Nieuwe leidse Courant Rome rouwt om dood van paus Johannes Commentaar Al 16.000 doden in Oost-Pakistan Pinksteren 1963: dertig uur zon Wereld stond aan zijn sterfbed Tot het laatste een herder voor zijn kerk Bij vliegramp 29 doden Nieuwe .dodetnan om de minuut loslaten Eerste maal in deze eeuw: '"tv Dinsdag 4 juni 1963, 44ste jaargang CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD Spoor van VUUR door de Veluwe Zie pagina 6 Abonnementsprijzen p.w. 0,65, p.m. 2,80, p.kw. 8,25 Klachtendienst bezorging 18—19 uijr Vieuws in één oogopslag Om elf minuten voor acht gisteravond is de 263ste Paus uit de geschie denis van de room-katho- lieke kerk, Joannes XXIII overleden. De doodsstrijd van de Paus, die door de gehele wereld van minuut tot minuut werd gevolgd, duurde bijna honderd uur. Donderdag zal de kist met het stoffelijk overschot in een crypte onder de St.- Pieterskerk worden gelegd. Eerst vijftien dagen na het overlijden van de Paus kan het college van 82 kardinalen (het conclaaf) bijeenkomen om uit hun midden een nieuwe paus te kiezen. Bij de geheime stemmingen is een eenvou dige meerderheid van twee derden voldoende. De kar dinalen mogen de Sixtijnse kapel niet verlaten voordat zij een Paus hebben aan gewezen. In 1958 duurde het conclaaf zestien dagen. President Soekarno van Indonesië is in Wenen aan- jgekomen, waar hij vol gens niet bevestigde be. richten een ontmoeting zal hebben met prins Bern- hard. Tijdens zij verblijf in de Oostenrijkse hoofdstad zal een topconferentie van hoge Indonesische diplo maten die in Europa werk zaam zijn, worden gehou den. Soekarno zal volgende week naar Rome en Bel grado gaan. Het prachtige Pinkster- weekeinde met niet minder dan dertig uren zonne schijn is voor honderddui zenden Nederlanders en buitelanders aanleiding geweest de woonstede te verlaten om onze beschik bare recreatiegebieden op te zoeken. De grote ver- keerdrukte die hierbij ont stond heeft echter talrijke mensenlevens geëist. Ook zijn verscheidene personen door verdrinking om het leven gekomen. Vanmiddag om vijf uur zal de kabinetsinformateur prof. Romme de Koningin zijn eindrapport uitbren gen. Het is zeker dat hij geen keuze heeft gedaan tussen een samenwerking van de confessionele par tijen met de VVD en die met de PvdA. Na raadple ging van enkele adviseurs zal koningin Juliana mor gen naar wordt ver wacht een formateur aanwijzen. Gouverneur Wallace van Alabama zal zonodig zelf twee negers de weg ver sperren als zij zich volgen de week maandag aan de universiteit- laten inschrij ven. Zondagmorgen heeft Wallace het bevel gekre gen voor het gerecht van Birmingham te verschij nen. Tot zondag had hij de overhandiging van het be vel steeds kunnen ontlo pen. pAUS JOHANNES is overleden. Gisteravond om elf minuten voor acht werd hij verlost uit een smartelijk lijden veroorzaakt door een maag tumor en een buikvliesontsteking. Bijna vier dagen duurde zijn doods strijd. De wereld volgde zijn toestand vrijwel van minuut tot minuut. De dood kwam nauwelijks tien minuten na het einde van een openluchtmis op het plein voor de Sint Pieter die door meer dan honderdduizend men sen werd bijgewoond. Plotseling gingen de bronzen deuren van het aposto lisch paleis dicht en galmden de klokken het nieuws over Rome uit. Velen knielden in tranen neer. Met de dood van paus Johannes is het Tweede Vaticaanse Concilie automatisch beëindigd. Een van de eerste grote beslis singen van zijn opvolger zal zijn of het concilie al dan niet zal worden voortgezet. Een recente foto van wijlen paus Johannes XXIII, met hoed en cape met hermelijnen afzetting. In het officiële communiqué van de biddelijke ziekte, Vaticaanse persdienst, dat onmiddel lijk na het overlijden werd gepubli ceerd werd gezegd: „De paus vat goede wil is religieus en sereen heen gegaan voorzien van sacramenten de heilige Rooms Katholieke Kerk, in zijn vertrek van het Vaticaanse apostolisch paleis, omringd door de liefderijke zorg van zijn naaste mede werkers en zijn doktoren. De onver- Nog duizenden vermisten Het officiële dodencijfer van de wervelstorm, die Oost-Pakistan op 28 mei trof, staat op 16.000. In offi cieuze schattingen werd echter veel hoger aantal van tussen de 25.000 en 50.000 genoemd. President Ajoeb heeft vandaag een vlucht over het gebied van chittagong gemaakt. Hij noemde de ramp een „grote na tionale ellende". Ajoeb zei later tot verslaggevers da1 het pad van de cycloon veel smaller, maar van vernielender kracht was. dan dat welke de wervelstorm van 1960 in hetzelfde gebied volgde De vloedgolf, die over de laagliggende eilanden in de golf van Bengalen heen spoelde, zou de meeste doden hebben veroorzaakt. Er drijven nog steeds lijken in ontoegankelijke gebieden In het kustdorp Mghadia, zouden geen overlevenden zijn. By Pathankot in India zijn gisteren bij het neerstorten van een Indisch Dakota- lijnvliegtuig alle 25 passagiers en 4 be manningsleden om het leven gekomen. Het vliegtuig was onderweg naar Srinagar in Kasjmier van Amritsar in Noordwest- Pathankot ligt ongeveer honderd kilo meter ten noordoosten van Amritsar. On der de passagiers zijn zestien buitenlan ders, een Poolse familie van vier per sonen, een familie van vijf personen ge naamd Laverty en een van zeven per sonen genaamd Mitchell. Het gezin van zeven personen was Ame rikaans. dat van vijf Brits. Behalvi vier Polen waren de overige inzittenden Indiërs. Veiliger systeem bij de N.S. De Nederlandse Spoorwegen hebben een begin gemaakt met de invoering van een gewijzigd systeem van de dodemansinstallatie. Deze wijziging, die op in totaal 175 locomotieven zal worden toegepast, heeft plaats in het kader van een verdere ontwikkeling van dit beveiligingssysteem. Het nieuwe systeem is intermitterend, hetgeen er op neer komt dat het in drukken met regelmatige onderbreking moet geschieden, in plaats van het gebruikelijk constant indrukken van de knop. Minstens eenmaal per minuut moet de „dodeman" even worden losgelaten en weer ingedrukt. Als'een waarschuwingsteken dat er een minuut is ver streken, gaat een lampje branden. Wordt daarop niet gereageerd, dan gaat na twee en een halve seconde een zoemer werken Reageert de machinist dan nog niet, dan remt de trein automatisch, aldus meldt het NS-blad „De Kop- Het gewijzigde systeem wordt ingevoerd op de 25 locomotieven van de serie 1200 en op 150 diesellocomotieven van de series 22002300. Intussen zoeken reddingsploegen van de politie nog steeds de rjjsvelden af om lijken te bergen en te begraven. Er wor den nog duizenden mensen vermist Autoriteiten denken twee weken nodig te hebben om een overzicht van de ge troffen gebieden te krijgen en het uit eindelijke dodencijfer va9t te stellen Duizenden zijn van de buitenwereld afgesloten en verkeren door gebrek aan voedsel en drinkwater in levensgevaar Men kan geen voedsel op het water droppen. De overlevenden, die wel be reikt kunnen worden krijgen voedsel, kleren, dekens en medische hulp Vijf verpleegsters van het Amerikaan se vredeskorps, die in Chittagong huil j standplaats hebben, zijn gisteren het binnenland ingetrokken om overleven den in je enten Hun reis staat onder auspiciën van Lions International. Ajoeb heeft opdracht gegeven om nog 5 miljoen roepees f3.78 miljoen gulden) beschikbaar te stellen voor de hulpver lening. Hierdoor is het totale bedrag' dat voor dit doel werd uitgetrokken tot, zeven miljoen roepees (5.292000 gulden) gestegen Aan mr. H. J. van Maanen ls, op zijn verzoek eervol ontslag verleend als vice- president van de rechtbank te Leeuwar den; benoemd zfjn in dit ambt mr. W. J. Borgerhoff Mulder en mr. B. Dorhout. thans rechters in die rechtbank. Een auto ligt verpletterd onder een omvergewaaide boom in Chittagong, Oost-Pakistan. na dat de wervelstorm die op 29 mei in de Golf van Bengalen was begonnen te waaien, zater dag deze stad bereikte. De cy cloon eiste meer dan tienduizend mensenlevens en liet meer dan een miljoen daklozen achter. dc laatste maanden ernstiger werd en die de ste dehouder van Christus desondanks niet verhinderde om met ontembare wil, herderlijke zorg en geloofsg de werkzaamheden van zijn hoge ambt uit te voeren, heeft zijn sterke gestel gedood". Vier dagen lang was de paus stervend. Zijn sterke lichaam verzette zich tegen het naderende einde. Toestanden helderheid wisselden zich af tot het laatst toe met tijden van bewustloosheid. In zijn heldere ogenblikken bad hy het eenvoudige gebed dat hij als klein kind had geleerd. Alleen maar de twee woorden: „Jezus, Jezus." Drie dingen hielden hem kenneiyk in deze laatste dagen van zü'n leven nog bezig: de kerk. het concilie en de wereld vrede. ny bleef wat hy altyd was ge weest. deze boerenpaus, zoals de Italia nen Jiem waren gaan noemen, de herder van zyn kerk, die als hy maar even de kracht had, zijn zegen gaf aan de man nen die om zijn bed stonden. De kardinalen, de ambassades en de legaties van 50 landen die diplomatieke betrekkingen hebben met het Vaticaan, werden onmiddellijk van de dood van de paus op de hoogte gebracht. De kardi nalen werden opgeroepen om naar Rome te komen voor de verkiezing van een op volger. Het conclaaf kan pas over 15 da gen bijeen komen, maar moet uiterlijk over achttien dagen bijeen zyn. De lei ding van de kerk is voor deze tussenpe riode in handen gelegd van de '83-jarige kardinaal-kamerheer Benedetto Aloisi Masella. De officiële functies Van andere hoge kerkautoriteiten vervielen auto matisch. Zelfs de staatssecretaris van de paus, kardinaal Cicognani trad at De gehele wereld heeft gestaan aan het sterfbed van deze paus en niet slechts in de rooms-katholieke kerken, maar ook in vele andere kerken is voor hem in de diensten van de beide pinksterdagen gebeden. De aartsbis schop van Canterbury, dr. Michael Ramsey, beschreef zondag in zijn preek de paus als een man die beslag heeft gelegd op de verbeeldingskracht van de wereld. „De harten van de christe nen overal ter wereld gaan uit naar een man, een groot christen in onze tyd." Tijdens de sabbatsdienst in de Sephardische synagoge te Parijs werd eveneens voor de paus gebeden. Vrij dag nog zond Chroesjtsjef persoonlijk een telegram waarin hij meeleven uit sprak. Ook de onlangs gekozen ca- tholicus (paus) van de Armeens-or- thodoxe Kerk deelde in een kerk dienst mede dat zijn kerk deelde in- de zieleangst van „onze rooms-katholieke vrienden wegens de ziekte van dp paus." (Voor vervolg zie pag. 8) (Zie ook pag. 2) Zodra het overlijden van de paus gisteravond bekendgemaakt was, werd de bronzen deur van het Vaticaans paleis ten teken daarvan door de Zwitserse pauselijke garde gesloten. Voor andere ingangen werden kettingen gehangen, aangevende dat het „interregnum" de pausloze tijd begonnen was. Kwart miljoen buitenlandse kampeerders (Van een onzer verslaggevers) Het stralende Pinksterweekeinde, waarin de zon haar uiterste best deed, haar afwezigheid tijdens de Paasdagen en Hemelvaartsdag goed te maken, heeft voor toeristische top drukte gezorgd! Ongeveer een half miljoen buitenlanders hebben de Pinksterdagen in ons land doorge bracht. Dit aantal is tenminste even groot als dat van verleden jaar Pink steren, dat een record-jaar- was. De helft van het aantal buitenlandse toeristen een kwart miljoen had de tent meegenomen. Zij namen twee-derde van de Nederlandse kam- peer-accommodatie in beslag. Pinksteren 1963 is ook de zonnigste an deze eeuw geworden. De Bilt re gistreerde gedurende beide Pinkster dagen in totaal dertig uren zonne schijn, een aantal, dat tot nu toe in twintigste eeuw niet was bereikt- Pinksteren 1944 (op 28 en 29 mei) leverde 29.4 uren zonneschijn op. Het aantal uren zonneschijn kon deze maal groot worden door de late Pinkste- m met langere dagen. Van de buitenlanders stonden de Duit- :rs, die bijna allen de Noordzeekust opzochten, weer aan de top. Na hen olgden de Fransen. Opvallend was ook het vrij grote aantal geallieerde (Ame rikaanse, Engelse en Canadese) militai ren, die in Duitsland zijn gelegerd, even als het aantal in Duitsland werkende Italiaanse. Spaanse en Griekse arbeiders. De Scandinaviërs waren minder sterk vertegenwoordigd dan voorgaande jaren. In praktisch alle bekende recreatie gebieden van ons land was het overstel pend druk. Vooral de stranden, die door een paar verregende en koude aan populariteit hadden verloren, trekpleisters voor vele tienduizenden dagjesmensen en buitenlanders. Maar eivol was het ook in de bossen van de Veluwe en Noord-Brabant, op de meren, de kanalen en rivieren. Druk was het pa afloop in het bijzonder op vele grote wegen, waarlangs duizenden toe risten (door de zon verbrand of ge bronsd) in soms likolmeterslange files noodgedwongen langzaam naar huis te rugkeerden. Voor vervolg zie pagina 8) Een botsing tussen leden van ver schillende mohammedaanse sekten in een Westpakistaans dorp bij Khairpoer heeft gisteren aan 12 mensen het leven gekost. zijn moeilijk en smartelijk sterven. Het is een aangrijpend heengaan geworden, tot ver buiten de kring van zijn gelovigen in eerbied en met genegenheid gevolgd. Johannes XXni had de karaktertrekken waardoor men zich tot hem aangetrokken moest gevoelen. Hij was gemoedelijk, vriendelijk, tegelijk was hij van grote wijs heid. Het hoge ambt, door hem in de laat ste jaren van zijn leven bekleed, verhin derde hem niet de toenadering tot de een- voudigen, de vergetenen, de verworpenen. Zijn behoefte aan* openheid doorbrak de regels der traditie. Maakte zijn menselijkheid die openheid tot een schier natuurlijke zaak, wel op bijzondere wijze heeft die behoefte aan openheid gestalte gekregen in het door hem saamgeroepen concilie en in zUn toenade ring tot de christenen buiten zijn kerk. Reeds in zijn woordkeus jegens hen trad zijn oecumenische gezindheid aan de dag. Na eraan te hebben herinnerd hoe onbe kend de thans overledene nog was toen hij tot paus werd gekozen, schrijft van daag een r.k. krant en wij achten het te treffend om het niet over te nemen: „Vandaag, na nog geen vijf jaren pontifi caat, is er in Rome en ook in de curie menigeen, die de verkiezing van paus Jo hannes als een vrome scherts van de Hei lige Geest beschouwt: de spiritus sanctus leek de kardinalen in 1958 te inspireren tot de keuze van een overgangspaus en bezorgde de kerk een zeer grote en zeker de meest humane en geliefde leider sinds Inderdaad, slechts als overgangspaus leek hij gedacht, opdat men zich te gereder op zijn opvolger kon beraden. Vandaag ech ter hopen en bidden miljoenen, ook buiten de kerk van Rome, dat de opvolger van Johannes XXIII zich een wezenlijk opvol ger van hem zal betonen in de eigen schappen die hij getoond heeft te bezitten, vooral ook in hetgeen hij heeft openge maakt en in gang gezet. De kloof is niet gedempt. Wel echter zhn wij elkaar weer gaan zien in hetgeen ons werkelijk vereent en in hetgeen ons werkelijk scheidt. En van welke kerk ook deel uitmakend, nooit zullen wij bereid zijn in de gescheidenheid te berusten, om dat zij tekort doet aan de bede van de Heer der Kerk. Er zijn onder deze paus verwachtingen ge wekt, tot verwerkelijking waarvan het op ons bidden moge komen. Want de mens, ook een paus. gaat, zo het zijn moet zelfs op de Pinksterdag, maar de Geest van het Pinksterfeest blijft. ,.Nee, Rita, ik geloof, dat het maar beter is, als je niet meer afdroogt, terwijl je naar de t.v. staat te kijken". IJTET weer werd gedurende de Pink sterdagen gekenmerkt door af en toe krachtige oostelijke winden welke zeer droge lucht aanvoerden, waardoor de zonnestraling zeer fel was De tempe raturen weken daarbij niet veel van de normale waarde af. Inmiddels is een sto- ringsgebied over Zweden naar 't zuiden getrokken. Dit breidt zich over Dene marken naar Noord-Duitsland, onze om- geving en de Noordzee uit. Een ander storingsgebied dat tot in Noord-Frankrijk regen veroorzaakte is in betekenis afgenomen en bracht alleen in het Zuiden van ons land wat bewol king in de hogere niveaus. In de komen de 24 uur zal ons land waarschijnlijk meer onder invloed komen van het sto- ringsgebied in het noorden, waarbij be wolking van zee het land kan gaan bin nendrijven, maar regen van betekenis wordt hierbij niet verwacht. De Bilt verwacht tot woensdagavond: Op de meeste plaatsen droog weer met voornamelijk in de noordeluke provin cies tydeiyk meer bewolking. Zwakke tot matige wind In hoofdzaak tussen noord en oost. In de kuststreken lagere, elders ongeveer dezelfde temperaturen. ZON EN MAAN Woensdag 5 juni: zon op 4.24. onder 20.53, maan op 18.50, onder 3.50. Vrydag 7 juni: volle maan. Hoogwater Scheveningen 5 juni: 2.03 v.m., 14.26 n.m. Strandverwachting j Onweersbuien boven Frankrijk bren- i gen morgen iets meer hoge bewolking, maar het biyft nog zomers Matige wind tussen oost en noord. In de middag 19 a 20 graden Celsoius, zeewater 13 graden i Celsius. Vooruitzichten: nog perioden met zon- j nig en aangenaam strandweer. Tendens stationair HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen zeven uur u *11

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1