Oost of West-we
kiezen 't beste uit
i GESPREK MET INDONESISCHE STUDENTEN
Europa zal geen derde
macht kunnen worden
Aanslagen op
vliegtuigen
Oüif) schakel
Vy over op
Zaak - Profumo bederft
conservatieve kansen
ht eett Kij>
Aarde niet mooi rond
VRIJDAG 7 JUNI 1963
ER bestaat een enorme studie-
honger in Indonesië. En de
ambitie om in de nieuwe staat
iets te bereiken, is bijna even
groot. Het leger der studenten
neemt elk jaar in aantal toe. Dat
van de docenten kan de groei
nauwelijks bijhouden. Vandaar dat
er nogal wat aandacht aan het op
leiden van een eigen kader wordt
gegeven.
In heel Indonesië zijn thans
125.000 studenten ingeschreven.
Het aantal universiteiten bedraagt
35. De meeste hiervan zijn staats
universiteiten, doch er zijn er ook
enkele met een particuliere opzet
onder.
Djokjakarta geldt in Indonesië
als dé studentenstad. Men spreekt
ook van het intellectuele centrum
van het land. De Gadah Mada
Universiteit, die aan liefst acht
tienduizend studenten onderdak
verleent, heeft bovendien de groot
ste roep in het buitenland.
Over heel Indonesië genomen,
springt een aantal faculteiten er
op hét punt van de belangstelling
met vlag en wimpel uit. 't Meest
wordt rechten gestudeerd, daarna
volgt economie, dan, met slechts
een gering verschil, politieke en
sociale wetenschappen. De tech
niek neemt de vierde plaats In,
dc opleiding van docenten (een
aparte faculteit) de vijfde, peda
gogiek en letteren en cultuur de
zesde en de zevende.
In het achtjarenplan, dat van
1961 tot 1969 loopt, is aan dc zo
genaamde B-facultelten (technici,
docenten, medici enzovoorts) de
belangrijkste plaats toegekend.
Ten aanzien van de zogenaamde
A-faculteiten (o.m. rechten, so
ciale en politieke wetenschap
pen) zou de verhouding 7 tot 4
moeten bedragen. Het merk
waardige is dat deze cijfers pre
cies andersom liggen. Er zul
len dan ook aanmoedigingen op
tafel dienen te komen om de ge
tallen in overeenstemming met
de behoeften van het land te
brengen.
Link van Bruggen)
veel vrouwelijke studenten.
JOK JAKARTA, mei. De
studenten van Indonesië heb
ben ten aanzien van de Nederlan
ders geen speciale vooroordelen.
Volgens bet door hen beleden be
ginsel van de verdraagzaamheid
onderdeel van de staatsideolo
gie zal bij de beoordeling van
mensen en ideeën uit het verre
Holland de inmiddels uit de we
reld geholpen kwestie-Irian Barat
geen rol spelen. Wel zullen ze di
ligent zijn op het stuk van impe-
Naar de wens van Djakarta, die de
Gadjah Mada Universiteit als dé gro
te universiteit van de revolutie be
schouwt, zijn alle bevolkingsgroepen
van Indonesië vertegenwoordigd. Hoe
wel meer dan de helft van de studen
ten uit Java afkomstig is, vindt men
er" jongelui uit Atjeh en de overige
delen van Sumatra, uit Borneo, Ce-|
lebes, Bali. Irian Barat enzovoorts
Het bestuur van de algemene studen
tenvereniging waarvan elkeen, die
college loopt, dus automatisch lid
wordt bestaat uit vijfenveertig
gekozen leden: van elke faculteit drie.
Het derde deel hiervan (van elke fa
culteit één) vormt het dagelijks be
stuur. Als verlengstuk van de alge
mene vergadering heeft elke faculteit
nog een zogenaamd commissariaat.
Buiten de algemene studentenvereniging
werkstudent is. Hij moet. behalve
blokken, ook de handen uit de mouw
steken, of zich, op hét gebied van
zijn levensonderhoud, met een hele
reeks andere zaken bemoeien. Dit
maakt zijn taak extra zwaar. Vooral
de studenten, die reeds een gezin met
kinderen hebben en er zijn er nog
al wat! zwoegen en ploeteren met
een doorzettingsvermogen en een ver
betenheid, die alleen maar bewonde
ring kunnen wekken.
Niet klagen
Klagen doet de Indonesische student
niet. Aan een revolte tegen een vaak
onhoudbare toestand wordt zelfs niet
gedacht.
„De student hier." zei een hoogleraar,
die ik in Djakarta sprak, „heeft het
niets slechter en niets beter dan de
andere staatsburgers van Indonesië".
Een student, die drie keer voor het
zelfde tentamen zakt, wordt aangera
den met studeren op te houden, of
een andere studierichting te kiezen. In
het eerste studiejaar valt ongeveer
dertig procent van degenen die colle
ge lopen, af; in het laatste studiejaar
komt gemiddeld negentig procent van
de overgeblevenen er door.
Opdracht
rialistische of neo-koloniale ten-
denzen, welke zouden kunnen
worden ontdekt. Dit geldt overi
gens niet alleen ten opzichte
van mogelijk te hervatten Neder
landse economische actie in Indo
nesië, maar ook ten opzichte van
die van andere buitenlanders.
Forumgesprek
In Djokjakarta, in het nieuwe gebouw
van de Gadjah Mada Universiteit, heb
ik een soort forum-gesprek met twee
professoren en drie studenten, die een
deel van het bestuur van de algeme
ne studentenvereniging vormen (elke
student, die zich laat inschrijven,
wordt hier automatisch lid van). De
hoogleraren zijn: prof. ir. Harjono
Damansastro (in Wageningcn opge
leid en eerste vice-president van de
universiteit) en prof. dr. Soedijono
(vice-president voor studentenzaken),
die aan de faculteit van sociale en
politieke wetenschappen verbonden is.
De studentenvertegenwoordigers be
staan uit: drs. Soekarno (veeartsenij
kunde: geen familie van Indonesië's
president). Doesmanto (medicijnen)
en Soesilo Martojo (economie). De
eerste is president, de tweede vice-
president en de derde penningmeester
van de algemene studentenvereniging.
Typerend
Het gesprek draagt een algemeen oriën
terend karakter. Het wordt in 't En
gels gevoerd, daar alleen de hoogle
raren (perfekt) Nederlands spreken.
Dit facet is overigens typerend voor
de huidige situatie in Indonesië. De
oudere generatie spreekt nog Neder-
lands; de jongere generatie alleen En-
De gadjah Mada Universiteit, zo geeft
de conversatie als feiten, is de groot
ste universiteit van Indonesië, terwijl
er niet minder dan vijftien faculteiten
zijn (ook lichamelijke opvoeding,
pharmacie, techniek en bosbouw be
horen hierbij). De meer dan acht
tienduizend studenten worden door
een docentenleger van 1378 mannen
en vrouwen gevormd. Er zijn 49 pro
fessoren en 84 buitengewone hoogle-
194 lectoren, die volle
dig'met het geven van colleges zijn
bezet, en 67. die er een deel van hun
tijd mee vullen. Behalve 11 buiten
landse hoogleraren (voornamelijk
Amerikanen), werken er nog 534
assistenten en 369 zogenaamde stu
denten-assistenten.
Studeren in de rust van het din-
nenhof, maar met grote problemen
voor het levensonderhoud in het
hoofd.
zijn er liefst 22 zogenaamde extra-
universitaire organisaties. Ze geven
alle nuances van het rooms-katholicis-
me, het protestantisme, het moham
medanisme. het socialisme, het natio
nalisme en wat dies meer zij, weer.
Niemand mag lid zijn van meer dan
één van deze extra-universitaire orga
nisaties.
Naar buiten hebben de laatste vereni
gingen bijna geen stem. Resolu
ties, welke door de leden worden aan
genomen. gaan min of meer de doof
pot in, indien hun inhoud strijdig is
met de besluiten, die door de alge
mene studentenvereniging worden ge
nomen. Met sancties tegen andersden
kenden (lees: anderswillenden) wordt
aan deze besluiten de nodige kracht
bijgezet. Indien de algemene studen
tenvereniging in een bepaalde zaak
verscheurd dreigt te worden door be-
genstrijdigheden. grijpt de president
van de universiteit in. Elke beslissing
wordt gedragen door -de doelstellin
gen van de revolutie en de staatsideo
logie.
Alle lagen
Aan de Gadjah Mada Universiteit
en trouwens aan alle universiteiten van
het tegenwoordige Indonesië stude-
jongelui uit alle lagen
De studenten, die met een beurs wer
ken, verplichten zich een arbeidscon
tract van enkele iaren met de rijks-,
de provinciale, of de gemeentelijke
dienst aan te gaan, die him het stipen
dium heeft verstrekt. De laatste exa
mens zijn vergelijkende examens, om
dat elke Indonesische universiteit, bin
nen het kader van het achtjarenplan,
vastgestelde quota academici dient af
te leveren. De Gadjah Mada Univer
siteit bijvoorbeeld moet elk jaar 1500
economen de maatschappij insturen,
100 medici, 100 landbouwingenieurs, 10
veeartsen enzovoorts, enzovoorts.
De in het buitenland op een beurs stu
derende, Indonesische studenten (de
Verenigde Staten, de Chinese Volksre
publiek, Rusland, de landen van het
Colombo-plan etc.), krijgen eerst een
indoctrinatie-cursus van een week, al
vorens naar hun studie standplaats te
vei-trekken. Men leert hen daar wat
ze in het betreffende land aan gees
telijke beïnvloeding te verwachten heb
ben. Tegelijkertijd worden ze erop ge
wezen dat de kennis, die ze vergaren,
voor het eigen land dienstbaar moet
worden gemaakt. Ze moeten met an
dere woorden terugkeren, teneinde
I Het professorenforum
volking. De z
de J
Oost of West? in intellectuele
ming dan het is een vraag, die ik
nogal uitgehamerd heb voor het ge
spreksforum van de Gadjah Mada Uni
versiteit in Djokjakarta. Het antwoord
was eigenlijk" verbluffend eenvoudig:
niet Oost of West, maar Oost én
West! Wat men o.m. van het Westen
wil overnemen, is de democratische
vrijheid van het individu. De socialis
tische conceptie op het economische
vlak ziet men graag uit het Oosten
komen.
Nog twee vragen: Waar verblijven
meer Indonesische studenten ii
Westen, of in het Oosten? Wat
studieboeken gebruikt u 't meest
Westerse of Oosterse0
Antwoord: Indonesië heeft meer sti
denten in de Verenigde Staten, J:
pan en Duitsland zitten dan In China
of Rnsl&nd. De bibliotheken van d«
faculteiten van de Gadjah Mada Uni
versiteit zijn zozeer op het Westen
ingesteld dat we van het gouverne
ment een reprimande hebben gekre
gen tè weinig Oosterse boeken te ge
bruiken.
Onlusten in Kolwezi
berichten brengen militairen
enigde Naties wegversperringen
de toegangswegen naar de Katangaanse
stad Kolwezi na onlusten die zich daar
kortgeleden hebben voorgedaan, die
verscheidene mensen het leven hebben
gekost.
in
neerlanos o«oo',s
Velasques sigaren worden bij honderden, duizenden, miljoenen en
miljoenen vervaardigd volgens de modernste produktiemethoden
(Patent 86596). Daardoor kan Velasques de prijs aantrekkelijk
en de kwaliteit constant houden.
Profiteer daarvan. Proef 'n Velasques enUw keus is gemaakt!
Von Hassel voor WEU-parlement:
Europa zal geen derde macht in nucleeir gebied. Minister von Hassel be-
ui „ji toogde voorts dat de NAVO-politiek, die
de wereld kunnen worden, de uitgaat van een verdediging op de voorste
Westeurope-se landen kunnen zich linies, in bepaalde gevallen het gebruik
zonder Amerikaanse bijstand niet aanl'aST^fii!
verdedigen en de Verenigde sta- bij het ijzeren gordijn in bedwang te
ten kunnen hunnerzijds niet toe- ft"™» "ai!*
staan dat het Europese potentieelmateriaal zou willen proberen in korte
in handen van het Sowjet-blok zal i hid veel terreinivlnit te boeken, als Zijn
komen. Dat heeft de Westduitse
minister van defensie, von Hassel,]dwongen, en als het westelijke poten-
In het bagageruim van een Cara«
velle-lijntoestel van de Spaanse lucht
vaartmaatschappij Iberia brak donder
dag brand uit, kort voordat het vlieg-
j tuig van Frankfort naar Barcelona zou
vertrekken. iüe brand werd ontdekt
door personeel van de luchthaven dat
I bezig was met het inladen van de ba-
igage.
Op ..Londen Airport" deed zich een
1 dergelijk geval voor. Daar ontplofte een
koffertje dat aan boord zou worden ge-
bracht van een Portugees CaraveU*-
I toestel. Er gebeurde geen persoonlijke
ongelukken. Het vliegtuig vertrok don
derdagavond met vijf uur vertraging naar
J Lissabon en Las Palmas met 68 passagiers.
Astronauten gaan
liever de ruimte
dan de jun:
Zestien Amerikaanse astronauten zijn
i gisteren na een tocht van drie dagen
j door de Panamese oerwouden naar de
bewoonde wereld teruggekeerd met de
verklaring, dat zij, indien hun ruimte-
I vaartuig ooit in een dergelijk gebied
zou landen, ter plaatse zouden blijven
jom hun redding af te wachten.
I De astronauten waarbij de zes die
I reeds in de ruimte zijn geweest wa-
Iren het oerwoud ingegaan om aan te
I tonen, dat zij zich daar in leven zouden
I kunnen houden. Op een persconferentie
verklaarden zij. dat de belangrijkste les
van het experiment was geweest dat
men ter plaatse moet blijven en niet
moet proberen dwars door de jungle de
bewoonde wereld te bereiken.
In de mars van drie dagen en twee
nachten leefden de mannen op de spe
ciale rantsoenen, die zij in hun ruimte
schepen meenemen. Zij probeerden de
ze rantsoenen aan te vullen met dat
gene wat het oerwoud oplevert ri-
vierkreeften, slangen en tropische
vruchten. Een der groepen probeerde
een grote hagedis, die met een stok ge-
De 16 mannen trokken door het oer
woud in groepjes van twee, die elkaar
konden zien of .beroepen". Hun oplei
ding voor de tocht hadden zij genoten
op de commandoschool van de Ameri
kaanse luchtmacht voor het Caribische
gebied. Zij stonden tijdens de tocht
voortdurend i"
igle
Mr. Luns
radiocontact met deze
Gulfpride
SELECT SINGLE-G
De Amerikaanse minister van arbeid,
dens het militaire debat in het
parlement van d^ Westeuropese j
Unie. Tot zijn verbazing heeft minister Luns
jin Parijs moeten constateren, dat h(j niet
Hassel verklaarde met nadruk, dat was uitgenodigd voor de vergadering
het Frans-Duitse verdrag geen keerpunt van de ministers der Westeuropese Unie.
is in de Duitse politiek en dat het geen Ruim een week geleden besloot hij in
New York, waar hij zijn" besprekingen,
nanr =6nS Willard Wirtz, heeft gisteren verklaard,'
De Duitse minister achtte de ontwik- daarvoor Dreeies de «id 1 dat de werkloosheidscijfers een kritiek*
mulUtoteM. NAVO. mj'SJfe Hch""«"piefen, die «n.m d.
n^ve^lT8ie? hh°nflt boot' opdat hij Juist °P üid ln Parijs zou
od eesteld. zei nn. nietzyn voor de assembjee van de W.E.U.,
doch in Parijs bleek hem. dat hij een
overbodige omweg naar Nederland had
gemaakt.
„Ik neem aan, dat men mij niet heeft
uitgenodigd in de mening, dat het on
juist is een demissionaire minister aan
de vergadering deel te laten nemen", zei
hij op Schiphol.
keling
kernmacht i
republiek is er op gesteld,
omdat ze er op uit is zelf kernwapens
te verkrijgen, doch omdat Duitsland als
Sevolg van zijn defensieinspanning
e NAVO recht meent te hebben c
ideel ir
deel i
meest explosieve maatschappelijke pro
blemen in de geschiedenis van de Ver
enigde Staten zou kunnen wórden.
Hij doelde daarmee op de krachtige
stijging van het percentage werkloze
teenagers in mei met 2 procent tot 18
procent, het hoogste peil ln de veertien
jaar, dat voor deze groep cijfers worden
bijgehouden. De totale werkloosheid
steeg de afgelopen maand met 0.2 tot
5.9 procent.
(Advertentie)
De kwestie-Profumo heeft in
Engeland een zodanige schok
teweeggebracht, dat men de op
schudding reeds vergelijkt met
die ten tijde van de Suez-crisis.
De rel, verwekt door de bekente
nis van de staatssecretaris van
oorlog inzake zijn verhouding met
het Londense foto-model Christine
Keeler is zo groot dat de kansen
voor de conservatieven om de
volgende verkiezingen te winnen
tani zit naast
minister op de col
legebanken; die van een taxi-chauffeur
naast die van een rijke importeur.
Een van de oorzaken hiervan is dat de
collegegelden uitzonderlijk laag zijn. j
Andere oorzaken zijn gelegen in het
feit, dat er op alle niveaus vrij roy
aal met (overigens kleine studie
beurzen wordt omgesprongen, zomede
in de omstandigheid dat de typisch
Indonesische adat van de gotong-ro-
jong het verlenen van daadwerkelijke
of financiële steun van de zijde van
de hele familie voorschrijft.
aanmerkelijk geringer worden ge
acht.
Het uittreden van Profumo uit het
kabinet komt bovendien wel op een
zeer ongelegen ogenblik, namelijk net
nu de conservatieven zich gereed ma
ken voor hun verkiezings-campagne.
Van verscheidene zijden werd de laat
ste tijd de kans groot genoemd dat de
verkiezingen deze herfst zouden plaats
vinden. Nu houdt men rekening met
de mogelijkheid dat Macmillan niet
voor het volgend jaar het oordeel van
de kiezers durft te vragen.
Wat politici, publiek en pers het meest
heeft geschokt in deze geruchtmakende
affaire is Profumo 's bekentenis, dat hij
in een plechtige persoonlijke verklaring
in het Lagerhuis over zijn verhouding
met Christine Keeler had gelogen. So
cialisten, die in de oppositie zijn, zullen
overigens niet op de verhouding tussen
Profumo en Christine Keeler zelf terug
komen. Wel zijn zij vastbesloten om
van Macmillan de verzekering te vra
gen, dat deze verhouding de veiligheid
van het land niet in gevaar heeft ge
bracht Direct na zijn terugkeer uit Ca
nada heeft Wilson, leider van de La-
bourpartij, zich telefonisch in verbin
ding gesteld met de premier die momen
teel in Schotland met vakantie is. Mac
millan zou hem hebben toegezegd, dat
het onderzoek dat momenteel naar dit
aspect van de kwestie gaande is, voor
de hervatting van de parlementaire
werkzaamheden, op 17 juni, zal zijn vol
tooid. Profumo heeft in zijn brief aan
Macmillan waarin hij zijn in het Lager
huis afgelegde verklaring herriep, ge
zegd dat hij nimmer staatsgeheimen
heeft prijsgegeven. Van socialistische
zijde zal er echter naar alle waarschijn
lijkheid de nadruk op worden gelegd,
dat de plaatsvervangend marme-attaché
van de Russische ambassade, Eugene
Ivanof, die inmiddels naar Moskou is
teruggekeerd, eveneens bevriend was
met Christine Keeler en Profumo ver
scheidene malen heeft ontmoet.
SUNIL blauwt voor u
èn SUNIL is nylon-actief
SUNIL WAST STRALEND WIT
Moeilijk
Dit alles neemt niet weg dat een In
donesische student het, vergeleken met
studenten in andere landen, bijzonder
moeilijk heeft. De afgrijselijke inflatie
heeft van het salaris van degenen,
die hem onderhouden, een farce ge-
de dollar houden.
Over 't algemeen kan men dan ook
stellen dat de Indonesische student een
De Italiaanse stad Ve
rona was in rep en roer,
toen uit een circus een
luipaard ontsnapte. Ieder
een zette, op veilige af
stand, de achtervolging
in en tegelijk werd de
politie gewaarschuwd.
Voor men echter met ge
weld van wapens het
dier kon dwingen, wist
de oppasser bij zijn lui
paard te komen, hij floot
en of er niets gebeurd
was, liet het beest zich
netjes naar het hok ver
voeren.
Er schijnen ontelbare
Italiaanse schonen te zijn
die een grootse toekomst
bij de politie zien. Zij
weten echter vanaf van
daag dat ze minstens 1,49
meter lang moeten zijn.
Deze uitspraak viel in
een civiele procedure van
een juffrouw die voor
alle examens was ge
slaagd en al droomde van
het fraaie uniform, doch
te horen kreeg dat ze té
klein was, ze mat slechts
1.44 meter.
Op de restanten van de
oude vestingwallen van
Steenwijk is gisteren het
eerste permanente VW-
kantoor van Noordwest-
Overijssel geopend. De
burgemeester sprak de
gebruikelijke vriendelijke
woorden en voor de toe
risten die ongetwijfeld
zullen komen heeft Steen-
wijk een ervaren kracht
aangetrokken, te weten
een informatricc nit Am
sterdam, die het klappen
van de zweep reeds be
hoorlijk kent.
In Frankfort is gisteren
het Intercontinental-hotel,
het eerste van een keten
welke door Panam in
Europa wordt neergezet,
geopend. Het gebouw in
Frankfort telt twintig
verdiepingen, heeft vijf
honderd dubbele kamers
en heeft een slordige
veertig miljoen gulden
gekost.
Twee Chinese ingenieurs,
die werken aan de uni
versiteit van Kansas in
de V.S., geloven het elec-
tronisch brein te slim af
te zijn. Zij hebben na
melijk een wiskundige be
rekeningsmethode ont
wikkeld, die het mogelijk
maakt in een handom
draai problemen op te
lossen waarover de voor
treffelijke machine nu j
twee weken doet.
1128. Vroeger, toen men meende dat lente en zomer bij ons langer du-
dat de aarde een plat vlak was waar ren dan op het zuidelijk halfrond,
de zon ln een grote boog overheen Kleine oorzaken, met wel erg grote
zwierde, betekende de opvatting dat gevolgen.
de aarde bolvormig was en een baan Maar laten we onze preclsie-be-
om de zon beschreef, een totale ver- schouwing over de aarde voortzet-
andering van het wereldbeeld. De ten. Deze planeet is nl. niet, zoals
meeste mensen van dc twintigste de populaire formule luidt, een naar
eeuw zijn aan deze voorstelling zo de polen afgeplatte bol, maar een
langzamerhand wel gewend geraakt, hemcllichaain met een hoogst onre.
zodat allerlei boekjes die de eerste gelmatig oppervlak. Het is daarom
beginselen van aardrijkskunde erf ook onmogelijk de aarde op te vat-
kosmografle
kondigen In dit op
zicht weinig opzien
barend nieuws kun
nen brengen.
Het schijnt daar
om wat overdreven
precies, wanneer in
populaire werkjes
met nadruk wordt
betoogd, dat de
aarde weliswaar
de polen
TOCH IS
HET ZO!
ten als een Ideaal
lichaam, waarvan
de gedaante gemak
kelijk wiskundig te
berekenen is en zo
algemeen geldende
uitspraken te doen
over de kromming
van meridianen, het
verloop van breed
tecirkels en al der-
bol is, maar gelijke kwesties,
afplatting vertoont Dit kan men aantonen met behulp
cu dat dit hemellichaam inderdaad van de sccondcslingcr, die een zoda-
ecn baan om de zon beschrijft, die nlge lengte heeft dat de sllngertljd
echter niet de vorm van een cirkel, precies een seconde bedraagt. Vol-
maar van een ellips vertoont. Deze gens de slingerwet houdt de lengte
precisie schijnt ook daarom zo over- van de slinger verband met de
bodig. omdat do afplatting aan de zwaartekracht en de zwaartekracht
polen zó gering is, dat we de afwlj- ls weer afhankelijk van de afstand
king op een normaal vel papier niet waarop de waarnemer zich van het
eens in beeld kunnen brengen. Ook middelpunt van de aarde bevindt. De
de baan die de aarde om de zon be- lengtcvermcerdering van de secon-
schrljft vertoont zich in getekende desllngcr bij toenemende geografi-
vorm als een volmaakte cirkel, want sche breedte, ls dus een maat voor
zij wijkt zö weinig van die figuur af, de afplatting van de aarde. Bij een
dat we het verschil met het oog niet mooie ronde aarde, zouden dc lijnen
kunnen waarnemen. van gelijke zwaartekracht, omgerc-
Inderdaad, voor de gemiddelde kend tot het niveau van de zee, ook
mens hebben dergelijke feiten geen moeten samenvallen met de breedte-
overwegende Invloed op zijn dage- of parallelcirkels. Maar dat is nu
lijks leven. Maar toch kunnen zij iets juist niet het geval. De eilanden in
verklaren. Want de niet of nauwe- het midden van de oceaan liggen
lijks merkbare ellipsvorm van de bijv. dichter bij het middelpunt van
aardbaan, heeft bijv. tot gevolg dat de aarde dan de vastelanden,
de aarde ln onze winter dichter bij
de zon staat, waardoor haar bewe- H. PËTILLON
ging wordt versneld, met als gevolg (Nadruk verboden).