Een toeter voor
HERMAN
STOK:
EEN MIDDAG IN SINGER..
"Ruimte
voor ons.
De jury
van de
laatste
uitzending
f if*
Nu we tegenwoordig naar het strand gaan, ver
gezeld van draagbare radiotoestellen, ons in bermen
laten zakken met zo'n jukebox erbij en binnenkort de
bossen bevolken met, ook al draagbare, televisie
toestellen, bestaat er misschien wel enige reden het
accent eens te leggen op de huidige communicatie
middelen. Daar we „Ruimte" zijn (en blijven) denken
we daarbij in het bijzonder aan de jeugdrubrieken.
Wat betreft de radioprogramma's: hierop komen we
op de volgende pagina terug. Uit het kader van de
televisie hebben we het populaire „Top of flop" ge
licht. Yolanda de Vries en Rolf Hoekstra zi|n hiervoor
naar de Singer Concertzaal in Laren geweest. Rob
Collette gaf zijn objektieve fotovisie „zo van de beeld
buis". Verder op deze aflevering een „Zo Maar" van
Cees van Dop.
ZATERDAG 11 MEI 196*
voor ons het absolute einde
KIJK NOU 'S
Gewoontjes
Arthur en Eva heet de uit het
Amerikaans overgezet zijnde te
levisie-strip van de N.C.R.V.
De namen hebben nergens iets
mee te maken, er is bijna geen
reclame en de hoofdrollen wor
den gespeeld door Paul Cam-
mermans en Kitty Janssen.
De strip behandelt de alledaagse
nou ja, alledaagse avon
turen van een gewoon nou
ja, gewoon echtpaar. De
echtgenoot schreeuwt daarbij
doorgaans erg hard en erg
Vlaams en zijn eega glimlacht
lic'jes en doet de domme din
gen. Zoals we al zeiden een ty
pisch gewoon echtpaar.
De bewerking van deze verha-
lenreeks door Luisa Treves is
wel een aparte vermelding
,...nou ik vind het een leuk plaatje.leuk plaatje, maar ik kon geen woord verstaan van wat die jongen zingt....leuk plaatje, nee ik heb de tekst ook niet verstaan.... een leuk plaatje, maar geeft dat nou van die tekst
Cornelli, die hier een t.v.-gezicht krijgt:
Vijl-minuten-
gespiek met
„...en dan Is hier de enige ech
te nozem in dit programma:
Herman Stok" zegt de verwelko-
mer (zie het andere stuk). Er
wordt hard geapplaudisseerd door
de vette kuifjes en de kunstige
vogelnestjes als hij vlot uit de
coulissen het toneel oprent, met
'n achteloos handgebaar de zaai
groet, achter de toonbank plaats
neemt. Terwijl hij de repetitie
voor het programma één
plaatje met jury en stemmen
van de zaal afwerkt, pro
beer ik hem te taxeren. Gerou
tineerd; zelfvertrouwen; ge
sneden koek; hij weet het wel.
De uitlatingen van de jury rekt
hij of kapt hij. Een dubieuze
stemming van de zaal bombar
deert hij snel de drummer van
de bewuste plaat zit er bij tot
top.
Ik kijk naar het blousje van
Annie Palmen; wat voor kleur
wordt dat nou vanavond don
ker? lichtgrijs? probeer een
paar vragen te verzinnen. Er zal
weinig tijd zijn zo meteen. Hij
heeft haast, wij hebben haast.
De zaal stroomt leeg langs de
gemoedelijke N.T.S.-suppoosten.
Voorin worden door de juryleden
nog handtekeningen gezet op de
kwitanties van de N.T.S. en in de
autogrammenboekjes van de fans.
Struikelend over verraderlijke ka
bels, telkens uitleggend dat we
van de krant zijn. komen we bij
de catacombe-achtige ingang van
de kleedkamers. Potige mannen
breken de toonbank af. De stoelen
worden verpakt in jute met 'n
nummertje er op. Met 'n her
haaldelijk „pasterop" of ,,mag ik
even passeren" wordt alles in een
enorme grijze auto getild. Net
als we beginnen te denken dat
we bij de verkeerde trap staan
te wachten, duikt hij op, een plat
te zwarte tas in de ene hand en
het suède vest van voor de ca
mera's over de andere arm.
We drinken (al gauw) een cola
en nemen een sigaret van hem
met een witte filter. Ik probeer
onleesbaar in m'n blocnote te
schrijven, omdat hij naast me zit
en ik het gevoel heb dat hij mee
leest. „Levensbeschrijving? Och,
heb ik al zo vaak gegeven, kun
je net zo goed een paar kran
tenknipsels lezen." Daarom pra
ten we maar wat over „Top of
flop". Hij vertelt van het suc
cesvolle Engelse programma
„Jukebox-Jury", waarvan top of
flop is afgeleid, van de brieven
(soms van mensen in de tachtig),
van het kiezen van de jury (doe
ik zelf, mensen van de radio, die
waard. De vrouwenemancipatie
is hier ten slotte nog niet zo
ver gevorderd als in de Vere
nigde Staten, om van het aan
passen van een Amerikaanse
keuken met automatische af
was- aardappelschil- en babysit
machine aan een Hollandse met
de gootsteen op de verkeerde
plaats en over een lekkende
warmwaterkraan maar te zwij
gen. De gebruikelijke reclame is
vervangen door magnifieke lied
jes van Jelle de Vries, eigenlijk
het leukste deel van de uitzen
ding.
Meer valt er van dit programma
in feite niet te zeggen. Ze is
een beetje onbeduidend, en heel
af en toe een beetje leuk.
De N.C.R.V. heeft er in ieder ge
val wel mee bewezen dat het
mogelijk is om een Amerikaans
programma op Hollandse leest
te schoeien en daar kan de moe
der, waarom altijd alles draait
een voorbeeld aan nemen. Of
niet? HANS KREUZEN.
de enige echte nozem
We herkennen de Jeugd die
voor de dichte deuren van do
Singer Concertzaal staat. Het Is
een ordelijke queue. De meisjes
rijn naar de kapper geweest. In
het gelakte en hoog getoupeerde
haar steekt nonchalant een
bloem. De jongens vormen de
minderheid en blinken uit In on
verschilligheid. Net of zij het
niet Interessant vinden om op de
beeldbuis te komen. We kennen
deze jongeren wel. Het is de be
kende jeugd. Er ls al zoveel over
geschreven. De jeugd met de te
korte rokken en de te hoge hak
ken.
De jeugd van „geef mij maar
Cliff". De jeugd, die je nemen
moét, zoals ze is. Jeugd, die je
jong doet voelen, als je jong
bent. Jeugd, die je oud doet voe
len, wanneer je oud bent. Jeugd
met zonnebrillen en kauwgum-
monden. Jeugd, die uiteindelijk
toch niet lekker losgeslagen wil
wezen. Jeugd, die overal tussen
in hangt. De ongevaarlijke jeugd.
De jeugd zonder pretenties, zon
der kritiek. De jeugd, die dom
weg teenager heet, omdat nie
mand weet waarom. We herken
nen de teenager in zijn vrije tijd,
in zijn derde milieu. Het is te
genwoordig mode over milieu te
spreken. Een logisch gevolg van
de vijfdaagse werkweek en de
a.s. vijfdaagse schoolweek. De
ouderen zijn ijverig aan het re
kenen geslagen. En ze kwamen
er uit. Hier volgt de conclusie:
Sommetje
De jongeren brengen een be
perkt aantal uren slapende thuis
door. Dit noemen we het eerste
milieu. Vervolgens zijn zij ver
scheidene uren op school of op
hun werk. Dit heet dan het twee
de milieu. Telt men het eerste
milieu bij het tweede op en
trekt men vervolgens de verkre
gen som af van de 168 uren die
een week telt. dan blijft het der
de milieu over. Heel eenvoudig,
maar je moet er op komen. Een
gevaarlijk milieu, zeggen de
ouderen. In dit derde milieu is
nl. ruimte te over voor het oor
kussen van de duivel. De opvoe
dende macht is bang voor een
destructieve vrijetijdsbesteding.
Men organiseert geleide en mili
tante jeugdbewegingen. "Een lof
felijk streven. Geen tuintjes
meer aanharken, geen bood
schappen doen of vloeren schrob
ben, geen boek meer lezen maar
doen aan verantwoorde vrije
tijdsbesteding. De meest infor
mele vorm van het uitbuiten der
vrije uren is echter het creatieve
nietsdoen. De progressieve tele
visie heeft het belang van dit
creatieve nietsdoen ingezien. Het
duivelse oorkussen wordt opge
schud, de zendtijd wordt inge
krompen en we hebben ruimte
voor de jeugdprogramma's. En
daar staat staat nu de jeugd
in zondagse kledij voor de deu
ren van de Singer concertzaal.
Netjes op een rijtje, de toe
gangskaarten in de hand. Pas
wanneer de deuren opengaan be
ginnen ze te dringen. We laten
de jeugd voor wat ze is.
Leuke vent
Langs het rubberen spoor van
de televisiekabels komen we via
de achteringang op het podium
van de concertzaal. Onder de
felle lampen maken de drie tele
visiecamera's en al de mensen
die daarbij schijnen te horen
een rommelige indruk. Rond de
Iuke-box, de enige en mar-
:ante persoonlijkheid van het
njramma en het scorebord
is men bezig de overige
attributen van „top of flop" in
elkaar te zetten.
Zó dom
Om het wachten te doden
klinkt uit de luidsprekers mu
ziek. Mooi voor wie het mooi
wil vinden. We gaan ergens zit
ten. Het wachten duurt lang.
Een leuke vent heet ons ten slot
te van harte welkom. Het plaat
je wat hij vervolgens houdt, is
niet om aan te horen.
„Goede middagjongens en
meisjes, we gaan nu een re-
petitietje houden. Wanneer het
plaatje in de juke-box begint
te draaien gaan de camera's
de zaal in kijken. Nu moeten
jullie niet in de camera's gaan
kijken. Dat is het domste wat
je doen kunt. Dat is het minst
leuke van het hele programma.
Dan kun je vanavond zien hoe
dom je geweest bent. Maar je
mag wel je toestemming of
afkeuring tonen. Je mag oofc
„HOE" roepen en met je voe
ten stampen als je het niet
eens bent met de mening van
de jury. Dat vinden we erg
leuk. En nu nog de verrassing.
Op de vierde stoel gaat straks
een meisje uit de zaal zitten.
Wie zou graag op die stoel
willen zitten? Oh, dat zijn er
niet zoveel. Jij daar, dat meis
je met die bril. Hoe heet dit
wat we voor de televisie bren
gen? Een voorstelling, goed.
Jn een voetbalwedstrijd, heet
dat ook een voorstelling? Nee?
Hoe heet dat dan? En jij, kun
jij de liedjes van Johnny Hal-
lyday verstaan? Parlez vous
Trangais? Aha. Dat meisje met
i at witte blousje, hoe oud
ben jij? Oh... Als straks
iemand van jullie uitgekozen
wordt, moet zij spontaan haar
mening zeggen. Dat is altijd
goed. En dan gaan w nu be
ginnen. Als eerste mag ik jul
lie aankondigen de enige en
echte nozem van dit program
ma: Herman Stok."
Applaus.
Absolute einde
Op deze manier wordt men
verwelkomd. Jammer dat dit
niet uitgezonden wordt. De kij
ker zou gekonfronteerd worden
met de werkelijke noden van
de hedendaagse jeugd. Nog
steeds wordt de teenager als
achtergebleven gebied be
schouwd. Bovendien is het ver
nederend Herman Stok de echte
en enige nozetn van het pro
gramma te noemen. Hij kan het
nu wel zijn. Maar mag de teen
ager zich geen nozem voelen?
Het gras wordt voor de voeten
weggemaaid. Ik ben voor de
emancipatie van de jeugd, op
welk gebied dan ook. Verschei
dene mensen in de zaal zullen
zich gepasseerd voelen. Ik kijk
om me heen. Ik zie de hand-
klappende jongeren, hun geest
drift, de spanning in hun ogen.
Mijn mond sluit zich voor ver
dere kritiek. Kritiek is hier
niet op zijn plaats. Misplaatst!
„Top of flop" is het absolute
einde. Een pretentieloos einde
weliswaar, maar absoluut. Zo
is-de jeugd.
Herman Stok zit inmiddels
achter zijn floptoeter. Hij kon
digt de juryleden aan. Het gaat
op leeftijd. Eerst verschijnt
Harry Heeren. de zestienjarige
drummer van Rob de Nijs. Dan
volgt Annie Palmen. Na het
Songfestivel is zij met het echt-
waar-gebeurde sprookje „De
Speeldoos" zeer populair gewor
den. Daarom: Onze Annie in de
kijkdoos.
Als derde zien we Skip Voogd.
In het meinummer van een be-
.kend muziekblad heeft hij een
fantastisch stuk over „Top of
Flop" geschreven. Hulde. Nu
het vierde jurylid. Het meisje
uit de zaal. Wie gaat dat wor
den?
De doodse stilte in de zaal
wordt verbroken door angstaan
jagend gehoest Een verdwaald
kauwgummetje. De camera's
kijken de jeugd in het gezicht.
De lange armen van Herman
wijzen door de ruimte. „Ja, jij.
dat meisje met die blauwe jurk
en dat witte kraagje". Terwijl
de tieners alleen bij stem ken
nen, mensen die in de belangstel
ling staan, niet van hé, m'n chef
scheldt altijd zo op top of flop,
neemt u die nou eens). Hij ver
telt, ook van plankenkoorts ach,
't went wel natuurlijk, top of
flop loopt nu al anderhalf jaar,
kwestie van routine, maar toch
is er spanning, je hebt elke keer
een andere jury.
Hij trekt z'n ene been onder
zich op de bank, suède, ronde
donkerbruine schoenen. Soms
maakt hij een wijzend gebaar, de
handen in elkaar, een duim om
hoog. Ook nu houdt hij zijn hoofd
een beetje scheef, blonde twen-
kuif, ronde ogen, iets vlezig in
het gezicht dat in geen enkele
lijn week is. De kleur is alsof
hij nog schmink op heeft, maar
dat is schijn.
Nou, in m'n vrije tijd platen
luisteren om bij te blijven.
Luxemburg. Hij weet haarfijn uit
te leggen waarom de platen die ze
op Luxemburg draaien, zo laat
op de Nederlandse markt zijn.
Businessman, die heel goed weet
aan welke kant zijn boterham ge
smeerd is, namelijk aan de an
dere kant van de twintig: Kop-
spijkertjes, Multiplex, Tijd voor
Teenagers (ik spreek ook com
mentaar bi/j filmpjes, voor de
Verrekijker en voor Expeditie
's zaterdagsmiddags).
Twen ik ben zevenentwintig
met bruin gestreept over
hemd, smal dasje in dezelfde
kieur bruin, zwarte open sport
wagen. Er is maar één gebaar
dat er niet bij past: als hij luis
tert draait hij zijn sigaret recht
op tussen de drie voorste vingers
van beide handen rond, langzaam,
heel langzaam, zodat een dun
blauw spiraaltje als wierook bo
ven zijn korte handen opstijgt.
YOLANDA DE VRIES
Het telefoonnummer, waarop men
inlichtingen kan krijgen over het
Rotterdamse drinkwater is sinds kort
gewijzigd. Nu kan men tenminste op
een ander nummer horen, dat het
drinkwater zelf ongewijzigd is geble
ven. In Rotterdam gebeurt nog eens
iets.
Het hoogste militaire gezag heeft
te elfder ure de feestelijkheden af
gelast, die op 4 mei in Tiel gehou
den zouden worden. Aanleiding tot
dat besluit waren perspublikaties.
Uit zichzelf zouden de chefs van
staven er dus nooit achter gekomen
zijn, dat men geen feest kon vieren
op een rouwdag, waarop o.ni. vele
gesneuvelde militairen herdacht wor
den.
Een Zuidafrikaans meisje van ge
mengd bloed is in Durban tot twee
jaar gevangenisstraf veroordeeld,
omdat zij gepoogd zou hebben sek
suele betrekkingen met een Neder
landse zeeman aan ta knopen. Te
zelfdertijd kreeg een twintigjarige
blanke boer in de Kaapprovincie
500 gulden boete en een voorwaar
delijke gevangenisstraf, omdat hij
een neger heeft neergeslagen. Aan
dit Zuid-Afrika levert Nederland nu
politiehonden. Politierechters zouden
beter op hun plaats zijn geweest.
De N.T.S. is bezig te onderzoeken
welk tijdstip gaschikt is voor uit
zendingen voor de kleuters.
En wij maar denken, dat er reeds
elke avond voor de kleuters werd
uitgezonden.
Generaal Heimcl, die enige tijd
geleden in het nieuws kwam door
garnizoenscommandanten „kneusjes"
to noemen, is overgeplaatst.
We hebben er nog eens over na
gedacht en zijn tot die conclusie ge
komen: Kneusjes zijn oorspronkelijk
gaaf geweest, maar door voortduren
de druk of door aanraking met iets
dat niet deugde, een rotte plek gaan
vertonen. Een kneusje? Maar dan
door invloed van buitenaf.
H In het programma „Top of flop"
vond Skip Voogd Rob de Nijs zin
gen met het enthousiasme van een
Heilssoldaat. Goed zo, Skip. Het
ronummer is 420000.
het meisje op de haar zo benij
de stoel gaat zitten wordt het
eerste plaatje gedraaid. Einde
lijk wordt er wat aan cultuur
fedaan. De muziek doet de hoof-
en deinen. Er wordt „goed hè"
en „het einde" geknikt. Close-
ups worden uit de zaal gelicht.
Ogen blikken losjes langs de ca
mera's. Wanneer de muziek weg
ebt barst de kritiek los. En wat
voor kritiek.
De jury
Harry: „Nou, ik vind het een
leuk plaatje. Ja, het was wel
goed hoor".
Let wel, dit is de persoonlij
ke mening van Harry.
Annie: „Een fijne melodie,
maar ik kon er geen woord van
verstaan wat die jongen zingt".
We grinneken fijntjes. We heb
ben niet allemaal spraakles ge
had.
Skip: „Een leuk plaatje. Nee,
ik heb de tekst ook niet ver
staan maar dat is juist de char
me van deze soort muziek."
Dit behoeft geen commentaar.
De grote onbekende blijkt het
Surinaamse meisje Cornelli Or-
na te zijn.
„Kun jij iets van het plaatje
zeggen Cornelli?"
„Ja, ik heb het gehoord. Een
heel leuk plaatje. Maar ik hou
erg van rock and roll. Nee, ik
heb ook niets van de tekst ver
staan. Maar dat vind ik juist
erg leuk dat geschreeuw en zo".
De goede opmerker heeft het
inmiddels al gehoord. Het gaat
er om spannen. Een top of een
flop? Op het scorebord flitsen
de lichtjes. Een top. Een flop.
Een top. Cornelli vergeet op het
knopje te drukken. Een top.
EEN TOP. juicht Herman Stok.
Alarmerend rinkelt het belletje.
Fijn belletje. Fijn programma.
Toch wordt „Top of Flop"
een populair programma ge
noemd. Niet dat het daarmee
geprezen ls. Integendeel. „Po
pulair is een algemeen en de-
kadent verschijnsel. Het regent
wanneer ik met een paraplu
loop. De kleren die ik draag zijn
mode. Toch is mijn paraplu en
zijn mijn kleren niet populair.
Populariteit Impliceert massa.
Waarom vindt de massa dit
programma leuk? Is het de ju-
ke-box? Het fijne plaatje? Her
man Stok? Onwaarschijnlijk.
Aldus geabstraheerd, dan hou
den wij de zaal over. En niet
ten onrechte ls men verzot op
die aparte typen. Pretendeert
de v.a.r.a. de hedendaagse jeugd
op het scherm te brengen? In
dat geval staan de jongeren te
kijk. Want wat zijn wij? Wij
willen ons niet dlstanclëren.
Voor het laatst klinkt het na
sale geproest van de floptoeter.
We voelen ons geflopt.
ROLF HOEKSTRA.
de kans van je leven tenslotte
„niet in de camera's kijken, anders kun je vanavond zelf zien hoe dom je
wel bent geweest"
If you wanna be happy ...het absolute einde