Nieuwe Leidse Courant
Commentaar
Geen kernwapens om
Middellandse Zee
Instrumenten kapot van muziek
59
aratyfus in Bennekom:
zeker 35 zieken
Prinses Beatrix kreeg
dispensatie van klooster
Terugkeer huis Habsburg
bedreigt coalitie
Zaterdag 8 juni 1963, 44ste jaargang
CHR1STELIJK-NATI0NAAL DAGBLAD
Met de
Zie pagina 7
VUIST
tafel
Postbus 76
Chroesjtsjef: kunstschatten beschermen.
In de Prawda is gisteren een interview verschenen dat de Moskouse cor
respondent van het communistisch gezinde Italiaanse blad Paese Sera
heeft gehad met premier Chroesjtsjef. De kern van het betoog van
Chroesjtsjef komt hier op neer dat het grootste deel van de landen die aan
de Middellandse Zee grenzen erg ingenomen zijn met het Russische voor
stel, dat gebied tot een kernwapenvrije zone uit te roepen.
De vragen van de Italiaanse journalist waren voornamelijk bedoeld om
Chroesjtsjef nog eens de gelegenheid te geven zijn voorstellen uitvoerig
uiteen te zetten.
CHROESJTSJEF
.cultuurschatten.
De Russische premier ontkende dat
de Sowjetunie „bijzondere belangen"
voor ogen heeft met de poging on
Amerikaanse Polaris-onderzeeërs uit
het gebied van de Middellandse Zee
te verjagen.
„De enigen die aan zoiets denken, zijn
degenen die hun kernbases zover mogelijk
van hun eigen grondgebied trachten i
richten", aldus Chroesjtsjef. Hij noemde
Amerika in dit vraaggesprek niet
GGD legt spreekverbod op
(Van een onzer verslaggevers)
Beijnekom hebben zich de afgelopen maand gevallen van para
llus voorgedaan. Er zouden momenteel nog 35 personen, onder
i een aantal kinderen, aan deze ziekte lijden. Het schijnt dat de
i niet ernstig is. Wat de oorzaak van het uitbreken is, kan niet
Men denkt aan een kistje met sla "of
Vreemd is, en daarover zijn een aantal
families in Bennekom en omgeving zeer
ontstemd, dat de GGD (uit Ede) nauwe
lijks in Bennekom is komen kijken. Be
paald boos is men dat deze instantie
niet tijdig maatregelen heeft genomen
om verbreiding van de ziekte te voor
komen. Want ook deze niet kwaadaar
dige paratyfus is zeer besmettelijk. Bo
vendien hebben de GGD-functionarissen
aan kinderen, die broertjes of zusjes
hebben die aan de ziekte lijden, maar
ook aan ouderen gezegd, niets over de-
ziekte aan anderen te vertellen. Dat is er
ook de oorzaak van, dat pas nu van het
uitbreken van deze ziekte iets bekend
De ziekte heeft zich voor het eerst
geopenbaard bij een vijfjarig jongetje
uit een gezin van vijf kinderen op 8 mei.
Zijn broertje en zusjes konden, dank zij
de voorzorgsmaatregelen van de moeder
voor de ziekte behoed blijven. Uiteraard
mochten die ook niet mee naar school
toen na een week de arts vaststelde dat
het jongetje aan een soort tyfus leed.
Overigens zal het waarschijnlijk nog
ruim een maand duren voordat deze
kinderen weer naar school mogen.
Geen der patiënten behoefde in een
ziekenhuis te worden opgenomen. Het
schijnt dat op 18 mei reeds voor het
laatst zich een patiënt bij zijn huisarts
heeft gemeld. Er is geen gevaar meer
aanwezig dat de ziekte, nu zij is gelo-
caliserd, zich naar andere delen van ons
land zal verplaatsen.
eenheden in het Middellandse Zee-gebied
zouden willen, vroeg hij of dit soms niet
was voor Italië, Frankrijk, Grieken
land en Turkije, die allen bij de NAVO
zijn aangesloten.
j wees erop dat de landen aan de
Middellandse Zee, de wereld haar rijkste
cultuurschatten hebben geschonken. On
danks alle overgebleven schatten is er
toch een veel grotere hoeveelheid in oor
logen verwoest, zo zei hij.
„Is het mogelijk toe te staan, dat de
vruchten vaii de arbeid van het volk
brand worden in de vlammen van
kernoorlog? Neen, die moet niet worden
toegestaan", aldus Chroesjtsjef.
Veiligheid
Een andere vraag was of de landen
aan de Middellandse Zee de beweringen
van de NAVO dat de kernmacht var
westen „algemene veiligheid" in dal
bied versterkt, moeten geloven. Chroesj
tsjef antwoordde, dat de aanwezigheid
deze kernmacht aldaar het gevaar
veelvoudig vergroot.
(Voor vervolg zie pag. 9)
Klachtendienst bezorging 18—19
Abt gaf haar een
Madonnabeeldje
Prinses Beatrix heeft gisteren eei
uitgebreid bezoek gebracht aan d>
zogenaamde oude IJsselstreek. Na een
bezoek aan Doesburg stond de Bene
dictijner Abdij St. Willibrord in Slan
genburg op haar programma. Tijdens
het verblijf in dit klooster betrad de
Prinses ook de refter en de kapittel
zaal. Bij pauselijk besluit is het vrou-
echter niet toegestaan deze af-
leuws in
ëén oogopslag
Prinses Beatrix heeft
listeren een uitgebreid be-
soek gebracht aan de
pude-IJsselstreek. Na een
Iezoek aan Doesburg stond
e Benedictijner abdij St.
Ifillibrord in Slangenburg
>p haar programma. Zij
[reeg dispensatie om ook
e refter en de kapittelzaal
e betreden.
In de Prawda is een
verschenen,
Chroesjtsjef heeft
dat de aan de
Middellandse Zee gelegen
ingenomen zijn met
iet Russische voorstel, dat
(ebied tot een kernwapen-
frije zone uit te roepen.
De kabinetsformatie
jevindt zich nog steeds in
|et stadium van onderzoek
laar mogelijkheden. Gis-
eren hebben verschillen-
le demissionaire ministers
Ie formateur dr. De Kort
hlichtingen verstrekt.
P Het commando van de
Savo werkt aan plannen
ie indien noodzakelijk
l- verzet tegen elke vijan-
lelijke aanval langs het
IJzeren Gordijn mogelijk
lullen maken.' Zo'n af-
loende fysieke verdedi-
|ing maakt het zeer dui-
(elijk aldus Navo-op-
ierbevelhebber Lemnitzer
- dat een inval op zijn
binst niet goedkoop kan
porden ondernomen.
I In de komende week
;al mogelijk een beslissing
(allen over het al dan niet
foortbestaan van de Oos-
enrijkse coalitieregering
'an rooms-katholieken en
locialisten. De kwestie van
Ie terugkeer van dr. Otto
fon Habsburg is aanlei-
ling geworden tot een
(rnstige crisis.
Een maand voorwaar-
lelijk met een proeftijd
jan twee jaar en een boete
an vijftig gulden is giste-
pn geëist tegen een 22-
Brige student, die tijdens
Ie laatste ontgroeningen
jen groen met de stok van
!en paraplu ernstig heeft
lewond.
Groot alarm is gister
avond gemaakt toen een
{tarfighter-straaljager op
[chiphols langste baan
joor zijn landingstel zak-
p en met een spectaculaire
ronkenregen 900 meter op
Pjn buik over de grond
Ichuurde voordat de ma
rine eindelijk tot stilstand
twam.
Moeilijke week voor Oostenrijk
TN de komende week zal mogelijk de beslissing vallen over het al dan niet
voortbestaan van de Oostenrijkse coalitieregering van rooms-katholie-
ken en socialisten. De basis van de coalitie wordt ondermijnd door de kwes-
tie-Habsburg. De coalitie dateert reeds van het eind van de oorlog, maar
de verdeeldheid tussen beide partijen over de eventuele terugkeer van
dr. Otto Habsburg, die nu in Beieren woont, naar Oostenrijk is steeds op
de achtergrond blijven hangen.
Maandag wordt een definitieve aan--'
wijzing over het lot van de coalitie
regering verwacht De conservatieve kan
selier Alfons Gorbach heeft de verbin
dingscommissie voor de twee coalitie
partijen bijeengeroepen voor besprekin
gen over de toestand, die ontstaan is
c'oor een stemming, die woensdag in het
parlement heeft plaatsgehad. Voor de
eerste maal sinds 1945 heeft een coalitie
partij de socialistische met de op
positie meegestemd.
Beide partijen richten over en weer
felle verwijten tot elkaar.
De conservatieven zeggen, dat de so
cialisten toegeven aan de Russische te
genkanting tegen Oostenrijks verlangen
cm zich met de E.E.G. te associëren. De
socialisten beweren, dat reactionaire
krachten in het conservatieve kamp de
verkoop van belangrijke industrieën aan
liet Westerse kapitaal overwegen.
De waarheid is vermoedelijk, dat de
twee coalitiepartijen genoeg van elkaar
beginnen te krijgen.
Opwinding
de
in keizer Karei toestemming
naar zün land terug te keren
nuchter politiek oordeel ge-
Uit de kwestie-Habsburg kan wellicht
politieke munt geslagen worden, in het
bijzonder indien de socialistische bewe
ringen waar zijn, dat bij de terugkeer
van Otto aan hem goederen ter waarde
van 700 miljoen schilling (rond 100 mil
joen gulden) zullen worden teruggege
ven vrolijke prinses Beatrix be
zocht gisteren de Oude IJssel
streek. Zij sprak o.a. met mej. M
van Arkel, een van de patiënten
van de reactiverings- en verple-
gingsinrichting „Den Ooiman" te
Doetinchem.
Bejaarde man
wurgt weduwe
De politie van het bureau Linnaeus-
straat te Amsterdam heeft gisteren
ontdekt dat zich drie of vier dagen
geleden een drama heeft afgespeeld
in een huis in de Veeteeltstraat in de
buurt Betondorp Volgens de politie
heeft de 69-jarige J. B. de weduwe
met wie hij al jaren samenwoonde, de
67-jarige J. M C. van de S. met een
'ektrieiteitssnóer gewurgd en daarna
zichzelf van het leven beroofd.
De buren, die al enkele dagen geen
teken van leven in het huis hadden
gezien, waarschuwden vandaag de politie
Toen deze zich toegang tot het huis
verschafte, ontdekte men in de keuken
de twee stoffelijke overschotten.
Volgens commissaris Binnendijk van
het bureau Linnaeusstraat staat hel
vast dat de man de weduwe om hei
leven heeft gebraoht. Buren hebben
verklaard niets opvallends te hebben
gehoord op het tijdstip dat het drama
zich moet hebben afgespeeld.
deling te betreden. De regerend
vorstin is van deze bepaling uitgezon
derd. Voor de familieleden van
regerend vorstin kan dispensatie
den verleend.
Prinses Beatrix, die de wens te ken
nen had gegeven ook de beslotenheid
van de klooster-communiteit te bezich
tigen, verkreeg hiervoor de dispensatie
die mogelijk is.
Zij beperkte haar bezoek echter tol
de kapittelzaal en de refter en meed de
kloostergangen en de cellen.
Later vertelde de Prinses, dat z-
bezoek aan het klooster bijzonder had
gewaardeerd. Ze was even verheugd ovei
het bezoek aan de koeienstallen als aar
het atelier voor kerkelijke kunst. Spon.
taan liep ze naar een tafel, waarop eer
uit een oude eiken balk gesneden Ma
donnabeeld stond.
„O, wat is dat mooi", zei de Prinses
spontaan.
De broeder-beeldsnijder H. Boelaars,
die het beeld had gesneden, keek trots
Even was er een blik van verstandhou
ding tussen hem en zijn abt ei
broeder glunderde. „U moogt het heb
ben", zei de abt plotseling.
Prinses Beatrix was onthutst ove:
gebaar. Maar de abt en de broeder
hielden aanhet beeld was voor de
Prinses.
Duur tegelpad
In Ulft viel de Prinses eveneens een
bijzondere eer te beurt. In deze gemeente
lamelijk maakte ze een wandeling langs
en levend mozaiek van het culturele en
verenigingsleven van Ulft. Men had er
daar in Ulft wel werk van gemaakt. En
de gemeenteraad had maar eventjes
3.000 uitgeteld om een tijdelijk tegelpad
te leggen in een weiland om de Prin-
het lopen wat gemakkelijker te ma-
ben.
Op haar weg ontmoette ze twee vaan-
;ls van de Ulftse schutterij, die op de
grond lagen. „Mag ik er wel overheen
lopen?'- vroeg ze. Een gebruinde schutter
antwoordde wat verlegen. „ïk dacht, dat
de Prinses wel wist", zo zei hij later, „dat
personen van koninklijke bloede de eer
genieten het vaandel te betreden
„Hot line" nog niet
helemaal in orde
De Russische ontwapeningsonderhande
laar Tsarapkin heeft gisteren gezegd dat
er nog een aantal punten geregeld moe
ten worden in de overeenkomst voor
een „hot line" (directe verbinding) tus
sen Washington en Moskou.
Gevraagd over de geruchten dat de
overeenkomst volgende week voor on
dertekening klaar zal zijn, antwoordde
Tsarapkin: „Ik heh geen berichten dat
er de volgende week een overeenkomst
ondertekend moet worden." Tsarapkin
bedoelde vermoedelijk politieke, en geen
technische punten.
Vonkenregen op Schiphol
Starl i c hter maakt
buiklanding;
Groot alarm is gisteravond op Schip
hol gegeven toen de Starfighter straal
jager KG-180 bij de landing op de
langste baan door zijn landingsgestel
zakte en met een spectaculaire vonken
regen 900 meter op zijn buik over het
beton zeulde, voor de machine eindelijk
tot stilstand kwam.
IJlings rukten brandweerwagens, poli-
e en ambulances naar de baan en trof
fen daar de straaljager weinig bcscha.
digd aan. De piloot, die ongedeerd bleef,
invlieger van Fokker.
Het Hoogewerff-fonds heeft besloten
de gouden Hoogewerff-medaille toe te
kennen aan prof. dr. M. Tausk, voor zijn
uitstekende werk op het gebied van de
fabricage van geneesmiddelen.
Een beeld van het bezoek, dat
prinses Irene aan Barcelona
brengt: na afloop van een stie
rengevecht in de arena van Bar
celona brengt de matador Diego
Püerta hulde aan de hoge be
zoeksterdie geheel links op de
tribune zit.
Kabinetsformatie
Ministers geven
inlichtingen
(Van onze parlementsredactie)
Hoewel prof Romme een flink stuk
informatiewerk heeft verricht, is
duidelijk dat het aan formateur De
Kort overgedragen dossier niet toe
reikend is om direct de basis voor een
kabinet te leggen. Dr De Kort zou zich
vanmorgen in zijn bungalow te Ulvenhout
door prof. Romme laten inlichten, maar
daarmee - we schreven het reeds - vol
staat hij geenzins. Gisteren reeds heeft
hij aan alle leden van het demissionaire
kabinet schriftelijk inlichtingen gevraagd,
die hem in staat moeten stellen zich een'
totaalbeeld te vormen. Een aantal be
windslieden kon onmiddellijk antwoor
den en de antwoorden van de overigen
verwacht hij dn het begin van de vol
gende week. Voorzover bekend zal de
formateur gedurende het weekeinde
geen besprekingen voeren, doch hij zal
er zich des te meer over beraden hoe de
stukken nu precies op het bord staan
Vooralsnog ziet de stelling er ingewik
keld uit en het is begrijpelijk dat de
formateur er de tijd voor wil nemen om
te gaan hoe het „spel" verder dien:
worden gespeeld.
In het bad bij de uitspanning Oud-
Valkeveen te Naarden is gisteren de
jarige marianne Clay uit Beets (N.H.)
verdronken. Het meisje nam deel
schoolreisje. Het water in het bad
tot 70 cm diep.
yELE GEBEURTENISSEN in onze tijd
zijn van een aard als in deze eeuw te
verwachten. Dit geldt in het klein, het
geldt zeker niet minder de grote processen
die zich aan het voltrekken zijn.
Het is tegelijk een eeuw van tempo als
van groeiend inzicht. In de algemene voor
uitgang worden de achtergeblevenen zich
hun achterstand te pijnlijker bewust.
De vorst van Perzië we hebben er hier
deze week over geschreven heeft te
maken gekregen met conservatief protest
tegen zijn pogingen tot hervorming. Men
kon daar zijn tempo niet bijhouden.
In Amerika zijn de negers gegrepen door
het tempo van deze tijd. Onze eeuw zou
genoemd kunnen worden de eeuw van het
ongeduld, dat om bevrediging roept. En
het geduld van de negers is op.
Processen als in Perzië en in Amerika
en waar worden soortgelijke niet aange
troffen gaan met leed en smart gepaard.
Ook hier, als altijd, openbaart zich het
menselijk onvermogen. Er is alle tijden
door en overal ter wereld veel leed ge
leden in het streven naar recht en mense
lijkheid, en in onze tijd, die er tevens een
is van openheid en openbaarheid, komt
de moeizaamheid wel bijzonder duidelijk
aan de dag.
Te weinig wordt ruimte gelaten aan de
Pinkstergeest om de hof van het mensen
leven te doorwaaien. En tocht ligt daarin
de oplossing voor alle problemen waarmee
mens en mensheid worstelen.
Ook in de roep der negers in Amerika
naar gelijkheid en in rechten gaat het nu
hard tegen hard. Alles wijst erop, dat de
strijd der negers in een beslissende fase
is gekomen. De president verkeert in een
moeilijke positie. Zijn gezindheid is on
verdacht. Maar er zijn machten die hem
weerstreven. Hij heeft rekening te houden
met factoren van onderscheidene aard.
En zo ondervindt hij kritiek aan de
ene kant van wie menen dat hij zijn ge
zag tezeer ten gunstie van de negers aan
wendt, aan de andere kant van wie hem
te grote omzichtigheid verwijten.
Gelukkig blijken op knelpunten der moei
lijkheden niet zelden groepen weldenkende
burgers mogelijk, die de plaatselijke ver
starring doorbreken en daadwerkelijk be
vorderen dat de negers de rechtsgelijk
heid verkrijgen die hun, mensen als ieder
ander, toekomt.
Discriminatie is een restant uit voorbije
tijden en onze eeuw ruimt ermee op. Eens
zal zij niet meer mogelijk zijn dan iets
om met wrevel en schaamte aan terug te
denken. De opruiming gaat nog met moei
lijkheden gepaard. Maar het heeft zij»
goede kanten om, als mens en als christen,
in deze eeuw te mogen leven.
Mits er die ruimte blijft voor de geest.
RIT A
JE JUNIMAAND heeft
gebracht
zijn dan ook niet anders dan vol lof.
Gisteren kwam het vooral in Limburg
en Brabant tot een onweersbuitje
dit storingsgebied trok naar Frankrijk
weg. Een meer noordoostenwind, in
stand gehouden door een hogedruk.
bied met het centrum boven Noorwe
gen, voert drogere en warmere lucht aan
In de omgeving van Berlijn werd het
gisteren 29 graden celsius. In de komen
de avond kan plaatselijk nog een bui
tot ontwikkeling komen, maar de algehe-
ne toestand wordt stabieler, zodat er
weer heel wat uren zon bijeenkomen met
een stijging van de temperatuur die ook
hier in het westen tot boven 25 graden
kan konten. Wanneer de zomermaand
zo blijft doorgaan mogen wij eindelijk
sinds 1959 eens weer echt van zomer
spreken.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend zonnig. Vanavond plaat-
srlijk een regen- of onweersbui. Van
nacht hier en daar mist. Morgen overdag
overwegend zonnig en op de meeste
plaatsen droog weer. Zwakke tot matige
aan de kust in de namiddag tijdelijk zeer
krachtige wind tussen noord en noord
oost. (Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zondag 9 juni: zon op 4.21, onder 20 57:
maan op 22.52. onder 6.05.
Maandag 10 juni: zon op 4.21, onder
20,58; maan op 23.37, onder 7.00.
69
Tendens stationair
Hoogwater Scheveningen
9 juni: 4.17 v,m.; 16.42 n.m.
10 juni: 4.53 v.m.; 17.17 n.m.
HET WEER IN EVROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
'f
I
35
fer
ff
m
ii
A FGEMATTE musici van het moderne muziek te spelen, ingestudeerd maar de musici lof moeten gaan na repetities ken maar dat het bij de nieu-
Zweedse radio-orkest heb- aldus heeft de cellist Folke konden de repetities niet van die modernistische mu- we muziek ten slotte gaat
ben ondubbelzinnig te ver- Bramme zich in een gesprek doorkomen zonder watjes in ziek om een nieuwe klank, door
staan gegeven dat zij niets met een persvertegenwoor- de oren. „Als dit de uitdruk- alle instrumenten tezamen
moeten hebben van ultra-mo- beklaagd, moeten wij onze king is van eigentijdse mu- Een vertegenwoordiger voorgebracht. Maar, zo voeg-
derne muziek welke hen houten instrumenten mishan- zikale creativiteit, ga ik maar van de modernisten, de com- de hij eraan toe, persoonlijk
dwingt „hun instrumenten delen tot vernielens toe. liever gauw met pensioen", ponist Arne Mellnaess, gaf houd ik toch niet van muziek
met geweld te lijf te gaan en aldus Bramme. „Er moet toch als commentaar hierop, dat die tot vernieling van de in-
naar hartbrekende geluiden Het orkest had enige weken wel iets verkeerd zitten, als misschien een enkel instru- strumenten leidt
te luisteren". Om die ultra- lang modernistische muziek er orkestleden met ziektever- ment onaangenaam kan klin-
indstil 25 14
10 2 17 U 18
vnw 3 22 14 1
rindsttil 23 12 0
rindstil 22 II 1
19 8 0.1
indelil 24 12
indstil 23 9
indstil 23 12
0 4 20 15