Oost of West-we kiezen 't beste uit i GESPREK MET INDONESISCHE STUDENTEN Europa zal geen derde macht kunnen worden Aanslagen op vliegtuigen Oüif) schakel Vy over op Zaak - Profumo bederft conservatieve kansen ht eett Kij> Aarde niet mooi rond VRIJDAG 7 JUNI 1963 ER bestaat een enorme studie- honger in Indonesië. En de ambitie om in de nieuwe staat iets te bereiken, is bijna even groot. Het leger der studenten neemt elk jaar in aantal toe. Dat van de docenten kan de groei nauwelijks bijhouden. Vandaar dat er nogal wat aandacht aan het op leiden van een eigen kader wordt gegeven. In heel Indonesië zijn thans 125.000 studenten ingeschreven. Het aantal universiteiten bedraagt 35. De meeste hiervan zijn staats universiteiten, doch er zijn er ook enkele met een particuliere opzet onder. Djokjakarta geldt in Indonesië als dé studentenstad. Men spreekt ook van het intellectuele centrum van het land. De Gadah Mada Universiteit, die aan liefst acht tienduizend studenten onderdak verleent, heeft bovendien de groot ste roep in het buitenland. Over heel Indonesië genomen, springt een aantal faculteiten er op hét punt van de belangstelling met vlag en wimpel uit. 't Meest wordt rechten gestudeerd, daarna volgt economie, dan, met slechts een gering verschil, politieke en sociale wetenschappen. De tech niek neemt de vierde plaats In, dc opleiding van docenten (een aparte faculteit) de vijfde, peda gogiek en letteren en cultuur de zesde en de zevende. In het achtjarenplan, dat van 1961 tot 1969 loopt, is aan dc zo genaamde B-facultelten (technici, docenten, medici enzovoorts) de belangrijkste plaats toegekend. Ten aanzien van de zogenaamde A-faculteiten (o.m. rechten, so ciale en politieke wetenschap pen) zou de verhouding 7 tot 4 moeten bedragen. Het merk waardige is dat deze cijfers pre cies andersom liggen. Er zul len dan ook aanmoedigingen op tafel dienen te komen om de ge tallen in overeenstemming met de behoeften van het land te brengen. Link van Bruggen) veel vrouwelijke studenten. JOK JAKARTA, mei. De studenten van Indonesië heb ben ten aanzien van de Nederlan ders geen speciale vooroordelen. Volgens bet door hen beleden be ginsel van de verdraagzaamheid onderdeel van de staatsideolo gie zal bij de beoordeling van mensen en ideeën uit het verre Holland de inmiddels uit de we reld geholpen kwestie-Irian Barat geen rol spelen. Wel zullen ze di ligent zijn op het stuk van impe- Naar de wens van Djakarta, die de Gadjah Mada Universiteit als dé gro te universiteit van de revolutie be schouwt, zijn alle bevolkingsgroepen van Indonesië vertegenwoordigd. Hoe wel meer dan de helft van de studen ten uit Java afkomstig is, vindt men er" jongelui uit Atjeh en de overige delen van Sumatra, uit Borneo, Ce-| lebes, Bali. Irian Barat enzovoorts Het bestuur van de algemene studen tenvereniging waarvan elkeen, die college loopt, dus automatisch lid wordt bestaat uit vijfenveertig gekozen leden: van elke faculteit drie. Het derde deel hiervan (van elke fa culteit één) vormt het dagelijks be stuur. Als verlengstuk van de alge mene vergadering heeft elke faculteit nog een zogenaamd commissariaat. Buiten de algemene studentenvereniging werkstudent is. Hij moet. behalve blokken, ook de handen uit de mouw steken, of zich, op hét gebied van zijn levensonderhoud, met een hele reeks andere zaken bemoeien. Dit maakt zijn taak extra zwaar. Vooral de studenten, die reeds een gezin met kinderen hebben en er zijn er nog al wat! zwoegen en ploeteren met een doorzettingsvermogen en een ver betenheid, die alleen maar bewonde ring kunnen wekken. Niet klagen Klagen doet de Indonesische student niet. Aan een revolte tegen een vaak onhoudbare toestand wordt zelfs niet gedacht. „De student hier." zei een hoogleraar, die ik in Djakarta sprak, „heeft het niets slechter en niets beter dan de andere staatsburgers van Indonesië". Een student, die drie keer voor het zelfde tentamen zakt, wordt aangera den met studeren op te houden, of een andere studierichting te kiezen. In het eerste studiejaar valt ongeveer dertig procent van degenen die colle ge lopen, af; in het laatste studiejaar komt gemiddeld negentig procent van de overgeblevenen er door. Opdracht rialistische of neo-koloniale ten- denzen, welke zouden kunnen worden ontdekt. Dit geldt overi gens niet alleen ten opzichte van mogelijk te hervatten Neder landse economische actie in Indo nesië, maar ook ten opzichte van die van andere buitenlanders. Forumgesprek In Djokjakarta, in het nieuwe gebouw van de Gadjah Mada Universiteit, heb ik een soort forum-gesprek met twee professoren en drie studenten, die een deel van het bestuur van de algeme ne studentenvereniging vormen (elke student, die zich laat inschrijven, wordt hier automatisch lid van). De hoogleraren zijn: prof. ir. Harjono Damansastro (in Wageningcn opge leid en eerste vice-president van de universiteit) en prof. dr. Soedijono (vice-president voor studentenzaken), die aan de faculteit van sociale en politieke wetenschappen verbonden is. De studentenvertegenwoordigers be staan uit: drs. Soekarno (veeartsenij kunde: geen familie van Indonesië's president). Doesmanto (medicijnen) en Soesilo Martojo (economie). De eerste is president, de tweede vice- president en de derde penningmeester van de algemene studentenvereniging. Typerend Het gesprek draagt een algemeen oriën terend karakter. Het wordt in 't En gels gevoerd, daar alleen de hoogle raren (perfekt) Nederlands spreken. Dit facet is overigens typerend voor de huidige situatie in Indonesië. De oudere generatie spreekt nog Neder- lands; de jongere generatie alleen En- De gadjah Mada Universiteit, zo geeft de conversatie als feiten, is de groot ste universiteit van Indonesië, terwijl er niet minder dan vijftien faculteiten zijn (ook lichamelijke opvoeding, pharmacie, techniek en bosbouw be horen hierbij). De meer dan acht tienduizend studenten worden door een docentenleger van 1378 mannen en vrouwen gevormd. Er zijn 49 pro fessoren en 84 buitengewone hoogle- 194 lectoren, die volle dig'met het geven van colleges zijn bezet, en 67. die er een deel van hun tijd mee vullen. Behalve 11 buiten landse hoogleraren (voornamelijk Amerikanen), werken er nog 534 assistenten en 369 zogenaamde stu denten-assistenten. Studeren in de rust van het din- nenhof, maar met grote problemen voor het levensonderhoud in het hoofd. zijn er liefst 22 zogenaamde extra- universitaire organisaties. Ze geven alle nuances van het rooms-katholicis- me, het protestantisme, het moham medanisme. het socialisme, het natio nalisme en wat dies meer zij, weer. Niemand mag lid zijn van meer dan één van deze extra-universitaire orga nisaties. Naar buiten hebben de laatste vereni gingen bijna geen stem. Resolu ties, welke door de leden worden aan genomen. gaan min of meer de doof pot in, indien hun inhoud strijdig is met de besluiten, die door de alge mene studentenvereniging worden ge nomen. Met sancties tegen andersden kenden (lees: anderswillenden) wordt aan deze besluiten de nodige kracht bijgezet. Indien de algemene studen tenvereniging in een bepaalde zaak verscheurd dreigt te worden door be- genstrijdigheden. grijpt de president van de universiteit in. Elke beslissing wordt gedragen door -de doelstellin gen van de revolutie en de staatsideo logie. Alle lagen Aan de Gadjah Mada Universiteit en trouwens aan alle universiteiten van het tegenwoordige Indonesië stude- jongelui uit alle lagen De studenten, die met een beurs wer ken, verplichten zich een arbeidscon tract van enkele iaren met de rijks-, de provinciale, of de gemeentelijke dienst aan te gaan, die him het stipen dium heeft verstrekt. De laatste exa mens zijn vergelijkende examens, om dat elke Indonesische universiteit, bin nen het kader van het achtjarenplan, vastgestelde quota academici dient af te leveren. De Gadjah Mada Univer siteit bijvoorbeeld moet elk jaar 1500 economen de maatschappij insturen, 100 medici, 100 landbouwingenieurs, 10 veeartsen enzovoorts, enzovoorts. De in het buitenland op een beurs stu derende, Indonesische studenten (de Verenigde Staten, de Chinese Volksre publiek, Rusland, de landen van het Colombo-plan etc.), krijgen eerst een indoctrinatie-cursus van een week, al vorens naar hun studie standplaats te vei-trekken. Men leert hen daar wat ze in het betreffende land aan gees telijke beïnvloeding te verwachten heb ben. Tegelijkertijd worden ze erop ge wezen dat de kennis, die ze vergaren, voor het eigen land dienstbaar moet worden gemaakt. Ze moeten met an dere woorden terugkeren, teneinde I Het professorenforum volking. De z de J Oost of West? in intellectuele ming dan het is een vraag, die ik nogal uitgehamerd heb voor het ge spreksforum van de Gadjah Mada Uni versiteit in Djokjakarta. Het antwoord was eigenlijk" verbluffend eenvoudig: niet Oost of West, maar Oost én West! Wat men o.m. van het Westen wil overnemen, is de democratische vrijheid van het individu. De socialis tische conceptie op het economische vlak ziet men graag uit het Oosten komen. Nog twee vragen: Waar verblijven meer Indonesische studenten ii Westen, of in het Oosten? Wat studieboeken gebruikt u 't meest Westerse of Oosterse0 Antwoord: Indonesië heeft meer sti denten in de Verenigde Staten, J: pan en Duitsland zitten dan In China of Rnsl&nd. De bibliotheken van d« faculteiten van de Gadjah Mada Uni versiteit zijn zozeer op het Westen ingesteld dat we van het gouverne ment een reprimande hebben gekre gen tè weinig Oosterse boeken te ge bruiken. Onlusten in Kolwezi berichten brengen militairen enigde Naties wegversperringen de toegangswegen naar de Katangaanse stad Kolwezi na onlusten die zich daar kortgeleden hebben voorgedaan, die verscheidene mensen het leven hebben gekost. in neerlanos o«oo',s Velasques sigaren worden bij honderden, duizenden, miljoenen en miljoenen vervaardigd volgens de modernste produktiemethoden (Patent 86596). Daardoor kan Velasques de prijs aantrekkelijk en de kwaliteit constant houden. Profiteer daarvan. Proef 'n Velasques enUw keus is gemaakt! Von Hassel voor WEU-parlement: Europa zal geen derde macht in nucleeir gebied. Minister von Hassel be- ui „ji toogde voorts dat de NAVO-politiek, die de wereld kunnen worden, de uitgaat van een verdediging op de voorste Westeurope-se landen kunnen zich linies, in bepaalde gevallen het gebruik zonder Amerikaanse bijstand niet aanl'aST^fii! verdedigen en de Verenigde sta- bij het ijzeren gordijn in bedwang te ten kunnen hunnerzijds niet toe- ft"™» "ai!* staan dat het Europese potentieelmateriaal zou willen proberen in korte in handen van het Sowjet-blok zal i hid veel terreinivlnit te boeken, als Zijn komen. Dat heeft de Westduitse minister van defensie, von Hassel,]dwongen, en als het westelijke poten- In het bagageruim van een Cara« velle-lijntoestel van de Spaanse lucht vaartmaatschappij Iberia brak donder dag brand uit, kort voordat het vlieg- j tuig van Frankfort naar Barcelona zou vertrekken. iüe brand werd ontdekt door personeel van de luchthaven dat I bezig was met het inladen van de ba- igage. Op ..Londen Airport" deed zich een 1 dergelijk geval voor. Daar ontplofte een koffertje dat aan boord zou worden ge- bracht van een Portugees CaraveU*- I toestel. Er gebeurde geen persoonlijke ongelukken. Het vliegtuig vertrok don derdagavond met vijf uur vertraging naar J Lissabon en Las Palmas met 68 passagiers. Astronauten gaan liever de ruimte dan de jun: Zestien Amerikaanse astronauten zijn i gisteren na een tocht van drie dagen j door de Panamese oerwouden naar de bewoonde wereld teruggekeerd met de verklaring, dat zij, indien hun ruimte- I vaartuig ooit in een dergelijk gebied zou landen, ter plaatse zouden blijven jom hun redding af te wachten. I De astronauten waarbij de zes die I reeds in de ruimte zijn geweest wa- Iren het oerwoud ingegaan om aan te I tonen, dat zij zich daar in leven zouden I kunnen houden. Op een persconferentie verklaarden zij. dat de belangrijkste les van het experiment was geweest dat men ter plaatse moet blijven en niet moet proberen dwars door de jungle de bewoonde wereld te bereiken. In de mars van drie dagen en twee nachten leefden de mannen op de spe ciale rantsoenen, die zij in hun ruimte schepen meenemen. Zij probeerden de ze rantsoenen aan te vullen met dat gene wat het oerwoud oplevert ri- vierkreeften, slangen en tropische vruchten. Een der groepen probeerde een grote hagedis, die met een stok ge- De 16 mannen trokken door het oer woud in groepjes van twee, die elkaar konden zien of .beroepen". Hun oplei ding voor de tocht hadden zij genoten op de commandoschool van de Ameri kaanse luchtmacht voor het Caribische gebied. Zij stonden tijdens de tocht voortdurend i" igle Mr. Luns radiocontact met deze Gulfpride SELECT SINGLE-G De Amerikaanse minister van arbeid, dens het militaire debat in het parlement van d^ Westeuropese j Unie. Tot zijn verbazing heeft minister Luns jin Parijs moeten constateren, dat h(j niet Hassel verklaarde met nadruk, dat was uitgenodigd voor de vergadering het Frans-Duitse verdrag geen keerpunt van de ministers der Westeuropese Unie. is in de Duitse politiek en dat het geen Ruim een week geleden besloot hij in New York, waar hij zijn" besprekingen, nanr =6nS Willard Wirtz, heeft gisteren verklaard,' De Duitse minister achtte de ontwik- daarvoor Dreeies de «id 1 dat de werkloosheidscijfers een kritiek* mulUtoteM. NAVO. mj'SJfe Hch""«"piefen, die «n.m d. n^ve^lT8ie? hh°nflt boot' opdat hij Juist °P üid ln Parijs zou od eesteld. zei nn. nietzyn voor de assembjee van de W.E.U., doch in Parijs bleek hem. dat hij een overbodige omweg naar Nederland had gemaakt. „Ik neem aan, dat men mij niet heeft uitgenodigd in de mening, dat het on juist is een demissionaire minister aan de vergadering deel te laten nemen", zei hij op Schiphol. keling kernmacht i republiek is er op gesteld, omdat ze er op uit is zelf kernwapens te verkrijgen, doch omdat Duitsland als Sevolg van zijn defensieinspanning e NAVO recht meent te hebben c ideel ir deel i meest explosieve maatschappelijke pro blemen in de geschiedenis van de Ver enigde Staten zou kunnen wórden. Hij doelde daarmee op de krachtige stijging van het percentage werkloze teenagers in mei met 2 procent tot 18 procent, het hoogste peil ln de veertien jaar, dat voor deze groep cijfers worden bijgehouden. De totale werkloosheid steeg de afgelopen maand met 0.2 tot 5.9 procent. (Advertentie) De kwestie-Profumo heeft in Engeland een zodanige schok teweeggebracht, dat men de op schudding reeds vergelijkt met die ten tijde van de Suez-crisis. De rel, verwekt door de bekente nis van de staatssecretaris van oorlog inzake zijn verhouding met het Londense foto-model Christine Keeler is zo groot dat de kansen voor de conservatieven om de volgende verkiezingen te winnen tani zit naast minister op de col legebanken; die van een taxi-chauffeur naast die van een rijke importeur. Een van de oorzaken hiervan is dat de collegegelden uitzonderlijk laag zijn. j Andere oorzaken zijn gelegen in het feit, dat er op alle niveaus vrij roy aal met (overigens kleine studie beurzen wordt omgesprongen, zomede in de omstandigheid dat de typisch Indonesische adat van de gotong-ro- jong het verlenen van daadwerkelijke of financiële steun van de zijde van de hele familie voorschrijft. aanmerkelijk geringer worden ge acht. Het uittreden van Profumo uit het kabinet komt bovendien wel op een zeer ongelegen ogenblik, namelijk net nu de conservatieven zich gereed ma ken voor hun verkiezings-campagne. Van verscheidene zijden werd de laat ste tijd de kans groot genoemd dat de verkiezingen deze herfst zouden plaats vinden. Nu houdt men rekening met de mogelijkheid dat Macmillan niet voor het volgend jaar het oordeel van de kiezers durft te vragen. Wat politici, publiek en pers het meest heeft geschokt in deze geruchtmakende affaire is Profumo 's bekentenis, dat hij in een plechtige persoonlijke verklaring in het Lagerhuis over zijn verhouding met Christine Keeler had gelogen. So cialisten, die in de oppositie zijn, zullen overigens niet op de verhouding tussen Profumo en Christine Keeler zelf terug komen. Wel zijn zij vastbesloten om van Macmillan de verzekering te vra gen, dat deze verhouding de veiligheid van het land niet in gevaar heeft ge bracht Direct na zijn terugkeer uit Ca nada heeft Wilson, leider van de La- bourpartij, zich telefonisch in verbin ding gesteld met de premier die momen teel in Schotland met vakantie is. Mac millan zou hem hebben toegezegd, dat het onderzoek dat momenteel naar dit aspect van de kwestie gaande is, voor de hervatting van de parlementaire werkzaamheden, op 17 juni, zal zijn vol tooid. Profumo heeft in zijn brief aan Macmillan waarin hij zijn in het Lager huis afgelegde verklaring herriep, ge zegd dat hij nimmer staatsgeheimen heeft prijsgegeven. Van socialistische zijde zal er echter naar alle waarschijn lijkheid de nadruk op worden gelegd, dat de plaatsvervangend marme-attaché van de Russische ambassade, Eugene Ivanof, die inmiddels naar Moskou is teruggekeerd, eveneens bevriend was met Christine Keeler en Profumo ver scheidene malen heeft ontmoet. SUNIL blauwt voor u èn SUNIL is nylon-actief SUNIL WAST STRALEND WIT Moeilijk Dit alles neemt niet weg dat een In donesische student het, vergeleken met studenten in andere landen, bijzonder moeilijk heeft. De afgrijselijke inflatie heeft van het salaris van degenen, die hem onderhouden, een farce ge- de dollar houden. Over 't algemeen kan men dan ook stellen dat de Indonesische student een De Italiaanse stad Ve rona was in rep en roer, toen uit een circus een luipaard ontsnapte. Ieder een zette, op veilige af stand, de achtervolging in en tegelijk werd de politie gewaarschuwd. Voor men echter met ge weld van wapens het dier kon dwingen, wist de oppasser bij zijn lui paard te komen, hij floot en of er niets gebeurd was, liet het beest zich netjes naar het hok ver voeren. Er schijnen ontelbare Italiaanse schonen te zijn die een grootse toekomst bij de politie zien. Zij weten echter vanaf van daag dat ze minstens 1,49 meter lang moeten zijn. Deze uitspraak viel in een civiele procedure van een juffrouw die voor alle examens was ge slaagd en al droomde van het fraaie uniform, doch te horen kreeg dat ze té klein was, ze mat slechts 1.44 meter. Op de restanten van de oude vestingwallen van Steenwijk is gisteren het eerste permanente VW- kantoor van Noordwest- Overijssel geopend. De burgemeester sprak de gebruikelijke vriendelijke woorden en voor de toe risten die ongetwijfeld zullen komen heeft Steen- wijk een ervaren kracht aangetrokken, te weten een informatricc nit Am sterdam, die het klappen van de zweep reeds be hoorlijk kent. In Frankfort is gisteren het Intercontinental-hotel, het eerste van een keten welke door Panam in Europa wordt neergezet, geopend. Het gebouw in Frankfort telt twintig verdiepingen, heeft vijf honderd dubbele kamers en heeft een slordige veertig miljoen gulden gekost. Twee Chinese ingenieurs, die werken aan de uni versiteit van Kansas in de V.S., geloven het elec- tronisch brein te slim af te zijn. Zij hebben na melijk een wiskundige be rekeningsmethode ont wikkeld, die het mogelijk maakt in een handom draai problemen op te lossen waarover de voor treffelijke machine nu j twee weken doet. 1128. Vroeger, toen men meende dat lente en zomer bij ons langer du- dat de aarde een plat vlak was waar ren dan op het zuidelijk halfrond, de zon ln een grote boog overheen Kleine oorzaken, met wel erg grote zwierde, betekende de opvatting dat gevolgen. de aarde bolvormig was en een baan Maar laten we onze preclsie-be- om de zon beschreef, een totale ver- schouwing over de aarde voortzet- andering van het wereldbeeld. De ten. Deze planeet is nl. niet, zoals meeste mensen van dc twintigste de populaire formule luidt, een naar eeuw zijn aan deze voorstelling zo de polen afgeplatte bol, maar een langzamerhand wel gewend geraakt, hemcllichaain met een hoogst onre. zodat allerlei boekjes die de eerste gelmatig oppervlak. Het is daarom beginselen van aardrijkskunde erf ook onmogelijk de aarde op te vat- kosmografle kondigen In dit op zicht weinig opzien barend nieuws kun nen brengen. Het schijnt daar om wat overdreven precies, wanneer in populaire werkjes met nadruk wordt betoogd, dat de aarde weliswaar de polen TOCH IS HET ZO! ten als een Ideaal lichaam, waarvan de gedaante gemak kelijk wiskundig te berekenen is en zo algemeen geldende uitspraken te doen over de kromming van meridianen, het verloop van breed tecirkels en al der- bol is, maar gelijke kwesties, afplatting vertoont Dit kan men aantonen met behulp cu dat dit hemellichaam inderdaad van de sccondcslingcr, die een zoda- ecn baan om de zon beschrijft, die nlge lengte heeft dat de sllngertljd echter niet de vorm van een cirkel, precies een seconde bedraagt. Vol- maar van een ellips vertoont. Deze gens de slingerwet houdt de lengte precisie schijnt ook daarom zo over- van de slinger verband met de bodig. omdat do afplatting aan de zwaartekracht en de zwaartekracht polen zó gering is, dat we de afwlj- ls weer afhankelijk van de afstand king op een normaal vel papier niet waarop de waarnemer zich van het eens in beeld kunnen brengen. Ook middelpunt van de aarde bevindt. De de baan die de aarde om de zon be- lengtcvermcerdering van de secon- schrljft vertoont zich in getekende desllngcr bij toenemende geografi- vorm als een volmaakte cirkel, want sche breedte, ls dus een maat voor zij wijkt zö weinig van die figuur af, de afplatting van de aarde. Bij een dat we het verschil met het oog niet mooie ronde aarde, zouden dc lijnen kunnen waarnemen. van gelijke zwaartekracht, omgerc- Inderdaad, voor de gemiddelde kend tot het niveau van de zee, ook mens hebben dergelijke feiten geen moeten samenvallen met de breedte- overwegende Invloed op zijn dage- of parallelcirkels. Maar dat is nu lijks leven. Maar toch kunnen zij iets juist niet het geval. De eilanden in verklaren. Want de niet of nauwe- het midden van de oceaan liggen lijks merkbare ellipsvorm van de bijv. dichter bij het middelpunt van aardbaan, heeft bijv. tot gevolg dat de aarde dan de vastelanden, de aarde ln onze winter dichter bij de zon staat, waardoor haar bewe- H. PËTILLON ging wordt versneld, met als gevolg (Nadruk verboden).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 5