Nieuwe LeMse Courant
Veldkamp wil geen
duimbreed wijken
Commentaar
Dolnytsin gaf vele
waardevolle tips
Ooievaars vliegen ons land voorbij
Prof. Versteeg weigert
onderwij sportef euille
Petroleum
goedkoper
Opstand misdadigers in
gevangenis Singapore
Zaterdag 13 juli 1963, 44ste jaargang
Oiractcwri f. DIEMER
Hoofdr*d*ct*un Or. I. OIEMER
Kantoren Leiden
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGB1A0
„Stofitvcttigh it gttabUvMi
mijn h.r» in t#gh»n»po«t"
GIGANTISCH
CONTINENT
Postbus 76 Telefoon 31441
Donkere wolken boven formatiepoging
Vieuws in
één oogopslag
De kans dat de forma
tie-De Quay zal slagen is
gisteren kleiner geworden,
daar het prioriteitenge-
sprek niet tot overeen
stemming schijnt te heb
ben geleid. Minister Veld
kamp zou namelijk zijn
eisen onverkort hebben
gehandhaafd. Bovendien
heeft de a.r. kandidaat
voor onderwijs, kunsten en
wetenschappen, prof. mr.
Th. A. Versteeg de forma
teur laten weten dat hij
om persoonlijke redenen
van het aanbod afziet.
Op een eilandje bij
Singapore waar zwaar ge
strafte gevangenen in een
„open gevangenis" verble
ven is een opstand uitge
broken. De directeur (die
geen wapens dacht nodig
te hebben) en enige bewa
kers werden op beest
achtige wijze vermoord.
De A.N.W.B. is geheel
paraat om de enorme
stroom kampeerders die
dit weekeinde over ons
land uitzwermt goed op te
vangen. De bezetting van
de achthonderd kampeer
terreinen wordt van uur
tot uur bijgehouden. Voor
wie rust zoekt: het oosten
des lands zal nog wel een
plaatsje bieden.
In het westen is men
gematigd optimistisch over
de conferentie die maan
dag in Moskou begint over
een verbod op het experi
menteren met kernwapens.
Men hoopt op een zekere
soepelheid bij de Russen.
Rusk heeft intussen ver
klaard dat er geen enkele
overeenkomst zal worden
gesloten die ten koste van
de bondgenoten gaat.
In een opmerkelijk ge
matigd hoofdartikel in het
Volksdagblad te Peking
wordt de broederhand uit
gestoken naar de Russi
sche communisten. In het
artikel wordt erkend dat
de huidige situatie zeer ge
vaarlijk is. De schrijver
spreekt de hoop uit dat de
Russen zich van iedere
overhaaste actie zullen
onthouden.
In Den Bosch heeft een
26-jarige moeder tegen
over de politie bekend dat
zij haar dochtertje van
twee jaar heeft verdron
ken in een kanaal. Als mo
tief voor haar daad gaf zij
dp dat zij bij haar echtge
noot een ondraaglijk leven
leed.
Als gevolg van dalingen in de
aanvoerprijzen, zullen op 15 juli
de verkoopprijzen hier te lande
van een aantal aardolieprodukten
worden verlaagd. De prijs
petroleum voor verlichting en
warming wordt cent per liter
lager. Voor tractorpetroleum geldt
een prijsverlaging van f 0.20 per
100 liter. Autogasolie uit pompen
gasolie voor andere doeleinden er
huisbrandolie I worden f 1 per
100 liter goedkoper en de prijs
dunne stookolie en huisbrandolie
II gaat met f 0.90 per liter
j beneden.
(Van onze parlementsredactie)
TNONKERE wolken pakken zich samen boven de formatie-De Quay. De
kans dat de formateur zal slagen, is gisteren weer kleiner geworden.
Het „prioriteitengesprek" tussen de kandidaat-ministers Marijnen (pre
mier), Witteveen (financiën), Veldkamp (sociale zaken) en Andriessen
(economische zaken) schijnt namelijk niet tot overeenstemming te hebben
geleid. Minister Veldkamp, zo werd vernomen, heeft zijn eisen vrijwel
onverkort gehandhaafd. Daar echter zijn aspirant-ambtgenoten geweigerd
hebben voor hem door de knieën te gaan, staat de KVP-bewindsman nu op
het punt voor de portefeuille van sociale zaken te bedanken. Voor de for
matie kan dit nare gevolgen hebben, want het overgrote deel van de KVP
gelooft nog steeds in de mythe, dat een kabinet-zonder-Veldkamp onbe
staanbaar is.
Prof. De Quay moest gisteren nog
een andere tegenslag incasseren. Het
anti-revolutionaire Tweede Kamerlid
prof. Versteeg kwam hem namelijk
meedelen dat hij geen minister
onderwijs, kunsten en wetenschappen
wil worden. Prof. Versteeg heeft louter
en alleen om persoonlijke redenen
het aanbod bedankt. Politieke c
wegingen speelden bij zijn besluit geen
enkele rol.
De formateur kaï» nu naa
a.r. kandidaat voor O.. K. e
Er werden gisteravond al
genoemd, oa. die
i W. uitzien,
'erschillende
de 46-jarlge
rector van het Chr. Lyceum in Delft dr.
A. Veerman, tot voor kort lid van
Tweede Kamer. Er is echter nog
tweede mogelijkheid. Prof. De Quay
de A.R. eventueel een andere zetel kun
nen toewijzen. Hij heeft nog wel enige
bewegingsvrijheid om verschuivingen in
z(jn zetelschema aan te brengen, al zal
dat misschien met moeilijkheden gepaard
gaan. Drie posten zijn thans nog ver
schuifbaar: onderwijs, verkeer en water
staat en defensie. Onderwijs kan naar d«
K.V.P. worden geschoven en verkeer en
waterstaat naar de A.R., óf defensie naai
de A.R. en verkeer en waterstaat naar de
V.V.D. (onderwijs mag niet in liberale
handen komen). Andere ruilmogelijk-
heden zijn er bij de huidige stand
zetelverdeling vrijwel niet.
Tussen haakjes: de kans dat één der
protestantse partijen defensie ten ge
schenke zou krijgen van de V.V.D. en dus
drie zetels in het nieuwe kabinet zou gaan
bezetten, zit er niet meer in. De K.V.P.
heeft daarover haar veto uitgesproken,
omdat ze het in strijd acht met het „ak
koord van Wassenaar", dat uitgaat
een zetelverdeling 613-2-2. Dit schema
zou ook worden verstoord als op defensie
een partijloze vakminister zou worden
benoemd.
Probleem-Veldkamp
Uiteraard heeft het schuiven met de
drie nog openstaande zetels geen enkele
zin meer als blijkt dat de formatiepoging-
De Quay gaat afspringen op het probleem-
Veldkamp. Het weekeinde zal hierover
klaarheid kunnen verschaffen. Ongetwij
feld wordt er vandaag, morgen en
schijnlijk ook nog overmorgen druk
leg achter de schermen gevoerd o
veeleisende KLV.P.-bewindsman alsnog tot
rede te brengen.
Lukt dat niet dan zou de formateur
moeten proberen een andere K.V.P.-kan
didaat voor sociale zaken aan te trek
ken, die minder noten op zijn zang heeft
Dat zou een alleszins juiste
hand liggende beslissing zijn, maar het is
zeer de vraag of prof. De Quay er su
mee zal hebben. Inderdaad vinden tal
leidinggevende K.V.P.-ers het optreden
van dr. Veldkamp niet redelijk meer. Ook
realiseren zij zich zeer wel, dat de K.V.P.-
fractie gebonden is aan haar goedkeuring
van het Wassenaarse akkoord, waarmee
dr. Veldkamp's eisen in strijd zijn. En
verder geven zij toe dat het ridicuul zou
zijn de formatiepoging-De Quay te laten
stranden op de te hoge
K.V.P.-er, terwijl de katholieke fractie
leider dr. De Kort de P.v.d.A vanwege
haar minder hoge sociale
kant heeft gezet
Maar dat alles neemt niet weg. dat de
K.V.P. er voor terugdeinst
die zjj als haar „matchwinnaar" bjj de
verkiezingen beschouwt, het bos in te
sturen. Dr. Veldkamp weet dat
maakt er gretig gebruik van. Hy weet, dat
Scheerlijn-aan-scheerlijn op
Nederlandse campings
Dit weekeinde zal de grote stroom van vakantiekampeerders als
een onstuitbare lawine over Nederland vloeien. De ANWB is op alle
fronten paraat om de toeristen een zo goed mogelijke service te bieden.
De bezetting van de achthonderd vaderlandse kampeerterreinen wordt
bij de ANWB in Den Haag van uur tot uur bijgehouden.
Verwacht wordt, dat de campings aan de kust, op de Veluwe, Zuid-
Limburg, de Waddeneilanden en Walcheren reeds in dit weekeinde
I ..scheerlijn-aan-scheerlijn" met tenten zullen staan. Die drukte zal on-
afgebroken tot 13 augustus voortduren.
I Speciaal voor de buitenlandse kampeerders heeft de toeristenbond
bij alle belangrijke grensovergangen verwijzingsborden geplaatst naar
rk.VVV- en ANWB-bureaus. die inlichtingen over kampeerterreinen kun
nen geven.
nD Er is voor de rustzoekende vakantieganger nog één lichtpunt: de
campings van Overijssel, Drenthe en de Gelderse Achterhoek zullen
EN voldoende ruimte blijven bieden. Ook als het overal elders zeer druk is...
als de K.V.P. hem laat vallen voor
minder veeleisende figuur op so
zaken, een opstand van de K.A.B.-vleugel
dreigt.
Mr. Biesheuvel
De tweede a.r. kandidaat-minister, mr
Biesheuvel, die gisteren officieel is aan
gezocht voor landbouw, zal hoogstwaar
schijnlijk vandaag een beslissing nemen
Gistermiddag sprak hij met prof. Witte
veen en mr. Marijnen over de financiële
mogelijkheden voor het toekomstig land
bouwbeleid. Daarna ging hij samen mei
prof. Versteeg naar formateur De Quay
's Avonds zette hij zich aan de bestudering
van de verkregen gegevens.
Mr. Biesheuvel wil een redelijke mate
van zekerheid, dat hij voldoende finan
ciële armslag krijgt om, binnen de be
schikbare ruimte, een goed, sociaal land
bouwbeleid te voeren. Het boerenvraag-
stuk zal een kernpunt vormen in het
regeringsbeleid van de komende vier jaar.
De situatie van de kleine agrarische on
dernemers met hun 60- tot 80-urige werk
week is een enorm sociaal probleem, dat
om een oplossing schreeuwt, maar
blijkbaar aan dr. Veldkamp's eenzijdige
aandacht voor uitbreiding van de alge
mene sociale voorzieningen ontsnapt.
Kandidaat-premier Marijnen heeft j
teravond verslag uitgebracht aan de for
mateur over de besprekingen, die onder
zijn leiding plaats vonden.
De omstreeks 63-jarige gepensioneerde
adjudant van de gemeentepolitie en lid
van de gemeenteraad van Opheusden
voor de SGP, de heer D. Verhulst is
gisteravond om het leven gekomen, nadat
de door hem bestuurde auto op een niet
beveiligde overweg tussen Kesteren en
Opheusden door een goederentrein was
gegrepen. De auto werd omstreek^ 500
meter meegesleurd.
Drie mensen in stukken gehakt
Een strafeiland voor Singapore'
meest geharde misdadigers is na ee
gruwelijke gevangenenopstand in ee
pinhoop veranderd. De directeur e:
twee bewakers zijn met messen aa
stukken gehakt en 29 andere bewa
kers zijn levensgevaarlijk gewond.
Vrijdag hebben de gestraften met
vlijmscherpe parangs (kapmessen)
en tuigereedschappen een uur lang
ongehinderd op het eiland kunnen
huishouden, totdat een zwaar bewa
pende politiemacht met een vloot
kclinc bootjes op het eiland aan
kwam.
Een radeloze vrouw op de
puinhopen van wat wat eens
haar woning was. Haar huis
werd verwoest door de aard
verschuiving, gevolgd door
zware regens en stormen in
Toline, aan het meer Iseo, in
noord-Italië. Het gebeurde gis
teren in de vroege ochtenduren.
De wolkbreuk, met hevige
winden en hagelstenen zo groot
als eieren beukten op het
strand, van het door toeristen
druk bezochte meer Iseo. Vijf
personen verloren het leven
als gevolg van dit verschrikke
lijke noodweer.
Vermoord is de 47 jaar oude gevange
nisdirecteur D. S. Dutton, een Engelsman,
die van mening was dat voor de reclas
sering van de gevangenen merendeels
leden van de geheime verenigingen van
Singapore geen vuurwapens nodig
De ge^raften rookten hem uit een
radiokamer, waar hy het alarm in wer
king had gesteld. Vervolgens staken zij
hem de ogen uit en hakten hem in stuk
ken. Twee bewakers, die eveneens on
gewapend waren, ondergingen een
zelfde lot.
De strafkolonie op Poelau Senang werd
drie jaar geleden gesticht als reclasse-
ringscentrum zonder muren en zonder
vuurwapens. In een regeringscommuni
qué is bekendgemaakt, dat de gestraf
ten zich plotseling tegen hun bewakers
keerden. Zij sloegen houwden en hakten
met hun tuingereedschap als wilden om
zich heen. toen zij van hun midaagtaak
terugkeerden. Vervolgens holden zij
naar het administratiegebouw en de
slaapzalen, die zij in brand staken
Gisteren is op Bronbeek bij
Arnhem het jubileumgeschenk,
ter gelegenheid van het hon
derdjarig bestaan van het in
stituut, officieel overgedragen.
Het is een monumentale bank.
waarvoor gelden bijeenge
bracht zijn door (oudjmili-
tairen van het KNIL en de
koninklijke marine en hun we
duwen.
Volgens onbevestigde persberichten
zyn enkele van de gewonde bewakers
de brandende gebouwen ingegooid. Zij
werden er door reddingsploegen
uitgehaald. Een helikopter van de Britse
luchtmacht heeft heen en weer gevlogen
om gewonden naar een ziekenhuis
Singapore over te brengen.
De gestraften hebben ook nog e^
gevochten met vissers die als eersten
het eiland aankwamen. Zij gaven z
echter onmiddellijk over toen de politie
met bootjes op het eiland landde.
Volgens de Straits Times heeft Dut
ton enige tijd geleden verklaard:
geloof, dat ik hen met beleefdheid
overredingskracht kan veranderen
niet met vuurwapens. Ik weet dat zij
In een kwaadaardige horde kunnen
veranderen, maar ik geloof dat dat
nooit zal gebeuren. Er zit iets goeds
in hen en ik ben van plan dat naaf
buiten te brengen".
Naam overgelopen Rus bekend
De hoofdofficier van de Russische
inlichtingendienst, die naar het Wes
ten overgelopen Is, heet Anatoli Dol
nytsin. Hij is een communistische be
roepsambtenaar van middelbare leef
tijd. Verondersteld wordt, dat hij in
1961 negen maanden op de Russische
ambassade te Londen gewerkt heeft en
dat hij de ambassade van een satelliet-
daat diende, toen hij de wijk naar het
Westen nam.
In het begin van 1962 nam hij de
benen en bracht ongeveer een half jaar
door in Amerika, waar hij door de
centrale inlichtingendienst onder
vraagd werd.
Hoewel men er naar streefde de naam
van de overgelopen Rus geheim te hou
den. is dat niet gelukt De Londense
„Daily Telegraph" onthulde, dat de naam
van Dolnytsin donderdagavond aan alle
kranten is doorgeseind met het verzoek
noch de naam, noch iets over de affaire
te publiceren. Dat verzoek kwam van de
Britse commissie, die aan de kranten ad
vies geeft wat over veiligheidskwastics
kan worden gepubliceerd. ..Die kennis
geving werd over geheel Engeland ver
spreid". schreef de „Daily Telegraph". En
het blad was van mening, dat de naam
reeds daardoor zo bekend was geworden,
dat wel tot verdere publicatie kon wor
den overgegaan.
Men meent dat Dolnytsin de man is ge
weest. die heeft onthuld, dat de Britse
ambtenaar van buitenlandse zaken Ha
rold Philby de derde man in de affaire
Burgess-MacLean is geweest.
Philby werkte, zoals men weet, als
Journalist in het Midden-Oosten, voordat
hij in januari van dit jaar in Beiroet ver
dween. Hij is vermoedelijk in een com
munistisch land.
Dolnytsin heeft ook inlichtingen ver
strekt, die tot neutralisatie van minstens
één belangrijke spion in de Verenigde
Staten hebben geleid, zo schreef de ..Daily
Express". Het wordt tevens waarschijn
lijk geacht, dat zyn onthullingen tot de
arrestatie van William Vassall. de Britse
ambtenaar bij de admiraliteit, hebben ge
leid. Vassall werd schuldig bevonden aan
spionage voor Rusland en tot 18 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld.
prijzen, dat hij bij het scheiden van
de (bouw-)markt zo uitvoerig heeft ge
antwoord op de vragen van het kamerlid
Van Dis. Hem blijken geen feiten bekend
te zijn, op grond waarvan kan worden ge
concludeerd, dat ambtenaren van volks
huisvesting en bouwnijverheid op de loon
lijst van bepaalde bouw- en beleggings
maatschappijen staan. Het zou ook wel een
vreemde toestand zijn. Ons ambtenaren
corps geldt als volstrekt integer. Wij zul
len dan ook de laatstcn zijn, die er een
blaam op willen werpen.
De heer Van Dis heeft dit natuurlijk even
min willen doen. Integendeel, het gaal
hem juist om het hooghouden van de goede,
naam, die de ambtenaren hebben.
Intussen is echter niet komen vast te
staan, dat de aanwijzingen of geruchten,
die de fractieleider van de S.GaP. bereik
ten, inderdaad van alle grond ontbloot zijn.
Een minister kan bezwaarlijk op loon
lijsten van alle bouw- en beleggingsmaat
schappijen er op laten nakijken, of er ook
namen van ambtenaren op staan. Hier is
slechts het antwoord terzake, dat de minis
ter heeft gegeven: wie daaromtrent iets
weet of meent te weten, moet zijn inlich
tingen doorgeven, opdat een onderzoek
kan worden ingesteld.
Wel is gebleken, dat niet alle ambtenaren
van het betrokken departement voor ne
venwerkzaamheden ten behoeve van par
ticuliere ondernemingen de vereiste toe
stemming hebben. Deze zaak wordt nader
onderzocht. De vragen van de heer Van
Dis zijn dus niet tevergeefs gesteld.
Ondanks allerlei technische vernieuwingen
op woningbouwgebied blijven de ambte
naren in een glazen huisje wonen. Op het
departement wordt dit gelukkig beseft.
Drama in Den Bosch
Moeder verdronk
tweejarig kind
in kanaal
Een afschuwelijk drama heeft zich,
naar de recherche heeft ontdekt, deze
week dinsdag in Den Bosch afgespeeld.
De 26-jarige mevrouw J. van der V.-V.
heeft op gruwelijke wijze een einde
gemaakt aan het leven van haar twee
jarig dochtertje Fanny. Zij heeft het
meisje verdronken in het Drongelens
Kanaal.
Toen de vrouw zich bij de politie
meldde met het onwaarschijnlijke ver
haal, dat haar kindje was ontvoerd door
ccn man in een grote donkere auto en
dat zij eerst boodschappen was gaan doen.
voordat zij die ontvoering was komen
melden, kregen de rechercheurs al ter
stond argwaan.
Dat zou in de altijd zeer drukke Vugh-
terstraat gebeurd zijn.
Nadat de vrouw donderdag had ver
klaard. dat kinderen een kindje in het
water hadden zien drijven en vrijdag
het stoffelijk overschot van het meisje
inderdaad uit het kanaal was opgehaald,
bekende zij haar kind van het leven te
hebben beroofd.
Als motief voor haar daad gaf zij op.
dat zij bij haar echtgenoot een ondraag
lijk leven had. Een tweede kind (een
meisje van elf maanden) ligt in het zie
kenhuis. Mevrouw v. d. V. verklaarde,
dat zij ook zichzelf had willen verdrin
ken.
Op het terrein van het gemeentelijk
energiebedrijf in Hilversum is gistermid
dag een deksel van een verwarmings
installatie. waarbij aardgas werd ge
bruikt, in de lucht gevlogen. Van de vier
omstanders werden drie man licht ge
wond. De installatie liep schade op.
Tendens stationair
HET WEER IN EVROPA
J~^E afgelopen week is vooral
zien van de temperatuur, de tempe.
raturen van 16 a 17 graden leleurstellen-t
gebleven. Het komende weekeinde blijft
ook wisselvallig. Een kleine storing bo
ven de Noordzee veroorzaakt vandaag
op enkele plaatsen een regen-, of
Er komen echter ook opklaringen voor
maar een nieuui Oceaanfront zal mor
genmiddag de bewolking van het westen
uit al weer doen toenemen. Dit betekent
dat het juli-weer ook de komende dagen
een sterk wisselvallig karakter houdr.
waarbij de middagtemperaturen, die t
maal tussen 20 en 22 graden dienen te
liggen hier voorlopig nog enkele graden Rapporten hedenmorgen zeven
beneden blijven.
De Bilt verwacht tot zondagavond:
Enkele opklaringen, maar ook plaatse
lijk een bul. Wind uit zuidelijke rlchtln-
gen. aanvankelijk zwak tot matig, later I) Helder zw
matig tot vrij krachtig Dezelfde tem- Yperiburg gh
peraturen als vandaag of iels hogere. Y".*flngen
(Opgemaakt te 11.15 uur). De Bilt zw
Twente h!
Zon en maan Eindhoven
Zondag 14 juli: zon op 4.35. onder 20.55
maan op 0.23 onder 13.31. Stockhc.—
Maandag 16 juli: zon op 4.36, onder °*l°
20.54; maan op 0 45, onder 14.51. 2555?"
Zondag 14 juli: laatste kwartier. Londen
nkl
DE.
Nederland geworden, die nog komst zijn beslist verontrus- uit 312 t
vooruitzichten
de toe- land in 1929 uit
1939 rustend achteruit. Uit Zwit-
slechts in acht van de elf Ne
derlandse provincies komt
broeden. Een naoorlogs diep-
i 1950 uit 85 pa- seriand zijn
bestond, meent dat zelfs maal verdwenen,
i en ander staat te lezen niet hij benadering de ach- Het initiatief
artikel van de heer K. teruitgang van de ooievaai
te
trouwens geen Nederlands daarvoor" geschikte plaatsen trekkelijk primitieve land
land nestelden. Wclis- Amsterdam. De heer Zweeres, verschijnsel, want ook elders ooievaarsnesten te bouwen, bouw (Oost-Europa, Zuid
herinnert dat de in Europa gaat het aantal leidde welisw -
broedende ooievaars veront- stijging van I
maar de heer Zweeres
zelfs al hele- gelooft dat zonder deze maat
regelen de achteruitgang nog
de Ne- groter zou zijn geweest. Op-
'allend Is dat het aantal ooie
landen met i
steeg het aantal vorig
Jaar weer tot 50,
de ooicvaarsbevolking
wnw 2 25
