Niet meer godsdienst
i van vreemdelingen
Amerikaanse negers
weten wat zij willen
Al sinds 1926
op Java
Liefst ambtenaar, die met
zijn vuist op tafel slaat
Voorstel voor
Maleise
statenbond
Rijke landen dienen deel
voedsel af te staan
Beroemd.
Jjti aan Ivojnta Kij
Slinger op eilanden
ZATERDAG 8 JUM 1963
Broer van premier De Quay:
Solo, mei
„Juist deze maand hebben we
le honderdste geboortedag van
pater Van Lith gevierd. Hij was
3e eerste Jezuïet, die op bet Ja
vaanse platteland een parochie
restigde. Dat gebeurde in Moen-
tilan, waar bij later begraven is.
Dok ik heb daar een paar jaar
pastoor mogen zijn".
Pastoor
Het is pastoor G. J. E. de Quay SJ,
Jie dit in Solo, ook Soerakarta gehe-
!en, tegen me zegt. als ik hem daar te
len het lijf loop. Hij woont in de hoofd-
Itraat, die thans Djalan Djenderal Soe-
Jirman heet, precies achter de kleine,
rooms-katholieke kerk. Het nummer is.
irreemd genoeg, hetzelfde als dat van het
1 okto»'1 1832 stammende, protestantse bede-
wis, dat aan dezelfde straat ligt. Ver-
men Ben ik hier soms omdat jullie den
ken dat ik in Irian Barat ben geweest?
Of is 't omdat ik de broer van de Ne-
derlandse minister-president ben? vroeg
ik zonder meer. Vooral vanwege het
laatste keek men mij hoogst verbaasd i
aan. Is dat zo? luidde de tegenvraag.
Nou dat hebben we nooit geweten.
Wat ik maar zeggen wil, is dan men
verslaggever Link van Bruggen nooit enige verwantschap heeft gezocht.
Dat komt in de eerste plaats, omdat ve
len. zelfs mensen, die uit m'n eigen pa- -
rochie komen, nauwelijks weten, hoe
(Van onze speciale
Volgende week gaat liet spannen
De Amerikaanse neger heeft
er genoeg van een „gedeeltelijk
burger" te zijn en wil niet langer
wachten op volledige gelijkheid.
Dit is de explosieve kracht van
de grote sociale onrust, welke
warring is hier vaak het gevolg van,
maar aan veranderen wordt nog steeds
niet gedcht. De moeilijkheid is name
lijk dat de Djalan Djenderal Soedirman
uit twee kleine, doch geheel verschil
lende straten werd samengevoegd.
Oudere broer
Pastoor De Quay, die 64 is, is de ou
dere broer van minister-president De
Quay. De familietrekken zijn duidelijk
waarneembaar. Hoewel de geestelijke
langer en schraler is dan de staatsman,
is de neus gelijk, de lach bijna dezelf
de. De innemende, vaak ontwapenende
conversatietoon van de één verschilt ook
al weinig met die van de andere.
De Jezuïeten-pater, die Indonesisch
staatsburger geworden is zoals vele
andere Nederlanders, die in de Archi
pel zijn blijven wonen heeft z'n Ne
derlandse broer zeker in tien jaar niet
gezien. Ook per brief heeft hij de laat
ste jaren weinig contact gehad, omdat
de postverbindingen verbroken waren.
Kleine tekenen van leven werden wel
eens via de Verenigde Staten doorgege
ven, waar een famililid als tussenper
soon fungeerde.
Anders
stands VLOT DOOR EUROPA MET
lerwijs
..Ik heb net een lange brief
broer gekregen. Ja, van de verkiezings
uitslagen heb ik alles vernomen. Niet
ia de minister-president overigens,
iaar via de Wereldomroep".
De geestelijke, die sinds 1926 bijna on
onderbroken op Java verblijft als
standplaats had hij o.m. Djakarta, Se-
marang, Djokjakarta en Moentilan
heeft geen moeilijkheden gehad in ver
band met het feit, dat het, qualitate
qua. uitgerekend zijn broer was. die in
de kwestie-Nieuw-Guinea zo lang het
been stijf hield.
,.Ik werd eens een keer bij de
ligheidsdienst geroepen", brengt
naar voren, „om het normale routine-
onderzoek te ondergaan. Naam, adres,
geboortedatum, vingerafdrukken enzo
voorts. De laatste vraag was en ik
vond hem nogal vreemd, ook al kon ik
hem ontkennend beantwoorden of ik
ooit in Irian Barat was geweest. Een
paar weken geleden werd ik door een
andere veiligheidsdienst, een hogere, zal
ik maar zeggen, voor een tweede ge
sprek opgeroepen. Ik dacht toen ik
moet zelf het initiatief maar eens --
Nota UNIEKE WEGEN GIDS VAN EUROPA
(met wegenkaart en routestift: f 2,50)
KI
BSKEDH
HjgHH
ggj]
mm
M
■m
Jffi
AUTOKAARTEN VAN VELE LANDEN
(met een schat van informaties: f 1,25)
NIEUWSTE WEGWIJZER VOOR PARIJS
(en voor de prachtige omgeving: f 1,25)
ri
ities,
W "W1
fc, 4
jjf
2fi§li=jl8Hl
meei
SPECIALE KAART VAN NEDERLAND
(met tal van toeristische tips: f 0,90)
ien Vele honderden Esso dealers heb-
|us ben al deze kaarten in voorraad.
Geroepen
Indonesië nooit aanleiding geeft
de eventuele familieverhou
ding te vragen. De meeste namen ko-j
men daarvoor veel te veel voor".
Verheugend
Volgens pastoor De Quay is ei
het punt van de christianisering
verheugende ontwikkeling waar t<
men. Dit geldt niet alleen voor
maar ook voor andere delen van
nesië, terwijl het zowel op de rooms-1
katholieken als op de protestanten slaat.
De oorzaak is volgens hem niet zo-|
zeer dat de staatsideologie, die geba-1
seerd is op de Pantjasila. als eerste al-1
gemene erkenning de naam van God
noemt. Wel echter op de omstandigheid
dat het christendom niet langer met de
aanwezigheid van blanken wordt geas
socieerd: De Europeanen trokken weg;
hun godsdienst bleef. Ook vele geeste
lijken bleven achter, wat op zichzelf
stimulerend heeft gewerkt.
Prof. Prins: Geloof in gemeente
Prov. griffies
Jongeren zijn
liet zat
over de Verenigde Staten trekt,
Noord en Zuid, van kust tot kust.
in Jackson. Mississippi
-i Philadelphiaverklaringen
door negerextremisten als ,,We hebben
de blanken op de loop gejaagd"
Het is een ..massaal opdringen" naar
de woorden van een negerdominee
Solidarteitsbetogingen in tientallen noor
delijke steden tijdens de crisis in Bir
mingham. Alabama... Blanke leiders
wekken in talrijke zuidelijke steden op
tot totale integratie
extremisme is, noem het dan maar zo.
Maar is het extreem om dezelfde zege
ningen van de vrijheid te willen genie
ten, welke anderen zo ruim worden toe
gestaan?"
Ongeduld
ontdekken gauw
noodtoestand
Javaans
De Poerbajan-parochie in Solo, waar
pastoor De Quay al weer heel wat jaar
tjes werkt, heeft thans een Javaanse
hoofdpastoor. Verder is er nog een
tweede Nederlandse (pater Oosthout) en
een Duitse pastoor.
Het aantal zielen in de parochie be
nadert op 't ogenblik de drieduizend.
Hoe sterk de groei is geweest, blijkt
wel uit het feit, dat er tot de oorlog toe
één, voornamelijk door Europeanen be
zocht, kerkje stond. Later is er een
tweede en een derde bijgekomen (de
laatste weer groter dan de eerste), ter
wijl thans de bouw van een vierde en
zelfs een vijfde kerk overwogen wordt.
Ruim 100
jaar
(Van i
onzer verslaggevers)
het honderd jaar gele-
den", aldus pastoor De Quay, „dat de
i- eerste Jezuïeten voet op Javaanse bo
dem zetten. Het aanvankelijke doel: ge-
De Philippijnse minister van bui
tenlandse zaken, Emmanuel Pelaez,
heeft gisteren aan het begin van een
vierdaagse conferentie van de mi
nisters van buitenlandse zaken var
Indonesië, Malakka en de Philippij-
nen het denkbeeld geopperd van een
Maleise statenbond, bestaande uit
Indonesië, de Philippijnen, Malakka,
Singapore en de Britse gebieden op
Borneo.
De bijeenkomst is belegd wegens het
onbehagen van Indonesië en de Philip
pijnen over de plannen inzake de fede
ratie van Maleisië, die voor 31 augus-
n het leven zou moeten worden ge
roepen en waarvan slechts Malakka,
Singapore en Brits-Borneo deel zullen
uitmaken. Een statenbond zal naar de
mening van Pelaez „een machtig bas
tion vormen tegen de agressie uit wel
ke hoek dan ook".
Fraundorfer van
blaam gezuiverd
Een speciale commissie van onder
zoek van de Duitse chr. socialistische
unie heeft de vice-penningmeester van
de partij, dr. Max Fraundorfer. gezui
verd van de beschuldiging dat hij eens
de persoonlijke adjudant is geweest
de chr. socialisten, zusterpartij vai
S.S. De naam van Fraundorfer bracht
beroering in geheel West-Duitsland toen
de chr. socialisten, zuterpartij var
chr. demokraten, hem in januari
stelden voor de bondsdag ter vervanging
van een aftredend lid.
Onder druk van de openbare mening
zag Fraundorfer van de aanstelling af.
Daarna volgde toch een onderzoek door
de partij naar zijn nazi-verleden.
loofsuitbreiding, werd tot omstreeks 1900
enigszins omgebogen. De eerste missio-
rissen van onze orde kwamen veelal
die plaatsen terecht, waar militaire
garnizoenen lagen. Er waren daar veel
rooms-katholieken. maar er was een ont
stellend gebrek aan zielszorg. In 't be
gin hebben de Jezuïeten zich dan ook
bijna geheel op de consolidatie toege
spitst. In die jaren werd dit belangrij
ker geacht dan de bekering van moham
medanen tot christenen".
Midden-Java is volgens pastoor De
Quay geen moeilijk missiegebied. An
ders dan in West-Java hebben de mo
hammedanen daar geen diepe religieu
ze overtuiging. De "vasten worden nau
welijks gehouden, de dagelijkse gebe
den evenmin. Ook het moskeebezoek laat
veel te wensen over.
Grote fout
„Het is een grote fout van professor
Snouck Hurgronje geweest", zo besluit
de broer van minister-president De
Quay het gesprek, „dat hij alle Isla
mieten op Java over één kam gescho
ren heeft. Toen hij in z'n boek stelde
dat het, wat missie en zending betrof,
een moeilijke zaak zou worden, vergat
hij te vermeiden dat mohammedanisme
en mohammedanisme twee kunnen
Ontmoeting Kennedy-
Macmillan
President Kennedy zal op 29 en 30
juni een bezoek brengen aan Enge
land voor besprekingen met pre
mier Harold Macmillan, zo is vrij
dag in de Britse hoofdstad bekend
gemaakt.
In de bekendmaking wordt gezegd,
dat beide staatslieden informele be
sprekingen momenteel nuttig achten
aangezien zij elkaar in een half jaar
niet hebben ontmoet. President Kenne
dy zal 23 juni in West-Duitsland aan
komen voor een bezoek van drie da
gen aan de bondsrepubliek en West-
Berlijn.
Nu elektrische
tandenborstels
De electrische tandenborstels, die ver
leden jaar op de Amerikaanse markt ge
ïntroduceerd zijn, worden vlot verkocht.
In de meeste types drijft een elec-
trisch motortje in het handvat de borstel
aan. die in sommige types 2.000 horizon
tale en vertikale bewegingen per mi
nuut maakt. De modellen hebben alle
verwisselbare borstels voor de verschil
lende leden van het gezin.
„Honderdduizenden mensen wonen
niet in de plaats waar zij hun werk
verrichten, en zij willen dat ook
helemaal niet. Men gaat ervan uit of
een natuurverschijnsel is, dat het
niet-stedelijke deel van Nederland on
bewoonbaar is en dat elke stad op
eigen grondgebied woonplaats moet
bieden aan de groeiende bevolking.
Kennelijk bestaat ergens in Neder
land een noodtoestand, want er zijn
permanent voorstellen aanhangig be
paalde gemeenten op te heffen. Op
sommige provinciale griffies schijnen
ambtenaren te werken, die niet rus
tig kunnen slapen als zij niet zo'n
noodtoestand hebben ontdekt", zo
schertste prof. mr. W. F. Prins, hoog
leraar in de staathuishoudkunde aan
de Utrechtse universiteit, vrijdag
middag in hotel Huis ter Duin te
Noordwijk in forse lijnen zijn geloof
in de waarde van de zelfstandige ge
meente. Hij hield zijn rede onder de
titel „Geloof in de gemeente bij
geloof", voor de veertig jaar oude
Vereniging van Zuidhollandse Ge
meenten.
De Nederlandse gemeente is niet
:n toevalligheid, maar betekent een
onmisbaar en onvervangbaar element
de publieke samenleving, zo begon
prof. Prins zijn anderhalf uur duren
de rede.
Bijgeloof omtrent de gemeente ls
iet zo gemakkelijk te onderkennen,
omdat dit zich rankt om het geloof
de nuttige functie van de gemeente,
e de literatuur over het gemeente
zen bestudeert stuit telkens weer op
hardnekkigheid van aangenomen
waarden, die net inzicht in de werke
lijke problemen vertroebelen.
Bij betogen over de noodzakelijkheid
an de opheffing van een gemeente als
an historisch gegroeide eenheid denkt
ïen niet aan Amsterdam, maar aan
ïn kleine, besloten eenheid die nog ge
meenschap kent.
Nadat men de gemeente in dit ro
mantisch kleed heeft gestoken komt
men tot de conclusie, dat het deze
gemeente aan bestuurskracht ontbreekt.
Prof. Prins vond het merkwaardig, dat
{'uist bestuurskracht helemaal niet past
>ij de idee van de gemeenschap. In
een breed opgezet historisch overzicht
schetste hij de ontwikkelingsgang die
de gemeenten hebben doorgemaakt, het
geen heeft geleid tot het feit dat wij
heden ten dage nog onwennig aankij
ken tegen de gedachte dat voor grote
gemeenten een afzonderlijk regiem no
dig zou zijn. Over de inhoud van een
statuut dat deze grote gemeenten moe
ten hebben is nog vrijwel niets om
lijnd.
Na een beschouwing over het begrip
„huishouding" kwam de hoogleraar tot
de stelling, dat de grondwet aan J-
gemeente een huishouding van een
paalde omvang niet garandeert. In het
geijkte gedachtenpatroon behoren huis
houding en autonomie bij elkaar, maar
met vele voorbeelden trachtte prof.
Prins aan te tonen dat dit een mis
vatting is.
Geen tegenwicht
Hij keerde zich met kracht tegen de
gedachte dat wijkraden of gemeen
schapsraden een goed tegenwicht
den vormen voor de toenemende
vreemdlng tussen bestuurders en
stuurden. Hij achtte districtsvorming
voor verwezenlijking vatbaar in veler
lei vorm. Net als een waterschap wel
eens gezag kan uitoefenen buiten ei
gen territoir, moet dat bij gemeenten
ook mogelijk zijn.
Tot slot kwam prof. Prins tot de
conclusie, dat de gemeente in zich
zelf moet geloven en haar beslui
ten niet moet aanpassen aan wat
toezicht houdende organen denken.
Hij zag liever een gemeenteambte
naar die in Den Haag met de vuist
op tafel slaat, dan één die er
goed de weg weet, want dat ii
weg van de minste weerstand.
Ik deze onder vooriztterschap
mr. L. R. J. ridder van Rappard, bur
gemeester van Gorinchem, staande ver
gadering werden de bestuursleden mr.
J. A. H. J. van der Dussen. burge
meester van Dordrecht, mr. J. Heus-
dens, burgemeester van Vlaardingen
mej. J. Zeelenberg, wethouder i
Rotterdam, herkozen.
Herkozen als afgevaardigden van
(Advertentie)
In het Zuiden beslaap de negereisen
het gehele gamma, van stemrecht en
geïntregeerde scholen tot het gebruik
maken van cafetaria's, bibliotheken en
zwembaden, 't Sleutelwoord in de stem
ming van de negers is „ongeduld". Hen
ry Moon, van de NAACP, zegt het aldus:
„Te weinig en te langzaam".
De sleutelfiguur is de jonge neger.
Tieners waren in de meerderheid bij de
betogingen in Birmingham. De moeder
van een dier jongens verklaarde voor de
rechtbank: „Die jonge mensen slikken
eenvoudig niet meer wat wij ons hele
leven hebben geslikt."
Doorzetten
,Ik heb nog nooit zulk een woede
onze mensen gezien", zegt mevr
Ruby Hurley. „Er is nog nooit zulk een
onverbiddelijke vastberadenheid geweest
om door te zetten." En mevrouw Hur
ley kan het weten. Zij is de directeur
in het zuid-oosten van de V.S. van de
Nationale vereniging voor de bevorde
ring van de belangen van gekleurde
mensen (NAACP.) Haar ervaring met
dit werk dateert van 12 jaar geleden.
Bisschop George W. Baber van de
Afrikaanse Methodistenkerk in New
York, de grootste kerkelijke organisatie
van voornamelijk negers, zegt: „Wat
de jonge negers willen, willen zij i
Het gevaar is thans dat zij die hun
de weg staan overspoeld zullen worden
door de golf van de toekomst. Als dit
Negen jaar geleden deed het Opperste
Gerechtshof de uitspraak dat scholen
met rassenscheiding ongrondwettig zijn.
Thans bezoeken ongeveer acht procent
de negerkinderen in de leeftijden
lagere en middelbare scholen geïn
tegreerde instellingen van onderwijs. Dit
wordt „symbolisch" genoemd en dat
vinden de negers een naar woord.
In 1958 waren er sits-in in Oklahoma
City en Wichita in Kansas. Deze wer
den in 1960 gevolgd door andere in Char
lotte, North Carolina, en Tallahassee,
Florida. Daar bereikten de negers over
al hun doel. „Zij leken op mensen, die
voor de eerste keer ijscream mochten
proeven", zegt mevrouw Huley. „Nu wil
len zij de hele beker".
(Advertentie)
2 |aor
gratis
verzekerd
gemeentebesturen in het I.Z.A.-bestuur
werden A. Boer. burgemeester van
venhuizen, mevrouw Th. M. F. Huur
man-van der Voet, wethouder van
rinchem, M. H. L. Weststrate, wethou
der van Vlaaringen en P. J. van Meurs,
wethouder van Dordrecht; gekozen werd
in de vacature Langevoort: C. J. var
der Hoeven, burgemeester van Ridder
kerk.
Voorstel wereldvoedselcongres:
De bekende Zweedse econoom
dr. Gunnar Myrdal heeft giste
ren in een rede voor het wereld
voedselcongres de oprichting
voorgesteld van een internatio
naal voedselbureau, waarin alle
rijke landen deel zouden nemen
in de kosten van het verstrekken
van landbouwoverschotten aan
behoeftige en economisch ten
achter gebleven landen. Ook
drong hij er op aan alle buiten
landse hulp, schenkingen en kre
dieten via de Verenigde Naties en
hun instellingen te laten lopen,
in plaats van dit op bilaterale ba
sis te doen geschieden.
Dr. Myrdal verklaarde zich een sterke
voorstander van voedsel als een vorm
van hulpverlening, maar volgens hem
was er geen reden waarom dergelijke
steun alleen ten laste zou moeten ko
men van landen met een overschotpro-
duktie. „Het zou redelijker zijn als de
kosten gedragen zouden worden door
alle rijke landen, volgens een beginsel
van eerlijke verdeling op basis van het
inkomen per hoofd der bevolking", zo
verklaarde dr. Myrdal. „Het zou dan ook
voor de landen met overschotten niet
nodig zijn hun voedselproduktie op
er nog zulk een verschrikkelijke behoefte
aan voedsel in vele economisch minder
ontwikkelde landen bestaat", aldus dr.
Myrdal. Deze gaf toe, dat een dergelijk
stelsel van invloed zou kunnen zijn op de
exportmarkten van nog economisch min
der ontwikkelde landen, die landen met
een overschotproduktie van voedsel zijn
of zouden kunnen zijn. Hij stelde echter
een wijze voor, waarop zij schadeloos
gesteld zouden kunnen worden. „Een
verstandige oplossing zou zijn, dat het
multilaterale voedselbureau voor de af
zet van overschotten hun werkelijk
hun exporten zou betalen, ook wan..„.
deze als voedselhulp geschonken zouden
worden aan economisch minder ontwik
kelde landen", zo zei dr. Myrdal.
Vispraak
Kennedy
Robert Kennedy, de minister van ju
stitie. noemt nog enige andere factoren
in de campagne van de negers. Hij zegt:
1. De demonstraties in Birmingham
waren een succes. Daardoor werden de
negers elders gestimuleerd. Ook wekte
het gebruik van honden en brandweer-
slangen de verontwaardiging op van heel
wat mensen, zowel negers als blanken.
2. Ik denk, dat het feit dat er fede
rale troepen naar de omgeving van Bir
mingham werden gestuurd ook zijn uit
werking had. Men kon hieraan zien, dat
de federale regering de situatie volgde.
3. Dit alles gaf ae negers moed. En
het had een tegenovergesteld effekt op
de blanken. Zij beseften dat het niet
veel nut had om het nog langer tegen
te houden.
4. De neger is thans beter onderricht
dan hij een paar jaar geleden was. Hij
weet wat hij wil.
5. En dan de nieuwe landen in Afrika.
De neger in Amerika ziet thans hoe
Afrikaanse leiders en diplomaten wor
den ontvangen door president Kennedy
premier Chroesjtsjef. Zij zien hoe de ro
de loper voor hen wordt uitgerold op de
vliegvelden. Hij kan trots zijn op zijn
rasgenoten en zijn eigenwaarde wordt
hierdoor versterkt.
briek, die de beroemde racefiets
merk Diamant maakt.
Een gevluchte wielrenner heeft nu
verklaard, dat de fabriek eigenlijk maar
heel weinig met de beroemde fietsen
te maken heeft. De versnellingsappara-
ten en de assen komen uit Italië. De
ketting is Westduits fabrikaat. De rem
men zijn afkomstig uit Frankrijk en het
zadel uit Groot-Brittannië of Italië. Het
frame wordt vervaardigd in de fabriek
te Karl Marx Stadt uit staal van
Britse makelij.
Mr. D. U. Stikker
geopereerd
Mr. D. U. Stikker, secretaris-generaal
van de Navo, heeft gisteren in het
Walter Reed-ziekenhuis in Washington
een breukoperatie ondergaan. In een
NAVO-mededeling wordt verder gezegd,
dat er geen complicaties zijn geconsta
teerd. De patiënt heeft de operatie
zeer goed doorstaan.
kunstmatige wijze te beperken
lang
Vrijdagavond is in de Marokkaanse
hoofdstad Rabat vernomen dat vijf le
den van de Istiqlal-partij, onder wie
drie leden der nieuw gekozen volks
vertegenwoordiging, in arrest zijn ge
steld. Zij zullen ervan worden beschul
digd de veiligheid van de Marokkaanse
staat in gevaar te hebben gebracht.
(Advertentie)
Overal in West-Europa ziet U dit embleem.
Symbool van Esso serviceI
Speciaal voor toeristen.
.MET ESSO BENT U BETER UIT!
9 Mevrouw Signe Hagen,
65 jaar oud en grootmoe
der, is er nog ontdaan
van, hoewel de haven
meester van Bodoe
(Noord-Zweden) zegt,
dat er niets van waar is.
Maar die havenmeester
gelooft zelfs de verhalen
over het monster van
Lochness niet. Groot
moeder Hagen dan heeft,
toen zij haar zuster be
zocht, een vreselijk mon
ster van wel 50 meter
lengte uit de zee zien op
duiken. Het was niet te
geloven. Ze riep haar
zuster, zwager en hun
beide volwassen kinde
ren, die allen het mon
ster zagen. „Het leefde
en het kronkelde", zei
Signe Hagen. Maar de
havenmeester antwoord
de: „Er zullen wel een
stelletje walvissen op
een rijtje hebben ge
zwommen".
Vier Russische zeelie
den zijn veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf
wegens het smokkelen
van tapijten. Ze werden
in Moermansk gesnapt.
Zes Tsjechen, onder wie
drie vrouwen, hebben
politiek asiel in Grieken
land gevraagd. Zij waren
aan boord van het Rus-
sisohe schip Pobeda in
Piraeus gearriveerd. In
Egypte hadden reeds vijf
opvarenden van de Po
beda politiek asiel ge
vraagd.
In 1965 zal Zweden ver
moedelijk 828.000 inwo
ners tellen, die ouder zijn
dan 67 jaar.
Uit een vliegtuig, dat
uit het Verre Oosten
kwam, stapte gisteren in
Sidney een jong echtpaar
met een baby. De man
hield het bundeltje le
ven, gewikkeld in een
smoezig dekentje, voor
zichtig in zijn armen. Het
kindje huilde niet. Een
ambtenaar van de ge
zondheidsdienst naderde
en wilde de baby wat be
ter bekijken. Hij sloeg het
dekentje terug en keek
in de grote bruine ogen
van een Japanse spaniel.
De rest is gauw verteld
Er hielp geen praten te
gen. De hond zou moeten
worden gedood. Aan de
Australische quarantaine
bepalingen valt niet te
tornen. De vrouw was er
slecht aan toe. Enkele
uren later was ze nog
niet tot bedaren geko
men.
9 Opvoeders houden van
19 tot 24 augustus in Ge
neve een wereldconfe
rentie. Onderwerp vanj
discussie is de „verant-1
woordelijkheid van de1
opvoeders en het Rode
Kruis voor de ontwikke
ling van nieuwe, prakti
sche middelen om de
jeugd te brengen tot vrij- i
willige dienstbaarheid en
het beleven van humani
taire waarden". De titel
van een toespraak is „De
condities, waaronder de
mens van vandaag leeft
en een prognose voor de
komende honderd jaar
9 Voor de vierde keer
heeft de „Stichting Fries
aardewerk Museum" in
Makkum een expositie
ingericht van Fries aar
dewerk. De tentoonstel-
lingis dit jaar geheel
gewijd aan de Fayence;
(Majolica). Vorig jaar
trok de expositie 5.0001
bezoekers.
met
Suprimal
onbezorgde
reis
SUPRIMAL
tijdig Ingonoman,
reisziekte voorkómen.
(iO tf# tlhuwt Vtrptkking let op de Juiste dosering)
1129) We vertelden de vorige vastelanden. Men had Juist het om
keer, dat een secondeslinger een gekeerde mogen verwachten. Want
zodanige lengte heeft, dat de dunr we hebben tot na toe weliswaar al-
van de sllngertijd precies 1 secon- leen gesproken van de zwaarte-
de bedraagt. En we voegden er aan kracht, die afhankelijk is van de af-
toe, dat de lengte van de slinger stand tot het middelpunt der aarde,
verband houdt met de zwaarte- maar deze zwaartekracht wordt
kracht, dic weer afhankelijk ls van ook beïnvloed door de massa van
de afstand tot het middelpunt der naburige gesteenten e.d. En omdat
aarde. het water rondom de eilanden een
Het zal dan ook niemand verba- geringer soortelijk gewicht heeft
zen dat de lengte van de seconde- dan de steenmassa's waaruit het
slinger aan de polen langer Is dan vasteland bestaat, zonden we dus
aan de evenaar, want we hebben op de eilanden een kleinere slinger-
gehoord van de af
platting aan de po
len, die zich dus
dichter bij het
middelpunt der
aarde bevinden.
En hoewel die af
platting zó gering
is, dat we haar op
een gewone teke
ning niet aantoon-
TOCH IS
HET ZO!
lengte mogen
wachten dan op het
vasteland.
Zoals gezegd, het
omgekeerde bleek
het geval, zodat er
alle aanleiding was
dit zonderlinge ver
schijnsel eens duch
tig aan de tand te
voelen. De vcrkla-
de langere slingerlengte op
velerlei facto-
baar kunnen maken, zijn de polen ring
toch heel wat dichter bij het aard- de eilanden bleek
se middelpunt dan de evenaar. Het ren afhankelijk. Om te beginnen .u.-
scheelt maar liefst 21,5 km. een ten de oceanen op zware steensoorteu
aantal dat met de secondeslinger zodat de zwaartekracht boven de
duidelijk aantoonbaar ls. Want op oceaan, ondanks de mindere zwaar-
de pool fa de sllngerlengte 996,22 te van de watermassa's, groter ls
mm en aan de evenaar 990.97 mm, dan op het land, dat op verhou-
een verschil van 5 li mm. dingsgewijs lichtere steensoorten
Lange tijd heeft men gemeend, rust.
dat de aarde beschouwd mocht wor- Wat nog belangrijker is: het idea-
den als een mooie regelmatige bol, le zeeniveau blijkt een gedachten-
die aan de polen weliswaar wat af- beeld dat in werkelijkheid niet be-
geplat en aan de evenaar wat uit- staat. Want de aantrekkingskracht
gezakt was, maar in de breedte- van de vastelanden zuigt a.h w het
richting in leder geval toch een ge- water van de oceaan langs de'vas-
lijkmatige kromming vertoonde, telandskusten. De oceaan staat dus
Men dacht zich het oppervlak dus hol en de kusten der eilanden llg-
als een In rust verkerende water- gen daarom iets dichter bij het mld-
spiegel. die zich over alle eilanden delpunt der aarde dan de kust van
en vastelanden als zodanig voortzet, het vasteland op gelijke breedte!
Welk een verrassing was het dus. Desondanks kan de zee nog hoog
toen men ontdekte dat de seconde- genoeg komen!
slinger op bijna alle eilanden van
de oceaan langer was dan aan dc (Nadruk verboden).
kusten of In het binnenland der w p/uillnn
