Nieuwe Leidlse Courant
VALENTINA DICHT BIJ VALERI
Commentaar
Worden ruimtevaartuigen aan elkaar gekoppeld?
Geruchten
Russische
over derde
astronaut
Churchills kapper eindelijk betaald
Russische „steun"
voor Macmillan
Mr. H. Albarda wordt
pres.-directeur KLM
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
Maandag 17 juni 1963, 44ste jaargang^
Vrolijke
inzet van
Holland Festival
Zie pagina 7
Leiden Steenstraat 37
Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen
jNieuws in
één oogopslag
Voor het eerst in de ge
schiedenis is gisteren een
vrouw de ruimte ingescho
ten: de Russische astro
naute Valentina Teresj-
kowa. Het is niet onmo
gelijk dat haar ruimte
schip, de Wostok 6, aan
de reeds enige dagen om
de aarde cirkelende Wos
tok 5 (met Bikowski aan
boord) zal worden gekop
peld. Waarschijnlijk zal
Bikowski vrijdag naar de
aarde terugkeren.
Het debat in het Britse
Lagerhuis over de affaire-
Profumo, dat vandaag is
begonnen, zal vrijwel ze
ker eindigen in een ver
trouwensvotum voor pre
mier Macmillan. De pre
mier heeft de menings
verschillen in zijn kabinet
voor de aanvang van het
debat kunnen wegnemen.
In de loop van de dag
hebben de fractieleiders
van de vijf grote partijen
in de Tweede Kamer be
sprekingen gevoerd met
formateur De Kort over
het basis-program dat zij
zaterdag van hem hebben
ontvangen.
Premier Ben Goerion
van Israël heeft president
Sjazar zijn ontslag aange
boden „om persoonlijke
redenen". Ben Goerion is
sinds de stichting van de
staat Israël in 1948
premier geweest. Sjazar
zal waarschijnlijk de mi
nister van financiën, Esj-
kol, vragen een nieuwe
regering te vormen.
De raad van commissa
rissen van de KLM heeft
zijn vice-voorzitter, mr.
H. Albarda, aangewezen
als president-directeur.
Hij zal als zodanig drs. E.
H. van den Beugel opvol
gen, die onlangs onver
wacht is afgetreden. Ook
zal binnenkort nog een
vijfde directeur worden
benoemd.
In Jackson (VS.) zijn
gisteren twintig negers ge
arresteerd nadat het, na
afloop van een rouwdienst
die was gehouden ter her
denking van de vermoorde
negerleider Evers, tot on
geregeldheden was geko
men. Veertien politieagen
ten liepen verwondingen
op. Evers zal in Washing
ton worden begraven.
T~\E Russen hebben dus inderdaad een vrouwelijke astronaut de ruimte ingezonden. Zij
heer Valentina Wladimirowna Teresjkowa, is 26 jaar, ongehuwd en heeft de rang van
tweede luitenant. Om 10.30 uur Nederlandse tijd kwam zij gisterochtend in de Wostok-6 in
een baan om de aarde. Kort daarna kwam zij in de directe nabijheid van de Wostok-5 van
de astronaut Valeri Bikowski, die toen al enkele dagen om de aarde cirkelde. Uit Moskou
wordt vernomen, dat Teresjkowa en Bikowski zullen trachten, met handbesturing een ren
de ruimte te bewerkstelligen, mogelijk gevolgd door een
de twee ruimtevaartuigen.
Als ruimtepiloot Bikowski kon, zou hij vast en zeker naar beneden
schreeuwen: „He, ik ben er ook nog", want sinds de lancering van Teresj
kowa is alles „Valja" (troetelnaampje voor Valentina) wat de klok slaat.
Toch zal hij nog wel aan zijn trekken komen, wat belangstelling betreft,
want hij lijkt voorbestemd te zijn een nieuw wereldduurrecord te gaan ves
tigen. Er doen geruchten de ronde, dat hij tot vrijdag in de ruimte tracht
te blijven.
zal worden gelanceerd. Dan zou
trio bestaande uit twee vergeten
en een vrouw zijn, of de derde zou Bi
kowski eventueel kunnen vervangen.
Maar de zegslieden in Moskou waren
hiervan lang niet zo zeker als zij waren
omtrent de lancering van de eerste vrouw
'an tevoren bleken te weten.
LANDING
Daar staat tegenover dat een Japanse
deskundige, die de vlucht van Bikowski
volgt, meent dat deastronaut vanavond
moet gaan landen, omdat de omwente
lingstij d van zijn ruimtevaartuig was
teruggelopen onder de 88 minuten. Alle
door Russen gelanceerde satellieten wer
den naar de aarde teruggeroepen, als de
omlooptijd beneden die grens was geko
men, aldus deze Japanse deskundige.
DERDE MAN
Dit is Valentina Teresjkova, de
eerste vrouw in de ruimte, breed
lachend in haar ruimtekostuum.
Lagerhuisdebat over zaak-Profumo
I In het Britse Lagerhuis werd vandaag het debat over de zaak-Profumo
gehouden, dat naar verwachting zou eindigen met een vertrouwens
votum voor premier Macmillan. De Britse minister van gezondheid
Enoch Powell, over wie het gerucht liep dat hij uit de regering zou
treden, heeft Macmillan van zijn steun verzekerd. De belangstelling
voor het debat, waarvoor men zes en een half uur had uitgetrokken, was
zo groot, dat men reeds zaterdag met slaapzakken en flessen thee en
koffie voor het Lagerhuis was gaan posten.
Intussen heeft gisteren het Russische persbureau Tass ontkend, dat Iwanof
tijdens de Cubaanse crisis op een of andere wijze heeft gepoogd onderhande
lingen te voeren met vertegenwoordigers van Engeland om dit land in d<
crisis te laten bemiddelen. Voor het eerst in de Russische berichtgeving wordt
melding gemaakt van Iwanof ln verband met de zaak Profumo. Tass negeert
echter het feit dat de Rus een verhouding met juffrouw Keeler zou hel
gehad.
Tass noemde de beschuldiging „kwaadaardige verzinsels" en de „plompe
pogingen van sommige „bourgeois-schribenten" om Iwanof op een of an
manier in verband te brengen met dfe affaire-Profumo een bewijs, dat
in bepaalde kringen in Engeland in de strijd om stembussucces niet aarzelt
methoden te gebruiken, waarbij geen rekening wordt gehouden met het feit.
dat zij schadelijk kunnen zijn voor de Russisch—Britse betrekkingen", n,»
j betekent dus indirect Russische steun voor Macmillan.
Het Labour-parlementslid Lipton zei zaterdag, dat Kennedy zijn bezoek
Engeland diende uit te stellen met het oog op de crisis in de conservatieve
regering. Hij vond dat Macmillan zelf om uitstel behoorde te vragen. Ken
nedy zal op 29 juni uit Ierland aankomen en de volgende dag besprekingen
met Macmillan voeren.
De Britse minister van luchtvaart, Hugh Eraser zei zaterdag bij zijn
terugkeer uit Amerika, waar hij met Kennedy besprekingen heeft gevoerd,
dat de Amerikanen zeer bezorgd zijn over het veiligheidsaspect van het geval
Profumo. Hij voegde hier tot de journalisten aan toe: „Ik was in staat de
verzekering te geven, dat er geen lekken zijn geweest".
CARRIÈRE
Valentina, die op 6 maart 1937 in Mas-
lennikowo werd geboren, begon op
venitien-jarige leeftijd te werken in
bandenfabriek in het naburige Jaroslawl,
een oude stad in het gebied van de bo
venloop van de Wolga. Haar vader
tractorchauffeur. Hij kwam in de oorlog
om het leven. Haar moeder was textiel-
arbeidster. Valentina's carrière als astro
naute begon toen zij in 1959 parachute
springster werd bij de luchtvaartclub van
Jaroslawl. Al spoedig had zij de leiding
van een parachutistengroep van haar
fabriek. Zij heeft 126 sprongen gemaakt.
Toen zij vorig jaar aan de kosmonauten-
school studeerde kreeg zij de militaire
rang van tweede luitenant.
DOEL
Het doel van de gelijktijdige vlucht
is het bestuderen van de invloed
diverse factoren van de ruimtevaart op
het menselijk organisme, waaronder
een vergelijkende analyse van di
vloed van deze factoren op het orga-
dere doeleinden zijn het doen van n
medisch en biologisch onderzoek ei
verbeteren en perfectioneren van
besturen van ruimtevaartuigen tijdens
gelijktijdige vluchten. Daarna zullen
observatieposten in de ruimte worden
gestationeerd, die zo meldt Tass
bij gedeelten in elkaar gezet zullen
worden en complete laboratoria zullen
zijn.
VROUWEN
In de nabije toekomst zal het volgens
het persbureau wellicht noodzakelijk
worden, dat vrouwen deelnemen aa
ruimtevaart, als men kleine levensge
meenschappen in de ruimte denkt
brengen. Het zou dus van belang zijn te
weten hoe het vrouwelijke organism*
reageert op de factoren, die zich bij een
ruimtevaart voordoen. Overigens herin
nert men er aan, dat het einde van de
vlucht van Valentina zal voorafgaan aar
het internationale vrouwencongres, dat
volgende week in het Kremlin begint
(Zie vervolg op pag. 6,
ZOMERPANTALONS
lichtgewicht
7ÓUa 29.75
Katoenen
gabardine,
krimpvrij
10.9
'.y.y.TcT.iiwr
elkaar koppelen
Valentina Teresj
kova, zoals zij
thans door de
wereldruimte
zweeft. De foto
werd genomen
tijdens een van de
talrijke oefenin
gen. Normaal
eten en drinken
is in een toe
stand van ge
wichtloosheid on
mogelijk; daarom I
Plan benoeming vijfde directeur:
(Van
een onzer redacteuren)
De raad van commissarissen van
de KLM zal in een op 27 juni te hou
den buitengewone vergadering van
aandeelhouders van de maatschappij
voorstellen de heer mr. H. Albarda.
die thans de functie van vice-voor
zitter van de raad van commissaris
sen vervult, op te nemen in de direc
tie. In verband hiermede zal de heer
Albarda uit de raad van commissa
rissen treden. De raad van commis
sarissen zal de heer Albarda tot pre
sident-directeur van de maatschappij
benoemen. Deze zal in genoemde
functie leiding geven aan de werk
zaamheden van de directie en de ac
tiviteiten coördineren.
De directie zal bestaan uit: de he
ien mr. H. Albarda, president-direc
teur, ir. F. Besangon, directeur, mr.
L. de Block, directeur, E. H. Larive.
directeur.
Het ligt in het voornemen van com
missarissen in een vergadering van
prioriteitsaandeelhouders, die aan de
buitengewone vergadering van aan
deelhouders van 27 juni voorafgaat,
voor te stellen het aantal directieleden
te bepalen op vyf.
De commissarissen hopen binnenkort
in de gelegenheid te zijn een voorstel
te doen voor het vprvullen van de nog
bestaande vacature.
De heer Albarda is sedert de instelling
van het college van gedelegeerden uit de
raad van commissarissen der K.L.M.
eveneens lid van dat college.
Hij werd in 1956 benoemd tot vice-
voorzitter van de raad en van het col
lege. Daardoor is hij steeds ten nauwste
betrokken geweest bij de ontwikkeling
van de luchtvaartmaatschappij en de
luchtvaartproblematiek in het algemeen.
Geen wonderen
De nieuwe president-directeur van de
K LM. heeft vanmorgen kennis gemaakt
met de pers. Hij merkte op. dat zijn 17-
jarige ervaring als lid van de raad van
bestuur, later de raad van commissaris
sen en het college van gedelegeerden
een belangrijk element bij zijn benoe
ming is geweest. Hoewel deze functies
van adviserende en controlerende aard
waren, heeft hij zich toch vertrouwd
kunnen maken met de algemene proble
matiek, in het bijzonder met de moeilijk
heden, waarmee het bedrijf thans wordl
geconfronteerd. De heer Albarda zei er
;ich volledig van bewust te zijn dat de
hem wachtende taak geen sinecure is.
doch zich met zijn ervaring in handel,
industrie en verkeer met overgave ter
beschikking te stellen.
.Wonderen zult u van my niet kunnen
verwachten, maar wel een op werkelijk
heidszin berustende aanpak, enerzijds
gedragen door mijn vertrouwen in de
toekomstmogelijkheden en anderzijds
door een onvoorwaardelijke inzet van al
le beschikbare krachten".
Grondslagen beleid
J Het In principe handhaven van de
bestaande exploitatie-plannen en het
zo snel mogelijk realiseren van de re
organisatie van het bedrijf en het af
sluiten van de daarmee verband hou
dende maatregelen:
2 het kweken van een positieve werk
sfeer en het handhaven van een ge
zonde arbeidsdiscipline:
een agressieve verkooppolitiek naast
een zo economisch mogelijk beheer.
Voor deze doelstelling heeft men het
oog gevestigd op iemand buiten het be
drijf. die als vijfde directielid zal optre
den. Het parool is „Sales first";
alle aandacht voor de kwaliteit van
het produtet, met name voor het
dienstbetoon en de algemene betrouw
baarheid. waarbij de regelmaat centraal
begrip voor de rol van het moderne
ondernemerschap, waarbij de renta
biliteit weliswaar doel is, maar waar het
begrip winst ook wordt gehanteerd met
het oogmerk de continuïteit van het be
drijf te verzekeren en werkgelegenheid
te scheppen. De verantwoordelijkheid
ten opzichte van het eigen personeel,
waarvan de krachtsinspanning essentieel
is voor de toekomst der onderneming, is
uiterst belangrijk.
Samenwerking
De nieuwe president-directeur zei ver
der dat zy opvatting over samenwerking
in de luchtvaart in het algemeen en met
name in Europa geheel gelijk is aan die
door de KLM reeds geruime tijd is
voorgestaan. Samenwerking op lucht
vaartgebied is, vroeg of laat, een logisch
gevolg van de technische en luchtvaart-
politieke ontwikkeling. Met name wan
neer omstreeks 1970 het supersone jet
vliegtuig zijn intrede doet, zal samen
werking beslist noodzakelijk zijn.
(Voor levensloop zie pag. 6)
Soebandrio, de Indonesische minister
van buitenlandse zaken, heeft te Tokio
een Japanse lening van 11 miljoen dollar
gekregen voor de bouw van een waren
huis te Djakarta en daarna zaterdag naar
Rome vertrokken om zich te voegen bij
Soekarno.
merkwaardige emancipatie van de
vrouw. Na een aantal mannen die de ruim
te zijn ingeschoten is het nu ook een vrouw,
die op grote hoogte voortsnelt en om de
aarde cirkelt.
Waarom zou de vrouw niet kunnen wat
de man kan? Waarom zou de vrouw de
man niet kunnen evenaren in het circule
ren om de evenaar? Maar wanneer de
vrouw het zou kunnen, waarom zou lij
het dan ook moeten?
Dit is, naar onze indruk, het typische ver
schil in de Russische en in de Amerikaan
se kijk op deze dingen.
Op zijn wijze heeft het Marxisme het een
en ander gedaan aan een andere plaats
bepaling van de vrouw. Het heeft daarbij,
als wij het zo zeggen mogen, de vrouw
vermannelijkt. Tal van werkzaamheden,
waarvan wij menen dat zij toch wel in het
bijzonder ten laste van de man komen
veel ruw werk inbegrepen komen on
der de communistische maatschappijbe
schouwing evenzeer ten laste van de
vrouw. Er is daar een vervaging
grenzen in de richting i
het mannelijke.
De" Amerikanen zien "het blijkbaar anders.
Ook zij weten wel wat publiciteit Is. Ook
zij hebben er weet van, dat de ruimte
vaarten mede kunnen strekken t°t verho
ging van het aanzien in de wereld. Ook
zij zullen zich bewust zijn, dat een moge
lijk aandeel van de vrouw in deze spreken
zal tot de verbeelding van miljoenen. Zij
houden het echter op de man.
We leven wel in een merkwaardige tijd.
Wie zijn bijbel opslaat en daarin het beeld
ziet, dat bijvoorbeeld in Spreuken 31 van
de vrouw wordt getekend, moet toegeven
dat de vrouw ook daar belangrijk meer
is dan alleen maar „huiszittend". „Zy haalt
van verre haar spijs", zo lezen we daar,
temidden van andere mededelingen, die
alle getuigen van een veelzijdige vrouwe
lijke begaafdheid en werkzaamheid. De
vrouw van Spreuken 31 maakt ook haar
ruimtevaart door het leven, maar zij staat
met beide voeten op de grond.
Ook dit laatste moeten wij in alle nuch
terheid blijven bedenken. Wat de Russen
presteren is beangstigend knap. Zij zijn
de meesters in de lucht. Maar de proble
men liggen op de aarde en aan de oplos
sing daarvan betekenen ook deze steeds
knapper en steeds langere ruimtevluchten
geen bijdrage. En van die problemen kan
onze aandacht, hoezeer nu weer geboeid,
toch niet worden afgeleid.
Bij alle bewondering en verwondering zul
len we het wereldgebeuren in de juiste
proporties en in de ware verhoudingen
moeten blijven zien.
Margarine weer
cent duurder
Met ingang van vandaag wordt de con
sumentenprijs van margarine met één
cent per pakje van 250 gram verhoogd.
De Bond van Nederlandse Margarine
fabrikanten die deze mededeling doet,
voegt hieraan toe, dat deze prijsverhoging
een gevolg is van gestegen grondstoffen-
prijzen. De laatste verhoging eveneens
met één cent per pakje dateert van
13 februari.
Mr. H ALBARDA
president-directeur
breidt zich nu ook uit over het Middel
landse Zeegebied. Aan de noordelijke
rand van dit hogedrukgebied komt boven
de oceaan een vrij krachtige westelijke
stroming voor. Hierin bewegen verschil
lende storingen mee, die ook het
in ons land beïnvloeden.
Zo passeerde vandaag in langzaam tem
po het front van een bij IJsland liggende
depressie. Het veroorzaakte bijna overal
lichte neerslag.
Een volgende, nu nog ten westen van
de Britse eilanden gelegen depressie, Veel bewolking met tijdelijk enige regen
koerst in de richting van Schotland en of motregen. Overwegend matige wind
zal vermoedelijk morgenmiddag de tussen zuidwest en zuid. Dezelfde tempe-
Noordzee bereiken.
Deze brengt Nederland in zachte voch
tige lucht met veel bewolking, waaruit
opnieuw af en toe wat lichte regen zal
Een derde depressie bevindt zich thans HET WEER IN EEROPA
bij New Foundland. Ook deze komt naar
Europa. In verband hiermee zal het ver. Rapporten hedenmorgen zeven uui
tendens: styging
De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
ZON EN MAAN station
Dinsdag 18 juni: zon op 4.19, onder
21.02; maan op 2.41, onder 17.09. J_
Vrijdag 21 juni: nieuwe maan. D. Helder
Ypenb.
Strandverwachting Beide
Matig strandweer met vrij veel be- Twente I
wolking en een zwakke zeewind. In de Eindhoven
middag 1516 graden. zeewater 14 Helsinki
graden. Stockholm
Vooruitzichten: enkele verspreide op- Oslo i
klaringen, mar morgen weer een zwak Aberdeen
oceaanfrontje met plaatselijk wat lichte Londen
regen.
n,regen wzw 3
19 12 1
20 12 2
19 14 0.6
19 14 0.1
JgEN Nigeriaanse aannemer, ren in dc barbierswinkel van uit bewondering voor Chur- taling van de schuld en het naar de kapper wilde gaan.
Samuel Jaiyc. heeft ecu Charles Welgemoed in Pre- chili, schreef hij. De kapper restant als schadeloosstelling Toen de kapper klaar was zei
64-jaar oude schuld van Sir toria. heeft gezegd dat hij het geld voor het lange wachten. Churchill dat hij later zou
Winston Churchill betaald. zal aanvaarden en een kwi- betalen. De volgende dag ont-
Volgens een krantenbericht Jaiye schreef naar de krant, tantie zal zenden aan Chur- Churchill was dagbladcor- snapte hij echter aan zijn be-
had Sir Winston in 1899 tij- dat hi.j gisteren vijf shilling chili. Jaiye had nog geschre- respondent tijdens de boeren- wakers. De schuld is nooit
dens de boerenoorlog niet be- (f2,50) had gezonden aan de ven dat anderhalve shilling oorlog. Hij werd door de boe- voldaan, aldus het verhaal
taald voor knippen en sche- kapper. Hij had dit gedaan (75 cent) bedoeld was als bc- ren vastgehouden, toen hij van Welgemoed.
Brussel
Luxemb.
Parijs
Ajaccio
Madrid
Mallorca
2 19 14
windstil 19 9
wzw 1 23 10
z 2 29 24
nw 6 20 13
windstil 17 10
onbew. I windstil 27 16