plaats van Onderwijs zou
ze b.v. graag Binnenlandse zaken of
Justitie willen hebben, maar dat kan niet
meer. omdat deze portefeuilles al aan dc
V.V.D 'mr. Toxopeus) en de C.H U.
(mr. Scholten) zijn „verkocht". Veel
anders dan Verkeer en waterstaat (even
tueel Defensie) blijft er dus voor dc A.R.
niet over. Evenals de c h. voelen de a.t.
niets voor een uitbreiding van het aan
tal K.V.P.-zetels tot zeven (wat het ge
val zou zijn als de K.VP. Defensie erbij
krijgt en ten behoeve van de V.V.D. een
veertiende zetel. nL voor Europese za
ken, wordt gecreëerd). Zeven K.V.P.-
ers in het kabinet zou betekenen, dat
als de stemmen staken, dc stem van de
(katholieke) premier de doorslag geeft.
Anderzijds staat de K.VP. weer afwij
zend tegenover het denkbeeld om De
fensie als extra-zetel aan één der pro
testantse partijen te geven. Afgewacht
moet worden of de ontknoping van do
affaire-Veldkamp het nog mogelijk zal
maken om Sociale zaken als ruilmiddel
te hanteren
(Voor vervolg zie pagina 4)
T\E KONINGIN benoemt de ministers
naar welgevallen. Zo staat het in onze
Grondwet Nu moeten deze woorden al
dadelijk worden uitgelegd naar de actuele
staatkundige situatie. Dat betekent dat bij
de benoeming zal worden aangenomen het
vertrouwen bij de volksvertegenwoordiging
in de benoemde. Anders immers wordt hij
weggestemd en heeft, achteraf gezien, de
benoeming weinig zin gehad.
Wat ook bij de huidige kabinetsformatie
weer in het gedrang komt, is het eigen
benoemingsrecht van de Koningin. In dit
verband is het nuttig, acht te geven op
plaats cn functie van een formateur. Deze
is in ons staatsbestel een figuur van eigen
aardig karakter. Hij is belast met een
speciale opdracht van de Koningin. Hij
staat daarom tot de Koningin in een bijzon
dere verhouding. Zijn opdracht draagt in
belangrijke mate een vertrouwelijk karak
ter. Dit laatste is niet volledig te hand
haven bij de publiciteit waarmee allengs
een kabinetsformatie wordt omgeven. Van
die publiciteit wordt als regel niet veel
goeds gezegd, al neemt ieder er met een
zekere gretigheid kennis van. Inderdaad
kan zij een ongunstige uitwerking hebben.
Moet zij, gesteld dat het mogelijk ware.
geheel worden vermeden? Hierop Is wel
geantwoord, dat de Koningin zelf In be
ginsel de formatie in de openbaarheid
brengt door de aanwijzing van de forma
teur met zijn opdracht te publiceren.
Wij achten een redelijke publiciteit rond
om de kabinetsformatie wenselijk en ver
antwoord. Maar dan onder voorbehoud dat
men bedacht is op de gevaren die hier
schuilen. In het bijzonder geldt dit het ge
vaar, dat ieder gaat meeformeren. Naar
mate dc formateur anderen inschakelt,
naarmate ook een formatie moeilijk ver
loopt, in die mate doen wij allen mee. Het
heeft iets van een kettingreactie. De for
mateur raadpleegt dc voorzitters van de
fracties, de fractievoorzitters raadplegen
hun fracties, het sijpelt door naar de partij
besturen en van de partijbesturen komt hel
bij de kiesverenigingen.
De gang van zaken rondom een mogelijke
benoeming van de heer Veldkamp bewijst
liet. lilt kiesverenigingen van de K.V.P.
komen nu al vermaningen binnen bij het
partijbestuur, waarvan sommige van een
strekking om deze bewindsman toch vooral
niet te laten vallen. Dan is het benoemings
recht dus al bij de kiesverenigingen terecht
gekomen. De afstand van dc Grondwet is
op deze wijze wel bijzonder groot gewor-
De ditmaal blijkbaar wederom erg moei
lijke kabinetsformatie werkt zo ontwik
kelingen In de hand, waarvan men welis
waar mag zeggen dat ze van politiek mee
leven getuigen, maar die tegelijk In poli
tiek opzicht niet onbedenkelijk moeten
worden genoemd. Ook in de politiek wreekt
zich een verkeerd hanteren van de verant
woordelijkheden. hetzij bij de formateur
hetzij elders, altijd.
depressies nu een noordelijker baan vol
gen. In verband daarmee is de kans op
regen in ons land belangrijk kleiner ge
worden. Voor morgen wordt overwegend
droog weer verwacht met iets hogere
temperaturen, .Hoewel de storingen op
grotere afstand voorbijtrekken, worden
met een zuidwestelijke bovenwind nog
wel af en toe wolkenvelden aangevoerd.
De perloden met zonneschijn zijn daar
bij voor het oosten en zuidoosten over
het algemeen van langere duur dan
elders in het land.
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Overwegend droog weer met tUdelUk HFT IE F F li I FI KOP A
opklaringen. Over hot .la.m.en IrU CVKItrA
hogere temperaturen. Zwakke tot matige Happorten hedenmorgen zeven uu»
wind tussen zuid en west. (Opgemaakt
te 11.15 uur).
Tendens stationair
Hoogwater Scheveningcn
20 juli: 2.18 v.m.; 14.51 n m.
Zon en maan
Zaterdag 20 juli: zon oj
20 49 u.. maan op 4.03. ond
Zaterdag 20 juli: nieuwe
gWt.ldh.
Strand verwachting
L) Helder
Ypenburj
Vllssingen
Belde
De Bilt
Morgen matig tot goed strandweer, Eindhoven
met een langzaam oplossende bewolking. zd.-Limb.
Zwakke tot matige wind tussen zuid cn Helsinki
zuidwest. In de middag ongeveer 20 gra- ojJ}^thol,n
den, zeewater 16 graden Kopcnh
Vooruitzichten: luchtdruk boven West- Aberdeen
Europa gaat langzaam wat stijgen, waar- A^dam"
door een rustiger weertype met gelet- Brussel
delijk wat meer opklaringen is te ver- Luxemburg
wachten.
Parijs
lottregen
gh bew
gh bew
TWEE van de drie bijna
volwassen koningspy- het eten zijn te krijgen. Met deze lange vastenperiode te laat men 20 centimeter naar slaagd. doch de methode
thons (1.20 meter lang), die een van de koningspythons kunnen behouden, werd he- binnen glijden, waarna via heeft niet r*»—voldaan.
Artis in Amsterdam zeven ging het van het begin af sloten de hongerstakers te een trechter het vloeibare Mochten de pythons na deze
maanden geleden ten ge- vrij goed, althans eenmaal voeden door een slang, een voedsel naar binnen wordt "vering niet uit zichzelf
schenke kreeg van een re- per 14 dagen. De beide an- plastic slang dan, waardoor gegoten. Men koos een licht gaan eten. dan zal de dwang-
latie in West-Afrika, worden deren vertikten het de dode ze een speciaal in een mixer te verteren kostje, omdat voeding worden herhaald. In
sinds enige tijd op kunstma- muizen en ratten het da- klaar gemaakte voeding men na de lange vasten- ArtLs gelooft men dat het
tige wijze gevoed. De dieren gelijkse slangenvoer in Artis (stuk geslagen runderhart, periode de pythonmaag geen werkje gemakkelijker kan
-laan er om bekend dat ze in op te eten. een rauw ei en lauw water) geweld wilde aandoen. worden verricht met een
gevangenschap moeilijk aan Om de koningspythons na kunnen toedienen. Dc slang Het experiment is ge- kiysmaspuit
Nice
Berlijn
Frankfort
München
ZUrlch
Genève
Locarno
Wenen
Innabruck
Belgrado
Athene
Rome
AJaccio i
Madrid
Mailorca
Liaaabon
windstil 32 .9
olgende «tatlona zijn door Making In I
crljk niet ontvangen: Bruaael, Luxem- I
Parijs. Bordeaux, Grenoble, Nlca en
