COOPER MAAKTE PERFECTE LANDING
Commentaar
Volgende week dr. De Kort
kabinets-informateur?
Automatische piloot was
niet meer geheel in orde
Op het spoor der
TREKVOGELS
Schitterend succes voor de Verenigde Staten
Nieuws
in
Astronaut ging over
- op handbesturing
een
oogopslag
Heel kalm
IEMCO N.V.
-
Mood van spijtoptanten
overstelpt Barkman
Kennedy: Tot
ziens majoor
Consultaties op Huis ten Bosch begonnen
(RITA)
Spannende minuten voor
Amerika's nieuwe held
Russen verloren
contact met
de Mars-1
I
LEUKE MAN
IN LEUKE
Toestand koning
Saoed slechter
Nieuwe Leidse Courant
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
Vrijdag 17 mei 1963, 44ste jaargang
„St«ntvestigh is ghebleven
mijn hert in teghenspoet" V..
Zie pagina 17
Kantoren Leiden Steenstraat ^37
Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen
)ERFECT WAS DE LANDING, die de 36-jarige Amerikaanse astronaut Gordon Cooper vannacht om 24
minuten over twaalf „geheel volgens de plannen" maakte op enkele mijlen van het vliegdekschip
learsage bij Midway in de Stille Oceaan. Vrijwel geheel volgens het schema had Cooper 22 rondjes om
aarde gemaakt in de tijd van 34 uur en 20 minuten. Woensdagmiddag om vier minuten over twee (Ned.
<d werd Cooper op Cape Canaveral gelanceerd.
Even heeft het erop geleken, dat er tijdens de laatste uren van de vlucht
toch iets mis zou gaan. Dat was toen een waarschuwingslampje op het
dashboard van Coopers ruimtevaartuig Faith-7 ging branden. Cooper
moest zijn cabine toen zonder de automatische werkende besturing naar
de aarde brengen. De kleinste fout zou verschrikkelijke gevolgen voor de
astronaut kunnen hebben. Hij volgde echter koelbloedig de aanwijzingen
op die zijn voorganger in de ruimte kol. John Glenn, hem van het grond
station gaf, en landde zoals gezegd perfect op gezichlsafstand van de
Kearsage. Hiermede had hij een prachtig nieuw Amerikaans record ge
vestigd.
Toen het waarschuwingslampje ging branden, moesten nog vier omwente
lingen gemaakt worden. Het lichtje betekende echter, dat de terugkeer naar
de aarde was begonnen. Cooper die zoals de gewoonte is bij testvliegers
een als mascotte dienstdoend hamertje bij zich had om waarschuwingslampjes
die de vlieger onzeker kunnen maken, figuurlijk stuk te slaan, hoorde echter
later dat een verkeerde schakeling het automatisch systeem in de war had
gebracht.
Dit betekende dat hij op handbesturing moest overgaan. Zijn lakonieke ant
woord luidde: „Begrepen, geen moeilijkheden." Later ontstond een tweede
moeilijkheid met een ander gedeelte van het automatische besturingssysteem.
Men nam geen risico en gaf Cooper opdrachtde besturing van zijn cabine
naar de aarde zelf ter hand te nemen.
Gordon Cooper heeft
vannacht na de ruimte
reis van 22 omwentelingen
om de aarde een zeer
nauwkeurige landing ge
maakt. De astronaut be
stuurde zijn cabine zelf.
Het vliegdekschip Kear-
j sarge heeft de astronaut
bij het eiland Midway op
i de Stille Oceaan opgepikt.
H.M. de Koningin is
vandaag in Den Haag be-
I gonnen met het .consulte
ren van de vice-president
van de Raad van State,
Kamervoorzitters en de
politieke leiders. Deze
week zal er nog wel geen
kabinets(in)formateur
worden aangewezen.
Om een NAVO-kern-
macht mogelijk te maken,
blijft de Britse regering
uiterst actief. De Britten
hebben namelijk enige
voorstellen waarvan zij
verwachten dat deze voor
de V.S. en Frankrijk on
aanvaardbaar zijn, laten
vallen. Onder meer is ver
vallen het voorstel om
een Brit te benoemen tot
ondercommandant van een
kernmacht. Mogelijk zou
een Nederlander voor de
functie in aanmerking ko
men.
Als de Staten-Gene-
raal akkoord gaan met
een voorstel van de minis
ters van economische za
ken en financiën, zullen
de Staatsmijnen worden
omgezet in een naamloze
vennootschap. Met name
voor buitenlanders wordt
het bedrijf dan aantrekke
lijker.
De uitslag van de ver-
i kiezingen is zodanig, dat
aan de voorwaarden voor
een voortzetting van het
gevoerde regeringsbeleid
wel voldaan is. Dat heeft
de minister van financiën,
prof. dr. J. Zijlstra. gis
teren gezegd in de jaar
vergadering van het Ver-
I bond van Prot. Chr. werk
gevers.
De astronaut, die door zijn collega
Glenn bijgestaan werd in het bedienen
van de ingewikkelde apparatuur, bleef
bijzonder kalm, terwijl bezorgde ge
leerden in het grondstation zich het hoofd
braken over de opgetreden gebreken.
Cooper is de eerste van de zes Ame
rikaanse ruimtevaarders geweest, die
zijn cabine volledig zelf heeft moeten
besturen, bij de terugkeer naar de aarde.
Zijn 22 omwentelingen grote ruimte-
vlucht, een afstand van ongeveer 960.000
km, is de langste die een Amerikaan tot
nu toe heeft gemaakt. De Rus Nikola-
jef maakte echter vorig jaar 64 banen
om de aarde en zijn collega Titof 48. Zo
als reeds werd gemeld is het voor de
Amerikaanse ruimtevaartplannen niet
noodzakelijk, langere vluchten te laten
VOOR A.E.G.
VOLAUTOMATISCHE
WASMACHINES
President Kennedy complimen
teert de ruimtevaarder majoor
Cooper telefonisch met diens
prestatie
De Nederlandse vertegenwoordiging te Djakarta wordt steeds meer
Verstelpt met vele honderden verzoeken van spijtoptanten om visa of
leun. Hierbij zijn vele nieuwe, vaak schrijnende gevallen.
Zo moest een vrouw tweeduizend roepiah's „sleutelgeld" betalen voor een
Wnponghuisje te Djakarta, daar zij anders op straat gezet zou worden. Ook
Dtving drs. C. D. Barkman een groot aantal sollicitatiebrieven en van
Idonesische zijde schriftelijke gelukwensen met zijn benoeming. Van parti-
uliere zijde werden hem aanbiedingen gedaan voor huisvesting van de ver-
genwoordiging, waarbij tot 80 miljoen roepiah's gevraagd werd.
Hij en zijn staf behelpen zich met enkele kamers in Hotel Indonesia,
iprs. Barkman heeft een eerste toevallige ontmoeting gehad met president
oekarno aan een maaltijd, welke de gouverneur van West-Java aan diplo-
laten aanbood bij de opening van de Madjelis Permoesjwaratan Rakjat
het enige lichaam waaraan Soekarno verantwoording schuldig is) te Ban-
°eng. Soekarno was daar eregast en begroette alle buitenlandse vertegen-
tordigers, onder wie drs. Barkman, persoonlijk.
maken dan die van Cooper, die een
schitterend succes is geworden.
Geslaagd
Cooper moest de drie remraketten met
de hand doen ontsteken, na het ontvangen
van een mondelinge aftellingsboodschap
van Glenn, die aan boord van het volg-
schip Coastal Sentry ten zuiden
Japan was. De raketten werden met tus
senpozen van vijf seconden ontstoken,
toen Cooper even ten oosten van Sjanghai
was op meer dan 160 km boven de aarde.
De capsule kwam toen geleidelijk in
een dalende koers op weg naar de vast
gestelde landingsplaats bij Midway, waar
een bergingsvloot op hem lag te wachten-
Om op de juiste plaats te kunnen lan
den, moest Cooper visueel waarnemen,
of zijn positie ten opzichte van de hori
zon goed was en of zijn capsule niet
rolde. Hiertoe waren lijnen geëtst
het raam van de Faith 7. Hierin
Cooper bijzonder goed geslaagd.
Aan boord
Onmiddellijk nadat Cooper in de
oceaan terecht was gekomen, stegen drie
hefschroefvliegtuigen van de Kearsage
op. Cooper verzocht de piloten, hem in
de cabine aan boord van het vliegdek
schip te hijsen. Kikvorsmannen maakten
toen een keten van boeien om het ruim
teschip. Een van hen had een groene
lichtfakkel afgeschoten om aan te geven,
dat Cooper het uitstekend maakte. De
astronaut meldde, dat hij kon horen, hoe
de kikvorsmannen hun werk verrichten,
gehesen, verontschuldigde Cooper zich
bij de commandant, dat hij niet in de
goede positie was geland om met de
derde lift die volgens Mercury Con
trol de juiste is om aan boord te komen
opgehaald te worden.
(Voor vervolg zie pagina 5)
Kort na de landing van Cooper tussen
president Kennedy en de astronaut
Cooper:
Kennedy: Majoor ik wil u even geluk
wensen. Dat was een schitterende vlucht.
Cooper: Dank u zeer.
Kennedy: Wij hebben met uw vrouw
gesproken en zij schijnit alles zeer goed
doorstaan te hebben.
Cooper: Prachtig.
Kennedy: Wij verwachten u maandag
bier. maar wij zijn zeer trots op u.
Cooper: Dank u sir. Het was een goede
vlucht. Ik heb ervan genoten.
Kennedy: Goed. mooi Ik hoop u maan-
dag te zien. Good luck.
Cooper: Dank u.
Kennedy: Tot ziens majoor.
Enkele minuten na zijn gesprek met
Cooper verscheen Kennedy voor de te-
levisie om te zeggen:
„Inderdaad hebben alle Amerikanen
deze vlucht in zekere zin gemaakt omdat
zij allen dit programma in goede tijden
en in slechte gesteund hebben
Vrede kent zijn overwinningen evenals
oorlog en diit was vandaag een van de
overwinningen van de menselijke geest".
Kanselier Adenauer heeft president
Kennedy telegrafisch gelukgewenst met
het welslagen van de ruimtevaart.
Ook bondspresident Heinricli Lübke
zond een telegram met zijn gelukwensen
aan Kennedy: „Het nieuws is in geheel
Duitsland met grote vreugde en bewon
dering ontvangen".
Intussen is medegedeeld, dat vol
gende maand al een nieuwe groep
ruimtevaarders zal worden aangewe
zen, die de projecten Gemini en Apol
lo moeten uitvoeren Waarschijnlijk
zal deze groep, die uit 10 man zal be
staan, worden samengesteld uit mili
taire en burgerlijke testpiloten voor
straalvliegtuigen.
Breed lachend stond Cooper vannacht aan boord van het vlieg
dekschip Kearsarge, na zijn geslaagde, eenzame tocht rond de aarde
(Van onze parlementsredactie)
iy ONINGIN Juliana is vandaag in Huis Ten Bosch begonnen met de con-
sultaties rond de komende kabinetsformatie In de ochtenduren' sprak
zij achtereenvolgens met de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer,
mr. J. A. Jonkman en mr. F. J. van Thiel, en de vice-president van de
Raad van State prof. mr. L. J. M. Beel. Daarna begon zij met het raad
plegen van de fractievoorzitters van de tien partijen die in de nieuwe
Tweede Kamer zitting zullen hebben. Voor vanmiddag waren uitgenodigd
de heren De Kort, Vondeling, Toxopeus, Van Eijsden en Beernink. Het
overleg zou eerst morgen worden afgesloten. De aanwijzing van een kabi
netsformateur of -informateur wordt niet vóór a.s. maandag verwachl,
omdat de adviseurs van de Koningin hun mondelinge adviezen eerst nog
schriftelijk zullen moeten bevestigen. Het lijdt geen twijfel, dat de
(in)formateur een representant zal zijn van de KVP, sedert woensdag
verreweg de grootste politieke partij in ons land.
(Van onze parlementsredactie)
In politieke kringen veronderstelt
men, dat de vorstin niet direkt een for
mateur, maar eerst een informateur zal
aanwijzen. In dit verband wordt de
naam genoemd van dr. W. L. P. M. de
Kort, die gisteren is herkozen als voor
zitter van de K.V.P.-fractie. Deze
fractie heeft zich reeds uitvoerig be-
Kamer een meerderheid van 76 zetels.
Deze basis is evenwel te smal om er
een zuiver christen-democratisch kabi
net op te funderen. Maar als de drie
partijen erin slagen bij de formatie tot
een hechte samenwerking te komen,
kunnen zij aan de andere regerings
partner (s) hoge eisen stellen voor wat
betreft de realisering van een chirste-
lijk-sociaal program. Hun onderhande
lingspositie wordt dan zowel ten opzich
te van de V.V.D. als de P.v.d.A. zeer
sterk.
(Voor vervolg zie pagina 5)
iVIA DE VERKIEZINGEN de kabinets-
formatie. Een bezigheid die het best
in vertrouwelijk beraad zou kunnen wor
den verricht. Maar Ls het wonder, dat er
ook meer in het openbaar verwachtingen
worden geuit en vermoedens worden ge
opperd? Zoals voor ons allen de verkiezin
gen een ernstige zaak zijn geweest, waar
bij wij ons betrokken hebben gevoeld, zo
hebben wij nu allen iets van een kabinets
formateur of op zijn minst kabinetsinfor
mateur.
Na de uitslag schreven wij, dat de forma
tie van het kabinet ditmaal weieens ge
makkelijker zou kunnen verlopen dan in
andere situaties het geval is geweest. Er
zijn enkele duidelijke gegevens die in de
richting van een bepaalde oplossing wij
zen.
Daar is in de eerste plaats bet feit, dat
de drie grootste confessionele partijen, zij
het met een enkele verschuiving in het
zeteltal, te zamen genomen ongeschonden
en zelfs sterker uit de stembus zijn ge
komen. Dat kan van de socialisten en
van de liberalen niet worden gezegd.
De confessionele partijen zijn dus uit het
vorige bestel de vaste kern gebleken, die
als zodanig reeds in aanmerking komt, tot
uitgangspunt bij de nieuwe formatie te
worden gekozen.
Binnen deze kern vormt de KVP de
grootste partij dat is het tweede feit.
Niet dat de formateur en evenzeer de
minister-president steeds uit de grootste
partij moeten komen. Onze staatskundige
geschiedenis kent voorbeelden, dat het
ook anders kan en wij zouden hier niet
gaarne een zekere wetmatigheid zien op
treden. Maar er zijn geen redenen om aan
te nemen, dat niet ook voor het minister-
presidentschap de eerste keuze aan de
grootste partij wordt gelaten. Dit geldt
in elk geval de aanwijzing van degeen
die als formateur of informateur gaat
optreden.
Het zou ook naar ons oordeel van wijs
beraad lijken, indien de formateur of in
formateur, uit de grootste partij gekozen,
zijn uitgangspunt in het bestaan van de
confessionele kern kiest. Van daaruit kun
nen dan liberalen en socialisten worden
benaderd.
Dat bij beiden een niet onwillig oor zal
worden gevonden, achten wij waarschijn
lijk. Voor een tamelijk constructief den
kend volk als het onze, is een partij in
oppositie, als zodanig dus tot een over
wegend negatieve houding genoopt, wei
nig aantrekkelijk. De socialisten hebben
het ditmaal ondervonden.
Wie zullen achteraf blijken tc zijn toe
getreden tot het kabinet? De liberalen?
De socialisten? Of zelfs beiden? Geduld
soms loopt men in zijn denken de tijd wat
heel erg vooruit.
„Ik ben blij, dat je zo ijverig wordt, Rita,
je mag net zo veel breinaalden hebben,
als je maar wilt".
Hier zijn dan de laatste spannende
minuten (W.E.T.) voordat Gordon Coo
per zou landen na een geslaagde ruim-
tevlucht van 22 omwentelingen om de
aarde. Toen hij aan de laatste omwen
teling bezig was ratelden op alle kran
ten over de gehele wereld de telexen
het volgende bericht.
00.03 Ten oosten van Sjanghai vuurt
Cooper zijn raketten voor de terugkeer
naar de aarde met de hand af. Het aftel
len geschiedt door John Glenn aan boord
van de Coastal Sentry bij de Japanse
kust.
00.14 Cooper is teruggekeerd in de
dampkring van de aarde. Toen de hitte
groter werd, werd de verbinding met zijn
ruimteschip verbroken.
00.19 De grote parachute van de
capsule ontplooit zich, aldus meldt het
Mercury Controlecenlrum
00.21 De Kearsarge deelt mede. dat
de parachute in zicht is.
00.23 Helikopters cirkelen om het
neerkomende ruimtesohip.
00.25 In het water van de Grote
Oceaan. Cooper zegt, dat hij zidh uitste
kend voelt. Het juiste tijdstip van het
neerkomen in de Grote Oceaan is 18.24.30
plaatselijke tijd, dat is 00 uur 24.30
W.E.T.).
0027. Zwemmers van de helikopters
begeven zich te water om een veilig
heidskraag bij wijze van opblaasbaar vlot
om de hals van het ruimteschip te be
vestigen. Kikvorsmannen schieten een
groene lichtkogel af om mede te delen
dat Cooper gezond en wel is.
00.31 Helikopters maken vast aan de
opblaasbare kraag. Cooper drijft veilig
en prettig in zijn capsule
00.35 De Kearsarge manoeuvreert
zich in een positie om hem via lift nr. 3
aan boord te brengen.
01.00 De ruimtereis is ten einde.
Cooper en zijn ruimteschip zijn aan boord
van het Amerikaanse vliegdekschip
Kearsarge gehesen.
Het radiocontact met het Russische
ruimtevaartuig Mars-1, dat zich momen
teel op 195 miljoen kilometer van de
aarde bevindt, is verloren gegaan, zo
heeft het persbureau Tass gemeld.
De Mars-1 is nog maar elf miljoen
kilometer van Mars verwijderd. Er wor
den pogingen in het werk gesteld om de
verbinding te herstellen. Het tostel is
in november jl. gelanceerd. Dank zij de
gegevens die tot dusver zijn verkregen
had men al enkele „belangrijke tech
nische problemen" kunnen oplossen, al
dus Tass. Deze resultaten „vormen een
belangrijke bijdrage aan het ruimteon
derzoek".
Westelijke waarnemers in Moskou ge
loven, dat de verbreking van het con
tact met het ruimtevaartuig naar Mars
een ernstige teleurstelling voor de Rus
sische geleerden
raden over de gedragslijn die de infor
mateur straks zal moeten volgen.
Program
Het uitgangspunt van de K.V.P.
schijnt tc z(jn, dat in de eerste plaats
tussen de drie grote confessionele par
tijen (K.V.F., A.R.P. en C.H.U.) over
eenstemming tot stand aal moeten ko
men over de inhoud van het nieuwe re
geringsprogram.
Deze partijen vormen in de nieuwè
[C Moderne regenjassen
10 ook in Terlenka:
Guildhall, Mercury en
Falcon v.a. 59.-
JJct Azoren-hogedrukgebied ligt vrij
noordelijk. Het centrum bevindt zich
ongeveer halverwege op de Oceaan, wat
zeer ongunstig is voor het weer in West-
Europa.
Een zwak koufront dat vanmorgen ons
land bereikte, wordt gevolgd door een
zwakke rug van hoge luchtdruk en direct
daarop door een nieuwe storing die aan
de rand van het hogedrukgebied met
grote snelheid naar de Britse eilanden
koerst.
Verwacht wordt dat deze nieuwe sto
ring zaterdagochtend al in Nederland ar
riveert. De wind neemt toe uit richtingen
tussen zuid-west en west. Verder zal het
opnieuw gaan regenen, waarbij de hoe
veelheid ivaarschijnlijk groter zal zijn
dun bij de frontpassage op vrijdag. De
temperaturen blijven beneden normaal
voor de tijd van het jaar.
Dc Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Half tot zwaar bewolkt met tijdelijk
enige regen. Matige, later nu en dan
krachtige wind tussen zuidwest en west.
Vrij koud (Opgemaakt te 11.15 uur).
Zon en maan
Zaterdag 18 mei: zon op 4.43, onder
20 30 uur, maan op 3.04, onder 14.00 uur.
Donderdag 23 mei: nieuwe maan.
Tendens stijgend
HET WEER IN EUROPA
iuppnrtev hedenmorgen zeven uur
tVeers.
4 si
gesteldh.
li
SË
j 'd
Hoogwater Scheveningen
18 mei: 10.29 v.m„ 23.06 n.m.
Hoogstraat-Lelden
De gezondheidstoestand van koning
Saoed, die voor een medische behande
ling in Wenen verblijft, is de laatste da
gen slechter geworden. Bijzonderheden
werden niet bekendgemaakt, maar de
monarch zou in een zuurstoftent liggen.
Professor Fellinger, die hem behandelt,
wilde slechts zeggen dat de koning niet
in staat is te reizen en wat langer ln
Wenen zal moeten blijven.
D. Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twenthe
Eindhoven
Zd.-Limb.
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenh.
Aberdeen
Londen
A'dam
Brussel
Luxemb.
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
ZUrieh
Genèvc
Locarno
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Athene
Rome
Ajaccio
Madrid
Matlorca
Lissabon
gh. bew.
regen
gh. bew.
zw bew.
zw. bew.
h bew.
h bew.
h. bew.
onbew.
h. bew
niet ontv.
zw bew.
zw bew
7.w. bew.
gh bew
zw bew
onbew.
zw bew
onbew.
zw. bew
h. bew
zw. bew
gh. bew
gh bew
motregen
gh bew.
onbew
zw bew
gh. bew
niet ontv.
niet ontv
niet ontv.
zw bew
onbew
onbew.
20 15 0.2
windstil 13 10
